Tou Fiafia ʼo “Maʼuliʼi Te Folafola”

“Koutou tali ʼaki te agamālū te folafola ʼaē kua ʼosi tō ia koutou, ke feala hana hāofaki tokotou ʼu nefesi. Kae, ke koutou liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola, ka mole ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou fagono pe kiai.”—Sake 1:21, 22.

1. ʼE tonu ke tou tokagaʼi feafeaʼi te koga tohi faka Tohi-Tapu ʼo te taʼu 1996?

“KOUTOU LILIU KO HE ʼU HAHAʼI ʼE NĀTOU MAʼULIʼI TE FOLAFOLA.” ʼI te folafola ʼaenī ʼe mālohi te manatu ʼaē ʼe ina fakahā mai. Ko te folafola ʼaia ʼe maʼu ʼi “Te Tohi ʼa Sake” ʼi te Tohi-Tapu, pea ʼe tuʼu anai te koga tohi ʼaia ʼi te ʼu Fale ʼo te Puleʼaga, heʼe ko te koga tohi ʼaia ka mulimuli anai kiai te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi te taʼu 1996.

2, 3. He koʼe neʼe lelei ke fai e Sake te tohi ʼaē neʼe fakahigoa kia ia?

² Ko Sake, te tēhina ʼo te ʼAliki ko Sesu, neʼe ko he tagata maʼuhiga ʼi te ʼuluaki kokelekasio faka Kilisitiano. ʼI te tahi lakaga ʼi te kua ʼosi fakatuʼuake ʼo Sesu, neʼe hā totonu totatou ʼAliki kia Sake, pea ki muli age neʼe hā ia ki te kau ʼapositolo fuli. (1 Kolonito 15:7) Ki muli age, ʼi te faka ʼāteaina faka milakulo ʼo te ʼapositolo ko Petelo mai te fale pilisoni, neʼe ina ʼui fēnei ki te kau Kilisitiano: “Koutou fakamatala te ʼu meʼa ʼaia kia Sake pea mo te ʼu tēhina.” (Gāue 12:17) Logope la ko Sake, neʼe mole ko he ʼapositolo, kae ʼe hā mai neʼe takitaki e Sake te fono ʼa te kolesi pule ʼaē neʼe fai ʼi Selusalemi, ʼi te fakatuʼutuʼu ʼaē neʼe fai e te kau ʼapositolo pea mo te ʼu tagata ʼāfea ke mole fakamaʼua te silikosisio ki te kau Senitile. Neʼe fakahā fakanounou e Sake te ʼu tonu ʼaē kua fai, pea ko te tonu ʼaē neʼe fakahā e te laumālie maʼoniʼoni neʼe ʼave ki te ʼu kokelekasio fuli.—Gāue 15:1-29.

³ ʼE mahino ia, ko te ʼu palalau fakapotopoto ʼaē neʼe fai e Sake neʼe maʼuhiga ʼaupito. Kae, ʼaki he loto agavaivai, neʼe ina fakahā ko ia ko “te kaugana ʼa te ʼAtua pea mo te ʼAliki ko Sesu Kilisito.” (Sake 1:1) Ko tana tohi ʼaē ʼe haʼu mai te ʼAtua, ʼe maʼu ai te ʼu tokoni fakapotopoto ʼe lahi ʼaupito, pea mo te ʼu palalau fakaloto mālohi ki te kau Kilisitiano ia ʼaho nei. Neʼe fakakatoa tana tohi ʼi te ʼu taʼu e fā ʼi muʼa ʼo te ʼuluaki tauʼi ʼo Selusalemi e te kau Loma ʼaē neʼe takitaki e te Senelale ko Cestius Gallus, pea ki muli mai neʼe faka mafola mālohi te logo lelei “ki te ʼu meʼa fuli ʼaē neʼe fakatupu ʼi te lalo lagi.” (Kolose 1:23) Neʼe ko te ʼu temi maʼuhiga ʼaia, pea neʼe ʼiloʼi lelei e te ʼu kaugana ʼa Sehova, kua ʼamanaki fakahoko e Sehova Tana fakamāu ki te puleʼaga faka Sutea.

