“Ke Fakahoko e Te Kataki Fualoa Tana Gaue”

1, 2. (1) Kotea ʼae ʼe tou ako mai te kataki fualoa ʼa Seteone mo ʼana tagata tau ʼe toko 300? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.) (2) ʼO mulimuli kia Luka 21:19, he koʼe ʼe maʼuhiga te kataki fualoa?

KE KE fakakaukauʼi age muʼa te tau ʼa te kau solia Iselaele mo ʼonatou fili. Neʼe takitaki e te Tuʼi Fakamau ko Seteone ia te kautau ʼo Iselaele. Pea neʼe ko he tau faigataʼa he neʼe kua gaʼegagaʼe te kautau. Ko Seteone mo ʼana tagata tau neʼe natou tuli ʼi te po katoa, ia kilometa ʼe 32, ia te kau Matiane mo te ʼu puleʼaga ʼae neʼe lagolago ki ai. ʼE fakamatala fenei ʼi te Tohi-Tapu te aluʼaga ʼae neʼe hoko ki muli age: “Neʼe aʼu leva ia Seteone ki Solotane, pea neʼe fakalaka ai, ko ia mo te ʼu toko tolugeau tagata ʼae neʼe nofo mo ia, neʼe kua natou gaʼegagaʼe kaʼe neʼe hoko atu pe tanatou tuli.” Kaʼe neʼe mole heʼeki natou malo ʼi te tau pea neʼe tonu ke natou tauʼi ia tagata solia ʼe 15 000. Ko ʼonatou fili neʼe natou gaohi koviʼi te kau Iselaele lolotoga ni taʼu. Koia ʼae neʼe mole natou lotovaivai ai. Koia, neʼe haga tuli aipe e Seteone mo ʼana tagata tau ʼonatou fili pea ki muli age leva neʼe natou malo.—Tui Fakamaau 7:22; 8:4, MN, 10, 28.

² ʼE tou toe kau ki he tau faigataʼa. Pea ko te tau ʼaia ʼe feala ke tou gaʼegagaʼe ai. ʼE kau ki ʼotatou fili ia Satana, mo tona malamanei pea mo ʼotatou vaivaiʼaga. Ko ʼihi ia tatou neʼe natou tauʼi ʼotatou fili ʼaia lolotoga ni taʼu. Neʼe lahi te ʼu tau neʼe tou malo ai ʼuhi pe ko te tokoni ʼa Sehova. Kaʼe, ʼe mole heʼeki tou maʼu te malo fakaʼosi. ʼI ʼihi temi ʼe lagi kua tou gaʼegagaʼe ʼi te tauʼi ʼotatou fili. Peʼe kua tou pipiko ʼi te fakaatalitali ki te fakaʼosi ʼo te malama agakovi ʼaeni. Neʼe fakatokaga mai e Sesu ʼe tou tau anai mo he ʼu ʼahiʼahi faigataʼa pea mo he ʼu fakataga fakamataku lolotoga te ʼu ʼaho fakamuli. Kaʼe, neʼe ina toe ui kapau ʼe tou kataki fualoa, ʼe feala ke tou malo. (Lau ia Luka 21:19.) Kotea te fakaʼuhiga ʼo te kataki fualoa? Kotea ʼae ka tokoni atu anai ke ke kataki fualoa? Kotea ʼe tou ako mai ia natou ʼae neʼe kataki fualoa? Pea kotea ʼe feala ke tou fai “ke fakahoko e te kataki fualoa tana gaue”?—Sakopo 1:4.

KOTEA TE FAKAʼUHIGA ʼO TE KATAKI FUALOA?

3. Kotea te fakaʼuhiga ʼo te kataki fualoa?

³ ʼI te Tohi-Tapu, ko te kataki fualoa ʼe mole fakaʼuhiga pe ki te katakiʼi ʼo te ʼu ʼahiʼahi peʼe ko te ʼu faigataʼaia. Kaʼe, ʼe toe fakaʼuhiga ki tatatou faʼahiga fakakaukau pea mo te ʼu meʼa ʼe tou logoʼi ʼo ʼuhiga mo ʼotatou ʼahiʼahi. Ko te kataki fualoa ʼe tokoni mai ke tou lototoʼa, mo agatonu pea mo kataki. ʼE ui ʼi te tohi, ko te kataki fualoa ʼe ko he kalitate ʼe tokoni mai ke malohi tatatou ʼamanaki pea ke mole tou lotovaivai moka tou tau mo he ʼu ʼahiʼahi. ʼE toe tokoni mai ke tou nonofo agatonu maʼia mo te ʼu temi ʼae ʼe tou tau ai mo he ʼu ʼahiʼahi ʼe kovi age. Pea ʼe toe feala ai foki ke tou malo ʼi ʼihi ʼahiʼahi mo tokakaga tafitō ki ʼatatou fakatuʼutuʼu kaʼe mole ki ʼotatou mamahi.

