ILizwi LikaYehova Liphilile
Iimbalasane Zencwadi YeSityhilelo—I
NGOXA ekwintolongo ekwisiqithi sasePatmos, umpostile uYohane owalupheleyo, ufumana imibono eli-16. Kuyo ubona izinto ezenziwa nguYehova uThixo noYesu Kristu ebudeni bemini yeNkosi—ixesha elisusela ekumiselweni koBukumkani bukaThixo ngowe-1914 ukuya kutsho ekupheleni koLawulo lukaKristu Lweminyaka Eliwaka. Incwadi yeSityhilelo, ebhalwe nguYohane malunga nonyaka wama-96 C.E., iyingxelo ebangel’ umdla yale mibono.
Ngoku makhe sihlolisise iimbalasane zeSityhilelo 1:1–12:17, esigubungela imibono yokuqala esixhenxe eyanikwa uYohane. Le mibono ibangel’ umdla kuthi kuba iphathelele oko kwenzeka ehlabathini namhlanje yaye isibonisa oko kuya kwenziwa nguYehova kungekudala. Abo bafunda ngale mibono benokholo bayathuthuzeleka baze bakhuthazeke ngokwenene.—Heb. 4:12.
“IMVANA” IVULA AMATYWINA AMATHANDATHU KWASIXHENXE
Okokuqala, uYohane ubona uYesu Kristu ozukisiweyo aze afumane uthotho lwezigidimi afanele ‘azibhale emsongweni aze azithumele kumabandla asixhenxe.’ (ISityhi. 1:10, 11) Kulandela umbono wetrone imi kwindawo yayo ezulwini. Esandleni sasekunene saLowo uhleli kule trone kukho umsongo otywinwe ngamatywina asixhenxe. Lowo ugqalwa ‘njengokufaneleyo ukuwuvula umsongo’ ‘yiNgonyama yesizwe sikaYuda,’ okanye ‘imvana eneempondo ezisixhenxe namehlo asixhenxe.’—ISityhi. 4:2; 5:1, 2, 5, 6.
Umbono wesithathu utyhila oko kwenzekayo xa “iMvana” ivula amatywina amathandathu okuqala, ngokulandelelana kwawo. Xa kuvulwa itywina lesithandathu, kubakho inyikima yomhlaba enkulu kuze kufike imini enkulu yengqumbo. (ISityhi. 6:1, 12, 17) Kodwa wona umbono olandelayo ubonisa “iingelosi ezine . . . zibambe ngokuqinileyo imimoya yomine yomhlaba” de kugqitywe ukutyinwa kwe-144 000. “Isihlwele esikhulu” sabo bangatywinwanga sibonwa “simi phambi kwetrone naphambi kweMvana.”—ISityhi. 7:1, 9.
Iimpendulo Kwimibuzo YeZibhalo:
1:4; 3:1; 4:5; 5:6—Lithetha ntoni ibinzana elithi “oomoya abasixhenxe”? Inani elisisixhenxe lithetha ukuphelela ngokwembono kaThixo. Ngenxa yoko, isigidimi esiya “kumabandla asixhenxe” ekugqibeleni sibhekisela kubo bonke abantu bakaThixo abahlanganisene kumabandla angaphezu kwe-100 000 ehlabathini lonke. (ISityhi. 1:11, 20) Ekubeni uYehova esinika umoya oyingcwele ngokuvisisana noko kufuneka kuphunyeziwe, ibinzana elithi “oomoya abasixhenxe” libonisa ukuphelela kwendlela osebenza ngayo ekunikeni abo banikel’ ingqalelo kwesi siprofeto ukuqonda neentsikelelo. Kuyabonakala ukuba kwincwadi yeSityhilelo kuxutyushwa izinto ngasixhenxe. Apha inani elisisixhenxe limela ukuphelela, ibe le ncwadi ithetha ‘ngokupheleliswa kwemfihlelo engcwele kaThixo.’—ISityhi. 10:7.
