Koteā Koa Te Meʼa ʼe Feala Ke Fai e ʼIhi?

“KAPAU ʼe ʼi ai he meʼa ʼe feala ke ʼau fai, pea ke fakahā mai.” ʼE tokolahi ia tatou ʼe tou fai te palalau ʼaenī ki ʼotatou kaumeʼa peʼe ko totatou kāiga ʼaē neʼe hoki tau mo te mamahi ʼaia. ʼE moʼoni, ko ʼatatou palalau ʼe fai fakamalotoloto. ʼE tou fai anai he meʼa moʼo tokoni kia nātou. Kae ʼe feala koa ke ʼui mai e ia ʼaē ʼe mamahi: “ ʼI taku manatu ʼe ʼi ai te meʼa ʼe feala ke ke fai moʼo tokoni kia ʼau”? Ko te palalau ʼaia ʼe mole hoko tuʼumaʼu ia. ʼE hā lelei mai, e lagi ʼaoga ke tou fai he ʼu fakatuʼutuʼu mo kapau ʼe tou fia tokoni moʼoni pea mo fakaloto mālohiʼi he tahi ʼe tau mo te mamahi.

ʼE ʼui fēnei e te tāʼaga lea faka Tohi-Tapu: “Ohage ko he ʼu fuaʼi ʼapo aulo ʼi he pa siliva neʼe togi, ʼe toe feiā mo he palalau ʼe fai ʼi tona lakaga tonu.” (Tāʼaga Lea 15:23; 25:11) ʼE ʼaoga ke tou maʼu ia te poto ke feala ai hatatou ʼiloʼi te palalau ʼe tonu ke fai pea mo te palalau ʼe mole ʼaoga ke fai, mo te meʼa ʼe tonu ke fai pea mo te meʼa ʼe mole tonu ke fai. Koʼeni te ʼu tokoni faka Tohi-Tapu neʼe ʼaoga ki ni hahaʼi neʼe tau mo te mamahi.

Koteā Te Meʼa ʼAē ʼe Tonu Ke Fai . . .

Ke koutou fagono: ʼE ʼui fēnei e Sake 1:19 “ ʼe tonu ke fakavilivili ki te fagono.” Ko te meʼa e tahi ʼe ʼaoga ʼaupito ke koutou fai, ko te vaevae ʼo te mamahi ʼo ia ʼaē neʼe tau mo te tuʼutāmaki, ʼaki hakotou fagono ki ai. E lagi ko ʼihi hahaʼi neʼe tau mo te mamahi, ʼe ʼaoga ke nātou palalau ʼo ʼuhiga mo ia ʼaē neʼe nātou ʼofa ai ʼaē kua mate, peʼe ʼo ʼuhiga mo te tuʼutāmaki peʼe ko te mahaki ʼaē neʼe tupu ai tona mate, peʼe ko te ʼu meʼa ʼaē ʼi tonatou loto, talu mai tona mate. Koutou fehuʼi age ki ai: “ ʼE ke loto koa ke tā palalau ki te faʼahi ʼaia?” Koutou tuku ia ia ke ina filifili. ʼI tana manatuʼi te mate ʼo tana matuʼa, neʼe ʼui fēnei e te tūpulaga: “Ko te meʼa ʼaē neʼe tokoni ai kia ʼau, ko te ʼōmai ʼa ʼihi ʼo fehuʼi mai te meʼa ʼaē neʼe hoko pea neʼe nātou fagono moʼoni mai.” Ke koutou fagono fakalelei pea ke koutou ʼofa kia nātou, pea ʼe mole ʼaoga hakotou fakahā age ʼe koutou maʼu te ʼu tali, peʼe ko te ʼu tonu ʼo ʼuhiga mo tonatou mamahi. Koutou faka fealagia age kia nātou ke nātou palalau mokā ʼe nātou loto kiai.

Koutou fakafimālieʼi ia nātou: Koutou fakafimālieʼi ia nātou ʼaki takotou ʼui age ʼaē, neʼe nātou fai ia meʼa fuli neʼe feala ke nātou fai (peʼe koutou fakahā he faʼahiga meʼa ʼe koutou ʼiloʼi ʼe moʼoni pea mo ʼaoga). Koutou ʼui age kia nātou ko te meʼa ʼaē ʼe nātou logoʼi—te lotomamahi, te ʼita, tanatou tukugakoviʼi ia nātou totonu pe, peʼe ko niʼihi ʼatu ʼu meʼa—ʼe ko he ʼu ʼaluʼaga māhani ia ʼo te mamahi. Koutou fakahā age niʼihi e koutou ʼiloʼi neʼe nātou lavaʼi te tauʼi fakalelei ʼo te mamahi ʼaia. Ko te ʼu taʼi “palalau logo lelei” ʼaia ʼe “lave lelei ki te ʼu hui,” ko te ʼui ʼaia ʼi te Tāʼaga Lea 16:24.—1 Tesalonika 5:11, 14.

