Koutou Tōkakaga Naʼa Tuputupu ʼi Tokotou Loto Ia Te Fialahi
“Ko te ʼAtua ʼe fakafeagai ki te kau fialahi.”—Sakopo 4:6, MN.
1. Koutou tuku mai he faʼifaʼitaki ʼo ʼuhiga mo te fiameʼameʼa ʼaē ʼe lelei.
NEʼE kua hoko koa he meʼa neʼe tupu ai hakotou fiameʼameʼa? Tokolahi iā tatou neʼe kua tou logoʼi te faʼahi ʼaia. ʼE mole kovi tatatou logoʼi ia te faʼahiga fiameʼameʼa ʼaē ʼe lelei. Ohage la, ka lau e he taumātuʼa Kilisitiano te tohi mai te faleako ʼe vikiʼi ai tanā taʼahine heʼe lelei tana aga pea mo faʼa gāue, pea ʼe mahino ia ʼe nā logoʼi he faʼahiga fiameʼameʼa. Ko te ʼapositolo ko Paulo pea mo tona ʼu tēhina, neʼe nātou fiameʼameʼa ʼo ʼuhiga mo te kokelekasio foʼou ʼaē neʼe nātou tokoni ki tona fakatuʼu, he neʼe agatonu te ʼu tēhina ʼo kātakiʼi ia te fakataga.—1 Tesalonika 1:1, 6; 2:19, 20; 2 Tesalonika 1:1, 4.
2. He koʼe ʼi te agamāhani ʼe mole lelei hatatou fiameʼameʼa?
2 ʼI te ʼu faʼifaʼitaki ʼaē neʼe tou vakaʼi, ʼe tou mahino ai ko te fiameʼameʼa ʼe feala ke faka ʼuhiga ki te fiafia ʼaē ʼe tou logoʼi ʼuhi ko he gāue neʼe tou fai peʼe ko he meʼa ʼe tou maʼu. Kae ʼi te agamāhani, ʼe fiameʼameʼa he tahi heʼe ina faka maʼuhigaʼi fau ia ia, ʼe manatu ʼe māʼoluga age ʼi ʼihi ʼuhi ko tona poto, peʼe ko tona talavou peʼe ko tona finemui, peʼe ko tona ʼu koloā peʼe ko tona tuʼulaga. ʼE tau hā te aga ʼaia ʼi he tahi ʼe fia ʼaliki. Ko te fiameʼameʼa ʼaia ʼe tonu ke tōkakaga kiai te kau Kilisitiano. Koteā tona tupuʼaga? Heʼe tou tutupu ake mo te aga ʼaē neʼe tuku mai e tatatou ʼuluaki tāmai, ia Atama: te manatu ʼaē kiā kita totonu. (Senesi 8:21) Koia ʼe faigafua te kākāʼi ʼo tatou e totatou loto ke tou fiameʼameʼa ʼo ʼuhiga mo he ʼu faʼahi ʼe mole lelei ke tou fiameʼameʼa. Ohage la, ʼe mole tonu ke fiameʼameʼa te kau Kilisitiano ʼo ʼuhiga mo tonatou lanu, peʼe ko tanatou maʼu koloā, peʼe ko tanatou ako, peʼe ko tonatou poto, peʼe ko te ʼu gāue ʼaē neʼe nātou lava fai kae neʼe mole lavaʼi e ʼihi. ʼE kovi hatatou fiameʼameʼa ʼi te ʼu faʼahi ʼaia pea ʼe mole leleiʼia e Sehova.—Selemia 9:23; Gaue 10:34, 35; 1 Kolonito 4:7; Kalate 5:26; 6:3, 4.
3. Koteā ia te fialahi, pea koteā ʼaē neʼe ʼui e Sesu ʼo ʼuhiga mo te aga ʼaia?
3 ʼE ʼi ai te tahi tupuʼaga ke ʼaua naʼa tou maʼu te taʼi fiameʼameʼa ʼaē ʼe mole lelei. Kapau ʼe tou tuku ke tuputupu te faʼahi ʼaia ʼi totatou loto, pea ʼe feala ke tou liliu ai ʼo fialahi. Koteā ia te fialahi? Ko ʼaē ʼe fialahi ʼe mole manatu pe ʼe māʼoluga age ʼi niʼihi, kae ʼe ina toe meʼa noaʼi foki mo te hahaʼi, kiā ia ʼe mole nātou maʼuhiga. (Luka 18:9; Soane 7:47-49) Neʼe ʼui e Sesu ʼe kau te “fialahi” ki te tahi ʼu aga ʼe kovi ʼaē ʼe haʼu mai “te loto” pea mo nātou “ ʼulihi te tagata.” (Maleko 7:20-23, MN ) ʼE feala ke mahino te kau Kilisitiano ki te maʼuhiga ʼaupito ʼaē ke ʼaua naʼa tuputupu ʼi totatou loto ia te fialahi.
