Ooshshana Danddayiyaabaa Siiquwan Giigissa
“Issoi issuwaara sarotettan de7ite.”—MAR. 9:50.
1, 2. Doomettaabaa maxaafay asaa metidabaa ay yootii, qassi hegaa nabbabiyoogee nuna maaddiyoy aybissee?
WALAQETTIDA asatubaa Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa qoppa eray? Doomettaabaa maxaafan koyro heeran deꞌiya amarida shemppota akeeka. Qaayeeli Aabeela woriis (Doo. 4:3-8); Laameeki bana shocida issi yelagaa woriis (Doo. 4:23); Abrahaama (Abraama) wudiyaanne Looxe wudiyaa heemmiyaageeti ooyettidosona (Doo. 13:5-7); Aggaara Saaro (Saarayo) karaasu; yaatin Saara Abrahaama bolli yiillotaasu (Doo. 16:3-6); Isimaaꞌeeli asa ubbaara eqettiis; qassi asa ubbaykka aara eqettiis.—Doo. 16:12.
2 He ooshshaabay Geeshsha Maxaafan odettidoy aybissee? Issi gaasoy, hegee nagarancha asay issoy issuwaara saruwan deꞌana koshshiyoy aybissakko akeekanaadan maaddiyoogaa. Hegee nuuni saruwan waani deꞌanaakkokka bessees. Banttana metidabaa xoonanawu baaxetida asatubaa yootiya taarikiyaa Geeshsha Maxaafaappe nabbabiyoogee nuna keehi maaddees. Eti baaxetidi demmidobaa akeekoos; qassi hegee issi issibay nuna gakkiyo wode maaddana danddayees. Ha ubbabay, etaagaa malabay gakkiyo wode nuuni oottana koshshiyaabaanne koshshennabaa akeekanawu maaddees.—Roo. 15:4.
3. Ha huuphe yohoy ay qonccissii?
3 Ha huuphe yohoy, Yihoowa ashkkarati ooshshana danddayiyaabaa giigissana koshshiyoy aybissakko, qassi waati giigissana danddayiyaakko qonccissees. Qassi eti, ooyettiyo wode sigettanaadaaninne bantta shooruwaaranne Xoossaa Yihoowaara saruwan deꞌanaadan maaddiya Geeshsha Maxaafaa maaraa yootees.
XOOSSAA ASHKKARATI MAAYETTANA KOSHSHIYOY AYBISSEE?
4. Alamiyan kumida qofay aybee, qassi hegee ay kaalettidee?
4 Asay ooyettiyoogawunne issoy issuwaara walaqettiyoogawu waanna gaasoy Seexaanaa. I Edenen, asi ubbi Xoossaa maaduwaa koyennan, loꞌꞌuwaanne iitaa barkka kuuyana danddayiyoogaanne kuuyana bessiyoogaa yootiis. (Doo. 3:1-5) He qofay kaalettiyoobay aybakko qoncciis. Ha alamiyan otoroy, ba xallaa siiqiyoogeenne ixoy denttettiyo deretettaynne asay kumiis. Haratu bolli gattiyoobay ayba gidinkka, issi uri ba qofaa kaalliyoogee eratetta gidiyoogaa Seexaanay yootiyoobaa alamiyaa qofaa poliya uri maayees. Ba xallaa siiqiyo hegaa malabay ooshshaa denttettees. “Hanqqettiya asi ooshshaa denttettees; elle yiillotiya asi daro nagaraa oottees”; hegaa hassayiyoogee nuna maaddees.—Lee. 29:22.
5. Yesuusi asay walaqettidobaa waati oyqqanaadan zoridee?
5 Yesuusi tamaarissidobay hegaappe dumma; i asay ba goꞌꞌaa aggibayanaadan oottiyaaba milatikkokka sarotettaa koyanaadan tamaarissiis. Yesuusi Deriyaa Bolla Timirttiyan, asay walaqettidobaa woy ooyettanaadan oottana danddayiya yohuwaa waati oyqqanaakko loꞌꞌo zoriyaa yootiis. Leemisuwawu, erissiyo ashkkarati ashkkenne sarotettaa medhiyaageeta gidanaadan, hanqquwaa denttettiyaabaa agganaadan, eesuwan sigettanaadan, qassi bantta morkkiyaa siiqanaadan minttettiis.—Maa. 5:5, 9, 22, 25, 44.
6, 7. (a) Ooshshana danddayiyaabaa sohuwaara giigissana koshshiyoy aybissee? (b) Yihoowa asay ubbay banttana oychana koshshiyo oyshati awugeetee?
