Watchtower TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Watchtower
TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Faka'uvea
  • TOHI-TAPU
  • TOHI
  • FONO
  • w03 1/8 p. 23-27
  • Manuʼia Ia Ia ʼAē Ko Tona ʼAtua Ko Sehova

Aucune vidéo n'est disponible pour cette sélection.

Il y a eu un problème lors du chargement de la vidéo.

  • Manuʼia Ia Ia ʼAē Ko Tona ʼAtua Ko Sehova
  • Te Tule Leʼo—2003
  • Manatu Tafito
  • He Tahi ʼu Alatike
  • Ko Taku ʼIloʼi Te Moʼoni Faka Tohi-Tapu
  • Ko Te Fakalahilahi ʼo Taku Selevisi Kia Sehova
  • ʼE ʼOfa Makehe Mai Ia Sehova Kia ʼAu
  • ʼE Fakatuputupu e Sehova ʼi Te Potu Noleto
  • Ko He Toe Liliu Ki Kanata
  • “Ko Tou Lotoʼofa ʼe Lelei Age Ia ʼi Te Maʼuli”
    Te Tule Leʼo—1998
  • Neʼe Au Fiafia ʼi Taku Iloʼi Ia Sehova Mo Taku Akoʼi Ki ʼIhi
    Ko Te Tule Leʼo ʼe Ina Kalagaʼi Te PuleʼAga ʼo Sehova (Ako)—2022
  • Ko Te Kau Taupau Feʼaluʼaki—ʼE Ko Te ʼu Kaugā Gāue ʼi Te Moʼoni
    Te Kau Fakamoʼoni ʼa Sehova—Logo Tahi Moʼo Fai ʼo Te Finegalo ʼo Te ʼAtua ʼi Te Malamanei
Te Tule Leʼo—2003
w03 1/8 p. 23-27

Tonatou Maʼuli

Manuʼia Ia Ia ʼAē Ko Tona ʼAtua Ko Sehova

NEʼE FAKAMATALA E TOM DIDUR

Neʼe kua ʼosi lue te fale ʼo te kolo. Neʼe teuteuʼi maʼa he toko 300 hahaʼi ʼe ʼōmai anai ki te fakatahi lahi ʼi te kolo ko Porcupine Plain, ʼi Saskatchewan, ʼi Kanata. ʼI te Feliafā neʼe kamata nive, pea ʼi te Feliaono neʼe ʼi ai te matagi nive pea mole ʼasi he meʼa. Neʼe hifo te momoko ʼo aʼu ki te -40°C. Neʼe ko te toko 28 neʼe kau ki te fakatahi, ʼo kau ai mo te tamaliki. Neʼe ko taku ʼuluaki fakatahi lahi ʼaia ʼi toku ʼuhiga taupau faka silikosikilipisio, ʼi toku taʼu 25 pea neʼe ʼau tuʼania. Kae ʼi muʼa ʼo taku fakamatala atu te meʼa ʼaē neʼe hoko, tuku muʼa ke ʼau tala atu pe neʼe feafeaʼi taku maʼu te gāue makehe ʼaia.

ʼE ʼAU tuʼulaga fitu ʼi te famili, pea ʼe mātou toko valu, tagata fuli. Ko te tama muʼa ko Bill, ʼo hoa ki ai ia Metro, mo John, mo Fred, mo Mike, pea mo Alex. Neʼe ʼau tupu ʼi te taʼu 1925 pea ko Wally te muli ʼo te fānau. Neʼe mātou nonofo ōvi ki te kolo ko Ukraina, ʼi Manitoba, neʼe ʼi ai te fale gāue kele ʼo taku ʼu mātuʼa ʼaē ko Michael pea mo Anna Didur. Neʼe gāue ia Papa ʼi te kūtuga ʼaē ʼe nātou taupau te ʼu ala ʼo te ʼu saliote afi. Mai te ʼaluʼaga ʼaē ko te fale moe ʼo te kau gāue neʼe mole ko he koga meʼa feʼauga ke nonofo ai he famili kaugamālie, koia neʼe mātou nonofo ai ʼi te fale gāue kele. Neʼe lahi te temi ʼaē neʼe puli ai ia Papa ʼi fale, koia ʼaē neʼe ko Mama ʼaē neʼe ina taupau ia mātou. Neʼe tautau ʼalu ʼo nofo mo Papa lolotoga he vāhaʼa katoa peʼe laka atu, kae neʼe fia ʼiloʼi papau e Mama peʼe kua mātou popoto ʼi te kuka, ʼi te taʼo pane, pea mo te fai ʼo te gāue ʼi te loto fale. Neʼe mātou kau ki te Lotu Katolika Keleka, pea ʼi te ʼu meʼa ʼaē neʼe akoʼi mai e Mama, ko te maʼu faka ʼatamai ʼo te ʼu faikole pea mo te ʼu naunau faka lotu.

