“Oonanhon Ko in Pagbuhat Hini nga Daku nga Karat-an?”

SAMTANG nagbabaktas hi Jose kaupod han grupo han mga negosyante nga naglalakaton ha hamubo nga kapatagan ha ganggang han haluag nga Salog Nilo, nahahanggab niya an maalindanga nga hangin pati an hamot han mga bukad han lotus ngan han iba pa nga tanom ha tubig. Handurawa an naglilinya nga kalalakin-an nga nagtutugway han ira mga kamelyo ha ligid han katubigan samtang tipakadto ha usa pa nga bungto han Ehipto. Usahay, natatabog nira an mga talabong o mga tikling nga nag-iinuyag ha katubigan. Nahinunumdoman na liwat ni Jose an ira mahangin nga lugar ha kabungtoran han Hebron nga ginatos ka kilometro an kahirayo. Yana, hirayo na gud hiya hinduro ha ira lugar.

Handurawa an maaringasa nga mga amo o ulot ha igbaw han datiles nga mga palma ngan mga puno han igera. Samtang nagbabaktas, hinbabatian ni Jose an iristorya han mga tawo pero diri niya ito masabtan. Posible nga nangangalimbasog hiya nga may maintindihan ngan mahibaroan. Para ha iya, diri na gud hiya makakauli.

Batan-on pa hi Jose, 17 o 18 anyos la hiya, pero naatubang na hiya hin mga pagsari nga mahimo makapaluya bisan ha adulto. Naawa kan Jose an iya kabugtoan kay paborito hiya han iya tatay, ngan nagplano hira nga patayon hiya. Kondi iginbaligya na la nira hiya hini nga mga negosyante. (Genesis 37:2, 5, 18-28) Katapos hin mga semana nga pagbinaktas, posible nga nagtikaduro an kalipay han mga negosyante samtang nagtitikahirani ha daku nga syudad kay ibabaligya na nira hi Jose pati an ira paninda nga marahalon. Paonan-o nalikyan ni Jose nga manluya ngan mawad-an hin paglaom? Paonan-o naton malilikyan nga magluya an aton pagtoo tungod han mga problema ngan kapakyasan? Damu an aton mahibabaroan tikang ha kinabuhi ni Jose.

“HI JEHOVA UPOD KAN JOSE”

“Hi Jose gindara ngadto ha Ehipto, ngan hi Potipar, usa nga surugoon [opisyal han palasyo] ni Paraon, taga-Ehipto ngan pangulo han mga bantay, pinalit ha iya tikang ha kamot han mga Ismaelihanon, nga nagdara ha iya ngadto hito nga lugar.” (Genesis 39:1) Ini nga asoy nabulig ha aton nga mahanduraw an pakaminos kan Jose han ibaligya utro hiya. Baga la hiya hin usa nga butang! Mahahanduraw naton hi Jose nga nagsisinunod-sunod ha iya bag-o nga agaron nga usa nga opisyal han palasyo ha Ehipto. Ira gin-aagian an matawo nga kakalsadahan han syudad diin nagtatarayatay an mga tindahan tipakadto ha bag-o nga panimalay ni Jose.

Panimalay! Iba gud ito ha panimalay nga nahiaraan ni Jose. Nagdaku hiya ha pamilya nga naukoy la ha tolda ngan agsob magburobalhin; nag-aataman hira hin kakarnerohan. Pero an riko nga mga Ehiptohanon sugad kan Potipar naukoy ha elegante nga balay nga mahayag an pintura. An mga arkeologo nasiring nga an kadaan nga mga Ehiptohanon mahilig hin pinader nga mga garden nga may marampag nga mga puno ngan katubigan para ha mga papiro, lotus, ngan iba pa nga tanom ha tubig. An iba nga balay napapalibotan hin garden, may mga balkon basi didto magpahangin, higtaas nga bintana para ha maopay nga bentilasyon, ngan damu nga kwarto upod na an haluag nga karaonan ngan mga kwarto para ha mga surugoon.

