Kapitulo Tres

Duha nga Yawi ha Nagpapabilin nga Pag-asawa

1, 2. (a) Tubtob san-o magpapabilin an pag-asawa sumala ha pagkadisenyo hito? (b) Paonan-o ini posible?

HAN ginhiusa han Dios an siyahan nga lalaki ngan babaye ha pag-asawa, waray ipinakita nga an pagtampo magigin temporaryo la. Hi Adan ngan Eva magtatampo ha bug-os nga kinabuhi. (Genesis 2:24) An suruklan han Dios para ha dungganon nga pag-asawa amo an pagtampo han usa nga lalaki ngan usa nga babaye. An seryoso la seksuwal nga imoralidad ha bahin han usa o han magpadis an nagtatagana hin Kasuratanhon nga mga hinungdan han diborsiyo nga mayada posibilidad ha pag-asawa utro.​—Mateo 5:32.

² Posible ba para ha duha nga indibiduwal nga magtampo nga malipayon ha hilawig waray tubtuban nga panahon? Oo, ngan ipinapakilala han Biblia an duha importante nga mga butang, o mga yawi, nga mabulig ha paghimo hini nga posible. Kon gagamiton ini han bana ngan han asawa, maaabrihan nira an purtahan ngadto ha kalipayan ngan damu nga mga bendisyon. Ano ini nga mga yawi?

AN SIYAHAN NGA YAWI

3. Ano iton tulo nga klase han gugma an sadang patuboon han mga mag-asawa?

³ An siyahan nga yawi amo an gugma. Makaruruyag, mayada magkalainlain nga klase han gugma nga iginpakilala ha Biblia. An usa amo an mapaso, personal nga gugma ha usa, an klase han gugma nga naeksister butnga han duok nga magsangkay. (Juan 11:3) An usa pa amo an gugma nga nagtutubo butnga han mga membro han pamilya. (Roma 12:10) An ikatulo amo an romantiko nga gugma han usa ha usa nga diri kasekso. (Proberbios 5:​15-20) Siyempre, ini ngatanan sadang patuboon han bana ngan asawa. Kondi mayada ikaupat nga klase han gugma, mas importante kay ha iba.

4. Ano an ikaupat nga klase han gugma?

⁴ Ha orihinal nga yinaknan han Kristiano Griego nga Kasuratan, an pulong para hinin ikaupat nga klase han gugma amo an a·gaʹpe. Iton nga pulong ginagamit ha 1 Juan 4:​8, diin ginsusumatan kita: “An Dios gugma.” Tinuod, “kita nahigugma, tungod kay [an Dios] an siyahan nga naghigugma ha aton.” (1 Juan 4:19) An usa nga Kristiano nagpapatubo han sugad nga gugma siyahan para kan Jehova nga Dios ngan sunod para ha igkasi mga tawo. (Markos 12:​29-31) An pulong nga a·gaʹpe ginagamit liwat ha Efeso 5:​2, nga nasiring: “Padayon nga maglakat ha gugma, sugad la han Kristo nga naghigugma liwat ha iyo ngan igintubyan an iya kalugaringon para ha iyo.” Hi Jesus nagsiring nga ini nga klase han gugma magpapakilala han iya totoo nga mga sumurunod: “Tungod hini an ngatanan makakakilala nga kamo an akon mga disipulo, kon kamo mayada gugma [a·gaʹpe] ha usa kag usa.” (Juan 13:35) Tigamni, liwat, an paggamit han a·gaʹpe ha 1 Korinto 13:13: “Nagpapabilin an pagtoo, paglaom, gugma, ini nga tulo; kondi an gidadakui hini amo an gugma [a·gaʹpe].”

5, 6. (a) Kay ano nga an gugma durudaku kay ha pagtoo ngan paglaom? (b) Ano an pipira nga mga hinungdan kon kay ano nga an gugma mabulig ha paghimo han pag-asawa nga magpabilin?

