IWatchtower LAYBRARI EKWI-INTANETHI
IWatchtower
LAYIBRARI EKWI-INTANETHI
IsiXhosa
  • IBHAYIBHILE
  • IINCWADI
  • MEETINGS
  • g 8/07 iphe. 16-18
  • Isizathu Sokuba Sityelele—IChristmas Island

No video available for this selection.

Sorry, there was an error loading the video.

  • Isizathu Sokuba Sityelele—IChristmas Island
  • Vukani!—2007
  • Imixholwana
  • Amanqaku Afanayo
  • Ngoku Iimfihlelo Yeentaka Iyaziwa
  • Isizathu Esikhethekileyo Sokuba Sityelele Le Ndawo
  • Ithetha Ntoni IKrisimesi Kuwe?
    IMboniselo Evakalisa UBukumkani BukaYehova—1994
  • IKrismesi—Kutheni Ithandwa Kangaka EJapan?
    IMboniselo Evakalisa UBukumkani BukaYehova—1991
  • Oko Ufanele Ukwazi Ngokuphathelele iKrismesi
    Vukani!—2002
  • Ikrismesi​—Kutheni Ibhiyozelwa NaseMpuma?
    IMboniselo Evakalisa UBukumkani BukaYehova—1999
Khangela Okunye
Vukani!—2007
g 8/07 iphe. 16-18

Isizathu Sokuba Sityelele—IChristmas Island

NGUMBHALI KAVUKANI! EFIJI

ISIQITHI saseKiritimati (sibizwa ngokuthi Ki-ris-masʹ, okanye Christmas) sesona sikhulu kwezingama-33 ezikuLwandlekazi lwePasifiki yaye kulapho lufumaneka khona uhlanga lwamaKiribati.a Esi siqithi simalunga neeskwekhilomitha ezingama-388 ubukhulu yaye obo bubukhulu bazo zonke iziqithi zaseKiribati ezingama-32 zidibene. KwiChristmas Island kuhlala abantu abamalunga nama-5 000, phofu abemi bazo zonke iziqithi zaseKiribati bamalunga nama-92 000.

Ngaphandle nje kwesiqithi esinye kwiziqithi zaseKiribati, zonke zineekorale. IChristmas Island asisosiqithi sikhulu nje kuphela xa kuthelekiswa nezinye kweli qela leziqithi, kodwa kwakhona sesona siqithi sineekorale ezininzi ehlabathini lonke!

Ukongezelela, iChristmas Island ibalulekile kuba isondele kakhulu kumgca wexesha (international date line). Abantu balapha ngabokuqala ukufumana usuku olutsha enyangeni nonyaka omtsha nezinye iziganeko ezenzeka ngonyaka ezifana nokufa kukaYesu Kristu.b

Ngaphezu koko, esi siqithi sineekorale siyeyona ndawo zizalela kuyo iintaka zaselwandle kwiTropiki. Kusandul’ ukuphuma ingxelo ethi kukho iintaka ezibizwa ngokuba ziisooty terns ezizigidi ezingama-25 ezifukama kule ndawo ngokuthe rhoqo.

Ngoku Iimfihlelo Yeentaka Iyaziwa

Ngaphambi kokuba intloko yoomatiloshe uJames Cook afike kule ndawo ngosuku olungaphambi kweKrismesi ngowe-1777, esi siqithi sasikhal’ ibhungane. Kodwa kwakukho inqwaba yeentaka. UCook wazibiza ezi ziqithi ngokuba ziiChristmas Islands.c Kangangeminyaka emininzi ezi ziqithi zazisaziwa kuphela ziintaka.

Xa sasityelele apha, igosa lezendalo kwiWildlife Conservation Unit lasikhenkethisa. Njengokuba sasigudla unxweme negosa lezendalo elalisikhenkethisa, kwathi gqi iiterns. Zikhangeleka ngathi zidlala nathi, ezi ntaka zabhabha phezu kweentloko zethu.

