ʼE Tou Maʼuli Koa Ki Te Temi Pe ʼAenī Peʼe Ki He Ka Haʼu Heʼegata?
“Neʼe hāofaki tatou ʼi te falala ʼaenī.”—Loma 8:24.
1. Koteā te meʼa ʼaē neʼe akoʼi e te kau Epikulia, pea neʼe lave feafeaʼi te faʼahiga filosofia ʼaia ki ʼihi Kilisitiano?
NEʼE faitohi fēnei te ʼapositolo ko Paulo ki te kau Kilisitiano ʼaē ʼe nonofo ʼi Kolonito: “He koʼe koa ʼe lau e ʼihi ia koutou ʼe mole he fakatuʼuake ʼo te kau mate?” (1 Kolonito 15:12) ʼE mahino ia, ko te filosofia fakatupu kovi ʼa te tagata poto Keleka ko Epicure, neʼe hū ki te kokelekasio ʼa te kau Kilisitiano ʼo te ʼuluaki sēkulō. Koia neʼe fakatokagaʼi ai e Paulo ʼe ʼui e te akonaki ʼa Epicure: “Tou kakai pea mo tou ʼiʼinu, heʼe tou mamate anai ʼapogipogi.” (1 Kolonito 15:32) ʼI tanatou mole tui ki te ʼamanaki ʼaē ʼe toe maʼuʼuli anai te kau mate, neʼe tui te hahaʼi ʼaē neʼe mulimuli ki te tagata fai filosofia ʼaia, ko te meʼa pe e tahi ʼaē ʼe lelei ki te maʼuli, ʼe ko te ʼu fakafiafia fakasino. (Gāue 17:18, 32) Ko te filosofia faka epikulia neʼe fakatafito pe kia kita totonu, ki te ʼu aga heʼeʼaoga pea mo fakalialia.
2. (a) He koʼe ʼe fakatupu tuʼutāmaki te fakafisi ʼaē ki te fakatuʼuake? (b) Neʼe fakaloto mālohiʼi feafeaʼi e Paulo te tui ʼa te kau Kilisitiano ʼo Kolonito?
2 Ko te fakafisi ʼaia ki te fakatuʼuake neʼe lahi tona ʼu faʼahiga manatu. Neʼe ʼui fēnei e Paulo: “Kapau ʼe mole he fakatuʼuake ʼo te kau mate, pea ʼo toe feiā mo Kilisito neʼe mole fakatuʼuake. Kae kapau neʼe mole fakatuʼuake ia Kilisito, ʼe mahino ia ʼe mole he ʼuhiga ʼo tatatou fai faka mafola, pea ʼe mole he ʼuhiga ʼo tatatou tui. . . . Kapau neʼe tou tuku tatatou falala kia Kilisito ʼo ʼuhiga pe mo te maʼuli ʼaenī, pea ko tatou ʼaē ʼe fakaʼofaʼofa tāfito ʼi te hahaʼi fuape.” (1 Kolonito 15:13-19) ʼIo, kanaʼauala te ʼamanaki ki he ka haʼu heʼegata, ʼe “mole he ʼuhiga” anai ʼo te Lotu Faka Kilisitiano. ʼE mole ʼi ai anai he ʼamanaki. Koia ʼe mole tou punamaʼuli ai ʼi te mafola ʼo te akonaki pagani ʼi te kokelekasio ʼo Kolonito. (1 Kolonito 1:11; 5:1; 6:1; 11:20-22) Koia, neʼe fakatuʼutuʼu ai e Paulo ke ina fakaloto mālohiʼi tanatou tui ʼo ʼuhiga mo te fakatuʼuake. Neʼe ina fakaʼaogaʼi te manatu ʼaē ʼe tonu, te ʼu vaega faka Tohi-Tapu, pea mo te ʼu lea fakatātā, ʼo ina fakamoʼoni ʼaki ko te ʼamanaki ki te fakatuʼuake ʼe mole ko he moemisi kae ʼe ko he meʼa ʼe hoko moʼoni anai. ʼAki te faʼahi ʼaia, neʼe feala ke ina fakaloto mālohiʼi ai tona ʼu tēhina: “Koutou lotomālohi, ke ʼaua naʼa koutou higa, ʼo fai ke lahi tuʼumaʼu takotou ʼu gāue ʼi te gāue ʼo te ʼAliki, heʼe koutou ʼiloʼi ko takotou gāue ʼe mole vaʼiganoa ʼo ʼuhiga mo te ʼAliki.”—1 Kolonito 15:20-58.