⁵ Ano an nakakahimo hinin a·gaʹpe nga gugma nga durudaku kay han pagtoo ngan paglaom? Ginmamandoan ito han mga prinsipyo​—husto nga mga prinsipyo​—nga hiaagian ha Pulong han Dios. (Salmo 119:105) Ito an diri-hakugnon nga pagtagad nga buhaton ha iba an husto ngan maopay tikang ha panhunahuna han Dios, takos man o diri an makarawat hito. An sugad nga gugma nakakahimo han mga mag-asawa nga sundon an sagdon han Biblia: “Padayon nga mag-inantusay kamo ha usa kag usa ngan magpinasayloay kamo ha usa kag usa kon an bisan hin-o mayada hinungdan ha pagreklamo kontra ha iba. Sugad la nga hi Jehova nagpasaylo ha iyo, sugad man an buhaton niyo.” (Kolosas 3:13) An mahigugmaon nga mga mag-asawa nagpapatubo han “hilarom nga gugma [a·gaʹpe] ha [usa kag usa], tungod kay an gugma nagtatabon han damu nga sala.” (1 Pedro 4:8) Tigamni nga an gugma nagtatabon han mga sayop. Diri ito nagkukuha han mga sayop, tungod kay waray diri-hingpit nga tawo an diri nagsasayop.​—Salmo 130:​3, 4; Jakobo 3:2.

⁶ Kon an sugad nga gugma ha Dios ngan ha usa kag usa ginpapatubo han mag-asawa, an ira pag-asawa magpapabilin ngan magmamalipayon, kay an “gugma diri napapakyas.” (1 Korinto 13:8) An gugma “usa nga hingpit nga bugkos han paghiusa.” (Kolosas 3:14) Kon ikaw inasaw-an, paonan-o mapapatubo mo ngan han imo asawa ini nga klase han gugma? Basaha niyo nga magkaupod an Pulong han Dios, ngan paghisgutan ito. Pag-admi an susbaranan han gugma ni Jesus ngan pangalimbasugi nga subaron hiya, maghunahuna ngan gumios sugad ha iya. Dugang pa, tambong kamo ha Kristiano nga mga katirok, diin igintututdo an Pulong han Dios. Ngan mag-ampo para ha bulig han Dios nga mapatubo inin hitaas nga klase han gugma, nga amo an usa nga bunga han baraan nga espiritu han Dios.​—Proberbios 3:​5, 6; Juan 17:3; Galasia 5:22; Hebreo 10:​24, 25.

AN IKADUHA NGA YAWI

7. Ano an pagtahod, ngan hin-o an sadang magpakita hin pagtahod ha pag-asawa?

⁷ Kon an mag-asawa tinuod nga nahigugma ha usa kag usa, niyan magkakaada liwat hira hin pagtahod ha usa kag usa, ngan an pagtahod amo an ikaduha nga yawi ha malipayon nga pag-asawa. An pagtahod nangangahulogan hin “paghatag konsiderasyon ha iba, nagpapasidungog ha ira.” An Pulong han Dios nagsasagdon ha ngatanan nga mga Kristiano, upod na an mga bana ngan mga asawa: “Ha pagpasidungog ha usa kag usa panguna.” (Roma 12:10) Hi apostol Pedro nagsurat: “Mga bana, padayon nga mag-ukoy kamo ha pariho nga paagi upod han [iyo mga asawa] sumala han kahibaro, naghahatag ha ira hin dungog sugad ha maluroluya nga surudlan, an babaye.” (1 Pedro 3:7) An asawa ginsasagdonan nga “magkaada hilarom nga pagtahod ha iya bana.” (Efeso 5:33) Kon karuyag mo pasidunggan an usa, maloloy-on ka hiton nga tawo, matinalahuron ha dignidad han usa ngan iginpapahayag an mga panhunahuna, ngan andam ha pagtuman han anoman makatadunganon nga ginhangyo ha imo.

8-10. Ano an pipira nga mga paagi nga an pagtahod mabulig ha paghimo han paghiusa han mag-asawa nga marig-on ngan malipayon?

⁸ Adton karuyag magpahimulos han malipayon nga pag-asawa nagpapakita hin pagtahod ha ira mga padis pinaagi ha “pagtutok han mata, diri ha personal nga interes ha [ira] kalugaringon nga mga butang, kondi liwat ha personal nga interes hadton han [ira mga padis].” (Filipos 2:4) Diri nira gintatagad kon ano an maopay para la ha ira kalugaringon​—nga magigin hakugnon. Lugod, ira gintatagad an gimaopayi para ha ira mga padis. Tinuod, inuuna nira an interes han ira mga padis.

