ʼE Lava Fetogi Feafeaʼi e Sesu Tokotou Maʼuli?
KO SESU KILISITO neʼe ko te Faiako Lahi neʼe maʼuli ʼi Palesitina kua hili kiai teitei taʼu e 2 000. ʼE mole faʼa lahi te ʼu meʼa ʼaē ʼe tou ʼiloʼi ʼo ʼuhiga mo tona temi tūpulaga. Kae kua ʼiloa te gāue ʼaē neʼe ina fai ʼi tona taʼu 30, he neʼe ina kamata ai tona minisitelio ʼaē ko te “fakamooni ki te mooni.” (Soane 18:37; Luka 3:21-23) Ko te ʼu tisipulo e toko fā ʼaē neʼe nātou tohi te ʼu fakamatala ʼo tona maʼuli, neʼe nātou talanoa tāfito ki te ʼu taʼu e tolu vaelua ʼaē neʼe hoa kiai.
Lolotoga tona minisitelio, neʼe fai e Sesu ki tana kau tisipulo he fakatotonu neʼe feala ke ina fakatokatoka ai te ʼu fihifihia fuli ʼo te malamanei. Koteā te fakatotonu ʼaia? Neʼe ʼui fēnei e Sesu: “E au foaki atu kia koutou he fekau foou, koutou feʼofaʼaki o hage ko au, nee au ofa ia koutou, pea koutou feʼofaʼaki.” (Soane 13:34) Ei, ko te puleʼaki ki te ʼu fihifihia ʼo te malamanei ʼe ko te ʼofa. ʼI te lakaga ʼaē neʼe kole ai kia Sesu pe koteā te fakatotonu ʼaē ʼe maʼuhiga tāfito, neʼe ina tali fēnei: “ ‘E ke ofa anai ki te Aliki tou Atua mo tou loto katoa, mo tou laumalie katoa, pea mo tou atamai katoa.’ Ko te fekau lahi pau aia pea e uluaki. Pea e hagepe ko ia tona lua: ‘E ke ofa anai ki tou kaiga o hagepe ko koe.’ ”—Mateo 22:37-40.
Neʼe fakahā mai e Sesu ʼi tana ʼu palalau pea mo tana ʼu gāue peʼe feafeaʼi hatatou ʼofa ki te ʼAtua pea mo te kāiga. Tou vakaʼi he ʼu faʼifaʼitaki pea mo te meʼa ʼaē ʼe tou ako ai ʼo ʼuhiga mo ia.
Tana ʼu Akonaki
ʼI te akonaki kua logona, neʼe ʼui fēnei e Sesu Kilisito ki tana kau tisipulo: “Mole he tahi e feala ke kaugana kia aliki e lua, he fehia anai ki he tahi pea e ofa anai ki tona lua, pe tapiki anai ki he tahi pea e mole tokaga anai ki tona lua. E mole feala ke koutou kaugana ki te Atua pea mo te Paaga.” (Mateo 6:24) ʼE kei ʼaoga koa te tokoni ʼaia ʼa Sesu ke tou fakamuʼamuʼa te ʼAtua ʼi totatou maʼuli, kae tui te tokolahi ia ʼaho nei, ko te ʼu koloā pe ʼaē ʼe feala ke nātou fakatokatoka te ʼu fihifihia? ʼE moʼoni, ʼe ʼaoga te paʼaga ki totatou maʼuli. (Tagata Tānaki 7:12) Kae kapau ʼe tou tuku ke puleʼi tatou e te “Paaga,” pea ʼe takitaki anai tatou e “te manumanu paaga” ʼi totatou maʼuli. (1 Timoteo 6:9, 10) Tokolahi neʼe nātou higa ki te hele ʼaia, pea kua mavete tonatou famili, peʼe kua nātou mahahaki, peʼe nātou mamate.
ʼI te tahi faʼahi, kapau ʼe tou faiga ke liliu te ʼAtua ko hotatou Pule, pea ʼe ʼi ai anai he ʼuhiga ʼo totatou maʼuli. ʼI tona ʼuhiga Tupuʼaga, ko ia te Matapuna ʼo te maʼuli, pea ʼe ko ia tokotahi pe ʼaē ʼe tau mo feʼauga ke tou tauhi ki ai. (Pesalemo 36:9; Apokalipesi 4:11) Ko nātou ʼaē ʼe nātou ako tona ʼu kalitate pea mo nātou ʼoʼofa kia te ia, ʼe uga nātou ke nātou fakalogo ki tana ʼu fakatotonu. (Tagata Tānaki 12:13; 1 Soane 5:3) Kapau ʼe tou fai te faʼahi ʼaia, pea ʼe fua lelei anai kia tatou.—Isaia 48:17.