4. Koteā anai tona ʼaoga mo kapau ʼe tou vakaʼi ia te ʼu fakamatala ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te ʼu hahaʼi neʼe fialahi?
4 ʼE feala hakotou līaki ia te fialahi, mo kapau ʼe koutou vakaʼi te ʼu fakamatala ʼo ʼuhiga mo te ʼu hahaʼi neʼe fialahi. ʼE feala anai hakotou ʼiloʼi ia te faʼahiga fiameʼameʼa ʼaē ʼe lagi ʼi tokotou loto kae ʼe kovi peʼe feala ke tuputupu ʼaki te temi. ʼAki te ʼu fakamatala ʼaia ʼe koutou lava līaki anai ia te ʼu manatu ʼaē ʼe feala ke iku ki he loto fialahi. ʼE mole feala anai ke tauteaʼi koutou ʼi te temi ʼaē ka fakahoko ai e te ʼAtua ia tana fakatokaga ʼaenī: “ ʼE au fakamamaʼo anai mai iā koe ia nātou ʼaē ʼe fiafia heʼe nātou fialahi, pea ʼe mole ke toe fialahi anai ʼi he temi ʼi toku moʼuga taputapu.”—Sofonia 3:11.
ʼE Fakafeagai Te ʼAtua Ki Te Kau Fialahi
5, 6. Neʼe fakahā feafeaʼi e Falaone tana fialahi, pea neʼe koteā tona fua?
5 ʼE toe feala foki ke tou ʼiloʼi te manatu ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te fialahi ʼi te ʼu tautea ʼaē neʼe ina fakahoko ki te ʼu tagata pule mālolohi ohage ko Falaone. ʼE mahino papau ia ko Falaone neʼe loto fialahi. Neʼe ina faka ʼuhiga ia ia ʼe ko he ʼatua ʼe tonu ke atolasioʼi, koia neʼe fehiʼa ai ki tana ʼu kaugana, te kau Iselaele. Koutou tokagaʼi tana tali ki te kole ʼaē neʼe fai age ke tuku ia Iselaele ke ʼalu ki te toafa moʼo “fai he fakafiafia” kiā Sehova. Neʼe fialahi ʼo ina tali fēnei: “Ko ai ia Sehova ke au fakalogo ki tona leʼo ʼo fakamavae ia Iselaele?”—Ekesote 5:1, 2.
6 Hili te fakahoko ʼo te ʼu tautea e ono kiā Falaone, neʼe ʼui e Sehova kiā Moisese ke ina kole fēnei ki te pule ʼaia ʼo Esipito: “ ʼE kei ke gaohi koa taku hahaʼi ʼaki he aga fialahi, ʼo mole ke tuku ke ʼalu?” (Ekesote 9:17) ʼI te temi leva ʼaia, neʼe tala e Moisese te fitu tautea—te ʼua maka ʼaē neʼe ina maumauʼi te fenua. ʼI tana ʼosi fakamavae ia te kau Iselaele ʼi te ʼosi ʼo te hogofulu tautea, neʼe fetogi te manatu ʼa Falaone pea neʼe ina tuli nātou. Kae ʼi te fakaʼosi, neʼe mole hāo ia Falaone pea mo tana ʼu kautau ʼi te Tai Kula. Koutou fakakaukauʼi age pe koteā ʼapē tanatou manatu ʼi te mapeʼe ifo ʼo te tai kiā nātou! Neʼe koteā te fua ʼo te fialahi ʼo Falaone? Neʼe ʼui fēnei e tana kau sōlia mālolohi: “Tou feholaki ke ʼaua naʼa tou felāveʼi mo Iselaele, koteʼuhi ʼe tau ia Sehova maʼa nātou ʼo fakafeagai ki te hahaʼi ʼo Esipito.”—Ekesote 14:25.
