Wachtawur ONLAYN LAYBREERIYA
Wachtawur
ONLAYN LAYBREERIYA
Wolayttattuwa
  • GEESHSHA MAXAAFAA
  • XUUFETA
  • SHIIQOTA
  • mwbr25 Hidaare sin. 1-16
  • Kiristtaanetu Deꞌuwanne Haggaazuwa Shiiquwa Xannaꞌiyo Xuufiyan Odettida Xuufeta

Ne dooridoogan biidoy baawa.

Atto ga, biiduwa bessiyode balay merettiis.

  • Kiristtaanetu Deꞌuwanne Haggaazuwa Shiiquwa Xannaꞌiyo Xuufiyan Odettida Xuufeta
  • Kiristtaanetu Deꞌuwaanne Haggaazuwaa SHiiquwaa Xannaꞌiyo Xuufiyan Odettida Xuufeta—2025
  • Sima Huuphe Yohota
  • HIDAARE 3-9
  • HIDAARE 10-16
  • HIDAARE 17-23
  • HIDAARE 24-30
  • TISAASE 1-7
  • TISAASE 8-14
  • TISAASE 15-21
  • TISAASE 22-28
  • TISAASE 29–ICHCHASHE 4
Kiristtaanetu Deꞌuwaanne Haggaazuwaa SHiiquwaa Xannaꞌiyo Xuufiyan Odettida Xuufeta—2025
mwbr25 Hidaare sin. 1-16

Kiristtaanetu Deꞌuwanne Haggaazuwa Shiiquwa Xannaꞌiyo Xuufiyan Odettida Xuufeta

HIDAARE 3-9

XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA SIIQUWAA SABAA 1-2

Aggenna Siiquwa Taarikiya

w15 1/15 30 ¶9-10

Siiqoy Mule Xayennaadan Oottana Danddayettii?

9 Aqo deꞌoy issoy issuwaa siiqennan coo maayettidi deꞌiyo deꞌo gidenna. Yihoowa Markka gidida azinaynne machiyaa issoy issuwaa wozanappe siiqana bessees. SHin he siiquwaa qommoy awugee? Hegee Geeshsha Maxaafay nuuni ubba asawu bessanaadan yootiyo siiqoo? (1 Yoh. 4:8) So asay issoy issuwawu bessiyo siiqoo? Ulo laggeti issoy issuwawu bessiyo siiqoo? (Yoh. 11:3) Attuma asinne macca asi issoy issuwawu bessiyo siiqoo? (Lee. 5:15-20) Azinaynne machiyaa ha ubba qommo siiquwaa bessiyoogan issoy issuwaa tumu siiqana koshshees. Eti haasayiyoobaaninne oottiyooban bantta aqo laggiyaa siiqiyoogaa bessana danddayoosona; yaatiyoogee aqo deꞌuwan ufayttanawu maaddees. Aqo laggeti galla galla oottiyoobaynne eta qofissiya darobay deꞌikkokka, issoy issuwaa siiqiyoogaa yootiyoogee keehi koshshiyaaba! Hegee azinaynne machiyaa bantta aqo deꞌuwan ufayssan woppu giidi deꞌanaadan maaddana danddayees. Issi issi wogan aqo deꞌuwaara gayttidaagan darobaa giigissiyay hara asa gidiyo gishshawu, azinaynne machiyaa bantta bullachay gakkanaashin erettennan aggana danddayoosona; gidikkokka, eti issoy issuwaa siiqiyoogaa yootana koshshiyoogaa akeekiyoogee eta aqo deꞌoy minnanaadan maaddees.

10 Aqo laggeti bantta siiquwaa issoy issuwawu yootiyoogee harabawukka maaddees. Kawuwaa Solomoni SHuneema biittaa geelaꞌeessi, “Neeyyo biran alleeqettida, worqqa alleequwaa ootissana” yaagiis. I a ‘aginaadan pooꞌiyaaro, qassi awaadan caddiyaaro’ gidiyoogaa yootidi keehi sabbiis. (Sii. 1:9-11; 6:10) SHin geelaꞌiyaa ba siiqo henttanchawu ammanettada deꞌaasu. Eti issoy issuwaappe haakkidi deꞌiyo wodiyan a hegaadan minnanaadan maaddidabay aybee? A bana minttettidabay aybakko yootaasu. (Siiquwaa Sabaa 1:2, 3 nabbaba.) I o siiqiyoogaa yootiyo wode a ay keenaa ufayttidaakko hassayaasu. He wodallaa siiqoy wozanaa ufayssiya “woiniyaa eessaappe aadhdhi” o ufayssees; qassi a sunttay o ‘shittuwaadan’ ufayssees. (Maz. 23:5; 104:15) Ee, azinay woy machiyaa ba aqo laggee siiqidi yootidobaa ubbatoo hassayiyoogee eta siiqoy mule xayennaadan maaddees. Aqo laggeti issoy issuwaa siiqiyoogaa ubba wode yootiyoogee keehi maaddees!

Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa

w15 1/15 31 ¶11

Siiqoy Mule Xayennaadan Oottana Danddayettii?

11 Siiquwaa Sabaa maxaafay aqo oyqqibeenna Kiristtaaneta, ubba qassi aqo oyqqanawu qoppiyaageeta maaddiyaabaa yootees. Geelaꞌiyaa Solomona siiqabeykku. A Yerusalaame geelaꞌota, “Siiqoi bau dosidi denddana gakkanaashin, a intte beegottenna mala” yaagada callaasu. (Sii. 2:7; 3:5) Aybissi? Oonanne coo siiqiyoogee bessiyaaba gidenna gishshataassa. Aqo oyqqana koyiya issi Kiristtaanee tumuppe siiqana danddayiyo uraa demmana gakkanaassi danddayan naagiyoogee eratetta.

HIDAARE 10-16

XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA SIIQUWAA SABAA 3-5

Wozanaa Puulay Keehi Koshshiyaba

w15 1/15 30 ¶8

Siiqoy Mule Xayennaadan Oottana Danddayettii?

8 Siiquwaa Sabaa maxaafan qonccidabay ubbay puula xallaa yootiyaaba gidenna. Leemisuwawu, henttanchay geelaꞌiyaa asaara liiqo qaalan haasayiyoogaa dosiis. (Siiquwaa Sabaa 4:7, 11 nabbaba.) Hegaa gishshawu, i o, “Ta mishiree, ne menttershshaara eessaa ililoi xokkees. Ne doonaappe eessainne maattai pulttees” yaagiis. I haasayay ayyo maatta malanne keehi malꞌꞌiya eessa mala. I, “Ta siiqee, ne asatettai muleekka malanchcha; nenan wottiyoobi aibinne baawa” giidoy i puulaa xallaassa gidennan, iyyo keehi loꞌꞌo eeshshay deꞌiyo gishshaassa.

w00 11/1 11 ¶17-mwbr

Kandduwa Geeshshatettaa Xoossay Waati Xeellii?

17 Shulaame geelaꞌiya kandduwa geeshshatettaa naagiyogan loꞌꞌo leemiso. Puulanchcha yelagee siiqoy henttachcha naꞌaa xalla gidennan, dure gidida Israaꞌeela kawuwa Solomonakka omooddiis. Shulaame geelaꞌiya ba geeshshatettaa naagido gishshawu I yuushuwan deꞌiya asay ubbay O nashshidoogaa Siiquwa Sabaa maxaafay yootees. A Solomonawu eeno gabeykku; shin I taarikiya xaafanaadan geeshsha ayyaanay A denttettiis. A siiqido henttanchchaykka I geeshshatettawu O bonchchiis. Issi wode he henttanchchay Shulaame geelaꞌiyo yuushoy direttido “ataakilttiyaa sohuwaa mala” giis. (Siiquwaa Sabaa 4:12) Beni Israaꞌeelan loꞌꞌiya ataakiltte sohuwan ufayssiya darkko kattati, sawiya ciishshatinne loꞌꞌiya mittati deꞌoosona. Hegaa mala ataakiltte sohoti mittan woy gimbbiyan direttiyo gishshawu, qulppettiya pengge xallaara geleettees. (Isiyaasa 5:5) Shulaame geelaꞌee geeshshatettaynne A dosettiya asa gidiyogee he henttanchchaayyo keehi loꞌꞌiya ataakiltte soho mala. A kandduwan wottiyobi baynna geeshsha. A siiqiyoy sinttappe ba azina gidiya ura xalaala.

g04 12/22 9 ¶2-5-mwbr

Aybippenne Aadhdhiya Puulaa

Wozanaa puulay harata omooddana danddayii? Aqo oyqqoosappe tammu layttaa heera gidido Jorjjiina hagaadan gaasu: “Ta azinay ammanettiyanne suure asa gidiyogaa daro layttawu beꞌidoogee taani A siiqanaadan oottiis. I ba deꞌuwan aybippenne aaruwan Xoossaa ufayssanawu baaxetees. I kehanne siiqiya asa gidanaadan oottidaagee hegaa. I issibaa kuuyiiddi tabaakka qoppidi kuuyees; qassi tana nashshees. I tumuppe tana siiqiyogaa erays.”

Qassi 1987n aqo oyqqida Daaneeli hagaadan giis: “Ta machchiya tawu puulanchcha. Tana ufayssiday I meraa xalaala gidennan, I eeshshaykka taani O keehi siiqanaadan oottiis. A ubbatoo hara asaabaa qoppawusu; qassi eta ufayssanawu koyawusu. Kiristtaanetussi deꞌana bessiya keehi loꞌꞌo eeshshati iyyo deꞌoosona. Iira deꞌiyogee tana ufayssiyoy hegaassa.”

