Te Fakatuʼuake ʼo Sesu Tona Fakaʼuhiga Kia Tatou

1, 2. (1) Kotea ʼae neʼe fia iloʼi e ʼihi takitaki lotu, pea neʼe kotea te tali ʼa Petelo? (Vakaʼi te ʼuluaki pakī.) (2) He koʼe neʼe feala ke palalau ia Petelo ʼaki ia he lototoʼa?

HILI ni vahaʼa ki te mate ʼo Sesu, neʼe tuʼu ia te apositolo ko Petelo ia muʼa ʼo te kau takitaki lotu Sutea agakovi. Pea ʼe ko natou pe ʼaia ʼae neʼe natou fonofono ke natou matehi ia Sesu. Kua natou iita kia Petelo koteʼuhi neʼe ina fakamalolo ia te tagata neʼe ketu talu tana tupu. Neʼe natou fehuʼi fenei kia Petelo: “Ko te malohi fea, pea ko te huafa o ai, nee kolua fai ai te mea aia?” Neʼe tali fenei age ia Petelo ʼaki he lototoʼa: “Ko te higoa o Sesu Kilisito mai Nasaleti, ae nee koutou [“tutuki ki te pou,” MN], pea kua fakatuuake ia e te Atua mai te kau mate, ko te huafa aia kua tuu ai te tagata aeni i he malolo katoa i okotou mua.”—Gaue 4:5-10.

² ʼI muʼa atu, neʼe fakafisi tuʼa tolu ia Petelo kia Sesu ʼuhi ko te lahi ʼo tona mataku. (Maleko 14:66-72) Kaʼe ʼi te lakaga ʼaia, kua ina maʼu ia te lototoʼa ia muʼa ʼo te kau takitaki lotu. Kotea tona tupuʼaga? Neʼe tokoni ki ai ia te laumalie maʼoniʼoni, pea neʼe tui papau kua maʼuli ia Sesu. He koʼe neʼe tui papau ia te apositolo ki te faʼahi ʼaia? Pea he koʼe ʼe feala ke tou tui papau mo tatou ki te faʼahi ʼaia?

3, 4. (1) Ko te ʼu fakatuʼuake fea ʼae neʼe hoko ʼi muʼa ʼo te tupu ʼa te kau apositolo ʼa Sesu? (2) Ko ai ʼae neʼe fakatuʼuake e Sesu?

³ Neʼe iloʼi e te kau apositolo ʼe feala ke toe maʼuʼuli ake ia te kau mate. ʼI muʼa ʼo te tupu ʼa te kau apositolo, neʼe foaki e te ʼAtua kia Elia mo Eliseo ia te malohi moʼo fakatuʼuake ia te kau mate. (1 Hau 17:17-24; 2 Hau 4:32-37) Neʼe li he tagata mate ki te fale maka ʼo Eliseo pea neʼe toe maʼuli ake ʼi te lave ʼo tona sino ki te ʼu hui ʼo Eliseo. (2 Hau 13:20, 21) Pea neʼe tui ia te kau ʼuluaki Kilisitiano ki te ʼu fakamatala ʼaia, ohage pe ko tatatou tui ki te moʼoni ʼo te Folafola ʼa te ʼAtua.

⁴ ʼE mahino ia, ʼe malave ʼaupito kia koe ia te ʼu fakamatala ʼo te ʼu fakatuʼuake ʼae neʼe fai e Sesu. Ohage la, fakakaukauʼi age muʼa ia te punamaʼuli ʼa te fafine vitua, ʼi te temi ʼae neʼe fakatuʼuake ai e Sesu ia tana tama ʼulu tokotahi. (Luka 7:11-15) Peʼe fakakaukauʼi age muʼa ia te temi ʼae neʼe fakatuʼuake ai e Sesu ia te kiʼi taʼahine. Neʼe lagi fiafia lahi ʼana matuʼā ʼi tanā sisio ki tana kua toe maʼuli ake. (Luka 8:49-56) Kaʼe ʼe feafeaʼi kia Lasalo? Neʼe lagi fiafia te hahaʼi ʼi tana hu mai ki tuʼa mai tona fale maka, kua toe maʼuli.—Soane 11:38-44.

