Ammanenna Dabbotu Wozanaa Ufayssiyaabaa Yootiyoogaa
YESUUS KIRISTTOOSI, “Ne soo simmada, Godai neessi waanida gitabaa oottidaakkonne qassi i neessi waanida kehakkonne ne so asau yoota” yaagiis. He wode i Gadara giyo kataman deꞌennan waayi aggana; he katamay Galiilaa Abbaappe tohossa baggan arshshokko baqqidi deꞌees; i bana kaallanau koyida issi bitaniyaara haasayiis. Yesuusi yootidobay asay keehi ufayttiyoobaanne keehin koshshiyaabaa ba dabbotussi yootana koyiyoogaa i eriyoogaa bessees.—Mar. 5:19.
Hegee issi issi wogan haraagaappe keehi qoncciyaabaa gidikkonne, ha wodiyankka hegaa malabaa darotoo beꞌoos. Yaatiyo gishshau, issi uri tumu Xoossaa Yihoowau goynniyoogaa doommiyo wode, darotoo ba ooratta ammanuwaa ba dabbotussi yootanau koyees. SHin i hegaa waatidi oottana koshshii? Hara haymaanootiyaa kaalliya woy mule haymaanootee baynna dabbotu wozanaa ufayssiyaabaa waatidi yootana danddayii? Geeshsha Maxaafay maaddiya loꞌꞌo zoriyaa zorees.
“NUUNI MASIYAARA GAITTIDA”
Koyro xeetu layttan, Yesuusi Masiyaa gidiyoogaa erida koyroogeetuppe issoy Inddiraasa. I eridobaa sohuwaara yootidoy oossee? “Inddiraasi koiro ba ishaa Simoonaara gaittidi, ‘Nuuni Masiyaara gaittida’ yaagiis. ‘Masiyaa’ giyoogee ‘Kiristtoosa’ giyoogaa.” Inddiraasi PHeexiroosa Yesuusakko efiidi, PHeexiroosi Yesuusi erissiyo ashkkara gidanaadan maaddiis.—Yoh. 1:35-42.
Usuppun laytta gidiya wodiyaappe guyyiyan PHeexiroosi Yoophen deꞌiyo wode, huuphessa baggan Qiisaariyan deꞌiya mato halaqaa Qornneliyoosa soo baanadan ayyo odettiis. PHeexiroosi yaa gakkiyo wode son shiiqi uttidaageeti oonee? “Qornneliyoosi ba dabbotanne ba laggeta issippe xeesi shiishshidi, [PHeexiroosanne aara yiyaageeta] naagees.” Yaatiyo gishshau, Qornneliyoosi ba dabboti PHeexiroosi yootiyoobaa siyidi, siyidoban banttau qofaa qachanaadan maaddiis.—Oos. 10:22-33.
Inddiraasinne Qornneliyoosi bantta dabbotussi oottidobaappe ay tamaarana danddayiyoo?
Inddiraasikka Qornneliyoosikka ba hanaa hano giidi aggiigibookkona. Inddiraasi PHeexiroosa Yesuusaara eretissiis; Qornneliyoosi qassi ba dabboti PHeexiroosi yootiyoobaa siyanaadan oottiis. SHin Inddiraasinne Qornneliyoosi bantta dabbota giddibookkona woy eti Kiristtoosa kaalliyaageeta gidanaadan cimmanau malibookkona. Hegaappe tamaariyoobaa akeekadii? Nuunikka hegaadan oottana koshshees. Nu dabbotussi amaridabaa yootidi, eti Geeshsha Maxaafaa tumaa eranaadaaninne nu mala Kiristtaanetuura erettanaadan oottana danddayoos. Gidoppe attin, bantta koyidobaa dooranau etau deꞌiya maataa bonchidi eta giddokko. Nuuni nu dabbota waatidi maaddana danddayiyaakko bessiya, Jarmanen deꞌiya Yuꞌergenanne Petro giyo azinaabaanne macheebaa ane beꞌoos.
