An mga Balaud han Dios Para ha Aton Kaopayan

“O nahigugma gud ako ha imo balaud!”—SALMO 119:97.

1. Ano an komon nga panhunahuna ha pagsugot ha mga balaud han Dios?

AN PAGSUGOT ha mga balaud han Dios diri ginbubuhat han kadam-an yana nga panahon. Para ha damu, an pagsugot ha diri-nakikita nga mas hitaas nga awtoridad baga in waray-pulos. Nagkikinabuhi kita ha panahon nga an moral nadepende ha mga indibiduwal, diri matin-aw an mga tubtoban butnga han husto ngan han sayop, ngan an mga kahimtang diri dayon masabtan kon husto ba o sayop. (Proberbios 17:15; Isaias 5:20) Ha pagpakita han panhunahuna nga komon ha damu nga mga sosiedad nga diri kontrolado han relihiyon, natigamnan han bag-o la nga surbey nga “kadam-an nga mga Amerikano an karuyag magdesisyon para ha ira kalugaringon kon ano an husto, an maopay ngan may katuyoan.” Karuyag nira an “matinuguton nga Dios. Diri istrikto nga mga surundon. Diri gamhanan nga mga awtoridad, nga may hitaas nga moral o prinsipyo.” Usa nga social analyst an nakaobserba nga yana nga panahon “ginlalaoman na nga an mga indibiduwal an magbubuot para ha ira kalugaringon kon ano an kahulogan han pagbuhat hin matadong ngan putli nga pagkinabuhi.” Hiya nagpadayon: “Bisan ano nga klase hin mas hitaas nga awtoridad kinahanglan ipahiuyon an mga sugo hito ha mga panginahanglan han mga tawo.”

2. Paonan-o an siyahan nga pag-unabi han balaud ha Biblia duok nga nakakaw-ing ha bendisyon ngan pag-uyon han Dios?

² Tungod kay damu hinduro an nagruruhaduha han bili han mga balaud ni Jehova, kinahanglan parig-unon naton an aton pagtoo nga an mga suruklan han Dios para ha aton kaopayan. Makapainteres an paghisgot han asoy diin siyahan nga gin-unabi an balaud ha Biblia. Ha Genesis 26:5, aton mababasa an mga pulong han Dios: “Hi Abraham . . . [padayon nga nagtuman han iya mga obligasyon ha akon,] ngan akon mga sugo, ngan akon mga kasugoanan, ngan akon mga balaud.” Ito nga mga pulong iginyakan mga siglo antes ighatag ni Jehova an detalyado nga Mosaiko nga Balaud ha mga tulin ni Abraham. Paonan-o ginbalosan han Dios an pagsugot ni Abraham, upod na an pagsugot ha Iya mga balaud? Hi Jehova nga Dios nagsaad ha iya: ‘Pinaagi han imo binhi an ngatanan nga nasud han tuna sigurado nga magbibendisyon ha ira kalugaringon.’ (Genesis 22:18) Salit an pagsugot ha mga balaud han Dios duok nga nakakaw-ing ha bendisyon ngan pag-uyon han Dios.

3. (a) Ano nga pagbati ha balaud ni Jehova an iginpahayag han usa nga salmista? (b) Ano nga mga pakiana an takos han aton pagtagad?

³ Usa han mga salmista—posible nga usa nga prinsipe ha Juda ngan magigin hadi—an nagpahayag hin pagbati nga kasagaran waray kalabotan ha balaud. Hiya nagsinggit ha Dios: “O nahigugma gud ako ha imo balaud!” (Salmo 119:97) Diri la ini pagpahayag hin pagbati. Pagpahayag ito hin gugma ha kaburut-on han Dios sugad han iginbutang ha iya balaud. Hi Jesu-Kristo, an hingpit nga Anak han Dios, may-ada pariho nga mga pagbati. Matagnaon nga iginhulagway hi Jesus nga nasiring: “Nalilipay ako hin pagsugot han imo kaburut-on, O Dios nakon; Ngan an imo balaud aadi ha sakob han akon kasingkasing.” (Salmo 40:8; Hebreo 10:9) Kumusta man kita? Nalilipay ba kita ha pagbuhat han kaburut-on han Dios? Kombinsido ba kita han pagkamaopay ngan mga kapulsanan han mga balaud ni Jehova? Ano an bahin han pagsugot ha mga balaud han Dios ha aton pagsingba, ha aton adlaw-adlaw nga pagkinabuhi, ha aton pagdesisyon, ngan ha aton relasyon ha iba? Basi higugmaon an balaud han Dios, kinahanglan masabtan naton kon kay ano nga an Dios an may katungod ha paghimo ngan pagpatuman han mga balaud.

