Ha Alamee Waanidi Xayanee?
“He gallassai intteyyo kaisoi yiyoogaadan yaanau intte xuman de7ekketa.”—1 TAS. 5:4.
QONCCISSANA DANDDAYAY?
Hagaappe kaallidi deꞌiya xiqisetun qonccida, haꞌꞌi beettenna hanotati aybee?
Ajjuutaa 17:16
Daaneela 2:44
1. Nuuni naagi uttanaadaaninne metuwan genccanaadan aybi maaddii?
MATA wode keehi yashshiya hanotati polettana. Geeshsha Maxaafaa hiraagay polettiyoogee hegaa qonccissiyo gishshau, nuuni naagi uttana koshshees. Nuuni hegaadan oottanau maaddiyaabay aybee? Kiitettida PHauloosi, “nuuni beettennabaa” xeellanaadan zoriis. Nu hidootay saluwaa deꞌuwaa gidin woy saꞌaa deꞌuwaa gidin, nuuni merinaa deꞌuwaa woytuwaa hassayana koshshees. Yuushuwan deꞌiya qofay qonccissiyoogaadan, PHauloosi ba mala Kiristtaaneti ammanettidaageeta gididi deꞌiyoogee demissiyo woytuwaa eti qoppanaadan minttettanau ha xiqisiyaa xaafiis. Hegaadan oottiyoogee eti metuwaanne yedetaa genccanaadankka maaddees.—2 Qor. 4:8, 9, 16-18; 5:7.
2. (a) Nu hidootaa mintti naaganau, ay oottana koshshii? (b) Ha huuphe yohuwaaninne kaalliya huuphe yohuwan ay beꞌanee?
2 PHauloosi zoridoban akeekana bessiya issi qofay deꞌees: Hegeekka, nu hidootaa mintti naaganau beettiyaabaappe harabaakka xeellana bessees. Nuuni haꞌꞌi beettenna, keehi koshshiya hanotata xeellana bessees. (Ibr. 11:1; 12:1, 2) Yaatiyo gishshau, nu merina deꞌuwaa hidootaara gayttida, sinttappe hanana tammubata ane beꞌoos.a
WURSSETTAY GAKKANAAPPE GUUTTAA KASETIDI HANANABAY AYBEE?
3. (a) Koyro Tasalonqqe 5:2, 3n odettida, biron polettanabay aybee? (b) Kawotettati oottanabay aybee, etaara hashetanay oonee?
3 PHauloosi, Tasalonqqe Kiristtaanetuyyo xaafido dabddaabbiyan sinttappe hanana issibaa yootiis. (1 Tasalonqqe 5:2, 3 nabbaba.) I etau ‘Yihoowa gallassaabaa’ odiis. He gallassay, worddo haymaanootee xayiyo wodiyan doommidi Armmageedoona olaa wode wurees. SHin, Yihoowa gallassay doommanaappe guuttaa kasetidi alamiyaa haariyaageeti, “Ubbabai saro; aibikka hanenna” gaana. Hegee issi kutti woy kaalli kaalli haniyaaba gidana danddayees. Kawotettati bantta gita metotuppe amaridaageeta qaarana haniyaabadan qoppana danddayoosona. Haymaanootiyaa kaalettiyaageeti shin ay oottanee? Eti ha alamiyaa bagga gidiyo gishshau, kawotettatuura hashetanaagee qoncce. (Ajj. 17:1, 2) Yaatiyoogan, haymaanootiyaa kaalettiyaageeti beni Yihudaa biittan wordduwan hananabaa yootiyaageetu mala gidana. Yihooway eta xeelliyaagan, “Saroi bainnan, ‘Saro; saro!’ yaagoosona” yaagiis.—Erm. 6:14; 23:16, 17.