4. Koteā ʼaē ʼe hā ʼaki mai ai neʼe falala mālohi te ʼu ʼuluaki Kilisitiano ki te Folafola ʼa te ʼAtua?

⁴ Ko te kau Kilisitiano ʼaia neʼe kua nātou maʼu katoa te ʼu Tohi Faka Hepeleo pea mo te tahi ʼu Tohi Faka Keleka. Ohage ko tona fakamoʼoni ʼi tanatou fakaʼaogaʼi te ʼu tohi ʼāfea, neʼe hā lelei ai ʼe falala mālohi te ʼu tagata fai Tohi-Tapu Kilisitiano ki te Folafola ʼa te ʼAtua. ʼO toe feiā aipe mo tatou, ʼe ʼaoga ke tou ako fakalelei te Folafola ʼa te ʼAtua pea ke tou maʼuliʼi ia ʼaho nei. Ke feala hatatou faʼa kātaki, ʼe ʼaoga ke ia tatou te mālohi fakalaumālie, pea mo te lototoʼa ʼaē ʼe foaki mai e te Tohi-Tapu.—Pesalemo 119:97; 1 Timoteo 4:13.

5. He koʼe ʼe ʼaoga ke tou maʼu he takitaki makehe ia ʼaho nei, pea ʼe tou maʼu ʼifea te takitaki ʼaia?

⁵ Ia ʼaho nei kua ʼamanaki hoko ki te malamanei te “mamahi lahi, [ʼaē] ʼe mole hona tatau kua hoko talu mai te kamataʼaga ʼo te malamanei ʼo kaku mai ki te temi nei, kailoa, pea ʼe mole toe hoko anai he tahi mamahi feiā.” (Mateo 24:21) Ko totatou maʼuli ʼe fakalogo ki te takitaki fakaʼatua. ʼE lava feafeaʼi hatatou maʼu te ʼu takitaki ʼaia? ʼE feala ke tou maʼu te takitaki ʼaia, mo kapau ʼe tou tuku totatou loto ke ina tali te ʼu akonaki ʼaē ʼe haʼu mai te Folafola ʼa te ʼAtua. Ko te faʼahi ʼaia ʼe ina fakaliliu anai tatou ko “te ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola,” ohage ko te ʼu kaugana agatonu ʼa Sehova ʼi te ʼu temi ʼāfea. ʼE tonu ke tou lau pea mo tou ako fakalelei te Folafola ʼa te ʼAtua pea mo tou fakaʼaogaʼi ke tou fakavikiviki ai ia Sehova.—2 Timoteo 2:15; 3:16, 17.

Tou Faʼa Kātaki ʼAki He Loto Fiafia

6. He koʼe ʼe tonu ke tou fakafiafia mokā ʼe tou felāveʼi mo he ʼu ʼahiʼahi?

⁶ ʼI te kamata ʼo tana tohi, ʼe talanoa ia Sake ki te fiafia, te lua fua ʼo te laumālie ʼo te ʼAtua. Neʼe ina tohi fēnei: “Ke koutou tokagaʼi te faʼahi ʼaia ohage ko he meʼa fakafiafia, toku ʼu tēhina, mokā ʼe koutou felāveʼi mo he ʼu faʼahiga ʼahiʼahi, ʼi takotou ʼiloʼi ʼaē ko te maʼuhiga ʼo takotou tui ʼaē kua ʼahiʼahiʼi ʼe ina fakatupu te faʼa kātaki. Kae ke fai ke katoa te gāue ʼa te faʼa kātaki ke koutou katoa pea mo haohaoa ʼi te ʼu faʼahi fuli, ʼo mole puli ia koutou he meʼa.” (Sake 1:2-4; Kalate 5:22, 23) ʼE lava feafeaʼi hatatou ʼui ke tou “fakafiafia” mokā ʼe tou felāveʼi mo he ʼu ʼahiʼahi lahi? Māʼia mo Sesu neʼe ina ʼui fēnei ʼi tana Akonaki ʼi te Moʼuga: “Manuʼia ia koutou mokā tauveleʼi koutou, pea mo fakatagaʼi koutou, pea mo fai kia koutou he ʼu fasituʼu ʼuhi ko ʼau. Koutou fiafia pea ke koutou hihiki fakafiafia, heʼe lahi tokotou fakapale ʼi selo.” (Mateo 5:11, 12) ʼE tou fiafia ʼi tatatou sio ki te haga ʼa Sehova ʼo tapuakina tatatou ʼu faiga ʼaē ke tou maʼu te maʼuli heʼegata.—Soane 17:3; 2 Timoteo 4:7, 8; Hepeleo 11:8-10, 26, 35.

7. (a) Koteā te meʼa ʼaē ʼe tokoni kia tatou ke tou faʼa kātaki? (b) Ohage ko Sopo, ʼe feafeaʼi anai hotatou fakapale?