“Koutou Nonofo Fakaonoono”
3, 4. (a) Ohage ko te meʼa ʼaē neʼe ʼui e Petelo, koteā te aga fakatupu tuʼutāmaki ʼaē ʼe maʼu e ʼihi ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼaenī? (b) Koteā te meʼa ʼaē ʼe tonu ke tou manatuʼi?
3 Ia ʼaho nei, ko te tokolahi ʼe mole hanatou ʼamanaki, pea kia nātou ʼe mole he tahi age maʼuli ʼi te maʼuli ʼo te temi pe ʼaenī. (Efesi 2:2) Neʼe hage pe ko te meʼa ʼaē neʼe fakakikite e te ʼapositolo ko Petelo. Neʼe talanoa ia ʼo ʼuhiga mo te “kau vāvā pea mo tanatou manuki . . . [ʼe nātou ʼui fēnei]: ‘ ʼE ʼifea koa tana ʼi henī ʼaē neʼe fakapapauʼi mai? Heʼe talu mai te ʼaho ʼaē kua momoe ai tatatou ʼu kui ʼi te mate, ʼe hoko atu pe ia meʼa fuli ohage ko te kamataʼaga ʼo te fakatupu ʼo te ʼu meʼa.’ ” (2 Petelo 3:3, 4) Kapau ʼe maʼu e te kau atolasio moʼoni te taʼi manatu ʼaia, ʼe feala ai anai ke nātou “fakapikopiko pea mo heʼe fua.” (2 Petelo 1:8) Meʼa lelei foki, ʼe mole manatu feiā te tokolahi ʼo te hahaʼi ʼa te ʼAtua ia ʼaho nei.
4 ʼE mole kovi te fia ʼiloʼi ʼo te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa agakovi ʼaenī. Tou manatuʼi te meʼa ʼaē neʼe fia ʼiloʼi e te ʼu ʼapositolo ʼa Sesu: “ ʼAliki, ʼe ko te temi koa ʼaenī ka ke toe fakatuʼu ai te puleʼaga maʼa Iselaele?” Neʼe tali age e Sesu: “ ʼE mole ʼa koutou te ʼiloʼi ʼo te temi pea mo te fasiga taʼu ʼaē ʼe pule faʼifaʼitaliha kiai te Tāmai.” (Gāue 1:6, 7) Ko te ʼu palalau ʼaia ʼe ʼi ai tona pikipikiga mo te logo tāfito ʼaē neʼe ina fakahā ʼi te Moʼuga ʼo Oliveto: “ ʼE mole koutou ʼiloʼi pe ko te ʼaho fea ʼaē ʼe haʼu ai tokotou ʼAliki. . . . Ko te Foha ʼo te tagata ʼe haʼu ʼi te hola ʼaē ʼe mole koutou manatu kiai.” (Mateo 24:42, 44) ʼE tonu ke tou manatuʼi tuʼumaʼu te tokoni ʼaia! Ko ʼihi ʼe feala ke nātou maʼu te manatu ʼaenī, ‘Lagi ʼe mole tonu ke lahi fau taku faka mafola pea mo ʼaua naʼa ʼau tuʼania fau.’ ʼI manatu hala leva! Koutou fakatokagaʼi te faʼifaʼitaki ʼa Sake pea mo Soane, “te ʼu Foha ʼo te Mana.”—Maleko 3:17.
5, 6. Koteā te ʼu ako ʼaē ʼe feala ke tou maʼu mai te ʼu faʼifaʼitaki ʼo Sake pea mo Soane?
5 ʼE tou ʼiloʼi ko Sake neʼe ko he ʼapositolo neʼe faiva ʼaupito. (Luka 9:51-55) ʼI te fakatuʼu ʼo te kokelekasio faka Kilisitiano, ʼe mahino ia neʼe lahi tana lagolago ki te kokelekasio ʼaia. Kae ʼi te kei tūpulaga ʼo Sake, neʼe matehi ia ia e Helote Akilipa 1. (Gāue 12:1-3) ʼI takotou manatu, ʼi te ʼiloʼi ʼaē e Sake ʼe mate anai, neʼe lotomamahi koa ʼi tana faiva pea mo gāue mālohi ʼi tona minisitelio? Kailoa! ʼE mahino ia neʼe fiafia ia ʼi tana fakaʼaogaʼi te ʼu taʼu lelei ʼaia ʼo tona maʼuli ki te gāue ʼa Sehova. ʼI te temi nei, ʼe mole he tahi ia tatou ʼe feala ke ina ʼiloʼi peʼe hoko fakapunamaʼuli anai he meʼa ki tona maʼuli. (Tagata Tānaki 9:11; vakaʼi ia Luka 12:20, 21.) Koia ʼe mahino lelei mai ʼe tonu ke tou faiva pea mo tou gāue tuʼumaʼu ʼi tatatou tauhi kia Sehova. Kapau ʼe tou fai te faʼahi ʼaia, pea ʼe tou taupau maʼu anai totatou higoa lelei pea mo tou manatuʼi tuʼumaʼu totatou ka haʼu heʼegata.—Tagata Tānaki 7:1.