⁹ An pagtahod mabulig ha mga mag-asawa nga kilalahon an pagkaibaiba ha panhunahuna. Diri makatadunganon nga laoman an duha nga tawo nga magkakaada pariho nga mga panhunahuna ha ngatanan nga butang. An importante ha bana bangin diri importante ha asawa, ngan an karuyag han asawa bangin diri karuyag han bana. Kondi sadang tahuron han kada usa an mga panhunahuna ngan mga karuyag han iba, tubtob nga ha sulod ito han mga tubtuban han mga balaud ngan mga prinsipyo ni Jehova. (1 Pedro 2:16; itanding an Filemon 14.) Dugang pa, sadang tahuron han kada usa an dignidad han iya padis pinaagi ha diri paghimo hiton nga usa nga puntirya han nagpapaubos nga mga komento o mga tiaw, ha publiko man o ha pribado.

¹⁰ Oo, an gugma ha Dios ngan ha usa kag usa ngan pagtahod ha usa kag usa amo an duha importante nga mga yawi ha malampuson nga pag-asawa. Paonan-o ito magagamit ha pipira labaw nga importante nga mga bahin han kinabuhi nga may asawa?

SUGAD-KRISTO NGA PAGKAULO

11. Ha Kasuratan, hin-o an ulo ha pag-asawa?

¹¹ An Biblia nagsusumat ha aton nga an tawo ginlarang nga mayada mga kalidad nga maghihimo ha iya nga usa ka malampuson nga ulo han pamilya. Sugad nga ulo, an lalaki magigin may baratunon ha atubangan ni Jehova para ha espirituwal ngan pisikal nga kaopayan han iya asawa ngan kabataan. Maghihimo hiya hin timbang nga mga desisyon nga magpapakita han kaburut-on ni Jehova ngan magigin maopay nga susbaranan han diosnon nga paggawi. “An mga asawa magpasakop ha ira mga bana sugad nga ngadto ha Ginoo, kay an bana amo an ulo han iya asawa sugad nga an Kristo amo an ulo liwat han kongregasyon.” (Efeso 5:​22, 23) Kondi, an Biblia nasiring nga an bana liwat mayada ulo, an Usa nga mayada awtoridad ha iya. Hi apostol Pablo nagsurat: “Karuyag ko hibaroan niyo nga an ulo han tagsa nga lalaki amo an Kristo; an ulo han babaye amo an lalaki; an ulo ni Kristo amo an Dios.” (1 Korinto 11:3) An maaramon nga bana nahibabaro ha pagpakita han pagkaulo pinaagi ha pagsubad ha iya kalugaringon nga ulo, hi Kristo Jesus.

12. Ano iton maopay nga susbaranan an ipinakita ni Jesus ha pagpasakop ngan ha pagpakita han pagkaulo?

¹² Hi Jesus liwat mayada ulo, hi Jehova, ngan husto nga nagpapasakop hiya ha Iya. Hi Jesus nagsiring: “Akon ginbibiling, diri an akon kalugaringon nga kaburut-on, kondi an kaburut-on niya nga nagsugo ha akon.” (Juan 5:30) Pagkamaopay nga susbaranan! Hi Jesus “an suhag han ngatanan nga linarang.” (Kolosas 1:15) Hiya an nagin Mesias. Hiya an Ulo han kongregasyon han dinihogan nga mga Kristiano ngan an pinili nga Hadi han Ginhadian han Dios, labaw ha ngatanan nga mga anghel. (Filipos 2:​9-11; Hebreo 1:4) Bisan pa han sugad hitaas nga posisyon ngan ginpahitaas nga mga paglaom, an tawo nga hi Jesus diri mapintas, diri matig-a, o sobra nga nagkikinahanglan. Diri hiya nag-aabuso han iya gahum, nga nagpapahinumdom pirme ha iya mga disipulo nga kinahanglan sumugot hira ha iya. Hi Jesus mahigugmaon ngan mapinairon, labi na ha mga tinalumpigos. Hiya nagsiring: “Kadi kamo ha akon, ngatanan kamo nga nagbubuhat ngan binubug-atan, ngan akon kamo tatagan hin pagpahuway. Pas-ana niyo an akon yugo ngan mahibaro kamo ha akon, kay ako maaghop ngan mapainubsanon ha kasingkasing, ngan kamo makakaagi hin pagpahuway han iyo mga kalag. Kay an akon yugo masayon ngan an akon pinas-an magaan.” (Mateo 11:​28-30) Makalilipay an makaupod niya.