4. He koʼe ʼe tou ui ko te ʼofa ʼe ina ʼekenaki te kataki fualoa?

⁴ Ko te ʼofa ʼe ina ʼekenaki tatou ke tou kataki fualoa. (Lau ia 1 Kolinito 13:4, 7.) ʼI te ʼu aluʼaga fea? Ko te ʼofa kia Sehova ʼe ina ʼekenaki tatou ke tou kataki fualoa ʼi he faʼahiga aluʼaga pe. (Luka 22:41, 42) Ko te ʼofa ki ʼotatou tehina ʼe tokoni mai ke tou katakiʼi ʼonatou vaivaiʼaga. (1 Petelo 4:8) Ko te ʼofa ki ʼotatou ʼohoana ʼe tokoni mai ke tou kataki fualoa ʼi te ʼu “mamahi” feia pe ʼi he maʼuli fakataumatuʼa fiafia. Pea ʼe toe tokoni mai ke tou fakamalohiʼi totatou maʼuli fakataumatuʼa.—1 Kolinito 7:28.

KOTEA ʼAE KA TOKONI ATU ANAI KE KE KATAKI FUALOA?

5. He koʼe ʼe lelei tukupau te tokoni ʼa Sehova?

⁵ Kole kia Sehova te malohi. Ko Sehova ʼAtua ʼe ina “foaki atu kia koutou  . . . te kataki fualoa mo te fakapelepele.” (Loma 15:5) ʼE ko ia tokotahi pe ʼae ʼe mahino lelei age ki totatou aluʼaga, mo te ʼu meʼa ʼae ʼe tou logoʼi pea mo totatou maʼuli. Koia ʼae ʼe ina iloʼi lelei te meʼa ʼae ʼe ʼaoga ke tou kataki fualoa ai. ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “E ina fakahoko te u holi o natou ae e [“manavasiʼi,” MN] kia ia; e logo ia ia ki anatou tagi, pea e ina fakamauli natou.” (Pesalemo 145:19) Kaʼe, ʼe tali feafeaʼi mai anai te ʼAtua ki ʼatatou kole ʼae ke tou maʼu te kataki fualoa?

6. Ohage ko tona fakapapau ʼi te Tohi-Tapu, kotea ʼe foaki mai e Sehova moka tou tau mo he ʼu ʼahiʼahi?

⁶ Ka tou kole kia Sehova ke tokoni mai ke tou kataki fualoa, ʼe ina fakapapauʼi mai ʼe ina foaki te “malohi ki ae kua vaivai.” (Lau ia Esaia 40:29.) ʼE ina fakahoko feafeaʼi anai te aluʼaga ʼaia? ʼI ʼihi temi, ʼe feala ke ina taʼofi ʼotatou ʼahiʼahi. Kaʼe, ʼi te ʼu aluʼaga fuli, ʼe ina foaki mai anai te malohi ke feala ke tou ‘matali te ʼu meʼa fuli ʼi te fiafia, pea mo kataki tuʼumaʼu.’ (Kolose 1:11) Pea ʼe mole feala anai ke tuku e Sehova ia he aluʼaga faigataʼa ke mole tou lava nonofo agatonu ai. Koteʼuhi ʼe ina iloʼi lelei ʼotatou tuʼakoi ʼi te faʼahi fakasino, mo te ʼatamai pea mo te loto.