Ko Taku ʼIloʼi Te Moʼoni Faka Tohi-Tapu

Neʼe ʼau fia mahino ki te Tohi-Tapu talu mai taku kei veliveli. Ko te tagata ʼo tomatou vāhaʼa fale, ko te Fakamoʼoni ʼa Sehova, neʼe ina tautau ʼaʼahi tomatou famili, ʼo ina tautau lau mai te ʼu vaega faka Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, mo Halamaketone, pea mo te ʼu tapuakina taulekaleka ʼo te mālama foʼou. Ko Mama neʼe mole fia fai ki te meʼa ʼaē neʼe ʼui e te Fakamoʼoni, kae ko Mike mo Alex neʼe nā fia logo kiai. ʼI tona fakahagatonu, ʼaki te meʼa ʼaē neʼe nā ako neʼe nā fakafisi ai ki te hū solia lolotoga te Lua Tau Faka Malamanei. Koia ko Mike neʼe pilisoniʼi ai lolotoga he kiʼi temi veliveli, kae ko Alex neʼe ʼave ki te lotoʼā ke gāue fakakinau ʼi Ontario. ʼAki te temi, ko Fred mo Wally neʼe nā tali mo nāua ia te moʼoni. Kae ko toku ʼu tēhina lalahi e toko tolu neʼe mole nātou tali te moʼoni. Lolotoga he temi fualoa, neʼe fakafeagai ia Mama ki te moʼoni, kae ko te meʼa fakapunamaʼuli kia mātou fuli, neʼe liliu leva ko he fafine ʼe tauhi kia Sehova. Neʼe papitema ʼi tona taʼu 83. Neʼe mate ia Mama ʼi tona taʼu 96. Ko Papa neʼe ina tali lelei te moʼoni ʼi muʼa ʼo tona mate.

ʼI toku taʼu 17, neʼe ʼau fagona ki Winnipeg moʼo kumi ai haku gāue pea mo fakatahi mo nātou ʼaē ʼe nātou lava tokoni mai ke ʼau ako te Tohi-Tapu. Neʼe tapuʼi te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi te temi ʼaia, kae neʼe fai tuʼumaʼu pe te ʼu fono. Ko taku ʼuluaki fono ʼaē neʼe ʼau kau ai neʼe fai ʼi te ʼapi. Kae mai te ʼaluʼaga ʼaē neʼe ʼau tupu ake ʼi te Lotu Katolika Keleka, ko te meʼa ʼaē neʼe ʼau logo kiai ʼi te fono neʼe mata faikehe kia ʼau. Kae neʼe faifai pe, pea neʼe ʼau mahino ki te tupuʼaga ʼo te ʼui ʼaē ʼe mole ko he fakatuʼutuʼu faka Tohi-Tapu ia te fakakeheʼi ʼo te kau takitaki lotu mai te hahaʼi fakalogo; pea mo te tupuʼaga ʼo te mole tali e te ʼAtua ia te tapuakiʼi e te kau takitaki lotu ia te tau. (Isaia 2⁠:4; Mateo 23⁠:​8-10; Loma 12⁠:​17, 18) Neʼe hage kia ʼau neʼe mata fakapotopoto age ia te maʼuli ʼi te Palatiso ʼi te kele, ʼi hakita maʼuli ʼo talu ai ʼi he koga meʼa ʼe tuʼu mamaʼo.

ʼI taku kua tui papau ʼe ko te moʼoni ʼaia, neʼe ʼau foaki toku maʼuli kia Sehova pea neʼe ʼau papitema ʼi te taʼu 1942 ʼi Winnipeg. ʼI te taʼu 1943 neʼe mole kei tapuʼi te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi Kanata, pea neʼe mafola vave ai te gāue fai faka mafola. Neʼe malave mālohi te moʼoni faka Tohi-Tapu ʼi toku loto. Neʼe ʼau maʼu te pilivilesio ʼaē ke ʼau tagata faifekau ʼi te kokelekasio, pea mo ʼau faiakonaki pea mo gāue ʼi te telituale neʼe mole heʼeki gāueʼi. Ko taku kau ki te ʼu fakatahi lalahi ʼi Amelika neʼe tokoni lahi mai ki taku tuputupu ʼi te faʼahi fakalaumālie.

