Koutou Gāueʼi Tokotou Loto Ke Manavasiʼi Kia Sehova
“Kanapaula neʼe nātou gāueʼi ʼonatou loto ke nātou manavasiʼi kia te ʼau pea mo nātou taupau tuʼumaʼu taku ʼu fakatotonu fuli.”—Teutalonome 5:29.
1. ʼE tou ʼiloʼi papau feafeaʼi ʼe ʼi ai anai te ʼaho ʼe ʼāteaina ai te hahaʼi mai te mataku?
ʼI TE lolotoga ʼo te ʼu sēkulō, neʼe maʼuli matataku te malamanei. ʼE maʼuʼuli tuʼania te tokolahi ʼuhi ko tanatou matataku ki te hoge, te mahaki, te fai fakapō, peʼe ko te tau. Koia la ʼaē ʼi te kamata ʼo te akonaki ʼo te Déclaration universelle des droits de l’homme, ʼe ina fakahā ai tana fakaʼamu ki he mālama ʼe maʼu ai anai e te hahaʼi fuli te ʼāteaina mai te mataku.a Kae meʼa lelei, ʼe fakapapau mai e te ʼAtua ʼe ʼi ai moʼoni anai te mālama ʼaia—kae ʼe mole ko te tagata ʼaē ka ina fakahoko te faʼahi ʼaia. ʼAki tana polofeta ko Mikea, ʼe fakapapau mai e Sehova, ʼi tona mālama foʼou faitotonu ‘ ʼe mole he tahi ʼe ina fakamanavahe anai tana hahaʼi.’—Mikea 4:4.
2. (a) ʼE uga feafeaʼi tatou e te Tohi-Tapu ke tou manavasiʼi ki te ʼAtua? (b) Koteā te ʼu fehuʼi ʼe feala ke lagaʼi mokā tou vakaʼi te maʼua ʼaē ke tou manavasiʼi ki te ʼAtua?
2 ʼE toe feala pe ke liliu te manavasiʼi ko he mālohi ʼe lelei. ʼI te Tohi-Tapu, ʼe uga tuʼumaʼu te ʼu kaugana ʼa te ʼAtua ke nātou manavasiʼi kia Sehova. Neʼe ʼui fēnei e Moisese ki te kau Iselaele: “Ko Sehova tou ʼAtua ʼaē ka ke manavasiʼi anai ki ai, pea ko ia ʼaē ka ke tauhi anai ki ai.” (Teutalonome 6:13) ʼI te ʼu sēkulō ki muli age neʼe tohi fēnei e Salomone: “Manavasiʼi ki te ʼAtua moʼoni pea mo taupau tana ʼu fakatotonu. He koʼena te maʼua katoa ʼo te tagata.” (Tagata Tānaki 12:13) ʼAki tatatou gāue fai faka mafola, pea mo te takitaki ʼa te kau ʼaselo, ʼe tou toe uga mo te hahaʼi fuli ke nātou “manavasiʼi ki te ʼAtua pea mo . . . faka kolōlia kia te ia.” (Apokalipesi 14:6, 7, MN ) ʼO hilifaki ki te manavasiʼi kia Sehova, ʼe tonu ki te kau Kilisitiano ke nātou ʼofa ki te ʼAtua mo tonatou loto katoa. (Mateo 22:37, 38) E feafeaʼi hakita ʼofa ki te ʼAtua pea mo toe manavasiʼi kia te ia? He koʼe ʼe maʼuhiga ke tou manavasiʼi ki te ʼAtua ʼofa? Koteā te ʼu fua lelei ʼe kita maʼu ʼi tatatou fakatuputupu ia te manavasiʼi fakaʼatua? Moʼo tali ki te ʼu fehuʼi ʼaia, ʼe tonu muʼa ke tou mahino pe koteā te faka ʼuhiga ʼo te manavasiʼi ki te ʼAtua, pea ʼe liliu feafeaʼi te faʼahiga manavasiʼi ʼaia ko te koga tāfito ʼo tatatou ʼu felogoi mo Sehova.