Mgama ukusuka kolu nxweme kwakukho inqwaba yeentaka iisooty terns. Amawaka angamakhulu ezi ntaka asuka kwiChristmas Island eze kuzalela apha. Xa zifika kule ndawo, zibhabha ubusuku nemini kangangeeveki, zijikeleza zisenza ingxolo phezu kwale ndawo ziza kuqandusela kuyo, zilinde ezinye iintaka ukuba zifike zakhe iindlwana kweli thafa.

Amantshontsho asandul’ ukuqanduselwa aqalisa ukunyuka esehla elwandle xa eneenyanga ezintathu. Akabuyeli emhlabeni de kudlule iminyaka emihlanu okanye esixhenxe, xa sele ekulungele ukuzala. Ixesha elininzi alichitha esemoyeni. Akunaoyile yaneleyo kwiintsiba zawo ukuze andande phezu kwamanzi.

Sabona iiblack noddies zihleli phezu kweendlwana zazo, kunye namantshontsho namaqanda angekaqanduselwa. Nakuba iintaka zaselwandle zisakhela amantshontsho azo iindlwana, iiwhite terns azikwenzi oko. Zibeka amaqanda phezulu kumagqabi emithi. Ngethamsanqa, amantshontsho aqanduselwa sele eneenyawo ezomeleleyo, ezilungele ukubambelela kule mithi. Sachukumiseka gqitha xa sabona indlela la mantshontsho anoboya obuthambileyo abambelela ngayo kula masebe. Noonina bezi ntaka bahle njengokuba bemhlophe yaye benemilonyana emnyama.

Njengokuba sasiqhubeka nokhenketho lwethu sabona iChristmas shearwater ihleli ithe ntsho kuthi, ifukame amaqanda ayo kwindawo enekhusi. IChristmas Island yeyona ndawo ineentaka ezininzi ekuthiwa ziishearwater ehlabathini lonke. Phofu, yenye yeendawo ezimbalwa ekusafukanyelwa kuyo ziintaka ezifana nePolynesian storm petrel nePhoenix petrel. Phakathi kwezinye iintaka ezihlala apha kukho iired-tailed tropic bird, iimasked booby, iibrown booby, iired-footed booby, iibrown noddy, nefrigate bird.

Iifrigate birds zithanda ukuphaphazela zijikeleza, zihlutha iintlanzi kwezinye iintaka okanye zisukuzana nabalobi beentlanzi. Oku kuphaphazela kuyimfuneko, kaloku iifrigate azikwazi ukuhlala phezu kwamanzi. Njengeesooty terns iintsiba zingena amanzi kakhulu ngaphezu koko ubukhulu bamaphiko azo obumalunga nemitha neemilimitha ezisibhozo wenza kube nzima ngezi ntaka ukunyuka.

Siye safumanisa ukuba intaka enombala omdaka esiyibone ngaphambilana yiPacific golden plover. Ngenye yeentaka ezininzi eziza apha kwiChristmas Island ukuze zifumane ukutya okanye zize ebusika emva kokubhabha iikhilomitha ezininzi ngaphezu kweSazinge seAktiki. Indlela oluchane ngayo ulwazi lwazo lwendlela luzizisa kweli gxamesi leentaka elimalunga neekhilomitha ezingama-2 100 kumazantsi eHonolulu, eHawaii.

Isizathu Esikhethekileyo Sokuba Sityelele Le Ndawo

Asityeleli iChristams Island ukuze sibone nje iintaka, kodwa siza apha ukuze sibe kunye namanye amaNgqina kaYehova size sibe kunye kwiintlanganiso zawo nasekushumayeleni. Ukuba kwanti kuyinto enzima kwaba bazalwana bethu bathandekayo. Ngokomzekelo, kwiminyaka eyadlulayo xa kwafa ngesiquphe elinye iNgqina, umfazi walo owayebindekile yintlungu yokufelwa kwafuneka ayinikele ngokwakhe intetho yomngcwabo kuba kwakungekho namnye owayenako. Lo dade wayefuna wonke umntu owayeze kukhunga ukuba ave ngethemba leBhayibhile ngabafileyo.—Yohane 11:25; IZenzo 24:15.