HE KOʼE NEʼE MAKEHE IA TE FAKATUʼUAKE ʼO SESU?

5. He koʼe neʼe kehekehe ia te fakatuʼuake ʼo Sesu mo te ʼu fakatuʼuake ʼae ʼi muʼa atu?

⁵ Neʼe iloʼi e te kau apositolo, neʼe kehekehe ia te fakatuʼuake ʼo Sesu mo te ʼu fakatuʼuake ʼae ʼi muʼa atu. Ko natou ʼae neʼe fakatuʼuake ʼi muʼa atu, neʼe natou toe maʼuʼuli ake ʼaki he sinoʼi tagata, kaʼe neʼe natou toe mamate ki muli age. Kaʼe neʼe fakatuʼuake ia Sesu ko he laumalie ʼe mole feala ke fakaʼauha. (Lau ia Gaue 13:34.) Neʼe tohi e Petelo, “neʼe fakapogi ia [Sesu] ʼi te kakano, kaʼe neʼe toe liufaki ia ki te maʼuli ʼi te laumalie.” Pea ʼe “heka ʼi te toʼomataʼu ʼo te ʼAtua, he neʼe hake ia ki selo; pea kua foaki age kia te ia te ʼu ʼaselo, mo te ʼu malohi, mo te ʼu puleʼaga ke fakalogo kia te ia.” (1 Petelo 3:18-22, MN) Ko te ʼu fakatuʼuake neʼe ko he ʼu milakulo fakaofoofo ia, kaʼe ko te fakatuʼuake ʼo Sesu neʼe mole hona fakatatau.

6. Neʼe malave feafeaʼi ia te fakatuʼuake ʼo Sesu ki ʼana tisipulo?

⁶ Neʼe malave ʼaupito ia te fakatuʼuake ʼo Sesu ki te ʼu tisipulo. ʼI te manatu ʼo ʼona fili, neʼe kei mate pe ia. Kaʼe neʼe kua toe maʼuli ake ia ʼi tona ʼuhiga laumalie malohi, pea neʼe mole feala ke fai age e he tahi ia he meʼa ʼe kovi. ʼAki ia tona fakatuʼuake, neʼe fakamoʼoni ai neʼe ko ia te Alo ʼo te ʼAtua. Neʼe mole kei lotomamahi peʼe matataku ia te ʼu tisipulo, koteʼuhi neʼe natou iloʼi kua toe maʼuli ake ia Sesu. Pea neʼe natou fiafia mo lotofalala. Ka na pau la neʼe mole fakatuʼuake ia Sesu, ko te fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua ʼe mole hoko anai ia, pea ʼe mole he ʼuhiga anai ʼo te logo lelei ʼae neʼe natou tala.

7. Kotea ʼae ʼe fai e Sesu ia ʼaho nei, pea ko te ʼu fehuʼi fea ʼae ʼe feala ke tou fai?

⁷ ʼE tou iloʼi ʼe mole gata pe ki te ui ʼae ko Sesu neʼe ko he tagata lahi. Koteʼuhi ʼe maʼuli nei ia Sesu pea ʼe ina takitaki ia te gaue faifakamafola ʼi te malamanei. ʼE ko ia te Hau ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼi selo, ʼae kua ina vave pulihi katoa anai ia te agakovi, pea mo fakaliliu ia te kele ko he palatiso ʼe maʼuʼuli ai anai te hahaʼi ʼo heʼe gata. (Luka 23:43) Ka na pau la neʼe mole fakatuʼuake ia Sesu, pea ʼe mole feala anai ia ke hoko ia te ʼu aluʼaga fuli ʼaia. Koia, he koʼe ʼe feala ke tou tui papau neʼe fakatuʼuake ia Sesu? Pea kotea ia te fakaʼuhiga ʼo tona fakatuʼuake kia tatou?

ʼE MALOHI AGE IA SEHOVA ʼI TE MATE

8, 9. (1) He koʼe neʼe kole e te kau takitaki lotu ke leʼo ia te fale maka ʼo Sesu? (2) Kotea ʼae neʼe hoko ʼi te ʼomai ʼa te ʼu fafine ki te fale maka?

