Koteā Te Faka ʼUhiga ʼo Te Po Tapu Kia Koutou?
ʼE feafeaʼi anai hakotou tali? Ko te Po Tapu ʼe (1) ko he temi ke fakatahi ai mo tokotou famili; (2) ko he temi fakafiafia; (3) ko he temi faka lotu; (4) ko he temi fakatupu hoha; (5) ko he temi fakamanatu; (6) ko he temi fakatau koloā lahi.
LOGOPE la ʼe ko he meʼa ʼe feala ke mata fakapuna’maʼuli, ʼi te toko 1 000 ʼaē neʼe fakafehufehuʼi ʼi Pilitania, ʼe ko te toko 6 ki te teau neʼe nātou ʼui ko te Po Tapu, ʼe tonu ke ʼuluaki faka ʼuhiga ki he meʼa faka lotu. Kae ki te toko 48 ki te teau neʼe nātou ʼui ko te Po Tapu ʼe ko he temi maʼuhiga ʼaia ke nātou fakatahitahi ai mo tonatou famili. ʼIo, tokolahi ʼe nātou ʼui ʼe ko he temi makehe ʼaia ki te kau tamaliki. Moʼo fakahā lelei te faʼahi ʼaia, ko te kiʼi taʼahine e taʼu 11, ʼi te fehuʼi age ʼaē pe koteā ʼaē ʼe ina leleiʼia ʼi te Po Tapu, neʼe ina tali fēnei: “Ko te fiafia makehe, ko te manuʼia, [pea] mo te foaki ʼo te ʼu meʼa ʼofa.” ʼE fakahā lelei e te tohi (The Making of the Modern Christmas) “ko te ʼu meʼa maʼuhiga mālohi . . . ʼo te Po Tapu ‘faka talatisio’ ʼe mahino ia ʼe ko te loto fale, ko te famili kae tāfito te tamaliki.”
Kae tāfito ʼi te potu hihifo ʼo te Keletiate, ko te Po Tapu ʼe ko he temi faka famili, ʼi te temi ʼaē ʼe fakatahitahi ai te famili ʼo fefoakiʼaki ia nātou te ʼu meʼa ʼofa. ʼI te ʼu fenua ʼaē ʼe lahi ai te ʼu gāue ʼa te ’Ēkelesia Orthodoxe ʼi te Potu Hahake, ʼe faka maʼuhigaʼi tāfito e te hahaʼi ia te Pāsikate; kae ko te temi ʼo te Po Tapu ʼi te agamāhani ʼe ko he temi ʼaia ki te mālōlō.
Ko He “Fakatuʼutuʼu Fakatau Koloā”
Neʼe tau mo te Po Tapu “te tuputupu ʼo te fakatau koloā fakamataku,” ko te ʼui ʼaia ʼa te tohi (The New Encyclopædia Britannica). E lagi mole he tahi age fenua ʼe hoko moʼoni ai te faʼahi ʼaia, ohage ko Saponia.
“Ko te kau Saponia ʼe mole nātou faka ʼuhigaʼi pe la he faʼahi faka lotu kae ʼe nātou fakaliliu te Po Tapu ko he fakatuʼutuʼu fakatau koloā,” ko te ʼui ʼaia ʼa te nusipepa Washington Daily Record. ʼE toe ʼui fēnei, ko te Po Tapu ʼi Saponia ʼe “ko he toʼotoʼoga lahi ʼe faka maʼuhiga ki te ʼu fakatau koloā kae mole faka ʼuhigaʼi ai te faʼahi faka lotu.”
Māʼiape la mo te ʼu fenua ʼaē ʼe ʼui ʼe Kilisitiano, ko te “ ʼaluʼaga faka lotu” ʼaia ʼe tautau faigataʼa tona maʼu. Kua hili kiai taʼu e 40, neʼe ʼui fēnei ʼi te nusipepa ʼe mole lagolago ki te Po Tapu: “Ko te Po Tapu ʼe ko te temi lelei ʼaia ki te mālama fakatau koloā. ʼE ko te lakaga maʼuhiga ʼaia ʼi te taʼu ke maʼu ai te paʼaga. Ko te ʼu tagata fai gāue fakatau koloā ʼaē ʼe ʼui ko he kau Kilisitiano, ʼe nātou faka ʼuhiga te temi ʼo te Po Tapu, ʼe mole ko he temi ʼofa kia Kilisito, kae ko he temi ki te manako ki te paʼaga.” ʼE ko he ʼu palalau moʼoni ʼaia ia ʼaho nei! ʼE lahi te ʼu fenua, ʼe tahitahiga hatatou kaku ki te fakaʼosi ʼo te taʼu ka mole heʼeki tou logo ki te ʼu fakamanatu ʼaē pe ko ʼaho e fia kei toe ke totogi te ʼu meʼa ʼofa ki te Po Tapu ka haʼu. ʼI te fakaʼosi ʼo te taʼu, ʼe haʼele lelei te ʼu matani gāue, ko te vahe fā ʼo te ʼatu meʼa ʼaē neʼe fakatau lolotoga te taʼu ʼe hoko ʼi te Po Tapu.
Tatau aipe pe koteā te faka ʼuhiga ʼo te Po Tapu kia koutou, ʼe feala pe ke koutou feʼekeʼaki pe neʼe feafeaʼi tona kamata. Kae ʼe lagolago koa te Tohi-Tapu ki te ʼui ʼaē ke foaki he ʼu meʼa ʼofa ʼi te Po Tapu? Ko te ʼu toʼotoʼoga ʼo te Po Tapu ʼaē ia ʼaho nei ʼe fakatafito moʼoni koa ki te lotu faka Kilisitiano? Tou vakaʼi age muʼa.