Hi Jehova—An May Katungod nga Humaratag-hin-balaud

4. Kay ano nga hi Jehova an gihitaasi nga may katungod nga Humaratag-hin-balaud?

⁴ Sugad nga Maglalarang, hi Jehova an gihitaasi nga may katungod nga Humaratag-hin-balaud ha uniberso. (Pahayag 4:11) Hi propeta Isaias nagsiring: “Hi Jehova amo an aton magharatag han balaud.” (Isaias 33:22) Hiya an nagbutang han pisikal nga mga balaud nga nagmamando ha may-kinabuhi ngan waray-kinabuhi nga mga linarang. (Job 38:4-38; 39:1-12; Salmo 104:5-19) Sugad nga linarang han Dios, an tawo kinahanglan magpasakop ha pisikal nga mga balaud ni Jehova. Ngan bisan kon an tawo may-ada kagawasan ha pagbuot, nga may kalugaringon nga abilidad ha pangatadongan, malipayon la hiya kon nagpapasakop hiya ha moral ngan espirituwal nga mga balaud han Dios.—Roma 12:1; 1 Korinto 2:14-16.

5. Paonan-o an prinsipyo ha Galasia 6:7 napapamatud-an nga totoo may kalabotan ha mga balaud han Dios?

⁵ Sugad han hinbabaroan naton, an pisikal nga mga balaud ni Jehova diri-nabubungkag. (Jeremias 33:20, 21) Kon an tawo nakontra ha pipira han pisikal nga mga balaud, sugad han balaud han grabidad, naieksperyensyahan niya an mga resulta. Ha pariho nga paagi, an mga balaud han Dios ha moral diri-mababag-o ngan diri malilikyan o matatalapas nga waray sirot. Iginpapatuman ito nga sugad kasigurado han iya natural nga mga balaud, bisan kon bangin diri makikita dayon an resulta. “An Dios diri sadang pagtiawtiawan: kay kon ano an igpugas han tawo, amo man an iya pag-aanihon.”—Galasia 6:7; 1 Timoteo 5:24.

An Sakop han Balaud ni Jehova

6. Ano an sakop han mga balaud han Dios?

⁶ An usa nga makatirigamnan nga kapahayagan han balaud han Dios amo an Mosaiko nga Balaud. (Roma 7:12) Inabot an panahon, ginsaliwnan ni Jehova nga Dios an Mosaiko nga Balaud han “balaud ni Kristo.”a (Galasia 6:2; 1 Korinto 9:21) Sugad nga mga Kristiano nga sakop han ‘hingpit nga balaud han kagawasan,’ nasasabtan naton nga diri ginlilimitahan han Dios an iya mga sugo ha pipira la nga mga bahin han aton kinabuhi, sugad han mga tinotoohan nga doktrina o mga seremonya. An iya mga suruklan naaplikar ha ngatanan nga bahin han kinabuhi, upod na ha mga buruhaton ha pamilya, mga pakig-upod ha negosyo, paggawi ha diri-kasekso, mga pagtagad ha mga igkasi-Kristiano, ngan pakigbahin ha totoo nga pagsingba.—Jakobo 1:25, 27.