Bolla puulaa xalaalaa xeelliya ha alamiyan nuuni bollaara beettiyabaappe aarobaa xeellana bessees. Meran keehi puulanchcha gidiyogee danddayettennaba gidana xayikkokka, keehi metiyaba; qassi daro maaddiyabakka gidenna. Shin, wozanaa puulay deꞌanaadan maaddiya loꞌꞌo eeshshata dichchiyogee danddayettiyaba. Geeshsha Maxaafay hagaadan gees: “Mera lo77otetti allaalle kessenna; puulikka xayana; shin GODAASSI yayyiya maccaasiyaa, a galatettanau bessausu.” Hegaappe dumma hanotan qassi, “Adussa qofi bainna puulanchcha maccaasee puulai gudunttaa siiriyan aattido worqqaa alleequwaa mala” yaagees.—Leemiso 11:22; 31:30.

Xoossaa Qaalay nuuni ‘ayyaanan woppu giidinne ashilaalidi, Xoossay keehi maaddiyabadan xeelliyo moorettennaban puulayido geema wozanaa puulaa’ xoqqu oottidi xeellanaadan maaddees. (1 Pheexiroosa 3:4) Ee tuma, hegaa mala wozanaa puulay meraa puulaappe keehi aadhdhees. Qassi hegaa ubba asaykka demmana danddayees.

Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa

w06 11/15 18 ¶4-mwbr

Siiquwaa Sabaa Maxaafan Deꞌiya Kulkka Qofata

2:7; 3:5—Kawo keettan oottiya macca naati “genessatuuninne bazzo wushatun” callettidoy aybissee? Genessatinne wushati qottaanne meraa loꞌꞌiyogan erettoosona. Hegaa gishshawu, Shulaame geelaꞌiya kawo keettan oottiya macca naati I siiquwa denttettennaadan qottaanne meraa loꞌꞌiya ubbaban eta callawusu.

Haasayaa

lff timirtte 52 qofaa 1-3

1. Maayiyoobaanne puulattiyoobaa dooranawu nuna maaddiyaabay aybee?

Nuuni ‘bessiya maayuwaa’ maayananne nuuni ‘Xoossawu yayyiyoogaa’ asay beꞌana mala ubbatoo geeshsha gidana koshshees. (1 Ximootiyoosa 2:9, 10) Ha oyddu yohota qoppa: (1) Nuuni “bessiya maayuwaa” maayana koshshees. Neeni Yihoowa Markkati shiiquwan dumma dumma hanotan maayiyoogaa beꞌennan aggakka. SHin nuuni maayuwaa maayiyoonne huuphiyaa pixiyo hanotay Xoossaa bonchchiyoogaa bessees. (2) Nuuni boolima woy giiga maayuwaa maayana koshshees; hegaa giyoogee, harati iitabaa qoppanaadan woy asay nuna keehi xeellanaadan oottiyaabaa maayana koshshenna giyoogaa. (3) Nuuni akeekanchcha gididi, asay dosiyo faashinyaa ubbaa kaallana koshshenna. (4) Nuuni tumu Xoossawu goynniyoogaa harati akeekana mala, ‘Xoossawu yayyiyoogaa’ nu maayiyoobay awudekka bessana koshshees.—1 Qoronttoosa 10:31.

2. Nuuni maayanabaa dooriyo wode, nu ishatubaanne michchotubaa qoppana koshshiyoy aybissee?

Nuuni maayanawu koyiyoobaa doorana danddayiyoogee tuma. SHin nuuni maayiyooban harati lanccanaakkonne qoppana koshshees. Nuuni ‘nu ishaa maaddanawu, A minttanawunne ufayssanawu’ baaxetoosippe attin, oonanne yiilloyanawu koyokko.—Roome 15:1, 2 nabbaba.

3. Nuuni maayiyo hanotay harati Yihoowabaa eranawu koyanaadan waati oottana danddayii?

Nuuni ubbatoo bessiyaagaadan maayikkonne, galchchaa shiiquwawunne haggaazuwawu maayiyooban keehi naagettoos. Nuuni maayiyoobay nu yootiyo mishiraachchuwaappe asaa qofaa wora zaaranaadan koyokko. SHin nuuni maayiyooban ‘nuna ashshiya Xoossaabaa’ asay loyttidi eranawu koyanaadan, qassi ‘I tamaarissiyoobaa galatissanawu’ koyoos.—Tiitu 2:10.

HIDAARE 17-23

XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA SIIQUWAA SABAA 6-8

Pengge Gidennan, Gimbbe Gidite

w15 1/15 32 ¶15-16

15 Siiquwaa Sabaa 4:12 nabbaba. Henttanchay ba siiqiya “yuushoi direttidi naagettiyo ataakilttiyaa sohuwaa mala” gidiyoogaa yootidoy aybissee? Direttida woy gorddettida ataakiltte sohoy ubba asi geliyo soho gidenna. Yaa gelana danddayiyay he kariyaa qulppiyaa oyqqida ura xalla. Geelaꞌiyaa siiqiyoy wodeppe baassi azina gidana henttanchaa xalla gidiyo gishshawu, a he ataakiltte sohuwaa mala. A kawuwan cimettabeenna gishshawu, coo dooyetti aggiya “pengge” mala gidennan, “dirssa gimbbe” mala gidiyoogaa bessaasu. (Sii. 8:8-10) Hegaadan Xoossawu yayyiya, aqo oyqqibeenna ishanttinne michontti sinttappe bantta macho woy azina gidiya ura xallaa dumma ogiyan siiqoosona.

16 Henttanchay he geelaꞌiyo issisaa ekkidi baanawu koyin, i ishantti a beennaadan diggidosona. Diggidi, bantta woyniyaa gadiyaa a naaganaadan azazidosona. Aybissi? Eti o ammanibookkonaa? Geella a kandduwaaban moorettennaadan yayyidonaashsha? CHii, eti bantta michiyaa paaciyan gelada nagaraa oottennaadan teqqana koyidosona. (Sii. 1:6; 2:10-15) Neeni ekkanawu woy gelanawu qoppiyo uraara issippe wodiyaa aattiyo wode ne geeshshatettaa naagana koshshiyoogaa hagaappe tamaarana danddayaasa. Issippe wodiyaa aattiyo wode asappe geemmana koshshenna. Issoy issuwaa siiqiyoogaa bessiya ogiyan qonccissana danddayettikkokka, paaciyan gelennaadan naagettana koshshees.

yp 188 ¶2-mwbr

Aqo Oyqqennan Inddaa Gayttiyogee Bessiyabee?

Ammanettidi deꞌiyogee wolqqaama metoy gakkennaadan teqqiyogaappe aarobaa maaddees. Ba lagge attuma naꞌaa mintta siiqiyaba gidikkonne ammanettada deꞌida geelaꞌeebaa Geeshsha Maxaafay yootees. Hegaa gishshawu, A yeellatennan hagaadan gaasu: “Taani dirssa gimbbe; ta xanttaikka gimbbiyaa bolli gimbbettida wochchiyoosaa.” A kandduwa paacee gakkiyo wode, ‘wayssennan dooyettiya’ pengge mala gidukku. A kandduwaban gimbbiya bolli gimbbettida gattenna wochchiyosay deꞌiyo wolqqaama gimbbe mala! A ‘boree baynnaaro’ geetettanawu bessawusu; qassi sinttappe ba azina gidanaagaabaa “taani ta siiquwaara de7iyo wode, i tanan ufaittees” gaana danddayawusu. I sarotettay eti naaꞌꞌaykka woppu gaanaadan oottiis.—Siiquwaa Sabaa 6:9, 10; 8:9, 10.

yp2 33-mwbr

Leemiso Gidiya Shulaame Geelaꞌiyo

Shulaame geelaꞌiya attuma asaara siiqettiyogaa xeelliyagan qonccebaa qoppana koshshiyogaa erawusu. Yaaniyo gishshawu, ba lagge naata hagaadan gaasu: “Siiqoi bau dosidi denddana gakkanaashin, a intte beegottenna mala, taani inttena . . . callais.” Siiqoy akeekaappe wolqqaami aggana danddayiyogaa Shulaame geelaꞌiya erawusu. Leemisuwawu, A baayyo hanenna ura kasetada siiqanaadan harati O iisettana danddayiyogaa akeekaasu. Haray attin iyyo siyettiyabaykka I akeekaa genttana danddayees. Yaaniyo gishshawu, Shulaame geelaꞌiya ‘gimbbe’ gidada deꞌaasu.—Siiquwaa Sabaa 8:4, 10.

Siiquwa xeelliyagan Shulaame geelaꞌeegaadan intte kaymee? Intte wozanay yootiyobaa xalla gidennan, intte guuggee yootiyobaa ezggana danddayeetii? (Leemiso 2:10, 11) Issi issitoo hegawu giigettennan deꞌishin issi uraara siiqettanaadan harati inttena iisettana danddayoosona. Haray atto inttekka inttena hegaadan iisettana danddayeeta. Leemisuwawu, issi attumaageenne maccaara kushiya ohettidi hemettiyogaa beꞌidi, ‘poora tawu hagaa mala laggee baawa’ geetii? Intteegaadan Geeshsha Maxaafan ammanennaageetuura laggetanawu intte ammanuwa shugisseetii? Siiquwa xeelliyagan Shulaame geelaꞌiya kayma. Inttekka kayma gidana danddayeeta!

Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa

w15 1/15 29 ¶3

Siiqoy Mule Xayennaadan Oottana Danddayettii?

3 Siiquwaa Sabaa 8:6 nabbaba. “Xoossaa tamaa” giya qofay siiqoy keehi wolqqaamaba gidiyoogaa qonccissees. Siiqoy Yihoowayyo waanna eeshsha gidiyo gishshawu, tumu siiqoy “Xoossaa tamaa” geetettiis. I asay siiqanaadan oottidi ba leemisuwan medhiis. (Doo. 1:26, 27) Xoossay koyro bitaniyaa Addaameyyo Hewaano macho oottidi immido wode, Addaamee keehi ufayttidoogaa yootiis. Addaameppe “ekettido” gishshawu, Hewaanakka a keehi siiqidoogee qoncce. (Doo. 2:21-23) Yihooway asay issoy issuwaa siiqanaadan oottidi medhido gishshawu, attuma asinne macca asi issoy issuwaa aggennan siiqana danddayees.

Haasayaa

lff timirtte 42 qofaa 3-5

3. Yihoowi aqo deꞌuwaa waati xeellii?

Yihoowi koyro bitaniyawu machcho immido wode, “Asi ba aawaanne ba aayyiyo aggi bayidi, ba machcheera issippe de7ees” yaagiis. (Doomettaabaa 2:24) Azinaynne machchiyaa bantta deꞌo layttan siiqettanaadaaninne issippe deꞌanaadan Yihoowi koyees. Issi aqo laggee wodiraa laammiyoode gidana xayikko, eti paraman shaahettanaadan I koyenna. Hegaa mala hanotan, paraman shaahettanawu woy agganawu, mooribeenna aqo laggee kuuyanaadan Yihoowi maataa immiis. (Maatiyoosa 19:9) Kiristtaaneti dawuttaa ekkanaadan Yihoowi koyenna.—1 Ximootiyoosa 3:2.

LOYTTA AKEEKA

Neeni aqo oyqqida ura gidin aggin neeyyookka ufayttanawu, qassi Yihoowakka ufayssanawu waatana danddayiyaakko akeeka.

4. Aqo oyqqabeenna wodiyan loꞌꞌobaa ootta

Yesuusi aqo oyqqennan deꞌiyoogaa imota ootti xeelliis. (Maatiyoosa 19:11, 12) Maatiyoosa 4:23 nabbabite; yaatidi ha oyshaa tobbite:

• Yesuusi aqo oyqqennan ba Aawawu haggaazanawunne harata maaddanawu ay oottidee?

Kiristtaaneti Yesuusaagaadan, aqo oyqqenna wodiyan ufayssiyaabaa oottana danddayoosona. BIIDUWAA beꞌite; yaatidi kaallidi deꞌiya oyshaa tobbite.

BIIDUWAA: Aqo Oyqqibeenna Ammanettidaageeta (3:11)

• Kiristtaaneti aqo oyqqenna wodiyan goꞌꞌiyaabaa waati oottana danddayiyoonaa?

Hagaa Eray?

Issi uri ekkanawu woy gelanawu gakkiyo layttaa Geeshsha Maxaafay yootenna. SHin, inddaa gaytettawu keehi qaaqqatiyo gishshawu loꞌꞌobaa kuuyanawu metootiyo panttatettaa wodee aadhdhanaashin, woy ‘ekkiyo wodee gakkanaashin’ yelagati naaganaadan, Geeshsha Maxaafay minttettees.—1 Qoronttoosa 7:36.

5. Ne aqo laggiyaa akeekan doora

Neeni awudenne kuuyiyo gitabatuppe issoy aqo laggiyaa dooriyoogaa. Maatiyoosa 19:4-6, 9 nabbabite; yaatidi ha oyshaa tobbite:

• Issi Kiristtaanee loytti qoppennan aqo oyqqana koshshennay aybissee?

Geeshsha Maxaafay loꞌꞌo aqo laggiyaappe koyettiya eeshshati awugeetakko eranaadan nena maaddana danddayees. Aybippenne aaruwan, Yihoowa siiqiya aqo lagge koya. Koyro Qoronttoosa 7:39nne 2 Qoronttoosa 6:14 nabbabite. Yaatidi, ha oyshata tobbite:

• Nu mala Kiristtaane xallaa ekkana woy gelana koshshiyoy aybissee?

• Yihoowi nuuni A siiqenna ura ekkanawu woy gelanawu kuuyiyaakko waati xeellanee?

HIDAARE 24-30

XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA ISIYAASA 1-2

Bantta Balan “Deexettida Asau” Deꞌiya Hidootaa

ip-1 14 ¶8-mwbr

Issi Aawaanne Makkalanchcha A Attuma Naata

8 Isiyasi Yihudaa deriyawu wolqqaama kiitaa yootiiddi hagaadan giis: “Nagaraa oottiya kawotettau, intte naaquwan deexettida asau, iitaa oottiya zariyau, tuniya naatoo, intteyyo aayye7ana! GODAA intte aggideta; Israa7eela Geeshshaa sheneyideta; ayyo zokkuwaa zaarideta.” (Isiyaasa 1:4) Iita oosoy daridi keehi deexo tooho mala gidana danddayees. Abrahaama wodiyan, Sadoomanne Gamoora asaa nagaray ‘keehi deexo’ gidiyogaa Yihoowi qonccissiis. (Doomettaabaa 18:20) Yihudaa asaa hanotaykka hegaa mala; gaasoykka Isiyasi eti bantta ‘naaquwan deexettidoogaa’ yootiis. Hegaa bollikka I eta, ‘iitaa oottiya zariyanne tuniya naata’ yaagiis. Ee, Yihudaa asay makkalanchcha naatu mala. Eti bantta Aawaayyo ‘zokkuwa zaaridosona’ woy Niwu Rivayzid Istanddard Vershinee yootiyogaadan appe “duuxxidosona.”

w24.08 9 ¶6

Yihooway Ubba Asay Zilꞌꞌetti Laamettanaadan Koyees

6 Yihooway ba asaa zoranawunne seeranawu ba erissidobaa yootiyageeta darotoo kiittiis. Leemisuwawu, Xoossay Ermmaasa baggaara hagaadan giis: “Bii, ammanoi bainna Israa7eelee, simma! Taani maarotai kumidoogaa gidiyo gishshau, taani nena iita aifiyan xeellikke. Merinau hanqqettikke. Gidikkonne, neeni, ‘Taani GODAA ta Xoossaa bolli makkalaas.’ . . . Gaada ne mooruwaa ammananau koshshees.” (Erm. 3:12, 13) Yihooway Yuuꞌeela bagaara hagaadan giis: “Polo wozanaappe taakko simmite.” (Yuu. 2:12, 13) Isiyasi hagaadan giidi yootanaadan I azaziis: “Geeyite; intte iita oosuwaa ta sinttappe diggite. Iitaa oottiyoogaa aggite.” (Isi. 1:16-19) Qassi Yihooway Hizqqeela baggaara hagaadan giis: “Nagaranchchai ba ogiyaappe simmidi, paxa de7iyoogan ufaittaisippe attin, . . . a haiquwan ufaittikke. Taani issi asa haiquwaaninne ufaittikke. Hegaa gishshau, intte nagaraa paaxi simmidi, paxa de7ite!” (Hiz. 18:23, 32) Yihooway asay merinawu deꞌanaadan koyiyo gishshawu, eti bantta nagaran zilꞌꞌettidi laamettiyogaa beꞌiyo wode keehi ufayttees! Hegaa gishshawu Yihooway asaa maaddiyogaa doommiyoy eti zilꞌꞌetti laametti simmin xalaala gidenna. Hegaa qonccissiya amarida taariketa ane beꞌoos.

Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa

ip-1 39 ¶9-mwbr

Yihoowa Keettay Keehi Xoqqiis

9 Ha wodiyan Xoossaa asay shuchchan keexettida garoy deꞌiyo issi deriya huuphiyan shiiqennaagee qoncce. Yerusalaamen deꞌiya Yihoowa garuwa Rooma wotaaddarati 70 M.Ln., xayssidosona. Hegaa bollikka, Yerusalaamen deꞌiya garoynne appe kasetiya dunkkaanee sinttappe yaanabawu leemiso gidiyogaa kiitettida Phawuloosi qonccissiis. Hegeeti, ubbaappe aadhdhiya ayyaanaa hanotaa, hegeekka ‘asa gidennan, Yihoowi essido tumu dunkkaaniya’ malaatiyaba. (Ibraawe 8:2) He ayyaana dunkkaanee Yesuus Kiristtoosa wozuwa yarshshuwa baggaara Yihoowayyo goynniyo giigisso. (Ibraawe 9:2-10, 23) Hegaara maayettiya hanotan, Isiyaasa 2:2n odettida ‘Yihoowa keettay keexettido deree’ ha wodiyan Yihoowawu goynniyo keehi geeshsha goynuwa bessees. Ha wodiyan geeshsha goynuwa goynniyageeti issi sohuwan gidennan, issi mala goynuwan issippe shiiqoosona.

Haasayaa

ijwbq huuphe yohuwa 96

Nagaray Aybee?

Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa

Xoossay kessido maaraara maayettennabaa oottiyo woy qoppiyo aybinne nagara. Xoossaa xeelan balabaa woy likke gidennabaa oottiyoogan Xoossaa higgiyaa kanttiyoogee hegaa qonccissiyaaba. (1 Yohaannisa 3:4; 5:17) Likke gididabaa oottennan aggiyoogeekka nagara gidiyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees.—Yaaqooba 4:17.

