Watchtower TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Watchtower
TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Faka'uvea
  • TOHI-TAPU
  • TOHI
  • FONO
  • w97 15/5 p. 15-20
  • Te Fakatuʼutuʼu Faka Teokalatike ʼi Te Temi Faka Kilisitiano

Aucune vidéo n'est disponible pour cette sélection.

Il y a eu un problème lors du chargement de la vidéo.

  • Te Fakatuʼutuʼu Faka Teokalatike ʼi Te Temi Faka Kilisitiano
  • Te Tule Leʼo—1997
  • Manatu Tafito
  • He Tahi ʼu Alatike
  • Ko Te Gāue ʼa Te Kolesi Pule
  • Ko Te Fakatuʼutuʼu ʼo Te Gāue ʼi Totatou Temi
  • Ko He Lagolago Ki Te Iselaele ʼo Te ʼAtua
  • Ko “Te Taʼiake . . . Ka Haʼu”
  • Ko Ai ʼAe ʼe Ina Takitaki Te Hahaʼi ʼa Te ʼAtua Ia ʼAho Nei?
    Te Tule Leʼo—2017
  • Kua Koutou Maʼu Koa “Te Laumālie ʼo Te Moʼoni”?
    Te Tule Leʼo—2002
  • ʼE Nātou Nonofo Fakatahi ʼi He “Fenua” Kua Fakafoʼou
    Te Tule Leʼo—1995
  • “ ʼE Matou Fia Olo Mo Koutou”
    Te Tule Leʼo—2016
Hoko Atu
Te Tule Leʼo—1997
w97 15/5 p. 15-20

Te Fakatuʼutuʼu Faka Teokalatike ʼi Te Temi Faka Kilisitiano

“ ʼO mulimuli ki te meʼa ʼaē ʼe loto kiai . . . ke toe fakatahiʼi ia meʼa fuli ia Kilisito, te ʼu meʼa ʼaē ʼi te lagi pea mo te ʼu meʼa ʼaē ʼi te kele.”​—Efesi 1:​9, 10.

1, 2. (a) Neʼe hoko feafeaʼi te fakatahiʼi ʼo “te ʼu meʼa ʼaē ʼi te lagi,” ʼaē neʼe kamata ʼi te taʼu 33 ʼo totatou temi? (b) Talu mai te taʼu 1914 neʼe fakahā feafeaʼi e te kau Kilisitiano fakanofo te manatu ʼaē neʼe maʼu e Moisese pea mo Elia?

KO TE fakatahiʼi ʼaia ʼo te “ ʼu meʼa ʼaē ʼi te lagi,” neʼe kamata ʼi te taʼu 33 ʼo totatou temi, ʼi te temi ʼaē neʼe tupu ai “te Iselaele ʼo te ʼAtua.” (Kalate 6:​16; Isaia 43:10; 1 Petelo 2:​9, 10) ʼI te ʼosi ʼo te ʼuluaki sēkulō ʼo totatou temi, neʼe hoko māmālie te fakatahiʼi ʼo te kau Kilisitiano moʼoni (ʼaē neʼe fakahigoaʼi e Sesu “ko te fulumeto”) ʼuhi ko te tuputupu ʼo “te ʼu pulapula” faka ʼaposita ʼaē neʼe tūtū e Satana. Kae ʼi te fakaōvi mai ʼo “te temi fakaʼosi,” ko te Iselaele moʼoni ʼa te ʼAtua neʼe toe hā mai pea ʼi te taʼu 1919 neʼe fakanofo ke pule ki te ʼu meʼa fuli ʼa Sesu.a​—Mateo 13:​24-​30, 36-​43; 24:45-​47; Taniela 12:4.

2 Lolotoga te ʼuluaki tau faka malamanei, neʼe fakahoko e te kau Kilisitiano fakanofo te ʼu gāue mālohi, ohage ko Moisese pea mo Elia.b (Fakahā 11:​5, 6) Talu mai te taʼu 1919 neʼe nātou faka mafola te logo lelei ʼi te mālama agakovi, ʼo nātou fai ʼaki he lototoʼa ohage ko Elia. (Mateo 24:​9-​14) Pea talu mai te taʼu 1922 neʼe nātou kalagaʼi te ʼu fakamāu ʼa Sehova ki te malamanei, ohage ko Moisese, ʼi tana fakahoko te ʼu tautea ʼa te ʼAtua ki te Esipito ʼāfea. (Fakahā 15:1; 16:​2-​17) Ko te toe ʼo te kau Kilisitiano fakanofo ʼaia ʼe nātou faʼufaʼu ia ʼaho nei te sosiete ʼo te mālama foʼou ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova.