Te Manavahe, Te Fakaʼapaʼapa, Pea Mo Te Manavasiʼi
3. Koteā te faka ʼuhiga ʼo te manavasiʼi ki te ʼAtua?
3 ʼE tonu ki te kau Kilisitiano ke nātou manavasiʼi ki te ʼAtua, heʼe ko tonatou Tupuʼaga. Ko te faka ʼuhiga ʼo te manavasiʼi ʼaia “ ʼe ko he manavahe pea mo he fakaʼapaʼapa lahi ki te Tupuʼaga, pea ʼe tou tuʼania naʼa tou fai he meʼa ʼe mole ina leleiʼia.” Koia, ʼe pipiki te manavasiʼi ki te ʼAtua kia faʼahi maʼuhiga e lua ʼo totatou maʼuli: tatatou aga ki te ʼAtua pea mo tatatou aga ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe fehiʼa ki ai. ʼE mahino ia, ʼe maʼuhiga ʼaupito te ʼu faʼahi ʼaia e lua pea ʼe tonu ke tou tokakaga lelei kiai. Ohage ko tona faka maʼuhigaʼi e te tikisionalio Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words, maʼa te kau Kilisitiano ko te manavasiʼi ʼaia ‘ ʼe ina takitaki te maʼuli, ʼi te ʼu meʼa fakalaumālie pea mo te aga ʼaē ʼe tonu ke fai.’
4. E feafeaʼi hatatou lava fakatupu te manavahe pea mo te fakaʼapaʼapa ki totatou Tupuʼaga?
4 E feafeaʼi hatatou lava fakatuputupu ia te manavahe pea mo te fakaʼapaʼapa ki totatou Tupuʼaga? ʼE tou ōfo mokā tou sio ki he fenua matalelei, pea mo he toʼaga vaitafe, peʼe ko te fakaofoofo ʼo te tō ʼo te laʼā. ʼE tou logoʼi mālohi te faʼahi ʼaia mokā tou mahino ʼaki tatatou tui, ko te ʼAtua ʼaē neʼe ina fai te ʼu gāue fakaofoofo fuli ʼaia. Pea tahi ʼaē meʼa, ohage ko te Hau ko Tavite, ʼe tou mahino ki totatou veliveli ʼosi mokā tou fakatatau ia tatou ki te ʼu meʼa fakaofoofo ʼaē neʼe faʼu e Sehova. “Ka ʼau mamata ki tau ʼu lagi, te ʼu gāue ʼo tou ʼu nima, te māhina pea mo te ʼu fetuʼu ʼaē neʼe ke teuteuʼi, koteā te ʼuhiga ʼo te tagata ʼaē ka mate ke ke manatuʼi ia ia?” (Pesalemo 8:3, 4) Ko te manavahe lahi ʼaia ʼe ina fakatupu ia tatou te fakaʼapaʼapa, ʼaē ʼe ina uga ke tou loto fakafetaʼi pea mo fakavikiviki kia Sehova ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa fuli ʼaē ʼe ina fai maʼa tatou. ʼE toe tohi fēnei e Tavite: “ ʼE ʼau vikiviki anai kia te koe, heʼe fakamanavahe pea mo fakaofoofo toku faʼu. ʼE fakatalakitupua ʼau gāue, pea ʼe mahino lelei kia te ʼau te meʼa ʼaia.”—Pesalemo 139:14.
5. He koʼe ʼe tonu ke tou manavasiʼi kia Sehova, pea koteā te faʼifaʼitaki lelei ʼe tou maʼu ki te faʼahi ʼaia?
5 ʼE fakatupu e te manavahe pea mo te fakaʼapaʼapa te manavasiʼi ʼe tau mo feʼauga ʼo ʼuhiga mo te mālohi ʼo te ʼAtua, ʼi tona ʼuhiga Tupuʼaga pea mo Tuʼi ʼAliki ʼo te ʼatulaulau. ʼI te meʼa ʼaē neʼe sio kiai te ʼapositolo ko Soane, ko “nātou ʼaē neʼe mālo ʼi te manu fekai mo tona fakatātā”—te kau tisipulo fakanofo ʼa Kilisito ʼi tonatou tuʼulaga ʼi selo—ʼe nātou kalaga fēnei: “ ʼE lahi pea mo fakaofoofo tau ʼu gāue, Sehova ʼAtua, te Māfimāfi. ʼE faitotonu pea mo moʼoni tou ʼu ala, Hau ʼo te heʼegata. Ko ai ʼaē ka mole manavasiʼi moʼoni anai kia te koe, Sehova, pea mo ina faka kolōliaʼi tou huafa?” (Apokalipesi 15:2-4, MN ) Ko te manavasiʼi ki te ʼAtua, ʼaē ko he fakaʼapaʼapa lahi ki tona ʼuhiga ʼaliki, ʼe ina uga te ʼu kaugā hau ʼaia ʼo Kilisito ʼi te Puleʼaga ʼo selo, ke nātou fakavikiviki ki te ʼAtua heʼe ko Ia te pule tāfito. ʼI tatatou fakatokagaʼi te ʼu meʼa fuli ʼaē neʼe fai e Sehova pea mo tana pule faitotonu ki te ʼatulaulau, ʼe mole toe ʼāsili age koa la tatatou manavasiʼi kia te ia?—Pesalemo 2:11; Selemia 10:7.