Geeshsha Maxaafay koyro xaafettido doonan, nagaraa giyoogee halchchido sohuwaappe ‘haliyoogaa’ bessiyaaba. Leemisuwawu, beni Israaꞌeela biittaa amarida wotaaddarati yambbarshshan shuchchaa oliyoogan keehi gooba gidiyo gishshawu, issibaykka etappe ‘halenna.’ Hegaa qaalaa lagge qaalan birshshiyaakko, “nagaraa oottokkona” giyoogaa. (Daannata 20:16) Yaatiyo gishshawu, nagaraa oottiyoogaa giyoogee Xoossay kessido wottiyoobi baynna maaratun koyettiyaabaappe haliyoogaa giyoogaa.

Xoossay Medhdhidaagaa gidiyo gishshawu, asawu maaraa wottiyo maatay awu deꞌees. (Ajjuutaa 4:11) Nuuni oottiyooban I nuna oychchees.—Roome 14:12.

Nagaraa mule oottennan aggana danddayiyoo?

CHii. Geeshsha Maxaafay hagaadan gees: “Asai ubbai nagaraa oottiis; ashshiya Xoossaappe haakkidosona.” (Roome 3:23; 1 Kawotu Maxaafaa 8:46; Eranchchaa 7:20; 1 Yohaannisa 1:8) Hegaadan hanidoy aybissee?

Koyro asati Addaameenne Hewaana nagari baynnan merettidosona. Ayssi giikko, eti Xoossaa leemisuwan, wottiyoobi baynna hanotan merettidosona. (Doomettaabaa 1:27) SHin eti Xoossaayyo azazettennan ixxido gishshawu, wottiyoobi baynna asa gidiyo maatay etappe haliis. (Doomettaabaa 3:5, 6, 17-19) Eti naata yelido wode, eta naati nagaraa laattidosona. (Roome 5:12) Israaꞌeela biittaa Kawoy Daawiti hagaadan giis: “Taani yelettoosappekka tumu nagaranchcha.”—Mazamure 51:5.

Issi issi nagaray haraappe keehi iitee?

Ee. Leemisuwawu, beni Sadooma asati gita ‘nagaraa oottida iitata’ gidiyoogaanne eta nagaray ‘keehi deexo gidiyoogaa’ Geeshsha Maxaafay yootees. (Doomettaabaa 13:13; 18:20) Issi nagaray deexo gaanaadan oottiya heezzu gaasota akeeka.

1. Gita mooruwaa. SHaaramuxiyoogaa, eeqawu goynniyoogaa, wuuqqiyoogaa, mattottiyoogaa, bonqqiyoogaa, shemppo woriyoogaanne iita ayyaanaa oosuwaa mala gita nagaraa oottennaadan Geeshsha Maxaafay minttidi yootees. (1 Qoronttoosa 6:9-11; Ajjuutaa 21:8) Leemisuwawu harata qohiyaabaa haasayiyoogaa woy oottiyoogaa mala, akeekennan oottiyo, hegeetuppe dummatiya nagaraa Geeshsha Maxaafay yootees. (Leemiso 12:18; Efisoona 4:31, 32) Hanotay ayba gidikkonne, nuuni ay nagaraakka guutti xeellana bessenna; ayssi giikko hegee nuuni hegaappe deexo hanotan Xoossaa higgiyaa kanttanaadan oottana danddayees.—Maatiyoosa 5:27, 28.

2. Wozanaa qofaa. Issi issi asay Xoossay koyiyoobaa erenna gishshawu nagaraa oottees. (Oosuwaa 17:30; 1 Ximootiyoosa 1:13) Geeshsha Maxaafay hegaa mala nagaraa oottin aynnekka baa gaana xayikkonne, hegee Xoossaa higgiyaa eriiddi kanttiyoogaappe dummatiyoogaa yootees. (Qoodaabaa 15:30, 31) Eriiddi oottiyo nagaray “iita wozanaa” giddoppe pulttees.—Ermmaasa 16:12.

3. Darotoo oottiyoogaa. Daro wodiyawu oottiyo nagaray issitoo oottiyo nagaraappe dummatiyoogaakka Geeshsha Maxaafay yootees. (1 Yohaannisa 3:4-8) Likke gididabaa tamaari simmidi, ‘eriiddi nagara oottiyaageeta’ Xoossay qaxxayana.—Ibraawe 10:26, 27.

Gita nagaraa oottidaageeti bantta mooruwaappe denddidaagan hidootaa qanxxana danddayoosona. Leemisuwawu Kawuwaa Daawiti hagaadan giidi xaafiis: “Ta iitatettai di7uwaadan tana muukkiis; denddenna gita toohuwaadan taayyo deexxees.” (Mazamure 38:4) Gidikkonne, Geeshsha Maxaafay ha hidootaa yootees: “Iitai ba oosuwaa, nagaranchchaikka ba qofaa aggo; GODAAKKO i simmo. Simmin i a maarana. I nu Xoossaakko simmo. Simmin i ayyo coo atto gaana.”—Isiyaasa 55:7.

TISAASE 1-7

XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA ISIYAASA 3-5

Yihoowi Baayyo Asay Azazettanaadan Koyiyogee Bessiyaba

ip-1 73-74 ¶3-5-mwbr

Ammanettenna Woyniya Turaa Tokkiyo Sohuwawu Aayyeeroo!

3 Isiyasi ha leemisuwa I odiyobaa ezggiyageetussi yexxin aggin, eti hegaa akeekidoogee erettidaba. Etappe daroti woyniya turaa tossaa oosuwa erennan aggokkona, qassi Isiyasi yootidobay qonccenne erettidaba. Ha wodiya asaagaadan, woyniya goday woyniya ayfiya zeriyogaa gidennan, hara woyniyappe xunqqidi woy karidi “ubbaappe lo77iya woiniyaa turaa” tokkees. I he woyniya turaassi injjetiya “araddida keran” hegaa tokkiyogee bessiyaba.

4 Woyniya murutissiyogee daafurssiya ooso. Woyniya goday ‘biittaa bookkidi, shuchchaa qori kessiyogaa’ mala keehi daafurssiya oosota oottiyogaa Isiyasi qonccissiis! I geella ordde shuchchata goꞌettidi ‘naagiyo shakkuwa’ shakkennan aggenna. Beni wode kattaa kaysuwappe woy doꞌaappe naagiya asati hegaa mala shakkotun uttoosona. Qassi woyniya tokkiyo yafaraa kessanawu he shuchchan keelaa keelees. (Isiyaasa 5:5) Hegaadan oottiyogee darotoo aradda biittay meecettidi beennaadan maaddees.

5 Woyniya sohuwa naaganawu hegaa keeni daafuridi oottida keettaaway ba woynee loꞌꞌo ayfiya ayfana giidi naagiyogee bessiyaba. I hegaa qoppiyo gishshawu woyniya gumꞌꞌiyo sohuwa wooci giigissidi naagees. Shin he woynee loꞌꞌo ayfiya ayfidee? Chii, he woynee caaliya ayfiya ayfiis.

ip-1 76 ¶8-9-mwbr

Ammanettenna Woyniya Turaa Tokkiyo Sohuwawu Aayyeeroo!

8 Isiyasi woyniya godaa, Yihoowa ‘ta siiqiyogaa’ yaagidi xeegiis. (Isiyaasa 5:1) Isiyasi Xoossaa hegaadan matayidi xeegidoy aara mino dabbotettaa medhdhido gishshataassa. (Iyyooba 29:4ra gatta xeella; Mazamure 25:14.) Shin, Xoossay ba ‘woyne gadiya’ woykko ba ‘tokkido’ deriya siiqiyo siiquwara geeddarssiyo wode, Isiyasi Xoossaa siiqiyo siiqoy keehi guutta.—Kessaabaa 15:17ra gatta xeella; Mazamure 80:8, 9.

9 Yihoowi ba deriya Kanaane biittan ‘tokkidi,’ eti hara deretun hambbalaashettenna mala dirssa gimbbedan naagiya higgetanne maarata etayyo immiis. (Kessaabaa 19:5, 6; Mazamure 147:19, 20; Efisoona 2:14) Hegaa bollikka, Yihoowi eta tamaarissanawu daannata, kahinetanne I erissidobaa yootiyageeta immiis. (2 Kawotu Maxaafaa 17:13; Milkkiyaasa 2:7; Oosuwa 13:20) Hara kawotettati Israaꞌeelata olanawu naassido wode Yihoowi eta ashshiyageeta denttiis. (Ibraawe 11:32, 33) Ha ubbabaa oottido gishshawu Yihoowi, “Taani ta woiniyaa turaa sohuwaassi oottidoogaappe haraa ai oottanaagee attidee?” giidi oychchiis.

w06 6/15 18 ¶1-mwbr

“Ha Woiniyaa Naaga”!

Isiyasi “Israa7eela asaa” woran mokkiya woyniyagaadan wurssettan “caaliya aifiyaa” ayfida woyniyan leemisiis. (Isiyaasa 5:2, 7) Woran mokkiya woynee gaden tokettida woyniyappe guuxxees, qassi A ayfiyassi burddee dariyo gishshawu ashoy keehi guutta. Woran mokkida woynee gumꞌꞌanawukka maanawukka maaddenna. Xillotettaa aggidi, makkalaa ayfida kaddida he deriyawu hegee bessiya leemiso. Ha woynee pattenna ayfiya ayfidoogee Tokkidaagaa bala gidenna. He deree loꞌꞌo ayfiya ayfanaadan Yihoowi danddayettiya ubbabaa oottiis. I, “Taani ta woiniyaa turaa sohuwaassi oottidoogaappe haraa ai oottanaagee attidee?” giidi oychchiis.—Isiyaasa 5:4.

w06 6/15 18 ¶2-mwbr

“Ha Woiniyaa Naaga”!