Ke koutou foaki tokotou temi: ʼE mole gata ʼaki pe ʼi takotou foaki ʼaē ʼo tokotou temi ʼi te ʼu ʼuluaki ʼaho, mokā ʼe lahi tona ʼu kaumeʼa pea mo tona ʼu kāiga ʼaē ʼe ʼōmai ki ai, kae ke hoko atu takotou foaki ʼo tokotou temi ʼi te ʼu māhina ki muli age, mokā kua liliu ia nātou ʼaia ki tonatou ʼu maʼua ʼaē ʼi te ʼaho fuli. ʼI te faʼahi ʼaia ʼe feala ai hakotou liliu “ko he kaumeʼa moʼoni,” ko he tahi ʼe nofo mo tona kaumeʼa ʼi te temi ʼo “te mamahi.” (Tāʼaga Lea 17:17) “Ko tomatou ʼu kaumeʼa neʼe nātou tokakaga ke lelei te fakaʼaluʼalu ʼo te polokalama ʼi te ʼu afiafi ke mole loaloaga ia te temi ʼaē ʼe mātou nonofo ai ʼi tomatou ʼapi,” ko te fakamatala ʼaia ʼa Telesia, ʼaē neʼe mate tana tamasiʼi ʼuhi heʼe neʼe fakaʼī e te motokā. “Ko te faʼahi ʼaia neʼe tokoni ai kia mātou ke mātou tauʼi te manatu ʼaē, ʼe hage ʼe mole kei lelei he meʼa kia mātou.” ʼI te ʼu taʼu ki muli age, ko te ʼu ʼaho tupu, ʼo feiā pe ki te fakamanatu ʼo te ʼaho ʼaē neʼe ʼohoana ai peʼe ko te ʼaho ʼaē neʼe mate ai, ʼe feala ke faigataʼa ia te temi ʼaia kia nātou ʼaē ʼe kei maʼuʼuli. He koʼe koa ʼe mole koutou tohi te ʼu ʼaho ʼaia ʼi takotou kaletalio ke hoko mai la te ʼu ʼaho ʼaia, ʼe feala hakotou ʼāteaina, mokā ʼe feala, ke koutou fakaloto mālohiʼi ai ia nātou ʼaia neʼe tau mo te mamahi?

Koutou fakatuʼutuʼu he tonu ʼe ʼaoga: ʼE ʼi ai koa he meʼa ʼe ʼaoga ke fakatokaga kiai? ʼE ʼaoga koa ki he tahi ke tou tokaga ki tana ʼu tamaliki? ʼE ʼaoga koa ke ʼaʼahi ia koutou ʼe tokotou ʼu kaumeʼa pea mo tokotou ʼu kāiga ʼi te koga meʼa ʼaē ʼe koutou nonofo ai? Mole heʼeki fualoa, neʼe tautau punamaʼuli te ʼu hahaʼi neʼe tau mo te mamahi, heʼe mole nātou fai te meʼa ʼaē ʼe nātou ʼiloʼi ʼe ʼaoga ke nātou fai, koia ʼe tonu ke tou faka fealagia ki niʼihi ke nātou fakahā pe koteā te meʼa ʼaē neʼe tokoni kia nātou. Koia, kapau ʼe koutou tokagaʼi he meʼa ʼe ʼaoga ke koutou fai, ʼaua naʼa koutou talitali ke kole atu; koutou fai hakotou fakatuʼutuʼu. (1 Kolonito 10:24; vakaʼi ia 1 Soane 3:17, 18.) Neʼe ʼui fēnei e te fafine neʼe mate tona ʼohoana: “Neʼe ʼui mai e te tokolahi, ‘Kapau ʼe ʼi ai he meʼa ʼe ke loto ke ʼau fai, pea ke fakahā mai.’ Kae ko he kaumeʼa neʼe mole ina ʼui age he manatu feiā. Neʼe hagatonu pe ia ki te koga fale, ʼo vevete te ʼu kie ʼo te palepale, pea ina fō te ʼu kie ʼaē ʼe ʼuli talu mai tona mate. Ko te tahi fafine neʼe ina toʼo te pākete vai, pea mo te ʼu meʼa fulu meʼa pea neʼe ʼalu ia ʼo fufulu te tapi ʼaē neʼe luaʼi e toku ʼohoana. ʼI he ʼu vāhaʼa ki muli age, neʼe haʼu te tagata ʼāfea ʼo te kokelekasio mo tona teu gāue pea mo tana ʼu meʼa gāue pea ina ʼui mai, ‘ ʼE ʼau ʼiloʼi ʼe ʼi ai te meʼa ʼe tonu ke gaohi. Koteā ia te meʼa ʼaia?’ ʼI lahi leva ʼo taku fakaʼapaʼapa ki te tagata ʼaia ʼi tana gaohi fakalelei toku matapā ʼaē kua vave tō ki lalo pea mo te masini hila!”—Vakaʼi ia Sake 1:27.