Ko Te Fakalahilahi ʼo Taku Selevisi Kia Sehova

ʼI te taʼu 1950, neʼe ʼau kamata gāue pionie ai, pea ʼi te māhina ʼo Tesepeli ʼo te taʼu pe ʼaia, neʼe kole mai ke ʼau tagata taupau faka silikosikilipisio. ʼI te kolo ʼe tuʼu ōvi ki Toronto, neʼe ʼau maʼu ai te pilivilesio ke akoako ʼau e Charlie Hepworth, ko he tēhina kua māhani pea mo agatonu. ʼI toku vāhaʼa akoako fakaʼosi, neʼe ʼau gāue mo toku tēhina ko Alex, ʼaē kua kau ki te gāue taupau faka silikosikilipisio ʼi Winnipeg.

Ko taku ʼuluaki fakatahi faka silikosikilipisio, ʼaē neʼe fakamatala ʼi te kamataʼaga, ʼe mole feala haku galoʼi. Neʼe ʼau tuʼania peʼe iku feafeaʼi anai te fakatahi ʼaia. Ko te meʼa ʼaē neʼe hoko, ko tamatou tagata taupau faka tisitilike, ia te Tēhina ko Jack Nathan, neʼe fai puleʼaki ke mātou maʼumaʼua fuli pea ke mātou fiafia. Neʼe mātou vakaʼi fakanounou ia te polokalama ʼo te fakatahi mo nātou ʼaē neʼe kau ai. Neʼe mātou fakamatala ia te ʼu meʼa neʼe hoko kia mātou, mo fai te ʼu faʼifaʼitaki ʼo te gāue ʼi te ʼu ʼapi, pea mo te ʼu faʼifaʼitaki ʼo te toe ʼaʼahi ʼo te hahaʼi, pea mo te faʼifaʼitaki ʼo ʼuhiga mo te faʼahiga fai ʼo te ʼu ako Tohi-Tapu. Neʼe mātou hiva te ʼu katiko. Neʼe lahi te meʼa kai. Teitei pe ʼi te ʼu hola lua fuli, neʼe mātou ʼinu kafe pea mo kai kato. Ko ʼihi neʼe momoe ʼi te ʼu hekaʼaga, pea mo te faʼahi ʼaē ʼe fai ai te ʼu akonaki, kae ko ʼihi neʼe takokoto ʼi te lauʼi simā. ʼI te ʼAhotapu, neʼe ʼai te kiʼi mālū ifo ʼo te matagi, ʼo lava kau ai te toko 96 ki te akonaki ʼaē ʼe fai ki te kaugamālie. Neʼe ʼau akoʼi ai te fai puleʼaki ʼi he ʼu ʼaluʼaga faigataʼa.

Neʼe toe hinoʼi ʼau ke ʼau fai te silikosikilipisio ʼo te potu noleto ʼo Alberta, ʼi te Colombie-Britannique, pea mo te telituale ʼo Yukon, te fenua ʼo te laʼā ʼo te māʼupō. Ko te fagona ʼi te ala lahi ʼaē ʼe tokakovi ʼo Alaska ʼe ʼalu mai Dawson Creek, ʼi Colombie-Britannique, ʼo aʼu ki Whitehorse, ʼi Yukon (ko kilometa e 1 477), pea ko te fai faka mafola ʼi te ala ʼe fakamaʼua kiai he faʼa kātaki mo he gaohi meʼa tokaga. Neʼe ko he ʼaluʼaga faigataʼa, ʼuhi ko te holo ʼo te nive, mo te ʼu mahifo hekeheke ʼo te ʼu moʼuga, pea mo te mole ʼasi lelei ʼo te ala ʼuhi ko te ʼu matagi nive.