13, 14. Paonan-o ipapakita han mahigugmaon nga bana an iya pagkaulo, ha pagsubad kan Jesus?

¹³ Maopay nga tagdon han bana nga naghihingyap hin malipayon nga kinabuhi han pamilya an magopay nga mga kalidad ni Jesus. An maopay nga bana diri mapintas ngan diktador, sayop nga ginagamit an iya pagkaulo sugad nga batuta ha pagtarhog ha iya asawa. Lugod, nahigugma ngan nagpapasidungog hiya ha iya. Kon hi Jesus “mapainubsanon ha kasingkasing,” an bana mayada labaw nga hinungdan nga magin sugad hiton tungod kay, diri sugad kan Jesus, hiya nagsasayop. Kon hiya nagsasayop, karuyag niya an pagsabot han iya asawa. Salit, kinakarawat han mapainubsanon nga bana an iya mga sayop, bisan kon an mga pulong, “Pasayloa ako; husto ka,” bangin makuri sidngon. Magigin masurusayon para ha asawa an pagtahod ha pagkaulo han mapainubsanon nga bana kay ha mapahitas-on ngan matig-a. Ha baylo, an matinalahuron nga asawa mangangaro liwat hin pasaylo kon hiya nagsasayop.

¹⁴ Ginlarang han Dios an babaye nga mayada magopay nga mga kalidad nga magagamit niya ha pakaamot ha malipayon nga pag-asawa. Kikilalahon ini han maaramon nga bana ngan diri niya pupugngan hiya. Damu nga kababayin-an an nahihilig ha pagkaada durudaku nga pagpaid ngan pagkasensitibo, mga kalidad nga ginkikinahanglan ha pagmangno ha pamilya ngan ha pagpatubo han tawhanon nga mga relasyon. Kasagaran, an babaye maabtik ha paghimo han balay nga makaruruyag nga lugar pag-ukyan. An “may kapas nga asawa” nga iginsaysay ha Proberbios kapitulo 31 mayada damu urusahon nga mga kalidad ngan magopay nga mga talento, ngan an iya pamilya bug-os nga nagpapahimulos hito. Kay ano? Tungod kay an kasingkasing han iya bana “nasarig” ha iya.​—Proberbios 31:​10, 11.

15. Paonan-o maipapakita han bana an sugad-Kristo nga gugma ngan pagtahod ha iya asawa?

¹⁵ Ha iba nga mga kultura, an awtoridad han bana labaw nga pinabubug-atan, salit bisan an pagpakiana ha iya gintatagad nga diri-pagtahod. Bangin tratohon niya an iya asawa haros sugad nga uripon. An sugad sayop nga pagpakita han pagkaulo nagreresulta ha diri maopay nga relasyon diri la ha iya asawa kondi liwat ha Dios. (Itanding an 1 Juan 4:​20, 21) Ha luyo nga bahin, an iba nga mga bana nagpapasibaya ha panguna, tinutugutan an ira mga asawa nga magmando ha panimalay. An bana nga husto nga nagpapasakop kan Kristo diri gagamiton an iya asawa o kukuhaan han iya dignidad. Lugod, iya ginsusubad an nagsasakripisyo-ha-kalugaringon nga gugma ni Jesus ngan ginbubuhat an iginsagdon ni Pablo: “Mga bana, padayon nga higugmaon niyo an iyo mga asawa, sugad la kan Kristo nga naghigugma ha kongregasyon ngan igintubyan an iya kalugaringon para hito.” (Efeso 5:25) Hi Kristo Jesus naghigugma gud ha iya mga sumurunod nga namatay hiya para ha ira. An maopay nga bana nangangalimbasog ha pagsubad hiton diri-hakugnon nga paggios, pinamimiling an kaopayan han iya asawa, imbes nga mapagkinahanglan ha iya. Kon an bana nagpapasakop kan Kristo ngan nagpapakita han sugad-Kristo nga gugma ngan pagtahod, an iya asawa mapapagios ha pagpasakop ha iya.​—Efeso 5:​28, 29, 33.