6 Nuuni haratuura sarotettaa medhanawu koyennaba gidikko, Xoossaayyo oottanawu nuuni woossiyoogee, shiiqiyoogee, haggaaziyoogeenne hegaa mala harabaa oottiyoogee aynne maaddenna. (Mar. 11:25) Nuuni haratu mooruwaa atto gaanawu koyennaba gidikko, Xoossaa dabbo gidana danddayokko.—Luqaasa 11:4; Efisoona 4:32 nabbaba.
7 Kiristtaaneti ubbay haratuyyo atto gaanawunne etaara sarotettan deꞌanawu wozanappe akeekan qoppana koshshees. Neeni ne ishanttussi coo atto gay? Etaara laggetiyoogee nena ufayssii? Yihooway ba ashkkarati issoy issuwawu atto gaanaadan koyees. Hegaara gayttidaagan neeni giigissana bessiyaabi deꞌiyoogaa akeekikko, giigissanaadan Yihooway nena maaddana mala woossa! Saluwan deꞌiya nu Aaway hegaa mala woosaa siyidi zaarees.—1 Yoh. 5:14, 15.
YIILLOYIDABAA AGGABAYANA DANDDAYAY?
8, 9. Issi uri nuna yiilloyikko ay oottana koshshii?
8 Ubba asay nagarancha gidiyo gishshawu, issi uri nena yiilloyiyaabaa haasayiyoogee woy oottiyoogee attenna. (Era. 7:20; Maa. 18:7) Hegaa malabay gakkiyo wode neeni waatuutee? Kaallidi deꞌiya hanotaa qoppa: Amarida Yihoowa Markkati issippe gayttido issisan issi michiyaa naaꞌꞌu ishata sarotin, issoy i hanotan ufayttibeenna. Naaꞌꞌu ishati banttarkka deꞌiyoosan, yiillotida ishay michiyaa giidobaa toochiyoogaa doommiis. SHin hinkko ishay michiyaa wayssiya hanotan Yihoowayyo ammanettada 40 layttawu haggaazidoogaa ayyo yootiis; a hegaa giidoy qohanaassa gidennaagaa he ishay erees. Koyro ishay hegaa qoppi ekkidi, “Ne giidobay likke” yaagiis. Yaatin, he yohoy hegan wuri aggiis.
9 He hanotaappe ay akeekay? Yiilloyana danddayiyaabay merettiyo wode issi uri yiillotana woy aggana danddayees. Siiqiya uri hara uri moorido guuttabaa kammees. (Leemiso 10:12; 1 PHeexiroosa 4:8 nabbaba.) Issi uri ‘moorida urawu atto giyo’ wode Yihooway ufayttees. (Lee. 19:11; Era. 7:9) Hegaa gishshawu, issi uri nena kehatettan woy bonchuwan oyqqibeennabadan neeyyo siyettiyo wode, koyro nena hagaadan oycha: ‘Ha yohuwaa coo aggaagana danddayiyaanaa? Taani ha yohuwaa awu denttana koshshii?’
10. (a) Issi michiyaa tooshettido wode koyro waatadee? (b) Michiyaa saruwan deꞌanaadan maaddida Geeshsha Maxaafaa qofay awugee?
10 Tooshettiyo wode issi uri hegaa aggiiganawu metootana danddayees. Luuso giyo aqinyeebaa akeeka. I haggaazuwaanne a wodiyaa goꞌettiyo ogiyaa xeelliyaagan issoti issoti o toochidosona. Luusa hegan azzanido gishshawu, kayma Kiristtaaneta zoriyaa oychaasu. A hagaadan gaasu: “Eti Geeshsha Maxaafaappe yootido zoree, taani haratu xeelaara gayttidaagan suurebaa qoppanaadaaninne aybippenne aaruwan Yihoowabaa qoppanaadan maaddiis.” Maatiyoosa 6:1-4 nabbabidoogee Luuso minttettiis. (Nabbaba.) Yihoowa ufayssanawu halchana koshshiyoogaa hassayanaadan he xiqisee o maaddiis. A, “Ta oottiyoobaa harati toochiyaaba gidikkokka, taani Yihoowa ufayssanawu tawu danddayettida ubbabaa oottiyoogaa eriyo gishshawu ufayttays” yaagaasu. Luusa hegaa qoppada, harati toochiyo wode aggaaganawu kuyaasau.