Neʼe ʼau punamaʼuli ki te aʼu ʼo te moʼoni ki te potu mamaʼo ʼo te Potu Noleto. ʼI te tahi lakaga, ko Walter Lewkowicz mo ʼau neʼe ma ʼolo ʼo ʼaʼahi te kiʼi ʼapi ʼe tuʼu ōvi ki Lower Post, ʼi te Colombie-Britannique, ʼi te fakaloaloa ʼo te ala lahi ʼo te Alaska ʼi te tuʼakoi ʼo te telituale ʼo Yukon. Neʼe ma ʼiloʼi neʼe ʼi ai te tahi neʼe nofo ai koteʼuhi neʼe ma sisio ki te mālamagia ʼi te kiʼi matapā fakamālama. Neʼe ko te lagi hola hiva pōʼuli, pea neʼe ma fisifisi ki te matapā. Neʼe kalaga mai te leʼo tagata ke ma ʼulu ake ki loto, pea neʼe ma hū ai. Neʼe ko he meʼa fakapunamaʼuli te sio atu ki he tagata kua matuʼa ʼe takoto ʼi tona palepale pea mo lau te nusipepa Te Tule Leʼo. ʼI tona fakahagatonu, neʼe foʼou age te nusipepa ʼaē neʼe ina lau, ʼi te nusipepa ʼaē neʼe ma fia tuku age. Neʼe ina fakamahino mai neʼe momoli age ʼi te lameli. Mai te ʼaluʼaga ʼaē kua ʼaho valu tama to kehe mai te kokelekasio ʼi te temi ʼaia, neʼe mole heʼeki ma maʼu te ʼu nusipepa fakamuli. Neʼe fakahā e te tagata tona higoa, ko Fred Berg, pea mo ina ʼui mai logola te lauʼi taʼu ʼo tana kua apone, kae ko tona hoki ʼaʼahi ʼaia e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. Neʼe fakaʼui mai e Fred ke ma nonofo mo ia ʼi te po ʼaia. Neʼe ma lava vaevae age ki ai te ʼu tuʼuga moʼoni faka Tohi-Tapu, pea mo fakatuʼutuʼu ke ʼaʼahi ia ia e ʼihi Fakamoʼoni ʼe nātou fakalaka tuʼumaʼu ʼi te koga meʼa ʼaia.

Lolotoga te ʼu taʼu neʼe gāueʼi te ʼu silikosikilipisio veliveli e tolu. ʼO kamata ʼaia mai te Grande Prairie, ʼi Alberta, ʼi te potu esite ʼo aʼu ki Kodiak, ʼi Alaska, ʼi te potu uesite, ʼo mafola ai ʼi te ʼu kilometa e 3 500 tupu.

ʼI he ʼaluʼaga fakaofoofo, neʼe ʼau punamaʼuli ʼi taku tokagaʼi ʼi te ʼu koga meʼa mamaʼo, ohage pe ko te tahi ʼu koga meʼa, ʼe fakahoko te ʼofa makehe ʼo Sehova ki te hahaʼi fuli, pea ko te laumālie ʼo te ʼAtua ʼe ina ʼeke te ʼu ʼatamai mo te ʼu loto ʼo nātou ʼaē ʼe lotolelei ki te maʼuli heʼegata. Ia nātou ʼaia, neʼe kau ai ia Henry Lepine mai Dawson, ʼi Yukon. Neʼe nofo ia Henry ʼi te koga meʼa ʼe to kehe. ʼI tona fakahagatonu, kua fakalaka ʼi te ʼu taʼu e 60 tana mole heʼeki mavae mai te koga meʼa ʼaia ʼo te lameni aulo. Kae ko te laumālie ʼo Sehova, neʼe ina ʼeke te matuʼa ʼaia kua taʼu 84, ke fagona ia kilometa e 1 600 tupu ʼo ʼalu ki Anchorage ki te fakatahi faka silikosikilipisio, logola neʼe mole heʼeki kau ki he fono ʼo te kokelekasio. Neʼe fiafia ʼi te polokalama pea mo te fakatahi. ʼI tana toe liliu ki Dawson, neʼe nofo agatonu ia Henry ʼo aʼu ki tona mate. Kaugamālie ia nātou ʼaē neʼe nātou feʼiloʼiʼaki mo Henry neʼe nātou feʼekeʼaki peʼe koteā ʼaē neʼe ina uga te tagata matuʼa ʼaia, ke ina fai he fagona mamaʼo feiā. Ko te fia ʼiloʼi ʼaia neʼe ina taki ʼihi hahaʼi kua matutuʼa ke nātou tali te moʼoni. Koia ʼi hona faʼahiga ʼaluʼaga, neʼe tuku e Henry he fagonogono lelei.