7. Paghatag hin mga ehemplo han importante nga mga balaud han Dios.

⁷ Pananglitan, an Biblia nasiring: “Bisan an mga makihihilawason, masingbahon ha mga diosdios, bisan an mga manlilibog, bisan an mga babayin-on, bisan an mga Sodomanhon, bisan an mga kawatan, bisan an mga aawaon, bisan an mga parahubog, mga mapakarauton, bisan an mga maagawon, diri makakapanunod han ginhadian han Dios.” (1 Korinto 6:9, 10) Oo, an pag-adulteryo ngan pornikasyon diri la “romantiko nga relasyon.” An homoseksuwal nga mga buhat diri la “mapipilian nga estilo-han-kinabuhi.” Pagtalapas ini han balaud ni Jehova. Ngan sugad man an pangawat, pagbuwa, ngan pagpakaraot. (Salmo 101:5; Kolosas 3:9; 1 Pedro 4:15) Ginkondenar ni Jakobo an paghambog, ngan hi Pablo nagsagdon ha aton nga likyan an tinuyaw nga yakan ngan malaw-ay nga intremes o tiaw. (Efeso 5:4; Jakobo 4:16) Para ha mga Kristiano, ini ngatanan nga mga surundon ha paggawi bahin han hingpit nga balaud han Dios.—Salmo 19:7.

8. (a) Ano nga klase an balaud ni Jehova? (b) Ano an importante nga kahulogan han Hebreo nga pulong para han “balaud”?

⁸ Iton importante nga mga surundon ha Pulong ni Jehova nagpapahayag nga an iya balaud diri kay listahan la han mga regulasyon nga waray-pagbati, istrikto nga pagsunod ha letra han balaud. Ito an pundasyon para han timbang, mabungahon nga kinabuhi, upod an ngatanan nga bahin han paggawi nga napapahimulosan. An balaud han Dios nagpaparig-on, may maopay nga moral, ngan nagtututdo. (Salmo 119:72) An pulong nga “balaud” sugad han paggamit han salmista iginhubad tikang ha Hebreo nga pulong nga toh·rahʹ. Usa nga eskolar ha Biblia an nasiring: “Ini nga pulong naporma tikang ha berbo nga nangangahulogan hin pagtugway, paggiya, pagtuyo, pagpadayon ha unhan. Salit, an . . . kahulogan hito, magigin an surundon han paggawi.” Para ha salmista an balaud usa nga regalo tikang ha Dios. Diri ba sadang pabilhan liwat naton ito, tinutugotan ito nga makaimpluwensya han aton pagkinabuhi?

9, 10. (a) Kay ano nga ginkikinahanglan naton an masasarigan nga giya? (b) Paonan-o la kita magkakaada hin makalilipay ngan malampuson nga kinabuhi?

⁹ An ngatanan nga mga linarang nagkikinahanglan hin masasarigan nga pagtugway ngan matataporan nga giya. Totoo ini mahitungod kan Jesus ngan ha iba nga mga anghel, nga mas hitaas kay ha tawo. (Salmo 8:5; Juan 5:30; 6:38; Hebreo 2:7; Pahayag 22:8, 9) Kon inin hingpit nga mga linarang nakakapahimulos han giya han Dios, labaw pa gud an diri-hingpit nga mga tawo! An kasaysayan han tawo ngan an aton personal nga eksperyensya nagpapamatuod han pagkatotoo han obserbasyon ni propeta Jeremias: “O Jehova, maaram ako nga an paagi han tawo diri aada ha iya ngahaw, diri aada ha tawo nga naglalakat an pagmando han iya mga pitad.”—Jeremias 10:23.

¹⁰ Kon karuyag naton magkaada hin makalilipay ngan malampuson nga kinabuhi, kinahanglan maglaom kita ha Dios para han giya. Kinilala ni Hadi Salomon an peligro han pagkinabuhi uyon ha personal nga mga suruklan, nga bulag ha giya han Dios: “May-ada dalan nga daw maopay ha tawo; Kondi an kataposan hini amo an mga dalan ha kamatayon.”—Proberbios 14:12.