6 ʼE ʼi ai te ako ʼe tou maʼu mai te ʼapositolo ko Soane, ʼaē neʼe logo tonu ki te tokoni mālohi ʼaenī ʼa Sesu, “Ke koutou nonofo fakaonoono.” (Mateo 25:13; Maleko 13:37; Luka 21:34-36) Neʼe mulimuli ia Soane ki te tokoni ʼaia ʼo gāue ʼaki he loto fiafia lolotoga he ʼu taʼu. Koia, ʼe hā mai ʼe ko ia te ʼapositolo ʼaē neʼe mate fakamuli. ʼI te kua matuʼa ʼa Soane, neʼe ina manatuʼi tana gāue faitotonu ʼaē neʼe ina fai lolotoga ni ʼu taʼu, neʼe ina ʼui koa la neʼe faihala, pe neʼe hala te fakatuʼutuʼu ʼo tona maʼuli pea mo heʼe fakapotopoto? Kailoa ia! Neʼe haga sio ia ki te ka haʼu. Ko Sesu ʼi tona ʼosi fakatuʼuake neʼe ina ʼui fēnei, “ ʼIo, ʼe ʼau haʼu fakavilivili,” neʼe tali atu aipe e Soane, “Ameni! Haʼu, ʼAliki Sesu.” (Fakahā 22:20) ʼE mahino ia neʼe mole mulimuli ia Soane ki te faʼahiga maʼuli ʼo tona temi, ke ina maʼu he ‘maʼuli’ ʼe fakafīfīmālie. Neʼe ina fakatuʼutuʼu ke ina foaki tona maʼuli pea mo tona mālohi katoa, ʼo aʼu ki te haʼu ʼa te ʼAliki. E feafeaʼi koa ia tatou?
Te ʼu Fakatafito ʼo ʼUhiga Mo Te Tui Ki Te Maʼuli Heʼegata
7. (a) Neʼe ‘fakapapau feafeaʼi te ʼamanaki ki te maʼuli heʼegata ʼi he ʼu temi kua fualoa ki muʼa atu’? (b) Neʼe fakahā feafeaʼi e Sesu te ʼamanaki ki te maʼuli heʼegata?
7 ʼE tonu ke mahino kia koutou ko te maʼuli heʼegata ʼe mole ko he manatu neʼe faʼu e te tagata. Ohage ko te meʼa ʼaē ʼe ʼui ia Tito 1:2, ko tatatou pipiki ki te ʼAtua ʼe fakatafito ki “te ʼamanaki ʼo te maʼuli heʼegata ʼaē neʼe fakapapau mai e te ʼAtua, ʼaē ʼe mole feala ke loi, ʼi te ʼu temi kua fualoa ki muʼa atu.” Neʼe fakatuʼutuʼu e te ʼAtua ʼi te kamata ke maʼuli ʼo heʼegata te hahaʼi fakalogo fuli. (Senesi 1:28) ʼE mole he meʼa, ʼi te talagataʼa ʼa Atama mo Eva, ʼe feala ke ina molehi te fakatuʼutuʼu ʼaia. Ohage ko tona ʼui ia Senesi 3:15, ʼi te moʼi temi pe ʼaia neʼe fakapapau ai e te ʼAtua ʼe pulihi anai e te “hāko” te ʼu mamahi fuli ʼaē ʼe hoko ki te malamanei. ʼI te haʼu ʼa Sesu te “hāko” peʼe ko te Mesia, neʼe kau te maʼuli heʼegata ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe talanoa kiai ʼi tana ʼu akonaki. (Soane 3:16; 6:47, 51; 10:28; 17:3) ʼI tana foaki tona maʼuli haohaoa ko he totogi, neʼe maʼu e Kilisito te fealagia ʼaē ke ina foaki te maʼuli heʼegata ki te malamanei. (Mateo 20:28) Ko ʼihi ʼo tana ʼu tisipulo, ko te toko 144 000, ʼe nātou maʼuli heʼegata anai ʼi te lagi. (Fakahā 14:1-4) Koia ko ʼihi ʼi te hili ʼo tonatou mate ʼe nātou maʼu anai “te maʼuli tuputupua”!—1 Kolonito 15:53.