⁷ Ko Sesu totonu neʼe loto faʼa kātaki “ ʼuhi ko te fiafia ʼaē neʼe fakapapauʼi age kia te ia.” (Hepeleo 12:1, 2) Kapau ʼe tou manatuʼi tuʼumaʼu te faʼifaʼitaki lototoʼa ʼa Sesu, pea ʼe feala foki ke tou faʼa kātaki! Ohage ko te meʼa ʼaē neʼe ʼui e Sake ʼi te fakaʼosi ʼo tana tohi, ʼe lahi te ʼu fakapale ʼe foaki e Sehova ki tana hahaʼi tauhi agatonu. ʼE ʼui fēnei e Sake “Koutou vakaʼi! ʼE mātou kalaga ʼe manuʼia ia nātou ʼaē neʼe nātou faʼa kātaki. Neʼe koutou logo ki te faʼa kātaki ʼa Sopo pea mo te ikuʼaga ʼaē neʼe tuku age e Sehova, ko Sehova ʼe fonu ʼi te ʼofa pea mo te manavaʼofa.” (Sake 5:11) Koutou manatuʼi pe neʼe feafeaʼi te fakapale ʼo te agatonu ʼa Sopo ʼo ina toe maʼu te maʼuli mālōlō pea mo he maʼuli fiafia mo te ʼu hahaʼi ʼaē neʼe ʼofa mamahi ki ai. Ko te faʼa kātaki ʼe feala ke ina foaki atu he fiafia feiā ʼi te Palatiso ʼi te mālama foʼou ʼaē neʼe fakapapauʼi mai e te ʼAtua, pea ʼe ko te ikuʼaga fakafiafia ʼaia ʼo takotou tauhi ʼaē kia Sehova ʼi te temi ʼaenī.

Tou Kumi Te Poto

8. ʼE lava feafeaʼi hatatou maʼu te poto moʼoni pea mo ʼaoga, pea koteā te ʼaoga ʼo te faikole ʼi te faʼahi ʼaia?

⁸ ʼAki tatatou ako fakalelei te Folafola, mo tatatou maʼuliʼi tana ʼu tokoni, ʼe tou maʼu ai anai te poto fakaʼatua, ʼo feala ai hatatou kātakiʼi te ʼu fakataga ʼi te lotolotoiga ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa fakahehema ʼa Satana ʼaē ka ʼamanaki pulihi. ʼE lava feafeaʼi hatatou ʼiloʼi papau ʼe tou maʼu anai te poto ʼaia? ʼE ʼui fēnei mai e Sake kia tatou: “Kapau ʼe ia koutou he tahi ʼe mole ina maʼu te poto, ke ina haga kole ki te ʼAtua, heʼe ina foaki ki te hahaʼi fuli ʼaki te manavaʼofa pea ʼe mole ina lau ia; pea ʼe ina foaki age anai. Kae ke ina haga kole ʼaki te tui, ʼo mole lotolotolua ʼi he meʼa, heʼe ko ia ʼaē ʼe lotolotolua ʼe hage ia ko te peau ʼo te tai ʼaē ʼe agi pea mo feʼāveʼaki e te matagi.” (Sake 1:5, 6) ʼE tonu ke tou faikole fakamalotoloto, ʼo tou falala mālohi ʼe fagono anai Sehova ki tatatou ʼu kole pea ʼe ina tali anai ʼi tona temi totonu.

9. ʼE fakamatala feafeaʼi e Sake te poto fakaʼatua pea mo tona maʼuliʼi?

⁹ Ko te poto fakaʼatua ʼe ko he meʼa ʼofa ʼe haʼu mai ia Sehova. ʼI tana talanoa ʼo ʼuhiga mo te ʼu faʼahiga meʼa ʼofa ʼaia, ʼe ʼui fēnei e Sake: “Ko te ʼu meʼa ʼofa lelei fuli pea mo te ʼu mōlaga haohaoa fuli ʼe haʼu ia mai ʼoluga, heʼe hifo mai te Tāmai ʼo te ʼu mālama ʼi selo, ia ia ʼaē ʼe mole ʼi ai he fetogi ʼo te ʼaluʼaga ʼo te ʼata.” Ki muli age ʼi tana tohi, ʼe fakamatala e Sake te ikuʼaga ʼo te maʼu ʼo te poto moʼoni ʼi tana ʼui ʼaē: “Ko ai ʼaē ʼe poto pea mo ʼatamai ia koutou? Ke ina fakahā tana agalelei ʼi tana ʼu gāue ʼaki te agamālū ʼaē ʼe pipiki ki te fakapotopoto. . . . Ko te poto mai ʼoluga ʼe maʼa ia, pea ʼe tokalelei, agapoto, fakalogo fakalelei, fonu ʼi te manavaʼofa pea mo te ʼu fua ʼe lelei, ʼe mole fakapalatahi ia, ʼe mole malualoi ia.”—Sake 1:17; 3:13-17.