Ke koutou tali kāiga: “Ke ʼaua naʼa galo te tali kāiga,” ko te fakamanatu mai ʼaia ʼa te Tohi-Tapu. (Hepeleo 13:2) Ke tou manatuʼi tāfito ia te tali kāiga kia nātou ʼaē ʼe tau mo te mamahi. Ke ʼaua naʼa tou ʼui age kia nātou ʼe feala pe hanatou ʼōmai “ ʼi he temi pe,” koutou fakatuʼutuʼu he ʼaho pea mo he hola ke nātou ʼōmai ai ki tokotou ʼapi. Kapau ʼe nātou fakafisi ki takotou fakaafe, ke ʼaua naʼa koutou tuku feiāʼi leva. ʼE ʼaoga ke koutou fai he ʼu palalau fakaloto mālohi. E lagi ʼe mole nātou tali takotou fakaafe, koteʼuhi ʼe nātou tuʼaniaʼi naʼa mole feala ke nātou lolomi tonatou mamahi ia muʼa ʼo te hahaʼi. Peʼe lagi ʼe nātou tukugakoviʼi ia nātou ʼo ʼuhiga mo te meʼa kai lelei pea mo he ʼu kaumeʼa ʼe nātou maʼu ʼi te taʼi temi ʼaia. Koutou manatuʼi te tali kāiga ʼa te fafine ko Litia ʼaē ʼe talanoa kiai te Tohi-Tapu. ʼI tana fai fakaafe ʼaē ki tona ʼapi, ʼe ʼui fēnei e Luka, “Neʼe ina fakakinauʼi mātou.”—Gāue 16:15.

Ke koutou faʼa kātaki pea mo mahino: Ke ʼaua naʼa koutou punamaʼuli ʼo ʼuhiga mo te meʼa ʼe feala ke ʼui atu e nātou ʼaē ʼe tau mo te mamahi ʼi te kamataʼaga. Koutou manatuʼi, ʼe feala ke nātou logoʼi ia te ʼita pea mo tanatou tukugakoviʼi ʼaē ia nātou. Kapau ʼe fakatau atu tonatou ʼita kia koutou, ʼe tonu anai ke koutou maʼu ia te fakasiosio tonu pea mo te faʼa kātaki ke ʼaua naʼa koutou tali koviʼi tonatou ʼita. “Koutou kofuʼi foki te ʼofa mamahi ʼo te manavaʼofa, pea mo te agalelei, te manatu agavaivai, te agamālū pea mo te kātaki fualoa,” ko te fakatotonu mai ʼaia ʼa te Tohi-Tapu.—Kolose 3:12, 13.

Ke koutou faitohi: ʼE mole faʼa tokagaʼi te maʼuhiga ʼo he tohi peʼe ko he kate moʼo fakahā ʼo totatou ʼofa kia ia ʼaē ʼe tau mo te mamahi. Koteā ʼapē tona ʼuhiga? Koʼeni te manatu ʼa Sinitia, neʼe mate tana faʼe ʼuhi ko te kosea: “Neʼe fai mai e te tahi ʼi toku ʼu kaumeʼa he tohi ʼe lelei. Ko te faʼahi ʼaia neʼe tokoni moʼoni ai kia ʼau, koteʼuhi neʼe feala ke ʼau lau pea ʼau toe lau.” Ko te taʼi tohi ʼaia peʼe ko te kate moʼo fakaloto mālohi, ʼe feala pe ke fai “ ʼaki he ʼu palalau nounou,” kae ʼe tonu ke haʼu mai tokotou loto. (Hepeleo 13:22) ʼE feala ke koutou ʼui age ʼe koutou tokagaʼi pea ʼe mole galo ia koutou ia ia ʼaē kua mate, peʼe feala ke koutou fakahā age peʼe feafeaʼi takotou logoʼi ʼi tokotou maʼuli te puli ʼo ia ʼaē kua mate.

