“Ne SHooruwaa Ne Huuphedan Siiqa”
“Naa77antto azazoikka a mala; hegee, ‘Neeni ne shooruwaa ne huuphedan siiqa’ giyaagaa.”—MAA. 22:39.
1, 2. (a) Yesuusi ubbaappe gitatiya naaꞌꞌantto azazo giidobay aybee? (b) Nuuni kaallidi tobbana oyshati awugeetee?
ISSI Parisaawee Yesuusa paaccanawu, “Tamaarissiyaagoo, higgiyaa giddon ubbaappe aadhdhiya azazoi augee?” yaagidi oychiis. Hagaappe kasetiya huuphe yohuwan beꞌidoogaadan, Yesuusi, “Neeni Godaa ne Xoossaa ne kumetta wozanaappe, ne kumetta shemppuwaappe, ne kumetta qofaappe siiqa” yaagidi zaariis. I, “Hegee ubbaappe gitatiya azazonne qassi ubbaappe aadhdhiya azazo” yaagiis. Yesuusi gujjidi, “Naa77antto azazoikka a mala; hegee, ‘Neeni ne shooruwaa ne huuphedan siiqa’ giyaagaa” yaagiis.—Maa. 22:34-39.
2 Yesuusi nuuni nu shooruwaa nu huuphedan siiqana bessiyoogaa yootiis. Yaatiyo gishshawu, ‘Nu shooroy oonee? Nu shooruwaa siiqiyoogaa waati bessana danddayiyoo?’ yaagidi nuna oychana koshshees.
NU SHOOROY OONEE?
3, 4. (a) “Ta shooroi oonee?” yaagidi oychido oyshaa zaaranawu Yesuusi ay leemiso yootidee? (b) Panggati maayuwaa qaari ekkidi, shocidi, hayquwaappenne paxaappe gidduwan yeggidi biido bitaniyaa Samaare biittaa bitanee waati maaddidee? (Ha huuphe yohuwaa doomettan deꞌiya misiliyaa xeella.)
3 Nu shooroy nu heeran deꞌidi nuna maaddiya asa giidi qoppana danddayoos. (Lee. 27:10) SHin bana xillissanawu koyida issi bitanee, “Ta shooroi oonee?” yaagidi oychido oyshaa Yesuusi woygidi zaaridaakko akeeka. Yesuusi he oyshaa zaaranawu keha gidida Samaare biittaa bitaniyaabaa leemisuwaa yootiis. (Luqaasa 10:29-37 nabbaba.) Panggati maayuwaa qaari ekkidi, shocidi, hayquwaappenne paxaappe gidduwan yeggidi biido bitaniyaa, Israaꞌeela biittaa asa gidida qeeseenne Leewa zare gidida bitanee maaddana giidi qoppana danddayoos. SHin eti he bitaniyaa aynne maaddennan aggi aadhidosona. SHin Samaare biittaa asa gidida bitanee a maaddiis; Samaare biittaa asay Muusee Higgiyaa naagiyaaba gidikkokka Ayhudati eta karoosona.—Yoh. 4:9.
4 Samaare biittaa bitanee he qohettida uraa maaddanawu a masunttaa bolli zaytiyaanne woyne eessaa tigidi qachiis. Yaatidi, imattati aqiyoosaa naagiyaagee a naaganaadan naaꞌꞌu shilinggiyaa immiis; hegee issi uri naaꞌꞌu gallassaa oottidi demmiyo miishsha. (Maa. 20:2) Yaatiyo gishshawu, he qohettida bitaniyawu tumu shooroy oonakko akeekanawu metenna. Yesuusi yootido leemisoy nuuni nu shoorota siiqananne etawu qarettana bessiyoogaa qonccissees.
