Neʼe Nātou Fai Te Finegalo ʼo Te ʼAtua

Ko Te Tagata Samalitana Neʼe Agalelei

ʼI TE temi ʼo Sesu, neʼe fehiʼa ʼaupito te kau Sutea ki te kau Senitile. ʼAki te temi, neʼe tohi ʼi te Mishna ʼa te kau Sutea te lao ʼe ina tapuʼi ai ki te hahaʼi fafine Sutea tanatou tokoni ki te faifānau ʼa te hahaʼi fafine ʼaē ʼe mole Sutea, koteʼuhi kapau ʼe nātou fai te faʼahi ʼaia, pea ʼe nātou tokoni anai ke tupu mai ki malamanei he Senitile.​—Abodah Zarah 2:1.

ʼI te faʼahi ʼo te lotu pea mo te lanu, neʼe lahi age te pikipikiga ʼa te kau Samalitana mo te kau Sutea, ʼi te kau Senitile. Logope la te pikipikiga ʼaia, kae neʼe mole fia faifaitahi te kau Sutea mo te kau Samalitana. Neʼe tohi fēnei e te ʼapositolo ko Soane: “Neʼe mole felogoi tahi te kau Sutea pea mo te kau Samalitana.” (Soane 4:9) Ei, neʼe ʼui e te Talmud “ko te moʼi pane ʼaē ʼe foaki e te tagata Samalitana ʼe heʼemaʼa age ia ʼi te kanoʼi puaka.” Ko ʼihi Sutea neʼe nātou fakaʼaogaʼi te kupu “Samalitana” moʼo fakalainoaʼi pea mo valokiʼi he tahi.​—Soane 8:​48.

ʼUhi ko te ʼaluʼaga ʼaia, ʼe maʼuhiga te ʼu palalau ʼaē neʼe fai e Sesu ki te tagata neʼe poto ʼi te lao faka Sutea. Neʼe fakaōvi te tagata ʼaia kia Sesu ʼo ina fai age te fehuʼi ʼaenī: “Faiako, koteā te meʼa ʼaē ʼe tonu ke ʼau fai ke feala ai anai ke ʼau maʼu te maʼuli heʼegata?” Neʼe tali e Sesu ʼo ina fakamanatuʼi age kia ia te Lao Faka Moisese, ʼaē ʼe ina fakamaʼua mai kia tatou ke tou ‘ ʼofa kia Sehova ʼaki totatou loto katoa, mo totatou nefesi katoa, mo totatou mālohi katoa, pea mo totatou ʼatamai katoa,’ pea ke tou ‘ ʼofa ki totatou kāiga ohage ko tatou.’ Neʼe fehuʼi leva kia Sesu e te tagata ʼaia ʼaē ʼe poto ʼi te Lao: “Ko ai toku kāiga?” (Luka 10:25-29; Levitike 19:18; Teutalonome 6:5) Ki te kau Faliseo, ko te kupu “kāiga” neʼe faka ʼuhiga ʼāteaina pe kia nātou ʼaē neʼe nātou mulimuli ki te ʼu talatisio faka Sutea​—pea neʼe mole feala ke faka ʼuhiga ki te kau Senitile pea mo te kau Samalitana. Neʼe lagi manatu e te tagata poto ʼaia ʼi te Lao, ʼe lagolago anai ia Sesu ki te manatu ʼaia, kae ʼe punamaʼuli anai ia ʼi tana tali.

Te Samalitana Manavaʼofa

Moʼo tali ki tana fehuʼi, neʼe fakamatala age e Sesu te lea fakatātā.a Neʼe ina ʼui fēnei: “Ko te tagata neʼe hifo mai Selusalemi ki Seliko.” Ko te ala ʼo Selusalemi ki Seliko neʼe ko kilometa e 23, pea neʼe lahi tona ʼu pikoga pea mo tona ʼu mato makaʼia, ʼo faigafua ai ki te kau kaihaʼa ke nātou fenonoʼi ai moʼo ʼohofiʼi te hahaʼi pea mo nātou feholaki. ʼI te lea fakatātā ʼa Sesu, ko te tagata fagona neʼe “fetaulaki ia mo te kau kaihaʼa, ʼo nātou kaihaʼa ia ia pea mo nātou tāmateʼi, pea nātou ʼolo ai, kaʼe tuku ai kua teitei mate.”​—Luka 10:30.

ʼE hoko atu fēnei e Sesu: “Pea fokifā pe kua ʼalu ifo te pelepitelo ʼi te ala ʼaia, kaʼe ʼi tana sio ki te tagata, neʼe fetogi kau ala ia pea hoko atu tona fagona. ʼO toe feiā pe mo te Levite, ʼi tana kaku atu ki te potu ʼaia pea ʼi tana sio ki ai, neʼe fetogi kau ala ia pea hoko atu tona fagona.” (Luka 10:31, 32) Ko te kau pelepitelo pea mo te kau Levite neʼe nātou akoʼi te Lao​—ʼo kau kiai mo te lao ʼo ʼuhiga mo te ʼofa ki te kāiga. (Levitike 10:​8-11; Teutalonome 33:​1, 10) ʼE mahino papau ia, neʼe ko nātou ʼaia ʼaē neʼe maʼua tāfito ke nātou tokoni ki te tagata fagona ʼaia kua lavea.