Ko Te Gāue ʼa Te Kolesi Pule

3. Koteā te ʼu meʼa ʼaē ʼe hā ai neʼe fakaʼaluʼalu lelei te ʼu meʼa ʼaē ʼo te ʼuluaki kokelekasio faka Kilisitiano?

3 Talu mai te kamata, neʼe kua fai te ʼu fakatuʼutuʼu e te ʼu tisipulo fakanofo ʼa Sesu. ʼI te tuputupu ʼo te ʼu tisipulo ʼo kaugamālie, neʼe fakatuʼu te ʼu kokelekasio pea neʼe fakanofo mo te ʼu tagata ʼāfea. (Tito 1:⁠5) ʼI te hili ʼo te taʼu 33 ʼo totatou temi, neʼe gāue te ʼu ʼapositolo e toko 12 ʼi tonatou ʼuhiga kolesi pule. ʼI tonatou ʼuhiga ʼaia, neʼe nātou lotomālohi ʼi te takitaki ʼo te fai faka mafola. (Gāue 4:​33, 35, 37; 5:​18, 29) Neʼe nātou fakatuʼutuʼu te tufa ʼo te meʼa kai kia nātou ʼaē ʼe ʼaoga ki ai he tokoni, pea neʼe nātou fekauʼi ia Petelo pea mo Soane ki Samalia ke nā ʼolo ʼo tokoni ki te hahaʼi ʼaē ʼe fia logo ki te moʼoni ʼi te kolo ʼaia. (Gāue 6:​1-6; 8:​6-8, 14-​17) Neʼe ʼave e Palanapasi ia Paulo kia nātou moʼo fakamoʼoni ko te tagata fai fakataga ʼāfea ʼaia, kua mulimuli ia kia Sesu ʼi te temi nei. (Gāue 9:​27; Kalate 1:​18, 19) Pea ʼi te ʼosi fai faka mafola ʼa Petelo kia Kolonelio pea mo tona loto fale, neʼe toe liliu ki Selusalemi, pea neʼe ina fakamahino ki te kau ʼapositolo pea mo ʼihi ʼu tēhina Sutea pe neʼe feafeaʼi te hā ʼo te finegalo ʼo te ʼAtua ʼi te faʼahi ʼaia.​—Gāue 11:​1-​18.

4. Koteā te meʼa ʼaē neʼe fai moʼo matehi ʼo Petelo, kae neʼe feafeaʼi tona hāofaki?

4 Pea neʼe hoko te faigataʼaʼia ki te kolesi pule mo te ʼahiʼahi fakamataku. Neʼe pilisoniʼi ia Petelo, pea neʼe hāofaki ia ia e te ʼaselo. (Gāue 12:​3-​11) ʼI te temi nei, kua maʼu te tuʼulaga maʼuhiga ʼi Selusalemi e te tagata neʼe mole kau ki te ʼu ʼapositolo e toko 12. ʼI te temi ʼaē neʼe fakamavae mai ai ia Petelo mai te fale pilisoni, neʼe ina ʼui age ki te hahaʼi ʼaē neʼe fakatahitahi ʼi te ʼapi ʼo te faʼe ʼa Soane Maleko: “Koutou fakamatala te ʼu meʼa ʼaia kia Sake [tēhina ʼo Sesu] pea mo te ʼu tēhina.”​—Gāue 12:17.

5. Neʼe koteā te fetogi ʼaē neʼe hoko ʼi te kolesi pule ʼi te ʼosi mate ʼa Sake?

5 ʼI muʼa atu, ʼi te ʼosi fakamate ʼo Sutasi Isikaliote, te ʼapositolo ʼaē neʼe ina lavakiʼi ia Sesu, neʼe kua maʼua ke foaki “tona tuʼulaga” ʼi tona ʼuhiga ʼapositolo ki he tahi neʼe nofo mo Sesu lolotoga tona minisitelio, pea neʼe sio ki tona mate pea mo tona fakatuʼuake. Kae, ʼi te temi ʼaē neʼe matehi ai ia Sake, te tēhina ʼo Soane, neʼe mole he tahi neʼe ina fetogi ia ia ke kau ki te toko 12. (Gāue 1:​20-​26; 12:​1, 2) Logope la te faʼahi ʼaia, ʼe fakahā e te tahi ʼu vaega faka Tohi-Tapu neʼe fakalahi te kolesi pule. Neʼe malaga te fihi ʼo ʼuhiga mo te kau Senitile ʼaē kua liliu ko te ʼu tisipulo ʼa Sesu, peʼe tonu koa ke nātou mulimuli ki te Lao Faka Moisese, pea neʼe tuku ke fai he tonu e “te kau ʼapositolo pea mo te kau tagata ʼāfea ʼaē neʼe ʼi Selusalemi.” (Gāue 15:​2, 6, 20, 22, 23; 16:4) He koʼe neʼe kau te “kau tagata ʼāfea” ʼi te temi ʼaia ki te kolesi pule? ʼE mole fakahā mai e te Tohi-Tapu, kae neʼe ʼi ai tona fua lelei. Ko te mate ʼo Sake pea mo te pilisoniʼi ʼo Petelo, neʼe ko he fakaʼiloga ʼaia ʼe pilisoniʼi anai te kau ʼapositolo peʼe matehi anai ia nātou ʼi he ʼaho. Koia la ʼaē, neʼe ʼaoga ai ke kau te ʼu tagata ʼāfea ʼaē kua māhani pea mo fakapotopoto, ki te faʼufaʼu ʼo te kolesi pule, ke feala ai hanatou fakaʼaluʼalu lelei te takitaki ʼo te gāue.

