Te Tui—Ko He Kalitate ʼe Ina Fakamalohiʼi Tatou
KA TOU maʼu te tui, ʼe tou malolohi ai. Ohage la, ʼe fakafealagia e te tui ke tou “tamateʼi te ʼu kauʼi nahau ulo fuli ʼa te Agakovi” ia Satana, ʼae ʼe ina faigaʼi ke ina maumauʼi ʼatatou felogoi mo Sehova. (Efe. 6:16) ʼAki te tui, ʼe feala ke tou toe tauʼi he ʼu fihifihia ʼe hage ko he ʼu moʼuga. Neʼe ui fenei e Sesu ki ʼana tisipulo: “Kapau ʼe hage takotou tui ko he kiʼi tegaʼi sinapi, ʼe kotou ui anai ki te moʼuga ʼaeni: ‘Hiki mai hena ki he,’ pea ʼe hiki anai.” (Mat. 17:20) Kapau ʼe fakamalohiʼi tatou e te tui ʼi te faʼahi fakalaumalie, ʼe ʼaoga anai ke tou vakavakaʼi te ʼu fehuʼi ʼaeni: Kotea te tui? Kotea te pikipikiga ʼo te loto pea mo te tui? ʼE tou fakalotomalohiʼi feafeaʼi tatatou tui? Pea ko ai ʼae ʼe tonu ke tou tui ki ai?—Loma 4:3.
KOTEA TE TUI?
Ko te tui, ʼe mole gata pe ki tatatou tui ki te ʼAtua pea mo te ʼu moʼoni Fakatohi-tapu. Koteʼuhi, “maʼia mo te kau temonio ʼe natou tui [ko te ʼAtua ʼe maʼuli moʼoni] pea mo matataku.” (Sakp. 2:19) Koia kotea te tui?
Ohage pe ko tatatou tui papau ʼae ʼe fefakahoahoaʼaki te ʼaho mo te poʼuli, ʼe tou tui papau ʼe fakahoko tuʼumaʼu anai e Sehova ʼana fakapapau fuli
ʼE fakaha ʼi te Tohi-Tapu ko te tui ʼe ʼi ai ʼona faʼahi ʼe lua. ʼUluaki, “ko te tui ʼe ko te falala malohi ʼe hoko anai te ʼu meʼa ʼae ʼe tou ʼamanaki ki ai.” (Hep. 11:1) Ko he tahi ʼe tui, ʼe tui papau ʼe fakahoko anai e Sehova ʼana fakapapau fuli. Ohage la, neʼe ina ui fenei ki te kau Iselaele: “Kapau e feala ke koutou motuhi taku hai mo te aho, pea mo taku hai mo te pouli, ke aua naa toe ha anai te aho mo te pouli i ona temi, pea e motuhi anai taku hai mo taku tagata faifekau ko Tavite.” (Sel. 33:20, 21) Neʼe kua ke mataku koa naʼa mole toe hopo ake te laʼa pea mole toe to ʼi he ʼaho? Kailoa ia. Koia kapau ʼe ke tui papau ki te ʼu lao ʼo te natula, ʼae ʼe ina fakafealagia ke ʼi ai he ʼaho mo he poʼuli pea ke foliʼi e te kele ia te laʼa, ʼe mole tonu koa la ke ke tui ʼe feala ki te Tupuʼaga ke ina fakahoko ʼana fakapapau?—Esa. 55:10, 11; Mat. 5:18.
Lua, ko te tui “ ʼe ko te fakamoʼoni lelei ʼo te ʼu moʼoni ʼae ʼe heʼeki tou sisio ki ai.” ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu ko te tui ʼe ko “te fakamoʼoni lelei” ʼo he ʼu meʼa ʼe fakapulipuli, kae ʼe ko he ʼu meʼa ʼe moʼoni. (Hep. 11:1) ʼO feafeaʼi? Ohage la, moka fehuʼi atu e he kiʼi fanau, ‘ ʼE tou iloʼi feafeaʼi ʼe ʼi ai moʼoni he ʼaele?’ Logo la ʼe mole ke sio ki te ʼaele, kae ʼe ke fakamahino anai ki ai ʼaki ni fakamoʼoni, ohage la ko te manava, peʼe ko te agi ʼo te matagi. Kapau kua tui papau te kiʼi fanau ki te ʼu fakamoʼoni ʼaia, ʼe ina tali anai te manatu ʼae ʼe ʼi ai he ʼu meʼa ʼe mole sio ki ai kae ʼe moʼoni. ʼO toe feia pe mo te tui, ʼe fakatafito ki he ʼu fakamoʼoni ʼe tuha mo te falala.—Loma 1:20.