⁸ Hili te matehi ʼo Sesu, neʼe ʼomai leva ia te kau takitaki lotu kia Pilato ʼo natou ui fenei: “Aliki, e matou manatui nee tala e te tagata kaka aia i tana kei mauli: I te osi o aho e tolu, e au toe tuuake anai. Koia ke ke fakatotonu ke leo te tanuma o kaku ki te tolu aho, o tupu ke aua naa omai ana tisipulo o kaihaa te sino, pea ke natou ui ki te hahai: Kua toe tuuake ia ia mai te kau mate. E kovi age anai te kaka aia i te uluaki. Nee ui leva e Pilato kia natou: E i ai takotou kau leo, kotou olo o leo ia ia o hage ko te mea ae e kotou loto ki ai.” Pea neʼe ko te faʼahi pe ʼaia ʼae neʼe natou fai.—Mateo 27:62-66.

⁹ Neʼe tuku te sino ʼo Sesu ki he fale maka neʼe toli ʼi te maka, pea neʼe pupunu ʼaki ia te foʼi maka. Pea neʼe loto e te kau takitaki lotu ke tuku ia Sesu ʼi te fale maka ʼaia ʼo talu ai. Kaʼe neʼe mole ko te manatu ʼaia ʼa Sehova. Hili ki ai ni ʼaho ʼe tolu, neʼe ʼomai ia Malia Maketalena pea mo te tahi Malia ki te fale maka. Neʼe nā sisio ai ki te kua toʼo kehe ʼo te foʼi maka ʼae neʼe pupunu ʼaki, pea neʼe heka ai te ʼaselo. Pea neʼe ui e te ʼaselo ki te ʼu fafine ke nā sisio neʼe mole he tahi ʼi te fale maka. Neʼe ui fenei ai e te ʼaselo kia naua: “E mole pe i heni ia ia; kua toe tuuake ia ia.” (Mateo 28:1-6) Neʼe kua toe maʼuli ake ia Sesu.

10. Neʼe fakamoʼoni feafeaʼi e Paulo neʼe kua fakatuʼuake ia Sesu?

¹⁰ Neʼe ha lelei ʼi te ʼu aluʼaga ʼae neʼe hoko lolotoga te ʼu ʼaho ʼe 40 ki muli age, neʼe kua fakatuʼuake ia Sesu. Neʼe tohi fenei e te apositolo ko Paulo ki te kau Kolinito: “Neʼe au fakaha atu ʼi te ʼu ʼuluaki meʼa, te meʼa ʼae neʼe au toe tali mo au, ʼae neʼe mate ia Kilisito maʼa ʼatatou agahala ʼo mulimuli ki te Folafola; pea neʼe ʼavaifo, ʼei, pea fakatuʼuake ʼi te tolu ʼaho ʼo mulimuli ki te Folafola; pea neʼe ha kia Sefasi, pea ki te toko hogofulu-ma-lua. ʼOsi ʼaia pea neʼe ha ki te ʼu tehina e toko nimageau tupu ʼi he temi e tahi, tokolahi ia natou ʼe kei [natou maʼuʼuli] ʼo aʼu mai ki te temi ʼaeni, kaʼe ko ʼihi kua momoe ʼi te mate. ʼOsi ʼaia pea neʼe ha kia Sake, pea ki te ʼu apositolo fuli; kaʼe neʼe toe ha fakamuli kia au, ohage ki he tahi neʼe fanauʼi tautonu.”—1 Kolinito 15:3-8, MN.