6. He koʼe ʼe tonu ke tou tuʼania naʼa tou fai he meʼa ʼe mole leleiʼia e Sehova?
6 Kae ʼo hilifaki mai ki te manavahe pea mo te fakaʼapaʼapa, ko te manavasiʼi ki te ʼAtua ʼe ina fakamaʼua ke tou tuʼania naʼa tou fai he meʼa ʼe mole ina leleiʼia peʼe tou talagataʼa kia te ia. Koteā tona tupuʼaga? ʼUhi he ko Sehova ʼe “tuai ʼi te ʼita pea mo mohu ʼi te lotoʼofa,” kae ʼe tonu ke tou manatuʼi “ ʼe mole ina fakahāo anai mai te tūʼa.” (Ekesote 34:6, 7) Logola tona ʼofa pea mo tana loto fakamolemole, kae ʼe mole tali e Sehova te kau agakovi heʼe faitotonu pea mo faʼifaʼitaliha. (Pesalemo 5:4, 5; Hapakuke 1:13) Ko te hahaʼi ʼaē ʼe nātou agahala kae mole nātou fakahemala kia mata ʼo Sehova pea mo fakafeagai kia ia ʼe mole nātou hāo anai mo te tūʼa. Ohage ko te ʼui ʼa te ʼapositolo ko Paulo, “ ʼE ko he meʼa fakamataku te tō kia nima ʼo te ʼAtua maʼuli.” Ko tatatou tuʼania naʼa tou higa ki he ʼaluʼaga feiā ʼe ko he puipui ia kia tatou.—Hepeleo 10:31, MN.
“ ʼE Ko Ia ʼAē Ka Koutou Pipiki Anai Ki Ai”
7. He koʼe ʼe feala ke tou falala ki te mālohi hāofaki ʼo Sehova?
7 Ko te manavasiʼi ki te ʼAtua pea mo te manavahe lahi ki tona mālohi, ʼe ko he ʼu fakaʼiloga ʼaia ʼo tatatou falala kia Sehova. Ohage pe ko te fīmālie ʼa he tamasiʼi mokā fakaōvi age tana tāmai, ʼo feiā mo tatou ʼaki te takitaki ʼa Sehova ʼe tou fīmālie ai pea mo falala kia ia. Koutou fakatokagaʼi te aga ʼa te kau Iselaele ʼi tonatou ʼosi fakamavae mai Esipito e Sehova: “Neʼe toe sio ia Iselaele ki te nima lahi ʼo Sehova ʼaē neʼe to ki te kau Esipito; pea neʼe manavasiʼi te hahaʼi kia Sehova pea mo tui kia Sehova.” (Ekesote 14:31) ʼAki te meʼa ʼaē neʼe hoko kia Eliseo, ʼe ko he tahi ʼaia fakamoʼoni “ ʼe nofo te ʼaselo ʼa Sehova ʼo ʼatakai ia nātou ʼaē ʼe nātou manavasiʼi kia te ia, pea ʼe ina hāofaki nātou.” (Pesalemo 34:7; 2 Hau 6:15-17) Ko te hisitolia ʼo te hahaʼi ʼa Sehova ia ʼaho nei ʼo feiā mo tatou totonu pe, ʼe ina fakamoʼoni ʼe gāue te mālohi ʼo te ʼAtua kia nātou ʼaē ʼe nātou tauhi kia te ia. (2 Fakamatala 16:9) Koia ʼe mahino ai kia tatou “ ʼe ʼi ai te falala mālohi ʼi te manavasiʼi kia Sehova.”—Tāʼaga Lea 14:26.