Yihoowa Markkati bantta shoorota sohuwaara maaddidosona (mentto 5 xeella)
5. Meretay daafabaa gattido wode Yihoowa Markkati bantta shooruwaa siiqiyoogaa waati bessidonaa?
5 Ha wodiyan, Samaare biittaa bitaniyaadan qarettiya asi darenna. Ubba qassi siiqoy baynna, kehennanne loꞌꞌobaa dosenna daro asay deꞌiyo wayssiya, ha “wurssetta gallassi” asawu qarettiya asi darenna. (2 Xim. 3:1-3) Leemisuwawu, meretay daafabaa gattiyo wode, asay keehi metootees. Xiqimita 2012n Niwu Yorke Siti kataman wolqqaama gotee denddidi qohido wode hanidabaa qoppa. He kataman wolqqaama bashshay gakkido issi heeran, korintteenne hegaa mala koshshiya harabay xayin metootiyaageeta hara asay boggiis. SHin Yihoowa Markkati he heeran issoy issuwaa maaddanawunne haratakka maaddanawu koshshiyaabaa giigissidosona. Eti hegaadan oottidoy bantta shooruwaa siiqiyo gishshataassa. Nu shooruwaa siiqiyoogaa bessiyo hara ogee aybee?
NU SHOORUWAA SIIQIYOOGAA WAATI BESSANA DANDDAYIYOO?
6. Nu haggaazoy nuuni shooruwaa siiqiyoogaa waati bessii?
6 Asaa ayyaanaaban maadda. Haggaaziyo wode ‘Xoossaa maxaafay immiyo minttettuwaa’ yootiyoogan nu shoorota minttettoos. (Roo. 15:4) Nuuni Geeshsha Maxaafaappe Xoossaa Kawotettaa mishiraachuwaa yootiyo wode eta siiqiyoogaa bessoos. (Maa. 24:14) Nuuyyo hidootaa immida Xoossaa Kawotettaa mishiraachuwaa asawu yootiyoogee gita maata!—Roo. 15:13.
7. Yesuusi nuuni waatanaadan zoridee, qassi hegaa siyiyoogan waani anjjettiyoo?
7 Asassi kehiyoogaanne qoppiyoogaa bessa. Yesuusi Deriyaa Bollan Timirttiyan, “Hara asi intteyyo oottanau koyiyo ubbabaa inttekka asau oottite; aissi giikko, Muuse higgiyaa birshshettainne hananabaa yootiyaageeti tamaarissiyoogee hegaa” yaagidi tamaarissiis. (Maa. 7:12) Nuuni Yesuusi zoridoogaadan issoy issuwaa oyqqiyo wode ‘higgiyaara,’ (Doomettaabaa-Zaarettido Wogaa) qassi ‘hananabaa yootiyaageeti tamaarissiyoobaara’ (Ibraysxxe qaalan xaafettida hananabaa yootiya maxaafata) maayiyaabaa oottoos. He maxaafatuppe Xoossay asa siiqiyaageeta anjjiyoogaa akeekoos. Leemisuwawu, Yihooway Isiyaasa baggaara, “Tumu pirddaa naagite; xillobaa hanite; . . . Hagaa oottiya . . . uraa taani anjjana” yaagiis. (Isi. 56:1, 2) Nuuni nu shoorota siiqiyo gishshawunne etawu xillobaa oottiyo gishshawu anjjettida.
8. Nuuni nu morkketa siiqana koshshiyoy aybissee, qassi yaatiyoogee ay demissii?
8 Ne morkketa siiqa. Yesuusi hagaadan giis: “‘Ne shooruwaa siiqa; ne morkkiyaa morkka’ giidoogaa siyideta. SHin taani intteyyo odais; saluwan de7iya intte Aawau naata gidana mala, intte morkketa siiqite; inttena qanggiyaageetakka anjjite; inttena ixxiyaageetuyyo lo77obaa oottite; inttena waissiyaageetuyyookka Xoossaa woossite.” (Maa. 5:43-45) Kiitettida PHawuloosikka, “Ne morkkee namisettikko, miza. Saamettikko, ushsha” yaagido wode hegaara issi malabaa yootiis. (Roo. 12:20; Lee. 25:21) Issi uri ba morkkiyaa haree caanaara kunddiyo wode aara maadettidi denttanaadan Muuse Higgee azazees. (Kes. 23:5) Hegaadan maaddiyo wode, kase morkke gidida uri loꞌꞌo lagge gidana danddayees. Tumu Kiristtaaneti harata siiqiyo gishshawu, kase nuna morkkiyaageetuppe daroti kaseegaadan morkkokkona. Nuuni nu morkketa, ubba qassi nuna keehi yedettiyaageeta siiqiyaaba gidikko, etappe issoti issoti tumaa siyana danddayoosona; hegee qassi nuna keehi ufayssees!