KO TUPUʼAGA ʼE FA ʼE TOU ILOʼI AI KO SESU NEʼE FAKATUʼUAKE

11. Neʼe hoko feafeaʼi ia te fakatuʼuake ʼo Sesu “ʼo mulimuli ki te Folafola”?

¹¹ Neʼe hoko ia te fakatuʼuake ʼo Sesu “ʼo mulimuli ki te Folafola.”a Neʼe fakakikite ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua ia te fakatuʼuake. Ohage la, neʼe tohi e Tavite, ʼe mole liakī anai ia te “ofaaga” peʼe tagata agatonu ʼa te ʼAtua ʼi te fale maka. (Lau ia Pesalemo 16:10.) ʼI te Penikosite ʼo te taʼu 33, neʼe ui e Petelo ko te tagata agatonu neʼe ko Sesu. Pea neʼe ina fakamahino ai ‘neʼe sio fakatomuʼa ia Tavite ki te fakatuʼuake ʼo Kilisito mo ina ui, ʼe mole liʼakina anai ia ia ʼi te fale maka pea ʼe mole iloʼi anai e tona sino ia te pala.’—Gaue 2:23-27, 31.

12. Ko ai ʼae neʼe sio kua fakatuʼuake ia Sesu?

¹² Tokolahi neʼe natou sio mata kua fakatuʼuake ia Sesu. ʼI te ʼu ʼaho ʼe 40 hili ia tona fakatuʼuake, neʼe ha ia Sesu ki ʼana tisipulo ʼi te ʼoloto ʼae neʼe tuʼu ovi ki tona fale maka, ʼi te ala ʼae ki te kolo ko Emausi, pea mo ʼihi atu koga meʼa. (Luka 24:13-15) Neʼe palalau ia ki he ʼu hahaʼi takitokotahi, ʼo kau ai ia Petelo, pea mo he ʼu kiʼi kutuga. Pea ʼi te tahi ʼaho, neʼe ha ia Sesu ki te toko 500 tupu hahaʼi. Koia ʼe mole feala hatatou meʼa noaʼi ia te tokolahi ʼae neʼe natou sio mata kua fakatuʼuake ia Sesu.

13. Neʼe fakaha feafeaʼi e te ʼu tisipulo ʼaki ia tanatou faʼafai, neʼe kua fakatuʼuake ia Sesu?

¹³ ʼAki he faʼafai neʼe fakamafola e te kau tisipulo ia te fakatuʼuake o Sesu. Pea ʼuhi ko tanatou gaue faifakamafola, neʼe fakatagaʼi natou, mo natou maʼuli mamahi pea neʼe matehi ʼihi ia natou. Ke ke fakakaukauʼi age muʼa ia te faʼahi ʼaeni: Mo ka na pau la neʼe mole fakatuʼuake ia Sesu, neʼe tali koa e Petelo ke tuʼutamakiʼia ia tona maʼuli ʼi tana fakamafola ia te fakatuʼuake ʼo Kilisito, ki te kau takitaki lotu ʼae neʼe fehihiʼa kia Sesu pea mo fonofono ia tona matehi? Neʼe tui papau ia Petelo pea mo te tahi ʼu tisipulo, neʼe kua toe maʼuli ake ia Sesu pea neʼe ina takitaki ia te gaue faifakamafola. Pea tahi, ʼaki ia te fakatuʼuake ʼo Sesu, neʼe falala malohi ai ʼana tisipulo ʼe toe fakatuʼuake anai mo natou. Ohage la, neʼe mate ia Setefano kaʼe neʼe tui papau ia ʼe toe fakatuʼuake anai ia ia.—Gaue 7:55-60.

14. He koʼe ʼe tou tui ʼe maʼuli nei ia Sesu?

¹⁴ ʼE tou maʼu he ʼu fakamoʼoni, ʼe pule nei ia Sesu ʼi tona ʼuhiga Hau pea ʼe ko te Pule ʼo te kokelekasio Fakakilisitiano. ʼE haga tuputupu aipe ia te kau Kilisitiano moʼoni. ʼE feala koa ke hoko ia te aluʼaga ʼaia, mo ka na pau la neʼe mole fakatuʼuake ia Sesu? Pea ʼe mahino ia, neʼe lagi mole tou iloʼi pe ko ai ia Sesu, mo ka na neʼe mole fakatuʼuake ia ia? Kaʼe ʼe tou maʼu he ʼu tupuʼaga lelei ke tou tui ai ʼe maʼuli ia Sesu pea ʼe ina takitaki ia te gaue faifakamafola ʼi te malamanei.