Ke koutou faikole mo nātou: Ke ʼaua naʼa koutou meʼa noaʼi te maʼuhiga ʼo ʼakotou ʼu faikole pea mo nātou ʼaē ʼe mamahi. ʼE ʼui fēnei e te Tohi-Tapu: “Ko te kole fakamalotoloto ʼa he agatonu . . . ʼe mālohi ʼaupito ia.” (Sake 5:16) Ohage la, ka ʼe nātou fakalogo ʼe koutou faikole ʼo ʼuhiga mo nātou ʼe feala ai ke nātou tauʼi te ʼu manatu ʼaē ʼe mole lelei ohage la ko tanatou tukugakoviʼi pe ʼaē ʼo nātou.—Vakaʼi ia Sake 5:13-15.

Koteā Te Meʼa ʼe Mole Tonu Ke Fai . . .

Ke ʼaua naʼa koutou fakamamaʼo ʼuhi heʼe mole koutou ʼiloʼi te meʼa ke koutou talanoa kiai peʼe ko te meʼa ke fai: E lagi ʼe koutou ʼui fēnei, ‘ ʼe ʼau ʼiloʼi papau ʼe ʼaoga ke nofo tokotahi ia ʼi te temi nei.’ Kae lagi ʼi te fakahagatonu ʼe tou fakamamaʼo mo ia heʼe tou tuʼania naʼa tou talanoa ki he meʼa peʼe tou fai he meʼa ʼe kovi. Kae, ko te fakamamaʼo ʼaē ʼo te ʼu kaumeʼa, ʼo te ʼu kāiga, peʼe ko te ʼu kaugā fagona ʼi te tui ʼe feala pe ke fakatupu ai tana nofo tokotahi, mo tona mamahi. Koutou manatuʼi, ko te ʼu palalau pea mo te ʼu aga ʼaē ʼe lelei age ko te faʼahi ʼaia ʼe faigafua. (Efesi 4:32) Ko takotou ʼolo ʼaē ki ai, ʼe ko he faʼahi fakatupu lotomālohi ia. (Vakaʼi ia Gāue 28:15.) ʼI tana manatuʼi te ʼaho ʼaē neʼe mate ai tana taʼahine, ʼe ʼui fēnei e Telesia: “Neʼe mole ʼi ai he temi neʼe lavaki ai te lopitali, neʼe fonu ko ʼomātou ʼu kaumeʼa; ko te ʼu tagata ʼāfea fuli pea mo tonatou ʼu ʼohoana neʼe ʼi ai. Ko ʼihi fafine neʼe mole maʼu honatou temi ke nātou toʼo ʼi tonatou ʼu ʼulu te ʼu meʼa fakamiomio ʼo tonatou ʼu lauʼulu, pea ko ʼihi neʼe nātou ʼōmai mo tonatou ʼu teu gāue. Neʼe nātou tuku te ʼu meʼa fuli ʼaē ʼe nātou fai, kae nātou ʼōmai aipe. Tokolahi ia nātou neʼe nātou ʼui mai ʼe mole nātou ʼiloʼi pe koteā te palalau ke fai, kae ʼe mole lau ia te faʼahi ʼaia koteʼuhi ko tanatou ʼōmai ʼaē ki te lopitali, ʼe ko te faʼahi maʼuhiga pe ʼaia.”