ʼE MAʼUHIGA KE LELEI TOTATOU LOTO
ʼE fakatafito te tui ki he ʼu fakamoʼoni. Koia ke maʼu e he tahi ia te tui, ʼe tonu muʼa ke ina maʼu “te ʼatamai malama totonu ʼo te moʼoni.” (1 Tim. 2:4) Kae ʼe mole gata ai. ʼE ui e te apositolo ko Paulo, ‘ ʼE ʼaoga ki he tahi ke ina maʼu te tui ʼi tona loto.’ (Loma 10:10) ʼE tonu ke tou tui pea mo tou fakamaʼuhigaʼi te ʼu moʼoni Fakatohi-tapu. Kapau ʼe tou fai feia pea hoki tou maʼu ai te tui, ko tona fakaʼuhiga ke tou maʼuliʼi te ʼu moʼoni ʼaia. (Sakp. 2:20) ʼE feala pe ke siʼaki e he tahi he ʼu fakamoʼoni lelei mo kapau ʼe mole fakafetaʼi ki te ʼu moʼoni Fakatohi-tapu. ʼO toe feia pe mo kapau ʼe pipiki ki he ʼu manatu hala, peʼe kumi takuʼaki ke ina fai te meʼa ʼae ʼe loto ki ai. (2 Pet. 3:3, 4; Suta 18) Koia ʼi te temi muʼa, ko natou ʼae neʼe sisio mata ki te fakahoko ʼo te ʼu milakulo, neʼe mole natou tui fuli ki te ʼu aluʼaga ʼaia. (Num. 14:11; Soa. 12:37) Ko te tahi fua ʼo te laumalie ʼo te ʼAtua ʼe ko te tui. Pea ʼe maʼu pe ʼe natou ʼae ʼe natou leleiʼia age te moʼoni ʼi te loi.—Kal. 5:22; 2 Tes. 2:10, 11.
NEʼE MALOHI FEAFEAʼI TE TUI ʼA TAVITE?
Ko te Hau ko Tavite neʼe kau ia natou ʼae neʼe malohi ʼaupito tanatou tui. (Hep. 11:32, 33) Kae neʼe mole maʼu e tona famili he tui malohi ohage ko ia. Ohage la, ʼi te temi ʼae neʼe fakalainoaʼi ai e Koliate ia Iselaele ʼaki ʼana palalau, neʼe lotomamahi ai ia Tavite. Kae neʼe itaita tona taʼokete ʼae ko Eliape kia ia. Neʼe fakaha ai e Eliape te vaivai ʼo tana tui. (1 Sam. 17:26-28) ʼE mole he tahi ʼe tupu mo te tui, maʼia pe la mo te ʼu matuʼā ʼe mole feala tanā foaki te tui. Koia neʼe maʼu e Tavite te tui mai ʼana felogoi ʼateaina pea mo te ʼAtua.