8. (a) He koʼe ʼe uga tatou e te manavasiʼi ki te ʼAtua ke tou haʼele ʼi tona ʼu ala? (b) Koutou fakamahino peʼe feafeaʼi tatatou “pipiki” kia Sehova.
8 ʼE mole fakatupu pe e te manavasiʼi ki te ʼAtua ia te falala kae ʼe ina toe uga tatou ke tou haʼele ʼi tona ʼu ala. ʼI te temi ʼaē neʼe fakatapu ai e Salomone te fale lotu, neʼe faikole fēnei kia Sehova: “Ke manavasiʼi [Iselaele] kia te koe, ʼo haʼele ʼi tou ʼu ala, ʼi te ʼu ʼaho fuli ʼaē ʼe nātou maʼuʼuli ai anai ʼi te fuga kele ʼaē neʼe ke foaki age ki tamatou ʼu kui.” (2 Fakamatala 6:31) ʼI te temi muʼa neʼe uga fēnei e Moisese te kau Iselaele: “ ʼE koutou haʼele anai ʼo mulimuli kia Sehova tokotou ʼAtua, pea ʼe ko ia anai ʼaē ka koutou manavasiʼi ki ai, pea ko tana ʼu fakatotonu ʼaē ka koutou taupau anai, pea ko tona leʼo ʼaē ka koutou fakalogo anai ki ai, pea ʼe ko ia ʼaē ka koutou tauhi anai ki ai, pea ʼe ko ia ʼaē ka koutou pipiki anai ki ai.” (Teutalonome 13:4) ʼE fakahā lelei e te ʼu vaega ʼaia, ʼe tou fia haʼele ʼi te ʼu ala ʼo Sehova pea mo “pipiki” kia te ia, koteʼuhi ʼe tou falala ki te ʼAtua. Ei, ʼe tou fakalogo kia Sehova pea mo tou tauhi kia te ia, pea mo pipiki kia te ia, ʼuhi heʼe tou manavasiʼi kia te ia, ohage pe ko te kiʼi tamasiʼi ʼaē ʼe tapiki ki tana tāmai heʼe falala ki ai.—Pesalemo 63:8; Isaia 41:13.
Ko Te ʼOfa Ki Te ʼAtua ʼe Ko Te Manavasiʼi Kia Te Ia
9. Koteā te pikipikiga ʼo te ʼofa ki te ʼAtua pea mo te manavasiʼi fakaʼatua?
9 ʼI te manatu ʼa te Tohi-Tapu, ʼe tou ʼofa ki te ʼAtua tatau aipe peʼe tou manavasiʼi kia te ia. Kae neʼe ako ki te kau Iselaele ke nātou “manavasiʼi kia Sehova . . . ke feala ai [hanatou] haʼele ʼi tona ʼu ala fuli, pea mo [nātou] ʼofa kia te ia.” (Teutalonome 10:12) Koia, ʼe pipiki tahi te manavasiʼi ki te ʼAtua pea mo te ʼofa ʼaē kia te ia. ʼE uga e te manavasiʼi ki te ʼAtua ke tou haʼele ʼi tona ʼu ala, pea ko te fakamoʼoni ʼaia ʼo totatou ʼofa kia te ia. (1 Soane 5:3) ʼE moʼoni te faʼahi ʼaia heʼe ka kita ʼofa ki he tahi, ʼe tou tuʼania naʼa kovi tatatou aga ki ai. Neʼe fakamamahiʼi ia Sehova e te kau Iselaele ʼi tanatou agatuʼu kia te ia ʼi te toafa. ʼE mahino ia, ʼe mole tou fia fai anai he meʼa ʼe fakaloto mamahi ki tatatou Tāmai ʼe ʼi selo. (Pesalemo 78:40, 41) ʼI te tahi faʼahi, ʼuhi heʼe “leleiʼia e Sehova ia nātou ʼaē ʼe manavasiʼi kia te ia,” ʼe tou fakafiafia tona loto mokā tou fakalogo pea mo tou agatonu. (Pesalemo 147:11; Tāʼaga Lea 27:11) Ko te ʼofa ki te ʼAtua ʼe ina uga tatou ke tou fai he ʼu meʼa ʼe lelei kia te ia, pea ko te manavasiʼi fakaʼatua ʼe ina puipui tatou naʼa tou fakamamahiʼi ia ia. ʼE ko he ʼu kalitate ʼaia ʼe ʼalutahi, kae ʼe mole nā fefakafeagaiʼaki.
