ʼE Koutou Fakaʼapaʼapa Koa Ki Tonatou Matagafua?

NEʼE fakamāʼopoʼopo nātou ohage ko he ʼu manu, pea neʼe tānaki nātou ʼi he koga meʼa ʼuli pea mo mamanu kovi, pea neʼe ʼave ai te hahaʼi Afelika ki Amelika ohage ko he ʼu meʼa ʼe tonu ke fakatau. Neʼe mamate te vaelua ʼo nātou ʼi muʼa ʼo tanatou tau ki te fenua. Neʼe fakamavete te ʼu famili, ʼo mole nātou toe fesioʼaki. Neʼe kau te fakatau ʼo te kau ʼuli ʼi te ʼu temi fakamataku ʼaē neʼe gaohi koviʼi ai e te tagata tona kāiga. Neʼe hoko te tahi ʼu meʼa feiā ʼi te temi ʼaē neʼe puleʼi ai e te ʼu tagata mālolohi te hahaʼi ʼo te ʼu fenua ʼaē neʼe nātou ʼohofi.

Koia, ko te fakalainoa ʼo he matagafua, ʼe feala ke kovi age ʼi he ʼu lavea fakasino. ʼE ina maumauʼi te meʼa ʼaē ʼe ʼi te loto ʼo he tahi. Logope la kua lahi te ʼu fenua ʼaē kua nātou pulihi te fakapōpulaʼi ʼo te hahaʼi, kae ʼe kei hoko atu pe te fakalainoaʼi ʼo te matagafua ʼo te hahaʼi, lagi ʼi he ʼu ʼaluʼaga ʼe mole tou faʼa tokagaʼi.

Kae ko te kau Kilisitiano moʼoni, ʼe nātou faiga ke nātou mulimuli ki te fakatotonu ʼa Sesu Kilisito, ke nātou ‘ ʼofa ki tonatou kāiga ohage pe ko nātou totonu.’ Koia, ʼe nātou fai kia nātou totonu te fehuʼi ʼaenī: ‘ ʼE ʼau fakaʼapaʼapa koa ki te matagafua ʼo te hahaʼi?’​—Luka 10:27.

Te Faʼifaʼitaki ʼo Te ʼAlikisia

Ohage ko tona ʼui e te tikisionalio, ko te matagafua ʼe ko he meʼa ʼe tonu ke fakaʼapaʼapaʼi peʼe faka maʼuhigaʼi. ʼE tāu mo feʼauga te faka ʼuhiga ʼaia mo te tuʼulaga ʼo te Tui ʼAliki ʼo te ʼAtulaulau, ia Sehova ʼAtua! ʼI tona fakahagatonu, ʼe lahi te ʼu vaega ʼi te Tohi-Tapu ʼe fakahā ai te ʼalikisia ʼa Sehova pea mo tona pule faʼitaliha. Ko Moisese, mo Isaia, mo Esekiele, mo Taniela, mo te ʼapositolo ko Soane, pea mo ʼihi atu neʼe nātou maʼu te pilivilesio ʼaē ke nātou sio ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe hā ai te Māʼoluga pea mo tona nofoʼaga hau ʼaē ʼi selo, pea ko tanatou ʼu fakamatala ʼaia neʼe hā tuʼumaʼu ai tona kolōlia lahi pea mo tona ʼalikisia. (Ekesote 24:​9-11; Isaia 6:1; Esekiele 1:​26-28; Taniela 7:9; Fakahā 4:​1-3) ʼI tana kole fakavikiviki, neʼe ʼui fēnei e te Hau ko Tavite: “ ʼE ke maʼu, Ê Sehova, te māʼoluga, pea mo te mālohi, pea mo te matalelei, pea mo te takimuʼa, pea mo te ʼalikisia; he ko meʼa fuli ʼi te lagi pea mo te kele, ʼe ʼa koe.” (1 Fakamatala 29:11) ʼE moʼoni, ʼe mole he tahi age ʼe tāu mo ia ke lahi age tona faka maʼuhigaʼi pea mo tona fakaʼapaʼapaʼi ia Sehova ʼAtua totonu.