ʼE fakaha mai ʼi te Pesalemo 27 pe neʼe maʼu feafeaʼi e Tavite he tui ʼe malohi. (Vaega 1) Neʼe metitasio ia Tavite ki te ʼu aluʼaga ʼae neʼe hoko ʼi tona maʼuli pea mo te haofaki ʼae e Sehova ia ia mai ʼona fili. (Vaega 2, 3) Neʼe lotofakafetaʼi lahi ia Tavite ki te ʼu fakatuʼutuʼu ʼae neʼe fai e Sehova ke feala ai hatatou atolasio age kia te ia. (Vaega 4) Neʼe atolasio Tavite ki te ʼAtua ʼi te tapenakulo pea mo ʼihi kau atolasio. (Vaega 6) Neʼe ina kumi fakamalotoloto ke fakaovi kia Sehova ʼi te faikole. (Vaega 7, 8) Neʼe ina loto ke akoʼi age e te ʼAtua te ala ʼo te moʼoni. (Vaega 11) ʼE mahino ia, neʼe maʼuhiga ʼaupito te tui kia Tavite. Koia neʼe ina ui ai, ka na pau la neʼe mole ina maʼu te tui, ʼe mole ina lava katakiʼi anai ʼona ʼahiʼahi.—Vaega 13.
FAKAMALOHIʼI TAU TUI
ʼE feala ke ke maʼu te tui ʼae neʼe maʼu e Tavite, mo kapau ʼe ke faʼifaʼitakiʼi te lelei ʼo tona loto pea mo ʼana agamahani ʼae ʼe tou maʼu ia Pesalemo 27. Ko te tui ʼe fakatafito ki te ʼatamai malama totonu. Koia kapau ʼe ke ako te Folafola ʼa te ʼAtua pea mo ʼatatou tohi, ʼe faigafua anai hau fakaha te agaaga ʼaia ʼo te laumalie ʼo te ʼAtua. (Pes. 1:2, 3) Ka ke ako te Tohi-Tapu, ʼe lelei ke ke metitasio ki ai. Koteʼuhi ko te metitasio ʼe hage ko he kele, ʼe feala ke tuputupu ai tau lotofakafetaʼi kia Sehova. Pea ʼi te lahi ʼo tau lotofakafetaʼi, ʼe ke fakaha anai tau tui mo tau fia atolasio kia Sehova ʼi te ʼu fono, pea mo ke palalau ki te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo tau ʼamanaki. (Hep. 10:23-25) Pea tahi, ʼe tou fakaha tatatou tui moka ʼe tou ‘faikole tuʼumaʼu ke ʼaua naʼa tou lotovaivai.’ (Luka 18:1-8) Koia, “faikole tuʼumaʼu” kia Sehova mo ke tui papau ʼe ‘tokaga’ atu anai. (1 Tes. 5:17; 1 Pet. 5:7) Ko te tui ʼe ina ʼekenaki tatou ki he ʼu gaue. Pea ʼe fakamalohiʼi e ʼatatou gaue tatatou tui.—Sakp. 2:22.
KE KE TUI KIA SESU
ʼI te afiafi, ʼi muʼa ʼo tana mate, neʼe ui e Sesu ki ʼana tisipulo: “Kotou tui ki te ʼAtua pea mo kotou toe tui mai kia te au.” (Soa. 14:1) ʼE mole tonu pe ke tou tui kia Sehova, kae ʼe tonu ke tou toe tui kia Sesu.ʼE tou maʼu feafeaʼi te tui kia Sesu? Tou vakaʼi aluʼaga ʼe tolu ʼe tonu ke tou fai.
Kotea te fakaʼuhiga ʼo te tui kia Sesu?
ʼUluaki, ke ke fakakaukauʼi te totogi ohage ko he meʼa ʼofa neʼe foaki atu e te ʼAtua kia koe totonu. ʼE ui fenei e te apositolo ko Paulo: “ ʼE au maʼuli . . . ʼo mulimuli ki taku tui ki te ʼAlo ʼo te ʼAtua, ʼae neʼe ʼofa ia au pea neʼe ina foaki ia ia totonu maʼaku.” (Kal. 2:20) Kapau ʼe ke tui kia Sesu, ʼe ke tui papau ai ʼe tokoni atu te totogi kia koe. Pea ʼaki te totogi ʼaia, ʼe ina fakafealagia te fakamolemole ʼo ʼau agahala, mo ina foaki atu te ʼamanaki ki te maʼuli heʼe gata, pea ʼe ko he fakamoʼoni lahi ʼaia ʼo te ʼofa ʼo Sehova kia koe. (Loma 8:32, 38, 39; Efe. 1:7) ʼE fakalotomalohiʼi anai e te ʼu aluʼaga ʼaia, mo tokoni atu ke ʼaua naʼa ke lotomamahi pea mo ke lotovaivai.—2 Tes. 2:16, 17.