Ngaphandle kweelwimi ezintathu ezinenguqulelo yeBhayibhile, zininzi ezinye iilwimi ezineencwadi zeBhayibhile. Noko ke, amaNgqina kaYehova apapasha IMboniselo kanye ngenyanga enemibala emine ngolwimi lwesiGilbertese nezinye iincwadi ezisekelwe eBhayibhileni. Oku kwenza abanye babambe ongezantsi, kaloku bangaphantsi kwe-100 000 abantu abathetha olu lwimi ehlabathini lonke. Ezi ncwadi zinceda abaninzi abakwelo qela lamaNgqina ukuba baqhube iintlanganiso zabo zonqulo baze bafeze uthumo lukaYesu lokushumayela iindaba ezilungileyo zoBukumkani bukaThixo.—Mateyu 24:14; Hebhere 10:24, 25.

Into yokuhamba iba yingxaki kwiindwendwe ezize apha. Phofu, kwiChristmas Island umntu unokuhamba ngendlela esuka eLondon esiya ePoland edlula ngaseTennessee kwiiyure nje ezintathu. Njani? Kukho iidolophana ezibizwa ngokuba yiBanana, iLondon, iParis, iPoland, iTennessee, neTabwakea, ezibangel’ umdla ngokwenene nezichaza iindawo ababevela kuzo abantu abanye abatyeleli bokuqala kwesi siqithi.

Ngethuba sityelele apha sahamba nomnye ugqirha sisiya ePoland, esinceda ukuba sishumayele kule ndawo, yaye thina singabokuqala ukwenza oku. Ngenxa yokuba sasineeyure ezimbini ePoland, sasibaleka ukusuka kwenye indlu ukuya kwenye ukuze nje sishumayele kubantu abaninzi kangangoko kunokwenzeka. Bonk’ abantu esasincokola nabo baphulaphula ngenyameko isigidimi seBhayibhile yaye bazamkela neencwadi, bengakholelwa tu ukuba zibhalwe ngolwimi lwabo.

Sibathanda kakhulu abantu abakwiChristmas Island. Siyazithanda neentaka ezikule ndawo. Kude kudala uCaptain Cook wayecinga ukuba le yindawo “yeentaka kuphela,” kodwa ngoku abantu bacinga ngokwahlukileyo. Njengeentaka zalapha, le ndawo likhaya labo.

[Imibhalo esemazantsi]

a Ngaphambilana, iziqithi zaseKiribati zazibizwa ngokuba ziiGilbert Islands. Ngoku, iziqithi zaseKiribati ziyilwa kungekuphela nje ziziqithi ezili-16 zeGilbert Island, kodwa naziziqithi iPhoenix, Line neBanaba Island (zikwabizwa nangokuba ziiOcean Island).

b Ethobela umyalelo kaYesu, amaNgqina kaYehova akhumbula umhla wokufa kukaYesu kanye ngonyaka ngosuku olungqamana nomhla awafa ngawo.—Luka 22:19.

c Sikho nesinye isiqithi ezibizwa ngokuba yiChristmas Island esifumaneka kuLwandlekazi lwaseIndiya.

[Iimaphu ezikwiphepha 16]

(Ukuba ufuna inkcazelo ehlahlelwe kakuhle, yiya kwimpapasho)

Christmas Island

Banana

Tabwakea

London

Paris

Poland

Umgca wexesha wehlabathi

[Umfanekiso okwiphepha 16]

Iifrigate birds

[Inkcazelo]

GaryKramer.net

[Umfanekiso okwiphepha 17]

Iwhite tern

[Inkcazelo]

© Doug Perrine/SeaPics.com

[Umfanekiso okwiphepha 17]

Iibrown boobies

[Inkcazelo]

Valerie & Ron Taylor/ardea.com

[Umfanekiso okwiphepha 18]

Sishumayela namaNgqina alapha

[Inkcazelo Ngomfanekiso okwiphepha 18]

GaryKramer.net

    Iimpapasho ZesiXhosa (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • IsiXhosa
    • Share
    • Zikhethele
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imiqathango
    • Umthetho Wezinto Eziyimfihlo
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share