ʼE ʼOfa Makehe Mai Ia Sehova Kia ʼAu

ʼI te taʼu 1955, neʼe ʼau fiafia ʼi taku maʼu te fakaafe ke ʼau kau ki te 26 kalasi ʼo te Faleako Faka Tohi-Tapu ʼo Kalaate. Neʼe fakamālohiʼi taku tui e te ako ʼaia, pea mo tokoni mai ke ʼau fakaōvi lahi kia Sehova. ʼI taku ʼosi maʼu toku pepa, neʼe hinoʼi ʼau ke ʼau toe hoko atu taku gāue faka silikosikilipisio ʼi Kanata.

Lolotoga te taʼu katoa, neʼe ʼau gāue ʼi te foʼi kolo lahi ko Ontario. Pea neʼe toe hinoʼi ia ʼau ke ʼau ʼalu ki Alaska. ʼE kei ʼau manatuʼi te ʼu ala lahi ʼaē ʼe nātou fakaloaloa ʼi te ʼu vai lalahi pea mo te ʼu tuʼuga moʼuga mo tonatou ʼu tumutumu nive. ʼI te temi vela, ʼe lahi te fisi ʼa te ʼu matalaʼi teu ʼi te ʼu mafa. ʼE mokomoko te ʼaele pea ko te vai ʼe maʼa. Ko te ʼu uluso, mo te ʼu lupo, mo te faʼahiga tia pea mo te tahi ʼu manu vao ʼe feʼoloʼaki faʼifaʼitaliha ʼi tonatou nofoʼaga.

Kae ʼe ʼi ai te ʼu faigataʼaʼia ʼi te gāue ʼi Alaska​—ʼe mole gata pe ki te fetogitogi ʼo te lagi, kae ʼe toe kau ai mo te mamaʼo ʼo te ʼu kolo. Neʼe mafola taku silikosikilipisio ia kilometa e 3 200, mai te potu esite ʼo aʼu ki te potu uesite. ʼI te temi ʼaia, neʼe mole foaki he motokā ki te tagata taupau faka silikosikilipisio. Ko te ʼu tēhina ʼo te ʼu kolo neʼe nātou lotolelei ke nātou feʼāveʼaki ia ʼau ʼi te ʼu kokelekasio. Kae ʼi ʼihi temi, neʼe tonu ke ʼau tāʼofi te ʼu motokā, peʼe ko he ʼu kamio peʼe ko he kau tulisi.

Neʼe hoko te ʼaluʼaga feiā ʼi te ala lahi ʼo Alaska ʼi te vaha ʼo te maga fā ʼo Tok, Alaska, pea mo Mile 1202, peʼe ko te koga meʼa ko Scotty Creek. Ko te ʼu pilō ʼo te latuani neʼe lagi tuʼu ia kilometa e 160 mai te tahi faʼahi ki te tahi faʼahi. Neʼe ʼau fakalaka ʼi te latuani ʼo Amelika ʼi Tok pea neʼe fakaheka ʼau ʼo ʼau fagona ia kilometa e 50. ʼOsi ʼaia pea neʼe mole kei ʼi ai he motokā neʼe fakalaka, pea neʼe ʼau haʼele ʼaia lolotoga hola e hogofulu ʼo ʼau fai kilometa e 40 tupu. Neʼe hoki ʼau mahino ki muli age te tupuʼaga ʼo te mole ʼi ai ʼo he motokā ʼo taku ʼosi fakalaka ʼi te latuani, neʼe tāʼofi te ʼu motokā fuli ʼaē neʼe fia ʼolo ʼi te ala lahi, ʼuhi ko te nive ʼaē neʼe holo ifo ki te koga meʼa ʼe mole faʼa mamaʼo ʼi te latuani. ʼI te māʼupō neʼe aʼu te momoko ki te -23°C, pea neʼe kei toe te ʼu kilometa e 80 pea hoki ʼau kaku ki he nofoʼaga ke ʼau mālōlō ai. Neʼe kua ʼaoga ke ʼau maʼu he koga meʼa ke ʼau fakamalumalu ai pea ke ʼau mālōlō ai.

