Kotou Tokagaʼi Tokotou Leʼo ʼo Loto

“ ʼE maʼa te meʼa fuapē ki te hahaʼi maʼa. Kae ki te hahaʼi ʼuli pea mo heʼe tui, ʼe mole ʼi ai he meʼa ʼe maʼa.”—Tito 1:15.

1. Koteā te gāue neʼe fai e Paulo ʼi te ʼu kōkelekāsio ʼo Kelete?

ʼI TE kua ʼosi ʼo te ʼu folau faka misionea e tolu ʼa te ʼapositolo ko Paulo, neʼe puke leva ia ia pea ʼave ki Loma, ʼo pilisoniʼi ai iā taʼu e lua. Koteā ʼaē neʼe ina fai ʼi te temi ʼaē neʼe faka ʼāteaina mai ai ʼi tana nofo pilisoni? Mole faʼa fualoa ki tona faka ʼāteaina mai ʼaia, pea ʼalu mo Tito ki te motu ko Kelete, ʼaē neʼe faitohi ki ai ia Paulo, ʼo ina ʼui fēnei: “[Neʼe au] tuku koe ʼi Kelete, ke feala ai hau fakatokatoka te ʼu meʼa ʼaē neʼe kei toe ke fakatokatoka pea mo ke fakanofo he kau tagata ʼāfea.” (Tito 1:5) Ko te fakahoko ʼo te gāue ʼa Tito, ʼe felāveʼi anai mo ni hahaʼi ʼe mole tatau tonatou ʼu leʼo ʼo loto.

2. Koteā te fihifihia ʼaē neʼe tau mo Tito ʼi te motu ko Kelete?

² Neʼe tokoniʼi e Paulo ia Tito ʼo ʼuhiga mo te ʼu fakamaʼua ʼaē ʼe tonu ke mulimuli kiai te ʼu tagata ʼāfea ʼo te kōkelekāsio pea mo ina fakahā “ ʼe kaugamālie ia te kau talagataʼa, mo nātou ʼe palalau noa, mo te hahaʼi ʼaē ʼe natou kākāʼi te ʼatamai.” Ko nātou ʼaia neʼe natou “fakahiga te ʼu loto fale kātoa ʼi tanatou akoʼi . . . ia te ʼu meʼa neʼe mole tonu ke natou akoʼi.” Neʼe tonu kiā Tito ke ina “haga fakatonutonuʼi ia nātou.” (Tito 1:10-14; 1 Timoteo 4:7) Neʼe ʼui e Paulo neʼe kua “ ʼuli” ʼonatou ʼatamai pea mo ʼonatou leʼo ʼo loto, ʼo ina fakaʼaogaʼi ʼi te vaega ʼaenī ia te kupu ʼe faka ʼuhiga ki he meʼa kua pulepule, ohagē ko he mutuʼi meʼa matalelei kua pulepule ʼi he pena. (Tito 1:15) Lagi ko ʼihi ʼi te ʼu tagata ʼaia neʼe ko he kau Sutea, koia ʼaē neʼe kei natou ‘fakaʼaogaʼi ai te silikosisio.’ ʼI te temi nei, ʼe mole higa te ʼu kōkelekāsio ʼi he ʼu tagata ʼe natou lagolago ki te silikosisio, kae ʼe kei ʼaoga pē kiā tātou te tokoni ʼaē neʼe fai e Paulo kiā Tito ʼo ʼuhiga mo te leʼo ʼo loto.