7. Tuku mai he faʼifaʼitaki pe ʼe koʼe ʼe ʼaoga kia tatou te meʼa kai fakalaumalie ke tou kataki fualoa.

⁷ Ko te meʼa kai fakalaumalie ʼe ina fakamalohiʼi tau tui. He koʼe ʼe maʼuhiga te meʼa kai fakalaumalie? Tou toʼo he kiʼi faʼifaʼitaki: Ohage la, ʼe tou tau logo ki te ui ʼae ka kai he tahi ki he moʼi magisi pea ʼe ina logoʼi tona malohi. ʼO toe feia pe, ʼe ʼaoga lahi kia tatou ia te meʼa kai fakalaumalie ke tou maʼu te kataki fualoa pea mo fakahoko ʼatatou fakatuʼutuʼu. ʼE tonu ke tou toʼo he temi ke tou fai tatatou ako takitokotahi pea mo kau ki te ʼu fono. Ko te ʼu gaue ʼaia ʼe tokoni mai anai ke tou taupau maʼu he tui ʼe malohi.—Soane 6:27.

8, 9. (1) ʼO mulimuli kia Sopo 2:4, 5, kotea ʼae ʼe tonu ke tou manatuʼi moka tou tau mo he ʼu ʼahiʼahi? (2) Ka tou tau mo he faigataʼaia, kotea te aluʼaga ʼe feala ke ke fakakaukau ki ai?

⁸ Manatuʼi tau agatonu ki te ʼAtua. Ka tou tau mo he ʼu ʼahiʼahi, ʼe tou lotomamahi. Kaʼe, ʼe mole gata ai, ʼe toe ʼahiʼahiʼi anai tatatou agatonu ki te ʼAtua. Pea ʼe tou fakaha ʼi tatatou faʼahiga tali te ʼahiʼahi ʼae ʼe tou felaveʼi mo ia, ʼe ko Sehova te Pule ʼo te ʼatulaulau. ʼO feafeaʼi? Ko Satana, te fili ʼae neʼe fakafeagai ki te pule ʼa te ʼAtua, neʼe palalau kia Sehova ʼaki tana fakafihiʼi te ʼu fakatuʼutuʼu ʼa Sopo. Neʼe ina ui fenei: “E foaki anai e te tagata te u mea fuli ae e ina mau o tupu ko tona mauli. Kae ke ke faoi tou nima, o fafa ki ona hui mo tona kakano, pea e au iloi fakapapau e lau kovi anai ia ia kia koe i ou mua.” (Sopo 2:4, 5) Kua fetogi koa ia Satana talu mai te temi ʼae neʼe ina fai ai te ʼu palalau ʼaia? Kailoa ia. Hili ki ai ni taʼu, ʼi te temi ʼae neʼe li ifo ai mai te lagi, neʼe hoko atu pe e Satana tana tukugakoviʼi te ʼu kaugana agatonu ʼa te ʼAtua. (Apokalipisi 12:10) Ia ʼaho nei, ʼe kei hoko atu pe e Satana tana ui ʼae ko te tagata ʼe tauhi pe ki te ʼAtua ʼuhi ko te ʼu lelei ʼe feala ke ina maʼu mai ia te ia. ʼE fiafia ia Satana moka sio mai ʼe tou fakafisi ki te takitaki faitotonu ʼa te ʼAtua pea ʼe mole tou tauhi kia te Ia.

⁹ Ka ke lotomamahi ʼi te ʼu ʼahiʼahi ʼae ʼe ke tau mo ia, ke ke fakakaukauʼi age muʼa te aluʼaga ʼaeni. Ko Satana mo ʼana temonio ʼe tutuʼu ʼi he faʼahi. Pea ʼe natou lolotoga sioʼi koe pe ʼe kotea anai ʼae ka ke fai pea ʼe natou feʼuiʼaki ʼe ke lotovaivai anai. ʼI te tahi faʼahi, ko Sehova, mo totatou Hau ko Sesu Kilisito, mo te kau fakanofo ʼae kua fakatuʼuake pea mo te toko lauʼi afe ʼaselo. ʼE natou toe sioʼi ʼau faiga pea ʼe natou fakalotomalohiʼi koe. ʼE natou fiafia ʼi tanatou sisio ʼae neʼe ke lava kataki fualoa pea mo nofo agatonu kia Sehova. Pea ʼe ke logo ki te leʼo ʼo Sehova ʼe ina ui fenei atu: “Sioku foha, ke ke poto, pea ke ke fakafiafiai toku loto, pea e feala anai ke au tali kia ia ae e laukovi mai kia au.”—Taaga Lea 27:11.

10. ʼE feafeaʼi hatatou faʼifaʼitakiʼi ia Sesu mo kapau ʼe tou fakakaukauʼi te ʼu lelei ʼo te kataki fualoa?