8. (a) Koteā te “maʼuli tuputupua,” pea he koʼe ʼe foaki e Sehova te maʼuli ʼaia ki te toko 144 000? (b) Ko te ʼamanaki fea ʼaē neʼe foaki e Sesu ki te “tahi ʼu ōvi”?
8 Ko te kupu “maʼuli tuputupua” ʼe mole gata ʼaki pe tona faka ʼuhiga ki te ʼui ʼaē ʼe mole kita toe mate. ʼE toe faka ʼuhiga ki “te mālohi ʼo he maʼuli ʼe mole feala ke fakaʼauha.” (Hepeleo 7:16; vakaʼi ia Fakahā 20:6.) Kae koteā koa te meʼa ʼaē neʼe fakahoko e te ʼAtua ʼi tana foaki te meʼa ʼofa fakaofoofo ʼaia? Tou manatuʼi te fakafihi ʼa Satana ʼi tana ʼui ʼaē ʼe mole feala anai ki te ʼAtua ke falala ki te ʼu hahaʼi ʼaē neʼe ina fakatupu. (Sopo 1:9-11; 2:4, 5) ʼI tana foaki te maʼuli tuputupua ki te toko 144 000, ʼe fakahā ai e te ʼAtua tana falala katoa ki te kūtuga ʼaia ʼaē neʼe nātou tauʼi katoa te fakafihi ʼaē neʼe fai e Satana. Kae e feafeaʼi koa te toe ʼo te hahaʼi? Neʼe ʼui e Sesu ki tana ʼu ʼuluaki tisipulo ʼo te “kiʼi faga ōvi” ʼaia, ʼaē ka nātou maʼu anai te tofiʼa ʼo te Puleʼaga ʼe nātou “heheka anai ʼi he ʼu hekaʼaga faka hau moʼo fakamāuʼi te ʼu telepi ʼaē e hogofulu-ma-lua ʼo Iselaele.” (Luka 12:32; 22:30) ʼE hā ʼaki mai ko ʼihi ʼe nātou maʼu anai te maʼuli heʼegata ʼi te kele ko he ʼu hahaʼi fakalogo ʼo tona Puleʼaga. Mai tona ʼaluʼaga ʼaē ko te “tahi ʼu ōvi” ʼe mole foaki anai kia nātou te maʼuli tuputupua, koia ʼe nātou maʼu anai te “maʼuli heʼegata.” (Soane 10:16; Mateo 25:46) Ko te maʼuli heʼegata ʼe ko te ʼamanaki ʼaia ʼa te ʼu Kilisitiano fuli. ʼE mole ko he moemisi, kae ʼe ko he meʼa neʼe fakapapau moʼoni mai e te “ ʼAtua, ʼaē ʼe mole feala ke loi,” pea neʼe ina totogi ʼaki te taʼataʼa maʼuhiga ʼo Sesu.—Tito 1:2.
ʼE Kei Tuai Koa?
9, 10. Koteā te ʼu meʼa ʼaē ʼe hā lelei ai kua tou fakaōvi nei ki te temi fakaʼosi?
9 Neʼe fakakikite e te ʼapositolo ko Paulo ʼe fakahā anai e “te ʼu temi maʼuhiga ʼaupito mo faigataʼa,” kua tou nonofo ʼi “te ʼu ʼaho fakamuli.” Ko totatou sosiete fakatagata kua heʼeʼofa, mo mānumānu, ʼo ina fakafimālieʼi te ʼu holi ʼo te kakano, pea ʼe mole tauhi ki te ʼAtua, ʼe mole ko he fakamoʼoni koa la ʼaia kua ōvi mai te ʼaho ʼo Sehova, ʼaē ka ina fakahoko anai tana ʼu fakamāu ki te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa agakovi ʼaenī? ʼI te tuputupu ʼo te agamālohi pea mo te fehiʼa, ʼe mole tou sio koa la ki te ʼu meʼa fuli ʼi ʼotatou tafaʼaki ʼe nātou fakahoko te tahi ʼu palalau ʼaenī ʼa Paulo: “Ko te ʼu tagata agakovi pea mo te ʼu hahaʼi kākā ʼe nātou tuputupu anai ki te kovi ʼaupito”? (2 Timoteo 3:1-5, 13) Ko ʼihi ʼe lagi nātou ʼui “Tokalelei pea mo fīmālie,” kae ko te ʼu fakatuʼutuʼu fuli ʼo ʼuhiga mo te tokalelei ʼe pulinoa anai, heʼe “hoko fakafokifā anai he fakaʼauha kia nātou ohage ko te ʼu nunuʼa ʼo te tuʼania ki te fafine faitama; pea ʼe mole nātou hāo anai.” ʼE mole tuku tatou ʼi te fakapōʼuli ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe hoko ʼi totatou temi. Koia, “tou nonofo ʼalaʼala pea mo tou aga fakapotopoto.”—1 Tesalonika 5:1-6.