6. Neʼe fakahoko feafeaʼi te gāue ʼa te kolesi pule ʼi Selusalemi, logope la te mole kei nonofo ʼa te ʼu ʼuluaki hahaʼi ʼaē neʼe nātou faʼufaʼu te kolesi pule ʼi te kolo ʼaia?

6 ʼI te haʼu ʼa Paulo ki Selusalemi ʼi te taʼu 56 ʼo totatou temi, neʼe ina fakamatala ia meʼa fuli kia Sake pea, ʼe ʼui e te Tohi-Tapu, “neʼe kau ai te ʼu tagata ʼāfea fuli.” (Gāue 21:18) He koʼe ʼe mole talanoa te vaega ʼaia pe neʼe kau ai te kau ʼapositolo ʼi te fono ʼaia? ʼO toe feiā mo te faʼahi ʼaia, ʼe mole fakahā mai e te Tohi-Tapu. Kae ki muli age neʼe fakamatala e te tagata tohi hisitolia ko Eusèbe, ʼi muʼa ʼo te taʼu 66 ʼo totatou temi, neʼe fakamavae ʼi Sutea “te toe ʼo te kau ʼapositolo, he neʼe nātou tuʼutāmakiʼia tuʼumaʼu, ʼuhi ko te ʼu fakatuʼutuʼu ʼaē ke fakapogi ia nātou. Kae moʼo akoʼi ki te hahaʼi te logo ʼaē neʼe nātou faka mafola, neʼe nātou feʼoloʼaki ʼi te ʼu fenua fuli ʼaki te mālohi ʼo Kilisito.” (Eusebius, Tohi 3, 5, v. 2) ʼE moʼoni, ko te ʼu palalau ʼa Eusèbe ʼe mole tuʼu ʼi te Tohi-Tapu, kae ʼe ʼalutahi mo te fakamatala ʼa te Tohi-Tapu. Ohage la, ʼi te taʼu 62 ʼo totatou temi, neʼe nofo ia Petelo ʼi Papiloni​—ʼo mamaʼo ʼi Selusalemi. (1 Petelo 5:​13) Kae, ʼi te taʼu 56 ʼo totatou temi, ʼo lagi aʼu ki te taʼu 66 ʼo totatou temi, neʼe gāue mālohi te kolesi pule ʼi Selusalemi.

Ko Te Fakatuʼutuʼu ʼo Te Gāue ʼi Totatou Temi

7. Kapau ʼe fakatatau ki te kolesi pule ʼo te ʼuluaki sēkulō, koteā te fetogi makehe ʼaē ʼe tou maʼu ʼi te faʼufaʼu ʼo te Kolesi Pule ia ʼaho nei?

7 Mai te taʼu 33 ʼo totatou temi ʼo aʼu ki te mamahi lahi ʼaē neʼe hoko ʼi Selusalemi, ʼe mahino ia neʼe faʼufaʼu te kolesi pule e te kau Kilisitiano Sutea. Lolotoga tana ʼaʼahi ʼi te taʼu 56 ʼo totatou temi, neʼe fakatokagaʼi e Paulo ko te tokolahi ʼo te kau Kilisitiano Sutea ʼaē ʼi Selusalemi, logope la tanatou “maʼu te tui ki totatou ʼAliki ko Sesu Kilisito,” neʼe kei nātou “gāue mālohi ki te Lao [Faka Moisese].”c (Sake 2:1; Gāue 21:20-​25) Neʼe lagi faigataʼa ki te ʼu Sutea ʼaia hanatou tali ke kau he Senitile ki te kolesi pule. Kae ʼi totatou temi, neʼe hoko te fetogi ʼi te fakatuʼutuʼu ʼo te kolesi ʼaia. Ia ʼaho nei, ʼe faʼufaʼu te kolesi pule e te kau Kilisitiano fakanofo Senitile, pea tapuakina ʼaupito e Sehova tanatou gāue.​—Efesi 2:​11-​15.

8, 9. Koteā te ʼu fetogi ʼaē neʼe hoko ʼi te Kolesi Pule ʼi totatou temi?