KEEHI YIILLOYIYA YOHUWAA MAARA OYQQIYOOGAA
11, 12. (a) Issi Kiristtaanee ba “ishaa naaqqidobai” deꞌiyoogaa hassayikko ay oottana koshshii? (b) Abrahaami metiya yohuwaa oyqqido hanotaappe ay tamaarana danddayiyoo? (Doomettan deꞌiya misiliyaa xeella.)
11 “Nuuni ubbaikka daroban baleettees.” (Yaaq. 3:2) Issi ishay neeni giidoban woy oottidoban yiillotidoogaa siyadasa giidi qoppoos. Neeni ay oottana bessii? Yesuusi hagaadan giis: “Neeni yarshshiyoosan yarshshishin, ne ishaa naaqqidobai neeyyo hegan hassayettikko, ne yarshshuwaa he sohuwankka yeggabayada ba; kasetada ne ishaara sigettaichcha; hegaappe guyyiyan yaada, ne yarshshuwaa yarshsha.” (Maa. 5:23, 24) Yesuusa zoriyaa maaran, ne ishaara haasaya. Neeni ay halchana koshshiyaakko akeeka. Ne ishay mooridobaa yootanaassi gidennan, ne mooruwaa ammanada sarotettaa medhanaassi halchana koshshiyoogaa akeeka. Nu ishanttuura sarotettan deꞌiyoogee aybippenne aadhiyaaba.
12 Ooshshana danddayiya hanotaa Xoossaa ashkkarati saruwan giigissidoogaa Geeshsha Maxaafay yootiyoobaappe issoy, Abrahaamanne a ishaa naꞌaa Looxe giddon merettidabaa. Etawu daro mehee deꞌees; hegaa gishshawu, eta wudiyaa heemmiyaageeti hentta gadiyaara gayttidaagan ooyettennan aggokkona. Abrahaami ooshshay zaarettidi denddennaadan, Looxee awu baggan deꞌanawu koyiyaakko dooranaadan yootiis. (Doo. 13:1, 2, 5-9) Hegee keehi loꞌꞌo leemiso! Abrahaami ba goꞌꞌaa gidennan, sarotettaa koyiis. I kehido gishshawu, qohettidee? Akkay. Looxeppe shaahetti simmin sohuwaara, Yihooway Abrahaamayyo daro anjjuwaa immanawu qaalaa geliis. (Doo. 13:14-17) Xoossay ba ashkkarati i kessido maaraa kaallidi ooshshana danddayiyaabaa siiquwan giigissiyoogaappe denddidaagan mule qohettanaadan oottenna.[1]
13. Issi ishay hanqquwan haasayin, aawatettay deꞌiyo ishay waatidee, qassi nuuni a leemisuwaappe ay tamaarana danddayiyoo?
13 Ha wodiyan hanida issibaa qoppa. Killiliyaa shiiquwan issi ooso kifiliyaa xomoosanaadan mata wode sunttettida ishay, hegan oottana koyiyaakkonne hara ishaa oychanawu silkkiyaa dawalin, he ishay qohiya darobaa haasayidi silkkiyaa gorddibayis. I he oosuwaa kase xomoosiya ishawu lancci uttiis. He oosuwaa xomoosiya ishay i hanqqettidi giidoban yiillotibeenna; qassi aggiiganawukka koyibeenna. I issi saateppe guyyiyan zaaretti dawalidi, eti gayttidi he yohuwaa haasayana koshshiyoogaa yootiis. Saaminttappe guyyiyan, eti naaꞌꞌay Kawotettaa Addaraashan gayttidosona. Eti woossi simmidi issi saate gidiyaagaa haasayiyo wode, ishay hanidabaa yootiis. Oosuwaa xomoosiyaagee qaretan ezggi simmidi, hegawu maaddiya xiqisiyaa yootin, saruwan shaahettidosona. Hegaappe simmin, ishay killiliyaa shiiquwan oottiis; qassi oosuwaa xomoosiyaagee kehatettan haasayissido gishshawu a galatiis.
CIMATI ERANA KOSHSHII?
14, 15. (a) Maatiyoosa 18:15-17n deꞌiya zoriyaa nuuni oosuwan peeshshana koshshiyoy awudee? (b) Yesuusi nuuni oottanaadan yootido heezzubay aybee, qassi he maaraa kaalliyo wode ne halchoy ayba gidana koshshii?