1:8, 17—Sibhekisela kubani isibizo esithi ‘uAlfa no-Omega’ nesithi ‘owokuQala nowokuGqibela’? Isibizo esithi ‘uAlfa no-Omega’ sibhekisela kuYehova, sibethelela into yokuba akuzange kubekho Thixo ungusomandla ngaphambi kwakhe, kungasayi kuphinda kubekho omnye emva kwakhe. ‘Usisiqalo nesiphelo.’ (ISityhi. 21:6; 22:13) Nangona inguYehova ekuthiwa ‘ngowokuqala nowokugqibela’ kwiSityhilelo 22:13 kuba kungazange kubekho wumbi ngaphambi okanye emva kwakhe, umongo okwisahluko sokuqala seSityhilelo ubonisa ukuba isibizo esithi ‘owokuQala nowokuGqibela’ esisetyenziswe apho sibhekisela kuYesu Kristu. Wayengumntu wokuqala ukuvuselwa kubomi bomoya bokungafi nomntu wokugqibela ukuvuswa ngolo hlobo nguYehova ngokwakhe.—Kol. 1:18.
2:7—Iyintoni ‘iparadesi kaThixo’? Ekubeni la mazwi ebhekiselwa kumaKristu athanjisiweyo, kumele ukuba iparadesi ekuthethwa ngayo apha ibhekisela kummandla wasezulwini ofana neparadesi, apho uThixo akhoyo. Abathanjiswa abathembekileyo baya kuvuzwa ngokutya ‘kumthi wobomi.’ Abasayi kuphinda bafe.—1 Kor. 15:53.
3:7—UYesu wasifumana nini “isitshixo sikaDavide,” yaye ebesisebenzisa njani? Ekubhaptizweni kwakhe ngowama-29 C.E., uYesu waba nguKumkani Omiselweyo womnombo kaDavide. Noko ke, uYesu akazange asifumane isitshixo sikaDavide de kwaba ngowama-33 C.E. xa waphakanyiselwa kwisandla sasekunene sikaThixo ezulwini. Kulapho wafumana khona onke amalungelo oBukumkani bukaDavide. Ukususela ngoko, uYesu ebesebenzisa esi sitshixo ukuvula amathuba namalungelo enkonzo anxulumene noBukumkani. Ngowe-1919, uYesu wabeka ‘isitshixo sendlu kaDavide’ egxalabeni ‘lekhoboka elithembekileyo neliyingqondi’ ngokumisela udidi lwekhoboka ‘phezu kwayo yonke impahla yakhe.’—Isa. 22:22; Mat. 24:45, 47.
3:12—Ngubani ‘igama elitsha’ likaYesu? Eli gama linento yokwenza nesigxina sikaYesu esitsha namalungelo anawo. (Fil. 2:9-11) Ngoxa kungekho namnye owazi eli gama ngendlela alazi ngayo uYesu, uYesu ulibhala kubazalwana bakhe abathembekileyo abasezulwini, besiba nolwalamano olusondeleyo kunye naye. (ISityhi. 19:12) Bafumana amalungelo afana nawakhe.
Oko Sikufundayo:
1:3. Ekubeni “ixesha elimisiweyo [lokuphunyezwa komgwebo kaThixo kwihlabathi likaSathana] likufuphi,” kungxamisekile ukuqonda isigidimi sencwadi yeSityhilelo nokwenza ngokuvisisana naso.
3:17, 18. Ukuze sibe zizityebi ngokomoya, sifanele sithenge kuYesu “igolide esulungekiswe ngomlilo.” Loo nto ithetha ukuba, sifanele sizabalazele ukutyeba emisebenzini emihle. (1 Tim. 6:17-19) Kanti sifanele sinxibe ‘izambatho zangaphezulu ezimhlophe,’ esibonakala ngazo njengabalandeli bakaKristu, size sisebenzise “nentambiso yamehlo,” njengesiluleko esipapashwe kwiphephancwadi IMboniselo, ukuze siqonde izinto zokomoya.—ISityhi. 19:8.