7. Neʼe fakahā feafeaʼi e te ʼu pule ʼo Papiloni tanatou fialalahi?
7 Neʼe toe fakamālaloʼi e Sehova te tahi ʼu hau neʼe fialalahi. Neʼe kau ai ia Senakelipe, te hau ʼo Asilia. (Isaia 36:1-4, 20; 37:36-38) ʼAki te temi, neʼe tauʼi e Asilia ia te kau Papiloni, ʼo fakamālaloʼi ai te ʼu hau Papiloni fialalahi e lua. Koutou manatuʼi te kātoaga ʼaē neʼe fai e te Hau ko Pelesasā. Lolotoga te kātoaga ʼaia, ko ia mo te kau ʼaliki ʼaē neʼe ina fakaafe, neʼe nātou ʼinu te vino ʼi te ʼu ipu ʼaē neʼe toʼo mai te fale lotu ʼa Sehova, pea neʼe nātou vikiʼi tonatou ʼu ʼatua Papiloni. Fokifā pe, pea neʼe hā te nima pea neʼe ina tohi te logo ʼi te kaupā. ʼI tana kole ʼaē ke fakamahino age te meʼa fakalilo ʼaē neʼe tohi, neʼe fakamanatuʼi fēnei age e te polofeta ko Taniela kiā Pelesasā: “Ko te ʼAtua Māʼoluga neʼe ina foaki kiā Nepukanesa tau tāmai te puleʼaga . . . Kae ʼi te temi ʼaē neʼe liliu ai tona loto ʼo fialahi . . . , neʼe fakahifo mai te hekaʼaga hau ʼo tona puleʼaga, pea neʼe toʼo tona ʼalikisia mai iā te ia. . . . Kiā koe, tona foha ko Pelesasā, neʼe mole ke fakavaivai ifo tou loto, logola neʼe ke ʼiloʼi ia te ʼu meʼa fuli ʼaia.” (Taniela 5:3, 18, 20, 22) ʼI te pō pe ʼaia, ko te ʼu kautau ʼo Metia pea mo Pelesia neʼe nātou ʼohofi ia Papiloni, pea neʼe matehi ai ia Pelesasā.—Taniela 5:30, 31.
8. Koteā ʼaē ʼe fai e Sehova ki te kau fialahi?
8 Koutou toe manatuʼi mo te tahi ʼu tagata fialalahi ʼaē neʼe nātou fēhihiʼa ki te hahaʼi ʼa Sehova: te tagata Filisitini lahi ko Koliate, te ʼUluaki Minisi Pelesia ko Hamane, pea mo te Hau ko Helote Akilipa, ʼaē neʼe pule ki Suta. ʼUhi ko tanatou fialalahi, neʼe fakahoko e te ʼAtua te mate fakalainoa ki te ʼu tagata ʼaia e toko tolu. (1 Samuele 17:42-51; Esitele 3:5, 6; 7:10; Gaue 12:1-3, 21-23) Ko te meʼa ʼaē neʼe fai e Sehova ki te ʼu tagata fialalahi ʼaia ʼe ina fakahā lelei ia te moʼoni ʼaenī: “Ko te fiameʼameʼa ʼe muʼa mai ia ʼi te fakaʼauha, pea ko te fialahi ʼe muʼa mai ia ʼi te higa.” (Tāʼaga Lea 16:18) Koia, ʼe mahino lelei mai kiā tatou “ko te ʼAtua ʼe fakafeagai ki te kau fialahi.”—Sakopo 4:6, MN.
9. Koteā te fetogi ʼi te aga ʼo te ʼu hau ʼo Tile?
9 ʼO mole hage ko te kau pule fialalahi ʼo Esipito, mo Asilia, pea mo Papiloni, ko te hau ʼo Tile ʼi te tahi temi neʼe tokoni ki te hahaʼi ʼa te ʼAtua. Lolotoga te temi pule ʼo te ʼu Hau ko Tavite pea mo Salomone, neʼe fekauʼi e te hau ʼaia te ʼu tagata faiva gāue moʼo laga te ʼu fale ʼo te hau pea mo te fale lotu ʼa te ʼAtua, pea neʼe ina foaki mo te ʼu meʼa gāue ki te kau Iselaele. (2 Samuele 5:11; 2 Fakamatala 2:11-16) Meʼa fakaʼofaʼofa foki, heʼe ki muli age, neʼe fakafeagai te kau Tile ki te hahaʼi ʼa Sehova. Koteā ʼaē neʼe tupu ai te fetogi ʼaia?—Pesalemo 83:3-7; Soele 3:4-6; Amosi 1:9, 10.
