Neʼe Ma Maʼu He ʼu Tapuakina ʼi Tamā Falala Kia Sehova

NEʼE felaveʼi taku tamai mo taku faʼe ʼi te taʼu 1919 ʼi te fakatahi ʼo te Kau Ako ʼo Te Tohi-Tapu ʼi Cedar Point, ʼi Ohio, ʼi Amelika. Pea ki muli age neʼe nā ʼohoana ʼi te taʼu pe ʼaia. Neʼe au tupu ʼi te taʼu 1922, pea ko toku tehina ko Paulo neʼe tupu taʼu ʼe lua ki muli age. Ko toku ʼohoana, ia Grace, neʼe tupu ʼi te taʼu 1930. Neʼe kau ʼana matuʼā ʼae ko Roy mo Ruth Howell ʼi te Kau Ako ʼo Te Tohi-Tapu talu mai tanā kei liliki. Pea ko te ʼu kui ʼa Grace ʼae neʼe kaumeʼa mo te Tehina ko Charles Taze Russell, neʼe ko ni Kau Ako ʼo Te Tohi-Tapu.

Neʼe au felaveʼi mo Grace ʼi te taʼu 1947 pea ma ʼohoana ʼi te ʼaho 16 ʼo Sulio 1949. ʼI muʼa ʼo tamā ʼohoana, neʼe ma palalau fakahagatonu ʼo ʼuhiga mo toma ka haʼu. ʼO ma fai ai te tonu ʼae ke ma kau ki te selevisi temi katoa pea ke mole ma maʼu fanau. ʼI te ʼaho 1 ʼo Oketopeli 1950, neʼe ma kamata ai tamā selevisi pionie. Pea ʼi te taʼu 1952, neʼe tuku mai te fealagia ʼae ke ma kau ki te gaue taupau fakasiliko.

NEʼE MA KAU KI TE GAUE TAUPAU FEʼALUʼAKI PEA MO TE AKO ʼO KILEATE

Neʼe ma mahino neʼe ʼaoga lahi he tokoni kia maua moʼo fakahoko te gaue foʼou ʼaia. Neʼe tokoni mai ʼihi tehina fotufotuʼa pea neʼe au kumi tokoni maʼa toku ʼohoana ko Grace. Neʼe au faipalalau mo Marvin Holien, ko te kaumeʼa ʼo toku famili talu mai fualoa mo mahani ʼi te gaue feʼaluʼaki, pea neʼe au ui fenei age: “Ko Grace ʼe kei finemui pea ʼe heʼeki poto ʼi te gaue ʼaia. ʼE feala la hau fakaha mai he tahi ʼe lava gaue mo Grace pea mo ina akoako ia ia.” Neʼe ina tali fenei mai: “ ʼEi, ko Edna Winkle, ʼe ko he pionie kua mahani pea ʼe feala ke tokoni lahi ki ai.” Ki muli age, neʼe ui fenei e Grace ʼo ʼuhiga mo Edna: “Neʼe tokoni mai ke ʼaua taku mataku ʼi te ʼu muʼa matapa, pea neʼe poto ʼi te tali ki te ʼu fehuʼi pea mo ina akoʼi mai ke au fagono lelei te ʼu palalau ʼa he tahi ke au iloʼi pe kotea ʼae ʼe tonu ke au tali. Neʼe ko te tuagaʼane la ʼaia ʼae neʼe ʼaoga kia au!”

Neʼe ma gaue mo Grace ʼi te ʼu siliko ʼe lua ʼi te potu fenua ʼo Iowa, ʼo kau ai mo te ʼu potu fenua ʼo Minnesota pea mo te potu Saute ʼo Dakota. Pea neʼe fekauʼi leva maua ki te Siliko 1 ʼo New York, ʼae neʼe kau ki ai te ʼu kolo ko Brooklyn mo Queens. ʼE mole ma galoʼi anai ʼi he ʼaho tamā tuʼania ʼuhi ko tamā mole popoto ʼi te gaue ʼaia. Neʼe kau ki te siliko ʼaia te Kokelekasio ʼo Brooklyn Heights, ʼae neʼe fakatahi ʼi te Fale Fono ʼo te Petele pea mo te ʼu tehina mo tuagaʼane kua fotufotuʼa ʼo te Petele. Hili te fai ʼo taku akonaki gaue ki te kokelekasio ʼaia, neʼe haʼu te Tehina ko Nathan Knorr ʼo ui fenei mai: “Malcolm, neʼe ke foaki mai he ʼu fakatotonu, pea neʼe lelei. Kaʼe manatuʼi, kapau ʼe mole ke lava foaki ni fakatotonu ʼaki he agalelei, ʼe mole ke tokoni ki te kokelekasio, pea ʼe mole he ʼuhiga ʼo tau gaue ki te kautahi. Kaʼe kataki ʼo hoko atu te gaue.” ʼI te hili ʼo te fono, neʼe au fakamatala te faʼahi ʼaia kia Grace. Pea neʼe ma hake ki toma koga fale ʼi te Petele. Neʼe ma lotomamahi pea neʼe ma fetagihi ai.