7:13, 14. Abadala abangama-24 bamela i-144-000 kuzuko lwayo lwasezulwini, apho ikhonza kungekuphela njengookumkani kodwa kwananjengababingeleli. Babefuziselwa ngababingeleli boSirayeli wamandulo, awathi uKumkani uDavide wabalungelelanisa baba ngamaqela angama-24. Omnye waba badala uxelela uYohane ukuba singoobani isihlwele esikhulu. Ngenxa yoko, ukuvuswa kwamaKristu athanjisiweyo kumele ukuba kwaqala ngaphambi kowe-1935. Kutheni sisitsho nje? Kuba ngaloo nyaka abakhonzi bakaThixo abathanjisiweyo bachazelwa kakuhle ukuba singoobani isihlwele esikhulu.—Luka 22:28-30; ISityhi. 4:4; 7:9.
UKUVULWA KWETYWINA LESIXHENXE KUKHOKELELA EKUVUTHELWENI KWAMAXILONGO ASIXHENXE
IMvana ivula itywina lesixhenxe. Iingelosi ezisixhenxe zinikwa amaxilongo asixhenxe. Ezintandathu kwezi ngelosi zivuthela amaxilongo azo, zivakalisa izigidimi zomgwebo ‘kwisinye kwisithathu’ sabantu—iNgqobhoko. (ISityhi. 8:1, 2, 7-12; 9:15, 18) UYohane ubona oku kumbono wesihlanu. Esiba nenxaxheba kumbono olandelayo, uYohane utya umsongo omncinane aze alinganise ingcwele yetempile. Emva kokuvuthelwa kwexilongo lesixhenxe, kuvakala amazwi amakhulu athi: “Ubukumkani behlabathi buthe baba bubukumkani beNkosi yethu nobukaKristu wayo.”—ISityhi. 10:10; 11:1, 15.
Umbono wesixhenxe ucacisa ngakumbi oko kuchazwe kwiSityhilelo 11:15, 17. Kubonakala umqondiso omkhulu ezulwini. Umfazi wasezulwini uzala umntwana oyinkwenkwe. UMtyholi uyagxothwa ezulwini. Equmbele umfazi wasezulwini, uhamba aye “kwenza imfazwe nabo baseleyo bembewu yakhe.”—ISityhi. 12:1, 5, 9, 17.
Iimpendulo Kwimibuzo YeZibhalo:
8:1-5—Kwakutheni ukuze kuthi cwaka ezulwini, yaye yintoni eyaphoselwa emhlabeni emva koko? Kwathi cwaka ngendlela efuziselayo ezulwini ukuze kuvakale ‘imithandazo yabo bangcwele.’ Oku kwenzeka ekupheleni kwemfazwe yehlabathi yokuqala. AmaKristu athanjisiweyo akazange anyukele ezulwini ekupheleni kwamaXesha eeNtlanga, njengoko abaninzi babelindele. Ahlangabezana nobunzima ebudeni bemfazwe. Ngoko aluthandazela ngokuzingisileyo ulwalathiso. Isabela kwimithandazo yawo, ingelosi yaphosela emhlabeni umlilo wokomfuziselo nto leyo eyenza amaKristu athanjisiweyo avutha ngokomoya. Nangona eyembalwa, aqalisa iphulo ehlabathini lonke lokushumayela esenza uBukumkani bukaThixo bube ngumbandela ophambili, nto leyo eyakhwezela umlilo kwiNgqobhoko. Kwavakaliswa izilumkiso ezinjengeendudumo ezivela eBhayibhileni, kwaziswa ukukhanya kwenyaniso yeZibhalo, kwaza kwagungqiswa iziseko zonqulo lobuxoki, kanye njengezakhiwo ezigungqiswa kukunyikima komhlaba.
