Neʼe Lahi Te ʼu Tapuakina Neʼe Au Maʼu Mai Te ʼu Faʼifaʼitaki Lelei ʼo ʼIhi

Neʼe au tupu ʼi Québec, ko te kolo ʼi Kanata ʼe palalau ai te Fakafalani. Neʼe pusiaki au e ʼaku matuʼā, ko Louis mo Zélia. Neʼe nā agalelei mo ʼofa kia au. Ko taku tamai neʼe ko he tahi neʼe umiuminoa pea neʼe ina leleiʼia te lautohi. Neʼe au leleiʼia te faitohi. Pea neʼe au fakaʼamu ke au liliu ʼi he ʼaho ko he tagata ʼe ina tohi he ʼu alatike maʼa he fale sulunale.

ʼI taku taʼu 12, neʼe ʼomai ki tomatou ʼapi te tagata neʼe kaugā gaue mo taku tamai, ko Rodolphe Soucy pea mo tona kaumeʼa. Neʼe ko te ʼu Fakamoʼoni ʼa Sehova. Neʼe mole au iloʼi lelei pe ko ai te kau Fakamoʼoni. Pea neʼe mole au kumi ke au mahino ki tanatou lotu. Kae neʼe au punamaʼuli ʼi tanā faʼahiga tali ʼae ki ʼamatou fehuʼi, he neʼe nā agalelei pea neʼe fakapotopoto ʼanā tali, ʼo nā fakaʼaogaʼi te Tohi-Tapu. Neʼe toe punamaʼuli foki mo ʼaku matuʼā. Neʼe matou tali ai ke fai hamatou ako Tohi-Tapu.

ʼI te temi ʼaia, neʼe au ako ʼi he fale ako Katolika. ʼI ʼihi temi, neʼe au vaevae mo ʼoku kaugā ako te ʼu manatu ʼae neʼe au ako ʼi te Tohi-Tapu. ʼI te tahi ʼaho, neʼe iloʼi leva te faʼahi ʼaia e te kau faiako, ʼae neʼe ko he ʼu patele. Neʼe tukugakoviʼi au e he tahi ia natou ʼaia ʼi muʼa ʼo te kalasi katoa, takua ʼe au agatuʼu. Neʼe mole ina fakaʼaogaʼi pe la te Tohi-Tapu moʼo fakaha ʼe hala te ʼu meʼa ʼae neʼe au palalau ki ai. Neʼe lahi ʼosi taku tuʼania ʼi te lakaga ʼaia, kae neʼe fua lelei kia au he neʼe tokoni mai ke au mahino ʼe mole alu tahi te ʼu akonaki fakalotu mo te Tohi-Tapu. Neʼe au toe mahino ai foki ʼe tonu ke au fakagata taku alu ki te fale ako ʼaia. Neʼe fakagafua mai leva e ʼaku matuʼā ke au fetogi fale ako.

NEʼE AU AKO KE AU LELEIʼIA TE FAIFAKAMAFOLA

Neʼe hoko atu pe taku ako te Tohi-Tapu, kae neʼe au tuputupu mamalie ʼi te faʼahi fakalaumalie he neʼe au mataku ʼi te faifakamafola. Neʼe maʼuhiga ʼaupito ʼi te temi ʼaia ia te Lotu Katolika pea neʼe fakafeagai malohi ki tamatou gaue faifakamafola. Ko te tagata faipolitike maʼuhiga ʼo Québec, ia Maurice Duplessis, neʼe felogoi lelei mo te lotu. Neʼe ina fakagafua ke fakakinakinaʼi pea mo ʼohofi e te hahaʼi ia te kau Fakamoʼoni. Neʼe tonu ke lototoʼa ʼaupito te kau Fakamoʼoni ʼi te temi ʼaia ʼi tanatou olo ʼo faifakamafola.