Naimpres ba hito hi Jose? Posible nga waray. Bangin inabat la gihap niya nga nag-uusahan hiya. Para ha iya, estranghero an mga Ehiptohanon kay iba an ira yinaknan, pamado, ngan pag-ayos—labi na an ira relihiyon. Nagsisingba hira ha damu hinduro nga dios, nagbubuhat hin okultismo ngan madyik, ngan interesado gud mahitungod ha kamatayon ngan ha kinabuhi katapos han kamatayon. Kondi may nakabulig ha iya basi diri madaog han kamingaw. An Biblia nasiring: “Hi Jehova upod kan Jose.” (Genesis 39:2) Sigurado nga iginsumat ni Jose ha Dios an ngatanan nga aada ha iya kasingkasing. An Biblia nasiring nga “hi Jehova hirani ha ira ngatanan nga nagsasangpit ha iya.” (Salmo 145:18) Ano pa an ginbuhat ni Jose basi magin duok ha Dios?

Imbes nga mawad-an hin paglaom, ini nga batan-on nagpokus ha iya buruhaton. Salit nakahatag hiya kan Jehova hin rason basi hura nga bendisyonan hiya. Waray pag-iha, nakarawat niya an pag-uyon han iya bag-o nga agaron. Nakita ni Potipar nga ini nga iya surugoon ginbibendisyonan ni Jehova, an Dios han katawohan ni Jose, nga tungod hito mas nagkaada kahuraan an iya panimalay. Hinay-hinay nga nagkaada pagsarig hi Potipar hinin may kapas nga batan-on salit iya igintapod an ngatanan kan Jose.​—Genesis 39:3-6.

Susbaranan hi Jose ha mga batan-on nga nag-aalagad yana ha Dios. Pananglitan, kon aadto hira ha eskwelahan, usahay bangin umabat hira nga estranghero hira ha iba nga lugar—usa nga kalibotan nga mahilig ha okultismo ngan puno hin kasub-anan ngan kawaray-paglaom. Kon ito an imo sitwasyon, hinumdumi nga diri nagbabag-o hi Jehova. (Santiago 1:17) Ginbubuligan pa gihapon niya an adton nagpapabilin nga maunungon ngan nangangalimbasog nga mapalipay hiya. Hura nga ginbibendisyonan niya hira, ngan ito liwat an iya bubuhaton ha imo.

An asoy nagsusumat ha aton nga hi Jose nagin adulto nga maopay an tindog ngan gwapo. Iginpapakita hini nga may mahitatabo nga diri maopay tungod kay an regalo nga pisikal nga kahusay agsob makakuha hin diri angayan nga atensyon.

‘WARAY HIYA PAMATI’

An pagkamaunungon importante kan Jose, kondi diri ha asawa ni Potipar. Aton mababasa: “An asawa han iya agaron siniplat han iya mga mata ha kan Jose; ngan hiya siniring: Ubay ha akon paghigda.” (Genesis 39:7) Nasulay ba hi Jose ha agresibo nga pamirit hinin pagano nga babaye? Waray mababasa ha Biblia nga nagpapakita nga hi Jose waray han hingyap nga komon ha mga batan-on, o diri mahusay inin garbosa nga asawa han riko ngan maimpluwensya nga opisyal. Mangangatadongan ba hi Jose nga diri man ito mahibabaroan han iya agaron? Masusulay ba hiya ha materyal nga mga bentaha nga maihahatag hiton imoral nga relasyon?

Ha pagkamatuod, diri kita maaram han nakada ha hunahuna ni Jose. Kondi matin-aw kon ano an aada ha iya kasingkasing. Makikita ito ha iya baton: “Kitaa, an akon agaron diri maaram kon ano an isinarig ha akon dinhi hini nga balay, ngan iya itinubyan an ngatanan nga iya ha akon mga kamot: Diri durodaku an iya gahum dida hini nga balay kay han akon; ngani, diri hiya nagdidiri ha akon hin bisan ano nga butang, kondi ikaw la, kay ikaw iya asawa: niyan oonanhon ko in pagbuhat hini nga daku nga karat-an, ngan paglapas kontra han Dios?” (Genesis 39:8, 9) Handurawa hi Jose samtang marig-on nga iginyayakan ini. Ginkakangalasan niya bisan an paghunahuna la han iginpapabuhat ha iya. Kay ano?