Hili ki ai ni mahina, neʼe ma maʼu te tohi neʼe fakaafe ai maua ki te 24 kalasi ʼo te Ako ʼo Kileate, pea neʼe ma maʼu ai ʼoma pepa ʼi Fepualio 1955. Neʼe fakaha mai ʼi muʼa ʼo tamā kau ki te ako ʼaia ʼe mole ina teuteuʼi anai maua ke ma liliu ʼo misionea, kaʼe ʼe ina teuteuʼi anai maua ke ma faiva ʼi te gaue feʼaluʼaki. Neʼe ko he aluʼaga fakafiafia tamā kau ki te ako ʼaia pea neʼe ma toe ako ai te agavaivai.

ʼI te ʼosi ʼo te ako, neʼe hinoʼi maua ki te gaue taupau fakatisitilike. Neʼe kau ki tamā tisitilike te ʼu potu fenua ʼo Indiana, mo Michigan pea mo Ohio. Pea ʼi Tesepeli 1955 neʼe ma punamaʼuli he neʼe ma maʼu te tohi mai te Tehina ko Knorr ʼe ui fenei ai: “Kolua fakaha fakahagatonu mai. Kapau ʼe kolua fia ʼomai ʼo maʼuʼuli ʼi te Petele . . . peʼe kapau ʼe kolua fia gaue muʼa ʼi te Petele pea hoki kolua olo ʼo gaue ʼi he fenua matapule, pea kolua fakaha mai. Kapau ʼe kolua leleiʼia te gaue fakatisitilike mo fakasiliko, pea ʼe ko he faʼahi anai ʼe au fia iloʼi.” Neʼe ma tali ai ʼe ma fiafia ʼi te fakahoko pe he gaue ʼe tuku mai. Mole faʼa fualoa, pea neʼe pauʼi mai te Petele ke ma olo age!

NEʼE MA FIAFIA ʼI TAMĀ GAUE ʼI NI TAʼU ʼI TE PETELE

Ko taku gaue ʼi te Petele neʼe kau ki ai te ʼu akonaki ʼae neʼe au fai ʼi te ʼu kokelekasio pea mo te ʼu fakatahi lalahi ʼi te ʼu potu fuli ʼo Amelika. Neʼe lahi te kau tupulaga neʼe au akoʼi pea mo tokoni ki ai, ʼae ki ʼamuli neʼe natou fakahoko he ʼu maʼua lalahi ʼi te kautahi ʼa Sehova. Pea neʼe au gaue maʼa te Tehina ko Knorr ohage he sikalaipe ʼi te pilo ʼae ʼe fakatuʼutuʼu ai te gaue faifakamafola ʼi te malamanei katoa.

Neʼe au leleiʼia tafitō te ʼu taʼu ʼae neʼe au gaue ai ʼi te Selevisi Gaue. Neʼe feala ke au gaue ʼi ai mo te tehina ko T. J. (Bud) Sullivan. Lolotoga ni taʼu neʼe ko ia te tehina taupau ʼo te selevisi ʼaia. Kaʼe neʼe toe lahi mo te ʼu faʼahi neʼe au ako mai te tahi ʼu tehina. Ohage la ko te tehina ko Fred Rusk ʼae neʼe hinoʼi ke ina akoako au. ʼE au manatuʼi taku fehuʼi fenei age: “Fred, he ko ʼe ʼe lahi te ʼu fetogi ʼe ke fai ʼi ʼaku tohi?” Neʼe kata, kaʼe neʼe ina fakaha mai te manatu neʼe ʼaoga ke au fakakaukauʼi, “Sio Malcolm, moka ke palalau ʼe feala tau fai ʼihi atu palalau moʼo fakamahino he manatu; kaʼe ka ke fai he tohi, tafitō la moka ko he tohi ʼe alu atu ʼi totatou selevisi, ʼe tonu ke ke fakaʼaogaʼi he ʼu kupu totonu.” Pea ʼaki he agalelei neʼe ina ui fenei mai leva: “Lotomalohi, ʼe lelei te meʼa ʼae ʼe ke fai pea ʼaki te temi, ʼe lelei anai ia faʼahi fuli ʼo tau gaue.”