8:6-12; 9:1, 13; 11:15—Iingelosi ezisixhenxe zalungiselela nini ukuvuthela amaxilongo azo, ibe la maxilongo akhaliswa nini yaye njani? Ukulungiselela ukuvuthela amaxilongo asixhenxe kwaquka ukunikelwa kolwalathiso kumalungu avuselelweyo odidi lukaYohane olusemhlabeni ukususela ngowe-1919 ukuya kutsho ngowe-1922. Ngelo xesha aba bathanjiswa babexakeke ekulungelelaniseni ngokutsha ubulungiseleli basesidlangalaleni nokwakha amaziko okushicilela. (ISityhi. 12:13, 14) Ukuvuthelwa kwamaxilongo kufuzisela ukuvakaliswa ngokungenaloyiko kwemigwebo kaYehova nxamnye nehlabathi likaSathana, oko kusenziwa ngabantu bakaThixo besebenza neengelosi. Okuphawulekayo kukuba, oko kwaqala ngendibano eyayiseCedar Point, eOhio, ngowe-1922 ibe kuza kuqhubeka de kufike imbandezelo enkulu.
8:13; 9:12; 11:14—Kungayiphi indlela ekuthi ukuvuthelwa kwamaxilongo amathathu okugqibela kube ‘ngooyeha’? Nangona ukuvuthelwa kwamaxilongo amane okuqala kubhenca imeko yokufa ngokomoya yeNgqobhoko, amathathu okugqibela angooyeha kuba ukuvuthelwa kwawo kunento yokwenza neziganeko ezithile. Ukuvuthelwa kwelesihlanu kunento yokwenza nokukhululwa kwabantu bakaThixo ‘kwinzonzobila’ yokungasebenzi ngowe-1919 kwakunye nomsebenzi wabo wokunikel’ ubungqina ngenzondelelo, owafana nesibetho esingcungcuthekisayo kwiNgqobhoko. (ISityhi. 9:1) Ukuvuthelwa kwelesithandathu kuphathelele uhlaselo lomkhosi wamahashe olulolona lukhulu ezimbalini kwakunye nephulo lokushumayela lehlabathi lonke elaqalisa ngowe-1922. Ukuvuthelwa kokugqibela kunento yokwenza nokuzalwa koBukumkani bukaMesiya.
Oko Sikufundayo:
9:10, 19. Amazwi anegunya nasekelwe eBhayibhileni akwiimpapasho ‘zekhoboka elithembekileyo neliyingqondi’ anesigidimi esihlabayo. (Mat. 24:45) Esi sigidimi sifana nemisila yeenkumbi ‘enezamvila njengoonomadudwane’ nemikhosi yamahashe, ‘enemisila enjengeenyoka.’ Kutheni sisitsho nje? Kungenxa yokuba ezi mpapasho zilumkisa ‘ngomhla [kaYehova] wempindezelo.’ (Isa. 61:2) Masizisasaze ngenkalipho nangenzondelelo.
9:20, 21. Abantu abaninzi abalulamileyo abahlala kumazwe ekuthiwa akanabuKristu baye basamkela isigidimi esisivakalisayo. Noko ke, asilindelanga ukuba kuguquke inyambalala yabantu abangeyonxalenye yeNgqobhoko, bantu abo ekubhekiselwa kubo ‘njengabanye abantu.’ Sekunjalo, siyaqhubeka sishumayela.
12:15, 16. “Umhlaba”—amaziko enkqubo kaSathana, okanye amagunya alawula amazwe awahlukahlukeneyo—uye waxhasa inkululeko yonqulo. Ukususela ngeminyaka yee-1940, loo magunya ‘awuginya umlambo [wentshutshiso] inamba eyayiwukhuphe emlonyeni wayo.’ Eneneni, xa uYehova ekhetha ukwenjenjalo, unokuphembelela amagunya aseburhulumenteni ukuba enze ukuthanda kwakhe. Ngoko ke, ifanele iMizekeliso 21:1 ukuthi: “Intliziyo yokumkani injengomsinga wamanzi esandleni sikaYehova. Uyisa apho athanda ukuyisa khona.” Oku kufanele kusenze sibe nokholo olomeleleyo kuThixo.