Henttanchatoo, Gita Henttanchatu Leemisuwaa Kaallite
“Kiristtoosi intteyyo waayettiis; intte a kaallana mala, intteyyo leemiso gidiis.”—1 PHE. 2:21.
1, 2. (a) Loytti heemmiyo wode dorssay waanii? (b) Yesuusi saꞌan deꞌiyo wode daro asay henttanchay baynna dorssa mala gididoy aybissee?
HENTTANCHAY ba wudiyaa loytti heemmiyo wode dorssay orddees. Dorssaa dichiyoogaabaa yootiya issi maxaafan “issi uri dorssaa kaalli xeellennan coo heemmiyo sohuwaa yeddikko, amarida layttaa giddon daro dorssay sahettananne shusharana” danddayiyoogee odettiis. Gidoppe attin, wudiyaa maara heemmikko, dorssa ubbay payya gideesinne orddees.
2 Henttanchati bantta heemmiyo Xoossaa dorssaa wudiyaa huuphiyan huuphiyan kaalli xeelliyoogee gubaaꞌee ayyaanaaban payya gidanaadan maaddana danddayees. Yesuusi “heemmiya asi bainna dorssadan asai hirggiyo gishshaunne asaa maaddiyaabi bainna gishshau” etau qarettidoogaa hassayennan aggakka. (Maa. 9:36) Eta hegaa mala azzanttiyaabay gakkidoy aybissee? Xoossaa Higgiyaa eta tamaarissanau aawatettay imettidoogeeti meqettaa iita, aynne oottin ufayttennaageetanne loꞌꞌo milatiya iita gidiyo gishshataassa. Beni Israaꞌeelan ayyaanaaban asaa kaalettiyaageeti bantta wudiyaa maaddiyoogaanne naagiyoogaa aggidi, eta “deexxiya toohuwaa” toossidosona.—Maa. 23:4.
3. Gubaaꞌe cimati ayyaanaaban heemmiyo wode ay akeekana koshshii?
3 Ha wodiyan deꞌiya sunttettida cimatussi gita aawatettay deꞌees. Eti heemmiyo wudiyan deꞌiya dorssati Yihoowageetanne, “Taani dorssaa loitta heemmiyaagaa” yaagida Yesuusaageeta. (Yoh. 10:11) Yesuusi he dorssata ba ‘alꞌꞌo suuttaa’ “waagan shammiis.” (1 PHe. 1:18, 19; 1 Qor. 6:20) I dorssata keehi siiqiyo gishshau, ba shemppuwaa eta gishshau aatti immiis. Cimati banttassi huuphe gididaagee “dorssaa heemmiya gitaa,” Xoossaa Naꞌaa, Yesuus Kiristtoosa gidiyoogaa ubbatoo hassayana bessees.—Ibr. 13:20.
4. Ha huuphe yohuwan ay beꞌanee?
4 Yaatin, cimati dorssaa waati naagana koshshii? Gubaaꞌiyan deꞌiyaageeti ‘banttana kaalettiyaageetuyyo azazettanaadan’ zoree imettiis. Hara baggaara qassi, Xoossaa dorssaa wudiyaa ‘wolqqan haarennaadan’ cimatuyyo zoree imettiis. (Ibr. 13:17; 1 PHeexiroosa 5:2, 3 nabbaba.) Yaatin, cimati wolqqan haarennan aggidi, waatidi sintta xeera gididi oottana danddayiyoonaa? Woykko, cimati Xoossay banttau immido maatan dorssatussi koshshiyaabaa waati bessiyaagaadan kunttana danddayiyoonaa?
“BA KIYUWAN IDIMMANA”
5. Isiyaasa 40:11n odettida leemisoy Yihoowabaa ay qonccissii?
5 Hananabaa yootiya Isiyaasi, “I ba wudiyaa henttanchchaadan mizees; ba dorssa maratakka ba qesiyan shiishshidi, ba kiyuwan idimmana. Xanttiyaageetakka loddaara kaalettana” yaagidi, Yihoowabaa yootiis. (Isi. 40:11) Ha leemisoy Yihooway gubaaꞌiyan deꞌiya daafuranchatussinne sohuwaara qohettiyaageetussi qoppiyoogaa qonccissees. Henttanchay ba wudiyan deꞌiya dorssa ubbau koshshiyaabaa akeekiyoogaadaaninne hegaa kunttiyoogaadan, Yihooway gubaaꞌiyan deꞌiyaageetuyyo koshshiyaabaa erees; qassi hegaa kunttiyoogee a ufayssees. Henttanchay mati yelettida dorssa maraa idimmiyoogaadan, ‘maarotettaa Aawa’ gidida Yihooway metiya wodiyan nuna maaddees. Nuna wolqqaama paacee woy gita metoy gakkiyo wode i minttettana.—2 Qor. 1:3, 4.