8 Talu mai te faʼufaʼu ʼo te Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania ʼi te taʼu 1884 ʼo aʼu ki te taʼu 1972, neʼe maʼuhiga ʼaupito te tuʼulaga ʼa te pelesita ʼo te Sosiete ʼi te kautahi ʼa Sehova, kae neʼe pipiki te Kolesi Pule ki te Komite Takitaki ʼa te Sosiete. Ko te ʼu tapuaki ʼaē neʼe maʼu lolotoga te ʼu taʼu ʼaia, neʼe fakamoʼoni ʼaki ai neʼe tali e Sehova te fakatuʼutuʼu ʼaia. ʼI te vaha ʼo te taʼu 1972 pea mo te taʼu 1975, ko te toko 18 ʼaē neʼe kau ki te Kolesi Pule. Neʼe fai ia meʼa fuli ke pipiki ki te fakatuʼutuʼu ʼo te ʼuluaki sēkulō, he neʼe lahi te ʼu gāue ʼaē neʼe foaki ki te kolesi ʼaia ʼaē kua kaugamālie, pea ko ʼihi ʼe nātou kau ki te kau takitaki ʼo te Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania.

9 Talu mai te taʼu 1975, ʼe kua mamate ʼihi ʼi te toko 18 ʼaia. Kua nātou mālo ʼi te mālama pea kua nātou ‘heheka mo Sesu ʼi tona hekaʼaga faka hau ʼi selo.’ (Fakahā 3:​21) Ko te tupuʼaga la ʼaia, ʼi te temi nei ʼe faʼufaʼu te Kolesi Pule e te toko hogofulu, ʼo kau ai mo te tahi neʼe hū kiai ʼi te taʼu 1994. Ko te tokolahi ia nātou ʼe kua matutuʼa. Kae ʼe ʼi ai te lagolago lelei ʼe foaki ki te ʼu tēhina fakanofo ʼaia, ʼi te ʼu gāue faigataʼa ʼaē ʼe nātou fai. Koteā te lagolago ʼaia? ʼE tou maʼu tona tali ʼi te tuputupu ʼo te hahaʼi ʼa te ʼAtua ʼi totatou temi.

Ko He Lagolago Ki Te Iselaele ʼo Te ʼAtua

10. Ko ai ʼaē neʼe fakatahitahi ki te kau fakanofo ʼi te gāue ʼaē ʼe fai ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼaenī, pea neʼe fakakikite feafeaʼi te faʼahi ʼaia?

10 ʼI te taʼu 1884 ko nātou fuli ʼaē neʼe kau ki te Iselaele ʼo te ʼAtua neʼe ko te kau Kilisitiano fakanofo. Kae ʼaki te temi, neʼe kamata hā te tahi kūtuga, pea ʼi te taʼu 1935 neʼe fakahā ai ko te kūtuga ʼaia ʼe ko te “toe hahaʼi tokolahi” ʼaē ʼe talanoa kiai ia Fakahā kapite 7. ʼI tanatou ʼamanaki ʼaē ke nātou maʼuʼuli ʼi te kele, ʼe nātou fakatā “te ʼu meʼa ʼaē ʼi te kele” ʼaē ʼe fakatuʼutuʼu e Sehova ke ina fakatahiʼi ia Kilisito. (Efesi 1:​10) ʼE nātou fakatātā te “tahi ʼu ōvi” ʼo te lea fakatātā ʼa Sesu ʼo ʼuhiga mo te ʼu lotoʼā. (Soane 10:16) Talu mai te taʼu 1935, ko te tahi ʼu ōvi neʼe fakatahitahiʼi mai ki te kautahi ʼa Sehova. ʼE nātou “lele mai ohage ko he ʼao, pea ohage ko he ʼu lupe ʼe nātou liliu ki tonatou ʼu nofoʼaga.” (Isaia 60:8) ʼI te kua tuputupu ʼo te toe hahaʼi tokolahi pea mo te kua tokosiʼi ʼo te kalasi ʼo te kau Fakanofo ʼuhi ko te mate ʼo te tokolahi ʼo nātou ʼaia, ko ʼihi ʼu ōvi ʼe fakapotopoto kua nātou kau ki te fakatuputupu ʼo te ʼu gāue faka Kilisitiano. Ko te ʼu gāue fea ʼaē ʼe nātou kau kiai?

11. Koteā te ʼu pilivilesio ʼaē neʼe foaki ki te tahi ʼu ōvi, logope la ʼi te kamata, neʼe faka tuʼakoi te faʼahi ʼaia ki te kau Kilisitiano fakanofo?