Ke ʼaua naʼa koutou ʼui age ki he tahi ke tuku la tana tagi: ‘Tuku, tuku, tuku la tau tagi,’ e lagi ko te meʼa ʼaia ʼe tou tautau ʼui age ki ʼaē ʼe mamahi. Kae e lagi lelei age ia ke koutou tuku ia ia ke tagi. “ ʼI taku manatu ʼe maʼuhiga tatatou faka fealagia ki niʼihi neʼe mamahi ke nātou fakahā te meʼa ʼaē ʼi tonatou loto pea mo fetāgihi,” ko te ʼui ʼaia ʼa Katalina, ʼi te hili ʼo te mate ʼo tona ʼohoana. Ke koutou tokakaga ke ʼaua naʼa koutou fakatotonuʼi ki niʼihi te meʼa ʼaē ʼe tonu ke nātou fai. ʼAua naʼa koutou ʼui ʼe tonu ke koutou fufū te ʼu meʼa ʼaē ʼi tokotou loto moʼo tokoni kia nātou. Kae, ke koutou “fetāgihi mo ʼaē ʼe tagi,” ko te ʼui mai ʼaia ʼa te Tohi-Tapu.—Loma 12:15.

Ke ʼaua naʼa koutou ʼui age ke nātou līaki fakavilivili te ʼu mutuʼi meʼa peʼe ko niʼihi ʼu meʼa ʼo ia ʼaē kua mate ka mole heʼeki nātou loto kiai: E lagi ʼi tatatou manatu, ʼe lelei age ke nātou fakamamaʼo te ʼu meʼa ʼaē ʼe nātou manatuʼi ai ia ia ʼaē kua mate, koteʼuhi heʼe feala ke loaloaga ai tonatou mamahi. Kae ko te ʼui age ʼaē “ke mamaʼo mo te ʼu mata pea mo te loto” ʼe mole ʼaoga ia ʼi te faʼahi ʼaia. Ko ia ʼaē ʼe mamahi, e lagi ʼe ʼaoga ke ina galoʼi mamalie ia ia ʼaē kua mate. Koutou manatuʼi foki te fakamatala ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te aga ʼa Sakopo ʼi te ʼui age ʼaē neʼe kai tona foha ko Sosefo e te manu fekai. ʼI te ʼosi fakahā age ʼaē kia Sakopo te mutuʼi meʼa ʼo Sosefo ʼaē kua fonu ko te toto, neʼe “mamahi ia ki tona foha lolotoga te ʼu ʼaho. Pea ko tona ʼu foha fuli pea mo tona ʼu ʼofafine fuli neʼe nātou tutuʼu ake ke nātou fakafimālieʼi ia ia, kae neʼe mole ina tali ke fakafimālieʼi ia ia.”—Senesi 37:31-35.

Ke ʼaua naʼa koutou ʼui age, ‘ ʼE feala pe he toe maʼu ʼo hau tahi tamasiʼi’: “Neʼe mole ʼau leleiʼia mokā ʼui mai ʼaē e te hahaʼi, ʼe feala pe he toe maʼu ʼo haku tahi tamasiʼi,” ko te fakamatala ʼaia ʼa te faʼe neʼe kua mate tana tamasiʼi. E lagi ko tanatou ʼu palalau ʼe mole hona kovi, kae ki te faʼe peʼe ko te tāmai ʼaē ʼe mamahi, ko te ʼui age ʼaē ʼe feala ke fetogi e he tahi tamasiʼi ia ia ʼaē kua mate, ʼe feala ia ke ‘hage ko he heletā.’ (Tāʼaga Lea 12:18) Ko he tamasiʼi ʼe mole feala ia ke ina fetogi ia he tahi age tamasiʼi. Koteā koa tona tupuʼaga? Koteʼuhi e tahi ʼalu pe te tamasiʼi ʼi tona ʼuhiga.

Ke ʼaua naʼa koutou fakafisi ʼi te palalau ʼo ʼuhiga mo ia ʼaē kua mate: “Tokolahi neʼe mole nātou fia fakaʼaogaʼi te higoa ʼo taku tama ko Simi peʼe ko te palalau ʼo ʼuhiga mo ia,” ko te ʼui ʼaia ʼa he faʼe. “Neʼe ʼau mamahi ʼi tanatou mole fai ia te faʼahi ʼaia.” Koia ʼe mole ʼaoga ke koutou palalau ki he tahi meʼa mokā ʼe fakaʼaogaʼi te higoa ʼo ia ʼaē kua mate. Koutou fehuʼi ki ai peʼe fia palalau ʼo ʼuhiga mo ia ʼaē neʼe ʼofa mamahi ki ai. (Vakaʼi ia Sopo 1:18, 19 pea mo te 10:1.) ʼE leleiʼia e ʼihi hahaʼi ʼe tau mo te mamahi ʼaia tanatou logo ki te talanoa ʼo tonatou ʼu kaumeʼa ki te ʼu kalitate neʼe nātou leleiʼia ʼo ia ʼaē kua mate.—Vakaʼi ia Gāue 9:36-39.