6. Ayyaanaaban heemmiya cimay Yihoowa leemisuwaa waatidi kaallana danddayii?
6 Ayyaanaaban heemmiya uri saluwan deꞌiya nu Aawaappe keehi loꞌꞌobaa tamaarees! I Yihoowagaadan, dorssatussi koshshiyaabaa akeekana bessees. Issi cimay eta gakkiya metuwaanne etau eesuwaara koshshiyaabaa akeekiyo wode, koshshiyaagaadan eta minttettananne maaddana danddayees. (Lee. 27:23) Issi gubaaꞌe cimay wodiyaa bazzidi ba mala Kiristtaanetuura loytti haasayana koshshees. I eta maataa bonchiyaaba gidikkonne, gubaaꞌiyan beꞌiyoobaanne siyiyoobaa loytti akeekidi, “daafuranchchata” siiquwan maaddees.—Oos. 20:35; 1 Tas. 4:11.
7. (a) Hizqqeela wodenne Ermmaasa wode heemmiyaageeti Xoossaa dorssaa waati oyqqidonaa? (b) Yihooway ammanettibeenna ayyaanaabaa henttanchata hanqqettidoogaappe nuuni ay tamaarana danddayiyoo?
7 Hizqqeela wodenne Ermmaasa wode Xoossaa asaa heemmiya asatu xeelaa ane qoppa. Ba dorssatussi koshshiyaabaa kunttana bessishin kunttibeenna henttanchata Yihooway keehi hanqqettiis. Dorssaa heemmiyaabi xayin, wudiyaa doꞌay miis; qassi wudee laalettiis. He henttanchati dorssaa heemmiyoogaa aggidi, qohidosonanne ‘banttana heemmidosona.’ (Hiz. 34:7-10; Erm. 23:1) Xoossay he henttanchata hanqqettidoogaadan, Kiristtaane giyo haymaanootiyaa kaalettiyaageetakka keehi hanqqettees. SHin, hegee gubaaꞌe cimati Yihoowa wudiyaa bessiya ogiyan siiquwan naagiyoogee keehi koshshiyoogaakka qonccissees.
“INTTEYYO LEEMISO GIDAAS”
8. Bala qofaa suurissiyoogan Yesuusi loꞌꞌo leemiso gidiyaabaa ay oottidee?
8 Asay nagarancha gidiyo gishshau, Xoossaa dorssatuppe amaridaageeti Yihooway banttappe koyiyoobaa eesuwaara akeekennan aggana danddayoosona. Eti Geeshsha Maxaafaa zoriyaara maayettiyaaba oottennan aggana danddayoosona; woy ayyaanaaban kaymibeennaagaa bessiyaabaa oottana danddayoosona. Cimati waatana koshshii? Yesuusi erissiyo ashkkarati Xoossaa Kawotettan bantta ubbaappe aadhiyaagee oonakko darotoo oychiyo wode i eta danddayan oyqqido leemisuwaa eti kaallana bessees. Yesuusi ba erissiyo ashkkarata danddayennan aggiyoogaappe, eti bantta huuphiyaa kawushshanaadan muletoo tamaarissiisinne eta siiquwan zoriis. (Luq. 9:46-48; 22:24-27) Yesuusi eta tohuwaa meecciyoogan, gubaaꞌiyaa cimati bessana koshshiyo eeshsha gidida bana kawushshiyoogee woygiyoogaakko bessiis.—Yohaannisa 13:12-15 nabbaba; 1 PHe. 2:21.
9. Yesuusi i kiittidoogeeti qoppiyo ay qofaa suurissidee?
9 Ayyaanaabaa henttanchay oottiyoobaa xeelliyaagan Yesuusau deꞌiya qofay Yaaqoobinne Yohaannisi issi wode qoppido qofaappe dummatees. He naaꞌꞌu kiitettidaageeti Xoossaa Kawotettan gita maataa demmanau koyidosona. SHin, Yesuusi hagaadan giidi eta qofaa suurissiis: “Aihuda gidennaageetu halaqatinne hegeeta kaalettiya asati bantta asaa haariyoogaa ereeta. Intte giddon hegaa mala gidenna; shin intte giddon gitatana koyiya ooninne intteyyo ashkkara gidanau bessees.” (Maa. 20:25, 26) He kiitettidaageeti bantta ishantta ‘wolqqan haaranau’ koyiyoogaa woy yaatite giidi etau ubbatoo yootiyoogaa agganau baaxetana koshshees.