14 Naaꞌꞌu Kiristtaanetu giddon merettiya metoy darotoo eti giigissana danddayiyoobanne eti giigissana koshshiyooba. SHin issi issi hanotaa gubaaꞌiyawu erissana danddayiyoogaa Yesuusi yootiis. (Maatiyoosa 18:15-17 nabbaba.) Naaqqida uri ba ishaabaa, markkatubaa, qassi gubaaꞌiyaabaa siyennan ixxikko waatana koshshii? A “ammanenna asadaaninne giiraa ekkiya asadan” xeellana koshshees. Hegee i bohettana koshshees giyoogaa. He pirdday, ‘naaqo’ geetettidabay issoy issuwaara guuttaban maayettibeennaba gidennaagaa bessees. Gidoppe attin, he naaqoy (1) naaꞌꞌu asati giigissana danddayiyooba; shin (2) eti giigissana xayikko, bohettanaadan oottana danddayiya nagara. He naaqoy issi ura cimmidoba woy a sunttaa mooridoba gidana danddayees. Yesuusi yootido heezzubaa oottana danddayiyoy he hanotay merettiyo wode xallaana. Wodiraa laammiyoogaappe, attuma asi attuma asaara macca asi macca asaara asho gaytotettaa poliyoogaappe, kaddiyoogaappe, eeqawu goynniyoogaappenne hegaa mala hara gita nagaraappe he naaqoy dummatees; hegeetu mala nagaraa gubaaꞌe cimati erana koshshees.
Ne ishaa balaappe zaaranawu aara darotoo haasayiyoogee koshshana danddayees (Mentto 15 xeella)
15 Yesuusi zoriyo wode halchidobay nuuni nu ishaa siiquwan maaddanaadaana. (Maa. 18:12-14) Koyro, harati erennan yohuwaa giigissanawu malana koshshees. Naaqqida uraara he yohuwaabaa darotoo haasayiyoogee koshshana danddayees. Yaatinkka giigana xayikko, hanotaa beꞌida asatuura woy mooranchay oonakko akeekana danddayiya asatuura a haasayissa. He asati maaddin hanotaa giigissikko, “ne ishaa balaappe zaaradasa.” Naaqqida uraa maaddanawu darotoo baaxetinkka hanotay giigana xayikko, cimatussi erissana koshshees.
16. Yesuusa zoriyaa kaalliyoogee maaddiyaabanne siiquwaa qonccissiyaabaa gidiyoogaa bessiyay aybissee?
16 Ishantti Maatiyoosa 18:15-17n deꞌiya heezzu maaraa ubbaa kaallanaadan oottiyaabay darotoo merettenna. Hegee minttettiyaaba; ayssi giikko, nagaraa oottida daroti bantta mooruwaa akeekidi hegaa giigissiyo gishshawu, gubaaꞌiyaappe bohettokkona. Naaqettida uri sarotettaa medhanawu ba ishawu atto gaana danddayees. Hanotay ayba gidikkokka, maayettibeenna asati bantta yohuwaa cimatussi eesuwan yootana bessennaagaa Yesuusa zoriyaappe akeekoos. Nuuni kasetiya naaꞌꞌu maaraa kaalloogaappe guyyiyan he mooruwawu qoncce naqaashi deꞌikko cimatuyyo yootana danddayoos.
17. Nuuni issoy issuwaara saruwan deꞌiyo wode demmana anjjoy aybee?
17 Ha iita alamee xayana gakkanaashin, asi nagarancha gidiyo gishshawu issoy issuwaa azzanttiyoogee attenna. Erissiyo ashkkaraa Yaaqoobi he hanotaa qonccissiiddi, “Issi urai ba haasayan mulekka balana xayikko, i bana naaganau danddayiya bali bainna asa” yaagiis. (Yaaq. 3:2) Ooshshana danddayiyaabaa giigissanawu, nuuni ‘sarotettaa keehi koyidi kaallana’ bessees. (Maz. 34:14) Sarotettaa medhiyaageeta gidiyoogee nu ishanttuura saruwan deꞌanaadaaninne gubaaꞌiyan issippetettay deꞌanaadan maaddees. (Maz. 133:1-3) Ubbaappe aaruwan, hegee “sarotettaa” immiya Xoossaa Yihoowaara saruwan deꞌanawu maaddees. (Roo. 15:33) Ooshshana danddayiyaabaa siiquwan giigissiyaageeti he anjjota demmana.
^ [1] (mentto 12) Ooshshaa saruwan giigissida harati hageeta: Yaaqoobi Eesawaara (Doo. 27:41-45; 33:1-11); Yooseefi ba ishanttuura (Doo. 45:1-15); qassi Geedooni Efireema asaara. (Daan. 8:1-3) Geeshsha Maxaafan deꞌiya hegaa mala hara leemisotakka qoppana danddayaasa.