Lolotoga te ʼu taʼu ʼae ʼi te Petele, neʼe tuku age kia Grace te ʼu faʼahiga gaue kehekehe ke ina fai, ʼo kau ai mo te fakamaʼa ʼo te ʼu koga fale ʼo te Petele. Neʼe ina leleiʼia te gaue ʼaia. ʼO kaku mai kia ʼaho nei, moka ma felaveʼi mo ʼihi tehina ʼae neʼe kei tupulaga ʼi te ʼu taʼu ʼaia ʼi te Petele, ʼe natou ui age kia Grace mo he malimali, “Neʼe ke akoʼi moʼoni mai te fakatoka ʼo he palepale, pea neʼe fiafia taku faʼe ki te faʼahi ʼaia neʼe ke fai.” Neʼe toe leleiʼia e Grace tana gaue ʼi te selevisi ʼo te ʼu Nusipepa, mo te selevisi ʼo te Meli pea mo ʼae ʼo te Faʼu Fime. Ko tana tokaga ki te ʼu gaue kehekehe ʼaia, neʼe tokoni kia Grace ke mahino ko te ʼu gaue fuli ʼae ʼe kita fai peʼe ko te ʼu koga meʼa fuli ʼae ʼe kita tauhi ai ʼi te kautahi ʼa Sehova, ʼe ko he pilivilesio mo he tapuakina. Ia ʼaho nei ʼe kei manatu feia pe.

NEʼE FETOGI TOMA MAʼULI

ʼI te ʼu taʼu 1970, neʼe ma kamata mahino ai leva neʼe ʼaoga ke ma tokakaga ki ʼama matuʼā ʼae kua vaivavai. Pea ki muli age, neʼe ʼi ai te tonu faigataʼa neʼe maʼua ke ma fai. Neʼe mole ma fia mavae ʼi te Petele ʼo toe feia ai mo te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼae neʼe kua ma ʼofa mamahi ai. Kaʼe kia au neʼe ko toku maʼua ke au tokaga ki ʼama matuʼā. Koia neʼe ma mavae ai ʼi te Petele ʼaki te ʼamanaki ʼae ʼe ma toe liliu mai anai moka fetogi toma aluʼaga.

Moʼo tokoni ki toma maʼuli ʼi te faʼahi fakapaʼaga, neʼe au liliu ai ko he tagata faifakatau koloa. ʼE au manatuʼi tuʼumaʼu anai te faʼahi ʼaeni neʼe ui mai e te tagata pule lolotoga toku akoako: “ ʼE fakatafito te gaue ʼaeni ki tatatou olo ki ʼu ʼapi ʼi te afiafi. Ko te ʼu lakaga ʼaia ʼe feala hatatou felaveʼi mo te hahaʼi. ʼE mole he meʼa ʼe maʼuhiga age ʼi tatatou olo ki te ʼu ʼapi ʼi te afiafi.” Neʼe au tali age, “ ʼE au tui papau ʼe ke palalau feia la heʼe kua ke mahani pea ʼe au fakaʼapaʼapa ki ai. Kaʼe ʼe ʼi ai foki mo ʼoku maʼua fakalaumalie neʼe au tokaga tuʼumaʼu ki ai talu mai ʼafeā pea ʼe mole au meʼa noaʼi anai ʼi he temi. ʼE au alu anai ki te ʼu ʼapi ʼi te afiafi, kaʼe ʼi te Feliatolu mo te Felianima, ʼe tonu ke au kau ki te ʼu fono ʼe maʼuhiga ʼaupito.” Neʼe tapuakina moʼoni au e Sehova he neʼe mole au to fono moʼo fakahoko taku gaue fakamalama.

Neʼe ma nofo ia tafa ʼo mama ʼi te temi ʼae neʼe mate ai ʼi te fale taupau ʼo te hahaʼi matutuʼa ʼi Sulio ʼi te taʼu 1987. Ko te afilimie ʼo te fale taupau ʼaia, neʼe ina ui fenei kia Grace: “ ʼE lelei tau alu ʼo ʼai hau kiʼi malolō. ʼE matou iloʼi fuli neʼe ke haʼu tuʼumaʼu pe ʼo vakaʼi te faʼe ʼo tou ʼohoana. Pea ʼaua tau hoha.”