Ko Nātou ʼAē ʼe Mole Maʼa Tonatou Leʼo ʼo Loto

3. Koteā ʼaē neʼe ʼui e Paulo kiā Tito ʼo ʼuhiga mo te leʼo ʼo loto?

³ Kotou fakatokagaʼi te ʼaluʼaga ʼaē neʼe tupu ai ia te talanoa ʼa Paulo ki te leʼo ʼo loto. “ ʼE maʼa te meʼa fuapē ki te hahaʼi maʼa. Kae ki te hahaʼi ʼuli pea mo heʼe tui, ʼe mole ʼi ai he meʼa ʼe maʼa; kae ʼe ʼuli ʼonatou ʼatamai ʼo fēia mo ʼonatou leʼo ʼo loto. ʼI muʼa ʼo te hahaʼi ʼe natou tala ʼe natou ʼiloʼi te ʼAtua, kae ʼe natou fakafisi ki ai ʼaki tanatou ʼu gāue.” ʼE hā mai, ko ʼihi ʼi te temi ʼaia neʼe tonu ke natou fai he ʼu fetogi ʼi tonatou maʼuli ke feala ai hanatou ‘mālolohi ʼi te tui.’ (Tito 1:13, 15, 16) Neʼe mole natou ʼiloʼi ia te fakakehekeheʼi ʼo te meʼa ʼaē ʼe maʼa mai te meʼa ʼaē ʼe heʼemaʼa, pea neʼe tonu ke natou fakaʼaogaʼi tonatou leʼo ʼo loto ki te faʼahi ʼaia.

4, 5. Koteā ʼaē neʼe kovi ʼi ʼihi Kilisitiano ʼo te ʼu kōkelekāsio, pea neʼe koteā tona fua kiā nātou?

⁴ Iā taʼu e hogofulu ki muʼa atu, neʼe fai e te kolesi pule ia te tonu ʼaē ʼe mole kei fakamaʼua ke silikosisioʼi ia he tahi ʼe liliu ko he ʼatolasio moʼoni, pea neʼe natou fakahā te tonu ʼaia ki te ʼu kōkelekāsio ke natou mulimuli kiai. (Gāue 15:1, 2, 19-29) Kae ko ʼihi ʼi Kelete neʼe kei natou ‘fakaʼaogaʼi ia te silikosisio.’ Neʼe natou fakahā tanatou fakafeagai ʼaē ki te tonu neʼe fai e te kolesi pule, ʼo natou ‘akonakiʼi te ʼu meʼa ʼe mole tonu ke natou akonakiʼi.’ (Tito 1:10, 11) ʼAki he ʼu manatu hala, neʼe lagi natou fakatuʼu ni ʼu lēkula mai te Lao ʼo ʼuhiga mo te meʼa kai pea mo te ʼu toʼotoʼoga ʼo ʼuhiga mo te fakamaʼa. Lagi neʼe natou toe hilifaki he tahi age ʼu meʼa ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe ʼui e te Lao, ohagē pē ko nātou ʼaē neʼe muʼamuʼa atu iā nātou ʼi te temi ʼo Sesu, ʼaē neʼe natou lagolago ki te ʼu fāgana ʼa te kau Sutea pea mo te ʼu fakatotonu fakatagata.—Maleko 7:2, 3, 5, 15; 1 Timoteo 4:3.

⁵ Ko te taʼi manatu ʼaia neʼe fua kovi ki tonatou leʼo ʼo loto, ki tanatou sivisivi ia te aga ʼaē ʼe tonu ke fai. Neʼe tohi fēnei e Paulo: “Ki te hahaʼi ʼuli pea mo heʼe tui, ʼe mole ʼi ai he meʼa ʼe maʼa.” Neʼe kua kovi ʼosi tonatou ʼu leʼo ʼo loto, koia neʼe mole kei feala ai hanatou falala kiai moʼo takitaki ia tanatou ʼu gāue pea mo tanatou ʼu sivisivi. Tahi ʼaē meʼa, neʼe natou valokiʼi tonatou ʼu tehina mo tuagaʼane ki te ʼu meʼa ʼe mole ʼi ai honatou pikipikiga kiai, he neʼe ko he ʼu ʼaluʼaga neʼe tahi fakalogo pē ki te Kilisitiano takitokotahi. Koia neʼe liliu ai te kau Kelete ʼaia ʼo heʼemaʼa ʼi te ʼu ʼaluʼaga neʼe mole tonu ai ke natou heʼemaʼa. (Loma 14:17; Kolose 2:16) Logolā tanatou ʼui ʼaē ʼe natou ʼiloʼi te ʼAtua kae ko te faʼahi ʼaia neʼe mole ʼalutahi mo tanatou ʼu aga.—Tito 1:16.

