Yihoowa Halchuwaa Poliyoogan Geeshsha Ayyaanay Oottiyoobaa
‘Ta doonaappe kiyiya qaalay taani kiittidoogaa oottana.’ —ISIYAASA 55:11.
1. Issibaa oottiyo oge ubbaa qoppiyoogaanne halchuwaa giddon deꞌiya dummatettaa leemisuwan yoota.
NAAꞌꞌU asati kaamiyan oge baanau giigettiyoogaa qoppa. Issoy biyoosaa gakkanaashin deꞌiya oge ubbaa bessiya karttaa giigissees. Haray ba gakkana sohuwaa loyttidi akeekees; qassi yaa efiya dumma dumma ogetakka erees. Hanotaadan ba ogiyaa laammanau i giigetti uttiis. Issi issi hanotan, ha naaꞌꞌu asati goꞌettiyo dumma dumma hiillay issibaa oottiyo oge ubbaa qoppiyoogaanne halchuwaa giddon deꞌiya dummatettaa qonccissees. Issibaa oottiyo oge ubbaa qoppiyoogee biyoosaa gakkanaashin deꞌiya oge ubbaa bessiya karttaa giigissiyoogaa mala gidishin, halchoy hoolliyaa gakkiyo issi ogiyaa gidana xayikkonne, he hoolliyaa qofan wottiyoogaa gujjana danddayees.
2, 3. (a) Yihoowa halchoy ay gujjii, qassi i Addaameenne Hewaana nagaraa oottido wode hanidabaa waatidi oyqqidee? (b) Yihoowa halchoy polettiyo ogiyaa nuuni akeekanaunne aara moggidi deꞌanau koshshiyoy aybissee?
2 Yihooway ba sheniyaa poliyoogaa xeelliyaagan, issibaa oottiyo oge ubbaa kasetidi qoppiyoogaappe i keerido wodiyan polettiya halchuwaa halchees. (Efisoona 3:11) Ha halchoy i asaa naatuyyoonne saꞌau koyro halchidobaa gujjees; hegeekka ha saꞌay polo gidida asaa naati sarotettaaninne ufayssan merinau deꞌiyoosa gidiyo halchuwaa. (Doomettaabaa 1:28) Addaameenne Hewaana nagaraa oottido wode, Yihooway he hanotaa bessiya ogiyan oyqqiis; qassi ba halchoy polettanaadan oottiyaabaa giigissiis. (Doomettaabaa 3:15 nabbaba.) Iitabau gaaso gidida Seexaanaanne i gattido qoho ubbaa wurssettan xayssiya “zerettaa” woy Naꞌaa, maccaasen leemisettidaara yelanaadan Yihooway qofaa qachiis.—Ibraawe 2:14; 1 Yohaannisa 3:8.
3 Xoossay ba qonccissido halchuwaa polennaadan diggiya wolqqi saluwan woy saꞌankka baawa. (Isiyaasa 46:9-11) Nuuni hegaadan giyoy aybissee? Yihooway ba geeshsha ayyaanaa goꞌettiyo gishshataassa. Teqqiyaabi baynna he wolqqay Xoossay “halchchidoogaa polana.” (Isiyaasa 55:10, 11) Xoossay ba halchuwaa poliyo ogiyaa nuuni akeekanaunne aara moggottidi deꞌanau koshshees. Nu sinttanaa deꞌuwaa hidootay baasettidoy he halchoy polettiyoogaana. Hegaa bollikka, Yihooway ba geeshsha ayyaanaa waati goꞌettiyaakko akeekiyoogee ammano minttiyaaba. Geeshsha ayyaanay Xoossaa halchuwaa poliyoogan beni wode oottidobaa, ha wodiyan oottiyoobaanne sinttanau oottanabaa ane beꞌoos.