10. E feafeaʼi te kehekehe ʼo te lotu hala pea mo te lotu moʼoni?

¹⁰ ʼI te kautahi faka malamanei ʼo te lotu hala, peʼe ʼi te Keletiate peʼe ʼi he tahi age ʼu fenua, ʼe ko te agamāhani ʼa te hahaʼi tauhi hanatou fai he ʼu hiva faka lotu, hanatou fakalogo ki te ʼu faikole ʼe fai liuliuga, pea mo lagi nātou fagono ki he akonaki. ʼE mole ʼi ai he ʼu palalau fakaloto mālohi ʼe nātou fai ʼo ʼuhiga mo te faka mafola ʼo te logo ʼo te ʼamanaki, koteʼuhi ʼe lahi te ʼu lotu ʼe mole hanatou ʼamanaki ki te temi ka haʼu. Ko te ʼamanaki faka kolōlia ʼo te Puleʼaga faka Mesianike ʼa te ʼAtua, ʼe mole nātou talanoa kiai peʼe mole nātou mahino kiai. ʼE fakakikite fēnei e Sehova ʼo ʼuhiga mo te hahaʼi ʼo te Keletiate: “ ʼE ʼi ai te ʼu meʼa kovi e lua neʼe fai e taku hahaʼi: Kua nātou mavae ia te ʼau, ʼaē ko te matapuna ʼo te vai maʼuli, ke nātou faʼu maʼa nātou he ʼu tane vai, he ʼu tane vai ʼe makafaʼafaʼa, ʼaia ʼe mole nātou matāʼofi te vai.” (Selemia 2:13) ʼE mole nātou maʼu te ʼu vai ʼo te moʼoni. ʼE mole nātou maʼu te poto ʼaē ʼi selo.

11, 12. (a) Koteā te meʼa ʼe uga ai tatou e te poto fakaʼatua ke tou fai? (b) Koteā te meʼa ʼe fakatokagaʼi mai ʼe te poto fakaʼatua kia tatou?

¹¹ ʼE nātou kehekehe mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ia ʼaho nei! ʼAki te mālohi ʼaē ʼe foaki mai e te ʼAtua, ʼe faka mafola e te kau Fakamoʼoni ʼi te kele katoa te logo lelei ʼo Tona Puleʼaga ʼaē ka haʼu. Ko te poto ʼaē ʼe nātou fakaʼaogaʼi ʼi tanatou ʼu fai palalau, ʼe fakatafito mālohi ki te Folafola ʼa te ʼAtua. (Vakaʼi ia Tāʼaga Lea 1:20; Isaia 40:29-31.) ʼE mahino ia, ʼe nātou fakaʼaogaʼi te ʼatamai mālama moʼoni pea mo te meʼa kua nātou mahino kiai, moʼo faka mafola ʼo te fakatuʼutuʼu lahi ʼo totatou ʼAtua, totatou Tupuʼaga. ʼE tonu ke tou fakaʼamu ʼo ʼuhiga mo te kokelekasio katoa ke “fonu ʼi te ʼatamai mālama totonu ʼo te finegalo [ʼo te ʼAtua] ʼi te poto, pea mo te ʼatamai fakalaumālie.” (Kolose 1:9) ʼAki te fakatafitoʼaga ʼaia, ʼe uga tuʼumaʼu anai te kau tūpulaga pea mo te hahaʼi matutuʼa ke nātou “liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola.”

¹² “Ko te poto mai ʼoluga” ʼe ina fakatokagaʼi tatou ʼo ʼuhiga mo te ʼu agahala ʼaē ʼe feala ke hoko mokā kua puli ia tatou te ʼofa fakaʼatua. ʼE ʼui fēnei e Sake: “Ke koutou ʼiloʼi te meʼa ʼaenī, ʼu tēhina ʼofaina: ʼE tonu ki te tagata fuli pe, ke vave ʼi te fagono, ke tuai ʼi te palalau, mo tuai ʼi te ʼita; heʼe ko te ʼita ʼo te tagata ʼe mole ina fakahoko te faitotonu ʼa te ʼAtua.” ʼE mahino ia, ʼe tonu ke tou faiga fakavilivili, ʼo tou lotolelei, ke tou fakalogo ki te tokoni fakaʼatua pea ke tou maʼuliʼi. Kae, ʼe tonu ke tou tokaga naʼa tou fakaʼaogaʼi kovi te “kiʼi koga,” ʼaē ko te ʼalelo. Kapau ʼe tou laupisi, mo tou fai he ʼu palalau heʼeʼaoga, mo tou fia poto, ʼi hona ʼaluʼaga fakatātā ʼe feala ke tutu e te ʼalelo he ‘toe vao matuʼa lahi.’ Koia ʼe ʼaoga ke tou maʼuliʼi te ʼu aga ʼaē ʼe lelei pea mo te loto lolomi ʼi tatatou ʼu felogoi fuli.—Sake 1:19, 20; 3:5.