TE FAKAʼUHIGA ʼO TE FAKATUʼUAKE ʼO SESU KIA TATOU

15. He koʼe ʼaki ia te fakatuʼuake ʼo Sesu ʼe tou maʼu ia te lototoʼa moʼo faifakamafola?

¹⁵ ʼAki ia te fakatuʼuake ʼo Kilisito, ʼe tou maʼu ai ia te lototoʼa ʼi te faifakamafola. Talu mai te temi ʼo Sesu, ʼe fakaʼaogaʼi e te ʼu fili ʼa te ʼAtua ni puleʼaki kakā kehekehe moʼo fakagata ia te faifakamafola. Ohage la ko te aposetasia, mo te manukinuki, mo te agamalohi, mo te tapuʼi ʼo te gaue faifakamafola, pea mo te gaohi koviʼi mo te matehi ʼo ʼihi ia tatou. Kaʼe neʼe fakakikite fenei ʼi te Tohi-Tapu: “E noa anai te mahafu tau fuli nee fau ke tau kia koe.” (Esaia 54:17) ʼE mole tou matataku kia natou ʼae ʼe fakaʼaogaʼi e Satana, koteʼuhi ʼe tokoni mai ia Sesu kia tatou ohage pe ko tana fakapapauʼi mai. (Mateo 28:20) Tatau aipe pe kotea ʼae ʼe fai e ʼotatou fili, kaʼe ʼe tou tui papau ʼe mole feala anai hanatou taʼofi ia tatou.

16, 17. (1) ʼE fakamoʼoni feafeaʼi ia te fakatuʼuake ʼo Sesu ki ʼana akonaki fuli? (2) ʼO mulimuli kia Soane 11:25, kotea ia te malohi ʼae neʼe foaki e te ʼAtua kia Sesu?

¹⁶ ʼE fakamoʼoni ia te fakatuʼuake ʼo Sesu ki ʼana akonaki fuli. Neʼe tohi e te tagata sivi Tohi-Tapu, ka na neʼe mole fakatuʼuake la ia Kilisito, pea ko te kau Kilisitiano ʼe ko he hahaʼi vavale ʼe natou tui ki he loi. Neʼe tohi e te apositolo ko Paulo mo ka na neʼe mole fakatuʼuake ia Sesu, pea ʼe mole he ʼuhiga ia ʼo te faifakamafola mo te tui ʼa te kau Kilisitiano. Pea ʼe liliu pe anai ia te ʼu Evaselio, ko he hisitolia fakaʼofaʼofa ʼo he tagata agalelei mo poto neʼe matehi e ʼona fili. Kaʼe neʼe fakatuʼuake ia Sesu, ʼo fakamoʼoni ai kia faʼahi fuli ʼae neʼe ina akoʼi mai.—Lau ia 1 Kolinito 15:14, 15, 20.

¹⁷ Neʼe ui fenei e Sesu: “Ko au ko te toe tuuake mo te mauli, ko ae e tui mai kia au e mauli anai ia, tatau pe e mate ia.” (Soane 11:25) ʼE ko he fakamoʼoni ʼaia ʼe hoko anai ia tana fakapapau. Neʼe foaki e Sehova ia te malohi kia Sesu moʼo fakatuʼuake ia natou ʼae ka pule anai ʼi selo pea mo te toko lauʼi miliale hahaʼi ʼae ka maʼuʼuli anai ʼi te kele. Pea ko te sakilifisio mo te fakatuʼuake ʼo Sesu ʼe ina fakamoʼoni ʼe pulihi anai ia te mate. Koia ʼe feala ke tou maʼu ia te malohi moʼo ʼutakiʼi ia te ʼu ʼahiʼahi fuli pea mo tou lototoʼa maʼia pe ʼe tonu ke tou mamate.