ʼI tana akonaki ʼi te Moʼuga, neʼe toe akoʼi e Sesu ki tana kau tisipulo peʼe feafeaʼi te fakahā ʼo te ʼofa ki te hahaʼi. Neʼe ina ʼui fēnei: “Koia, ko meafuape e koutou fakaamuʼage ke fai kia koutou e te hahai pea koutou fai feia’pe kia natou.” (Mateo 7:12) Ko te kupu “hahai” ʼaē ʼe fakaʼaogaʼi e Sesu, ʼe toe faka ʼuhiga foki ki tokita ʼu fili. ʼI te akonaki pe ʼaia, neʼe ina ʼui fēnei: “Koutou oʼofa ki outou fili pea koutou hufaki natou e natou fakatagai koutou.” (Mateo 5:43, 44) Ko te taʼi ʼofa ʼaia ʼe mole feala koa la ke ina fakatokatoka te ʼu fihifihia ʼaē ʼe tau mo tatou ia ʼaho nei? Neʼe feiā te manatu ʼa te tagata takitaki Inituisi ko Mohandas Gandhi. Neʼe ina ʼui fēnei: “Ka [tou] felogoi lelei anai ʼo mulimuli ki te ʼu akonaki ʼa Kilisito ʼaē neʼe ina fai ʼi tana Akonaki ʼi te Moʼuga, pea hoki feala anai ke [tou] fakatokatoka te ʼu faigataʼaʼia . . . ʼo te malamanei katoa.” Kapau ʼe tou maʼuliʼi te ʼu akonaki ʼa Sesu ʼo ʼuhiga mo te ʼofa, pea ʼe feala anai ke fakatokatoka te ʼu fihifihia ʼo te malamanei.
Tana ʼu Gāue
Neʼe mole akoʼi pe e Sesu ki te hahaʼi he ʼu moʼoni maʼuhiga ʼo ʼuhiga mo te ʼofa, kae neʼe ina toe maʼuliʼi mo ia te ʼu meʼa ʼaia. Ohage la, neʼe maʼuhiga age kia ia te ʼu meʼa ʼa te hahaʼi ʼi te ʼu meʼa ʼaʼana. ʼI te tahi ʼaho neʼe maʼumaʼua ʼaupito ai ia Sesu pea mo tana kau tisipulo ʼi te tokoni ki te hahaʼi, pea neʼe mole maʼu pe la honatou temi ke nātou kakai. Neʼe mahino kia Sesu, ʼe tonu ke ʼai he kiʼi tuʼu ʼo tanatou gāue, pea neʼe ina ʼave tana ʼu tisipulo ki he potu lāvaki. Kae ʼi tanatou tau atu kiai, neʼe talitali mai ai kia nātou he toe hahaʼi kaugamālie. ʼE feafeaʼi anai kia koutou mo kanapaula neʼe koutou sio ki te hahaʼi ʼaia ʼe nātou loto ke koutou faiakonaki age kia nātou, kae koutou fia mālōlō? Ko Sesu “nee fonu i te ofa kia natou” pea “nee lahi ia mea nee kamata akonaki ki ai kia natou.” (Maleko 6:34) Ko te ʼofa ʼa Sesu ki te hahaʼi neʼe ina uga tuʼumaʼu ia ia ke tokoni kia nātou.