11 Ko te faka mafola ʼo te ʼu vilitute ʼo Sehova, neʼe ko he maʼua tuʼumaʼu pea mo makehe ʼo te “puleʼaga maʼoniʼoni” ʼa te ʼAtua. Neʼe talanoa ia Paulo ki te faʼahi ʼaia ohage he sakilifisio ʼi te fale lotu, pea ko nātou ʼaē ka liliu ko he “kau pelepitelo faka hau,” neʼe fakatotonu age e Sesu ke nātou fai faka mafola pea mo nātou faiakonaki. (Ekesote 19:​5, 6; 1 Petelo 2:​4, 9; Mateo 24:14; 28:19, 20; Hepeleo 13:15, 16) Kae ko Te Tule Leʼo ʼo te ʼaho 15 ʼo Novepeli 1932, neʼe ina fakaloto mālohiʼi tāfito ia nātou ʼaē neʼe fakatātā e Sonatape, ke nātou kau ki te gāue ʼaia. ʼI tona fakahagatonu, ko te tokolahi ʼo te tahi ʼu ōvi ʼaia neʼe kua nātou fai te gāue ʼaia. Ia ʼaho nei, kua teitei pe ke fai katoa te gāue faka mafola e te tahi ʼu ōvi ʼe ko te koga tāfito ʼaia ʼo tanatou “foaki [ki te ʼAtua] te tauhi fakataputapu ʼi te ʼaho mo te po ʼi tona fale lotu.” (Fakahā 7:​15) ʼO toe feiā aipe, ʼi te kamata ʼo te hisitolia ʼo te hahaʼi ʼa Sehova, ko te ʼu tagata ʼāfea ʼo te kokelekasio neʼe ko te kau Kilisitiano fakanofo, ko “te ʼu fetuʼu” ʼi te nima mataʼu ʼo Sesu Kilisito. (Fakahā 1:​16, 20) Kae ko Te Tule Leʼo Fakapilitānia, ʼo te ʼaho 1 ʼo Maio 1937, neʼe ina fakahā ko te tahi ʼu ōvi ʼaē kua nātou maʼuliʼi te ʼu pelesepeto faka Kilisitiano, ʼe feala ke nātou liliu ko he ʼu tagata tauhi (te ʼu tagata taupau pelesita). Tatau aipe pe neʼe ko he ʼu tagata fakanofo, neʼe feala ke fakaʼaogaʼi te tahi ʼu ōvi mo kapau neʼe mole feala ke fakahoko e te ʼu tagata fakanofo te gāue ʼaia. Ia ʼaho nei, kua teitei pe ke takitaki te ʼu kokelekasio fuli e te ʼu tagata ʼāfea ʼe kau ki te tahi ʼu ōvi.

12. Koteā te ʼu faʼifaʼitaki faka Tohi-Tapu ʼaē ʼe hā ai, ʼe feala ke foaki he ʼu gāue maʼuhiga ki te tahi ʼu ōvi?

12 ʼE kovi koa te foaki ʼo te ʼu gāue maʼuhiga ʼaia ki te tahi ʼu ōvi? Kailoa, heʼe nātou mulimuli ki te meʼa ʼaē neʼe hoko ʼi muʼa atu ʼi te hisitolia. Ko ʼihi poloselite matāpule (te ʼu hahaʼi matāpule ʼaē neʼe nonofo ʼi te fenua) neʼe nātou maʼu te ʼu tuʼulaga maʼuhiga ʼi te Iselaele ʼāfea. (2 Samuele 23:37, 39; Selemia 38:​7-9) ʼI tanatou ʼosi ʼaunofo ʼi Papiloni, neʼe foaki ki te kau Netinime (te kau kaugana ʼaē neʼe gāue ʼi te fale lotu kae mole ko he kau Iselaelite) te ʼu pilivilesio ʼo ʼuhiga mo te gāue ʼi te fale lotu, ʼaē ʼi te temi muʼa neʼe faka tuʼakoi pe ki te kau Levite. (Esitalasi 8:​15-​20; Nehemia 7:​60) Tahi ʼaē meʼa, ko Moisese ʼaē neʼe hā ʼi te temi ʼaē neʼe fetogi ai ia Sesu, neʼe ina tali te tokoni lelei ʼaē neʼe foaki age e te tagata Matianite ko Setelo. Ki muli age, neʼe ina kole kia Hopape foha ʼo Setelo ke ina takitaki ia nātou ʼi te toafa.​—Ekesote 18:​5, 17-​24; Faka au 10:29.

13. ʼI tanatou foaki ʼaki he agavaivai ia te ʼu gāue ki te tahi ʼu ōvi, ko te faʼifaʼitaki lelei fea ʼaē ʼe mulimuli kiai te kau fakanofo?

13 ʼI te fakaʼosi ʼo te ʼu taʼu e 40 ʼaē neʼe nātou haʼele ai ʼi te toafa, ʼi te ʼiloʼi ʼaē e Moisese ʼe mole hū anai ki te Kele ʼo te Fakapapau, neʼe faikole kia Sehova ke ina fakanofo he tahi ke hoko atu tana takitaki ia te hahaʼi. (Faka au 27:15-​17) Neʼe ʼui age e Sehova ke ina fakanofo ia Sosue ʼi muʼa ʼo te hahaʼi fuli, pea neʼe fai e Moisese te faʼahi ʼaia, logope la neʼe kei mālohi pea neʼe mole gata atu aipe tana gāue ʼaē ko te takitaki ʼo Iselaele. (Teutalonome 3:​28; 34:​5-7, 9) ʼO mulimuli ki te agavaivai ʼaia, kua foaki e te kau fakanofo te ʼu pilivilesio ki te ʼu tēhina ʼe kau ki te tahi ʼu ōvi, ʼaē kua popoto ʼi te faʼahi fakalaumālie.