Neʼe tokoni mai ia te tehina ko John Rae ke au tauʼi taku mataku. Neʼe kau ʼi te hiva kalasi ʼo te Ako ’o Kileate. Neʼe ko he tehina neʼe kua ina iloʼi lelei te gaue faifakamafola. Kae neʼe agavaivai pea neʼe mole mataku te hahaʼi ʼi te fakaovi ki ai. Neʼe tahitahiga tana faitokoni fakahagatonu mai kia au. Kae neʼe lahi age te ʼu meʼa ʼae neʼe au ako mai tana faʼifaʼitaki lelei. Neʼe faigataʼa kia John te Fakafalani, koia neʼe au tau alu mo ia ʼi te faifakamafola pea mo tokoni ki ai ʼo ʼuhiga mo te lea. Ko taku fakatahi ʼaia mo John neʼe tokoni mai ke au fai leva te tonu ʼae ke au liliu ko he Fakamoʼoni ʼa Sehova. Hili taʼu ʼe hogofulu talu mai taku ʼuluaki faipalalau mo te kau Fakamoʼoni, neʼe au papitema ai leva. Neʼe ko te ʼaho 26 ʼo Maio, 1951.

Neʼe hahaʼi age te kau pionie ʼi tamatou kiʼi kokelekasio ʼi Québec. Koia, neʼe uga au e tanatou faʼifaʼitaki lelei ke au pionie. ʼI te temi ʼaia, neʼe matou fakaʼaogaʼi pe ia te Tohi-Tapu ʼi tamatou faifakamafola. Neʼe mole matou fakaʼaogaʼi he ʼu tohi, koia neʼe tonu ke matou faiva ʼi te fakaʼaogaʼi ʼo te Tohi-Tapu. Neʼe au faiga ai ke au iloʼi lelei te ʼu vaega Tohi-Tapu ʼae neʼe feala ke au fakaʼaogaʼi moʼo fakamahino ia te moʼoni ki te hahaʼi. Kae tokolahi te hahaʼi neʼe natou fakafisi te lau ʼo he ʼu vaega ʼi he Tohi-Tapu ʼae neʼe mole heʼeki fakamoʼoni peʼe neʼe fakagafua e te Lotu Katolika.

Neʼe au ʼohoana ʼi te taʼu 1952 mo Simone Patry. Neʼe ko te tuagaʼane agatonu. Neʼe ma olo leva ʼo maʼuli ʼi Montréal, pea hili te taʼu katoa, neʼe ma maʼu tamā taʼahine ko Lise. ʼE moʼoni, neʼe tonu ke au tuku taku pionie lolotoga he kiʼi temi ʼi muʼa ʼo tamā ʼohoana. Kae neʼe ma faiga pe mo Simone ke ma maʼuli fakafeʼauga, ke lava lagolago katoa toma famili ki te ʼu gaue ʼo te kokelekasio.

Neʼe hili taʼu ʼe hogofulu ʼi muʼa ʼo taku toe fakakaukauʼi fakalelei ke au toe toʼo taku selevisi pionie. ʼI te taʼu 1962, neʼe au kau ki te Ako ’o Te Minisitelio ’o Te Pule’aga maʼa te kau tagata ʼafeā, ʼi te Petele ʼo Kanata. Neʼe fai lolotoga te mahina katoa. Pea neʼe au koga fale tahi mo te tehina neʼe higoa ko Camille Ouellette. Neʼe au punamaʼuli ʼosi ʼi te faʼafai ʼa te tehina ko Camille ʼi te faifakamafola, tafito la he neʼe ina toe taupau mo tona kiʼi famili. ʼI te temi ʼaia, neʼe tokosiʼi pe te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼi Québec neʼe natou pionie pea mo taupau hanatou ʼu fanau. Kae neʼe faiga ia te tehina ko Camille ke ina fai te faʼahi ʼaia. ʼI te ʼu temi ʼae neʼe ma faipalalau ai, neʼe ina fakalotomalohiʼi au ke au fakakaukauʼi ʼo ʼuhiga mo toku aluʼaga. Hili pe ni mahina, neʼe au tokagaʼi neʼe feala ke au toe toʼo taku selevisi pionie temi katoa. Neʼe mole leleiʼia e ʼihi taku tonu ʼaia. Kae neʼe au toʼo pe taku selevisi, he neʼe au falala ʼe tapuakiʼi anai e Sehova ʼaku faiga ke lahi age taku kau ki te faifakamafola.