NAGPAPASAKOP NGA ASAWA

16. Ano nga mga kalidad an sadang ipakita han asawa ha iya relasyon ha iya bana?

¹⁶ Mga pipira ka panahon katapos nga ginlarang hi Adan, “hi Jehova nagsiring: ‘Diri maopay nga an lalaki magpadayon nga nag-uusahan. Maghihimo ako hin usa nga kabulig niya, sugad nga kapadis niya.’ ” (Genesis 2:18) An Dios naglarang kan Eva sugad nga “kapadis,” diri sugad nga kakompetensia. An pag-asawa diri magigin pariho han usa nga barko nga mayada duha nagpapalabawlabaw nga mga kapitan. An bana amo an magpapakita hin mahigugmaon nga pagkaulo, ngan an asawa magpapakita han gugma, pagtahod, ngan kinaburut-on nga pagpasakop.

17, 18. Ano an pipira nga mga paagi nga an asawa mahimo magin totoo nga kabulig ha iya bana?

¹⁷ Kondi, an maopay nga asawa labaw pa kay han mapinasakupon la. Nangangalimbasog hiya nga magin totoo nga kabulig, nasuporta ha iya bana ha mga desisyon nga iya ginhihimo. Siyempre, masurusayon iton para ha iya kon nauyon hiya ha iya mga desisyon. Kondi bisan kon diri hiya nauyon, an iya aktibo nga suporta makakabulig ha iya desisyon nga magkaada labaw nga malampuson nga resulta.

¹⁸ An asawa makakabulig ha iya bana nga magin maopay nga ulo ha iba nga mga paagi. Maipapahayag niya an apresasyon ha iya mga pangalimbasog ha panguna, imbes nga pakarauton hiya o paabaton hiya nga diri gud niya mapapatagbaw hiya. Ha pakig-upod ha iya bana ha positibo nga paagi, sadang hinumduman niya nga an “mamingaw ngan maaghop nga espiritu . . . amo an birilhon gud ha mga mata han Dios,” diri la ha mga mata han iya bana. (1 Pedro 3:​3, 4; Kolosas 3:12) Ano man kon an bana diri-matinoohon? Matinoohon man hiya o diri, an Kasuratan nagdadasig ha mga asawa nga “higugmaon an ira mga bana, higugmaon an ira mga anak, nga magin malinaw an hunahuna, putli, magburuhat ha panimalay, maopay, nagpapasakop ha ira kalugaringon nga mga bana, basi nga an pulong han Dios diri pagpasiparahon.” (Tito 2:​4, 5) Kon nabangon an mga butang may kalabutan han konsensia, an diri-matinoohon nga bana labaw nga natahod ha posisyon han iya asawa kon iginpipresenta ito ha “kaaghop ngan hilarom nga pagtahod.” An iba nga diri-matinoohon nga mga bana “nadadaog ha waray pulong pinaagi han paggawi han ira mga asawa, tungod ha pakakita han [ira] putli nga paggawi upod an hilarom nga pagtahod.”​—1 Pedro 3:​1, 2, 15; 1 Korinto 7:​13-16.