Neʼe toe ʼui fēnei e Sesu: “Neʼe ʼi ai leva te tagata Samalitana neʼe haʼu tona fagona ʼi te ala ʼaia.” ʼE mahino ia ko te talanoa ʼaia ki te tagata Samalitana neʼe ʼāsili ai te fia ʼiloʼi ʼa te tagata poto ʼaia ʼi te Lao. ʼE tali anai koa e Sesu te manatu ʼa te kau Sutea ʼo ʼuhiga mo te hahaʼi ʼo te lanu ʼaia? Kailoa, kae ʼe ina ʼui, ko te tagata Samalitana, ʼi tana sio ki te ʼaluʼaga fakaʼofaʼofa ʼo te tagata fagona ʼaia, “neʼe tupu atu aipe ia te ia te manavaʼofa.” ʼE ʼui fēnei e Sesu: “Pea neʼe fakaōvi age kia ia pea ina haʼi tona ʼu lavea ʼo ina liligi ki ai te lolo pea mo te vino. ʼOsi ʼaia pea ina fakaheka ia ia ki tana manu, pea ina ʼave ki te fale tali fagona pea taupau lelei ki ai.b Pea ʼi te ʼaho ake, neʼe ina toʼo ia tenalio e lua, ʼo ina ʼavage ki te tagata ʼo te fale tali fagona ʼo ʼui maʼana, ‘Ke ke taupau lelei ki ai, pea ko te falā ʼaē ka ke puli anai kiai ʼo laka age, ʼe ʼau totogi atu anai ʼi taku liliu mai.’ ”​—Luka 10:33-35.

ʼI te temi nei ʼe fai e Sesu te fehuʼi ʼaenī ki te tagata Sutea: “Ko ai la ʼi te toko tolu ʼaia, ʼaē neʼe ko te kāiga ʼo te tagata ʼaē neʼe fetaulaki mo te kau kaihaʼa?” Neʼe ʼiloʼi e te tagata poto ʼi te Lao te tali, kae neʼe mole ina fia ʼui age “ ʼe ko te tagata Samalitana.” Koia neʼe ina tali fēnei age kia Sesu: “Ko ia ʼaē neʼe manavaʼofa kia te ia.” Neʼe ʼui leva e Sesu: “ ʼAlu la, pea ke toe fai feiā mo koe.”​—Luka 10:36, 37.

Ko He Ako Maʼa Tatou

Ko te tagata ʼaē neʼe ina fakafehuʼi ia Sesu neʼe “loto ke hā ko ia ʼe tonu.” (Luka 10:29) Neʼe lagi manatu ʼe fakavikiviki anai e Sesu tana mulimuli fakamalotoloto ki te Lao Faka Moisese. Kae neʼe tonu ke ako e te tagata fiatuʼu ʼaia te ʼuhiga moʼoni ʼo te tāʼaga lea faka Tohi-Tapu ʼaenī: “Ko te ʼu ala fuli ʼo te tagata ʼe matatonu ia ki ʼona mata, kae ʼe fakafuafua e Sehova te ʼu loto.”​—Tāʼaga Lea 21:2.

Ko te lea fakatātā ʼa Sesu ʼe ina fakahā mai ko te tagata ʼaē ʼe faitotonu, ʼe mole gata ʼaki pe ki tana fakalogo ki te ʼu lao ʼo te ʼAtua, kae ʼe ina toe faʼifaʼitakiʼi foki mo tona ʼu kalitate. (Efesi 5:1) Ohage la, ʼe fakahā mai e te Tohi-Tapu “ko te ʼAtua ʼe mole fakapulepule.” (Gāue 10:34) ʼE tou faʼifaʼitakiʼi koa te ʼAtua ʼi te faʼahi ʼaia? Ko te lea fakatātā fakalave loto ʼa Sesu, ʼe hā mai ai ko te ʼofa ki totatou kāiga ʼe mole tonu ke ina fakakeheʼi he lanu, mo he puleʼaga pea mo he ʼu lotu. ʼE ina akoʼi ki te kau Kilisitiano ke nātou “fai te meʼa ʼaē ʼe lelei ki te hahaʼi fuli”​—kae mole nātou fai pe ki te hahaʼi ʼaē ʼe tatau tonatou maʼuli faka sosiale mo nātou, pe ki te hahaʼi ʼaē ʼe nātou lanu tahi peʼe kia nātou ʼaē ʼe nātou puleʼaga tahi, pea mo ʼaua naʼa nātou fai pe ki te hahaʼi ʼaē ʼe nātou lotu tahi.​—Kalate 6:​10.

Ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe nātou faiga mālohi ke nātou mulimuli ki te fakaloto mālohi faka Tohi-Tapu ʼaia. Ohage la, ka hoko he ʼu tuʼutāmaki lahi, ʼe mole nātou momoli pe he ʼu meʼa ʼofa ki te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova kae ʼe nātou toe tokoni foki ki te tahi ʼu hahaʼi.c Tahi ʼaē meʼa, ʼe nātou fakaʼaogaʼi ia hola e tahi miliale ʼi te taʼu fuli, moʼo tokoni ki te hahaʼi ke nātou maʼu te ʼatamai mālama totonu ʼo te Tohi-Tapu. ʼE nātou faiga mālohi ke nātou fakaaʼu te logo lelei ʼo te Puleʼaga ki te hahaʼi fuli, heʼe ko te finegalo ʼo te ʼAtua “ke hāofaki te faʼahiga tagata fuli pe, pea ke nātou maʼu te ʼatamai mālama totonu ʼo te moʼoni.”​—1 Timoteo 2:4; Gāue 10:35.

[Nota ʼi te lalo pasina]