Woyniyan leemisettida Israaꞌeela deree suure ayfennaagaa gidido gishshawu Yihoowi ba asaa naaganawu yuushuwan dirido gimbbe dirssaa laalanaagaa yootiis. I he leemiso woyniya harantto xunqqenna woy bulꞌꞌenna. Woyniya ayfissiya ofinttaa iray bukkenna gishshawu he sohuwan agunttaynne sharafay mokkana.—Isiyaasa 5:5, 6.

Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa

w24.03 22 ¶10

Xumaappe Haakkada Pooꞌuwan Deꞌa

10 Seexaanaa alamee Yihooway pokkobaanne tunabaa giidobaa nuuni oottiyogee mule bala gidenna giidi nuna ammanttanawunne cimmanawu malees. (2 PHe. 2:19) Shin hegee maalaalissiyaba gidenna! Dabloosi asay likkebaanne likke gidennabaa akeekenna mala eta jallissanawu ubbatoo baaxetees. (Isi. 5:20; 2 Qor. 4:4) Daro pilimeti, televizhiine prograametinne websayteti, Yihooway kessido xillotettaa maaratuura maayettennabaa aassiyogee qoncce! Seexaanay ha wodiyan alamiyan keehi meeze gidida tunabaynne pokkobay bala gidennan, ufayssiyabanne aynne qohennaba giidi nuuni qoppanaadan koyees.—Efisoona 5:6 nabbaba.

TISAASE 8-14

XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA ISIYAASA 6-8

“Hekko, Tana Kiitta”

w17.04 29 ¶5

Ne Dosan Oottiyoobay Yihoowa Galatissiyaabaa Gido!

5 Yihooway ba gishshaa haasayanaadan hananabaa yootiya Isiyaasa shoobbiis; yaatiyoogan, ba halchoy polettiyoogaara gayttidabaa ammanettida asati oottiyoogee bana ufayssiyoogaa qonccissiis. (Isi. 6:8-10) Isiyaasi he shoobiyaa eeno giidi ekkiis. Ha wodiyan shaꞌan qoodettiyaageeti Yihoowa oosuwan deexxiya aawatettaa ekkiyoogan hegaadan, “Hekko, tana kiitta” giyoogaa bessoosona. Gidoppe attin, issi uri hagaadan qoppana danddayees: ‘Taani oottiyoobay tumu goꞌꞌiyaabee? Taani dosada oottanaadan Yihooway ba kehatettan eeno giikkonne, taani ay keena oottikkonne, i ba Qaalaa polanawu koshshiya ubbabaa immennee?’ Deboorinne Baaraaqa wode hanidabay he oyshatussi waanidi zaaro gidiyaakko akeeka.

w09 3/1 27 ¶5

Waanada Haggaazuwan Genccana Danddayay?

A leemisoy hara daroti haggaazuwan genccanaadan oottida hananabaa yootida haray, Isiyaasa. A biittaa asay i yootiyoobaa siyennaagaa Xoossay ayyo yootiis. Yihooway: “Ha asaa wozanaa dammetta; eta haittaakka tulissa” yaagiis. Isiyaasi hidootaa qanxxidee? Xoossaa xeelan i hidootaa qanxxibeenna! I hananabaa yootiyaagaa gididi kiitettido wode, “Hekko, tana kiitta” yaagiis. (Isiyaasa 6:8-10) Isiyaasi bau imettida kiitaa minttidi gattiis. Sabbakanaadan imettida azazuwau neeyyookka hegaa mala xeelay deꞌii?

ip-1 99 ¶23-mwbr

Xoossaa Yihoowi Ba Geeshsha Garuwan Deꞌees

23 Yesuusi Isiyasa qofaa ekkidi yootidoogee, he hiraagay A wodiyankka polettiyogaa bessiyaba. He wode deꞌiya asaa wozanaa qofay Isiyasa wode deꞌida Ayhudatuugaa mala. Eti I yootidobaa siyennan ixxidi, bantta wozanaa qooqissidonne tullissido gishshawu etikka xayidosona. (Maatiyosa 23:35-38; 24:1, 2) Hegee hanidoy Jeneraalee Tiitu kaalettiyo Rooma wotaaddarati 70 M.Ln., Yerusalaame bolli denddidi he katamaanne yan deꞌiya Xoossaa garuwa xayssido wodiyana. Gidikkonne, amaridaageeti Yesuusi yootidobaa siyidi A kaalliyageeta gididosona. Yesuusi eta ‘ufayttiyageeta’ giis. (Maatiyosa 13:16-23, 51) Eti “olanchchati Yerusalaamo dooddiyogaa” beꞌiyo wode, ‘deretiyasaa baqatana’ koshshiyogaa I yootiis. (Luqaasa 21:20-22) Yaaniyo gishshawu, ammanoy deꞌiyogaa bessidi “geeshsha zeretta” geetettidanne ayyaana dere gidida, ‘Xoossaa Israaꞌeelee’ bashshaappe attiis.—Galaatiya 6:16.

Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa

w21.11 16 ¶9, 10

Mati Aqo Oyqqidaageetoo, Yihoowawu Haggaaziyoogaa Intte Deꞌuwan Kaseyite

9 Hananabaa yootiya Isiyaasinne A machchiyaa Yihoowawu haggaaziyoogaa bantta deꞌuwan kaseyidosona. Isiyaasi hananabaa yootiyaagaa, qassi A machchiyaakka ‘hananabaa yootiyaaro’ geetettido gishshawu, akka hiraagaa yootennan waaya aggana. (Isi. 8:1-4) Isiyaasinne A machchiyaa Yihoowawu haggaaziyoogaa bantta deꞌuwan kaseyidosona. Ha wodiyan aqo oyqqidaageetussi eti keehi loꞌꞌo leemiso!

10 Aqo oyqqidaageeti ha wodiyan Yihoowa haggaazuwan banttawu danddayettida ubbabaa oottiyoogan Isiyaasanne A keettaayyiyo milatana danddayoosona. Eti Geeshsha Maxaafaa hiraagaa issippe xannaꞌiyoogaaninne hegee ubbatoo waani polettiyaakko akeekiyoogan kaseegaappe aaruwan Yihoowan ammanettana danddayoosona. (Tii. 1:2) Geeshsha Maxaafay yootiyo hiraagatuppe amaridaageeti polettanaadan eti waatana danddayiyaakko wotti dentti qoppana danddayoosona. Leemisuwawu, eti wurssettay gakkanaappe kasetidi kumetta saꞌan mishiraachchuwaa yootiyoogan Yesuusi yootido hiraagay polettanaadan oottana danddayoosona. (Maa. 24:14) Azinaynne machchiyaa Geeshsha Maxaafaa hiraagay polettiyoogaa loytti ammanikko, eti banttawu danddayettida ubban kaseegaappe aaruwan Yihoowawu oottanawu murttana.

TISAASE 15-21

XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA ISIYAASA 9-10

“Wolqqaama Poo7uwaa” Xeelliyagan Odettida Hiraagaa

ip-1 125-126 ¶16-17-mwbr

Sarotettaa Halaqay Yaana Giido Hidootaa

16 Ee, Isiyasi “sinttappe” yaana giido wodee Yesuusi saꞌan haggaazido wodiya. Yesuusi saꞌan deꞌido wodiyappe dariya baggaa Galiilan deꞌiis. I ba haggaazuwa doommidoynne ‘Saluwa Kawotettay matattiis’ giidi awaajjiyogaa doommidoy Galiilaa heeraana. (Maatiyosa 4:17) I keehi erettida Deriya Bolla Timirttiya tamaarissidoy, bana kaalliyageeta dooridoy, I oottido malaalissiyabatuppe koyroogaa oottidoy, qassi hayquwappe denddi simmidi bana kaalliya 500 gidiyageetuyyo beettidoy Galiilaa heeraana. (Maatiyosa 5:1–7:27; 28:16-20; Marqqoosa 3:13, 14; Yohaannisa 2:8-11; 1 Qoronttoosa 15:6) Yesuusi hegaadan oottidi “Zaabiloona biittaanne Nifttaaleema biittaa” bonchchiyogan Isiyasa hiraagaa poliis. Yesuusi haggaazidoy Galiilaa heera xallaana gidennaagee qoncce. Yesuusi he biittan ubbasan mishiraachchuwa yootiyogan, Yihudaa gujjin kumetta Israaꞌeela deree ‘bonchchettanaadan’ oottiis.