13. He koʼe ʼe maʼuhiga ke tou tali “te folafola ʼaē kua ʼosi tō” ia tatou?

¹³ ʼE tohi fēnei e Sake: “Koia, ke koutou līaki te aga heʼemaʼa fuli pea mo te agakovi ʼaē kua lahi ʼaupito, pea mo koutou tali ʼaki te agamālū te folafola ʼaē kua ʼosi tō ia koutou, ke feala hana hāofaki tokotou ʼu nefesi.” (Sake 1:21) Kua ʼamanaki nei ke molehi te mālama mānumānu ʼaenī, mo tona ʼu meʼa gigila, tona ʼu koloā, tona faʼahiga maʼuli pea mo te ʼu aga ʼaē ʼe mole tonu ke fai. “Ka ko ʼaē ʼe ina fai te finegalo ʼo te ʼAtua ʼe nofo maʼu ia ʼo talu ai.” (1 Soane 2:15-17) Koia ʼe maʼuhiga ke tou tali “te folafola ʼaē kua ʼosi tō” ia tatou! Ko te poto ʼaē ʼe foaki mai e te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼe kehe ia mo te agakovi ʼo te mālama ʼaenī, ʼaē ʼe ʼamanaki nei ke pulihi. ʼE mole tou fia fai ki te agakovi ʼaia. (1 Petelo 2:1, 2) ʼE ʼaoga ke tou manako ki te moʼoni pea ke tou tō ʼi totatou ʼu loto te tui mālohi, ke feala hatatou fakatuʼutuʼu ke ʼaua naʼa tou hēʼia mai te ʼu ala faitotonu ʼo Sehova. Kae ʼe feʼauga pe koa ʼi tatatou fakalogo ki te Folafola ʼa te ʼAtua?

Tou Liliu “Ko He ʼu Hahaʼi ʼe Nātou Maʼuliʼi Te Folafola”

14. ʼE lava feafeaʼi hatatou liliu “ko he ʼu hahaʼi fagono” pea mo tou “maʼuliʼi” te Folafola?

¹⁴ Ia Sake 1:22, ʼe tou lau fēnei: “Koutou liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola, ka mole ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou fagono pe kiai, ʼo koutou kākāʼi pe koutou ʼi he ʼu fakakaukau hala.” “Koutou liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola”! ʼE mahino papau ia, ko te kupu tāfito ʼaia ʼe faka maʼuhigaʼi ʼi te tohi ʼa Sake. ʼE tonu ke tou fakalogo, pea ke tou “fai ʼo mulimuli pe kiai”! (Senesi 6:22) Tokolahi te hahaʼi ʼe nātou ʼui ia ʼaho nei, ʼe feʼauga pe ʼi te fagono ki he akonaki, peʼe ko he fai ʼo he faʼahiga tauhi faka temi, kae ʼe mole nātou fai he tahi age meʼa. ʼE feala ke nātou ʼui kapau ʼe nātou maʼuliʼi he ‘maʼuli lelei’ ʼo ʼalutahi mo tanatou ʼu lekula, ʼe feʼauga aipe. Kae neʼe ʼui fēnei e Sesu Kilisito: “Kapau ʼe fia muli mai he tahi ia te ʼau, ke fakafisi ia kia ia totonu pea ke ina toʼo tona pou fakamamahi pea ke muli tuʼumaʼu ia te ʼau.” (Mateo 16:24) ʼE fakamaʼuaʼi ki te kau Kilisitiano moʼoni ke nātou maʼuli faka sakilifisio pea ke nātou faʼa kātaki, ʼo mulimuli ki te faʼifaʼitaki ʼa Sesu ʼo fai te finegalo ʼo te ʼAtua. Kia nātou ʼaia, ko te finegalo ʼo te ʼAtua ia ʼaho nei ʼe tatau pe ia mo te ʼuluaki sēkulō, heʼe neʼe fakatotonu fēnei e Sesu ʼi tona fakatuʼuake: “Koutou ʼolo pea ke koutou fai ni ʼu tisipulo ʼi te hahaʼi ʼo te ʼu fenua fuli pe.” (Mateo 28:19) E feafeaʼi koa takotou fai te faʼahi ʼaia?