NEʼE MA TOE LILIU KI QUÉBEC ʼO MA PIONIE MAKEHE AI

ʼI te taʼu 1964, neʼe hinoʼi maua ke ma pionie makehe ʼi toma kolo ko Québec. Neʼe ma pionie makehe ai lolotoga ni taʼu. ʼI te temi ʼaia, neʼe kua lelei age te faifakamafola, kae neʼe kei ʼi ai pe niʼihi neʼe fakafeagai mai.

ʼI te tahi Moeaki hili hoʼata, neʼe puke au ʼi te kiʼi kolo veliveli ko Sainte-Marie, neʼe mole vaha mamaʼo mo toma kolo ko Québec. Neʼe ʼave au ki te fale polisi, pea neʼe pilisoniʼi ai au he neʼe au faifakamafola kae mole haku pepa fakagafua. Ki muli age, neʼe ʼave au ki te tuʼi fakamau ko Baillargeon. Neʼe matataku te hahaʼi ʼi te tagata ʼaia. Neʼe ina fehuʼi mai pe ko ai anai taku avoka. Neʼe au fakaha age ko Glen How,a neʼe ko te tehina Fakamoʼoni pea neʼe ko he avoka neʼe iloa ʼaupito. ʼI tana logo ki te higoa ʼaia, neʼe mataku ai pea neʼe ina ui fenei: “ ʼI malaʼia foki!” ʼI te temi ʼaia, ko te tehina ko Glen neʼe ko he avoka neʼe gaue lelei ʼaupito, pea neʼe tokoni ki te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi te ʼu telepinale. Mole fualoa ki ai, neʼe fakaha mai e te telepinale kua molehi fuli te ʼu tukugakoviʼi ʼae neʼe fai ʼo ʼuhiga mo au.

Neʼe toe faigataʼa foki te totogi ʼo he ʼu fale ke fai ai ʼamatou fono, ʼuhi ko te fakafeagai ki tamatou gaue ʼi Québec. Neʼe lava maʼu e tamatou kiʼi kokelekasio te kiʼi fale neʼe kua ʼafeā pea neʼe mole mafana lelei ʼi loto. Koia, ʼi te ʼu temi momoko, neʼe fakaʼaogaʼi e te ʼu tehina he masini fakamafana neʼe haʼele ʼaki te penisini. Neʼe matou tutuʼu ia tafa ʼo te masini ʼaia ʼi muʼa ʼo te kamata ʼo te ʼu fono, pea mo fakamatala ai he ʼu aluʼaga fakalotomalohi neʼe hoko kia natou.

ʼE ko he meʼa fakafiafia te sio ʼae ki te ʼu fua lelei ʼo te gaue faifakamafola ʼaki te temi. ʼI te ʼu taʼu 1960, neʼe mole lahi te ʼu kokelekasio ʼi Québec, mo te potu fenua Noleto, pea mo te koga meʼa ko Gaspésie. Kae ia ʼaho nei, ko siliko ʼe lua ʼi ai pea ʼe fakatahi te ʼu tehina ʼi ʼanatou Fale Fono matalelei.

NEʼE FAKAAFE MAUA KI TE SELEVISI TAUPAU FEALUʼAKI

Neʼe fakaafe maua ki te gaue fakasiliko ʼi te taʼu 1970. Pea neʼe hinoʼi leva maua ki te gaue fakatisitilike ʼi te taʼu 1973. Neʼe lahi te ʼu meʼa ʼae neʼe au ako ʼi te ʼu taʼu ʼaia mai te ʼu tehina faʼafai. Neʼe kau ʼi te ʼu tehina ʼaia ia Laurier Saumurb pea mo David Splane.c Neʼe nā kau toko lua ki te selevisi taupau fealuʼaki. Ko au mo David, ʼi te hili pe ʼo he fakatahi, neʼe ma fevaevaeʼaki ni tokoni ke hikihiki age tamā faiakonaki. ʼE au manatuʼi, neʼe ui fenei mai e David ʼi te tahi ʼaho: “Léonce, neʼe au leleiʼia tau akonaki fakamuli. Neʼe lelei, kae ʼe feala pe ke au fai he tahi ʼu akonaki ʼe tolu ʼaki te ʼu tuʼuga manatu ʼae neʼe ke talanoa ki ai!” ʼE moʼoni, neʼe lahi fau pe te ʼu manatu ʼae neʼe au talanoa ki ai ʼi ʼaku akonaki. Neʼe tonu ke au akoako ke au fakanounou.