14. Koteā te ʼu puani ʼo te ʼu lea faka polofeta ʼaē ʼe fakahā ai ʼe maʼuhiga anai te gāue ʼaē ka fai e te tahi ʼu ōvi ʼi te kautahi?

14 ʼE toe kau ki te lea faka polofeta, te fakalahi ʼo te gāue ʼa te tahi ʼu ōvi, ʼaē ko te takitaki ʼo te kautahi. Neʼe fakakikite e Sakalia ko te Filisitine ʼaē ʼe mole Iselaelite, ʼe hage anai “ko he seika ʼi Suta.” (Sakalia 9:​6, 7) Ko te ʼu seika neʼe ko te ʼu pule ʼo te ʼu telepi, koia neʼe ʼui ai e Sakalia ko te fili ʼāfea ʼo Iselaele ʼe ina tali anai te tauhi moʼoni, pea ʼe hage anai ko he pule ʼo te telepi ʼi te Kele ʼo te Fakapapau. Tahi ʼaē meʼa, ʼi tana palalau ki te Iselaele ʼo te ʼAtua, neʼe ʼui fēnei e Sehova: “Ko he kau matāpule ʼe nātou tutuʼu anai ʼi ai pea ʼe nātou fafaga anai takotou ʼu faga manu, pea ʼe liliu anai te kau matāpule ko hakotou hahaʼi gāue kele pea mo hakotou hahaʼi to fuʼu vite. Pea kia koutou, ʼe fakahigoaʼi anai koutou ko te kau pelepitelo ʼa Sehova; ʼe ʼui anai ko koutou ko te kau minisi ʼo totatou ʼAtua.” (Isaia 61:​5, 6) Ko te kau “matāpule” pea mo te “hahaʼi kehe” ʼe ko te tahi ʼu ōvi. Kua lahi te ʼu gāue ʼaē ʼe foaki kia nātou, heʼe ko te toe ʼo te kau fakanofo ʼaē kua matutuʼa, ʼe nātou fakaʼosi tonatou maʼuli ʼi te kele, pea ʼe nātou gāue anai ʼi tonatou ʼuhiga “pelepitelo ʼa Sehova” ʼi selo, ʼo nātou takatakai te hekaʼaga faka hau ʼo Sehova ʼi tonatou ʼuhiga “minisi ʼo totatou ʼAtua.”​—1 Kolonito 15:50-​57; Fakahā 4:​4, 9-​11; 5:​9, 10.

Ko “Te Taʼiake . . . Ka Haʼu”

15. ʼI te temi fakaʼosi, ko te kau Kilisitiano fea ʼaē kua “matutuʼa,” pea ko te kūtuga fea ʼaē ʼe nātou fakatātā “te taʼiake . . . ka haʼu”?

15 Neʼe faiga te toe ʼo te kau fakanofo ke nātou akoʼi te tahi ʼu ōvi ʼo ʼuhiga mo te tuputupu ʼo te ʼu gāue. ʼE ʼui fēnei ia Pesalemo 71:18: “Pea ʼo aʼu ki te temi matuʼa pea mo te ʼulu hina, Ê ʼAtua, ʼaua naʼa ke līaki ʼau, ʼo aʼu ki taku fakahā tou nima ki te taʼiake, tou mālohi kia nātou fuli ʼaē ka ʼōmai.” ʼI tana fakamahino te vaega ʼaia, ko Te Tule Leʼo Fakapilitānia, ʼo te ʼaho 15 ʼo Tesepeli 1948, neʼe ina fakahā ko te kokelekasio ʼo te ʼu Kilisitiano fakanofo ʼe mahino papau ia kua matutuʼa. Neʼe ina toe ʼui, ko te kau fakanofo ʼe nātou fiafia ʼi te “fakatalitali ki te mālama ʼo te lea faka polofeta ʼo te Tohi-Tapu pea mo nātou sio ki he taʼiake foʼou.” Ko ai ʼaē neʼe talanoa tāfito ki ai? Neʼe ʼui fēnei e Te Tule Leʼo: “Neʼe ʼui e Sesu ʼe ko te ‘tahi ʼu ōvi.’ ” Ko ‘te taʼiake ka haʼu’ ʼe faka ʼuhiga ki te ʼu hahaʼi ʼaē ka maʼuʼuli anai ʼi te kele foʼou ʼaē ka puleʼi e te Puleʼaga ʼaē ʼe ʼi selo.