9. Nu ishaara sigettiyoogaa xeelliyaagan Yesuusi woygidee?
9 ‘Asa ubbaara saro deꞌa.’ (Ibr. 12:14) Nuuni nu ishatuurakka saruwan deꞌana koshshees. Ayssi giikko, Yesuusi hagaadan giis: “Neeni yarshshiyoosan yarshshishin, ne ishaa naaqqidobai neeyyo hegan hassayettikko, ne yarshshuwaa he sohuwankka yeggabayada ba; kasetada ne ishaara sigettaichcha; hegaappe guyyiyan yaada, ne yarshshuwaa yarshsha.” (Maa. 5:23, 24) Nuuni nu ishaa siiqiyo wodenne aara sohuwaara sigettiyo wode, Xoossay nuna anjjana.
10. Nuuni haratu balaa qorana koshshennay aybissee?
10 Asa balaa qoroppa. Yesuusi hagaadan giis: “Xoossai intte bolli pirddenna mala, inttekka haratu bolli pirddoppite. Aissi giikko, intte haratu bolli pirddiyoogaadan, Xoossai intte bolli pirddana; qassi intte haratuyyo immanau makkiyooban i intteyyo makkana. Ne aifiyan de7iya tuussaa be7akka; shin ne ishaa aifiyan de7iya suullaa aissi xeellai? Woi ne aifiyan tuussai de7ishin, neeni ne ishaa, ‘Taani ne aifiyaappe suullaa kessoo’ waanada gaanau danddayai? Laa ha lo77o milatiya iitau, kasetada ne aifiyaappe tuussaa kessargga; hegaappe guyyiyan, ne ishaa aifiyaappe suullaa kessanau geeshshada xeellana danddayaasa.” (Maa. 7:1-5) Hagee nuuni gitabaa balidi guuttabaa balida uraa bolli pirddenna mala maaddiya loꞌꞌo zore!
SHOORUWAA SIIQIYOOGAA BESSIYO LOꞌꞌO OGIYAA
11, 12. Nu shooruwaa siiqiyoogaa bessiyo dumma ogee aybee?
11 Nuuni nu shoorotuyyo hara dumma ogiyan siiquwaa bessana koyoos. Nuunikka Yesuusadan Kawotettaa mishiraachuwaa sabbakoos. (Luq. 8:1) Yesuusi ba erissiyo ashkkarata, “Asa ubbaa tana kaalliyaageeta oottite” yaagidi azaziis. (Maa. 28:19, 20) Nuuni he azazuwaa poliyo wode, nu shooroti bashshawu efiya aaho ogiyaappe kiyidi, deꞌuwawu efiya xuntta ogiyan hemettanaadan maaddoos. (Maa. 7:13, 14) Yihooway hegaa anjjiyoogee erettidaagaa.
12 Nuunikka Yesuusaagaadan, asay ayyaanaaban hiyyeesa gidiyoogaa akeekanaadan maaddoos. (Maa. 5:3) Nuuni ashkke asata demmiyo wode, “wonggeliyaa mishiraachchuwaa” yootiyoogan eti ayyaanaaban koshshiyaabaa demmanaadan maaddoos. (Roo. 1:1) Kawotettaa mishiraachuwaa siyiyaageeti Yesuus Kiristtoosa baggaara Xoossaara sigettoosona. (2 Qor. 5:18, 19) Yaatiyo gishshawu, nuuni mishiraachuwaa yootiyoogan nu shooruwaa siiqiyoogaa bessoos; qassi hegee keehi koshshiyaaba.