17 Shin Maatiyosi Galiilan pooꞌida “gita pooꞌuwa” giidoogee aybee? Hageekka Isiyasa hiraagaappe ekettida xiqise. Isiyasi hagaadan giis: “Xuman hemettiya asai wolqqaama poo7uwaa be7iis; qassi sakkana xuma biittan de7iyaageetuyyo poo7oi poo7iis.” (Isiyaasa 9:2) Koyro xeetu layttan, tumaa pooꞌoy worddo timirttetun kamettiis. Ayhuda ammanuwa kaalettiyageeti “Xoossaa Qaalaa goꞌꞌi baynnaba” oottida, bantta ammanuwa meeziya mintti kaalliyogan he metoy yaa daranaadan oottidosona. (Maatiyosa 15:6) Ashkketi ‘asaa kaalettiya qooqeta’ kaalliyogan huqqunettidosonanne baletettidosona. (Maatiyosa 23:2-4, 16) Masee Yesuusi yiido wode, daro ashkketu ayfee malaalissiya hanotan dooyettiis. (Yohaannisa 1:9, 12) Yesuusi saꞌan oottidobatinne A yarshshoy demissiyo anjjoti Isiyasa hiraagan ‘wolqqaama pooꞌo’ geetettidosona.—Yohaannisa 8:12.

ip-1 126-128 ¶18-19-mwbr

Sarotettaa Halaqay Yaana Giido Hidootaa

18 Pooꞌuwa hammu giidi ekkidaageeti ufayttiyo daro gaasoy deꞌees. Isiyasi hagaadan giis: “Neeni kawotettaa asaa darissadasa; etau ufaissaa gujjadasa; asai kattaa cakkiyo wode ufaittiyoogaadan, woikko omooduwaa shaakkidi ekkiyo wode ufaittiyoogaadan, ne sinttan ufaittana.” (Isiyaasa 9:3) Yesuusinne A kaalliyageeti tumaa tamaarissidoogaa gaasuwan, suure wozanay deꞌiyogeeti Yihoowawu ayyaanaaninne tuman goynnanawu koyidi yiidosona. (Yohaannisa 4:24) Oyddu laytta kumennan keehi cora asay Kiristtaane gidiis. Phenxxaqosxxe gallassi 33 M.Ln., heezzu shaꞌu asay haattan muukettiis. Daro takkennan, “attuma asaa qooday 5,000 heera gidiis.” (Oosuwa 2:41; 4:4) Yesuusa kaalliyageeti minnidi pooꞌuwa pooꞌissido gishshawu, “Yesuusa kaalliyageetu qooday Yerusalaamen keehi gujji gujji biis; qassi daro kahineti ammanidosona.”—Oosuwa 6:7.

19 Daro kattaa cakkidi shiishshida asay ufayttiyogaadan woy olan xoonida asay keehi maaddiya omoodduwa shaakki ekkidi hombbociyogaadan, Yesuusa kaalliyageetikka ammanida asaa qooday gujji gujji biidoogan keehi ufayttidosona. (Oosuwa 2:46, 47) Guyyeppe, pooꞌoy hara biittaa asawukka pooꞌanaadan Yihoowi oottiis. (Oosuwa 14:27) Yaatiyo gishshawu, ubba qommo asati Yihoowara dabbotiyo ogee etawu dooyettido gishshawu ufayttidosona.—Oosuwa 13:48.

ip-1 128-129 ¶20-21-mwbr

Sarotettaa Halaqay Yaana Giido Hidootaa

20 Isiyasi kaallidi giidobay bessiyogaadan, Masee oottidobay deꞌiigiyaba: “Neeni Midiyaama biittaa xoonido gallassaadan, eta deexxiya qambbaraa, eta hashiyaa xam77aanne eta naaqqiyaageetu dullaa mentterettadasa.” (Isiyaasa 9:4) Isiyasa wodiyappe xeetan qoodettiya layttaa kasetidi, Israaꞌeelata nagaraa piriyan gelissanawu Midiyamati Mooꞌaabatuura maqettidosona. (Qoodaabaa 25:1-9, 14-18; 31:15, 16) Guyyeppe, Midiyamati Israaꞌeela moottaanne shooqaa laappun layttawu woraajjiyogaaninne bonqqiyogan eta woppaa diggidosona. (Daannata 6:1-6) Shin hegaappe simmin, Yihoowi ba ashkkaraa Geedoona baggaara Midiyama olanchchata xayssiis. ‘Midiyamatuura olettido he gallassaappe’ simmin Yihoowa asaa Midiyamati zaarettidi qohidoogaa qonccissiya ayba naqaashinne baawa. (Daannata 6:7-16; 8:28) Matan, gita Geedooni Yesuus Kiristtoosi ha wodiyan deꞌiya Yihoowa asaa morkketa muleera xayssana. (Ajjuutaa 17:14; 19:11-21) Hegaappe simmin asa eran gidennan, Yihoowa wolqqan ‘Midiyamatuura olettido he gallassaagaa’ mala polonne merinawu deꞌiya xoonoy beettana. (Daannata 7:2-22) Hegaappe simmin, Xoossaa asay naaquwa qambbaran mule qohettenna!

21 Xoossaa wolqqan hanidabata qonccissiyogee olaa sabbiyogaa gidenna. Hayquwappe denddida Yesuusi Sarotettaa Halaqa gidiyo gishshawu, ba morkketa xayssidi merinaa sarotettaa ehaana. Isiyasi kaallidi haasayidobay olaa miishshati taman muleera xayanaagaa bessees: “Woraajjiya olanchchatu caammainne suuttan munaqettida maayoi ubbai taman eettiyoobaa gidana.” (Isiyaasa 9:5) Salppiyan biya wotaaddaratu caammaa giirettay haranttuwa mule siyettenna. Toora qara olanchchati maayiyo, suuttan hambbalaashettida maayoy naaꞌꞌantto deꞌenna. Olay mule xayana!—Mazamure 46:9.

Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa

w25.07 10, saaxiniya

Zoriyo Wode Yesuusa Milata

Yesuusi “Maalaalissiyaabaa Zoriyaagaa” gidanaadan oottidabatuppe amaridaageetanne nuuni A waati milatana danddayiyakko beꞌa.

• Yesuusi ay haasayanaakko eriis. I ba qofan gidennan, Yihoowa hayyuwan zoriyo gishshawu haasayana likkebaa ubbatookka eriis. I bana kaalliyageetuyyo hagaadan giis: “Taani intteyyo yootiyobata taappe yootikke.”—Yoh. 14:10.

Tamaariyobaa: Nuuni gastta woy daro eray deꞌiyogeeta gidikkonne, nu zoriyobay nu qofaappe gidennan, Xoossaa Qaalaappe gidana koshshees.

• Yesuusi awude zoranaakko eriis. Yesuusi bana kaalliyageeti erana koshshiya ubbabaa issi kutti yootibeenna. I eta zoriyo likke wodiya naagiisinne eti akeekana danddayiyobaa xalaalaa yootiis.—Yoh. 16:12.

Tamaariyobaa: Nuuni issi ura zoriyo wode ‘haasayanawu’ likke wodiya naagana koshshees. (Era. 3:7) Nuuni he urawu daro qofaa yootikko, awu kirqqi gaananne I unꞌꞌettana danddayees. Yaatiyo gishshawu, I erana koshshiyabaa xalaalaa nuuni yootikko A loytti maaddana danddayoos.

• Yesuusi bonchchuwan waati zoranaakko eriis. Yesuusi ba kiittidoogeeti ziqqi giyageeta gidanaadan zaari zaaridi zorana koshshiis. Shin he wodetun I woppu giisinne bonchchiyogaa bessiis.—Mat. 18:1-5.

Tamaariyobaa: Nuuni issi ura issi malabaa zaari zaaridi zorana koshshikkokka, nuuni woppu giidi bonchchuwan zorikko I nu zoriya siyana danddayees.

Haasayaa

ijwfq huuphe yohuwa 35

Yihoowa Markkati Bantta Ammanuwara Maayettanaadan Geeshsha Maxaafaa Laammidonaa?

Chii, laammibookko. Hegaappe dumma hanotan, nuuni ammaniyobay Geeshsha Maxaafaara maayettennaagaa akeekiyo wode nu ammaniyobaa laammida.

Nuuni Geeshsha Maxaafaa Ooratta Alamiya Birshshettaa giigissiyogaa 1950n doommanaappe daro layttaappe kase Geeshsha Maxaafaa pilggida. Nuuni demmido ay Geeshsha Maxaafaakka goꞌettida, qassi nu ammaniyobay hegaara maayettanaadan oottida. Yihoowa Markkati daro layttawu ammaniiddi takkidobatuppe amaridaageeta beꞌada, hegeeti Geeshsha Maxaafay tumuppe tamaarissiyobaara maayettiyakkonne ne huuphen shaakka era.

1. Nu ammaniyobaa: Xoossay Sillaase gidenna. Isiine 1882n kiyida Xiyone Wochchiyo Keelay hagaadan giis: “Nuuni Yihoowan, Yesuusaaninne geeshsha Ayyaanan ammaniyaba gidikkonne, heezzu Xoossati issuwa, woy issi Xoossay heezza giyo Geeshsha Maxaafaara mule maayettenna timirttiya nuuni eqettiyogaa nu xuufeta nabbabiya asay erees.”

● Geeshsha Maxaafay woygii? “GODAI nu Xoossai issi GODAA.” (Zaarettido Wogaa 6:4) “Ubbabaa medhdhidaagee nuuni ayyo de7iyoogee, issi Xoossai, Aawai, nuussi de7ees. Qassi ubbabai aani merettidoogeenne nuuni aani de7iyoogee issi Godai, Yesuus Kiristtoosikka nuussi de7ees.” (1 Qoronttoosa 8:6, Wolayttatto Geeshsha Maxaafaa) Yesuusikka hagaadan giis: “Taappe Aawai [darees.]”—Yohaannisa 14:28, Wolayttatto Geeshsha Maxaafaa.

