SHEMPPUWAA 14
Ubbaban Ammanettiyaagaa Gida
“Nuuni ubbaban ammanettanau koyoos.”—IBRAAWE 13:18, NW.
1, 2. Nuuni ammanettanau baaxetiyoogaa beꞌiyo wode Yihooway ufayttiyoy aybissee? Leemisuwan yoota.
ISSI aayyiyaa ba guutta naꞌaara suuqiyaappe kiyaydda deꞌawusu. Qoppennan naꞌay eqqi bayiis; i dagammidoogaa a somꞌꞌoy erissees. Suuqiyaappe ekkido issi guutta ashanguluutiyaa oyqqi uttiis. Naꞌay ashanguluutiyaa sohuwan zaaridi wottanaagaa woykko aayyiyaa ayyo shammanaadan oychanaagaa dogiis. I haniyooba xayidi, waatoo giidi ba aayyiyo oychiis. Aayyiyaa, i mooridoogaa yootidi ashanguluutiyaa zaaranaadan aara simmada suuqiyaa baanaagaa yootada minttettaasu. I hegaadan oottido gishshau aayyiyaa keehippe ufayttaasu. Aybissi?
2 Ammanettiyoogee keehippe koshshiyaaba gidiyoogaa naati akeekiyo wode, yelidaageeti darotoo keehi ufayttoosona. ‘Tumaa Xoossaa’ gidida saluwan deꞌiya nu Aawaykka hegaadan ufayttees. (Mazamure 31:5) Nuuni ayyaanaaban wozannaama gidanau dichaa bessiyoogaanne ammanettidaageeta gidanau baaxetiyoogaa beꞌiyo wode i ufayttees. Nuuni a ufayssanaunne a siiquwan deꞌanau koyiyo gishshau, “Nuuni ubbaban ammanettanau koyoos” yaagida PHauloosa qofaa maayoos. (Ibraawe 13:18, NW) Ammanettidaageeta gidiyoogee issi issitoo nu deꞌuwan deexxana danddayiyo oyddu macarata ane beꞌoos. Hegaappe simmin, ammanettiyoogan demmiyo issi issi anjjota beꞌana.
NU HUUPHESSI AMMANETTIYOOGAA
3-5. (a) Ba huuphiyaa cimmiyoogee gattiyo daafaa xeelliyaagan Xoossaa Qaalay nuna woygi zorii? (b) Nu huuphessi ammanettanaadan aybi maaddana danddayii?
3 Ammanettiyoogaara gayttidaagan deexxiya koyrobay, nu huuphessi ammanettiyoogaa. Nuuni polo asa gidenna gishshau, nuna nu huuphe cimmanaagee metennaba. Leemisuwau, Yesuusi Lodooqiyan deꞌiya Kiristtaaneti ayyaanaaban “hiyyeesa, qooqenne kallottida asa” gidi uttidi, dure gididabadan qoppidi banttana eeyyettidoogaa yootiis. Eta hanotay tumuppe azzanttiyaaba. (Ajjuutaa 3:17) Eti banttana cimmido hanotay eta keehippe qohiis.
4 Erissiyo ashkkaaraa Yaaqoobi: “Ba inxxarssaa naagennan bana cimmiiddi, bau Xoossaa ammaniyoobaa milatiyo urai de7ikko, a ammanoi mela” yaagidoogaakka hassayana danddayaasa. (Yaaqooba 1:26) Nuuni nu inxxarssaa bessenna ogiyan goꞌettiiddi, Yihoowayyo goynniyaabadan qoppikko, nu huuphiyaa cimmiiddi deꞌoos. Nuuni Yihoowayyo goynniyoogee, aynne maaddenna melaba. Hegaa mala azzanttiya hanotaappe nuna aybi naagana danddayii?