Sugad han ginsiring ni Jose, nasarig ha iya an iya agaron. Igintapod ni Potipar kan Jose an ngatanan nga iya gintatag-iya, labot la han iya asawa. Matatraydor ba ni Jose ito nga pagtapod? Ginkakangalasan niya ito nga ideya. Kondi may mas hilarom pa hito nga rason: an paghunahuna nga makakasala hiya ha iya Dios nga hi Jehova. Damu an iya nahibaroan ha iya mga kag-anak mahitungod han panhunahuna han Dios ha pag-asawa ngan ha pagin maunungon. Hi Jehova an nagkasal ha siyahan nga mag-asawa ngan iginpatin-aw niya an iya katuyoan. An lalaki ngan an babaye magtatampo ngan magigin “usa nga unod.” (Genesis 2:24) Adton nagsasari pagbungkag hito nga paghiusa namimeligro ha kasina han Dios. Pananglitan, hirani mameligro an kalalakin-an nga karuyag mag-abuso ha asawa ni Abraham, nga lola ha tuhod ni Jose, ngan ha asawa ni Isaac, nga lola ni Jose. (Genesis 20:1-3; 26:7-11) May leksyon nga nahibaroan hi Jose hito nga panhitabo, ngan pursigido hiya nga magkinabuhi uyon hito.

Waray maruyag an asawa ni Potipar han iya hinbatian. Harumamay, usa la nga uripon an nagdumiri ha iya ngan nagtawag pa ngani han iya tanyag nga “daku nga karat-an”! Bisan pa hito, determinado gud hiya. Posible nga nainsulto hiya, salit pursigido hiya nga maruyagan ni Jose. Hito nga paagi, nagpakita hiya hin disposisyon nga pariho han kan Satanas, nga nagsulay kan Jesus. Napakyas liwat an pagsulay ni Satanas, kondi imbes nga umundang, naghulat hiya hin “iba nga higayon.” (Lucas 4:13) Salit adton matinumanon sadang magin determinado ngan marig-on pariho kan Jose. Bisan kon ito an sitwasyon “adlaw-adlaw,” waray hiya magpadara. Aton mababasa: ‘Waray hiya pamati.’ (Genesis 39:10) Pero an asawa ni Potipar pursigido nga parasulay.

Namiling hiya hin higayon nga masulay hi Jose, iya igintayming nga waray surugoon ha balay. Maaram hiya nga masulod hi Jose basi magtrabaho. Pagsulod hito, ginbuhat niya dayon an iya plano. Iya ginkaptan an panapton hito, ngan ha ultimo nga higayon nakimalooy: “Ubay ha akon paghigda”! Naniguro dayon hi Jose nga makabuhi—kondi maopay an kakapot han asawa ni Potipar ha iya panapton. Nakabuhi gihapon hi Jose, pero narabnot an iya panapton. Katapos, pinalagiw hiya!​—Genesis 39:11, 12.

Iginpapahinumdom hini ha aton an giniyahan nga sagdon ni apostol Pablo: “Palagiw ha imoralidad.” (1 Corinto 6:18) Susbaranan gud hi Jose ha ngatanan nga tinuod nga Kristiano! Bangin diri naton malikyan nga makig-upod ha mga tawo nga diri nasunod ha mga balaud han Dios ha moral, kondi diri ito nagpapasabot nga magpapadara na kita ha maraot nga mga impluwensya. Anoman an mahitabo, kinahanglan kita pumalagiw.

Daku hinduro an kabalyo han nagin desisyon ni Jose. Karuyag bumulos han asawa ni Potipar. Nagsinggit dayon hiya ngan gintawag an mga surugoon. Nagsiring hiya nga karuyag hiya luguson ni Jose ngan dumalagan ito han suminggit hiya. Gintago niya an panapton ni Jose basi gamiton nga ebidensya, ngan iya ginhulat an iya bana. Pag-abot ni Potipar, iya iginsumat utro an iya buwa nga akusasyon, ngan ginbasol an iya bana ha pagpaukoy hito nga estranghero ha ira balay. Ano an reaksyon ni Potipar? Aton mababasa: “An iya kasinahon nagdilaab”! Iginpapriso niya hi Jose.​—Genesis 39:13-20.