10 Tahi ʼaē meʼa, ʼe fakahā mai e te Tohi-Tapu ko te ʼu ʼaho fakamuli ʼe ko “he temi nounou.” (Fakahā 12:12; vakaʼi ia Fakahā 17:10.) Kua hage kua lahi te fakalaka ʼo te “kiʼi temi nounou” ʼaia. Ohage la, ko te lea faka polofeta ʼa Taniela, ʼe talanoa fakalelei ai ki te fakafeagai ʼa “te hau ʼo te potu tokelau” pea mo “te hau ʼo te potu toga” ʼaē neʼe hoko ʼo aʼu mai ki totatou sēkulō ʼaenī. (Taniela 11:5, 6) Ko te meʼa ʼaē ʼe kei toe ke hoko, ʼe ko te tau fakaʼosi ʼo “te hau ʼo te potu tokelau,” ʼaē neʼe talanoa kiai ia Taniela 11:44, 45.—Vakaʼi Te Tule Leʼo, Fakafalani, ʼo te ʼaho 1 ʼo Sūlio 1987, pea mo Te Tule Leʼo ʼo te ʼaho 1 ʼo Novepeli 1993, ʼaē ʼe talanoa ai ki te lea faka polofeta ʼaia.
11. (a) Kua hoko feafeaʼi ia Mateo 24:14? (b) Koteā ʼaē ʼe hā ʼi te ʼu palalau ʼa Sesu ia Mateo 10:23?
11 Neʼe toe fakakikite foki e Sesu ko “te logo lelei ʼaenī ʼo te puleʼaga ʼe faka mafola anai ʼi te kele katoa, ko he fakamoʼoni ia ki te ʼu puleʼaga katoa; pea hoko mai ai leva te fakaʼosi.” (Mateo 24:14) Ia ʼaho nei, ʼe fakahoko e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova tanatou gāue ʼi te ʼu fenua mo te ʼu motu, pea mo te ʼu telituale e 233. ʼE moʼoni, ʼe kei ʼi ai te ʼu telituale ʼe mole heʼeki aʼu kiai te gāue, kae ʼi te temi ʼaē kua fakakatofa ai e Sehova, ʼe avahi anai te ʼu telituale ʼaia. (1 Kolonito 16:9) Kae ko te ʼu palalau ʼa Sesu ʼaē ʼe tuʼu ia Mateo 10:23 ʼe tonu ke tou fakakaukauʼi: “ ʼE mole ʼosi anai takotou foliʼi te ʼu kolo ʼo Iselaele ia muʼa ʼo te haʼu ʼo te Foha ʼo te tagata.” Mai tona ʼuhiga ʼaē ko te logo lelei ʼe faka mafola anai ʼi te kele katoa, ʼe mole tou fakaaʼu takitokotahi anai te logo ʼo te Puleʼaga ki te ʼu potu fuli ʼo te kele ʼi muʼa ʼo te “haʼu” ʼa Sesu ʼi tona ʼuhiga Tagata Fakahoko tautea.
12. (a) Ko te ‘fakaʼiloga’ fea ʼaē ʼe talanoa kiai ia Fakahā 7:3? (b) Koteā te faka ʼuhiga ʼo te kua tokosiʼi ʼo te kau fakanofo ʼi te kele?