Geeshsha Ayyaanay Beni Wode Oottidobaa
4. Yihooway wodiyaappe wodiyan ba halchuwaa qonccissidoy ayba ogiyaanee?
4 Beni wode Yihooway ba halchuwaa wodiyaappe wodiyan qonccissiis. Koyro wode, yaana geetettida Zerettay oonakko geeshsha “xuura” gididi takkiis. (1 Qoronttoosa 2:7) Hegaappe simmin deꞌiya 2,000 layttau zerettaabaa Yihooway odibeenna. (Doomettaabaa 12:7; 22:15-18 nabbaba.) Yihooway Abraamayyo aaho hanotan polettiya hidootaa immiis. “Ne zerettaa baggaara” giya qaalay, he Zerettay asa gididi Abrahaama zariyaappe yaanaagaa loyttidi qonccissees. Ha ubbabay qoncciyo wode Seexaanay hegaa akeekan kaallidoogee qoncce. He baarigaaray Xoossaa halchoy polettennaadan digganau, Abrahaama zerettaa xayssanau woykko mooranau koyidoogee sirissenna. Gidikkokka, ayfiyan beettenna Xoossaa ayyaanay oottiyo gishshau, Seexaanay hegaa oottana danddayibeenna. Ayyaanay ayba ogiyan oottidee?
5, 6. Zerettay yaana sheeshshaa asatuppe issota issota naaganau Yihooway ba ayyaanaa waati goꞌettidee?
5 He Zerettay yaana sheeshshaa asatuppe issota issota naaganau Yihooway ba ayyaanaa goꞌettiis. Yihooway Abraama (Abrahaama): “Taani neeyyo gonddalle” yaagiis. (Doomettaabaa 15:1) Hagee coo mela qaala gidenna. Leemisuwau, Abrahaameenne Saara guutta wodiyau Garaaran deꞌiyo wode, 1919 K.K. hanidabaa qoppa. Garaara kawuwaa Abimeleki Saara Abrahaama machiyo gidiyoogaa erennan, o machanau koyidi efiis. Seexaanay Saara Abrahaama zeretta gidiya naꞌaa yelennaadan digganau eti erennan hanotaa mirqqiiddi deꞌii? Geeshsha Maxaafay hegaa qonccissidi yootenna. Yihooway kelttiyaa gelidoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. Abimeleki Saaro bochennaadan Yihooway ayyo aymuwan qonccissiis.—Doomettaabaa 20:1-18.
6 Yihooway eta naagidoy he wode xallaana gidenna. Yihooway Abrahaamanne a soo asaa darotoo ashshiis. (Doomettaabaa 12:14-20; 14:13-20; 26:26-29) Abrahaamanne a zerettaa xeelliyaagan mazamuraawee: “Xoossai eta ooninne naaqqanau immibeenna; eta gishshau kawota seeriiddi, ‘Taani tiyidoogeeta bochchoppite; ta hananabaa yootiyaageeta qohoppite’ yaagiis” yaagiis.—Mazamure 105:14, 15.
7. Yihooway Israaꞌeele deriyaa naagidoy ayba ogiyaanee?
7 Yihooway ba ayyaanaa baggaara, qaalaa gelido Zerettay etappe yelettana beni wode Israaꞌeeleta naagiis. Yihooway ba ayyaanaa baggaara Israaꞌeeletussi Higgiyaa immiis; he higgee tumu goynoy moorettennaadaaninne Ayhudati ayyaanaaban, kandduwaaninne asatettan moorettennaadan naagiis. (Kessaabaa 31:18; 2 Qoronttoosa 3:3) Daannatu wodiyan, Yihoowa ayyaanay issi issi asati Israaꞌeeleta morkketuppe ashshanaadan wolqqaa immiis. (Daannata 3:9, 10) Abrahaama zerettaappe waannatiyaagaa gidida Yesuusi yelettana gakkanaassi deꞌiya daro xeetu layttatun, Yesuusa xeelliya hiraagay polettiyoogaara gayttida soho gidida Yerusalaama, Beetaliheemenne beeta maqidasiyaa geeshsha ayyaanay naagidoogee qoncce.