Mga Hinungdan han Paghigugma ha Balaud ni Jehova

11. Kay ano nga sadang hingyapon naton nga masabtan an balaud han Dios?

¹¹ Kinahanglan patuboon naton an hilarom nga hingyap nga masabtan an balaud ni Jehova. An salmista nagpahayag han sugad nga hingyap han hiya nagsiring: “Bungata an akon mga mata, basi nga hikit-an ko an mga urusahon nga mga bagay han imo balaud.” (Salmo 119:18) Kon mas nakikilala naton an Dios ngan an iya mga paagi, labaw nga maghihilarom an aton pagsabot ha pagkatotoo han mga pulong ni Isaias: “Ako hi Jehova nga imo Dios, nga nagtututdo ha imo ha pagpahimulos, nga nagmamando ha imo ha dalan nga imo paglalaktan. O nga ikaw namati unta han akon mga sugo!” (Isaias 48:17, 18) Hingyap gud ni Jehova nga malikyan han iya katawohan an kalamidad ngan magpahimulos hira han kinabuhi pinaagi han pagpamati ha iya mga sugo. Aton usisahon an pipira han dagku nga mga hinungdan kon kay ano nga sadang higugmaon naton an balaud han Dios.

12. Paonan-o an pagkakilala ni Jehova ha aton naghihimo ha iya nga gimaopayi nga Humaratag-hin-balaud?

¹² An balaud han Dios nagtitikang ha Usa nga nakilala gud ha aton. Tungod kay hi Jehova an aton Maglalarang, makatadunganon la nga bug-os nga makikilala niya an mga tawo. (Salmo 139:1, 2; Buhat 17:24-28) An duok nga mga sangkay, mga paryente, bisan an mga ginikanan diri makakakilala ha aton hin sugad kaopay han pagkilala ha aton ni Jehova. Aw, mas kilala pa ngani kita han Dios kay ha pagkakilala naton ha aton kalugaringon! An aton Parahimo may-ada diri-matupngan nga pagsabot ha aton espirituwal, emosyonal, mental, ngan pisikal nga mga panginahanglan. Samtang gintatagad kita niya, ipinapakita niya an duok nga pagsabot ha aton pagkahimo, ha aton mga hingyap, ngan ha aton mga tinguha. Nasasabtan ni Jehova an aton mga limitasyon, kondi maaram liwat hiya han aton mga abilidad ha pagbuhat han maopay. An salmista nasiring: “Hiya nakilala han aton panlawas; Nahinunumdom hiya nga mga tapotapo kita.” (Salmo 103:14) Salit, makakaabat kita hin seguridad ha espirituwal samtang nangangalimbasog kita ha pagsunod ha iya balaud, disidido nga nagpapasakop ha iya giya.—Proberbios 3:19-26.

13. Kay ano nga makakasarig kita nga interesado gud hi Jehova ha aton kaopayan?

¹³ An balaud han Dios nagtitikang ha Usa nga nahigugma ha aton. An Dios interesado gud ha aton waray kataposan nga kaopayan. Diri ba daku nga pagsakripisyo para ha iya nga iginhatag niya an iya Anak sugad nga ‘lukat han damu nga katawohan’? (Mateo 20:28) Diri ba hi Jehova nagsaad nga ‘hiya diri matugot nga pagsulayon kita nga labaw han aton maiilob’? (1 Korinto 10:13) Diri ba ginpapasarig kita han Biblia nga hiya ‘napaid ha aton’? (1 Pedro 5:7) Waray usa nga mas mahigugmaon nga interesado ha paghatag hin mapulsanon nga mga giya para ha mga tawo nga linarang kay ha kan Jehova. Maaram hiya kon ano an maopay para ha aton ngan kon diin an tubtoban han magdadara hin kalipayan o hin kasubo. Bisan kon kita diri-hingpit ngan nagsasayop, kon iginpapadayon naton an pagkamatadong, ipinapakita niya an iya gugma ha aton ha mga paagi nga magriresulta hin kinabuhi ngan mga bendisyon.—Esekiel 33:11.