19. Ano man kon an bana naghangyo ha iya asawa nga magtalapas ha balaud han Dios?

¹⁹ Ano man kon an bana naghahangyo ha iya asawa nga buhaton an igindidiri han Dios? Kon mahitabo ito, kinahanglan hinumduman niya nga an Dios an iya siyahan nga Magmarando. Bubuhaton niya sugad nga susbaranan an ginbuhat han mga apostol han ginsugo hira han mga awtoridad nga magtalapas ha balaud han Dios. An Buhat 5:29 nasiring: “Hi Pedro ngan an iba nga mga apostol nagsiring: ‘Kinahanglan sundon namon an Dios sugad nga magmarando imbes an mga tawo.’ ”

MAOPAY NGA KOMUNIKASYON

20. Ano an importante nga bahin diin importante an gugma ngan pagtahod?

²⁰ An gugma ngan pagtahod importante ha usa pa nga bahin han pag-asawa​—komunikasyon. An mahigugmaon nga bana makikiistorya ha iya asawa mahitungod han iya mga buruhaton, han iya mga problema, han iya mga panhunahuna ha magkalainlain nga mga butang. Ginkikinahanglan niya ini. An bana nga nagasto hin panahon ha pakiistorya ha iya asawa ngan tinuod nga namamati ha iya ginsisiring nagpapakita han iya gugma ngan pagtahod ha iya. (Jakobo 1:19) An iba nga mga asawa nagrereklamo nga an ira mga bana nagasto hin gutiay la nga panahon ha pakiistorya ha ira. Makasurubo ito. Totoo, hinin sibot nga mga panahon, an mga bana bangin nagtatrabaho hin hilawig nga mga oras ha gawas han panimalay, ngan an mga kahimtang ha ekonomiya bangin magresulta ha pipira nga mga asawa nga nagtatrabaho liwat. Kondi an mag-asawa kinahanglan maglain hin panahon para ha usa kag usa. Kon diri, bangin magin independente hira ha usa kag usa. Mahimo magtugway ito ha seryoso nga mga problema kon inaabat nira nga napipiritan hira ha pamiling hin mapinairon nga pakig-upod ha gawas han kahikayan han pag-asawa.

21. Paonan-o an husto nga pulong mabulig ha pagtipig han pag-asawa nga malipayon?

²¹ Importante an paagi han pagkomunikar han mga asawa ngan mga bana. “An makalilipay nga mga pulong . . . matam-is ha kalag ngan nakakatambal ha mga tul-an.” (Proberbios 16:24) Matinoohon man o diri an padis, an sagdon han Biblia naaplikar: “An iyo pulong kinahanglan pirme nga mayada grasia, nga ginparasa hin asin,” nga amo an, marasa. (Kolosas 4:6) Kon an usa mayada makuri nga adlaw, an pipira ka maloloy-on, mapinairon nga mga pulong tikang ha padis makakahimo hin daku nga kaopayan. “Sugad han mga mansanas nga bulawan ha hinukot nga salapi an pulong nga iginyayakan ha husto nga panahon.” (Proberbios 25:11) Importante an tono han tingog ngan an pagpili han mga pulong. Pananglitan, ha nakakaaringit, dominante nga paagi, an usa bangin magsiring ha usa: “Sadhi an purtahan!” Kondi mationan-o labaw nga “ginparasa hin asin” an mga pulong, nga ginyayakan ha mahumok, masinabuton nga tingog, “Mahimo mo ba sadhan an purtahan, palihog?”

22. Ano nga mga paggios an ginkikinahanglan han mga mag-asawa basi magpabilin an maopay nga komunikasyon?

²² Nagtutubo an maopay nga komunikasyon kon mayada mga pulong nga ginyayakan hin mahumok, makaruruyag nga pagkita ngan mga gios, kalooy, pagsabot, ngan kahumok. Pinaagi ha pangalimbasog ha pagpabilin ha maopay nga komunikasyon, an bana ngan an asawa pariho diri nag-aalang ha pagpahayag han ira mga panginahanglan, ngan mahihimo hira nga mga surok han pagliaw ngan bulig ha usa kag usa ha mga panahon han kapakyasan o kaguol. “Pagyakan hin nakakaliaw ha mga kalag nga naguguol,” nagsasagda an Pulong han Dios. (1 Tesalonika 5:14) Magkakaada mga panahon nga an bana nasusubo ngan usahay an asawa. Mahimo hira “magyakan hin nakakaliaw,” nagpaparig-on ha usa kag usa.​—Roma 15:2.

23, 24. Paonan-o mabulig an gugma ngan pagtahod kon mayada mga diri-pagkauruyon? Paghatag hin ehemplo.