5 He sohuwan, Yaaqoobi Xoossaa qaalaa tumaa heregan leemissiis. Bali baynna Xoossaa higgiyaa xeellidi, he higgiyaadan giigissuwaa oottanaadan nuna zoriis. (Yaaqooba 1:23-25) Nuuni nu huuphessi ammanettanaadaaninne giigi giigi baanau ay oottana koshshiyaakko akeekanau, Geeshsha Maxaafay maaddana danddayees. (Zilaassaa 3:40; Hagga 1:5) Yihooway nuna qoranaadaaninne nu giddon deꞌiya iitabaa nuuni ammani ekkidi giigissanaadan maaddana mala wossana danddayoos. (Mazamure 139:23, 24) Ammanettenna uri he pacay bau deꞌiyoogaa erannan aggana danddayees; ammanettenna hanotaa nuuni saluwan deꞌiya nu Aaway xeelliyoogaadan xeellana koshshees. Leemiso 3:32y: “GODAI iitaa oottiyaageeta ixxees; shin suuretuyyo i ulottees” yaagees. Yihooway nuuyyo baagaa mala qofay deꞌanaadaaninne i nuna xeelliyoogaadan nu huuphiyaa xeellanaadan maaddana danddayees. PHauloosi, “Nuuni . . . ammanettanau koyoos” yaagidoogaa hassaya. Nuuni ha wodiyan polo gidana danddayokko; shin ammanettidaageeta gidanau wozanappe amottoosinne koyoos.
SO GIDDON AMMANETTIYOOGAA
Ammanettiyoogee nuuni genttanau paacettiyo oosuwaappe haakkanaadan maaddeesl
6. Aqo laggeti issoy issuwau ammanettidaageeta gidana koshshiyoy aybissee? Eti hegaadan oottiyoogan ayba metuwaappe naagettiyoonaa?
6 Ammanettiyoogee Kiristtaane so asaayyo waanna malaata gidana koshshees. Yaatiyo gishshau, azinaynne machiyaa ammanettidi, issoy issuwaara qoncciyan haasayana bessees. Kiristtaaneti bantta aqo deꞌuwaa qohiya tuna oosota oottokkona. Hegee, ba aqo lagge gidenna uraa lambbeechiyoogaa, Intteneetiyan haratuura geeman gayttiyoogaa woykko ay qommo pornogiraafiyaakka goꞌettiyoogaa milatiyaabata gujjees. Issi issi ekkida woy gelida Kiristtaaneti, bantta aqo laggee erennan, geeman hegaa mala iitabaa oottoosona. Hegaadan oottiyoogee ammanettennaagaa bessiyaaba. Ammanettida Kawuwaa Daawiti: “Taani cimmiya asatuura issippe uttikke; lo77o milatiya iitatu maabaran gelikke” yaagidoogaa akeeka. (Mazamure 26:4) Neeni ekkidaba woy gelidaba gidikko, neeni oottaydda deꞌiyoobaa ne aqo laggiyaappe genttanaadan oottiyaabaa mulekka oottoppa!
7, 8. Ammanettiyoogee goꞌꞌiyaaba gidiyoogaa naati tamaaranaadan maaddana danddayiya Geeshsha Maxaafaa leemisoti awugeetee?
7 Ammanettiyoogee goꞌꞌiyaaba gidiyoogaa bantta naata tamaarissiyoogan, yelidaageeti Geeshsha Maxaafaa leemisota eratettan goꞌettoosona. Ammanettibeenna asatuppe, ba wuuqqidobaa qosanau malida Akkaana, miishshaa gishshau giidi worddotida Gehaaza, oyqqido miishshaappe wuuqqidanne Yesuusa bolli iita qohuwaa gattanau worddotida Yihudaanne hegaa mala asatu taariketi deꞌoosona.—Yaasa 6:17-19; 7:11-25; 2 Kawotu 5:14-16, 20-27; Maatiyoosa 26:14, 15; Yohaannisa 12:6.
8 Ammanettiyoogan loꞌꞌo leemiso gidiya asatuppe, ba naati bantta ogoruwaa doonan demmido miishshay dogettidi yegettidaba gidennan aggenna giidi qoppido gishshau, zaaranaadan minttettida Yaaqooba, Yofataaha, ba aaway shiiqettido shiiquwaa gishshau ba goꞌꞌaa yarshshida a naꞌiyonne hiraagaa polanaunne ba erissiyo ashkkaratu bolli qohoy gakkennadan giidi, iita qofan bana oyqqanau yiida asatuyyo xalatettan bana qonccissida Yesuusa malatiya asatu taariketi deꞌoosona. (Doomettaabaa 43:12; Daannata 11:30-40; Yohaannisa 18:3-11) Ha amarida leemisoti, yelidaageeti bantta naati ammanettiyoogaa dosanaadaaninne a xoqqu ootti xeellanaadan tamaarissanau maaddana danddayiya Xoossaa Qaalan deꞌiya goꞌꞌiya qofaa oyqqidosona.