14. Ha ano nga importante nga paagi naiiba an balaud han Dios ha mga ideya han tawo?

¹⁴ An balaud han Dios sigurado nga diri-nagbabag-o. Ha masamok nga mga panahon diin kita nabubuhi, hi Jehova an bato nga marig-on, nga naeksister tikang ha waray kataposan ngadto ha waray kataposan. (Salmo 90:2) Hiya nagsiring mahitungod ha iya kalugaringon: “Ako, hi Jehova, diri nababalhin.” (Malakias 3:6) An mga suruklan han Dios, sugad han iginrekord ha Biblia, bug-os nga masasarigan—diri pariho han nagbabag-o pirme nga mga ideya han tawo. (Jakobo 1:17) Pananglitan, ha sulod hin mga tuig igin-aaghat han mga sikologo an matinuguton nga pagmangno ha bata, kondi ha urhi an iba nagbag-o han ira hunahuna ngan kinarawat nga sayop an ira sagdon. An kalibotanon nga mga suruklan ngan mga giya may kalabotan hini nga butang nagbabalik-balik sugad hin iginpapalid han mga hangin. Kondi, an Pulong ni Jehova diri nagbabag-o. Ha sulod hin mga siglo na an Biblia nagsasagdon kon paonan-o an mahigugmaon nga pagmangno ha mga anak. Hi apostol Pablo nagsurat: “Mga amay, diri niyo pag-aghaton ha kasina an iyo mga anak: kondi aghata hira ha [disiplina ngan panhunahuna-nga-giya ni Jehova].” (Efeso 6:4) Nagpapasarig gud an paghibaro nga matataporan naton an mga suruklan ni Jehova; diri ito magbabag-o!

Mga Bendisyon Para Hadton Nasugot ha mga Balaud han Dios

15, 16. (a) Ano an magigin resulta kon aton iaplikar an mga suruklan ni Jehova? (b) Paonan-o an mga balaud han Dios maopay nga giya ha pag-asawa?

¹⁵ Pinaagi han iya propeta nga hi Isaias, an Dios nagsiring: “An akon pulong nga magawas ha akon baba . . . [sigurado nga maglalampos].” (Isaias 55:11) Sigurado liwat, kon sinsero nga nangangalimbasog kita ha pagsunod ha mga suruklan nga aada ha iya Pulong, maglalampos kita, mahihimo an mapulsanon nga mga butang, ngan magmamalipayon.

¹⁶ Tagda kon paonan-o an mga balaud han Dios maopay nga giya ha malampuson nga pag-asawa. ‘Magin dungganon ha ngatanan an pag-asawa,’ nagsurat hi Pablo, ‘ngan an higdaan han mag-asawa diri paghugawan, kay huhukman han Dios an mga nagbubuhat hin pornikasyon ngan adulteryo.’ (Hebreo 13:4) An mag-asawa kinahanglan magin matinalahuron ngan mahigugmaon ha usa kag usa: “An tagsatagsa ha iyo maghigugma ha iya kalugaringon nga asawa sugad ha iya ngahaw; ngan an asawa nga babaye magtahod ha iya asawa nga lalaki.” (Efeso 5:33) An klase han gugma nga ginkikinahanglan iginhuhulagway ha 1 Korinto 13:4-8: “An gugma nag-aantos hin maiha, ngan malolooyon; an gugma waray kaawa, waray pagpadaku ha iya ngahaw, waray pagpadayaw. Diri nagawi hin maraot, diri nagbibiling han iya kalugaringon [nga kaopayan], waray kasina, diri nag-iisip han karat-an han iba; Diri nalilipay ha pagkadiri-matadong, kondi nalilipay ha kamatuoran; Nag-aantos ha ngatanan nga mga bagay, nagmamatuod ha ngatanan nga mga bagay, naglalaom ha ngatanan nga mga bagay, nag-iilob ha ngatanan nga mga bagay. An gugma diri [napapakyas].” An pag-asawa nga may-ada hini nga klase hin gugma diri mapapakyas.