Neʼe mole gata ʼaki pe te akoʼi e Sesu te hahaʼi. Neʼe toe tokoni foki kia nātou ʼi te faʼahi fakasino. Ohage la ʼi te tahi lakaga, neʼe ina fafaga te toko 5 000 tupu hahaʼi ʼaē neʼe nātou fakalogo tana ʼu akonaki lolotoga te ʼaho katoa. Mole fualoa ki muli age, pea neʼe ina fafaga te tahi hahaʼi kaugamālie—neʼe ko te toko 4 000 tupu—ʼaē neʼe nātou fakalogo kia ia lolotoga ʼaho e tolu kae neʼe mole kei ʼi ai hanatou meʼa kai. ʼI te ʼuluaki lakaga, neʼe ina fakaʼaogaʼi te ʼu foʼi pane e nima pea mo te ʼu ika e lua, pea ʼi te lua lakaga, neʼe ina fakaʼaogaʼi te ʼu foʼi pane e fitu pea mo te ʼu kiʼi ika veliveli. (Mateo 14:14-22; 15:32-38) Neʼe ko he ʼu milakulo koa ʼaia? Ei, he ko Sesu neʼe ko he tagata fai milakulo.
Tahi ʼaē meʼa, neʼe fakamālōlō e Sesu te hahaʼi mahaki. Neʼe ina faitoʼo te hahaʼi kivi, mo te kau māʼimoa, te kau kilia, pea mo te hahaʼi tuli. Pea neʼe ina fakatuʼuake māʼia mo te kau mate! (Luka 7:22; Soane 11:30-45) ʼI te tahi ʼaho, neʼe tagi age kia ia te tagata kilia: “Kapau e ke loto ki ai e ke fealagiape toku fakamaʼa.” Neʼe koteā te tali ʼa Sesu? “Pea i tona ofa mamahi nee ina hikiʼage tona nima o kapa ifo kia te ia mo folafola maʼana: ‘E au loto ke ke maʼa.’ ” (Maleko 1:40, 41) ʼAki te ʼu milakulo ʼaia, neʼe fakahā ai e Sesu tana ʼofa ki te hahaʼi ʼaē ʼe maʼuli mamahi.
ʼE faigataʼa koa hakotou tui ki te ʼu milakulo ʼa Sesu? Ko te manatu ʼaia ʼa ʼihi. Kae koutou manatuʼi, neʼe fakahoko e Sesu tana ʼu milakulo ia muʼa ʼo te kaugamālie. Māʼia mo te kau fakafeagai, ʼaē neʼe nātou faiga tuʼumaʼu ke nātou tukugakoviʼi ia ia, neʼe mole puli kia nātou ko Sesu ko te tagata fai milakulo. (Soane 9:1-34) Tahi ʼaē, neʼe ʼi ai te fakatuʼutuʼu ʼo te ʼu milakulo ʼa Sesu. Neʼe feala ai ki te hahaʼi ke nātou ʼiloʼi ʼe ko Ia ʼaē neʼe fekauʼi mai e te ʼAtua.—Soane 6:14.
Neʼe mole fai e Sesu he ʼu milakulo ke tupu ai hona vikiʼi e te hahaʼi. Kae neʼe ina vikiʼi te ʼAtua, te Matapuna ʼo te mālohi ʼaē neʼe ina maʼu. ʼI te tahi lakaga, neʼe fakapupu te hahaʼi ʼi te ʼapi ʼaē neʼe nofo ai. Ko te tagata palalisia neʼe loto ke fakamālōlō ia ia, kae neʼe mole feala hana hū ki te ʼapi. Koia, ko tona ʼu kaumeʼa neʼe nātou vete te ʼato ʼo fakahifo ifo mai ai te tagata ʼaia ʼi tona palepale. ʼI tana sio ʼaē ki te tui ʼa te tagata ʼaia, neʼe fakamālōlō e Sesu tona palalisia. ʼI tana fakahoko te faʼahi ʼaia, neʼe “fakakololia ki te Atua” te hahaʼi pea neʼe nātou ʼui: “Nee heeki tou mamata ki he mea feia i he lakaga.” (Maleko 2:1-4, 11, 12) Ko te ʼu milakulo ʼa Sesu neʼe nātou fakavikiviki kia Sehova tona ʼAtua, pea neʼe nātou tokoni ki te hahaʼi.
Kae ko te fakamālōlō ʼo te kau mahaki, neʼe mole ko te fakatuʼutuʼu tāfito ʼaia ʼo te minisitelio ʼo Sesu. Ko te tagata neʼe ina tohi te maʼuli ʼo Sesu neʼe ina fakamahino fēnei: “Kae kua tohi ia mea aeni ke koutou tui ko Sesu e ko Kilisito, te Alo o te Atua; pea ke maù e koutou e tui te mauli i tona huafa.” (Soane 20:31) Ei, neʼe haʼu Sesu ki te kele moʼo hāofaki te hahaʼi tui.