ʼI tana fakatupu te tagata ki tona paki pea ke hoko kia ia, neʼe tuku e Sehova ki te hahaʼi he faʼahiga maʼuhiga, mo he faʼahiga fakaʼapaʼapa kia nātou pea mo honatou matagafua. (Senesi 1:​26) Koia, ʼi tatatou ʼu felogoi mo te hahaʼi, ʼe tonu ke tou fakaʼapaʼapa ki tonatou matagafua. ʼI tona fakahagatonu, mokā tou fai te faʼahi ʼaia, pea ʼe tou fakamoʼoni ai ki te Matapuna ʼo te matagafua ʼo te tagata, ʼaē ko Sehova ʼAtua.​—Pesalemo 8:4-9.

Te Matagafua ʼi Te ʼu Felogoi Faka Famili

ʼAki te takitaki ʼa te ʼAtua, neʼe fakatotonu e te ʼapositolo ko Petelo ʼaē neʼe kua ʼohoana, ki te ʼu tagata ʼohoana Kilisitiano ke nātou ‘faka maʼuhigaʼi tonatou ʼohoana ohage ko he ipu ʼe vaivai age.’ (1 Petelo 3:7; Mateo 8:​14) Neʼe tokoni fēnei te ʼapositolo ko Paulo: “Pea ki tona faʼahi, ko te fafine ʼe tonu ke ina maʼu he fakaʼapaʼapa loloto ki tona ʼohoana.” (Efesi 5:​33) Koia, ʼi te nofo ʼohoana, ko te fefakaʼapaʼapaʼaki ʼa he taumatuʼa ki tonā matagafua, ʼe ko he maʼua faka Tohi-Tapu. Ko te ʼu faʼahi fea ʼaē ʼe feala ai ke nā fai te faʼahi ʼaia?

Ko te vai ʼe tokoni ke homo te fuʼu ʼakau, ʼo toe feiā aipe, ko he ʼu palalau fakaʼapaʼapa pea mo he agaʼofa ʼa he tagata ʼohoana pea mo tona ʼohoana, ʼi muʼa ʼo te hahaʼi pea mokā nā ʼāteaina, ʼe feala ke tokoni ki tanā ʼu felogoi. Kae ko he ʼu palalau fefeka mo te ʼu tauvele, te ʼu fakalainoa, ʼaē ʼe tou tautau logo kiai ʼi te ʼu ʼata ʼo te televisio, ʼe fakatupu kovi. ʼE feala ai hakita manatu ʼe mole kita maʼuhiga, mo kita lotohoha, mo loto ʼita, mo lavea ai tokita loto pea ʼe mole faigafua te fakamole ʼo te ʼu lavea ʼaia.

Tahi ʼaē meʼa, ko te fakaʼapaʼapa ki te matagafua ʼo te hahaʼi, ko tona faka ʼuhiga ke tou tali tonatou ʼuhiga, ʼo mole tou faiga ke nātou tatau mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe tou manatu kiai, peʼe tou fakatatau nātou mo ʼihi. ʼE maʼuhiga tāfito te faʼahi ʼaia ʼi te ʼu vāhaʼa faka taumatuʼa. Kapau ʼe faʼifaʼitaliha pea mo faigafua tanā ʼu fepalalauʼaki, pea kapau ʼe mole nā tuʼania naʼa valokiʼi peʼe fakatonutonuʼi, pea ʼe lahi age anai tonā logo tahi. Kapau ʼe feala ki te taumatuʼa ke nā fakahā tonā ʼuhiga moʼoni, pea ʼe liliu moʼoni anai tonā loto fale ko he holaʼaga ʼi te mālama aga fekai pea mo aga fefeka ʼaenī.