17. Ano an mga kapulsanan han pag-aplikar han mga suruklan ni Jehova ha paggamit han alkohol?

¹⁷ Usa pa nga ebidensya nga mapulsanon an mga suruklan ni Jehova, amo an kamatuoran nga iya ginkukondenar an paghubog. Diri ngani niya inuuyonan an ‘pagin parainom hin alaksiw.’ (1 Timoteo 3:3, 8; Roma 13:13) Damu han nagbabalewaray han mga suruklan han Dios hini nga butang an nag-aantos hin mga sakit nga an hinungdan o nagpagrabe amo an sobra nga pag-inom. Tungod ha pagbalewaray han sagdon han Biblia ha pagin kasadangan, nabatasan han iba an sobra nga pag-inom basi “mabuligan hira nga magrelaks.” Damu an mga problema nga resulta han sobra nga pag-inom, upod na an kawara han pagtahod, kadaot han relasyon han pamilya o pagburublag han pamilya, nakarag nga kita, ngan kawara han trabaho. (Proberbios 23:19-21, 29-35) Diri ba an mga suruklan ni Jehova mahitungod han paggamit hin alkohol usa ka panalipod?

18. Praktikal ba ha pinansyal nga mga butang an mga balaud han Dios? Isaysay.

¹⁸ An mga suruklan han Dios napamatud-an liwat nga praktikal ha mga butang ha pinansyal. An Biblia nagsasagda ha mga Kristiano nga magin tangkod ngan maduruto. (Lukas 16:10; Efeso 4:28; Kolosas 3:23) Tungod kay ginsusunod nira ini nga sagdon, damu nga mga Kristiano an tinagan hin mas hitaas nga katungdanan ha trabaho o nagpabilin ha ira trabaho han ginpaiwas an iba. May-ada liwat mga kapulsanan ha pinansyal kon linilikyan han usa ka tawo an diri-kasuratanhon nga mga batasan ngan mga kagiyan sugad han paghuygo, pagsigarilyo, ngan pag-abuso ha droga. Sigurado nga makakahunahuna ka hin iba nga mga ehemplo han pagkapraktikal han mga suruklan han Dios ha pinansyal.

19, 20. Kay ano nga maaramon an pagkarawat ngan pagsunod ha mga balaud han Dios?

¹⁹ Masayon para han diri-hingpit nga mga tawo nga bumulag ha mga balaud ngan mga suruklan han Dios. Hunahunaa an mga Israelita ha Bukid han Sinai. An Dios nagsiring ha ira: “Kon masugot kamo ha akon tingog hin ungod, ngan pagbantayan niyo an akon kauyonan, dida hito maaakon kamo kalugaringon labaw ha ngatanan nga katawohan.” Hira binaton: “An ngatanan nga iginyakan ni Jehova amon bubuhaton.” Kondi, kabaliktaran gud an ira ginbuhat! (Eksodo 19:5, 8; Salmo 106:12-43) Ha kabaliktaran, aton karawaton ngan sundon an mga suruklan han Dios.

²⁰ Maaramon ngan nakakalipay kon duok nga sundon naton an diri-matupngan nga mga balaud nga iginhahatag ni Jehova ha pagbulig nga magiyahan an aton mga kinabuhi. (Salmo 19:7-11) Basi buhaton ini hin malampuson, kinahanglan liwat nga apresyaron naton an bili han mga prinsipyo han Dios. Ini an tema han masunod nga artikulo.

[Footnote]

Nahinunumdoman Mo Ba?

• Kay ano nga makakasarig kita nga an mga balaud han Dios para ha aton kaopayan?

• Tungod ha ano nga mga hinungdan sadang pabilhan naton an balaud ni Jehova?

•Ha ano nga mga paagi mapulsanon an mga balaud han Dios?

[Retrato ha pahina 13]

Hi Abraham hura nga ginbendisyonan tungod ha pagsugot ha balaud ni Jehova

[Mga Retrato ha pahina 15]

An mga pangarit tungod han okupado nga kinabuhi yana nga panahon nakakapahirayo han damu tikang ha balaud han Dios

[Retrato ha pahina 17]

Pariho han parola ha bawbaw han daku nga bato, an balaud han Dios marig-on ngan diri-nagbabag-o