9. Ammanettiyoogaa xeelliyaagan yelidaageeti bantta naatuyyo loꞌꞌo leemiso gidanau aybippe haakkana koshshii? Hegaa mala leemisoy keehippe koshshiyoy aybissee?
9 Hegaa mala timirttee yelidaageetikka polana bessiyo gita aawatettaa immees. Kiitettida PHauloosi: “Yaatin, neeni harata tamaarissiyaagee nena ne huuphen aissi tamaarissikkii? Neeni, ‘Wuuqqoppa’ yaagada qaalaa yootaasa; shin neeni ne huuphen wuuqqaiyye?” yaagidi oychiis. (Roome 2:21) Yelidaageetuppe issoti issoti banttau ammanettennaageeta gidi uttidi ammanettanaadan bantta naata tamaarissiyoogan, naati suurebaa shaakki eranau metootanaadan oottoosona. Eti guuttabaa wuuqqidi, “Hagaa asay ekkiyoogaa ubbi eriyoobaa” yaagoosona. Qassi lahotti simmidi, “Hegaa mala worddoy nagara gidenna” yaagoosona. Gidoppe attin, wuuqqidobi ayba gidikkonne wuussi wuussa; worddotin lahottinkka worddoy worddo.a (Luqaasa 16:10) Yelidaageeti loꞌꞌo milatidi iitabaa oottikko, naati sohuwaara eroosona; hegee naata keehippe qohana danddayees. (Efisoona 6:4) Gidikkokka, naati banttana yelidaageetu leemisuwaappe ammanettiyoogaa tamaariyo wode, ha ammanettenna alamiyan Yihoowa bonchissiya hanotan diccana danddayoosona.—Leemiso 22:6.
GUBAAꞌIYAN AMMANETTIYOOGAA
10. Nu mala Kiristtaanetuura tumaa haasayiyoogaa xeelliyaagan, nuuni akeekana bessiyaabay aybee?
10 Nu mala Kiristtaanetuura medhiyo issippetettay, ammanettiyoogan dichaa bessanau nuussi daro injjiyaa medhees. Nuuni SHemppuwaa 12n beꞌidoogaadan, haasayana danddayiyo imotaa goꞌettiyo ogiyan, ubba qassi nu ayyaana ishatuuranne michotuura goꞌettiyo ogiyan akeekancha gidana koshshees. Ubbatoo haasayiyo haasayay haratubaa bessenna ogiyan haasayiyoogau, ubba qassi zigirssau laamettana danddayees. Tumakko worddokko shaakkana danddayeennabaa nuuni zaaridi yootiyaaba gidikko, wordduwaa aassana danddayiyo gishshau, nu doonaa shiishshi ekkiyoogee loꞌꞌoba. (Leemiso 10:19) Hara baggaara, issibay tuma gidiyoogaa erana danddayoos; shin hegaa yootana bessees giyoogaa gidenna. Leemisuwau, he allaallee nuna gattennaba woykko hegaa yootiyoogee kehatetta bessennaba gidana danddayees. (1 Tasalonqqe 4:11) Issi issi asay harata lanccissiyaabaa haasayidi, hegee tumu gididabaa qoncciyan haasayiyooba yaagees. Gidoppe attin, nu haasayay ubbatoo siyanau kehiyaagaanne ufayssiyaagaa gidanau bessees.—Qolasiyaasa 4:6.
11, 12. (a) Deexo nagaraa oottida issi issi asati, nagaraa bolli nagaraa gujjiyoy ayba ogiyaanee? (b) Deexo nagaraa xeelliyaagan, Seexaanay aassiyo worddotuppe amaridaageeti awugeetee? Nuuni hegaa waati teqqana danddayiyoo? (c) Yihoowa dirijjitiyau ammanettiyoogaa waati bessana danddayiyoo?