2. Nu ammaniyobaa: Asi merinawu taman xuugettiyo Siꞌoolee baawa. Tamme 1882n kiyida Xiyone Wochchiyo Keelay Roome 6:23 King Jemis Verzhiniyappe ekkido “Nagaraa Damoozay Hayquwa,” giya huuphe yohuwan hagaadan giis: “Ha qofay keehi qonccenne akeekanawu metennaagaa. Geeshsha Maxaafay Xoossaa Qaala gidiyogaa ammanoos giya keehi daroti ha qoncce qofaa ekkennan ixxidi, nagaraa damoozay merinaa barchchiya giidi Geeshsha Maxaafay tamaarissees yaagidi ammaniyogee keehi garamissiyaba.”

● Geeshsha Maxaafay woygii? “Nagaraa oottiya shemppoi i bau haiqqana.” (Hizqqeela 18:4, 20) Xoossaa eqettiyageeti wurssettan merinaa barchchiyan gidennan, “merinaa bashshan qaxxayettana.”—2 Tasalonqqe 1:9, 10, Wolayttatto Geeshsha Maxaafaa.

3. Nu ammaniyobaa: Xoossaa Kawotettay asa wozanan deꞌiyaba gidennan tumu ayso. Tisaase 1881n kiyida Xiyone Wochchiyo Keelay Xoossaa Kawotettaa xeelliyagan hagaadan giis: “Xoossaa Kawotettay eqqiyogee ha saꞌan deꞌiya kawotettati ubbay xayanaadan oottana.”

● Geeshsha Maxaafay woygii? “He kawotu laittan, saluwaa Xoossai mulekka kunddenna, hara asaukka imettenna kawotettaa essana. He eqqida kawotettai he kawotettata ubbaa gaaceretti xaissana; shin i merinau eqqidi daana.”—Daaneela 2:44.

Yihoowa Markkati bantta ammaniyobaa kaafanawu Ooratta Alamiya Birshshettaa xalaala goꞌettiyonaa?

Chii, nuuni markkattiyo wode dumma dumma Geeshsha Maxaafaa birshshettata goꞌettiyogaa aggibookko. Nuuni miishsha qanxxissennan Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyo wode Ooratta Alamiya Birshshettaa coo immiyogee tuma; shin hara birshshettatun goꞌettidi xannaꞌanawu koyiyageetakka ufayttidi xannaꞌissoos.

TISAASE 22-28

XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA ISIYAASA 11-13

Masiyabaa Geeshsha Maxaafay Woygii?

ip-1 159 ¶4-5-mwbr

Masiya Haaroy Demissiyo Atotettaanne Ufayssaa

4 Isiyasa wodiyappe daro xeetu layttaappe kase, Ibraawetto Geeshsha Maxaafaa xaafida harati Yihoowi Israaꞌeelatuyyo kiittiyo Masiyabaa woy tumu Halaqaabaa qonccissidosona. (Doomettaabaa 49:10; Zaarettido Wogaa 18:18; Mazamure 118:22, 26) Haꞌꞌi qassi Yihoowi Isiyasa baggaara gujobaa yootiis. Isiyasi hagaadan giis: “Daawita aawaa Isseya zaree mittaa durumaa mala gidana; durumai aaciyoogaadan, Daawita zaretu giddoppe marai (issi kawoi) kiyana.” (Isiyaasa 11:1; Mazamure 132:11ra gatta xeella.) ‘Aacaa’ qassi ‘maraa’ giya qaalati Israaꞌeela kawo gididi zayitiyan tiyettida Isseya naꞌaa Daawita baggaara Isseya zariyappe yiya Masiya qonccissoosona. (1 Sameela 16:13; Ermmaasa 23:5; Ajjuutaa 22:16) Tumu Masee hegeekka, Daawita zariyappe kiyiya ‘maray’ yiyo wode loꞌꞌo ayfiya ayfana.

5 Yaana geetettida Masee Yesuusa. Wonggeliya xaafee Maatiyosi Isiyaasa 11:1 qofaa hara ogiyan yootiiddi, Yesuusi “Naazireete asa” geetettidi xeegettidoogan Xoossay erissidobaa yootiyageeti odidobay polettidoogaa qonccissiis. Yesuusi Naazireete kataman diccido gishshawu, Naazireete asa geetettiis, ha sunttay Isiyaasa 11:1n ‘maraa’ giyagawu goꞌettido Ibraawetto qaalaara gayttidaba gidennan aggenna.—Maatiyosa 2:23, tohossa qofaa; Luqaasa 2:39, 40.

ip-1 159 ¶6-mwbr

Masiya Haaroy Demissiyo Atotettaanne Ufayssaa

6 Masee ay mala kawo gidanee? Tammu zaretu Israaꞌeela huuphessa kawotettaa xayssida meqettaa iitanne bantta koyidobaa oottiya Asooretu mala gidanee? Mule gidenna. Masiyabaa Isiyasi hagaadan giis: “GODAA Ayyaanai, aadhdhida eratettaanne akeekaa Ayyaanai, zoriyaanne wolqqaa Ayyaanai, eratettaanne GODAAYYO yayyiyo Ayyaanai a bolli shemppana. GODAAYYO yayyiyoogan i ufaittees.” (Isiyaasa 11:2, 3a) Masee tiyettidoy zayitiyan gidennan, Xoossaa geeshsha ayyaanaana. Hegee Yesuusi haattan muukettido wode haniis; Asaa Haattan Muukkiya Yohaannisi beꞌishin geeshsha ayyaanay Yesuusa bolli haraphphe milatidi wodhdhiis. (Luqaasa 3:22) Yihoowa ayyaanay Yesuusa ‘bolli shemppiis.’ Qassi I hayyuwan, akeekan, zoriyan, wolqqaaninne eran oottidobati hegaa qonccissoosona. Hageeti haariya izaawussi deꞌana bessiya keehi loꞌꞌo eeshshata!

ip-1 160 ¶8-mwbr

Masiya Haaroy Demissiyo Atotettaanne Ufayssaa

8 Masee Yihoowawu ay mala yashshaa yayyidee? Yesuusi Xoossaa pirddawu yayyidi baqibaqibeennaagee qoncce. Masee siiquwaninne bonchchuwan Xoossawu yayyiis. Xoossawu yayyiya uraa koshshay Yesuusaagaadan, ‘Xoossaa ufayssiyabaa ubbatoo oottiyogaa.’ (Yohaannisa 8:29) Yihoowawu bessiyagaadan yayyiiddi ubba galla deꞌiyogaappe aadhdhiya ufayssi baynnaagaa Yesuusi haasayidobaaninne oottidoban tamaarissiis.

ip-1 160 ¶9-mwbr

Masiya Haaroy Demissiyo Atotettaanne Ufayssaa

9 Masiya eeshshatuppe dariya baggaa Isiyasi kasetidi yootiis: “Ba aifee be7idoban coo pirddenna; woikko ba haittai siyidoban coo kuuyenna.” (Isiyaasa 11:3b) Neeni shilootan eqqidaba gidiyakko hegaa mala daannaa galatikkii? Masee Daanna gididi asa ubbawu pirddiyo wode ammanttanawu yootiyo worddoban, shatimmanawu goꞌettiyo hiilla qofan, coo oduwaninne duretettaa mala bollaara beettiyaban cimettenna. I cimmiyobaa erees, qassi darin loꞌꞌenna bollaara beettiyabaappe aroobaa akeekees; I “geema wozanaa” xeellees. (1 Pheexiroosa 3:4) Yesuusi Kiristtaane galchchan pirddaara gayttidabaa oottiya ubbawu keehi loꞌꞌo leemiso.—1 Qoronttoosa 6:1-4.

ip-1 161 ¶11-mwbr

Masiya Haaroy Demissiyo Atotettaanne Ufayssaa

11 Yesuusi bana kaalliyageetuyyo seeray koshshiyo wode eta keehi goꞌꞌiya ogiyan seeriis; hegee Kiristtaane cimatuyyo keehi loꞌꞌo leemiso. Hara baggaara qassi, iitabaa oottiyageeti wolqqaama pirdday eta bolli pirddettanaagaa naagana danddayoosona. Xoossay ha alamiya bolli pirddiyo wode, Masee iitati ubbay xayanaadan pirddiyogan ba doonaappe kiyiya wolqqaama qaalan “sa7aa shocana.” (Mazamure 2:9; Ajjuutaa 19:15ra gatta xeella.) Wurssettan asaa sarotettaa xayssiya iitati deꞌokkona. (Mazamure 37:10, 11) Xillotettaa xeessan gixxidanne ammanettiyogaa ba miyyiyan danccida Yesuusayyo hegaadan oottiyo wolqqay deꞌees.—Mazamure 45:3-7.

Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa

w22.09 20 ¶2

‘Darota Xillotettaa Ogiyan Kaalettiyaageeta’

2 Hayquwaappe denddiya ubbay tamaarana koshshees. (Isi. 26:9; 61:11) Yaatiyo gishshawu, hanno gakkanawu oosettibeenna awudeegaappenne aadhdhiya tamaarissiyo oosoy oosettana. (Isiyaasa 11:9, 10 nabbaba.) Aybissi? Hayquwaappe denddiya worddoti Yesuus Kiristtoosabaa, Xoossaa Kawotettaabaa, wozuwaabaa, qassi Yihoowa sunttay keehi koshshiyoogaabaanne haariyo maatay awu deꞌiyoogaabaa tamaarana koshshiyo gishshataassa. Xillotikka Yihooway saꞌawu halchchidobaa xeelliyaagan ba asaa loddan loddan tamaarissidobaa erana koshshees. Ha ammanettidaageetuppe amaridaageeti kumetta Geeshsha Maxaafay xaafettanaappe daro wodiyaa kasetidi hayqqidosona. Worddotikka xillotikka darobaa tamaarana koshshees.