12 Tou fakatokagaʼi te vaega ʼo Fakahā 7:1, 3, ʼaē ʼe ʼui ai ko te ʼu “matagi e fā” ʼo te fakaʼauha ʼe tāʼofi “ ʼo aʼu ki te ʼosi fakaʼiloga ʼo te ʼu kaugana ʼo totatou ʼAtua ʼi tonatou ʼu laʼe.” ʼE mole talanoa ʼi henī ki te ʼuluaki fakaʼiloga, ʼaē ʼe hoko ʼi te temi ʼaē ʼe maʼu ai e te toko 144 000 te pāui ki selo. (Efesi 1:13) Kae ʼe faka ʼuhiga ki te fakaʼiloga fakaʼosi, ʼi te temi ʼaē kua ʼiloʼi papau ai ko te “ ʼu kaugana ʼo totatou ʼAtua,” kua ʼahiʼahiʼi pea mo nātou agatonu. Kua tokosiʼi ʼaupito te kau fakanofo moʼoni ʼa te ʼAtua ʼaē ʼe kei maʼuʼuli nei ʼi te kele. Tahi ʼaē meʼa, ʼe fakahā lelei mai e te Tohi-Tapu “ ʼuhi ko nātou ʼaē neʼe fili” ʼe “nounou” anai te ʼuluaki koga ʼo te mamahi lahi. (Mateo 24:21, 22) Ko te tokolahi ia nātou ʼaē ʼe nātou lau ʼe nātou kau ki te kau fakanofo kua nātou matutuʼa. ʼE mole hā ʼaki ai koa la te kua ōvi mai ʼo te fakaʼosi?
Te Tagata Leʼo Agatonu
13, 14. Koteā te maʼua ʼo te kalasi ʼo te tagata leʼo?
13 Lolotoga te temi ʼaia, ʼe tonu ke tou mulimuli fakalelei ki te takitaki ʼa te ‘tagata kaugana agatonu.’ (Mateo 24:45) Lolotoga te ʼu taʼu ʼe lauʼi teau, ko te “tagata kaugana” ʼo totatou temi neʼe gāue agatonu ʼi tona ʼuhiga “tagata leʼo.” (Esekiele 3:17-21) Neʼe fakamatala fēnei e Te Tule Leʼo ʼo te ʼaho 1 ʼo ʼApelili 1984: “Ko te tagata leʼo ʼaia, ʼaki te ʼu lea faka polofeta ʼo te Tohi-Tapu, ʼe ina vakavakaʼi lelei te ʼu meʼa ʼaē ʼe hoko ʼaki, pea ʼe ina fai te fakatokaga ʼo ina fakahā ʼe ʼamanaki hoko te ‘mamahi lahi, ʼe mole hona tatau kua hoko talu mai te kamataʼaga ʼo te malamanei,’ pea ʼe ina fakahā mai te ‘logo lelei ʼo he meʼa ʼe lelei age.’ ”—Mateo 24:21; Isaia 52:7.
14 Tou manatuʼi: ʼE ko he maʼua ʼo te tagata leʼo ke ina fakahā “te meʼa ʼaē ʼe sio kiai.” (Isaia 21:6-8) ʼI te ʼu temi faka Tohi-Tapu ko te tagata leʼo neʼe ina fai he fakatokaga tatau aipe pe neʼe kei mamaʼo te ʼu fili ʼaē ʼe laga tau. (2 Hau 9:17, 18) ʼE mahino ia neʼe kua hoko he ʼu fakatokaga hala. Kae ko he tagata leʼo lelei ʼe mole mataku anai ʼi te palalau, ʼi tana tuʼania ʼaē naʼa hala tana fakatokaga. Kapau ʼe vela tokotou ʼapi, koteā anai takotou manatu mo kapau ʼe mole ʼōmai te ʼu tagata tamate afi heʼe ʼi tanatou manatu ʼe mole moʼoni te tala age ʼaē ʼe vela te ʼapi? ʼE tou fakaʼamu anai ki te ʼu tagata ʼaia ke nātou tokagaʼi fakavilivili te ʼu fakaʼiloga kehekehe ʼaē ʼo ʼuhiga mo he tuʼutāmaki! ʼO toe feiā aipe, ko te kalasi ʼo te tagata leʼo ʼe ina fakahā mai he ʼu meʼa mo kapau ʼe ina ʼiloʼi ʼe tonu ke ina fakahā.
15, 16. (a) He koʼe neʼe fai te ʼu fetogi ʼo ʼuhiga mo tatatou mahino ki te ʼu lea fakatātā? (b) Koteā te meʼa ʼaē ʼe feala ke tou ako mai te mahino hala ʼa te tagata kaugana agatonu ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te tahi ʼu lea faka polofeta?