Tona Sakilifisio
Lagi ʼe koutou ʼui anai, ‘Neʼe haʼu Sesu ki te kele?’ pea mo koutou feʼekeʼaki pe ‘Neʼe haʼu maifea?’ Neʼe ʼui e Sesu totonu: “Nee mole au haele ifo mai Selo ke au fai toku finegalo kae ko te finegalo o ia ae nee ina fekaui mai au.” (Soane 6:38) ʼI tona ʼuhiga ʼAlo ʼulu tokotahi ʼa te ʼAtua, neʼe kua maʼuli Sesu ʼi muʼa ʼo tana maʼuli fakataga. Koia, neʼe koteā te finegalo ʼo Ia ʼaē neʼe ina fekauʼi mai ia ia ki te kele? Neʼe ʼui fēnei e Soane ʼaē neʼe kau ʼi te tohi ʼo te ʼu Evaselio, “He nee ofa lahi te Atua ki te malama-nei, ko te tupuaga aia o tana foaki mai tona Alo Ulutokotahi, ke aua naa mate ia natou fuape e tui kia te ia, kae ke natou maù te mauli heegata.” (Soane 3:16) Neʼe lava feafeaʼi te faʼahi ʼaia?
ʼE fakahā mai e te Tohi-Tapu pe neʼe mafola feafeaʼi te mate ki te malamanei. Neʼe foaki age e te ʼAtua ki te ʼuluaki taumatuʼa te maʼuli pea mo te fealagia ʼaē ke nā maʼuli ʼo heʼegata. Kae neʼe nā fakatotonu ke nā talagataʼa ki tonā Tupuʼaga. (Senesi 3:1-19) Ko tanā aga ʼaia, ʼaē ko te ʼuluaki agahala, neʼe tupu ai te mafola ʼo te mate ki te hōloga fuli ʼo Atama pea mo Eva. (Loma 5:12) Ke feala ke maʼu e te hahaʼi fuli te maʼuli moʼoni, ʼe tonu muʼa ke pulihi te agahala pea mo te mate.
ʼE mole he tōketā poto ʼe feala hana pulihi te mate ʼi tana fetogi te ʼaluʼaga ʼo te ʼu eveeve ʼo te sino ʼo te tagata. Kae ʼe maʼu e te Tupuʼaga ʼo te tagata te fealagia ʼaē ke ina fakaliliu te hahaʼi ke haohaoa pea ke nātou maʼuli ʼo heʼegata. Ko te fakatuʼutuʼu ʼaia ʼe fakahigoaʼi e te Tohi-Tapu ko te totogi. ʼI hona ʼaluʼaga fakatā, neʼe fakatau e te ʼuluaki taumatuʼa ia nāua pea mo tonā hōloga ke nātou kaugana ki te agahala pea mo te mate. Neʼe nā līaki tonā ʼuhiga hahaʼi haohaoa ʼaē neʼe talagafua ki te ʼAtua, ke feala hanā filifili faʼitaliha te meʼa ʼaē ʼe lelei pea mo te meʼa ʼaē ʼe kovi. Moʼo toe totogi te maʼuli haohaoa ʼaia, neʼe tonu ke foaki he totogi ʼe tatau mo te maʼuli haohaoa ʼaē neʼe pulihi e tatatou ʼu ʼuluaki mātuʼa. Mai tona ʼuhiga ʼaē kua heʼe haohaoa te hahaʼi fuli, koia neʼe mole feala ki he tahi ke ina foaki te totogi ʼaia.—Pesalemo 49:7.
Koia neʼe fai ai e Sehova ʼAtua he ʼu fakatuʼutuʼu moʼo tokoni kia tatou. Neʼe ina tuku te maʼuli ʼo tona ʼAlo ʼulu tokotahi ki te fatu ʼo te taupoʼou, ʼaē neʼe ina fānauʼi ia Sesu. Ki muʼa atu, lagi neʼe koutou fakafisi ki te ʼui ʼaē ʼe feala ke faitama he fafine ka kei taupoʼou. Kae ia ʼaho nei, ʼe ʼi ai te kau tōketā kua nātou fakatupu he ʼu manu ʼo nātou toʼo he ʼu eveeve ʼi te sino ʼo he manu pea nātou ʼai ki te tahi manu. Koia, ʼe tonu koa ke tou lotolotolua ʼo ʼuhiga mo te fealagia ʼa te ʼAtua ke ina fetogi te ʼaluʼaga ʼo he faitama māhani?