10. Neʼe fakahā feafeaʼi e Sesu neʼe fiafia ʼi te manavasiʼi kia Sehova?
10 Neʼe fakahā lelei e Sesu Kilisito peʼe feafeaʼi hakita ʼofa pea mo manavasiʼi ki te ʼAtua. ʼO ʼuhiga mo Sesu, neʼe tohi fēnei e te polofeta ko Isaia: “ ʼE tonu anai ke nofo te laumālie ʼa Sehova ia te ia, ko te laumālie poto pea mo te ʼatamai, ko te laumālie ʼo te tokoni pea mo te mālohi, ko te laumālie ʼo te mālama pea mo te manavasiʼi kia Sehova; pea ʼe fiafia anai ʼi te manavasiʼi kia Sehova.” (Isaia 11:2, 3) ʼI te lea faka polofeta ʼaia, neʼe uga e te laumālie ʼo te ʼAtua ia Sesu ke manavasiʼi ki tana Tāmai ʼe ʼi selo. Pea tahi, ʼe tou fakatokagaʼi ko te manavasiʼi ʼaia neʼe mole ko he kavega ia, kae neʼe ko he meʼa fakatupu fiafia. Neʼe fiafia ia Sesu ʼi tana fai ia te finegalo ʼo te ʼAtua pea mo fakafiafia ia ia, māʼia mo te ʼu temi ʼaē neʼe faigataʼaʼia ʼaupito. ʼI te temi ʼaē neʼe matehi ai ʼi te pou fakamamahi, neʼe ina ʼui fēnei kia Sehova: “Aua naa hage ko toku loto, kae ke hage ko tou finegalo.” (Mateo 26:39) ʼUhi ko te manavasiʼi ʼaia ki te ʼAtua, neʼe tali e Sehova te ʼu kolekole ʼo tona ʼAlo, ʼo ina faka mālohiʼi, pea mo hāofaki ia ia mai te mate.—Hepeleo 5:7.
Tou Ako Ke Tou Manavasiʼi Kia Sehova
11, 12. (a) He koʼe ʼe tonu ke tou ako te manavasiʼi ki te ʼAtua? (b) ʼE akoʼi feafeaʼi tatou e Sesu ke tou manavasiʼi kia Sehova?
11 ʼE mole tatau te mataku ʼaē ʼe tou logoʼi mokā hoko he tuʼutāmaki faka natula, pea mo te manavasiʼi ʼaē ki te ʼAtua. Koia la ʼaē ko te Tavite Lahi, ia Sesu Kilisito, neʼe ina toe fai mai kia tatou te fakaafe ʼo te lea faka polofeta ʼaenī: “Koutou ʼōmai, ʼu foha, koutou fagono mai kia te ʼau! Ko te manavasiʼi kia Sehova, koʼena te meʼa ʼaē ka ʼau akoʼi atu anai.” (Pesalemo 34:11) E feafeaʼi takita ako mai ia Sesu te manavasiʼi ʼaē kia Sehova?
12 ʼE akoʼi tatou e Sesu ke tou manavasiʼi kia Sehova heʼe ina fakamahino mai te ʼulugaaga ʼo tatatou Tāmai ʼe ʼi selo. (Soane 1:18) ʼAki tana faʼifaʼitaki ʼe ina fakahā lelei mai peʼe feafeaʼi te manatu ʼa te ʼAtua pea mo tana aga ki te hahaʼi, heʼe ko Sesu ko te paki ʼo te ʼulugaaga ʼo tana Tāmai ʼe ʼi selo. (Soane 14:9, 10) Pea tahi, ʼaki te sakilifisio ʼa Sesu, ʼe tou lava fakaōvi kia Sehova mokā tou faikole ke ina fakamolemole tatatou ʼu agahala. Ko te manavaʼofa ʼaia ʼa te ʼAtua, ʼe ko he tupuʼaga mālohi ke tou manavasiʼi kia te ia. Neʼe tohi fēnei e te tagata fai pesalemo: “Heʼe maʼu ia te koe te fakamolemole moʼoni, ke feala hamatou manavasiʼi kia te koe.”—Pesalemo 130:4.