²³ Diri kikitaon han mga mag-asawa nga nagpapakita hin gugma ngan pagtahod an tagsa nga diri-pag-uyon sugad nga daku nga problema. Mangangalimbasog hira ha pagsulbad nga diri “nasisina gud” ha usa kag usa. (Kolosas 3:19) Sadang hinumduman nira nga duha nga “an baton, kon maaghop, nakakapaiwas han kapungot.” (Proberbios 15:1) Pag-ikmat nga diri tamayon o hukman an usa nga padis nga nagpapahayag han kinasingkasing nga mga pagbati. Lugod, hunahunaa iton nga mga kapahayagan sugad nga higayon basi hisabtan an panhunahuna han padis. Magkaupod nga pangalimbasugan niyo an pagsulbad han mga diri-pagsinabtanay ngan hingada ha nagkakauyon nga konklusyon.

²⁴ Hinumdumi an okasyon han iginrekumenda ni Sara ha iya bana, hi Abraham, an usa nga kasulbaran ha usa nga problema ngan diri nauyon ito ha iya mga pagbati. Kondi, an Dios nagsiring kan Abraham: “Pamati ha iya tingog.” (Genesis 21:​9-12) Ginbuhat ito ni Abraham, ngan ginbendisyonan hiya. Sugad man, kon an asawa naghahatag hin suhestion han usa ka butang nga naiiba ha nahuhunahuna han iya bana, sadang hiya mamati. Ha pariho nga panahon, an asawa diri amo na la an nagyiyinakan kondi sadang mamati ha sisidngon han iya bana. (Proberbios 25:24) Diri-mahigugmaon ngan diri-matinalahuron kon iginpipirit pirme han bana o han asawa an iya kalugaringon nga paagi.

25. Paonan-o an maopay nga komunikasyon naamot ha kalipayan ha duok nga mga bahin han kinabuhi nga may asawa?

²⁵ Importante liwat an maopay nga komunikasyon ha seksuwal nga relasyon han mag-asawa. An kahakog ngan an kakulang hin pagpugong-ha-kalugaringon mahimo makadaot gud hinin pinaka duok nga relasyon ha pag-asawa. Importante an abrido nga komunikasyon, nga mayada pagpailob. Kon an kada usa diri-hakugnon nga namimiling han kaopayan han padis, an sekso diri gud magigin seryoso nga problema. Dinhi sugad ha iba nga mga butang, “an kada usa padayon nga mamiling, diri han iya kalugaringon nga kaopayan, kondi han iba nga tawo.”​—1 Korinto 7:​3-5; 10:24.

26. Bisan kon an tagsa nga mag-asawa magkakaada hin maopay ngan maraot nga mga eksperiensia, paonan-o an pagpamati ha Pulong han Dios mabulig ha mga mag-asawa nga makaagi hin kalipayan?

²⁶ Pagkamaopay nga sagdon nga iginhahatag han Pulong han Dios! Totoo, an tagsa nga mag-asawa magkakaada han maopay ngan maraot nga mga eksperiensia. Kondi kon an mga mag-asawa nagpapasakop ha panhunahuna ni Jehova, nga iginpahayag ha Biblia, ngan iginbabasar an ira relasyon ha may prinsipyo nga gugma ngan pagtahod, makakasarig hira nga an ira pag-asawa magpapabilin ngan malipayon. Ira kon sugad pasisidunggan diri la an usa kag usa kondi liwat an Tinikangan han pag-asawa, hi Jehova nga Dios.

PAONAN-O INI NGA MGA PRINSIPYO HAN BIBLIA NABULIG . . . HA MAG-ASAWA NGA MAGPAHIMULOS HAN NAGPAPABILIN, MALIPAYON NGA PAG-ASAWA?

An totoo nga mga Kristiano mayada gugma ha usa kag usa.​—Juan 13:35.

An mga Kristiano andam ha pagpasaylo ha usa kag usa.​—Kolosas 3:13.

Mayada husto nga pagkasunodsunod han pagkaulo.​—1 Korinto 11:3.

Importante an pagsiring han husto nga butang ha husto nga paagi.​—Proberbios 25:11.

Retrato ha pahina 28

An gugma ngan pagtahod ha usa kag usa nagtutugway ha kalamposan ha pag-asawa