15 Kae ʼaki te ʼu meʼa ʼaē ʼe hoko, kua tou mahino lelei ki te ʼu lea faka polofeta. ʼE hā ʼaki te hisitolia, ʼe tahitahiga te mahino katoa ʼo tana ʼu kaugana ki te ʼu lea faka polofeta fakaʼatua, ʼi muʼa ʼo tanatou hoko. Neʼe fakahā totonu e te ʼAtua kia Apalahamo te temi loaloaga ʼaē ka nofo ai tona hākoga ko he “matāpule ʼi he fenua ʼe mole ko tona fenua,” ko tona faka ʼuhiga, ia taʼu e 400. (Senesi 15:13) Kae neʼe fakatotonu e Moisese ʼe ina hāofaki anai te hahaʼi ʼa te ʼAtua ʼi muʼa ʼo te temi ʼaē neʼe fakakatofa.—Gāue 7:23-30.
16 Tou toe tokagaʼi foki mo te ʼu lea faka polofeta faka Mesianike. Neʼe hā lelei mai neʼe kua tala fakatomuʼa te mate pea mo te fakatuʼuake ʼo te Mesia. (Isaia 53:8-10) Kae ko te ʼu tisipulo totonu ʼa Sesu neʼe mole nātou mahino ki te faʼahi ʼaia. (Mateo 16:21-23) Neʼe mole nātou mahino ʼe hoko anai ia Taniela 7:13, 14 lolotoga te pa·rou·siʹa pe ko “te ʼi henī” ʼa Kilisito ʼi te temi ka haʼu. (Mateo 24:3) Koia neʼe kei toe taʼu e 2 000 ʼi tanatou fakaʼui ʼaē kia Sesu: “ ʼAliki, ʼe ko te temi koa ʼaenī ʼaē ʼe ke toe fakatuʼu ai te puleʼaga maʼa Iselaele?” (Gāue 1:6) ʼO toe feiā aipe, ʼi te ʼosi fakatuʼu ʼo te kokelekasio faka Kilisitiano, neʼe maʼu e te kau Kilisitiano te ʼu manatu pea mo te ʼu fakaʼamu hala. (2 Tesalonika 2:1, 2) Logope la ʼi ʼihi temi neʼe maʼu e ʼihi Kilisitiano te ʼu manatu hala, neʼe tapuakina e Sehova te gāue ʼaē neʼe fai e te ʼu tisipulo ʼo te ʼuluaki sēkulō!
17. Koteā te manatu ʼaē ʼe tonu ke tou maʼu ʼo ʼuhiga mo te ʼu fetogi ʼo tatatou mahino ki te Tohi-Tapu?
17 ʼO toe feiā aipe, ko te kalasi ʼo te tagata leʼo ʼo te temi ʼaenī, neʼe tonu ke ina fakatonutonuʼi tana ʼu manatu ʼi ʼihi temi. Kae ʼe feala koa ke ʼui e he tahi neʼe mole tapuakiʼi e Sehova te ‘tagata kaugana agatonu’? Tahi ʼaē meʼa, kapau ʼe tou fakasiosio lelei, ʼe mole veliveli koa la te ʼu fetogi ʼaē neʼe fai? Ko te ʼu meʼa ʼaē kua tou mahino tāfito kiai ʼo ʼuhiga mo te Tohi-Tapu ʼe mole heʼeki fetogi. Kua toe ʼāsili mālohi age tatatou tui papau ʼaē ʼe tou lolotoga maʼuʼuli nei ʼi te ʼu ʼaho fakamuli!
Te Maʼuli Ki He Ka Haʼu Heʼegata
18. He koʼe ʼe mole tonu ke tou maʼuʼuli pe ʼo ʼuhiga mo te temi ʼaenī?
18 ʼE feala ke ʼui e te malamanei, ‘Tou kakai pea mo tou ʼiʼinu, heʼe tou mamate anai ʼapogipogi,’ kae ʼe mole tonu ke feiā tatatou manatu. He koʼe koa ʼe koutou faiga ki te ʼu fiafia ʼo te maʼuli ʼaenī mo kapau ʼe feala ke koutou gāue ki he ka haʼu heʼegata? Ko te ʼamanaki ʼaia, pe ko te maʼuli tuputupua ʼi selo pe ko te maʼuli heʼegata ʼi te kele, ʼe mole ko he moemisi ia. ʼE ko he meʼa ʼe fakapapau moʼoni mai e te ʼAtua “ ʼaē ʼe mole feala ke loi.” (Tito 1:2) ʼE hā moʼoni mai ko te fakahoko ʼo tatatou ʼamanaki kua ōvi mai! “Kua nounou te temi ʼaē ʼe kei toe.”—1 Kolonito 7:29.