16. Ko te ʼu tapuakina fea ʼaē ʼe fakaʼamu kiai ‘te taʼiake ka haʼu’?

16 ʼE mole fakahā lelei mai e te Tohi-Tapu te temi tonu ʼaē ka mavae fuli ai te kau Kilisitiano fakanofo ʼi tonatou ʼu tēhina ʼo ‘te taʼiake ka haʼu,’ pea mo te faka kolōliaʼi ʼo nātou mo Sesu Kilisito. Kae ʼe falala te kau fakanofo ʼe kua ōvi mai te temi ʼaia. Ko te ʼu meʼa ʼaē neʼe fakakikite ʼi te lea faka polofeta lahi ʼa Sesu ʼo ʼuhiga mo “te temi fakaʼosi,” neʼe kamata talu mai te taʼu 1914, ʼo fakahā ʼaki ai ko te fakaʼauha ʼo te mālama ʼaenī kua fakaōvi mai. (Taniela 12:4; Mateo 24:​3-​14; Maleko 13:​4-​20; Luka 21:​7-​24) ʼE mole kei tuai, pea ʼe fakatuʼu anai e Sehova he mālama foʼou ʼaē ka maʼu ai e ‘te taʼiake ka haʼu’ ‘te puleʼaga [te potu fakakelekele] ʼaē neʼe teuteuʼi maʼa nātou talu mai te kamataʼaga ʼo te malamanei.’ (Mateo 25:34) Kua nātou fakaʼamu ke hoko mai la te temi ʼaē ka fakatuʼu ai te Palatiso, pea mo te fakatuʼuake ʼo te toko lauʼi miliona mamate ʼaē ʼe nonofo ʼi te Hatesi. (Fakahā 20:13) ʼE kau anai koa te kau fakanofo ki te fakatalitali ʼo te fakatuʼuake ʼaia? ʼI te taʼu 1925, neʼe ʼui e Te Tule Leʼo Fakapilitānia, ʼo te ʼaho 1 ʼo Maio: “ ʼE mole tonu ke tou ʼui ʼaki tatatou manatu fakatagata, pe koteā te meʼa ʼaē ka fai e te ʼAtua, pea mo te meʼa ʼaē ka mole ina fai. . . . [Kae] ʼe feala ke tou ʼui ko te hahaʼi ʼaia ʼo te ’Ēkelesia [te kau Kilisitiano fakanofo], ʼe faka kolōliaʼi anai ia nātou ʼi muʼa ʼo te fakatuʼuake ʼo te hahaʼi maʼuhiga ʼo te temi muʼa [te kau fakamoʼoni agatonu ʼi muʼa ʼo te temi ʼo Kilisito].” ʼO toe feiā aipe ko te ʼui ʼaē peʼe ʼi ai anai he kau fakanofo moʼo fakatalitali ʼo nātou ʼaē ka fakatuʼuake, neʼe ʼui fēnei e Te Tule Leʼo Fakafalani, ʼo te ʼaho 1 ʼo Sepetepeli 1989: “ ʼE mole ʼaoga anai ia.”d

17. Koteā te ʼu pilivilesio taulekaleka ʼaē ka fai anai e te kau fakanofo, ʼi tonatou ʼuhiga kūtuga, mo te Hau ʼaē kua fakanofo, ko Sesu Kilisito?

17 ʼE moʼoni, ʼe mole tou ʼiloʼi te meʼa ʼaē ka hoko anai ki te kau Kilisitiano fakanofo takitokotahi. Kae ko te hā ʼa Moisese pea mo Elia mo Sesu ʼi te temi ʼaē neʼe fetogi ai, ʼe hā ʼaki ai ʼe fakaʼamu te kau Kilisitiano fakanofo ke nātou fakatahi mo Sesu mokā haʼu anai ʼi te kolōlia moʼo ‘totogi te tagata takitokotahi ʼo mulimuli pe ki tana aga’ ʼi te temi ʼaē ka ina fakahoko ai tana fakamāu. Tahi ʼaē meʼa, ʼe tou manatuʼi te fakapapau ʼaē neʼe fai e Sesu, ʼi tana ʼui ʼaē ko te kau Kilisitiano fakanofo ka ‘mālo’ ʼe nātou kau anai mo ia ʼi te ‘takitaki ʼo te puleʼaga ʼaki te tokotoko ukamea’ ʼi Halamaketone. ʼI te temi ʼaē ka haʼu ai ia Sesu ʼi te kolōlia, ʼe nātou heheka anai mo ia ʼo “fakamāuʼi te ʼu telepi e hogofulu-ma-lua ʼo Iselaele.” ʼAki ia Sesu, ʼe nātou ‘moloki anai ia Satana ʼi tonatou ʼu lalo vaʼe.’​—Mateo 16:⁠27–​17:9; 19:28; Fakahā 2:​26, 27; 16:14, 16; Loma 16:20; Senesi 3:​15; Pesalemo 2:9; 2 Tesalonika 1:​9, 10.

18. (a) Kua feafeaʼi ‘te fakatahiʼi ʼo te ʼu meʼa ʼaē ʼi te lagi ia Kilisito’? (b) Koteā te meʼa ʼaē ʼe feala ke tou ʼui ʼo ʼuhiga mo ‘te fakatahiʼi ʼo te ʼu meʼa ʼaē ʼi te kele ia Kilisito’?