Petra Geeshsha Maxaafaa Yihoowa Markkatuura xannaꞌada xammaqettaasu. I azinay Yuꞌergeni wotaaddaratu halaqa. Koyro heeran Yuꞌergeni ba machiyaa kuuyidoban ufayttibeenna. SHin Yihoowa Markkati Geeshsha Maxaafaappe tumaa tamaarissiyoogaa guyyeppe akeekiis. Ikka bana Yihoowau geppiis; qassi haꞌꞌi gubaaꞌe cima. Nuugaappe dumma haymaanootiyaa kaalliya dabbuwaa wozanaa ufayssiyaabaa yootiyoogaa xeelliyaagan i zoriyoobay aybee?
Yuꞌergeni hagaadan giis: “Nuuni nu dabbota giddananne etassi issi kutti keehi darobaa yootana koshshenna. Hegee eti sheneho gaanaadan oottana danddayees. Takkidi, hiillan guuttabaa darotoo yootiyoogee loꞌꞌo gidana danddayees. Qassi nu dabbota etaagaa mala koshshay deꞌiyoonne layttan etaara lagge gidida ishanttuura eretissiyoogee loꞌꞌoba. Yaatiyoogee eti nunaara maayettanaadan maaddees.”
“Nuuni nu dabbota giddananne etassi issi kutti keehi darobaa yootana koshshenna.”—Yuꞌergena
Kiitettida PHeexiroosinne Qornneliyoosa dabboti Geeshsha Maxaafaa tumaa sohuwaara ammanidosona. Koyro xeetu layttan tumaa siyida harati eesuwaara ammanibookkona.
YESUUSA ISHANTTI SHIN?
Yesuusa dabbotuppe amaridaageeti i haggaaziyo wode an ammanidosona. Leemisuwau, kiitettida Yaaqoobinne Yohaannisi Yesuusau aayee michee naata gidennan aggokkona; qassi eta aayyiyaa Salooma assi aayee micho gidennan waaya aggana. A ‘Yesuusaunne kiitettidaageetussi banttassi deꞌiyaagaappe immida daro asatuppe’ issinniyo gidennan waaya aggana.—Luq. 8:1-3.
SHin, Yesuusantta so asay haray sohuwaara an ammanibeenna. Leemisuwau, Yesuusi xammaqettoosappe issi laytta gidiya wodiyaappe guyyiyan, issi wode Yesuusi tamaarissiyoobaa siyanau cora asay shiiqiis. SHin, “asai a, ‘Gooyees’ giyo gishshau, a dabboti hegaa siyidi, a ekkanau biidosona.” Guutta wodiyaappe guyyiyan, Yesuusa aayee naati i manddara baanau ay halchidaakko oychin, i eti oychidobaa zaaribeenna. “Aissi giikko, . . . a ishanttikka [an] aammanibookkona.”—Mar. 3:21; Yoh. 7:5.
Yesuusi ba dabbota oyqqido ogiyaappe nuuni ay tamaarana danddayiyoo? Etappe amaridaageeti bana gooyees giido wode i hanqqettibeenna. Yesuusi hayquwaappe denddi simmidi ba aayee naꞌaa Yaaqoobau qonccido wode, ba dabbota gujjidikka minttettiis. Hegee Yaaqooba xalla gidennan, Yesuusa aayee naati haratikka I tumuppe Mase gidiyoogaa ammananaadan maaddennan waayi aggana. Hegaa gishshau, eti kiitettidaageetuura Yerusalaamen issi pooqiyan deꞌishin geeshsha ayyaanay eta bolli wodhidoogee qoncce. Guyyeppe, Yesuusa aayee naati Yaaqoobinne Yihuday gita maataa demmidosona.—Oos. 1:12-14; 2:1-4; 1 Qor. 15:7.
AMARIDAAGEETUSSI DARO WODIYAA KOSHSHEES
“Keehi daro danddayiyoogeenne gencciyoogee keehippe maaddana danddayees.”—Roosiwito
Koyro xeetu layttaagaadan, ha wodiyankka dabbotuppe issoti issoti daro wodiyaa takkidi tumaa ekkoosona. Leemisuwau, i azinay 1978n Yihoowa Markka gididi xammaqettiyo wode Rooma Kaatolike haymaanootiyaa mintta kaalliya Roosiwitibaa qoppa. Roosiwita ba haymaanootiyaa minttada kaalliyo gishshau, koyro ba azinaara eqettaasu. SHin daro layttaappe guyyiyan, eqettiyoogaa aggada Yihoowa Markkati tumaa tamaarissiyoogaa akeekaasu. Akka 2003n xammaqettaasu. A laamettanaadan aybi maaddidee? Roosiwiti azinay a eqettido gishshau hanqqettiyoogaappe, a laamettanaadan maaddiis. A, “Keehi daro danddayiyoogeenne gencciyoogee keehippe maaddana danddayees” yaagada zorausu.