ʼI te kua maʼuli ʼo he tahi ʼe haohaoa ʼi te kele, neʼe kua feala ke foaki te totogi ʼaē neʼe ʼaoga moʼo hāofaki te malamanei mai te agahala pea mo te mate. Kae neʼe tonu muʼa ke lahilahi ake te kiʼi tamasiʼi ko Sesu ke liliu ko te “tōketā” ʼaē ka ina “faitoʼo” te ʼu mamahi ʼo te malamanei. Neʼe ina fai te faʼahi ʼaia he neʼe maʼuli haohaoa pea neʼe mole agahala ʼi he temi. Neʼe mole mamata pe Sesu ki te maʼuli tuʼania ʼa te hahaʼi ʼuhi ko te agahala, kae neʼe ina logoʼi mo ia te ʼu tuʼakoi ʼo te mālohi fakatagata. Ko te faʼahi ʼaia neʼe tokoni kia ia ke lotomahino ki te hahaʼi. (Hepeleo 4:15) Ko te ʼu fakamālōlō faka milakulo ʼaē neʼe ina fakahoko ʼi tona maʼuli neʼe ko he ʼu fakamoʼoni ʼaia, neʼe finegalo ke ina fakamālōlō te hahaʼi mahamahaki pea neʼe ina maʼu te mālohi moʼo fai te faʼahi ʼaia.—Mateo 4:23.
ʼI tana ʼosi fakahoko tona minisitelio lolotoga taʼu e tolu vaelua ʼi te kele, neʼe matehi Sesu e tana kau fakafeagai. Neʼe ina fakamoʼoni ai, ʼe feala ke talagafua he tagata haohaoa ki te Tupuʼaga, logola he ʼu fihifihia faigataʼa. (1 Petelo 2:22) Ko tona maʼuli haohaoa ʼaē neʼe ina sakilifisioʼi, neʼe liliu ko he totogi neʼe feala ke ina hāofaki ai te malamanei mai te agahala pea mo te mate. Neʼe ʼui fēnei e Sesu Kilisito: “E mole he tahi e ina maù he ofa lahiʼage i te ofa o ia ae e ina momoli tona mauli ke matehi o uhiga mo ona kaumea.” (Soane 15:13) Hili ʼaho e tolu ʼi tona mate, neʼe fakatuʼuake ia Sesu ki te maʼuli fakalaumālie ʼi selo, pea hili kiai he ʼu vāhaʼa, neʼe hake ki selo ʼo momoli ai kia Sehova ʼAtua te maʼuhiga ʼo tona totogi. (1 Kolonito 15:3, 4; Hepeleo 9:11-14) ʼI tana fai te faʼahi ʼaia, kua feala kia Sesu ke ina fakaʼaogaʼi te maʼuhiga ʼo tana sakilifisio kia nātou fuli ʼaē ʼe nātou mulimuli kia te ia.
ʼE koutou loto koa ke fua lelei kia koutou te faitoʼo ʼaia ʼi te faʼahi fakalaumālie, mo te faʼahi ʼo te loto, pea mo te faʼahi fakasino? Kapau ʼe koutou loto ki te faʼahi ʼaia, pea ʼe tonu ke koutou tui kia Sesu Kilisito. He koʼe ʼe mole koutou fakatuʼutuʼu ke koutou ʼiloʼi te Tōketā lahi ʼaia? ʼE feala ke koutou fai te faʼahi ʼaia mo kapau ʼe koutou ako te maʼuli ʼo Sesu Kilisito pea mo tana gāue moʼo hāofaki te hahaʼi agatonu. ʼE feala ke tokoni atu te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia.
[Paki ʼo te pasina 5]
ʼE fia fakamālōlō e Sesu te mahaki pea ʼe ina maʼu te mālohi moʼona fai
[Paki ʼo te pasina 7]
ʼE lave feafeaʼi te mate ʼo Sesu kia koutou?