Lua, ke ke fakaovi kia Sehova ʼi te faikole pea mo ke manatuʼi ko te sakilifisio ʼo Sesu ʼe ina fakafealagia te faʼahi ʼaia. ʼAki te totogi, ʼe feala ke tou faikole kia Sehova “ ʼaki he lotofalala kia te ia, ke tou maʼu ai te manavaʼofa pea mo te ʼofa makehe moʼo tokoni mai ʼi tona temi totonu.” (Hep. 4:15, 16; 10:19-22) Ko te faikole ʼe ina fakalotomalohiʼi tatou ke ʼaua naʼa tou to ki te fakahala.—Luka 22:40.
Tolu, ke ke fakalogo kia Sesu. Neʼe tohi fenei e te apositolo ko Soane: “Ko ʼae ʼe tui ki te ʼAlo ʼe ina maʼu ia te maʼuli heʼe gata. Ko ʼae ʼe talagataʼa ki te ʼAlo ʼe mole ina maʼu anai te maʼuli, kaʼe ʼe to anai ki ai te hauhau ʼo te ʼAtua.” (Soa. 3:36) ʼE ke tokagaʼi ʼe fakakehekeheʼi e Soane te tui mo te talagataʼa. Koia, kapau ʼe ke tui kia Sesu, ʼe ke fakalogo kia te ia. Ko tona fakaʼuhiga, ʼe ke fakaʼapaʼapa ki “te lao ʼa Kilisito,” ia te ʼu meʼa fuli ʼae neʼe ina akoʼi pea mo fakatotonu atu. (Kal. 6:2) ʼE ke toe fakalogo kia Sesu mo kapau ʼe ke mulimuli ki te takitaki ʼae ʼe foaki mai e “te tagata faifekau agatonu mo poto.” (Mat. 24:45) Kapau ʼe ke fakalogo kia Sesu, ʼe ke maʼu ai te malohi moʼo tauʼi ʼo te ʼu fihifihia ʼae ʼe hage ko he ʼu tuʼani matagi.—Luka 6:47, 48.
“KOTOU FAKATUPUTUPU TAKOTOU TUI ʼAE ʼE MAʼONIʼONI”
ʼI te tahi ʼaho, neʼe ui fenei e te tagata kia Sesu: “ ʼE au tui! Tokoni mai ki te faʼahi ʼae ʼe vaivai ai taku tui!” (Mko. 9:24) Neʼe kua maʼu pe e te tagata ʼaia ia te tui, kae neʼe mahino kia ia ʼe ʼaoga ke toe lahi age tana tui. ʼE ʼi ai pe te ʼaho, ʼe ʼaoga anai ke lahi age tatatou tui ohage ko te tagata ʼaeni. Pea ʼe feala ke tou fakamalohiʼi tatatou tui ʼi te temi nei. Ohage pe ko tatatou vakaʼi, ʼe feala ke tou ako pea mo metitasio ki te Tohi-Tapu ke tuputupu ai tatatou lotofakafetaʼi kia Sehova. Pea tahi, ʼe toe feala ke tou fakamalohiʼi tatatou tui ʼaki tatatou atolasio kia Sehova fakatahi mo ʼotatou tehina mo tuagaʼane. Pea ʼe toe feala ke tou palalau ki tatatou ʼamanaki ki te hahaʼi pea mo tou faikole tuʼumaʼu. ʼE mahino ia, kapau ʼe malohi tatatou tui, pea ʼe tou maʼu anai he fakapale taulekaleka. Koia la ʼae ʼe ui fenei mai ai ʼi te Tohi-Tapu: “ ʼU tehina, kotou fakatuputupu takotou tui ʼae ʼe maʼoniʼoni . . . ke kotou haga nonofo ai ʼi te ʼofa ʼo te ʼAtua.”—Suta 20, 21.