13. Koteā te ʼu tokoni ʼaē ʼe fakahāhā mai ʼi te tohi ʼo Tāʼaga Lea moʼo tokoni ke tou manavasiʼi kia Sehova?
13 ʼE fakahāhā mai e te tohi ʼo Tāʼaga Lea te ʼu tokoni ʼe feala ai ke tou fakatuputupu te manavasiʼi fakaʼatua. “Ê toku foha, kapau ʼe ke tali taku ʼu folafola pea mo ke taupau fakalelei ia te koe taku ʼu fakatotonu, ke feala ai hau tokaga ki te poto ʼaki tou taliga, ke ke fakafalele ai tou loto ki te fakasiosio tonu; kapau leva ʼe ke pāui ki te ʼatamai pea mo kapau ʼe ke kalaga ʼaki tou leʼo ki te fakasiosio tonu, . . . pea ʼe ke mahino ai anai ki te manavasiʼi kia Sehova pea ʼe ke maʼu ai anai te ʼatamai mālama ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua.” (Tāʼaga Lea 2:1-5) Koia la ʼaē, kapau ʼe tou fia manavasiʼi ki te ʼAtua, pea ʼe tonu ke tou ako tana Folafola, ke tou faiga fakamalotoloto ke tou mahino ki tana faiako, pea ʼe tou maʼu ai leva tana tokoni.
14. ʼE tou lava mulimuli feafeaʼi ki te tokoni ʼaē neʼe foaki ki te ʼu hau ʼo Iselaele?
14 ʼI te Iselaele ʼāfea neʼe fakatotonu ki te ʼu hau ke nātou hiki takitokotahi te Lao, pea ‘ke nātou lau ʼi te ʼaho fuli pe ʼo tonatou maʼuli, ke nātou ako te manavasiʼi ʼaē kia Sehova, tonatou ʼAtua, ke feala hanatou taupau te ʼu folafola fuli ʼo te lao.’ (Teutalonome 17:18, 19) ʼE maʼuhiga ʼaupito kia tatou ke tou lau pea mo ako te Tohi-Tapu mo kapau ʼe tou fia ako te manavasiʼi kia Sehova. Kapau ʼe tou maʼuliʼi te ʼu pelesepeto ʼo te Tohi-Tapu, ʼe tou maʼu māmālie ai te poto fakaʼatua pea mo te ʼatamai mālama. ʼE tou kamata ‘mahino ki te manavasiʼi kia Sehova,’ koteʼuhi ʼe tou sio ki te ʼu fua lelei ʼaē ʼe ina fakatupu ʼi totatou maʼuli, pea ʼe tou leleiʼia ai tatatou ʼu felogoi mo te ʼAtua. Pea tahi ʼaē meʼa, ʼi tatatou fakatahitahi tuʼumaʼu mo totatou ʼu tēhina mo tuagaʼane tūpulaga pea mo matutuʼa, ʼe tou lava fakalogo ki te akonaki ʼa te ʼAtua, pea mo ako te manavasiʼi ki te ʼAtua, pea mo tou haʼele ʼi tona ʼu ala.—Teutalonome 31:12.
Manuʼia Ia Nātou ʼe Manavasiʼi Kia Sehova
15. Ko te ʼu ʼaluʼaga fea ʼaē ʼe ʼalutahi ai te manavasiʼi ki te ʼAtua pea mo tatatou tauhi kia te ia?
15 ʼAki te ʼu meʼa ʼaē kua tou vakaʼi, ʼe tou mahino ai ko te manavasiʼi ki te ʼAtua ʼe ko he fakatuʼutuʼu fakapotopoto ʼe tonu ke tou gāueʼi fuli, koteʼuhi ʼe ko he koga tāfito ʼaia ʼo tatatou tauhi kia Sehova. ʼE ina faka fealagia ke tou falala katoa kia te ia, ke tou haʼele ʼi tona ʼu ala, pea mo tou pipiki kia te ia. Ohage ko Sesu Kilisito, ko te manavasiʼi ki te ʼAtua ʼe ina lava uga tatou ke tou foaki totatou maʼuli kia te ia ʼi te temi nei pea mo heʼegata.