10. Yesuusi cimati wudiyaa waati oyqqanaadan koyii, qassi PHauloosi hegaara gayttidaagan leemiso gidiyaabaa ay oottidee?
10 Yesuusi cimati wudiyaa baagaadan oyqqanaadan koyees. Eti bantta ishanttussi ashkkaradan bantta dosan oottana besseesippe attin, eta bolli goda gidana bessenna. Kiitettida PHauloosi hegaadan bana kaushshiis; ayssi giikko, i Efisoona gubaaꞌiyaa cimatussi, “Taani Isiyaa gelido koiro gallassaappe doommin, kaushsha [ubbaara] . . . Godaassi oottaidda . . . inttenaara waanada de7idaakko intte ereeta” yaagiis. PHauloosi he cimati harata maaddanau wozanappe bantta huuphiyaa kawushshanaadan koyiis. I, “Intte hagaadan daafuridi oottiiddi, daafuranchchata [maaddana] . . . bessiyoogaa taani ubban inttena bessaas” yaagiis. (Oos. 20:18, 19, 35) PHauloosi Qoronttoosa Kiristtaaneti ammaniyooban eta godatanau koyennaagaa yootiis. I ba huuphiyaa kaushshidi eta ufayssanau etaara issippe oottiis. (2 Qor. 1:24) PHauloosi ba huuphiyaa kaushshiyoogaaninne minnidi oottiyoogan ha wodiyan deꞌiya cimatuyyo loꞌꞌo leemiso gidiis.
‘AMMANETTIYA QAALAA MINTTI OYQQITE’
11, 12. Issi cimay ba mala Kiristtaanee issibaa kuuyanaadan waati maaddana danddayii?
11 Gubaaꞌe cimay “ammanettiya de7oi beettiyo” qaalaa tamaarissiyoogaa mintti oyqqana bessees. (Tii. 1:9) SHin i hegaa “ashkketetta ayyaanan” oottees. (Gal. 6:1) Ayyaanaaban loyttidi heemmiyaagee gubaaꞌiyan deꞌiyaageeta yaatite giidi wolqqanttiyoogaappe, Yihoowanne a Qaalaa siiqiyoogee denttettin eti banttau qoppidi kuuyanaadan maaddees. Issi cimay issi ishay keehi koshshiyaabaa kuuyana haniyo wode qoppana koshshiya Geeshsha Maxaafaa maaraa qonccissana danddayees. I hegaara gayttidaagan xuufiyan kiyidabaa ayyo yootana danddayees. I kuuyana danddayiyo dumma dummabay ayyo Yihoowaara deꞌiya dabbotaa waatanaakko qoppanaadankka he cimay yootana danddayees. Issibaa kuuyanaappe kase Xoossay kaalettanaadan woossiyoogee keehi koshshiyaabaa gidiyoogaa he cimay mintti yootana danddayees. (Lee. 3:5, 6) Issi cimay ba ishaara hegaa malabaa tobbi simmidi, ishay ba huuphe kuuyanaadan aggiigees.—Roo. 14:1-4.
12 Gubaaꞌe cimatussi deꞌiya aawatettay Geeshsha Maxaafan qonccidaagaa xalla. Yaatiyo gishshau, eti Geeshsha Maxaafaa loytti goꞌettananne an xaafettidabaa mintti kaallana koshshees. Yaatiyoogee cimati bantta maataa bessenna ogiyan goꞌettennaadan maaddees. Wudee etabaa gidenna. Wurssettan, gubaaꞌiyan deꞌiya ubbati Yihoowassinne Yesuusassi bantta kuuyiyoobaa xeelliyaagan zaaruwaa yootana.—Gal. 6:5, 7, 8.
‘LEEMISO GIDITE’
Cimati bantta so asay haggaazuwau giigettanaadan maaddoosona (Mentto 13 xeella)
13, 14. Cimay wudiyau aybin aybin leemiso gidana bessii?
13 PHeexiroosi cimati ‘heemmiyoogeeta wolqqan haarennaadan’ zoriyo wode eti ‘wudiyau leemiso gidanaadankka’ zoriis. (1 PHe. 5:3) Cimay wudiyau waani leemiso gidana danddayii? “Woosa keettaa kaalettiyaagaa gidanau” baaxetiya urappe koyettiya naaꞌꞌubaa ane qoppa. I “bana naagiyaagaa” qassi “ba keettaa aissanau danddayiyaagaa” gidanau bessees. Issi cimay aqo oyqqidaba gidikko, ba keettaa maara ayssiyaagaa gidana bessees; ayssi giikko, “issi urai ba keettaa aissanau danddayennaagaa gidikko, Xoossaa woosa keettaa waati aissanau danddayii?” (1 Xim. 3:1, 2, 4, 5) Issi uri cima gidanau, Xoossay kessido maaraa loytti akeekananne hegaa ba deꞌuwan oosuwan waati peeshshanaakko erana bessees; hegee i bana naagiyaagaa woykko loꞌꞌobaa qoppiyaagaa gidiyoogaa bessees. I metiya hanotan woppu giyaanne kuuyanaappe kase yuushshi qoppiya asa. Cimatussi hegaa mala eeshshay deꞌiyoogaa akeekiyoogee gubaaꞌee etan ammanettanaadan oottees.