8. Geeshsha ayyaanay Xoossaa Naꞌaa deꞌuwaaranne oosuwaara gayttidabaa oottidoogaa bessiyay aybee?
8 Geeshsha ayyaanay Yesuusa deꞌuwaaranne oosuwaara gayttidabaa oottiis. Geeshsha ayyaanay geelaꞌo Mayraami uluwan hegaappe kase hani erennabay, hegaappe simminkka hanennabay polettanaadan oottiis. Geeshsha ayyaanay polo gidenna maccaasiyaa shahaarada, hayquwaa qixaatiyaappe naxa gidida polo Naꞌaa yelanaadan oottiis. (Luqaasa 1:26-31, 34, 35) Guutta naꞌay Yesuusi wodee gakkennan hayqqenna mala geeshsha ayyaanay naagiis. (Maatiyoosa 2:7, 8, 12, 13) Yesuusau layttay 30 gidin, Xoossay a Daawita araataa laattanaadan sunttiyoogaaninne sabbakanaadan kiittiyoogan geeshsha ayyaanan tiyiis. (Luqaasa 1:32, 33; 4:16-21) Hargganchata pattiyoogaa, daro asaa qumaa miziyoogaanne hayqqidaageeta denttiyoogaa gujjin, maalaaliyaabaa oottanaadan geeshsha ayyaanay Yesuusau wolqqaa immiis. Hegaa mala wolqqaama oosoti Yesuusi kawo gididi haariyo wode oottana giidi nuuni naagiyoobau xeera beso mala.
9, 10. (a) Koyro xeetu layttan deꞌida, Yesuusi erissiyo ashkkarata geeshsha ayyaanay maaddidoogee ayba ogiyan qonccidee? (b) Yihooway ba halchuwaa poliyo ogiyaa xeelliyaagan koyro xeetu layttaa M.Ln qonccida oorattabay aybee?
9 PHenxxaqosxxe gallassi 33 M.Lppe doommidi, Abrahaama zerettau naaꞌꞌantto xekka gididaageeta tiyanau Yihooway ba geeshsha ayyaanaa goꞌettiis; hegeetuppe daroti Abrahaama sheeshshaappe yelettibeennaageeta. (Roome 8:15-17; Galaatiyaa 3:29) Koyro xeetu layttan deꞌida, Yesuusi erissiyo ashkkarati mishettidi sabbakanaadaaninne oorattaba gidida malaataa oottanaadan geeshsha ayyaanay eta maaddidoogee qoncce. (Oosuwaa 1:8; 2:1-4; 1 Qoronttoosa 12:7-11) Eti maalaaliyaabaa oottido geeshsha ayyaanaa imotay Yihooway ba halchuwaa poliyo ogiyaa xeelliyaagan oorattabay polettidoogaa qonccissiis. Yerusalaamen deꞌiya beeta maqidasee waanna soho gidido, daro xeetu layttau asay goynniiddi takkido hanotaa Yihooway aggiis. I ooratta eqqida Kiristtaane gubaaꞌiyaa nashshiyoogaa doommiis. He wodeppe doommidi, ayyaanan tiyettida gubaaꞌee a halchuwau oottanaadan Yihooway goꞌettiiddi takkiis.
10 Naagiyoogee, wolqqaa immiyoogeenne tiyiyoogee, Yihooway beni wode ba halchoy polettanaagaa boxooxissanau geeshsha ayyaanaa goꞌettido ogetuppe amaridaageeta. Nu wodiyaa xeelliyaaganshin woygana danddayettii? Yihooway ha wodiyan ba halchuwaa kaafanau ba ayyaanaa ayba ogiyan goꞌettii? Nuuni geeshsha ayyaanaara moggottidi oottanau koyiyo gishshau, hegaa erana koshshees. Yihooway ha wodiyan ba ayyaanaa goꞌettiyo ogetuppe oyddata ane beꞌoos.
Ha Wodiyan Geeshsha Ayyaanay Oottiyoobaa
11. Geeshsha ayyaanay Xoossaa asay geeshsha gidanaadan maaddiyoogaa bessiyay aybee, qassi neeni geeshsha ayyaanaara moggottiyoogaa waatada bessana danddayay?