Ke ʼaua naʼa koutou ʼui age fakavilivili, ‘E lagi lelei age ia’: Ko takotou faiga ʼaē ke koutou maʼu he palalau ʼe ʼaoga ʼo ʼuhiga mo te mate ʼe mole ‘fakafimālie ki te ʼu nefesi ʼaē ʼe lotovaivai’ ʼaē ʼe tau mo te mamahi. (1 Tesalonika 5:14) ʼI te mate ʼo tana faʼe, neʼe ʼui fēnei e he fafine: “ ʼE feala ke ʼui atu e ʼihi, ‘ ʼe mole kei mamahi ia’ peʼe, ‘ ʼe lelei heʼe kua fīmālie ia.’ Kae neʼe mole ʼau fia logo ki te taʼi palalau ʼaia.” Ko te taʼi manatu ʼaia ʼe feala ke faka ʼuhiga ʼe mole tonu ke mamahi ia nātou ʼaē ʼe maʼuʼuli, peʼe mole lahi he ʼuhiga ʼo ia ʼaē kua mate kia nātou. Kae, e lagi feala ke nātou mamahi ʼaupito, koteʼuhi heʼe nātou fakahemala ʼi te kua puli ʼo ia ʼaē neʼe nātou ʼofa mamahi ai.

E lagi lelei ke ʼaua naʼa koutou ʼui age, ‘ ʼE ʼau ʼiloʼi te meʼa ʼe ke logoʼi’: ʼE koutou ʼiloʼi moʼoni koa te meʼa ʼaē ʼi tona loto? Ohage la, ʼe feala koa ke koutou ʼiloʼi te meʼa ʼaē ʼe logoʼi e he ʼu mātuʼa neʼe mate hana tamasiʼi ka mole heʼeki hoko te meʼa ʼaia kia koutou? Pea tatau aipe la mo kapau neʼe kua hoko te faʼahi ʼaia kia koutou, ke mahino kia koutou, e lagi ʼe mole feala ke tatau ʼosi te mamahi ʼo ʼihi hahaʼi mo koutou. (Vakaʼi ia Tagilāulau 1:12.) ʼI te tahi leva faʼahi, kapau ʼe ʼaoga, ʼe feala pe ke fua lelei mokā ʼe koutou ʼui age, pe neʼe feafeaʼi te fua lelei ʼo takotou tali te puli ʼo ia ʼaē neʼe koutou ʼofa mamahi ai. Neʼe fakatokagaʼi e te fafine neʼe fakapogi tana taʼahine, neʼe ko he meʼa fakaloto mālohi te palalau age ʼa te faʼe neʼe mate tana taʼahine, ʼo ʼuhiga mo tana toe maʼu ʼaē ʼo tona maʼuli māhani. Neʼe ina ʼui fēnei: “Neʼe mole kamata te fakamatala ʼa te faʼe ʼa te taʼahine ʼaē kua mate, ʼaki te palalau ʼaenī ‘ ʼE ʼau ʼiloʼi te meʼa ʼaē ʼe ke logoʼi.’ Neʼe ina fakamatalatala mai pe, pe neʼe ina faka ʼuhiga feafeaʼi te ʼu meʼa ʼaē neʼe tau mo ia.”

Ko te tokoni ki he tahi ʼe mamahi, ʼe fakamaʼuaʼi kia koutou ke koutou maʼu ia te agaʼofa, te fakasiosio tonu, pea mo he ʼofa lahi. Ke ʼaua naʼa koutou talitali ke ʼalu atu ia ia kia koutou. Ke ʼaua naʼa koutou ʼui age pe, “kapau ʼe ʼi ai he meʼa ʼe ke loto ke ʼau fai . . .” Ke koutou “fai he meʼa,” pea ke koutou fai he fakatuʼutuʼu ʼe ʼaoga.

Koʼeni te ʼu fehuʼi ʼe kei toe ke maʼu hona ʼu tali: Koteā koa te ʼamanaki ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te fakatuʼuake? Koteā tona faka ʼuhiga kia koutou pea mo ia ʼaē ʼe koutou ʼofa mamahi ai ʼaē kua mate? E feafeaʼi koa hatatou ʼiloʼi papau ko te ʼamanaki ʼaia ʼe tonu ke tou falala kiai??