13. Kawotettaa mishiraachuwaa yootiyaagaa gidada oottiyo oosuwaa xeelliyaagan neeyyo aybi siyettii?
13 Nuuni loytti giigettidi zaaretti oychiyo wodenne Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyo wode, asay Xoossay kessido xillotettaa maaraa bonchidi deꞌanaadan maaddiyoogan ufayttoos. Hegaappe denddidaagan, nuuni xannaꞌissiyo uri keehi laamettana danddayees. (1 Qor. 6:9-11) Xoossay ‘merinaa deꞌuwaa’ demmanawu wozanappe koyiyaageeti laamettidi banaara dabbotanaadan waati maaddiyaakko beꞌiyoogee nuna keehi ufayssees. (Oos. 13:48) Mishiraachuwaa siyidi, hidootaa qanxxida daro asati ufayttiyaageeta gididosona; qassi keehi unꞌꞌettiya daroti saluwan deꞌiya nu Aawan ammanettiyoogaa doommidosona. Asay tumaa siyidi ayyaanaaban dicciyoogaa beꞌiyoogee keehi ufayssees! Kawotettaa mishiraachuwaa yootiyoogan nu shoorota siiqiyoogee gita anjjo!
PHAWULOOSI SIIQUWAA WAATI QONCCISSIDEE?
14. PHawuloosi siiquwaa xeelliyaagan 1 Qoronttoosa 13:4-8n woygidee?
14 PHawuloosi siiquwaa xeelliyaagan qonccissidobaa nu shooruwaara gayttidaagan oosuwan peeshshiyo wode, Yihoowa ufayssoos, darotoo metoy merettennaadan oottoos, qassi ufayttiyaageeta gidoos. (1 Qoronttoosa 13:4-8 nabbaba.) PHawuloosi siiquwaa xeelliyaagan yootidobaa ane qanttan zaarettoos; qassi nu shooruwaara gayttidaagan hegaa waati oosuwan peeshshana danddayiyaakko beꞌoos.
15. (a) Nuuni danddayanchanne keha gidana koshshiyoy aybissee? (b) Nuuni qanaatananne ceeqettana bessennay aybissee?
15 “Siiqoi danddayanchcha. Siiqoi kehees.” Xoossay nagaraa oottiya asa danddayaaninne kehatettan oyqqidoogaadan, nuunikka harati mooriyo wode, ubba eriiddi naaqqiyo wode danddayaaninne kehatettan oyqqana bessees. “Siiqoi qanaatenna.” Hegaa gishshawu, tumu siiqoy haratussi deꞌiya aquwaa woykko etawu deꞌiya dumma haggaazo maataa nuuni qanaatennaadan oottees. Qassi nuuni siiqiyaaba gidikko, ceeqettokko woy otorettokko. Ayssi giikko, “Iitati otorettiyoogaaninne ayyiyoogan erettoosona; hegeekka nagara.”—Lee. 21:4.
16, 17. Nuuni 1 Qoronttoosa 13:5, 6n deꞌiya qofaara maayettiyaabaa waati oottana danddayiyoo?
16 Siiqoy nuuni nu shooruwaara maara deꞌanaadan oottees. Nuuni nu shooruwaa siiqiyaaba gidikko, worddotokko, wuuqqokko, qassi Yihoowa higgiyaa kanttidi hara iitabaa oottokko. Qassi, siiqoy nuuni nu xallaa goꞌꞌiyaabaa qoppiyoogaappe harata goꞌꞌiyaabaa qoppanaadan oottees.—Pili. 2:4.
17 Tumu siiqoy sohuwaara yiillotenna; qassi “naaqettidobaakka paidenna.” Woykko issi issibaa mazggafan xaafi oyqqiyoogaadan, harati naaqqidobaa qoodenna. (1 Tas. 5:15) Nuuni uluwan lancciyaa oyqqiyaaba gidikko, Xoossaa azzanttoos; qassi hegee ‘bawuꞌida tamay seefaara mees’ giyoogaadan nunakka haratakka qohana danddayees. (Wog. 19:18) Siiqoy nuuni tuman ufayttanaadan ootteesippe attin, “wordduwan” woy suure gidennaban ufayttanaadan oottenna; ubba nu morkkee qohettiyo wode nuuni azzananaadan oottees.—Leemiso 24:17, 18 nabbaba.