Moonika 1974n xammaqettaasu; qassi i naaꞌꞌu attuma naati tammu laytta gidiya wodiyaappe guyyiyan Yihoowa Markka gididosona. I azinay Hansi iira aynne eqettennaba gidikkonne, 2006 gakkanaassi xammaqettibeenna. Takkidi akeekidoogan goꞌettido gishshau, eta soo asay, “Yihoowau ammanettidi a baxuuxite; qassi ammanuwan shuggoppite” yaagidi zorees. Eti Hansa siiqiyoogaa assi ubbatoo yootiyoogee keehi maaddidoogee qoncce. I wurssettan eta haymaanootiyaa kaallana giidi ubbatoo hidootan naagidosona.
TUMAA HAATTAY WOPPU GAANAADAN OOTTEES
Yesuusi issi wode tumaa merinaa deꞌuwaa demissiya haattan leemisiis. (Yoh. 4:13, 14) Nu dabboti irxxanne geeshsha haattaa mala gidida tumaa siyidi woppu gaanaadan koyoos. Daro haattaa eesuwan uyiyoogee cuulliyoogaadan etau darobaa issi kutti yootidi cuulettanaadan oottana koyokko. Eti woppu gaanaadan woy cuulettanaadan oottana danddayiyay nuuni ammaniyoobaa etau yootiyo hanotaa. Geeshsha Maxaafay “xillo asi haasayanaappe kasetidi” qoppiyoogaanne ‘aadhida erancha asi haasayanaappe kasetidi qoppidi asi ekkiyo haasayaa haasayiyoogaa’ yootees. Nuuni he zoriyaa waatidi oosuwan peeshshana danddayiyoo?—Lee. 15:28; 16:23.
Issi machiyaa ba ammanuwaabaa ba keettaawau yootanau koyana danddayausu. A ‘haasayanaappe kasetada qoppikko,’ haasayana qaalaa loytta doorausu; qassi elle haasayukku. A bana xillodan woy appe aadhiyaabadan xeellana koshshenna. A yuushsha qoppada haasayiyoobay woppu giidi sarotettan deꞌanaadan maaddana danddayees. I azinay pashkki giidi ufayttidi haasayiyo wodee awudee? I ufayttidi haasayiyoy woy nabbabiyoy aybee? I dosiyoy saynisee, polotikeeyye, woy qassi ispporttee? A ba azinaa qofaa xaasayada xeellennan, i Geeshsha Maxaafaa eranau koyanaadan waatada maaddana danddayay? Hageeta qoppiyoogee a akeekan haasayanaadaaninne oottanaadan maaddees.
Yihoowa Markka gidenna so asaa wozanaa ufayssiyaabaa yootiyoogee nu ammanuwaabaa darissennan odiyoogaa xalla gidenna. Nuuni yootiyoobaara maayettiya loꞌꞌo deꞌuwaa deꞌana koshshees.
LOꞌꞌO DEꞌUWAA DEꞌIYOOGAA
Qommoora abay odettido Yuꞌergeni hagaadan giis: “Geeshsha Maxaafaa maaraa ne deꞌuwan ubbatoo oosuwan peeshsha. Ne dabboy koyiyoogaa yootana xayikkonne, eranau koyanaadan a keehi maaddiyaabay hegaa.” A machiyaa xammaqettoosappe 30 layttay aadhin xammaqettida Hansi hegaa maayees. I, “Tumay nu deꞌuwan nuna goꞌꞌidoogaa nu dabboy akeekanaadan, loꞌꞌo eeshshay deꞌiyo Kiristtaaneta gidiyoogee keehi koshshiyaaba” yaagiis. Nu ammanoy nuna hara asaappe loꞌꞌo asa oottidoogaa nu dabboti akeekana koshshees.