11 Koyruwan, geeshsha ayyaanay Xoossaa asay geeshsha gidanaadan maaddees. Yihoowa halchuwaara moggottidi deꞌiyaageetinne appe goꞌettiyaageeti kandduwan geeshsha gidana bessees. (1 Qoronttoosa 6:9-11 nabbaba.) Tumu Kiristtaane gidida issoti issoti kase wodiraa laammiyaageeta, bessenna asho gaytotettaa poliyaageetanne attumay attumaara, maccay maccaara asho gaytotettaa poliyaageeta. Nagara ooso yeliya amoy keehippe xaphuwaa yeddidaagaa gidana danddayees. (Yaaqooba 1:14, 15) Gidikkonne, hegaa mala asati Xoossaa ufayssanau bantta deꞌuwan laamettidoogaa bessiya ogiyan ‘meecettidi geeyidosona.’ Iita amuwaa polanaadan denttettiyaabaa Xoossaa siiqiya uri eqetti xoonanau aybi maaddii? Hegau maaddiyay ‘Xoossaa ayyaanaa’ gidiyoogaa 1 Qoronttoosa 6:11 yootees. Neeni kandduwan geeshsha gidiyoogan, geeshsha ayyaanay ne deꞌuwan keehippe maaddanaadan paqqadiyoogaa bessaasa.
12. (a) Hizqqeeli beꞌido ajjuutaa maaraadan Yihooway ba dirijjitiyaa waatidi kaalettii? (b) Ayyaanaara moggottada oottiyoogaa waatada bessana danddayay?
12 Naaꞌꞌanttuwan, Yihooway ba dirijjitiyaa ba koyido ginan kaalettanau ba ayyaanaa goꞌettees. Hizqqeeli beꞌido ajjuutan Yihoowa dirijjitiyau saluwaa baggay, Yihoowa halchuwaa polanau sinttau biya, teqqiyay baynna saluwaa gaariyan leemisettiis. Saluwaa gaaree koyettida ginan baanaadan oottiyaabay aybee? Geeshsha ayyaanaa. (Hizqqeela 1:20, 21) Yihoowa dirijjitiyau naaꞌꞌu baggay, giishin issoy saluwan haray qassi saꞌan deꞌiyoogaa hassayana koshshees. Saluwaa baggaa kaalettiyay geeshsha ayyaanaa gidikko, saꞌaa baggaakka kaalettiyoogee tuma. Xoossaa dirijjitiyau saꞌaa baggay immiyo kaaletuwaa ammanettada azazettiyoogan, Yihoowa gaariyaara issippe biyoogaanne a geeshsha ayyaanaara moggottada deꞌiyoogaa bessaasa.—Ibraawe 13:17.
13, 14. (a) Yesuusi ‘ha wodiyaa asaa’ woykko ha yeletaa giidoogeeti oonee? (b) Nuuni Geeshsha Maxaafaa tumaa akeekanaadan geeshsha ayyaanay maaddiyoogaa bessiya leemisuwaa yoota. (“Gujji Gujji Biya Pooꞌuwaa Kaallay?” giya saaxiniyaa xeella.)
13 Heezzanttuwan, nuuni Geeshsha Maxaafaa tumaa akeekanaadan Yihooway geeshsha ayyaanaa goꞌettees. (Leemiso 4:18) ‘Ammanettida wozannaama ashkkaray’ wodiyaappe wodiyan Geeshsha Maxaafaa tumaa qonccissanau daro wodiyaappe doommidi ha maxeetiyaa goꞌettiiddi takkiis. (Maatiyoosa 24:45) Leemisuwau, Yesuusi yootido ‘ha wodiyaa asaa’ woykko ha yeletaa xeelliyaagan nuuni akeekidobaa qoppa. (Maatiyoosa 24:32-34 nabbaba.) Yesuusi yootido yeletay awugee? Yesuusi yeletaa giidoy iitata gidennan, takkennan geeshsha ayyaanan tiyettiya ba erissiyo ashkkarata gidiyoogaa, “Kiristtoosa Qonccettay Nena Waatidi Bochii?” giya huuphe yohoy qonccissiis.a Malaataa beꞌiyoogaa xalla gidennan, hegaa birshshettaa, giishin Yesuusi “matattidi pengge shiiqidoogaa” akeekiyaageeti beni wodenne ha wodiyan deꞌiya, Yesuusa kaalliya tiyettidaageeta.