18. Kotea ʼae ʼe fakamoʼoni ki ai ia te fakatuʼuake ʼo Sesu?

¹⁸ ʼAki ia te fakatuʼuake ʼo Sesu, ʼe tou tui papau ai ʼe fakamauʼi anai ia te hahaʼi ʼo mulimuli ki te ʼu fakatotonu ʼofa ʼa Sehova. Neʼe ui e Paulo ki te kiʼi kutuga tagata mo fafine ʼi Atena, ʼe fakamauʼi anai e te ʼAtua ia te “malamanei i te faitotonu, i he tagata ae kua ina filifili, pea kua ina tuku ki te u tagata fuli he fakamooni o uhiga mo ia i tana toe fakatuuake ia mai te kau mate.” (Gaue 17:31) Neʼe fakanofo e te ʼAtua ia Sesu ko totatou Tuʼi Fakamau, pea ʼe feala ke tou tui papau ʼe ina fakahoko anai ia tana fakamau, ʼi te faitotonu mo te ʼofa.—Lau ia Esaia 11:2-4.

19. Ko tatatou tui ki te fakatuʼuake ʼo Kilisito, ʼe malave feafeaʼi kia tatou?

¹⁹ ʼE tou loto ke tou fai ia te finegalo ʼo te ʼAtua, koteʼuhi ʼe tou tui ki te fakatuʼuake ʼo Sesu. Ka na pau la neʼe mole ina foaki ia tona maʼuli pea mo toe fakatuʼuake, ʼe tou haga nonofo aipe anai ʼi te fakatuʼā ʼo te agahala mo te mate. (Loma 5:12; 6:23) ʼE mole ʼi ai anai hatatou ʼamanaki pea ʼe lelei age pe ke tou ui fenei: “Tou kai pea tou inu, koteuhi e tou mate anai i apogipogi.” (1 Kolinito 15:32) Kaʼe ʼe mole tou fakamuʼamuʼa ia te ʼu fakafiafia ʼo te maʼuli. Koteʼuhi ʼe tou fakamaʼuhigaʼi ia te ʼamanaki ki te fakatuʼuake pea ʼe tou fiafia ʼi te fakalogo tuʼumaʼu kia Sehova.

20. ʼE ha feafeaʼi ia te maʼoluga ʼo te ʼAtua ʼi te fakatuʼuake ʼo Sesu?

²⁰ ʼE ha ʼi te fakatuʼuake ʼo Sesu ia te maʼoluga ʼo Sehova, pea ʼe ko ia ʼae “ʼe ina fakapale natou ʼae ʼe natou kumi moʼoni ia ia.” (Hepeleo 11:6, MN) Neʼe fakaʼaogaʼi e Sehova ia tona malohi pea mo tona poto moʼo fakatuʼuake ia Sesu ki te maʼuli tuputupua ʼi selo. Neʼe toe fakaha e te ʼAtua ia tana fealagia ʼae ke ina fakahoko ʼana fakapapau. Pea neʼe ina fakapapau ʼe ina fakatokatoka anai ia te fakafihiʼi ʼo tana pule faʼitaliha ʼaki ia he “hakoga” ʼe makehe. Koia ke feala ke hoko ia te fakapapau ʼaia, neʼe tonu ki te “hakoga,” ia Sesu, ke mate pea ke fakatuʼuake.—Senesi 3:15.

21. Kotea te fakaʼuhiga ʼo te ʼamanaki ʼo te fakatuʼuake kia koe?

²¹ ʼE tou lotofakafetaʼi ʼaupito kia Sehova ʼo ʼuhiga mo te ʼamanaki ʼo te fakatuʼuake. ʼE fakapapauʼi fenei mai ʼi te Tohi-Tapu: “Koeni te tapenakulo o te Atua mo te u tagata! E nofo anai ia mo natou, pea e natou liliu anai ko tana hahai, pea e nofo anai te Atua totonu mo natou. E ina holoholoi anai te u loimata fuli mai onatou mata, pea e mole toe mau anai te mate: e mole toe mau anai he tagi, mo he lauga, mo he mamahi, koteuhi kua puli leva te u uluaki mea.” Neʼe foaki ia te fakapapau ʼaia ki te apositolo ko Soane ʼae neʼe ina ui fenei: “Tohi; koteuhi e mooni mo totonu te u folafola aeni.” Kaʼe ko ai ʼae neʼe ina fakaha ia te fakapapau ʼaia kia Soane? Neʼe ko Sesu Kilisito ʼae neʼe kua fakatuʼuake.—Apokalipisi 1:1; 21:3-5.