11 Ubba qassi gubaaꞌiyan sintta xeera gididi kaalettiyaageetuyyo tumaa yootiyoogee keehi koshshiyaaba. Deexo nagaraa oottidaageeti bantta nagaraa genttanau maliyoogaaninne hegaa gubaaꞌiyaa cimati oychiyo wode worddotiyoogan, nagaraa bolli nagaraa gujjoosona. Hegaa mala asati, deexo nagaraa oottiiddi Yihoowau haggaaziyaaba milatiyoogan, ubba naaꞌꞌu mera duussaa deꞌiyoogaa doommoosona. Hegaa mala deꞌoy, he uri ba hanota ubban worddancha gidanaadan oottees. (Mazamure 12:2) Harati qassi, gubaaꞌiyaa cimatuyyo yootana koshshiya waannabaa genttidi, bagga tumaa yootoosona. (Oosuwaa 5:1-11) Ammanettennaagaa bessiya hegaa mala hanotay, darotoo Seexaanay aassiyo wordduwaa ammaniyoogaappe yees.— Sinttaa 164-5n deꞌiya, “Deexo Nagaraara Gayttidaagan Seexaanaa Ufayssiya Worddota” yaagiya saaxiniyaa xeella.
12 Yihoowa dirijjitee nuuni xaafidi zaaranaadan oychiyoobau tuma gididabaa zaariyoogeekka keehippe koshshiyaaba. Leemisuwau, nu haggaazuwaa iriporttiyaa zaariyo wode, likke gidennabaa zaarennaadan naagettana bessees. Hegaadankka, issi haggazo maataassi malkkachaa kunttiyo wode, nu payyatettaa woykko nu hanota ubbaa xeelliyaagan tuma gidennabaa mule kunttana koshshenna.—Leemiso 6:16-19.
13. Zalꞌꞌiyan woy oosuwan nu mala Kiristtaanetuura gattiyaabay deꞌikko, nuuni waanidi ammanettidaageeta gidana danddayiyoo?
13 Nu mala Kiristtaanetuyyo ammanettiyoogee zalꞌꞌiyaara woy hara oosuwaara gayttidabaakka gujjees. Issi issi wode, Kiristtaaneti ishatuuranne michetuura miishshan gattiyaabaa issippe oottana danddayoosona. Kawotettaa Adaraashshan goynuwau shiiqiyo wodiyan woy haggaaziyo wodiyan hegaa mala allaalliyaa polennaadan naagettana koshshees. He gaytotettay ootissiyaanne oottiya ura giddon deꞌiyaba gidana danddayees. Nuuni ishata woy michota ootissiyaaba gidikko, eta damoozaa wodiyan qanxxiyoogan, giidoogaa keenaa immiyoogaaninne higgiyan koyettiyaagaadan etau bessiyaabaa oottiyoogan, eta oyqqiyo ogiyan ammanettiyaageeta gidana koshshees. (1 Ximootiyoosa 5:18; Yaaqooba 5:1-4) Hara baggaara qassi, issi ishay woy issi michiyaa nuna ootissiyaaba gidikko, nuuppe koyettiya keena oosuwaa oottana bessees. (2 Tasalonqqe 3:10) Nuuni ayyaanaaban dabbotiyoogaappe denddidaagan, ootissiyaagee hara oosanchatuugaappe dumma hanotan oosuwaappe shemppiyo gallassaa woy hara goꞌꞌaa nuussi immana bessiyaabadan naagokko.—Efisoona 6:5-8.