15. (a) Koteā te fakatā ʼaē ʼe fai e Sake, ʼo fakahā ai peʼe feafeaʼi hatatou fiafia ʼi tatatou “maʼuliʼi te folafola”? (b) He koʼe ʼe mole feʼauga pe ʼi te fai ʼo he faʼahiga tauhi?

¹⁵ Kapau ʼe loloto tatatou vakaʼi tuʼumaʼu te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼe feala ke hage ia kia tatou ko he sioʼata, ʼe ina fakahā mai totatou ʼuhiga totonu. ʼE ʼui e Sake: “Kae ko ia ʼaē ʼe loloto tana fakasiosio ki te lao haohaoa ʼaē ʼo te ʼāteaina, pea mo haga nofo ai, ʼe fiafia anai te tagata ʼaia ʼi tana maʼuliʼi, koteʼuhi kua liliu ia, mole ko he tahi ʼe fagono pea galo atu aipe, kae ko he tahi ʼe ina fai te gāue.” (Sake 1:23-25) ʼIo, ʼe fiafia anai ia ʼi tana ‘maʼuliʼi te folafola.’ Pea tahi ʼaē meʼa, ʼe maʼuhiga tana “maʼuliʼi” ʼi te ʼu faʼahi fuli ʼo tona maʼuli faka Kilisitiano. ʼE mole tonu ke tou faihala, ʼo tou manatu ʼe feʼauga pe ʼi he faʼahiga tauhi. ʼE tokoniʼi tatou e Sake ke tou tokagaʼi te ʼu faʼahiga agaaga ʼo te tauhi moʼoni, ʼaē neʼe lagi meʼa noaʼi e te kau Kilisitiano faiva. ʼE ina tohi fēnei: “Ko te tauhi ʼaē ʼe maʼa pea mo imakulata ʼi te manatu ʼo totatou ʼAtua pea mo Tāmai, ʼe koia ʼaenī: ko te tokaga ki te ʼu fānau ʼaē ʼe hala mo tāmai pea mo faʼe, mo te kau fafine vitua ʼi tonatou ʼu mamahi pea mo kita nofo tokaga ʼo ʼāteaina mai te ʼu mele fuli pe ʼo te malamanei.”—Sake 1:27.

16. Koteā te ʼu meʼa ʼaē neʼe fai e Apalahamo, ʼo tupu ai tana liliu ko te “kaumeʼa ʼo Sehova,” pea ʼe lava feafeaʼi hatatou liliu ko Hona ʼu kaumeʼa?

¹⁶ ʼE mole feʼauga pe tatatou ʼui ʼaē: ‘ ʼE ʼau tui ki te ʼAtua,’ pea ʼe gata ai. Ohage ko te fakatokagaʼi fēnei ia Sake 2:19: “ ʼE ke tui ko te ʼAtua pe e tahi? ʼE lelei. ʼE toe tui kiai mo te kau temonio pea ʼe nātou matataku.” ʼE fakamahino lelei e Sake ko te “tui, kapau ʼe mole ʼi ai hana ʼu gāue, ʼe mate ia,” pea ʼi tana talanoa ʼo ʼuhiga mo Apalahamo, neʼe ina ʼui fēnei: “Ko tana tui neʼe ʼalutahi mo tana ʼu gāue pea ʼaki tana ʼu gāue neʼe lelei ʼaupito ai Tana tui.” (Sake 2:17, 20-22) Ko te ʼu gāue ʼa Apalahamo neʼe kau kiai tana tokaga ki tona famili, tana fakahā te tali kāiga, tana teuteuʼi ia Isaake ki te sakilifisio, pea mo tana ‘fakahā ki te hahaʼi’ ʼe tui mālohi ki te fakapapau ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo “te kolo ʼaē ʼe ʼi ai tona ʼu fakatafito moʼoni,” ia te Puleʼaga faka Mesianike ʼaē ka haʼu. (Senesi 14:16; 18:1-5; 22:1-18; Hepeleo 11:8-10, 13, 14; 13:2) Koia la ʼaē, ko Apalahamo “neʼe lau ai ko ia ‘ko te kaumeʼa ʼo Sehova.’ ” (Sake 2:23) Mo tatou foki ʼe feala ke tou liliu ‘ko he ʼu kaumeʼa ʼo Sehova,’ ʼo tou faka mafola mālohi tatatou tui pea mo te ʼamanaki ki tona Puleʼaga faitotonu ʼaē ka haʼu.