18 ʼO ʼalutahi mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe ina fai, ʼe fai māmālie e Sehova te “fakatahiʼi ʼo te ʼu meʼa fuli ia Kilisito.” ʼO ʼuhiga mo “te ʼu meʼa ʼaē ʼi te lagi” ʼe kua vave ʼosi te fakahoko ʼo te fakatuʼutuʼu ʼaia. ʼE kua ōvi mai te temi ʼaē ka fakatahi ai e Sesu mo te toko 144 000 ʼi selo ki te “ ʼohoana ʼo te Akeno.” Koia, talu mai fualoa, ko te ʼu tēhina kua māhani ʼo te tahi ʼu ōvi, ʼaē ʼe nātou fakatātā “te ʼu meʼa ʼaē ʼi te kele,” kua foaki kia nātou te ʼu gāue maʼuhiga ke nātou lagolago ki tonatou ʼu tēhina fakanofo. ʼE ko he ʼu temi fakafiafia ʼaenī ʼaē ʼe tou maʼuʼuli ai! ʼE ko he meʼa fakafiafia hatatou sio ki te kua vave hoko ʼo te ʼu fakatuʼutuʼu ʼa Sehova! (Efesi 1:​9, 10; 3:​10-​12; Fakahā 14:1; 19:​7, 9) Pea ʼe fiafia te tahi ʼu ōvi ʼi tanatou tokoni ki tonatou ʼu tēhina fakanofo, ʼo gāue ohage ko “he faga ōvi pe e tahi” ʼe nātou mulimuli ki te “tagata tauhi ōvi pe e tahi” ʼo nātou fakalogo ki te Hau, ko Sesu Kilisito, ʼi te kolōlia ʼo te Tuʼi ʼo te ʼAtulaulau, ko Sehova ʼAtua!​—Soane 10:16; Filipe 2:​9-11.

[Nota ʼi te lalo pasina]

a Vakaʼi Te Tule Leʼo Fakafalani, ʼo te ʼaho 1 ʼo Novepeli 1981, ʼi te pasina 16 ki te 26.

b Ohage la ʼi te kamata ʼo te taʼu 1914, neʼe fakahā te “Photo-Drame de la création”​—ko tona ʼu koga e fā ʼe hā ai te ʼu paki pea ʼe ʼi ai te fakamatala neʼe kua puke—​neʼe fakahā ʼi te ʼu teate ʼo te Potu Hihifo ʼo te malamanei, pea neʼe kaugamālie ai te hahaʼi.

c Kapau ʼe koutou fia ʼiloʼi pe koʼe neʼe gāue mālohi ʼihi Kilisitiano Sutea ki te Lao, koutou vakaʼi te tohi Auxiliaire pour une meilleure intelligence de la Bible, neʼe tā e te Watchtower Bible and Tract Society of New York, pasina 1521.

d Vakaʼi Te Tule Leʼo Fakafalani, ʼo te ʼaho 15 ʼo ʼAukusito 1990, pasina 30 ki te 31; mo te ʼaho 15 ʼo Tesepeli 1990, pasina 30.

ʼE Feala Koa Hakotou Fakamahino?

◻ Neʼe fetogi feafeaʼi te kautahi ʼa te ʼAtua ʼi te ʼuluaki sēkulō?

◻ Neʼe koteā te ʼu fetogi ʼaē neʼe hoko ʼi te Kolesi Pule ʼi te hisitolia ʼo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi totatou temi?

◻ Koteā te ʼu vaega faka Tohi-Tapu ʼaē ʼe hā ai ʼe feala ke foaki he ʼu gāue maʼuhiga ki te tahi ʼu ōvi ʼi te kautahi ʼa Sehova?

◻ E feafeaʼi te fakatahiʼi ʼo “te ʼu meʼa ʼaē ʼi te lagi” pea mo “te ʼu meʼa ʼaē ʼi te kele” ia Kilisito?

[Paki ʼo te pasina 16]

Logope la te mole kei nonofo ʼi Selusalemi ia nātou ʼaē neʼe nātou ʼuluaki faʼufaʼu te kolesi pule, neʼe hoko atu pe te gāue ʼa te kolesi pule

[Paki ʼo te pasina 18]

Ko te kau Kilisitiano fakanofo ʼaē kua fakapotopoto ʼe ko he tapuakina ki te hahaʼi ʼa Sehova

C. T. Russell 1884 ki te 1916

J. F. Rutherford 1916 ki te 1942

N. H. Knorr 1942 ki te 1977

F. W. Franz 1977 ki te 1992

M. G. Henschel 1992-

    Te ʼu Tohi Fakaʼuvea (1978-2025)
    Mavae
    Hu Ki Loto
    • Faka'uvea
    • Vaevae
    • Préférences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Conditions d’utilisation
    • Règles de confidentialité
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Hu Ki Loto
    Vaevae