Ko te gaue ʼa te kau taupau fakatisitilike neʼe ko te fakalotomalohiʼi ia te kau taupau fakasiliko. Kae neʼe tokolahi te kau faifakamafola ʼi Québec neʼe matou feiloʼiʼaki lelei. Pea neʼe natou loto ke faifakamafola mo au moka neʼe au ʼaʼahi te ʼu taupau fakasiliko. Neʼe au leleiʼia te faifakamafola mo natou. Kae ʼi te tahi age faʼahi, neʼe mole lahi te temi ʼae neʼe au gaue ai mo te taupau fakasiliko. ʼI te tahi ʼaʼahi neʼe au fai, neʼe fakamanatuʼi fenei mai e te taupau fakasiliko agalelei: “ ʼE ko he meʼa lelei tau fakatahi mo te ʼu tehina, kae ke ke manatuʼi foki, neʼe ke haʼu ʼo ʼaʼahi au. ʼE toe ʼaoga foki kia au he ʼu fakalotomalohi!” Neʼe toe lahi ai te ʼu meʼa ʼae neʼe au ako.

Neʼe hoko leva he meʼa fakapunamaʼuli mo fakalotomamahi ʼi te taʼu 1976. Neʼe mahaki kovi ia Simone, pea neʼe mate leva. Neʼe au ʼofa ki siʼoku ʼohoana he neʼe ko he fafine neʼe mole manatu pe kia ia totonu, pea neʼe ʼofa kia Sehova. Neʼe au lava tauʼi toku lotomamahi he neʼe lahi taku kau ki te faifakamafola. Pea ʼe au fakamalo kia Sehova he neʼe tokoni lahi mai kia au ʼi te temi faigataʼa ʼaia. Ki muli age, neʼe au ʼohoanaʼi leva ia Carolyn Elliott. Neʼe ko he pionie faʼafai pea neʼe palalau Fakapilitania. Neʼe haʼu ki Québec he neʼe ʼaoga lahi ai he kau faifakamafola. Neʼe mole mataku te hahaʼi ʼi te fakaovi age kia Carolyn pea neʼe tokaga moʼoni ki ʼihi, tafito ia natou ʼae neʼe umiuminoa peʼe nonofo tokotahi. Neʼe lahi ʼosi tana tokoni mai ʼi tamā kau ki te selevisi fealuʼaki.

KO HE TAʼU NEʼE MAʼUHIGA ʼAUPITO

ʼI Sanualio 1978, neʼe kole mai ke au takitaki te ʼuluaki Ako ’o Te Kau Pionie ʼae neʼe fai ʼi Québec. Neʼe au tuʼania ʼaupito, he neʼe heʼeki au kau pe la ʼi he ako feia, pea neʼe au hage pe ko te kau ako. Meʼa fakafiafia foki, he neʼe kau ʼi te ʼuluaki kalasi ʼaia he kau pionie neʼe kua faiva. Logo la neʼe ko au te tehina faiako, kae neʼe lahi ʼaupito te ʼu meʼa ʼae neʼe ako mai te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼaia!

Ki muli age, ʼi te taʼu pe ʼaia, neʼe fai te Fakatahi Fakamalamanei “ La foi victorieuse ” (“ ʼE Malo Te Tui”) ʼi te foʼi Fale Faigaoʼi ʼo Montréal. Neʼe ko te toko 80 000 tupu hahaʼi neʼe kau ki ai. Neʼe ko tamatou hoki fai ʼaia he fakatahi neʼe kaugā malie feia ʼi Québec. Neʼe hinoʼi au ki te selevisi ʼae ʼe felogoi mo te hahaʼi faisulunale. Neʼe au faipalalau mo natou pea neʼe au fiafia ʼaupito he neʼe lahi te ʼu alatike lelei neʼe natou tohi ʼo ʼuhiga mo te kau Fakamoʼoni. Neʼe fai lolotoga hola ʼe 20 te ʼu fakafehuʼi ʼi te televisio mo te latio, pea neʼe ta te ʼu alatike ʼe teau tupu ʼi te sulunale. Neʼe ko he faifakamafola lahi neʼe hoko ʼi te temi ʼaia!