TISAASE 29–ICHCHASHE 4

XOOSSAA QAALAN DEꞌIYA ALꞌꞌOBAA ISIYAASA 14-16

Xoossaa Asaa Morkketi Qaxxayettana

ip-1 180 ¶16-mwbr

Yihoowi Otorettiya Katamiyo Kawushshees

16 Hegee 539 K.K., sohuwara polettibeenna. Gidikkokka, Baabilooniira gayttidaagan Isiyasi kasetidi yootidobay ubbay polettidoogee ha wodiyankka qoncciyan beettiyaba. Issi Geeshsha Maxaafaa eranchchay Baabiloona “daro xeetu layttappe doommada hanno gakkanawu baysanne laalettida soho” gididoogaa yootiis. I gujjidi hagaadan giis: “Hegaa beꞌida uri Isiyasinne Ermmaasi kasetidi yootidobay waani polettidaakko akeekanawu metootenna.” Isiyasa wode deꞌida urappe ooninne Baabiloona xayanaagaanne guyyeppe baysa gidanaagaa kasetidi yootana danddayennaagee qoncce. Gidoppe attin, Isiyasi ba maxaafaa xaafoosappe 200 laytta heeray aadhdhi simmin, Meedoonatinne Parsseti Baabiloono xayssidosona! Qassi he katamiya daro xeetu layttaappe simmin baysa gidaasu. Hagee Geeshsha Maxaafay ayyaanay kaalettin xaafettida Xoossaa Qaala gidiyogaa nuuni kaseegaappe aaruwan ammananaadan oottennee? (2 Ximootiyosa 3:16) Ubbaappe aaruwan, Yihoowi kase hiraagati polettanaadan oottido gishshawu, Geeshsha Maxaafan odettida hanno gakkanawu polettibeenna hiraagati I keerido wodiyan polettanaagaa loytti ammanettana danddayoos.

ip-1 184 ¶24-mwbr

Yihoowi Otorettiya Katamiyo Kawushshees

24 Geeshsha Maxaafay Daawita zare gidida kawota xoolinttetun leemisees. (Qoodaabaa 24:17) Daawitappe doommidi he ‘xoolintteti’ Xiyone Deriyan uttidi haaridosona. Solomoni Xoossaa garuwa Yerusalaamen keexxi simmin, Xiyone giyo sunttay kumetta katamaa qonccissiyaba gidiis. Muuse Higgiya maaran, Israaꞌeela attumaageeti ubbay layttan heezzutoo Xiyone baana koshshiis. Yaaniyo gishshawu, hegee “yaa7ai shiiqiyo deriyaa” gidiis. Naabukadanaxoori Yihudaa kawota xoonidi he deriyappe eta digganawu murttidoogee, I he ‘xoolinttetuppe’ bana xoqqissanawu koyidoogaa qonccissees. I eta xoonidoogawu Yihoowa bonchchiyogaa aggidi, hegaa gaasuwan otorettidi bana Yihoowa sohuwan wottiis.

ip-1 189 ¶1-mwbr

Yihoowi Kawotettata Zorido Zoriya

YIHOOWI ba asay oottiyo iitabawu eta seeranawu kawotettata goꞌettana danddayees. Gidikkokka, I he kawotettati qaretaa xayiyogaa, otorettiyogaanne tumu goynuwa ixxiyogaa coꞌꞌu gi xeellenna. Yaatiyo gishshawu, daro layttaappe kase Isiyasi ayyaanay kaalettin ‘Baabiloonebaa qonccissiyabaa’ xaafiis. (Isiyaasa 13:1) Shin Baabiloona sinttappe qohuwa gattana. Isiyasa wodiyan Asooreti Xoossaara maacettida asaa qohoosona. Asooreti Israaꞌeela huuphessa kawotettaa xayssidosona, qassi Yihudaappe dariya baggaa bashshidosona. Shin Asooretu xoonoy amarida wodiyassa. Isiyasi hagaadan giis: “Ubbaappe Wolqqaama GODAI hagaadan yaagidi caaqqiis; ‘Taani halchchidoogaadan hanana; . . . Taani Asoore biittaa bitaniyaa ta biittan mentterettana; ta deretu huuphiyan taani a yedhdhana; a qambbarai eta bollaappe, a toohoikka eta hashiyaappe kichchana.’” (Isiyaasa 14:24, 25) Isiyasi ha hiraagaa yooti simmin daro takkennan, Asooreti Yihudaa qohiyogee attiis.

ip-1 194 ¶12-mwbr

Yihoowi Kawotettata Zorido Zoriya

12 Ha hiraagay awude polettanee? Matan polettana. “GODAI kasetidi, Moo7aababaa yootido qaalai hegaa. SHin ha77i GODAI hagaadan yaagees; ‘Konttiraate oosanchchaa laittaa qoodaadan, Moo7aaba bonchchoinne a coratettai heezzu laittatu giddon wurana; an attiya asatikka amaridaageetanne wolqqi bainnaageeta gidana.’” (Isiyaasa 16:13, 14) Hegaara issi mala ogiyan Mooꞌaabi keehi qohettidoogaanne asi baynna soho gididoogaa hosppuntta xeetu layttaa K.K., biittaa bookki demmidobay bessees. Tigilaati-Paleseeri Heezzanttoy baayyo giiraa giirida kawotuppe issoy Mooꞌaaba asa gidida Salamana gidiyogaa yootiis. Sanaakireebi Mooꞌaaba kawuwa Kamusunddaaba giiraa giirissiis. Asoore kawoti Asiraadooninne Ashurbanipali Mooꞌaaba Kawoti Musurinne Kamashaltu etawu haarettidoogaa yootidosona. Daro xeetu layttappe kase, Mooꞌaaba asati ubbay muleera xayidosona. Mooꞌaababaa geetetti qofettiya laaletti attidabati beettidosona, shin issi wode Israaꞌeelatuyyo wolqqaama morkke gidida he biittaabaa qonccissiya, hanno gakkanawu bookki demmidobay keehi guutta.

Ayyaanaaban Alꞌꞌobaa

w25.05 10 ¶8

Yihooway Nena Minttettanaagaa Ammanetta

Ayhudati bantta biitti mule simmana danddayennabadan qoppennan aggokkona. Darotoo Baabilooneti omooddidoogeeta laꞌa kessokkona. (Isi. 14:17) Gidikkokka, Yihooway ba asawu hidootay deꞌanaadan oottiis. I ba asaa laꞌa kessanawu qaalaa geliis; qassi I yaatennaadan aybinne A diggenna. (Isi. 44:26; 55:12) Yihoowa sinttan Baabilooneti guutta baana mala. (Isi. 40:15) Carkkoy baanaa dentti efiyogaadan, Yihooway aynne metootennan ba asaa Baabilooneppe laꞌa kessees. Ha hidootay Ayhudata waati maaddidee? Hegee eta minttettiis. Qassi hegaa xalla gidenna. Isiyasi hagaadan giis: “GODAA ammanettidi naagiyaageeti, bantta wolqqaa ooraxissana.” (Isiyaasa 40:29-31 nabbaba.) He hidootay etassi wolqqaa immido gishshawu eti “argganttatudan, qefiyan pude” kiyidosona.

Haasayaa

lff timirtte 3 qofaa 3nne 5

3 Geeshsha Maxaafay sinttanaabaa yootiyooban nuuni ammanettana koshshiyoy aybissee?

“Biron hanibeenna yohota” yootiya hiraagati Geeshsha Maxaafan deꞌoosona. (Isiyaasa 46:10) I darobati polettanaappe daro wodiyaa kasetidi yootiis. I ha wodiyan deꞌiya alamiyaa hanotaakka darobaa loytti qonccissiis. Geeshsha Maxaafay yootiyo hiraagatuppe amaridaageeta ha timirttiyan pilggana. Eti tuma gidiyoogee maalaalissiyaaba!

5 Geeshsha Maxaafay keehi koshshiyaabata kasetidi yootiis

Isiyaasa 44:27–45:2 nabbabite; yaatidi ha oyshaa tobbite:

• Baabiloonee kunddanaappe 200 layttaa kasetidi hegaara gayttidaagan Geeshsha Maxaafay ay qonccissidi yootidee?

BIIDUWAA beꞌite.

BIIDUWAA: Baabiloonee Kunddanaagaa Geeshsha Maxaafay Kasetidi Yootiis (0:58)

Parsse Kawoy Qiiroosinne A olanchchati 539n K.K. Baabiloone katamaa xoonidoogaa taarikee qonccissees. Eti katamay naagettiyo shaafaa harasaa zaaridosona. Eti katamaa penggeti dooyetti uttidaageetuura gelidi, katamaa aynne olettennan oyqqidosona. Katamay xayoosappe 2,500ppe daro layttay aadhdhikkonne, ha wodiyan Baabiloonee laaletti uttiis. Geeshsha Maxaafay kasetidi yootidobaa beꞌa.

Isiyaasa 13:19, 20 nabbabite; yaatidi ha oyshaa tobbite:

• Ha hiraagay waani polettidee?

    Wolayttatto Xuufeta (2000-2025)
    Kiya
    Gela
    • Wolayttattuwa
    • Kiita
    • Dosiyobata
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Goꞌettiyo Wogaa
    • Goꞌettiyageetu Xuuraa Naagiyo Higgiya
    • Goꞌettiyageetu Xuuraa Naagiyo Higgiya Giigissiyobaa
    • JW.ORG
    • Gela
    Kiita