4. Nuuni daro asaagaappe dumma hanotan ay akeekiyoo?
4 “Ubbabai saro; aibikka hanenna” gaanay oonanne gido, he hanotay Yihoowa gallassay doommana haniyoogaa bessiyaaba. Yaatiyo gishshau PHauloosi, “Ishatoo, he gallassai intteyyo kaisoi yiyoogaadan yaanau intte xuman de7ekketa. Intte ubbai poo7uwaa [asa]” yaagiis. (1 Tas. 5:4, 5) Nuuni daro asaagaappe dumma hanotan, ha wodiyan haniyaabaa xeelliyaagan Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa akeekoos. “Ubbabai saro; aibikka hanenna” giyoogaara gayttida hiraagay waanidi polettanee? Hegee haniyo wode beꞌanaba. Hegaa gishshau, “nuuni beegottanaunne woga de7anau” murttidaageeta gidoos.—1 Tas. 5:6; Sof. 3:8.
XAYANAAGAA ERENNA ‘KAWIYO’
5. (a) “Iita waayee” doommanay ayba ogiyaanee? (b) Xayanaagaa erabeenna ‘kawiyaa’ oonee?
5 Sinttappe hanana harabay aybee? PHauloosi, “Asai, ‘Ubbabai saro; aibikka hanenna’ giishin, . . . bashshai eti qoppennan eta bolli yaana” yaagiis. ‘Qoppennan yaana bashshay’ doommiyoy ‘shaaramuxiyo’ geetettiya, alamiyaa worddo haymaanootiyaa ubbaa xaaxa waaxa oyqqida, ‘Gita Baabilooni’ bolli gakkiya qohuwaana. (Ajj. 17:5, 6, 15) Banttana Kiristtaane giyaageeta gujjin, worddo haymaanootiyaa ubbaa bolli gakkiya he qohoy, ‘iita waayiyau’ doometta. (Maa. 24:21; 2 Tas. 2:8) Hegee haniyo wode daroti dagammana. Aybissi giikko, he wode gakkanaashin shaaramuxiyaa “mulekka kayyottikke” giya “kaweedan” bana xeelliyo gishshataassa. SHin a xayana gaada qoppabeenaagee bala gidiyoogaa sohuwaara akeekana. A ‘issi gallassi,’ giishin sohuwaara xayana.—Ajj. 18:7, 8.
6. Worddo haymaanootiyaa xayssanay oonee?
6 SHaaramuxiyo xayssanaagee “tammu kacee” deꞌiyo “do7aa” gidiyoogaa Xoossaa Qaalay yootees. Ajjuutaa maxaafaa xannaꞌiyo wode, he doꞌay Kawotettatu Issippetettaa dirijjitiyaa gidiyoogaa akeekoos. “Tammu kacee” ha ‘zoꞌo doꞌaayyo’ exatiya, ha wodiyan deꞌiya kawotettatu ubbaa malaata.b (Ajj. 17:3, 5, 11, 12) Ha qohoy ay keena wolqqaama gidanee? Kawotettatu Issippetettaa yame kawotettati shaaramuxee aquwaa bonqqana, i oonatettaa qonccissana, o mirggana, qassi “taman xuuggana.” A merinau xayana.—Ajjuutaa 17:16 nabbaba.
7. ‘Doꞌay’ qohanaadan denttettanay aybee?
7 Doꞌay o qohanaadan denttettiyaabaakka Geeshsha Maxaafaa hiraagay qonccissees. Yihooway ba “qoppidoogaa eti oottanaadan,” giishin shaaramuxiyo xayssanaadan kawotettatu wozanaa denttettana. (Ajj. 17:17) Haymaanootee olaunne danuwau gaaso gidiyo gishshau, kawotettati shaaramuxiyo xayssiyoogee banttana goꞌꞌees giidi qoppana danddayoosona. Eti shaaramuxee bolli qohuwaa gattiyo wode bantta ‘qofaa’ poliyaabadan qoppana. Gidikkokka, etan goꞌettidi worddo haymaanootiyaa xayssanay Xoossaa. Yaatiyo gishshau, Seexaanaa dirijjitee issoy issuwaa qohana, qassi Seexaanay hegaa teqqanau mule danddayenna.—Maa. 12:25, 26.