“Tumay nu deꞌuwan nuna goꞌꞌidoogaa nu dabboy akeekanaadan, loꞌꞌo eeshshay deꞌiyo Kiristtaaneta gidiyoogee keehi koshshiyaaba.”—Hansa
Kiitettida PHeexiroosi azinati eta ammanuwaa kaallenna maccaasau hagaadan giidi loꞌꞌo zoriyaa zoriis: “Intte azinatuppe Xoossaa qaalau azazettenna issooti issooti de7ikkokka, intte palamettennan, eti intte yashshatettaanne intte geeshsha de7uwaa be7idi ammanana mala, etau haarettite. Intte intte huuphe pixiyoogaaninne worqqa wottiyoogan woi lo77o maayo maayiyoogan intteyyo bolla baggaa loittoppite. SHin intte wozana giddon de7iya lo77otettai Xoossaa sinttan intteyyo daro al77o gididi, xayenna ashkkenne woppu giida ayyaana gido.”—1 PHe. 3:1-4.
PHeexiroosi issi machee loꞌꞌo eeshshay azinaa omooddana danddayiyoogaa xaafiis. Kiristto giyo michiyaa Geeshsha Maxaafan deꞌiya he zoriyaa hassayada, 1972n xammaqettido wodeppe doommada ba eeshshan azinaa omooddanau baaxetaasu. I azinay issi wode Yihoowa Markkatuura xannaꞌidaba gidikkonne, tumaa loytti kaallenna. I kase Yihoowa Markkatu shiiquwan uttees; qassi gubaaꞌiyan deꞌiyaageetuura siiqettees. Eti i ba koyidobaa dooriyo maataa bonchoosona. Kiristta a wozanaa ufayssiyaabaa waatada yootay?
A hagaadan gaasu: “Yihooway taani baanaadan koyiyo ogiyaa mintta kaallanau murttaas. Qassi, aynne yootennan loꞌꞌo eeshshan ta azinaa omooddanau baaxetays. Geeshsha Maxaafaa maaraa kanttanaadan oottennaba gidikko, tau danddayettida ubban i koyiyoobaa oottays. Qassi i koyiyoobaa dooriyo maataa bonchada, Yihoowassi immada aggabayays.”
Kiristta oottidobay issibaa hanotaadan oyqqiyoogee maaddiyoogaa qonccissees. A shiiquwan muletoo uttiyoogaaninne loytta haggaaziyoogan ayyaanaaban ubbatoo minttettiyaabaa oottausu. Gidikkokka, a ba azinaa siiqana, aara wodiyaa aattananne a ufayssana bessiyoogaa akeekausu. Issibaa hanotaadan oyqqiyoogeenne koshshiyaabaa akeekiyoogee ammanenna dabboti deꞌiyoogeeta keehi maaddiyaaba. Geeshsha Maxaafay, “Ubbabau wodee de7ees” yaagees. Hegee so asaara, ubba qassi ammanenna aqo laggiyaara wodiyaa aattana koshshiyoogaa bessees. Issippe wodiyaa aattiyoogee loyttidi haasayanaadan maaddees. Haasayiyoogee boorasennaadan, bana koyennabadan qoppennaadan woy qanaatennaadan oottees.—Era. 3:1.
MULE HIDOOTAA QANXXOPPA
Eta son harati xammaqetti simmin a aaway 20 layttappe guyyiyan xammaqettido Holgeri, “Nuuni so asa siiqiyoogeenne ayyo woossiyoogee keehippe koshshees” yaagiis. Kiristta gujjada ‘ba azinay tumaa ekkidi Yihoowa Markka gidana gaada muletoo hidootan naagiyoogaa’ yootaasu. Nu haymaanootiyaa kaallenna dabbotubaa nuuni awudenne loꞌꞌobaa qoppidi hidootan naagana koshshees.
Nuuni nu dabbotussi ulottidi, eti tumaa erana mala maaddanaunne Geeshsha Maxaafaa qofaa eta wozanaa ufayssiya hanotan yootanau halchoos. Qassi nuuni ubbabaa “ashkketettaaninne yashshatettan” oottana koshshees.—1 PHe. 3:15.