14 Ha qonccissoy nena waatidi bochii? ‘Ha wodiyaa asaa’ woykko ha yeletaa geetettidaagee ay keena layttaa malaatiyaakko erana xayikkonne, “yeletaa” giya qaalaa xeelliyaagan amaridabaa hassayana koshshees: Hegee darotoo eta layttay dumma dumma gidikkonne issi wode deꞌida asata malaatees; hegee keehi adussa wode gidenna; qassi hegee wuriyo wodee deꞌees. (Kessaabaa 1:6) Yesuusi ‘ha wodiyaa asaa’ woykko ha yeletaa giido qaalaa nuuni ayba ogiyan akeekana koshshii? Malaatay 1914n qoncciyoogaa doommiyo wode deꞌiya tiyettidaageeti hayqqanaappe kase, iita waayiyaa doomettaa beꞌiya, tiyettidaageetu yame gidiya harati yelettanaagaa i yootana koyidoogee qoncce. He yeletau doomettay deꞌees; wurssettay deꞌiyoogeekka qoncce. Daro malaatay polettiiddi deꞌiyoogee, iita waayee matattidoogaa bessiyoogee qoncce. Eesotana koshshiyoogaa akeekidi deꞌiyoogaaninne ubba wode naagettidi deꞌiyoogan, Geeshsha Maxaafaa tumaa nuuni akeekiyo ogiyan laamettidabaara moggottiyoogaanne geeshsha ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyoogaa bessoos.—Marqqoosa 13:37, NW.
15. Nuuni mishiraachuwaa sabbakanaadan wolqqaa immiyay geeshsha ayyaanaa gidiyoogaa bessiyay aybee?
15 Oyddanttuwan, geeshsha ayyaanay mishiraachuwaa yootanau nuussi wolqqaa immees. (Oosuwaa 1:8) Hegee baynnaakko mishiraachoy saꞌa ubban waanidi sabbakettana danddayii? Ane kaallidi deꞌiyaagaa qoppa. Neeni geela keehippe dungguuxa woykko yayyiyaagaa gidiyo gishshau, issi wode ‘Taani sooppe soo baada sabbakanau mule danddayikke!’ gaada qoppennan aggakka. SHin he oosuwaa haꞌꞌi mishettada oottaasa.b Ammanettida Yihoowa Markkati daroti asay ixxishin woykko yedetaa gattishinkka sabbakiyoogaa aggibookkona. Hidootaa qanxxanaadan oottiya, xubbiyaabaa xoonanaunne nu wolqqan oottana danddayennabaa oottanaadan maaddana danddayiyay Xoossaa geeshsha ayyaana xalaala. (Mikkiyaasa 3:8; Maatiyoosa 17:20) Kumetta hanotan mishiraachuwaa sabbakiyoogan, neeni ayyaanaara moggottiyoogaa bessaasa.
Geeshsha Ayyaanay Sinttappe Oottanabaa
16. Iita waayiyaa wode Yihooway ba asaa naaganaagaa nuuni ammanettana danddayiyoy aybissee?
16 Sinttappe Yihooway ba halchuwaa polanau ba geeshsha ayyaanaa maalaalissiya ogiyan goꞌettana. A naaguwaabaa koyro qoppa. Kaseti beꞌidoogaadan, Yihooway beni wode asaa huuphe xekkan gidin, Israaꞌeela deriyaa gidin, naaganau ba geeshsha ayyaanaa goꞌettiis. Yaatiyo gishshau, matattiiddi deꞌiya iita waayiyaappe ba asaa ashshanau he wolqqaama ayyaanaa i goꞌettanaagaa keehippe ammanettana danddayoos. He wode Yihooway nuna waatidi naaganeeshsha giidi qoppana koshshenna. Hegaadan qoppiyoogaappe, Yihoowa siiqiyaageeti a ayfiyaappe mule geemmennaagaa woykko a geeshsha ayyaanay gakkennasay baynnaagaa eriyo gishshau, nuuni sintta wodiyaa xeelliyaagan ammanettana danddayoos.—2 Odiya 16:9; Mazamure 139:7-12.