ʼE fakatotonu e te Tohi-Tapu ki te ʼu fānau ke nātou fakaʼapaʼapa pea mo fakalogo ki tanatou ʼu mātuʼa. Pea ko te ʼu mātuʼa ʼaē ʼe popoto pea mo agaʼofa, ʼe tonu ke nātou fakaʼapaʼapa ki te matagafua ʼo tanatou ʼu fānau. Kapau ʼe koutou vikiʼi tanatou aga ʼaē ʼe lelei, mo koutou akonakiʼi fakalelei nātou mokā ʼe ʼaoga, pea ʼe tokoni te ʼu meʼa ʼaia ki te toe fakamālohiʼi ʼo te “manatu ʼa Sehova” ia nātou. ʼE ʼiʼita anai takotou ʼu fānau mo kapau ʼe koutou valokiʼi tuʼumaʼu nātou, mo munaʼi nātou, pea mo fakalainoaʼi nātou ʼo koutou ʼui age “ ʼi tamasiʼi vale.”​—Efesi 6:4.

ʼE ʼui fēnei e te tagata ʼāfea, ko ʼona foha ʼe toko tolu pea mo tona ʼu ʼofafine ʼe toko tolu: “ ʼI te Fale ʼo te Puleʼaga, neʼe ma fakatonutonuʼi fakalogologo nātou. ʼI te agamāhani, neʼe feʼauga pe te fai ʼo te faʼahi ʼaia, ʼaki he fakatokaga peʼe ko he sio fakaʼita. Kae kapau leva neʼe tonu ke lahi age tonatou fakatonutonuʼi, pea neʼe mātou fai te faʼahi ʼaia ʼi tomatou ʼapi, ke mole sio kiai te tahi ʼu tamaliki. ʼI te temi nei, ʼi te kua lalahi ʼo tamā fānau, ʼe ma foaki he ʼu tokoni ʼofa pea mo fakapotopoto mai te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼo mulimuli ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼaoga kia nātou takitokotahi. ʼE ma faiga ke mole ma fakahā te ʼu faʼahi ʼaia ʼaē ʼo ʼuhiga mo nātou takitokotahi, ʼo ma fakaʼapaʼapa ki tanatou ʼu meʼa ʼaē ʼe mole tonu ke ʼiloʼi e ʼihi, pea mo tonatou matagafua.”

Ke ʼaua naʼa galo kia tatou te maʼua ʼaē ke lelei tatatou ʼu palalau pea mo tatatou ʼu aga ʼi totatou loto fale. Tatau aipe peʼe tou feʼiloʼi leleiʼaki, kae ʼe mole tonu kia tatou ke tou galoʼi te ʼui ʼaē, “fakalelei age siʼou loto,” “mālo,” “silou,” pea “ ʼe ʼau faifakalelei atu.” ʼE maʼuhiga te ʼu aga ʼaē ʼe lelei ke feala ai ke fakaʼapaʼapaʼi tokita matagafua pea mo fakaʼapaʼapa ki te matagafua ʼo ʼihi.

ʼI Te Kokelekasio Faka Kilisitiano

Neʼe ʼui fēnei e Sesu: “Koutou ʼōmai kia te ʼau, ia koutou fuli ʼaē ʼe kinakina pea mo mafasia, pea ʼe ʼau fakafimālie anai koutou.” (Mateo 11:28) Ko te hahaʼi lotomamahi, mo nātou ʼaē neʼe lotovaivai, māʼia mo te ʼu kihiʼi tamaliki, neʼe nātou fia ʼolo fuli kia Sesu. Neʼe fehiʼaʼinaʼi nātou e te kau pule pea mo te kau takitaki lotu fialahi ʼo te temi ʼaia, ʼaē neʼe nātou lau ʼe nātou faitotonu. Kae neʼe nātou fakatokagaʼi ko Sesu, neʼe fakaʼapaʼapa ki tonatou matagafua.