“Neʼe Liliu Tou Loto ʼo Fialahi”
10, 11. (a) Ko ai ʼaē ʼe feala ke fakatatau ki te ʼu hau ʼo Tile? (b) Koteā te tupuʼaga ʼo te fetogi ʼo te aga ʼa Tile ki Iselaele?
10 Neʼe takitaki e Sehova ia te polofeta ko Esekiele ke ina fakahā pea mo tauteaʼi te ʼu hau ʼo Tile. Ko te logo ʼaia ʼaē neʼe fai ki “te hau ʼo Tile,” ʼe maʼu ai te ʼu kupuʼi palalau neʼe faka ʼuhiga ki te ʼu hau ʼo Tile pea mo ia ʼaē neʼe ʼuluaki fakafeagai kiā Sehova, ia Satana, ʼaē “neʼe mole haga nofo ia ʼi te moʼoni.” (Esekiele 28:12; Soane 8:44, MN ) ʼI te temi muʼa, ko Satana neʼe ko te ʼāselo agatonu ʼi te kautahi ʼo te ʼu foha ʼo Sehova ʼaē ʼi selo. Neʼe fakahā e Sehova ʼAtua ʼaki ia Esekiele te tupuʼaga tāfito ʼo te fetogi ʼo te aga ʼa te ʼu hau ʼo Tile pea mo Satana:
11 “Neʼe ke ʼi Eteni, te ʼōloto ʼo te ʼAtua. Neʼe kofu koe ʼaki te ʼu maka maʼuhiga kehekehe . . . Ko koe te kelupimi fakanofo ʼaē ʼe ke hāofaki . . . Neʼe mole he hala ʼi tou ʼu ala talu mai te ʼaho ʼaē neʼe fakatupu ai koe ʼo aʼu ki te maʼu iā te koe te heʼe faitotonu. ʼUhi ko te mahu ʼo tau ʼu koloā ʼaē ʼe ke fakatau, neʼe ke fonu ai ʼi te agamālohi pea neʼe ke agahala. Pea ʼe au . . . fakaʼauha anai koe, Ê kelupimi ʼaē ʼe ke hāofaki . . . Neʼe liliu tou loto ʼo fialahi ʼuhi ko tou matalelei. Neʼe ke ʼulihi tou poto ʼuhi ko tou matalelei fakaofoofo.” (Esekiele 28:13-17) ʼE moʼoni, ko te fialahi neʼe ina uga ai te ʼu hau ʼo Tile ke nātou fakatagaʼi te hahaʼi ʼa Sehova. Ko Tile neʼe liliu ʼo maʼu koloā lahi, ko he kolo faifakatau pea mo ʼiloa ʼuhi ko tana ʼu koloā taulekaleka. (Isaia 23:8, 9) Neʼe liliu te ʼu hau ʼo Tile ʼo fia māʼoluga, pea neʼe nātou gaohi koviʼi te hahaʼi ʼa te ʼAtua.