19, 20. (a) ʼE faka ʼuhiga feafeaʼi e Sehova te ʼu sakilifisio ʼaē neʼe tou fai ʼo ʼuhiga mo te Puleʼaga? (b) He koʼe ʼe tonu ke tou maʼuʼuli ʼo manatuʼi te maʼuli heʼegata?
19 ʼE moʼoni, neʼe manatu te tokolahi ʼe mole tuʼu fualoa anai te mālama ʼaenī. ʼE lagi ʼui e ʼihi ʼi te temi ʼaenī, kanapaula neʼe nātou ʼiloʼi te faʼahi ʼaia ʼi muʼa atu, kanaʼauala ʼe mole nātou fai he ʼu sakilifisio. Kae ʼe mole tonu ke fakahemala he tahi ʼi tana fai te ʼu faʼahi ʼaia. Tahi ʼaē meʼa, ko te fai ʼo he ʼu sakilifisio ʼe ko he koga tāfito ʼaia ʼo te maʼuli ʼo he Kilisitiano. Ko te kau Kilisitiano ʼe nātou ‘fakafisi kia nātou totonu.’ (Mateo 16:24) ʼE mole tonu anai ke tou ʼui neʼe mole he ʼuhiga ʼo tatatou ʼu faiga ʼaē ke leleiʼia tatou e te ʼAtua. Neʼe fakapapau fēnei e Sesu: “ ʼE mole he tahi kua ina tuku hona fale, pe ko hona ʼu tēhina, pe ko hona ʼu tuagaʼane, pe ko tana faʼe, pe ko tana tāmai, pe ko tana fānau, peʼe ko ʼana gāueʼaga, ʼuhi ko ʼau pea ʼuhi ko te logo lelei ʼe hala mo tana maʼu nei ʼo liuga teau . . . ʼi te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ka haʼu, te maʼuli heʼegata.” (Maleko 10:29, 30) ʼI te ʼu taʼu ʼe lauʼi afe ʼo kamata ʼi te temi nei, ʼe feafeaʼi anai kia koutou takotou gāue, tokotou ʼapi, peʼe ko takotou ʼu koloā? Kae ko te ʼu sakilifisio ʼaē neʼe koutou fai maʼa Sehova ʼe toe maʼuhiga anai lolotoga taʼu ʼe lauʼi miliona ʼo kamata atu ʼi te temi ʼaenī—pea mo taʼu ʼe lauʼi miliale ʼo kamata atu ʼi te temi nei! “Koteʼuhi ʼe mole heʼe agatonu te ʼAtua ke ina galoʼi takotou gāue.”—Hepeleo 6:10.
20 Koia, ʼe tou maʼuli ʼaki te manatu ʼaē ke tou maʼuʼuli heʼegata, ʼo tou haga sio, “mole ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe hā, kae ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe mole hā. Heʼe ko te ʼu meʼa ʼaē ʼe hā ʼe faka temi pe ia, kae ko te ʼu meʼa ʼaē ʼe mole hā ʼe heʼegata.” (2 Kolonito 4:18) Neʼe tohi fēnei e te polofeta ko Hapakuke: “Ko te meʼa ʼaē neʼe hā ʼe kei tuku ia ki te temi ʼaē neʼe fakakatofa kiai, pea ʼe fakatupu lotohoha ia ʼo aʼu ki te fakaʼosi, pea ʼe mole loi anai ia. Tatau aipe peʼe tuai, haga talitali kiai; heʼe hoko moʼoni anai ia. ʼE mole tauhala anai ia.” (Hapakuke 2:3) Ko tatatou ‘haga talitali ki’ te temi fakaʼosi ʼe malave feafeaʼi anai ki te fakahoko ʼo totatou ʼu maʼua takitokotahi pea mo totatou ʼu maʼua faka famili? ʼE talanoa anai te alatike ʼaē ka hoa mai ki te faʼahi ʼaia.
Te ʼu Puani Ke Tou Fakamanatu
◻ ʼE lave feafeaʼi ki ʼihi ia ʼaho nei te ʼui ʼaē ʼe hage ʼe tuai te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼaenī?
◻ Koteā te fakatafitoʼaga ʼo tatatou ʼamanaki ki te maʼuli heʼegata?
◻ ʼE tonu ke tou fakatokagaʼi feafeaʼi te ʼu sakilifisio ʼaē ʼe tou fai ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼo te Puleʼaga?
[Paki ʼo te pasina 15]
Ko te gāue fai faka mafola ʼe tonu ke fakahoko ʼi muʼa ʼo te hoko mai ʼo te temi fakaʼosi