17. (a) He koʼe ‘neʼe lau ia Laape ko te faitotonu,’ pea neʼe koteā te fakapale ʼaē neʼe ina maʼu? (b) Koteā te lisi loaloaga ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu, ʼo ʼuhiga mo nātou ʼaē neʼe ‘liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola’? (c) Neʼe feafeaʼi te fakapale ʼo Sopo, pea koteā tona tupuʼaga?

¹⁷ Ko nātou ʼaē kua “liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola,” ʼe moʼoni kua “lau ko nātou ko te kau faitotonu ʼaki tanatou ʼu gāue, kae ʼe mole gata ʼaki pe tanatou tui.” (Sake 2:24) Ko Laape ʼe ko he tahi neʼe ina fakahā tana tui ki te “folafola” ʼaē neʼe logo kiai ʼo ʼuhiga mo te ʼu gāue mālohi ʼa Sehova. Neʼe ina fūfū te ʼu malomu Iselaelite pea neʼe ina fakahola ia nāua, pea neʼe ina tātānaki tona famili ke feala ai honatou hāofaki. ʼI te fakatuʼuake, ʼe fiafia anai ia ʼi tana ʼiloʼi ʼaē, ko tana tui ʼaē neʼe lagolago ʼaki tana ʼu gāue, neʼe ina faka fealagia kia ia ke liliu ko he kui ʼa te Mesia! (Sosue 2:11; 6:25; Mateo 1:5) Ia Hepeleo kapite 11 ʼe tuʼu ai te lisi loaloaga ʼo ʼihi neʼe ‘liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola’ ʼi tanatou fakahā tanatou tui, pea ʼe lahi anai te fakapale ʼaē ka foaki kia nātou. Ke ʼaua naʼa galo ia tatou ia Sopo, ʼaē neʼe ina ʼui fēnei ʼi te temi ʼaē neʼe tau ai mo te ʼu fakataga lahi: “Ke hoko atu te tapuakina ʼo te huafa ʼo Sehova!” Ohage ko te meʼa ʼaē neʼe kua tou vakaʼi, ko tana tui pea mo tana ʼu gāue neʼe ina maʼu ai he fakapale lahi. (Sopo 1:21; 31:6; 42:10; Sake 5:11) ʼO toe feiā aipe mo tatou, kapau ʼe tou faʼa kātaki ia ʼaho nei ohage ko “he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola” ʼe tou maʼu anai te ʼofa ʼo Sehova.

18, 19. Neʼe feafeaʼi ki te ʼu tēhina ʼaē neʼe fualoa tonatou gaohi koviʼi, tanatou “liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola,” pea koteā te ʼu fua lelei neʼe nātou maʼu ʼi tanatou gāue?

¹⁸ Ia nātou ʼaē neʼe lahi tanatou kātakiʼi te ʼu fakataga ʼi he ʼu taʼu, neʼe kau ai ʼotatou ʼu tēhina pea mo tuagaʼane ʼi te Potu Hahake ʼo te Eulopa. ʼI te temi nei ʼe mole kei tapuʼi tanatou gāue, pea kua nātou “liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola” ʼi te ʼu fetogi ʼaia kua hoko. Neʼe ʼolo te ʼu misionea pea mo te ʼu pionie ʼi te ʼu fenua ʼe ōvi mai ʼo tokoni ki te fai ʼo te ʼu ako pea mo te fai ʼo te ʼu fakatuʼutuʼu. Neʼe fekauʼi e te filiale ʼi Finilani pea mo ʼihi ʼatu ʼu filiale ʼo te Sosiete Watch Tower ʼaē ʼe feōvi mo te fenua ʼaia, te kau gāue ʼe faiva ʼi te laga fale, pea ko te agaʼofa ʼo te ʼu tēhina ʼi te malamanei katoa neʼe fakahoko ʼaki ai te laga ʼo te ʼu filiale foʼou pea mo te ʼu Fale ʼo te Puleʼaga.—Vakaʼi ia 2 Kolonito 8:14, 15.