12. Koteā ʼaē neʼe tupu ai te fakafeagai ʼa Satana, pea koteā ʼaē neʼe ina haga fai?
12 ʼO toe feiā pe, ki muʼa atu ko te ʼāselo ʼaē neʼe liliu ko Satana, neʼe ina maʼu te poto ʼaē moʼo fakahoko te ʼu gāue fuli pe ʼaē neʼe foaki age e te ʼAtua kiā ia. Neʼe mole loto fakafetaʼi kiai, kae neʼe liliu ia ʼo “fonu ʼi te fiameʼameʼa” pea neʼe kamata fehiʼa ki te faʼahiga pule ʼa te ʼAtua. (1 Timoteo 3:6) Neʼe fialahi ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo tana loto ʼaē ke tauhi age ia Atama mo Eva kiā ia. Neʼe tuputupu te holi ʼe kovi ʼaia pea neʼe agahala ai. (Sakopo 1:14, 15) Neʼe fakahalaʼi e Satana ia Eva ke ina kai te fua ʼo te fuʼu ʼakau pe e tahi ʼaē neʼe tapuʼi age e te ʼAtua. Pea neʼe fakaʼaogaʼi e Satana ia Eva moʼo fakahalaʼi ia Atama ke ina kai te fuaʼi ʼakau ʼaē neʼe tapuʼi. (Senesi 3:1-6) Koia neʼe fakafisi ai te ʼuluaki taumātuʼa ki te maʼua ʼaē ke puleʼi nāua e te ʼAtua, pea nā liliu ʼi tona fakahagatonu, ko he ʼu hahaʼi atolasio ʼa Satana. Neʼe mole he tuʼakoi ʼo tana fialahi. Neʼe ina faiga ke ina kākāʼi te kau ʼāselo popoto fuli ʼi selo pea mo te hahaʼi ʼi te kele, ʼo kau ai mo Sesu Kilisito, ke nātou atolasio kiā te ia kae nātou līaki te pule faʼifaʼitaliha ʼa Sehova.—Mateo 4:8-10; Apokalipesi 12:3, 4, 9.
13. Koteā ʼaē neʼe fakatupu e te fialahi?
13 ʼE koutou fakatokagaʼi ko te fialahi neʼe kamata mai ia Satana; ʼe ko te aga ʼaē neʼe tupu mai ai te agahala, mo te mamahi, pea mo te aga fakahehema ʼo te malamanei. ʼI tona ʼuhiga “atua o te malama-nei,” ʼe haga uga e Satana te fiameʼameʼa ʼaē ʼe kovi pea mo te fialahi. (2 Kolonito 4:4) ʼE ina ʼiloʼi ko tona temi ʼe nounou, koia ʼe ina tauʼi ai te kau Kilisitiano moʼoni. ʼE ina fia fakamaliu kehe mai nātou mai te ʼAtua, ke nātou ʼoʼofa pe kiā nātou totonu, mo fiatuʼu, pea mo fialahi. Neʼe fakakikite ʼi te Tohi-Tapu ʼe tokolahi te hahaʼi ʼe nātou aga feiā anai ʼi “te u aho fakamuli.”—2 Timoteo 3:1, 2; Apokalipesi 12:12, 17.
14. Ko te pelesepeto fea ʼaē ʼe mulimuli kiai te aga ʼa Sehova ki te hahaʼi?
14 Kae ko Sesu Kilisito neʼe ina fakahā ʼaki he lototoʼa te fua kovi ʼo te fialahi ʼa Satana. Ia teitei lakaga e tolu pea mo ia muʼa ʼo te ʼu fili ʼaē neʼe fia faitotonu, neʼe fakahā e Sesu ia te pelesepeto ʼaē ʼe mulimuli kiai te aga ʼa Sehova ki te malamanei: “Ko he tahipe e ina hikihiki ake iaʼia, e fakavaivai ifo anai ia. Pea ko ae e fakavaivaiʼifo, e híkihiki anai ia.”—Luka 14:11; 18:14; Mateo 23:12.
Koutou Tōkakaga Naʼa Liliu Tokotou Loto ʼo Fialahi
15, 16. He koʼe neʼe liliu ia Akale ʼo fialahi?
15 Neʼe lagi koutou fakatokagaʼi ko te hahaʼi fialahi ʼaē neʼe tou talanoa ki ai neʼe ko he ʼu hahaʼi maʼu tuʼulaga. Ko tona faka ʼuhiga koa ko te hahaʼi ʼaē ʼe mole ʼi ai honatou tuʼulaga, ʼe mole feala ke nātou liliu ʼo fialahi? Kailoa ia. Tou vakaʼi te meʼa neʼe hoko ʼi te famili ʼo Apalahamo. Ko te pateliaka neʼe mole ʼi ai hona foha ke tuku ki ai tona tofiʼa, pea ko tona ʼohoana, ia Sala, neʼe mole kei feala hana maʼu fānau he neʼe kua finematuʼa. ʼI te agaʼi fenua, ko te tagata ʼaē neʼe nofo ʼi te ʼaluʼaga ʼo Apalahamo, neʼe feala ke ina toʼo hona tahi ʼohoana ke maʼu ai hana fānau. Neʼe fakagafua e te ʼAtua te faʼahiga ʼohoana ʼaia he neʼe mole heʼeki hoko te temi ʼaē ke ina toe fakatuʼu ai maʼa tana kau atolasio moʼoni ia tana ʼuluaki lēkula ʼo ʼuhiga mo te ʼohoana.—Mateo 19:3-9.