Moʼo faʼifaʼitaki kia Sesu, ʼe tou loto foki mo tatou ke tou fakafimālie totatou ʼu kaumeʼa ʼi te tui. Ko tona faka ʼuhiga, ke tou kumi te ʼu faigamālie ʼaē ke tou fakaloto mālohiʼi ai nātou ʼaki tatatou ʼu palalau pea mo tatatou ʼu aga. ʼE lelei ke tou fai tuʼumaʼu he ʼu palalau agalelei pea mo fakaloto fīmālie mokā tou fai palalau mo ʼihi. (Loma 1:​11, 12; 1 Tesalonika 5:​11) ʼE tou fakahā ai ʼe tou mahino ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe logoʼi e te hahaʼi ʼi tonatou loto, ʼo tou tokaga ki tatatou ʼu palalau pea mo te faʼahiga fai ʼo tatatou ʼu palalau. (Kolose 4:6) Kapau ʼe tou teuteu lelei pea mo tou aga fakaʼapaʼapa ʼi te ʼu fono faka Kilisitiano, pea ʼe toe fakahā ai foki ʼe tou fakaʼapaʼapa ki totatou ʼAtua, mo te tauhi ʼaē ʼe tou fai kia te ia, pea mo totatou ʼu tēhina mo tuagaʼane.

Neʼe fakaʼapaʼapa ia Sesu ki te matagafua ʼo te hahaʼi, māʼia mokā neʼe tokoni age kia nātou. Neʼe mole he temi neʼe fialahi ai ʼo ina fakamālaloʼi te hahaʼi peʼe ina fakalainoaʼi nātou. ʼI te tahi ʼaho, neʼe haʼu te tagata kilia ʼo kole age ke ina fakamālōlō ia ia, kae ko Sesu neʼe mole ina kapu ia te tagata ʼaia koteʼuhi ʼe heʼemaʼa pea ʼe mole tāu mo feʼauga ke fakamālōlōʼi, pea neʼe mole ina faiga ke fakatokagaʼi ia ia e te hahaʼi. Kae ʼi te kole age fēnei ʼa te tagata kilia kia Sesu: “ ʼAliki, kapau ʼe ke loto kiai, pea ʼe feala ke ke fakaliliu ʼau ke ʼau maʼa,” neʼe fakaʼapaʼapa ki te matagafua ʼo te tagata kilia, ʼo ina ʼui fēnei, “ ʼE ʼau loto kiai.” (Luka 5:​12, 13) ʼE ko he meʼa fakatalakitupua kia tatou ke tou tokoni kia nātou ʼaē ʼe maʼuʼuli ʼi te faigataʼaʼia, pea mo tou fakafimālieʼi nātou ke nātou ʼiloʼi ʼe mole ko he ʼu kavega kae ʼe tou leleiʼia nātou pea mo tou ʼoʼofa kia nātou! ʼI te agamāhani, ko nātou ʼaē ʼe umiuminoa, mo lotomamahi pea mo māʼimoa ʼe mole tokagaʼi nātou pea mo līʼakina nātou peʼe fakalainoaʼi nātou ʼi te mālama ʼaenī. Kae ʼe tonu ke nātou maʼu he ʼu kaumeʼa moʼoni pea ke tali leleiʼi nātou mokā nātou fakatahi mo tonatou ʼu tēhina mo tuagaʼane Kilisitiano. ʼE tonu ke tou lagolago ki te faʼahiga aga ʼaia.

Neʼe ʼofa ia Sesu ki tana ʼu tisipulo, ʼaē neʼe “ ʼaʼana” pea “neʼe ʼofa ia kia nātou ʼo aʼu ki te fakaʼosi,” logope la tanatou ʼu hala pea mo tonatou ʼu agaaga faikehe. (Soane 13:1) Neʼe ina fakatokagaʼi neʼe maʼa tonatou loto pea neʼe nātou tauhi ki tana Tāmai ʼaki tonatou nefesi katoa. ʼO toe feiā aipe, ʼe mole tonu ke tou mahalohalo ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe nātou uga totatou ʼu tēhina mo tuagaʼane, ʼuhi pe heʼe mole nātou fai te ʼu meʼa ohage ko tatou peʼe tou ʼiʼita ʼi tanatou ʼu agamāhani peʼe ko tonatou ʼulugaaga. Ko tatatou fakaʼapaʼapa ki te matagafua ʼo totatou ʼu tēhina, ʼe ina uga anai tatou ke tou ʼofa pea mo tali nātou ʼaki tonatou ʼuhiga, ʼo tou falala ʼe nātou ʼoʼofa mo nātou kia Sehova pea mo nātou tauhi kia te ia ʼaki he loto ʼe maʼa.​—1 Petelo 4:​8-10.