XOOSSAA ASAA QOHIYOOGAA
8. ‘Maagooga biittaa Googi’ gattiyo qohoy aybee?
8 Worddo haymaanootee xayi simminkka, Xoossaa ashkkarati “dirssi” baynnan “woppu giidi, hirggi bainnan” deꞌana. (Hiz. 38:11, 14) Ashshiyaabi baynnaba milatiya, ubbatoo Yihoowayyo goynniya ha asati waananee? “Cora kawotettati” eta xayssanau murttidi denddennan waayi aggana. Xoossaa Qaalay he hanotay ‘Maagooga biittaa Googi’ gattiyo qoho gidiyoogaa qonccissees. (Hizqqeela 38:2, 15, 16 nabbaba.) Nuuni he qohuwaa ayba ogiyan xeellana koshshii?
9. (a) Issi Kiristtaaniyaa keehippe qofissiyaabay aybee? (b) Ha wodiyan nu ammanuwaa minttanau ay oottana koshshii?
9 Xoossaa asaa bolli gakkana ha qohuwaabaa eriyoogee nuna hirggissenna. Nuna keehippe qofissiyaabay nu atotettaa gidennan, Yihoowa sunttay geeyiyoogaanne ubbabaa haarana bessiyaagee a gidiyoogee erettiyoogaa. Yihooway, ‘Taani Yihoowa gidiyoogaa intte erana’ yaagiya qofaa 60ppe darotoo Hizqqeela maxaafan yootiis. (Hiz. 6:7) Hizqqeela hiraagan odettida, keehippe koshshiya ha qofay waanidi polettanaakko beꞌanau amottoos. Qassi Yihooway bau “goinniya asata paaciyaappe waati ashshanaakko” eriyoogaa ammanoos. (2 PHe. 2:9) Hegee gakkanaashin, nuna gakkiya metoy aybanne gidin, Yihoowayyo ammanettidaageeta gididi deꞌana mala, ubba hanotan nu ammanuwaa minttanau koyoos. Nuuni ay oottana koshshii? Woossana, Xoossaa Qaalaa xannaꞌananne hegaa wotti dentti qoppana, qassi Kawotettaa mishiraachuwaa haratussi yootana koshshees. Yaatiyoogan, “markkabiyaa oiqqiya qaaxxenna birata mala” gidida merinaa deꞌuwaa hidootaa minttoos.—Ibr. 6:19; Maz. 25:21.
KAWOTETTATI YIHOOWAY OONAKKO ERANA
10, 11. Armmageedoona olay waanidi doommanee, qassi he wode aybi hananee?
10 Yihoowa ashkkaratu bolli qohoy gakkiyo wode, hanana wolqqaamabay aybee? Yihooway, Yesuusaaninne saluwaa olanchatun goꞌettidi ba asaa gishshaa kelttiyaa gelana. (Ajj. 19:11-16) Hegee “Ubbaappe Wolqqaama Xoossaa gita [gallassaa]” olaa, giishin Armmageedoona gidana.—Ajj. 16:14, 16.
11 Yihooway Hizqqeela baggaara he olaa xeelliyaagan hagaadan giis: “Taani ta deretu ubban Googa bolli bisoi denddanaadan oottana; olanchchati bantta bisuwaa bantta bolli zaaridi, issoi issuwaa siifana. Taani Ubbaa Haariya GODAI hagaa odais.” Keehi yayyidi, Seexaanaayyo exatiyaageeti haniyoobaa xayananne bantta ola miishshaa denttidi issoy issuwaa worana. Qassi, Seexaanaykka haniyoobaa xayana. Yihooway, “Eexxiya tamaanne dinniyaa taani [Googa] bolli, a olanchchatu bollinne aara de7iya cora kawotettatu bolli bukissana” yaagiis. (Hiz. 38:21, 22) Xoossay hegaadan ootti simmin hananabay aybee?