16 ʼAki tona fakaloto mālohiʼi e tona ʼohoana, neʼe tali e Apalahamo ke ina fakaʼaogaʼi ia Akale, te fafine kaugana Esipito ʼa Sala, moʼo fakatupu hona hāko. Pea neʼe faitama ia Akale, te lua ʼohoana ʼo Apalahamo. ʼO mole ʼui ia ke loto fakafetaʼi lahi ki tona faka maʼuhigaʼi ʼaia, kae neʼe ina tuku ia tona loto ke liliu ʼo fialahi. ʼE ʼui fēnei ʼi te Tohi-Tapu: “ ʼI tana ʼiloʼi ʼaē kua faitama, neʼe kamata fehiʼa ki tona fafine pule.” ʼUhi ko te aga ʼaia ʼa Akale, neʼe hoko ai te maveuveu ʼi te loto fale ʼo Apalahamo pea neʼe kapu ai ia ia e Sala. Kae neʼe ʼi ai te puleʼaki ki te ʼaluʼaga ʼaia. Neʼe tokoniʼi fēnei ia Akale e te ʼāselo ʼa te ʼAtua: “Toe liliu ki tau fafine pule pea ke mālalo ifo ʼi tona lalo nima.” (Senesi 16:4, 9) ʼE hā mai neʼe mulimuli ia Akale ki te tokoni ʼaia, neʼe ina fetogi tana aga kiā Sala, ʼo liliu ai ko te kui fafine ʼa te tokolahi.
17, 18. He koʼe ko tatou fuli ʼe tonu ke tou tōkakaga ki te fialahi?
17 ʼAki te faʼifaʼitaki ʼa Akale, ʼe hā ʼaki mai ka liliu he tahi ʼo maʼu hona tuʼulaga lelei, pea ʼe feala ke liliu ʼo fialahi. Ko te ako ʼe tou tāʼofi ai, tatau aipe peʼe tauhi he Kilisitiano ki te ʼAtua ʼaki he loto ʼe lelei, kae ʼe feala pe ke liliu ʼo fialahi mokā maʼu koloā peʼe maʼu tuʼulaga. ʼE feala ke toe fialahi he tahi mo kapau ʼe vikiʼi ia ia ʼuhi ko te ʼu gāue lelei ʼaē neʼe ina fai, peʼe ko tona poto, peʼe ko tona ʼatamai. Ei, ʼe tonu ke tokaga te Kilisitiano ke mole liliu tona loto ʼo fialahi. ʼE moʼoni tāfito te ʼaluʼaga ʼaia mo kapau ʼe iku lelei tana ʼu gāue, peʼe ina maʼu he tahi ʼu tuʼulaga.
18 ʼE tupu tāfito tatatou fia fakafisi ki te fialahi, heʼe ko he aga ʼe mole leleiʼia e te ʼAtua. ʼE ʼui fēnei ʼi tana Folafola: “Ko te ʼu mata fialahi pea mo he loto nekenekea, te mālama ʼo te hahaʼi agakovi, ʼe ko te agahala.” (Tāʼaga Lea 21:4) ʼI te Tohi-Tapu ʼe fai tāfito te fakatokaga ki te kau Kilisitiano “ ʼaē ʼe maʼu meʼa ʼi te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼaenī,” ke ʼaua naʼa nātou “fia hā” peʼe “fialahi.” (1 Timoteo 6:17, MN, kiʼi nota ʼi te lalo pasina; Teutalonome 8:11-17) Ko te kau Kilisitiano ʼaē ʼe mole maʼu koloā ʼe mole tonu ke nātou “sio mānumānu,” pea ʼe tonu ke nātou manatuʼi ʼe feala ki te hahaʼi fuli ke tupu ia nātou ia te fialahi: peʼe nātou maʼu koloā peʼe nātou māsisiva.—Maleko 7:21-23; Sakopo 4:5.