ʼI Tesepeli 1987, neʼe ma fai tamā kole ke ma toe olo ʼo gaue ʼi te Petele, te koga meʼa ʼae ʼe ma leleiʼia. Kaʼe ʼi ni ʼaho pe ki muli age, neʼe fakaha mai neʼe maʼu e Grace te kōsea ʼo te gakāu. Hili tona tafa pea mo maʼu tona fimalie, neʼe mole kei maʼu ia ia te kōsea. Kaʼe lolotoga te temi ʼaia, neʼe ma maʼu te tohi mai te Petele neʼe kole mai ai ke ma hoko atu tamā minisitelio ʼi tamā kokelekasio. Neʼe ma fakatotonu ke ma hoko atu tamā gaue faifakamafola.

ʼAki te temi, neʼe au maʼu te faiga malie ʼae ke au alu ʼo gaue ʼi Texas. Neʼe ma toʼo ai te tonu ʼae ke ma olo ki ai koteʼuhi ko te koga meʼa mafana ʼaia ʼe lelei anai kia maua, pea neʼe moʼoni. ʼI Texas nei, kua taʼu 25 tamā fakatahi mo ni tehina mo tuagaʼane ʼofa kua matou felogoʼi lelei.

TE ʼU AKO NEʼE MA TAʼOFI

Neʼe maʼu e Grace te kōsea ʼo te gakāu mo te kia pea mole heʼeki faʼa fualoa kua ina maʼu mo te kōsea ʼo te fatafata. Kaʼe neʼe mole he temi neʼe hanuhanu ai ʼo ʼuhiga mo te ʼu aluʼaga ʼo tona maʼuli peʼe ina fakafihiʼi te pelesepeto ʼo te tuʼulaga pule pea mo te fakalogo. Neʼe tautau fai te fehuʼi ʼaeni kia ia: “Kotea te puleʼaki ʼe kolua fai ke fua manuʼia ai takolua nofo ʼohoana pea mo maʼu te fiafia moʼoni?” Neʼe ina fakaha te ʼu tupuʼaga ʼaeni ʼe fa: “ ʼE ma kaumeʼa lelei. ʼE ma faipalalau tuʼumaʼu ʼi te ʼaho fuli. ʼE ma leleiʼia tamā fakatahi ʼi te ʼaho fuli. Pea ʼe mole he ʼaho ʼe ma olo ai ʼo momoe ʼi he afiafi kaʼe ʼe ma feitaʼaki.” ʼE moʼoni, ʼi ʼihi temi ʼe ma fefihiʼaki, kaʼe ʼe ma fefakamolemoleʼaki pea mo galoʼi pea ʼe ko he faʼahi ʼe fua lelei moʼoni.

ʼI te ʼu faigataʼaia ʼae neʼe hoko ʼi toma maʼuli, neʼe ma taʼofi te ʼu ako kehekehe ʼaeni:

1. ʼAua naʼa kotou falala ki tokotou poto.—Taag. 3:5, 6; Sel. 17:7.

2. ʼE maʼuhiga ke kotou fakalogo kia Sehova pea mo ʼana lao. ʼE tonu ke kotou filifili, peʼe kotou fakalogo peʼe kailoa.—Loma 6:16; Hep. 4:12.

3. Kotou fakamuʼamuʼa tona finegalo kaʼe mole ko takotou kumi ni koloa.—Taag. 28:20; Ekl. 7:1; Mat. 6:33, 34.

4. Kotou tokakaga tafitō ki te ʼu meʼa ʼae ʼe kotou lava fai kaʼe mole ki ʼae ʼe mole kotou lavaʼi.—Mat. 22:37; 2 Tim. 4:2.

Neʼe fakalaka tamā tauhi kia Sehova ʼi te ʼu taʼu ʼe 75 ʼo kau ki ai te ʼu taʼu ʼe 65 ʼae kua ma ʼohoana ai. Neʼe fakaofoofo moʼoni te ʼu temi ʼae neʼe ma tauhi ai kia Sehova lolotoga te ʼu taʼu ʼaia. ʼE ma fakaʼamu mo faikole ke maʼu e te ʼu tehina mo tuagaʼane fuli ia te ʼu tapuakina lahi ʼaia moka natou falala kia Sehova.