¹⁰ Fakakaukauʼi te ʼu lelei ka ke maʼu anai. Ke ke fakakaukauʼi age muʼa ʼe ke faifagona ʼi he motoka. ʼI tau faifagona ʼaia, ʼe tonu ke ke fakalaka ʼi he ala loaloaga ʼe alu ʼi te lalo kele. Ko te ʼu faʼahi ʼae ʼe ke sio ki ai ʼe fakapoʼuli. Kaʼe, kapau ʼe ke haga alu ki te gataʼaga ʼo te ala ʼaia ʼe alu ʼi te lalo kele, ʼe ke toe sio anai ki te malama. Ko te maʼuli ʼe hage pe ko he faifagona. ʼE feala pe ke ke fakalaka ʼi he ʼu temi faigataʼa pea mo taʼomia ʼuhi ko ʼou fihifihia. Maʼia mo Sesu neʼe feala ke ina logoʼi te aluʼaga ʼaia. ʼI tona matehi ʼi te pou fakamamahi, neʼe fakalainoaʼi pea neʼe lahi tona lotomamahi. Neʼe lagi ko te lakaga ʼaia neʼe faigataʼa ʼaupito ʼi tona maʼuli. Kotea ʼae neʼe tokoni kia ia ke kataki fualoa? ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu neʼe sio ki “te fiafia nee tuu i ona mua.” (Hepeleo 12:2, 3) Neʼe fakakaukauʼi e Sesu te ʼu lelei ʼo tana kataki fualoa. Kaʼe tafitō tana kau ki te fakatapuha ʼo te huafa ʼo te ʼAtua pea mo tana lagolago ki te pule faitotonu ʼa Sehova. Neʼe mahino kia Sesu ko te ʼu ʼahiʼahi ʼe fakatemi pe ia pea ko tona fakapale ʼae ʼi te lagi ʼe heʼe gata ia. Ia ʼaho nei, ʼe feala ke ke taʼomia mo lotomamahi ʼi te ʼu ʼahiʼahi ʼe ke tau mo ia. Kaʼe, ʼaua naʼa galo kia koe ko te ʼu ʼahiʼahi ʼaia ʼe fakatemi pe ia.

“NATOU AE NEE KATAKI FUALOA”

11. He koʼe ʼe tonu ke tou vakaʼi te faʼifaʼitaki ʼo “natou ae nee kataki fualoa”?

¹¹ ʼE mole ko tatou pe ʼae ʼe kataki fualoa. Moʼo fakalotomalohiʼi te kau Kilisitiano ke natou kataki fualoa ʼi te ʼu ʼahiʼahi ʼae ʼe fai e Satana, neʼe tohi fenei e te apositolo ko Petelo: “Koutou tekei ia aki he tui malohi, o kotou iloi e tali foki te u mamahi aena e okotou tehina i te malamanei.” (1 Petelo 5:9) ʼE tou ako mai te faʼifaʼitaki ʼo “natou ae nee kataki fualoa” pe ʼe feafeaʼi hatatou lava nonofo agatonu ʼi te ʼu ʼahiʼahi, pea ʼe ina fakamanatuʼi mai ko tatatou agatonu ʼe fakapale anai. (Sakopo 5:11) Tou vakaʼi ʼihi faʼifaʼitaki.^[1]—Vakaʼi te nota ʼi te fakaʼosi ʼo te alatike.

12. Kotea ʼe tou ako mai te faʼifaʼitaki ʼo te ʼu selupino ʼae neʼe fakatuʼu ʼi Eteni?

¹² Ko te ʼu Selupino ʼe ko he ʼu ʼaselo ʼe maʼu tuʼulaga. Hili te agahala ʼa Atama mo Eva, neʼe hinoʼi e Sehova ʼihi selupino ki he gaue ʼi te kele. Neʼe kehe ʼaupito mo te gaue ʼae neʼe natou fai ʼi te lagi. ʼE tou ako mai ʼonatou faʼifaʼitaki pe ʼe feafeaʼi hatatou kataki fualoa moka hinoʼi mai ke tou fai he gaue ʼe faigataʼa. ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu ko Sehova neʼe ina “fakatuu . . . i te potu esite o te oloto o Eteni ni selupino, ke natou leo ia te ala ki te akau o te mauli.”^[2] (Vakaʼi te nota ʼi te fakaʼosi ʼo te alatike.) (Senesi 3:24) ʼE mole ui mai ʼi te Tohi-Tapu neʼe meo te ʼu selupino peʼe neʼe maʼuhiga age natou. Peʼe neʼe natou pipiko ʼi te fakahoko ʼo te gaue ʼaia peʼe fakafisi ki ai. Kaʼe, neʼe natou fakahoko ʼo kaku ki tona hoki ʼosi. ʼE lagi neʼe hoki ʼosi ʼi te temi ʼae neʼe to ai te Tulivio, ko tona fakaʼuhiga hili ki ai taʼu ʼe 1 600 tupu.