14. Miishshaara gayttidaban Kiristtaaneti issippe oottiyo wode, kasetidi eratettan ay oottana bessii? Aybissi?
14 Nu oosoy wodhana woy gammaa maana danddayiya, kotta zalꞌꞌiyaara woykko kottaa zalꞌꞌanau talꞌꞌidobaara gayttidaba gidikko shin? Geeshsha Maxaafay keehippe koshshiyaanne goꞌꞌiya baaso siraataa yootees; hegeekka, ubbabaa xaafi oyqqanaadaana. Leemisuwau, Ermmaasi gadiyaa shammido wode, markkati deꞌiyoosan shamaa paramaa naaꞌꞌu koppiyaa giigissiis; yaatidi, koshshiyo wode goꞌettanau loꞌꞌosan wottiis. (Ermmaasa 32:9-12; Doomettaabaa 23:16-20kka xeella.) Miishshaara gayttidaban nu mala Kiristtaanetuura gattiyaabaa oottiyo wode, ubbabaa loytti giigissi woraqqatan xaafidi, marakkatu sinttan paramettidi oyqqiyoogee nu mala Kiristtaaniyaa ammanennaagaa bessenna. Hegaappe ubba, issoy issuwaa qofaa bala ogiyan akeekiyoogaappe, azzanttiya hanotatuppenne issoy issuwaappe haakkanaadan oottiya ooshshaappe naagees. Miishshaara gayttidaban issippe oottiya Kiristtaaneti ubbay, hegaa mala ayba oosoynne gubaaꞌiyaa issippetettaanne sarotettaa moorana bessennaagaa akeekana koshshees.b—1 Qoronttoosa 6:1-8.
OOSUWAARA GAYTTIDABAN AMMANETTIYOOGAA
15. Ammanettennaagaa bessiya zalꞌꞌe oosotun Yihoowayyo aybi siyettii? Ubbasan meeze gidida hegaa malabay Kiristtaaneta gakkiyo wode, eti waatana bessii?
15 Issi Kiristtaanee ammanettiyoogaa bessiyoy gubaaꞌe xallaana gidenna. PHauloosi: “Nuuni ubbaban ammanettanau koyoos” yaagiis. (Ibraawe 13:18, NW) Nuuni oosuwaara gayttidaban ammanettiyoogaa, nuna Medhidaagee keehippe xoqqu oottidi xeellees. Leemiso maxaafa xallay worddo meezaanaa xeelliyaagan oyddu sohuwan yootees. (Leemiso 11:1; 16:11; 20:10, 23) Beni wode, zalꞌꞌiyaara gayttidaagan shammiyoobaanne qanxxiyo miishshaa likkanau woy kilanau meezaanaanne yiggiyoobaa goꞌettoosona. Ammanettenna zalꞌꞌanchati asaa cimmanau likke gidenna meezaanaanne naaꞌꞌu qommo yiggiyoobaa goꞌettoosona.c Hegaa mala oosuwaa Yihooway shenetees! A siiquwan deꞌanau, ammanettennaagaa bessiya zalꞌꞌe ooso ubbaappe nuuni muleera haakkana bessees.
16, 17. Ha wodiyan alamiyan meeze gidida, ammanettennaagaa bessiya hanotati awugeetee? Tumu Kiristtaaneti ay oottanau murttidonaa?
16 Ha alamiyaa haariyaagee Seexaanaa gidiyo gishshau, nu yuusho ubban ammanettenna hanotay deꞌiyoogan garamettokko. Ammanettennaadan paaciyaabi galla galla nuna gakkana danddayees. Asay ooso oyqqanau malkkachaa gelissiyo wode, worddotiyoogeenne baynnabaa gujjiyoogee meeze gididaba. Hegaa oottiyoy, timirtte xekkaanne ooso meeziyaa xeelliyaagan worddo naqaashaa shiishshiyoogaana. Asay kare biitti baanau, qaraxaa qanxxanau, inshuranssiyaa ekkanaunne hegaa mala harabau qitsiyaa kunttiyo wode, ba koyiyoobaa demmanau worddotiyoogee meeze gididaba. Daro tamaare naati paaciyaa wode wuuqqoosona; woykko bantta timirttiyaara gayttidabaa xaafidi iriportte oottiyo wode, Intterneetiyan demmidobaa duuqqi ehiidi, banttabaadan wordduwan shiishshoosona. Qassi asay darotoo ba koyidobaa demmanau, mattaayiyaa meeze oottida sunttattyyo mattaayiyaa immees. Daro asati “banttana siiqiyaageeta, miishshaa siiqiyaageeta, . . . lo77obaa dosennaageeta” gidido alamiyan hagaa mala eeshshay deꞌanaagee erettidaba.—2 Ximootiyoosa 3:1-5.