¹⁹ Neʼe kau mālohi te ʼu tēhina ʼaē neʼe fualoa tonatou gaohi koviʼi, ki te gāue fai faka mafola! ʼE nātou ‘gāue kinakina pea mo faiga’ ke nātou fakaʼaogaʼi te ʼu fealagia ʼaē neʼe mole nātou maʼu “ ʼi te temi faigataʼa.” (1 Timoteo 4:10; 2 Timoteo 4:2) Ohage la, ʼi ʼApelili ʼo te taʼu ʼaenī ʼi Alepania, ʼaē neʼe kovi ʼaupito ai te tapuʼi ʼo te gāue, neʼe tufa te pepa lotu ʼo Te ʼu Logo ʼo Te Puleʼaga ko tona kupu tāfito “He Koʼe Koa ʼe Lahi Te ʼu Fihifihia ʼi Te Maʼuli” ʼi te ʼu ʼaho pe e tolu. Ko te meʼa ʼaia neʼe hoa atu kiai te Fakamanatu ʼo te mate ʼo Sesu, pea neʼe ʼolo kiai te toko 3 491 hahaʼi—ʼo lahi ʼaupito age ʼi te toko 538 kau fai faka mafola ʼaē ʼe gāue ʼi te fenua ʼaia.

20. Koteā ʼaē ʼe hā ʼaki ʼi te tānaki foʼou ʼo te hahaʼi ʼaē neʼe kau ki te Fakamanatu ʼo te mate ʼo Sesu, pea koteā te tokoni ʼe feala ke fai ki te tokolahi ia nātou ʼaia?

²⁰ ʼI ʼihi fenua neʼe toe maʼu ai foki te tuputupu fakaofoofo ʼo te hahaʼi ʼaē neʼe kau ki te ʼaho Fakamanatu ʼo te mate ʼo Sesu, ʼo lau kua fakalaka ʼi te toko 10 000 000. ʼE lahi te ʼu koga meʼa neʼe ʼi ai te ʼu hahaʼi ʼe foʼofoʼou mai ki te moʼoni, neʼe fakamālohiʼi tanatou tui ʼi tanatou kau ki te ʼu fono pea mo te ʼaho Fakamanatu ʼo te mate ʼo Sesu, kua nātou ‘liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola.’ ʼE feala koa hatatou fakaloto mālohiʼi te ʼu hahaʼi ʼaē ʼe foʼofoʼou mai, ke nātou liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou mulimuli ki te pilivilesio ʼaia?

21. Ohage ko tatatou koga tohi ʼo te taʼu, koteā te meʼa ʼe tonu ke tou faiga kiai, pea ʼaki te fakatuʼutuʼu fea?

²¹ Ohage ko te kau Kilisitiano faiva ʼo te ʼuluaki sēkulō, pea mo te tokolahi ki muli mai, tou fakatuʼutuʼu fakamalotoloto ke tou “faiga ki te totogi” ʼo te maʼuli heʼegata, tatau aipe pe ko te maʼuli ʼi te Puleʼaga ʼi selo peʼe ʼi te kele. (Filipe 3:12-14) ʼE maʼuhiga ke tou faiga ʼaupito ke tou maʼu te totogi ʼaia. Ko te temi ʼaenī ʼe mole ko he temi ke tou higa ai ʼaki tatatou ʼui ʼe feʼauga pe ʼi te fagono, ʼe ko te temi ʼaenī ʼo te ʼu temi fuli ke tou ‘mālohi pea mo tou gāue.’ (Asea 2:4; Hepeleo 6:11, 12) Neʼe tou ‘tali te folafola ʼaē kua ʼosi tō ia tatou,’ koia ʼe tou fakaʼamu ke tou ‘liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola’ ʼi te temi nei ʼo aʼu ki he ʼu temi ʼe mole ʼi ai honatou gataʼaga.

ʼE Feafeaʼi Anai Hakotou Tali?

◻ E feafeaʼi hatatou faʼa kātaki ʼaki te fiafia?

◻ Koteā “te poto mai ʼoluga,” pea e feafeaʼi hatatou faiga ke tou maʼu te poto ʼaia?

◻ He koʼe ʼe tonu ke tou “liliu ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola, ka mole ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou fagono pe kiai”?

◻ Koteā te ʼu fakamatala ʼe tonu ke nātou uga tatou ke tou liliu ko “he ʼu hahaʼi ʼe nātou maʼuliʼi te folafola”?

[Paki ʼo te pasina 17]

ʼOfa pe ke hū ki ʼotatou loto te ʼu akonaki fakaʼatua

[Paki ʼo te pasina 18]

Neʼe fakapale te agatonu ʼa Sopo, he neʼe ina toe maʼu he maʼuli fiafia mo te ʼu hahaʼi ʼaē neʼe ʼofa mamahi ki ai