‘GINKADINAHAN AN IYA MGA TIIL’

Gutiay la an aton hinbabaroan ha mga prisohan hadto ha Ehipto. May nabilngan an mga arkeologo nga kagubaan hito nga mga lugar—dagku nga prisohan ngan mga selda ha ilarom han tuna. Ha urhi, iginhulagway ito ni Jose sugad nga “bilanggoan” nga literal nga nangangahulogan hin “buho,” usa nga lugar nga masirom ngan waray paglaom. (Genesis 40:15) Mababasa ha Salmo nga dugang nga ginpakurian hi Jose: “Mga tiil niya an ginkadinahan, ngan an iya liog hin puthaw ginhigtan.” (Salmo 105:17, 18, Maopay nga Sumat) Ha Ehipto, usahay an mga priso gin-gagapos pinaagi ha paghigot han ira mga butkon ha ira luyo; an iba ginbubutangan an liog hin kulyar nga puthaw. Nag-antos gud hi Jose, bisan kon waray hiya ginbuhat basi maltratuhon!

Ngan diri la madaliay an iya pag-antos. An asoy nasiring nga hi Jose nagpabilin ha “bilanggoan.” Ha sulod hin katuigan, priso hiya dida hiton makangingirhat nga lugar!a Ngan diri hiya maaram kon makakagawas pa hiya. Samtang iton siyahan nga makasurubo nga mga adlaw nagigin mga semana ngan mga bulan, ano an nakabulig ha iya basi diri manluya ngan mawad-an hin paglaom?

An Biblia nagsusumat ha aton: “Hi Jehova upod kan Jose, ngan nagpahayag hin kalooy ha iya.” (Genesis 39:21) Waray prisohan, kadena, masirom nga selda an “makakagbulag” han maunungon nga gugma ni Jehova ha iya mga surugoon. (Roma 8:38, 39) Mahahanduraw naton hi Jose samtang nag-aampo ha iya hinigugma nga Amay ha langit mahitungod han iya mga kasakit, ngan katapos gin-abat niya an kamurayawan ngan pagin kalmado nga “an Dios han ngatanan nga pagliaw” an makakaghatag la hito. (2 Corinto 1:3, 4; Filipos 4:6, 7) Ano pa an ginbuhat ni Jehova para kan Jose? Aton mababasa nga padayon niya nga “tinagan hiya hin kalooy ha mga mata han parabantay han bilanggoan.”

An mga priso may mga buruhaton, ngan gintagan utro ni Jose hi Jehova hin rason basi bendisyonan hiya. Anoman an itoka ha iya, ginhihimo niya an ngatanan, ngan iginsasarig ito kan Jehova. Tungod han bendisyon ni Jehova, nakarawat niya an pagsarig ngan respeto, sugad han nakadto pa hiya ha panimalay ni Potipar. Aton mababasa: “Ngan igintubyan han parabantay han bilanggoan ha kamot ni Jose an ngatanan nga mga binilanggo nga nakadto ha sakob han bilanggoan: ngan bisan ano an ira binubuhat didto, hiya an magburuhat hito. Ngan an parabantay han bilanggoan waray magtagad ha bisan ano nga butang nga nakada ha ilarom han iya kamot, kay gin-updan hiya ni Jehova; ngan an iya ginbubuhat, ginpapauswag ni Jehova.” (Genesis 39:22, 23) Naliaw gud hi Jose ha paghibaro nga diri hiya ginpapabay-an ni Jehova!

Bangin makaeksperyensya kita hin diri ginlalaoman nga mga kakurian ngan kawaray-hustisya. Ha sugad nga sitwasyon, may mahibabaroan kita tikang ha pagtoo ni Jose. Kon magpapabilin kita nga duok kan Jehova pinaagi ha pag-ampo, magpapabilin nga maunungon ha iya mga sugo, ngan mangangalimbasog nga buhaton an husto ha iya atubangan, matatagan naton hiya hin rason nga bendisyonan kita. Ha kahimtang ni Jose, labaw pa nga bendisyon an ihahatag ha iya ni Jehova, sugad han aton mahibabaroan ha sunod nga mga artikulo hini nga serye.