“ ʼE Maʼa . . . Ki Te Hahaʼi Maʼa”

6. Koteā te ʼu faʼahiga hahaʼi e lua ʼaē neʼe talanoa kiai ia Paulo?

⁶ Koteā tona ʼaoga kiā tātou te manatu ʼaē neʼe ʼui e Paulo kiā Tito? Kotou fakatokagaʼi te kehekehe ʼo te ʼu manatu ʼaē ʼe tuʼu ʼi tana palalau ʼaenī: “ ʼE maʼa te meʼa fuapē ki te hahaʼi maʼa. Kae ki te hahaʼi ʼuli pea mo heʼe tui, ʼe mole ʼi ai he meʼa ʼe maʼa; kae ʼe ʼuli ʼonatou ʼatamai ʼo fēia mo ʼonatou leʼo ʼo loto.” (Tito 1:15) Neʼe mole ʼui leva e Paulo ko he Kilisitiano ʼe maʼa tana aga, ko meʼa fuli ʼe ina fai ʼe maʼa pea mo gafua tona fai. ʼE tou tui papau ki te faʼahi ʼaia, koteʼuhi neʼe fakahā lelei e Paulo ʼi tana tahi tohi ko he tahi ʼe fai folonikāsio, mo tauhi tamapua, mo gaohi meʼa fakatemonio, ʼe “mole natou tofia anai i te Puleaga o te Atua.” (Kalate 5:19-21, Tauhi Foou) Koia ʼe mahino ai kiā tātou, neʼe fakahā e Paulo ia te manatu ʼe moʼoni kiā faʼahiga hahaʼi e lua: ko nātou ʼaē ʼe maʼa ʼi tanatou ʼu aga pea mo te faʼahi fakalaumālie, pea mo nātou ʼaē ʼe heʼemaʼa ʼi te ʼu faʼahi ʼaia.

Ko Te ʼu Leʼo ʼo Loto Kehekehe, Pea Mo Te ʼu Tonu Kehekehe

9. Kapau “ ʼe maʼa te meʼa fuapē,” koteā te gāue ʼaē ʼe fai e te leʼo ʼo loto?

⁹ Kae koteā te faka ʼuhiga ʼo te ʼui ʼaē e Paulo “ ʼe maʼa te meʼa fuapē ki te hahaʼi maʼa”? Neʼe talanoa ia Paulo ki te kau Kilisitiano ʼaē neʼe takitaki tanatou ʼu manatu pea mo tanatou ʼu aga e te ʼu lēkula ʼa te ʼAtua, ʼaē ʼe tou maʼu ʼi tana Folafola. ʼE mahino ki te kau Kilisitiano ʼaia, ʼe lahi te ʼu ʼaluʼaga ʼe mole tauteaʼi e te ʼAtua, koia ʼaē ʼe lahi te ʼu faʼahi ʼe kehekehe ai te ʼu tonu ʼa te kau Kilisitiano. ʼE mole natou valokiʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe fai e ʼihi, heʼe natou ʼiloʼi ko te ʼu meʼa ʼaia ʼe “maʼa,” ʼe mole tauteaʼi e te ʼAtua. ʼE natou mahino ʼe mole tatau anai tanatou manatu mo ʼihi Kilisitiano ʼo ʼuhiga mo he ʼu ʼaluʼaga ʼo te maʼuli ʼe mole talanoa fakahagatonu kiai ia te Tohi-Tapu. Tou vakaʼi age muʼa he ʼu ʼaluʼaga.