ʼE tonu ke tokaga tāfito te kau tagata ʼāfea ke mole nātou fai he meʼa ʼe fakatupu lotohoha anai kia nātou ʼaē neʼe foaki age kia nātou ke nātou taupau. (1 Petelo 5:​2, 3) Ka nātou palalau mo he tahi ʼi te kokelekasio neʼe agahala, ʼe lelei anai ki te ʼu tagata ʼāfea ke mālū tanatou ʼu palalau, ʼo nātou fai ʼaki he loto manavaʼofa pea mo he loto tokaga, pea ke ʼaua naʼa nātou fai he ʼu fehuʼi ʼe mole nātou faʼa leleiʼia pea ʼe mole ʼaoga. (Kalate 6:1) Tatau aipe peʼe tonu ke fai he fakatonutonu mamafa, kae ʼe tonu ke nātou haga fakaʼapaʼapa aipe ki te matagafua ʼo ia ʼaē neʼe agahala.​—1 Timoteo 5:1, 2.

Koutou Haga Fai Ke Lelei Tokotou Matagafua

Mai tona ʼaluʼaga ʼaē neʼe fakatupu tatou ki te paki ʼo te ʼAtua pea mo tou hoko kia te ia, koia ʼe tonu ai ke tou faiga ʼaupito ke tou fakahā te ʼu kalitate taulekaleka ʼa te ʼAtua​—ʼo feiā mo tona ʼalikisia​—ʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe tou fai ʼi te ʼaho fuli. (Senesi 1:​26) ʼO toe feiā aipe, ʼe kau ki te fakatotonu ʼaē ke “ke ʼofa ki tou kāiga ohage pe ko koe totonu,” te ʼaoga ʼaē ke tou fakafuafua lelei te fakaʼapaʼapa ʼaē ʼe tonu ke fai mai kia kita. (Mateo 22:39) ʼI tona fakahagatonu, kapau ʼe tou loto ke fakaʼapaʼapaʼi tatou e te hahaʼi pea mo tokagaʼi totatou matagafua, pea ʼe tonu ke tou fakahā ʼe tāu mo tatou te ʼu faʼahi ʼaia.

Ko te faʼahi ʼaē ʼe maʼuhiga moʼo taupau te fakaʼapaʼapa kia kita pea mo totatou matagafua, ʼe ko te taupau ʼo he leʼo ʼo loto ʼe maʼa. Ko he leʼo ʼo loto kua ʼuli pea mo he tukugakoviʼi ʼo kita totonu, ʼe iku gafua anai ki te manatu ʼaē ʼe mole hokita ʼaoga pea mo kita lotomamahi ai. Koia, kapau neʼe agahala mamafa he tahi, ʼe tonu ke foimo fakahemala pea mo ina kumi te tokoni fakalaumālie ʼa te kau tagata ʼāfea ke feala ke ina maʼu “ia muʼa ʼo Sehova he ʼu temi mokomoko.” ʼE kau ki te mokomoko ʼaia te toe maʼu ʼa he tahi tona matagafua pea mo te fakaʼapaʼapa kia ia totonu.​—Gāue 3:​19.

Kae ʼe lelei age hatatou faiga tuʼumaʼu ke tou puipui totatou leʼo ʼo loto ʼaē neʼe tou akoʼi ʼaki te Tohi-Tapu, ke mole ʼulihi e he meʼa peʼe ina fakaloto vaivaiʼi. Kapau ʼe tou loto lolomi ʼi te ʼu faʼahi fuli ʼo te maʼuli, te kai, te ʼinu, te gāue, te ʼu fakafiafia, pea mo tatatou aga mo nātou tagata pe ko nātou fafine, pea ʼe tokoni anai te faʼahi ʼaia kia tatou ke tou taupau he leʼo ʼo loto ʼe maʼa pea mo feala ai anai ke tou fakahā te kolōlia pea mo te ʼalikisia ʼo te ʼAtua ʼi totatou maʼuli.​—1 Kolonito 10:31.