17 Tumu Kiristtaaneti hegaa mala ayba oosuwaaninne shaahettennaadan murttidosona. Ammanettiyoogee issi issitoo metanaadan oottiyay, ha alamiyan ammanettenna asati hara asaagaappe loꞌꞌo deꞌuwaa deꞌiyaabanne goꞌettiyaaba milatiyo gishshataassa. (Mazamure 73:1-8) Hegaa mala hanotan, Kiristtaaneti “ubbaban” ammanettanau koyiyo gishshau, miishshaara gayttidaban metootana danddayoosona. Hegaadan ba goꞌꞌaa yarshshiyoogee bessiyaabee? Ee, bessiyaaba! Aybissi? Ammanettiyoogee ayba anjjo demissii?
AMMANETTIYOOGAN DEMMIYO ANJJUWAA
18. Ammanettiyoogan demmiyo sunttay keehippe goꞌꞌiyaaba gididoy aybissee?
18 Neeni ne deꞌuwan ammanettiya asanne xillo asa gidiyoogan demmiyo loꞌꞌo sunttaappe aadhiyaabati keehi guutta. (Sinttaa 167n deꞌiya, “Taani Ubba Wode Ammanettiya Asee?” yaagiya saaxiniyaa xeella.) Ane hegaa qoppa— hegaa mala sunttay ooninne demmana danddayiyooba! Hegee ne eran, ne aquwan, ne meran, ne diccido wogan woykko neeni koyidoogaadan oottana danddayenna hara aybiininne baasettidaba gidenna. Gidikkonne, daro asay alꞌꞌo gidida loꞌꞌo sunttaa demmibeenna gishshau, hegee darotuyyo deꞌiyaaba gidenna. (Mikiyaasa 7:2) Neeni ammanettidaagaa gidiyoogan, issoti issoti qilliicana danddayoosona; shin harati hegan nena nashshanau, bonchanaunne nenan ammanettanau danddayoosona. Daro Yihoowa Markkati, ammanettiyoogee miishshaara gayttidaban banttana goꞌꞌidoogaa akeekidosona. Ammanettenna oosanchata oosuwaappe kessiyo wode, ammanettidaageeta kessokkona; woykkko ammanettiya oosanchati keehippe koyettiyo wode, eti oosuwaa demmoosona.
19. Nuuni ammanettidi deꞌiyoogee nu zoriya wozanaanne Yihoowaara deꞌiya dabbotaa waatidi bochana danddayii?
19 Hegaa malabay nena gakkidaba gidin aggin, ammanettiyoogan ubba hegaappe keehi dariya anjjuwaa demmanaagaa neeni akeekana danddayaasa. Neessi loꞌꞌo zoriya wozanay deꞌana. PHauloosi: “Nuna zoriya lo77o wozanai nuuyyo de7ees” yaagidi xaafiis. (Ibraawe 13:18) Hegaa bollikka, neeyyo deꞌiya loꞌꞌo sunttay, saluwan deꞌiya nu siiqo Aawaykka akeekiyooba; i ammanettiya asata siiqees. (Mazamure 15:1, 2; Leemiso 22:1) Ee, ammanettiyoogee neeni Xoossaa siiquwan deꞌanaadan maaddees; qassi hegee nuuni demmana danddayiyo anjjo ubbaappe aadhiyaaba. Ammanettiyoogaara gayttidaagan, Yihooway oosuwaa waati xeelliyaakko kaallidi beꞌana.
a Gubaaꞌiyan, qoncciyan harata qohanau keehippe iita wordduwaa worddotiyoogee, gubaaꞌiyaa cimati pirdda koomiitiyan beꞌiyooba gidana danddayees.
b Miishshaara gayttida oosoy gammaa miyo wode, oottana bessiyaabaara gayttidaagan, sinttaa 222-3n deꞌiya Gujo Timirttiyaa xeella.
c Eti bayzziyo wodenne shammiyo wode dumma dumma yiggiyoobaa goꞌettidi banttau woriyaa demmoosona. SHammiya woy bayzziya asaa cimmanau issi baggay hara baggaappe deexxiyo woy aduqqiyo meezaanaakka goꞌettennan aggokkona.