13. Neʼe lava katakiʼi feafeaʼi e Sopo ʼona ʼahiʼahi?

¹³ Te tagata agatonu ko Sopo. ʼI ʼihi temi, ʼe feala ke ke lotomamahi ʼuhi he neʼe ui atu e hou kaumeʼa peʼe ko he tahi ʼo tou famili ia he palalau fakalotovaivai. Peʼe lagi kovi tou mahaki peʼe ke mamahi he neʼe mate he tahi neʼe ke ʼofa mamahi ai. Tatau aipe pe ʼe kotea ʼae neʼe hoko, kaʼe ʼe feala ke ke maʼu he fakalotofimalie ʼi te faʼifaʼitaki ʼo Sopo. (Sopo 1:18, 19; 2:7, 9; 19:1-3) Neʼe mole iloʼi e Sopo pe ʼe koʼe neʼe hoko fakafokifa kia ia he ʼu aluʼaga fakalotomamahi. Kaʼe neʼe nofo agatonu tuʼumaʼu. Kotea ʼae neʼe tokoni kia ia ke kataki fualoa? ʼUluaki, neʼe ko tona ʼofa kia Sehova pea mo tana tuʼania naʼa ina fakamamahi te loto ʼo Sehova. (Sopo 1:1) Neʼe ina fia fakafiafiaʼi te loto ʼo Sehova ʼi te lakaga fuli pe. Pea tahi, neʼe tokoni ia Sehova kia Sopo ke sio ki Tona malohi ʼi te ʼu meʼa matalelei ʼae neʼe Ina fakatupu. Neʼe tui papau ai ia Sopo ʼe fakagata anai e Sehova ʼona ʼahiʼahi ʼi tona temi totonu. (Sopo 42:1, 2) Pea neʼe ko te aluʼaga ʼaia neʼe hoko. He ʼe ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “Nee toe fakanofo leva e [Sehova] ia Sopo ki tona mauli i mua, . . . ; pea nee toe foaki leva e [Sehova] kia Sopo te u mea fuli ae nee ina mau i mua atu o liuga lua.” “Pea nee mate matua leva ia Sopo, kua makona i te u tau.”—Sopo 42:10, 17.

14. ʼO mulimuli kia 2 Kolinito 1:6, neʼe tokoni feafeaʼi ki ʼihi ia te kataki fualoa ʼa Paulo?

¹⁴ Te apositolo ko Paulo. ʼE ke lotomamahi koa ʼuhi ko te fakafeagai peʼe ko te fakataga? Kapau ko koe ko he tagata ʼafeā ʼo te kokelekasio peʼe ko he taupau ʼo te siliko, ʼe ke taʼomia koa ʼuhi ko te lahi ʼo ʼau gaue? Kapau koia, ʼe feala ke tokoni atu te faʼifaʼitaki ʼo Paulo. Neʼe tau ia Paulo mo he ʼu fakataga pea neʼe tuʼania tuʼumaʼu ʼo ʼuhiga mo ʼona tehina ʼi te ʼu kokelekasio. (2 Kolinito 11:23-29) Kaʼe, neʼe lotomalohi pe ia Paulo. ʼAki tana faʼifaʼitaki neʼe ina fakalotomalohiʼi ai niʼihi. (Lau ia 2 Kolinito 1:6.) Koia, ʼe feala ke ke fakalotomalohiʼi niʼihi ke natou kataki fualoa ʼaki pe tau fakaha te kalitate ʼaia.

ʼE ‘GAUE KATOA’ ANAI KOA TE KATAKI FUALOA IA KOE?

15, 16. (1) Kotea te “gaue” ʼe tonu ke fakahoko katoa e te kataki fualoa? (2) Tuku mai he ʼu faʼifaʼitaki pe ʼe feafeaʼi te “fakahoko e te kataki fualoa tana gaue” ia tatou.