Kae e feafeaʼi mo kapau ʼe mole puli te hoha ʼo tokita loto, ʼuhi ko te ʼu hala ʼaē neʼe tou fai? Peʼe feafeaʼi mo kapau ʼe tou lotomamahi tuʼumaʼu heʼe tou manatuʼi te gaohi koviʼi ʼo tatou? Ko te ʼu faʼahi ʼaia ʼe feala ke nātou maumauʼi totatou matagafua pea mo tou lotomamahi ʼaupito ai. ʼE fakaloto fīmālie te ʼu palalau ʼaenī ʼo te Hau ko Tavite ʼaē ʼe tou maʼu ia Pesalemo 34:18: “Ko Sehova ʼe ōvi kia nātou ʼaē ʼe lavea tonatou loto; pea ʼe ina hāofaki ia nātou ʼaē ʼe taʼomia tonatou laumālie”! ʼE feala kia Sehova pea ʼe fia tokoni ki tana ʼu kaugana ke nātou tauʼi te lotomamahi pea mo tanatou manatu ʼaē ʼe mole honatou maʼuhiga. Ko te faikole kia te ia pea mo kumi tokoni kia nātou ʼaē ʼe popoto ʼi te faʼahi fakalaumālie, ohage ko te ʼu mātuʼa Kilisitiano, te kau tagata ʼāfea, pea mo ʼihi ʼaē kua fakapotopoto ʼi te kokelekasio, ʼe tokoni anai kia tatou ke tou toe maʼu tatatou fakaʼapaʼapa kia tatou pea mo totatou matagafua.​—Sake 5:13-15.

ʼI te tahi faʼahi, ʼe tonu ke tou tokakaga ke tou fakakeheʼi totatou matagafua pea mo tatatou fialahi, ke ʼaua naʼa tou fakatatau te ʼu meʼa ʼaia e lua. ʼE tokoni fēnei mai te Tohi-Tapu “ke ʼaua naʼa lahi fau te fakafuafua ʼo [kita] ʼo fakalaka ʼi te fua māhani; kae ko te fakafuafua ʼaē ke feala he maʼu ʼo te fakapotopoto, ʼo tahi mulimuli pe ki te fuafua ʼo te tui ʼaē neʼe vahevahe e te ʼAtua ki te tagata takitokotahi.” (Loma 12:3) Logope la ʼe ko he meʼa lelei te fakaʼapaʼapaʼi ʼo kita, kae ʼe mole tou loto leva ke lahi fau te fai ʼo te faʼahi ʼaia, peʼe tou fakatatau totatou matagafua pea mo te fialahi pea mo te faiga ʼaupito ʼa ʼihi ke mole fakalainoaʼi nātou ʼi muʼa ʼo te hahaʼi.

Ei, ko tatatou fakaʼapaʼapa ki te matagafua ʼa te hahaʼi, ʼe ko he meʼa ʼe fakamaʼua ki te kau Kilisitiano. ʼE tonu ke tou fakaʼapaʼapa pea mo tou faka maʼuhigaʼi totatou ʼu kaumeʼa Kilisitiano, pea mo tou leleiʼia nātou. Neʼe tuku mai e Sehova he matagafua kia tatou takitokotahi pea ʼe tonu ke tou mahino kiai pea mo taupau. Kae ko te meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga tāfito, ʼe tonu ke tou fakaʼapaʼapa ʼaupito ki te ʼalikisia pea mo te ʼafioʼaga ʼo totatou Tāmai ʼaē ʼe ʼi selo, ia Sehova ʼAtua.

[Paki ʼo te pasina 31]

ʼE tonu ke fakaʼapaʼapa te ʼu tamaliki kia nātou ʼaē ʼe māʼimoa