12. Kawotetti wolqqan eranabay aybee?
12 Kawotettati bantta bolli bashshay yiidoy Yihoowa azazuwaana gidiyoogaa erana. Israaꞌeelata yedettiya Gibxxeti beni Zoꞌo Abban giidoogaadan, Seexaanaa olanchati, ‘Yihooway eta maaddidi olettees’ giidi yibbaata waasuwaa waassana danddayoosona. (Kes. 14:25) Ee, kawotettati Yihooway oonakko wolqqan erana. (Hizqqeela 38:23 nabbaba.) Ha hanotati doommiyo wodee ay keena matattidee?
ALAMIYAN WOLQQAAMA GIDIDA KAWOTETTAY HARAY DENDDENNA
13. Daaneeli yootido misiliyau ichashantta shaahuwaa xeelliyaagan ay eriyoo?
13 Daaneela maxaafan deꞌiya issi hiraagay nuuni deꞌiyo wodiyaa akeekanaadan maaddees. Daaneeli dumma dumma birataappe merettida, asa milatiya issi misiliyaabaa yootiis. (Dane. 2:28, 31-33) He misilee, beni wode deꞌidanne ha wodiyan deꞌiya Xoossaa asaa qohida, issoy issuwaappe kaalli kaallidi denddida, alamiyan wolqqaama gidida kawotettatu malaata. Hegeeti Baabiloone, Meedoonanne Parsse, Giriike, Roome, qassi wurssettaagee ha wodiyan deꞌiya, alamiyan wolqqaama gidida kawotettaa. Alamiyan wolqqaama gidida wurssetta kawotettay misiliyaa tohuwaaninne tohuwaa biradhiyan leemisettidoogaa Daaneela hiraagay qonccissees. Inggilizeenne Amarkkay Koyro Alamiyaa Olaa wode dumma ogiyan issippe oottiyoogaa doommidosona. Ee, Daaneeli beꞌido misiliyau ichashantta shaahoy alamiyan wolqqaama gidida Inggilizenne Amarkkaa waatta kawotettaa. Tohoy misiliyau wurssetta shaaho; hegee asi haariyo hara wolqqaama kawotetti denddennaagaa bessiyaaba. Birataappenne urqqaappe merettida tohoynne tohuwaa biradheti alamiyan wolqqaama gidida Inggilizenne Amarkkaa waatta kawotettay shuggiyoogaa bessiyaaba.
14. Armmageedoona olay denddiyo wode alamiyan deꞌiya wolqqaama kawotettay awugee?
14 Wogga shuchan leemisettida Xoossaa Kawotettay, Yihooway haariyo maatau leemiso gidida deriyaappe 1914n xoqolettidi kiyidoogaa he hiraagay qonccissees. He shuchay misiliyaa tohuwaa shocanau matiis. Armmageedoona olan misiliyaa tohoynne hara bollay liiqana. (Daaneela 2:44, 45 nabbaba.) Yaatiyo gishshau, Armmageedoona olay denddiyo wode alamiyan deꞌiya wolqqaama kawotettay Inggilizenne Amarkkaa waatta kawotettaa. Ha hiraagay polettiyo wode beꞌiyoogee keehippe ufayssiyaaba!c SHin Yihooway Seexaanaa waatanee?
XOOSSAAYYO WAANNA MORKKEE WAANANEE?
15. Armmageedoona olaappe simmin, Seexaanaynne daydanttati waananee?
15 Koyruwan, Seexaanay saꞌan deꞌiya ba dirijjitee ubbay xayishin beꞌana. Hegaappe simmin, Yihooway Seexaanaa bolli zambbana. Kiitettida Yohaannisi kaallidi aybi hananaakko yootiis. (Ajjuutaa 20:1-3 nabbaba.) ‘Ciimma ollaa qulppiyaa oyqqida kiitanchchay,’ Yesuus Kiristtoosi Seexaanaanne daydanttata oyqqidi, shaꞌu layttau ciimma ollan yeggana. (Luq. 8:30, 31; 1 Yoh. 3:8) Hegee shooshshaa huuphiyaa qoxxiyoogau doometta gidana.d—Doo. 3:15.