ʼI taku haʼele ketu, neʼe ʼau tokagaʼi te motokā ʼe tuku ʼi te ala, kua ʼaofi e te nive. Neʼe ʼau manatu kapau ʼe ʼau lava ulu ki loto ʼo moe ʼi te ʼu foʼi hekaʼaga, ʼe ʼau lava hāo anai ʼi te po momoko ʼaia. ʼI taku keli te nive ke ʼau avahi te matapā, neʼe mole kei ʼi ai he ʼu foʼi hekaʼaga, gata pe ki te sinoʼi motokā. Meʼa lelei, neʼe ʼau maʼu te kiʼi ʼapi ʼe ōvi ki te ala, pea ʼe tuʼu lāvaki. ʼI taku ʼosi kaku gataʼa kiai, neʼe ʼau tafu ai te afi, pea neʼe ʼau mālōlō ai lolotoga te ʼu kiʼi hola. ʼI te uhu ake, neʼe ʼau toe faiga ke fakaheka ʼau ke ʼau ʼalu ki he tahi nofoʼaga, ʼe ʼau lava maʼu ai haku meʼa kai pea mo faitoʼo toku ʼu kauʼi tuhi ʼaē kua lavelavea.

ʼE Fakatuputupu e Sehova ʼi Te Potu Noleto

Ko taku ʼuluaki ʼaʼahi ʼi Fairbanks neʼe fakaloto mālohi ʼaupito. Neʼe fua lelei ai te gāue, pea teitei pe ko te toko 50 neʼe kau ki te akonaki ʼaē neʼe fai maʼa te kaugamālie ʼi te ʼAhotapu ʼaia. Neʼe mātou fakatahitahi ʼi te kiʼi fale misionea, neʼe nonofo ai ia Vernor mo Lorraine Davis. Ko te hahaʼi neʼe nātou fakalogo mai ki te akonaki, mai te fale kuka, mo te koga fale moe, pea mo te kiʼi ala ʼi te loto fale. Neʼe mātou ʼiloʼi ʼaki te ʼōmai kaugamālie ʼaia ki te fono, kapau ʼe ʼi ai he Fale ʼo Te Puleʼaga pea ʼe ina faka faigafua anai te gāue fai faka mafola ʼi Fairbanks. Koia ʼaki te tokoni ʼa Sehova, neʼe totogi te fale lahi, neʼe ko he fale meʼe ʼāfea atu, pea neʼe hiki ke fakatuʼu ki he kele lelei. Neʼe fakatuʼu mo te vai keli, pea mo te ʼu fale maʼanu pea mo he meʼa fakamāfana. ʼI te taʼu pe ʼaia, neʼe ʼi ai te Fale ʼo Te Puleʼaga neʼe kua feala tona fakaʼaogaʼi ʼi Fairbanks. ʼI te ʼosi fakatuʼu ai mo te fale kuka, neʼe fakaʼaogaʼi te fale ʼaia ki te fakatahi faka tisitilike ʼi te taʼu 1958, ʼaē neʼe ʼōmai kiai te toko 330.

ʼI te temi vela ʼo te taʼu 1960, neʼe ʼau fai te fagona loaloaga ʼo ʼalu motokā ki te ʼu pilō lalahi ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi New York ke ʼau kau ki he ako maʼa te kau taupau feʼaluʼaki ʼi Amelika pea mo Kanata. ʼI taku nofo ai, ko te Tēhina ko Nathan Knorr pea mo ʼihi tēhina takitaki neʼe nātou fakafehuʼi ia ʼau ʼo ʼuhiga mo te ʼamanaki ʼaē ke fakatuʼu he filiale ʼi Alaska. Hili te ʼu kiʼi māhina kiai, neʼe mātou fiafia ʼi te ʼaho 1 ʼo Sepetepeli 1961, koteʼuhi ʼe fakatuʼu anai he filiale ʼi Alaska. Ko te Tēhina ko Andrew K. Wagner ʼaē neʼe hinoʼi ke leʼoleʼo ki te ʼu gāue kehekehe ʼi te filiale. Ko ia mo tona ʼohoana ko Vera, neʼe kua taʼu 20 tanā gāue ʼi Brooklyn, pea neʼe nā toe māhani pe foki ʼi te gāue ʼo te taupau feʼaluʼaki. Ko te fakatuʼu ʼo te filiale ʼi Alaska neʼe ko he fakatuʼutuʼu lelei, koteʼuhi neʼe siʼisiʼi ai leva te feʼaluʼaki ʼo te taupau faka silikosikilipisio, pea mo faka fealagia ai kia ia ke lahi hana tokaga ki te ʼu fihifihia makehe ʼi te ʼu kokelekasio pea mo te ʼu telituale ʼaē ʼe tuʼu mamaʼo.