¹⁵ Neʼe tohi fenei e te tisipulo ko Sakopo: “Ke fakahoko e te kataki fualoa tana gaue, koteuhi ke kotou lelei tukupau mo katoa, pea ke aua naa puli he mea ia koutou.” (Sakopo 1:4) ʼE feala ke “gaue” katoa feafeaʼi te kataki fualoa ia tatou? Ka tou tau mo he ʼahiʼahi, ʼe lagi tou tokagaʼi ʼe ʼaoga ke malohi age tatatou kataki, mo totatou lotofakafetaʼi pea mo totatou ʼofa. Koia, ka tou katakiʼi he ʼahiʼahi, ʼe tou fakaha ai anai te ʼu kalitate ʼaia pea mo hikihiki anai totatou ʼuhiga Kilisitiano.

¹⁶ Ka tou kataki fualoa ʼe feala ke katoa ai totatou ʼuhiga Kilisitiano. Koia, ʼe mole tonu anai ke tou talagataʼa ki he lao ʼa Sehova ʼuhi pe kua tou fia fakagata ʼotatou ʼahiʼahi. Ohage la, kapau ʼe ke tauʼi he ʼu manatu heʼe ʼaoga, faiga ke ke nofo agatonu. Kole tokoni kia Sehova ke ke liakī te ʼu manatu ʼae ʼe mole lelei. ʼE fakafeagai koa he tahi ʼo tou famili kia koe? ʼAua naʼa ke lotovaivai. Ke ke fakatotonu ke ke haga tauhi kia Sehova heʼe malohi ai anai tau falala kia te ia. Ke ke manatuʼi te faʼahi ʼaeni: Kapau ʼe tou fia maʼu te ʼofa ʼo te ʼAtua, ʼe tonu ke tou kataki fualoa.—Loma 5:3-5; Sakopo 1:12.

17, 18. (1) Tuku mai he faʼifaʼitaki ʼo te maʼuhiga ʼae ke tou kataki fualoa ʼo kaku ki te fakaʼosi. (2) ʼI te fakaovi mai ʼo te fakaʼosi, kotea ʼae ʼe tonu ke tou falala ki ai?

¹⁷ ʼE tonu ke tou kataki fualoa ʼo kaku ki te fakaʼosi kaʼe mole ʼi he kiʼi temi pe. Tou toʼo he faʼifaʼitaki: Ke ke fakakaukauʼi age muʼa, ʼe lolotoga mou he vaka. Ke feala ke haofaki e te kau folau ʼonatou maʼuli, ʼe tonu ke natou kaugā ki te mataʼone. Ko he tahi ʼe lotovaivai moka kamata kaugā ʼe malemo anai. ʼO toe feia pe, ko he tahi e lotovaivai ʼi muʼa ʼo tana kaku ki te mataʼone, ʼe malemo anai. Koia, kapau ʼe tou fia maʼuʼuli ʼi te malama foʼou, ʼe tonu ke tou haga kataki fualoa. Tou maʼu te faʼahiga manatu ʼa te apositolo ko Paulo ʼae neʼe ina ui fenei: “E mole ma lotovaivai.”—2 Kolinito 4:1, 16.

¹⁸ Ohage ko Paulo, ʼe tou tui papau ʼe tokoni mai anai ia Sehova ke tou kataki fualoa ʼo kaku ki te fakaʼosi. Neʼe tohi fenei e Paulo: “E lahi age tatatou malo aki ia ae e ofa kia tatou. Koteuhi e au iloi papau e mole ko te mate, pe ko te mauli, pe ko te kau aselo, pe ko te kau tominasio, pe ko te u mea o te sekulo aeni, pe ko te u mea o te sekulo ka hau, pe ko te u mafimafi, pe ko te maoluga, pe ko te loloto, pe ko he tahi age mea nee fakatupu e feala anai tana fakamavae tatou mai te ofa o te Atua nee fakaha ia Sesu-Kilisito totatou Aliki.” (Loma 8:37-39) ʼE moʼoni, ʼe feala ʼi ʼihi temi ke tou gaʼegagaʼe ai. Kaʼe, tou faʼifaʼitakiʼi ia Seteone mo ʼana tagata tau. Neʼe natou gaʼegagaʼe kaʼe neʼe mole natou lotovaivai. ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “Neʼe hoko atu pe tanatou tuli.”—Tui Fakamaau 8:4, MN.