19. Koteā te aga kovi ʼaē neʼe fai e Usia?
19 Ko te fialahi pea mo te tahi ʼu aga kovi, ʼe feala ke nātou holoʼi tatatou ʼu felogoi lelei mo Sehova. Tou vakaʼi age muʼa te ʼu ʼuluaki taʼu ʼo te temi hau ʼo Usia: “Neʼe ina haga fai te meʼa ʼaē ʼe totonu kiā mata ʼo Sehova . . . Pea tuʼumaʼu pe neʼe ina faigaʼi ke ina kumi te ʼAtua . . . , pea ʼi te ʼu ʼaho ʼaē neʼe ina kumi ai ia Sehova, ko te ʼAtua moʼoni neʼe ina fakakoloaʼia ia ia.” (2 Fakamatala 26:4, 5) Kae neʼe mole haga fai e te Hau ko Usia ia te aga ʼaē ʼe lelei, he “neʼe liliu tona loto ʼo fialahi ʼo iku ai ki [tona] tauteaʼi.” ʼI tana fialahi, neʼe hū ki te fale lotu moʼo momoli te ʼīseso. ʼI te fakatokaga age e te kau pelepitelo ke ʼaua naʼa ina fai te aga fiatuʼu ʼaia, “neʼe ʼita ia Usia.” Ki muli age, neʼe tauteaʼi ia ia e Sehova ʼaki te kilia, pea neʼe mate kae neʼe mole kei tapuakina ia ia e te ʼAtua.—2 Fakamatala 26:16-21.
20. (a) Koteā ʼaē neʼe feala ke hoko ki te Hau ko Esekiasi? (b) Koteā ʼaē ka tou vakaʼi anai ʼi te alatike ʼaē ka hoa mai?
20 Kae neʼe kehe te aga ʼa te Hau ko Esekiasi. ʼI te tahi lakaga, ko te hau lelei ʼaia neʼe feala ke tauteaʼi e Sehova he “neʼe liliu tona loto ʼo fialahi.” Kae meʼa fakafiafia foki, heʼe “ko Esekiasi neʼe ina fakavaivai ifo ia ʼi te fialahi ʼaē ʼo tona loto” pea neʼe toe tapuakina ia ia e te ʼAtua. (2 Fakamatala 32:25, 26) Koutou tokagaʼi, neʼe lītuʼa ia Esekiasi ki tana fialahi, he neʼe agavaivai. Ei, ko te agavaivai ʼe fakafeagai ki te fialahi. Koia, ʼi te alatike ʼaē ka hoa mai, ʼe tou vakaʼi anai peʼe feafeaʼi hatatou gāueʼi pea mo taupau ia te agavaivai.
21. Koteā te ʼamanaki ʼa te kau Kilisitiano agavaivai?
21 Kae ʼaua naʼa galo kiā tatou te ʼu fua kovi fuli ʼaē ʼe feala ke tou maʼu mo kapau ʼe tou fialalahi. Mai tona ʼaluʼaga ʼaē “ko te ʼAtua ʼe fakafeagai ki te kau fialahi,” tou fakatotonu mālohi ke tou līaki te fiameʼameʼa ʼaē ʼe mole lelei. ʼI tatatou faiga ʼaē ke tou agavaivai, ʼe feala ke tou ʼamanaki ʼe tou hāo anai ʼi te ʼaho lahi ʼo te ʼAtua, ʼaē ka ina pulihi ai ʼi te kele te hahaʼi fialalahi pea mo te fua ʼo tanatou aga. ʼI te temi ʼaia “ ʼe tonu anai ke mapelu te fialahi ʼa te tagata fakakelekele, pea ko te fiameʼameʼa ʼa te tagata ʼe fakamālaloʼi anai, ei, ko Sehova tokotahi pe ʼaē ka hikihiki anai ʼi te ʼaho ʼaia.”—Isaia 2:17.
Te ʼu Puani Ke Tou Metitāsioʼi
• Kiā koutou, e feafeaʼi he tahi ʼe fialahi?
• Ko ai ʼaē neʼe kamata ai te fialahi?
• Koteā te ʼu faʼahi ʼaē ʼe feala ke liliu ai he tahi ʼo fialahi?
• He koʼe ʼe tonu ke tou tōkakaga ki te fialahi?
[Paki ʼo te pasina 23]
Ko te fialahi ʼa Falaone neʼe iku ki tona fakalainoaʼi
[Paki ʼo te pasina 24]
Ko te faka maʼuhigaʼi ʼo Akale neʼe tupu ai tana fialahi
[Paki ʼo te pasina 25]
Ko Esekiasi neʼe ina fakavaivai ifo ia ia pea neʼe toe tapuakina ia ia e te ʼAtua