ʼI te temi vela ʼo te taʼu 1962, neʼe ko he temi fakafiafia ki te Potu Noleto. Neʼe avahi ai te filiale ʼo Alaska, pea neʼe ʼi ai mo te fakatahi faka tisitilike ʼi Juneau, Alaska. Neʼe laga ai mo te ʼu Fale Foʼou ʼo Te Puleʼaga ʼi Juneau pea mo Whitehorse, ʼi Yukon, pea neʼe fakatuʼu foki mo te tuʼuga kūtuga foʼou ʼi te ʼu koga meʼa mamaʼo.

Ko He Toe Liliu Ki Kanata

Lolotoga te ʼu taʼu, neʼe ʼau fefaitohiʼaki mo Margareta Petras mai Kanata. Ko Reta, neʼe fakahigoaʼi tuʼumaʼu feiā, neʼe kamata pionie ʼi te taʼu 1947, pea neʼe maʼu pepa mai Kalaate ʼi te taʼu 1955, pea neʼe gāue pionie ʼi te potu esite ʼo Kanata. Neʼe ʼau koleʼi ia ia ke ma ʼohoana, pea neʼe lotolelei kiai. Neʼe ma ʼohoana ʼi Whitehorse ʼi te māhina ʼo Fepualio ʼo te taʼu 1963. ʼI te temi fakatō lau ʼo te taʼu ʼaia, neʼe hinoʼi ʼau ke ʼau gāue taupau faka silikosikilipisio ʼi te potu uesite ʼo Kanata, pea neʼe ma gāue fiafia ai lolotoga taʼu e 25.

ʼUhi kua ma mahamahaki, ʼi te taʼu 1988 neʼe hinoʼi māua ke ma pionie makehe ʼi Winnipeg, ʼi Manitoba. Neʼe tonu ke ma taupau te Fale ʼo te ʼu Fakatahi Lalahi lolotoga taʼu e nima. ʼO mulimuli ki tomā fealagia, ʼe kei ma kau pe ki te gāue fakafiafia ʼaē ko te fai ʼo ni tisipulo. ʼI te gāue taupau faka silikosikilipisio, neʼe ma kamata te ʼu tuʼuga ako Tohi-Tapu, kae neʼe fai leva te ʼu ako e ʼihi. ʼI te temi nei, ʼaki te ʼofa makehe ʼo Sehova, ʼe ma kamata te ʼu ako pea ʼe ma toe maʼu mo te fiafia ʼaē ko te sio ki te tuputupu ʼo te ʼu ako, ʼo hoko ai mo tanatou foaki tonatou maʼuli kia Sehova pea mo nātou papitema.

ʼE ʼau ʼiloʼi papau ko te gāue kia Sehova ʼe ko te faʼahiga maʼuli lelei ʼaupito ʼaia ʼe kita maʼu. ʼE ko he maʼuli ʼe ʼi ai tona ʼuhiga pea mo fīmālie, pea ʼe ina fakaloloto totatou ʼofa kia Sehova ʼi te ʼaho fuli. Pea ʼe maʼu ai te fiafia moʼoni. Ki te ʼu pilivilesio faka teokalatike ʼe ma maʼu, ʼo mole lauʼia te koga meʼa ʼe ma nonofo ai, ʼe ma manatu tahi mo te tagata fai pesalemo ʼaē neʼe ina ʼui fēnei: “Manuʼia te hahaʼi ʼaē ko tonatou ʼAtua ko Sehova!”​—Pesalemo 144⁠:⁠15.

[Paki ʼo te pasina 24, 25]

ʼI te gāue ʼi te taupau faka silikosikilipisio

[Paki ʼo te pasina 25]

Ko te ʼaʼahi ʼo Henry Lepine ʼi te kolo ko Dawson City. ʼE ʼau tuʼu ʼi te faʼahi hema

[Paki ʼo te pasina 26]

Ko te ʼuluaki Fale ʼo Te Puleʼaga ʼi te kolo ko Anchorage

[Paki ʼo te pasina 26]

Ko Reta mo ʼau, ʼi te taʼu 1998

    Te ʼu Tohi Fakaʼuvea (1978-2025)
    Mavae
    Hu Ki Loto
    • Faka'uvea
    • Vaevae
    • Préférences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Conditions d’utilisation
    • Règles de confidentialité
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Hu Ki Loto
    Vaevae