NEʼE HINOʼI MAUA KI HE TAHI TELITUALE

Neʼe hoko kia au he toe fetogi lahi ʼi te taʼu 1996. Talu mai taku papitema, neʼe au gaue pe ʼi te potu ʼo Québec ʼae ʼe palalau Fakafalani ai. Neʼe hinoʼi leva au ke au gaue ʼi te potu fenua ʼo Toronto ʼae ʼe palalau Fakapilitania ai. Neʼe au manatu ʼe mole au lavaʼi anai pea neʼe au mataku ʼi te fai ʼo he ʼu akonaki he neʼe mole au palalau lelei te Fakapilitania. Neʼe tonu ke lahi age taku faikole pea mo au falala lahi age kia Sehova.

ʼI te kamata, neʼe au tuʼania ʼaupito. Kae ʼe feala ke au ui ʼi te temi nei, neʼe au fiafia ʼi ʼoku taʼu ʼe lua ʼae neʼe au gaue ai ʼi Toronto. Neʼe faʼa kataki ia Carolyn ʼo tokoni mai ke au poto ʼi te palalau Fakapilitania. Neʼe toe tokoni mai foki te ʼu tehina pea mo natou fakalotomalohiʼi au. Mole tuai, neʼe ma maʼu he tahi ʼu kaumeʼa.

Neʼe lahi te gaue mo te ʼu teuteu neʼe tonu ke fai ʼi muʼa ʼo he fakatahi neʼe fai ʼi te fakaʼosi vahaʼa. Kae ʼi te ʼu Feliaono afiafi fuli, neʼe au alu ʼo faifakamafola lolotoga he hola katoa. Neʼe lagi feʼekeʼaki ʼihi, ‘Pe ʼe koʼe neʼe au alu ʼo faifakamafola kae ʼe au maʼumaʼua anai ʼi te fakatahi?’ Neʼe ko he meʼa fakalotomalohi kia au moka au faipalalau lelei mo te hahaʼi ʼi te faifakamafola. Maʼiape la ʼi te temi nei, ʼe lahi tuʼumaʼu age toku fiafia ʼi taku ʼosi faifakamafola.

ʼI te taʼu 1998, neʼe toe hinoʼi au mo Carolyn ke ma pionie makehe ʼi Montréal. Lolotoga ni taʼu, neʼe kau ki taku gaue te fakatuʼutuʼu ʼo te faifakamafola faigamalie makehe. Neʼe au toe felogoi mo te ʼu fale faisulunale moʼo fakatonutonuʼi te ʼu manatu hala ʼa te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo te Kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. ʼE ma fiafia mo Carolyn ʼi te fakamafola ki te hahaʼi matapule ʼae neʼe hoki tau age ki Kanata. ʼI te agamahani, ʼe lahi tanatou fia iloʼi ʼo ʼuhiga mo te Tohi-Tapu.

Ka au fakakaukauʼi te ʼu taʼu ʼe 68 talu taku papitema maʼa Sehova, ʼe au logoʼi ai neʼe tapuakiʼi moʼoni au. Neʼe lahi toku fiafia he neʼe au ako ke au leleiʼia te faifakamafola pea neʼe lahi te hahaʼi ʼae neʼe au tokoni ke natou iloʼi te moʼoni. Neʼe maʼu e toku ʼofafine ko Lise mo tona ʼohoana hana ʼu fanau. Hili tanā pusiaki ʼanā fanau, neʼe nā toʼo te selevisi pionie katoa. ʼE fiafia toku loto ʼi taku sio ʼae ʼe kei faʼafai pe ʼi te faifakamafola. ʼE au fakamalo tafito ki te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼae neʼe natou tokoni mai ke au tuputupu ʼi te faʼahi fakalaumalie pea mo au fakahoko ʼaku gaue fakateokalatike kehekehe. Neʼe tokoni lahi mai kia au tanatou faʼifaʼitaki lelei. Kia au, ʼe feala ke tou nofo agatonu ʼi he gaue neʼe tuku mai mo kapau ʼe tou falala ki te malohi ʼo te laumalie maʼoniʼoni ʼa Sehova. (Pes. 51:13) ʼE kei au fakamalo kia Sehova he neʼe ina foaki mai te pilivilesio lahi ʼae ke au vikiʼi tona huafa!—Pes. 54:8.