16. Seexaanay ‘ciimma ollan’ yegettiyoogee i waanana giyoogee?
16 Seexaanaynne daydanttati yegettana ‘ciimma ollay’ aybee? Yohaannisi goꞌettido abiisoos geetettiya Giriiketto qaalay keehi ciimma ollaa giyoogaa. Yaatiyo gishshau, hegee Yihoowappenne ‘ciimma ollaa qulppiyaa oyqqida’ kiitanchaappe attin hara ooninne gakkana danddayenna soho. Seexaanay “asa zareta naa77anttuwaa balettenna mala” aybanne oottana danddayenna hanotan he sohuwan takkana; hegee i hayqqiis giyoogaa mala. ‘Gudiya gaammo’ mala gidida Seexaanay coꞌꞌu gaana!—1 PHe. 5:8.
SAROTETTA WODEE YAANAAPPE KASE HANANABAA
17, 18. (a) Ha huuphe yohuwan qonccida, haꞌꞌi beettenna hanotati awugeetee? (b) He hanotati poletti simmin aybi hananee?
17 Mata wode gitabaynne wolqqaamabay hanana. “Ubbabai saro; aibikka hanenna” geetettanay ayba ogiyan polettanaakko beꞌanau yeemottoos. Hegaappe simmin, nuuni Gita Baabilooni xayuwaa, Maagooga biittaa Googi qohanau denddiyoogaa, Armmageedoona olaanne Seexaanaynne daydanttati cimma ollan yegettiyoogaa beꞌana. He hanotatuppe simmin, iitabay ubbay xayana, Kiristtoosa SHaꞌu Layttaa Haaruwaa wode nu deꞌoy laamettana; he wode nuuni “sarotettaaninne duretettaani ufaittidi daana.”—Maz. 37:10, 11.
18 Qommoora beꞌido ichashu hanotatu xalla gidennan, ‘beettennabaa’ gidida nuuni ‘xeellana’ woy erana koyiyo harabatikka deꞌoosona. He hanotata kaalliya huuphe yohuwan beꞌana.
[Tohossa qofata]
a Ha tammubata ha huuphe yohuwaaninne kaalliya huuphe yohuwan beꞌana.
b Ajjuutaa—Wolqqaama Kuushshay Matattiis! (Amaarattuwaa) giya maxaafaa sinttaa 251-258 xeella.
c Daaneela 2:44n “he kawotettata ubbaa gaaceretti xaissana” giya qofay, he misiliyaa bollaa qommotun leemisettida, alamiyan wolqqaama gidida kawotettatubaa yootees. Geeshsha Maxaafan deꞌiya hara hiraagay qassi, “Ubbaappe Wolqqaama Xoossaa gita gallassan,” ‘saꞌaa kawotettati ubbay’ Yihoowaara eqettidi denddanaagaa yootees. (Ajj. 16:14; 19:19-21) Yaatiyo gishshau, misiliyan leemisettida kawotettatu xalla gidennan, alamiyan deꞌiya hara kawotettati ubbaykka Armmageedoona olan xayana.
d Yesuusi a huuphiyaa qoxxin, shooshshay muleera xayanay shaꞌu layttay wuri simmin Seexaanaynne daydanttati “dinneenne tama abban” yegettiyo wode.—Ajj. 20:7-10; Maa. 25:41.
[Sinttaa 9n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
MATA WODE HANANA ICHASHUBATA:
1 “Ubbabai saro; aibikka hanenna” giya awaajjuwaa
2 Kawotettati ‘Gita Baabilooni’ bolli denddananne o xayssana
3 Yihoowa asaa bolli denddiyoogaa
4 Armmageedoona olaa
5 Seexaanaynne daydanttati ciimma ollan yegettana