17. Yihooway ooratta alamiyan ba ayyaanaa waatidi goꞌettanee?
17 Sinttappe yaana ooratta alamiyan Yihooway ba geeshsha ayyaanaa waatidi goꞌettanee? He ayyaanay he wode dooyettana ooratta xaatta maxaafati xaafettanaadan maaddana. (Ajjuutaa 20:12) He maxaafatun aybi deꞌanee? He maxaafatun deꞌiyaabay, shaꞌu layttaa wode Yihooway nuuni oottanaadan koyiyo ubbabaa gidanaagee qoncce. He maxaafatun deꞌiyaabaa pilgganau ufayssan naagay? He ooratta alamiyaa nuuni yeemottidi naagoos. Yihooway saꞌaayyoonne asaa naatuyyo halchido ba halchuwaa polanau ba geeshsha ayyaanaa goꞌettiyo he anjjettida wodiyan deꞌiyoogee ayba ufyassiyaaba gidanee!
18. Ay oottanau murttadii?
18 Yihooway ba halchuwaa polanau keehippe wolqqaama gidida ba geeshsha ayyaanaa goꞌettiyo gishshau, a halchoy polettennan attennaagaa nuuni dogana bessenna. He halchoy nenakka goꞌꞌees. Hegaa gishshau, Yihooway ba ayyaanaa immanaadan minttada woossanaunne he ayyaanaa kaaletuwaara moggottada oottanau murtta. (Luqaasa 11:13) Hegaadan oottiyoogan, neeni Yihooway asaa naatuyyo halchidoogaadan Gannate saꞌan merinau deꞌana danddayaasa.
[Tohossa qofata]
a Usuppune 15, 2008, Wochiyo Keelaa sinttaa 21-25 xeella. (Wolayttattuwan birshshettibeenna.)
b Keehippe dungguuxiyoogaa aggada, mishettada haggaaziyaaro gididaari leemisuwaa beꞌanau, Masqqala 15, 1993, Wochiyo Keelaa, sinttaa 19 xeella. (Wolayttattuwan birshshettibeenna.)
Hassayay?
• Yihooway ba halchoy polettanaadan beni wode ba geeshsha ayyaanaa waatidi goꞌettidee?
• Yihooway ba ayyaanaa ha wodiyan waati goꞌettii?
• Yihooway ba halchuwaa polanau sinttappe ba ayyaanaa waati goꞌettanee?
[Sinttaa 22n deꞌiya saaxiniyaa]
Gujji Gujji Biya Pooꞌuwaa Kaallay?
Yihooway hanno gakkanau Geeshsha Maxaafaa tumaa ba asau qonccissiiddi deꞌees. Wochiyo Keelan kiyida, kaseegaappe laamettida issi issi qofati awugeetee?
▪ Ayyaanaabaa dichaara gayttidaagan Yesuusi irshshuwaabaa yootido leemisoy qonccissiyo loꞌꞌobay aybee? (Maatiyoosa 13:33)—Isiine 15, 2008, sinttaa 19-20.
▪ Kiristtaaneti saluwaa hidootau doorettiyoogee wuriyoy awudee?—Uddufune 1, 2007, sinttaa 30-31.
▪ Yihoowayyo ‘ayyaanan’ goynniyoogaa giyoogee woygiyoogee? (Yohaannisa 4:24)—Isiine 15, 2002, sinttaa 15.
▪ Zawi baynna daro asay oottiyo dabaabay awugee? (Ajjuutaa 7:15)—Uddufune 1, 2002, sinttaa 30-31.
▪ Dorssaa deeshshaappe shaakkiyo oosoy oosettiyoy awudee? (Maatiyoosa 25:31-33)—Xiqimita 15, 1995, sinttaa 18-28.