16. He koʼe ʼe fakaloto mālohiʼi tatou e Sehova ke tou manavasiʼi kia te ia?
16 ʼE mole fakamataku te manavasiʼi ki te ʼAtua peʼe mamafa fau. ʼE fakapapau fēnei mai e te Tohi-Tapu: “Manuʼia te tagata fuli pe ʼe manavasiʼi kia Sehova, pea mo haʼele ʼi tona ʼu ala.” (Pesalemo 128:1) ʼE fakaloto mālohiʼi tatou e Sehova ke tou manavasiʼi kia te ia, koteʼuhi ʼe ina ʼiloʼi ʼe puipui anai tatou e te kalitate ʼaia. ʼE tou mahino ki te tokaga ʼofa ʼaia ʼi tana ʼu palalau ʼaenī kia Moisese: “Kanapaula neʼe . . . gāueʼi [e te kau Iselaele] ʼonatou loto ke nātou manavasiʼi kia te ʼau pea mo nātou taupau tuʼumaʼu taku ʼu fakatotonu fuli, ke fua lelei ai kia nātou pea mo ʼonatou foha ki he ʼu temi ʼe heʼegata!”—Teutalonome 5:29.
17. (a) Koteā te ʼu fua lelei ʼe tou maʼu mai te manavasiʼi ki te ʼAtua? (b) Ko te ʼu faʼahi fea ʼo te manavasiʼi fakaʼatua ʼe tou vakaʼi anai ʼi te alatike ka hoa mai?
17 ʼO toe feiā aipe, kapau ʼe tou fakatuputupu ʼi totatou loto te manavasiʼi ki te ʼAtua, ʼe fua lelei anai kia tatou. ʼI te ʼu faʼahi fea? ʼUluaki ko te taʼi aga ʼe leleiʼia anai e te ʼAtua pea ʼe ina fakaōvi anai tatou kia te ia. Neʼe ʼiloʼi e Tavite ʼaki te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko ʼi tona maʼuli, “ ʼe ina fakahoko anai te meʼa ʼaē ʼe loto kiai ia nātou ʼaē ʼe manavasiʼi kia te ia, pea ʼe logo anai ki tanatou pāui ʼaē ke tokoni age, pea ʼe ina hāofaki anai nātou.” (Pesalemo 145:19) Lua, ko te manavasiʼi fakaʼatua ʼe fua lelei anai kia tatou heʼe ina fetogi tatatou manatu ʼo ʼuhiga mo te meʼa ʼaē ʼe kovi. (Tāʼaga Lea 3:7) ʼI te alatike ka hoa mai, ʼe tou vakaʼi ai anai peʼe feafeaʼi totatou puipui e te manavasiʼi ʼaia mai te tuʼutāmaki fakalaumālie, pea mo fakahā mai te ʼu faʼifaʼitaki faka Tohi-Tapu ʼo te ʼu tagata neʼe manavasiʼi ki te ʼAtua pea neʼe nātou lītuʼa mai te meʼa ʼaē ʼe kovi.
[Kiʼi nota]
a Neʼe tali e te Fakatahi Lahi ʼo Amelika te Déclaration universelle des droits de l’homme ʼo te ʼaho 10 ʼo Tesepeli 1948.
ʼE Feala Koa Hakotou Tali?
• Koteā te faka ʼuhiga ʼo te manavasiʼi ki te ʼAtua, pea ʼe malave feafeaʼi kia tatou?
• Koteā te pikipikiga ʼo te manavasiʼi ki te ʼAtua pea mo te haʼele mo te ʼAtua?
• ʼE fakahā feafeaʼi mai e te faʼifaʼitaki ʼa Sesu ko te manavasiʼi ki te ʼAtua ʼe ʼalutahi mo te ʼofa ki te ʼAtua?
• Ko te ʼu ʼaluʼaga fea ʼaē ʼe tou lava fakatuputupu ai ʼi totatou loto te manavasiʼi kia Sehova?
[Paki ʼo te pasina 17]
Neʼe fakatotonu ki te ʼu hau ʼo Iselaele ke nātou hiki te Lao pea mo nātou lau ʼi te ʼaho fuli
[Paki ʼo te pasina 18]
ʼAki te manavasiʼi kia Sehova ʼe tou falala ai kia te ia ohage ko te falala ʼa he tama ki tana tāmai
[Haʼuʼaga ʼo te paki pasina 15]
Stars: Photo by Malin, © IAC/RGO 1991