14 Haggaaziyoogan sintta xeera gidiyoogee cimati bantta mala Kiristtaanetussi loꞌꞌo leemiso gidiyo hara oge. Hegaa xeelliyaagan, Yesuusi cimatussi leemiso gidees. Yesuusi saꞌan deꞌiyo wode oottido waannabay Xoossaa Kawotettaa mishiraachuwaa sabbakiyoogaa. Ba erissiyo ashkkarati ha oosuwaa waati oottanaakko i bessiis. (Mar. 1:38; Luq. 8:1) Ha wodiyan, aassiyaageeti cimatuura issippe haggaaziyoogee, cimati mishettidi he oosuwaa oottiyoogaa beꞌiyoogeenne waati tamaarissanaakko cimatuppe tamaariyoogee keehi minttettiyaaba! Cimatussi oosoy darikkonne eti wodiyaa bazzidi mishiraachuwaa minnidi sabbakanau murttiyoogee gubaaꞌiyan deꞌiya ubbay etaagaadan mishettanaadan oottees. Cimati giigettidi gubaaꞌe shiiquwan bantta giigettido qofaa yootiyoogan, qassi Kawotettaa Addaraashaa geeshshiyoogaanne loyttiyoogaa mala oosuwaa oottiyoogankka bantta ishanttussi loꞌꞌo leemiso gidana danddayoosona.—Efi. 5:15, 16; Ibraawe 13:7 nabbaba.
Haggaaziyoogan cimati leemiso gidoosona (Mentto 14 xeella)
“WOLQQI BAINNAAGEETA MAADDITE”
15. Cimati aassiyaageeta biidi oychiyoy aybissee?
15 Loytti heemmiyaagee issi dorssay qohettiyo wode woy sahettiyo wode sohuwaara maaddees. Hegaadankka, cimati waayettiyaageeta woy ayyaanaaban maaddana koshshiyoogeeta eesuwan maaddana bessees. Keehi cimidaageetussinne sahettiyaageetussi asatettaaban maadoy koshshennan waayi aggana; shin ayyaanaabaa maadoynne minttettoy etau keehi koshshees. (1 Tas. 5:14) Gubaaꞌiyan deꞌiya yelagati ‘iita wodallatetta amuwan’ xoonettennaadan baaxetana danddayoosona. (2 Xim. 2:22) Hegaa gishshau, heemmiyoogaa giyoogee gubaaꞌiyan deꞌiyaageeta gakkiya metuwaa akeekanaunne Geeshsha Maxaafaappe bessiya zoriyaa zoridi eta minttettanau wodiyan wodiyan oychiyoogaa. Hegaa malabaa sohuwaara giigissikko, wolqqaamennan deꞌishin daro metuwaa teqqana danddayettees.
16. Gubaaꞌiyan deꞌiya urau ayyaanaaban maadoy koshshiyo wode, cimati aybin maaddana danddayiyoonaa?
16 Gubaaꞌiyan deꞌiya ura ayyaanaaban qohiyaabay gakkikko shin? Yaaqoobi hagaadan giis: “Intteppe sahettiya urai ooninne de7ikko, woosa keettaa cimata baakko xeeso; eti Godaa sunttan zaitiyaa a tiyidi, ayyo Xoossaa woossona. Ammanuwan Xoossaa woossido woosai hargganchchaa pattana; Godaikka a harggiyaappe denttana; qassi nagara i oottidobaa gidikkokka Godai ayyo atto gaana.” (Yaaq. 5:14, 15) Ayyaanaaban sahettida uri “woosa keettaa cimata” baakko xeesana xayikkonne, eti a hanotaa erosaara eesuwan a maaddana koshshees. Eti bantta ishanttuura woossiyo wodenne etau woossiyo wode, qassi metiya wodiyan maaddiyo wode, wudiyaa ayyaanaaban maaddoosonanne minttettoosona.—Isiyaasa 32:1, 2 nabbaba.
17. Cimati “dorssaa heemmiya gitaa” leemisuwaa kaalliyoogee gubaaꞌiyaa waati maaddii?
17 Ayyaanaaban heemmiyaageeti Yihoowa dirijjitiyan oottiyo ubbaban “dorssaa heemmiya gitaa,” Yesuus Kiristtoosa leemisuwaa kaallanau baaxetoosona. Aawatettay deꞌiyo ha asati wudee minnidi deꞌanaadaaninne ammanettidi Xoossau ubbatoo haggaazanaadan maaddoosona. Ha ubbabau, nuna Heemmiyaagaa, ubbaappe aadhiya Yihoowa galatoosinne sabboos.