18. Siiquwaa xeelliyaagan 1 Qoronttoosa 13:7, 8ppe ay tamaariyoo?
18 PHawuloosi siiquwaa xeelliyaagan qonccissido harabaa beꞌa. I, “[Siiqoy] ubbabaa genccees” yaagiis. Issi uri nuna naaqqi simmidi atto gaanaadan oychiyo wode, siiqoy nuuni awu atto gaanaadan denttettees. Siiqoy Xoossaa Qaalan deꞌiya ubbabaa ammanees; qassi nuuni demmiyo ayyaanaabaa qumawu galatanaadan oottees. Siiqoy Geeshsha Maxaafan odettida “ubbabaikka hanana giidi, ufaissan naagees”; qassi nuuni haratuyyo he hidootaabaa yootanaadan denttettees. (1 PHe. 3:15) Nuna metoy gakkiyo wode woossoosinne loꞌꞌobaa hidootan naagoos. Siiqoy “ubbabaa genccees” woykko asi naaqqiyo wode woy yedettiyo wode nuuni genccanaadan maaddees. Qassi “siiqoi mulekka xayenna.” Yihoowayyo azazettiyaageeti merinawu bantta shooruwaassi siiquwaa bessoosona.
NE SHOORUWAA NE HUUPHEDAN SIIQIYOOGAA AGGOPPA
19, 20. Nu shooruwaa ubba wode siiqanaadan minttettiya Geeshsha Maxaafaa zoree awugee?
19 Geeshsha Maxaafaa zoriyaa kaalliyoogan ubba wode nu shooruwaa siiqana danddayoos. Hegaa mala siiqoy nuuni nu qommo gidida asa xallaa gidennan, ubba asaa siiqanaadan oottees. Qassi Yesuusi, “Neeni ne shooruwaa ne huuphedan siiqa” yaagidoogaa nuuni hassayana koshshees. (Maa. 22:39) Xoossaynne Kiristtoosi nuuni nu shooruwaa siiqanaadan koyoosona. Nuuni nu shooruwaa siiqanawu metootikko, Yihooway ba geeshsha ayyaanaa immanaadan woossana danddayoos. Hegaadan oottiyoogee Yihoowa anjjuwaa demissees; qassi nu shooruwaa siiqanaadan maaddees.—Roo. 8:26, 27.
20 Nu shooruwaa nu huuphedan siiqanaadan odettida azazoy “kawo higgiyaa” geetettiis. (Yaaq. 2:8) Muuse Higgee shooruwaa siiqanaadan azaziyoogaa akeekidi, PHawuloosi hagaadan giis: “Hara azazo ubbati, ‘Ne shooruwaa ne huuphedan siiqa’ giya azazuwan kuuyettoosona. Ba shooruwaa siiqiya ooninne ayyo iitabaa oottenna; hegaa gishshau, shooruwaa siiqiyoogee higge ubbau azazettiyoogaa.” (Roo. 13:8-10) Hegaa gishshawu, nu shooruwaa ubba wode siiqana bessees.
21, 22. Nuuni Xoossaanne nu shooruwaa siiqana koshshiyoy aybissee?
21 Nu shooruwaa siiqana bessiyoy aybissakko qoppiyo wode, “Iita asaukka lo77o asaukka Xoossai ba awaa awaxxissees; qassi xillotuyyookka nagaranchchatuyyookka ba iraa bukissees” yaagidi Yesuusi yootidobaa wotti denttidi qoppiyoogee maaddees. (Maa. 5:43-45) Nu shooroy loꞌꞌo gidin iita gidin nuuni a siiqana bessees. Kasetidi beꞌidoogaadan, nuuni hegaadan oottiyo loꞌꞌo ogee Kawotettaa mishiraachuwaa ayyo yootiyoogaa. Nu shooroy he mishiraachuwaa siyikko, i Xoossaa dabbo gididi keehi anjjettana.
22 Kumetta wozanaappe Yihoowa siiqanaadan oottiya daro gaasoy deꞌees. Qassi nuuni nu shooruwaa siiqiyoogaa bessiyo daro ogee deꞌees. Xoossaanne nu shooruwaa siiqiyoogan Yesuusi yootido, ubbaappe aadhiya naaꞌꞌu gita azazota azazettoos. Ubbaappe aaruwan, hegaa azazettiyoogan saluwan deꞌiya, nuna siiqiya Aawaa Yihoowa ufayssoos.