YOOSOMA YA MWAHA 37
NCIPO 114 Nipixeke Murima
Etthu Munreerela Nnyu Opaka Vaavo Nnoona Nnyu Ohixariya
“Karoromela wira yatthuna okhala atthu àxariya: masi kinìwa pahi ikuttho s’atthu òpuheriwa.”—YES. 5:7.
ETTHU NIN’YA NHU OHUDHA
Nin’ya woona ele Yeesu aapaka iye vaavo aawoona iye atthu akina ethokoreriwaka moohixariya ni moopora nin’ya nhu ontakiha.
1-2. (a) Eseeni atthu akina ampaka awa vaavo anoona awa ohixariya? (b) Nikoho seeni nin’ya nhu waakhula yoosoma ela?
HIYO ninkhala olumwinku ohireere odhareya ohixariya. Mwa ntakihero, atthu awaatta olelo-va annihadhuliwa mwaha wa okhala amasikhini, alopwana aahiidho athiyana, elapo ayariwa awa aahiidho ekoore ya erutthu-ya. Nitho atthu akina annihaawa mwaha wa olavilavi wa atthu oothaaciri ammweettha nakoso aahiidho itthu dhoohiloka dhimpakiwa ni anamalamulela yaadhyaka ophwanya nsurukhu. Itthu idha ni ohixariya ompakiwa ni atthu akina, pooti onikhumihera mixankiho hiyo aahiidho waakhumihera atthu ninaadhuwela nhu.
2 Hiyo khanintikhina vaavo ninwoona nhu atthu awaatta enanariwa mwaha wa ohixariya anoona awa olelo-va. Ootheene nhu ninnitthuna okhala olumwinku woophareleleya ni atthu anthokoreriwa awa mwaxariya. Tivondho atthu awaatta anniilipihera wiira emalihe ohixariya anoona awa moolumwinkuni aahiidho elapo ankhala awa. Owo aneehererya opaka elo, epakaka manifestasaawu ni waakhalihera ahooleli a ipoliitika anlaihera wiira anoowerya omaliha ohixariya. Ndho nkhama makiristau, noohudha ‘ohiirela mphantta olumwinku’ ola ni ororomela wiira Omwene wa Muluku pahi, ton’ya owerya omaliha ohixariya wootheene. (Yohani 17:16) Masi hata eri dhiidho, hiyo ninniriipiwa nrima vaavo ninwoona nhu atthu akina ethokoreriwaka moohixariya. Woonawene pooti wiikoha wiira: Niire yookhala etthu kinreerelaka opaka nenna-va mwaha wa ohixariya kinoona aka? Wiira naakhule nikoho nna, nirowe noone moopora Yehova ni Yeesu anoonela awa ohixariya.
YEHOVA NI YEESU ANNINYOKHA OHIXARIYA
3. Nthowa seeni ninniiriha onyoonyiheya vaavo ninoona nhu ohixariya? (Yesaya 5:7)
3 Biibiliya onnilotta nthowa ninniiriha onyoonyiheya vaavo ninoona nhu ohixariya. Owo onlotta wiira Yehova onipattunse ailikanyihaka ni veene ni ‘omudhivela exariya ni onniphukela ahinthanlaka ntthu.’ (Esal. 33:5; Maph. 1:26) Yehova khankhala-khala apakaka itthu moohixariya ni khantthuna owoona atthu yaathokoreryaka akina moohixariya. (Otum. 32:3, 4; Mik. 6:8; Zak. 7:9) Mwa ntakihero, okathi wa profeeta Yesaya, Yehova aahiiwa “ikuttho” dha aisarayeeli yaawo yaahadhuliwa ni aisarayeeli akina. (Munsome Yesaya 5:7.) Yehova aanaahukhumu atthu yaakhootta wiiwelela malamulo-ye ni yaathokorerya atthu akina moohixariya.—Yes. 5:5, 13.
4. Moovarihana ni yawiiraneya eri evaxeelyu ya Marku, Yeesu onoonela dhai ohixariya? (Moone-tho efootu.)
4 Nkhama Yehova, Yeesu onnipheta exariya ni onninyokha ohixariya. Nihiku nimodha okathi Yeesu aari iye valaponi, aahimoona nlopwana mmodha arakanle ntata. Ndho Yeesu aahimoonela othunku nlopwana ole ni aahimpenusa. Masi nuumala ahooleli a itiini woona ele Yeesu aapanke iye, awo yaahinanariwa vawaatta. Awo waanaadhivela otthara nlamulo na esaabadu mwa enamuna yoohikhalela ohiya otthuna onkhalihera nlopwana ole ahaawa. Yeesu oonenle dhai ohixariya wa ahooleli ale a itiini? Owo ‘aahiriipiwa nrima vawaatta mwaha wa wuumiha-wa mirima.’—Mar. 3:1-6.
Ahooleli a etiini ya ayuuda yaanaahadhula atthu, masi Yeesu anaapheta atthu ni anaakhalihera (Moone ettima 4)
5. Eseeni nihinreerela nhu oliyala vaavo ninnanariwa nhu mwaha wa ohixariya ninoona nhu?
5 Yehova ni Yeesu anninanariwa vaavo anoona awa ohixariya. Tivondho, kahi etthu yootthekeya okhalana moonelo owo. (aEefe. 4:26) Masi nihiliyale wiira hata nirina mathowa anniiriha onanariwa, hiyo khaninwerya omaliha ohixariya. Nitho oviriha okathi wawaatta ninanariwe, pooti onikhumihera mixankiho mmuupuweloni ni veerutthuni. (Esal. 37:1, 8; Yak. 1:20) Ndho, eseeni ninreerela nhu opaka vaavo ninoona nhu ohixariya? Nirowe noone etthu ninhudha nhu ni ntakihero na Yeesu.
YEESU OONELA DHAI OHIXARIYA?
6. Ohixariya seeni Yeesu oona iye okathi aari iye valaponi? (Moone-tho efootu.)
6 Okathi Yeesu aari iye valaponi, aaniwoona atthu awaatta ethokoreriwaka moohixariya. Owo aanoona moopora atthu yaapuheriwa awa na ahooleli a itiini. (Math. 23:2-4) Nitho Yeesu aanoona moopora anamalamulela a oRooma, yaathokorerya awa atthu mootakhala. Ayuuda awaatta yaanitthuna ohiya weettihiwa ni olamulelo wa oRooma. Mpakha akina yaahipaka ekhurupu mmodha yaaitthaniwa ananthiti wiira ewane ni aRooma. Masi Yeesu khaakhalihenre nnakhala vakhaani ekhurupu emodha yeehererya orukunsa ekuveernu ni makhalelo atthu. Nuumala Yeesu odhuwela wiira atthu yaatthuna onkhaliha mwene, owo aahikhuma opuro ole mwawaakuveya.—Yohani 6:15.
Okathi atthu yaatthuna awa onkhaliha Yeesu mwene, owo aahikhuma opuro ole mwawaakuveya (Moone ettima 6)
7-8. Eseeni yaamwiirinhe Yeesu oheehererya omaliha ohixariya okathi aari iye valaponi? (Yohani 18:36)
7 Okathi Yeesu aari iye valaponi, kheeherenrye wiirela mphantta miyaha dha epoliitika wiira amalihe ohixariya. Mwaha wa seeni? Okhala wiira aanidhuwela wiira apinaatamu khaana ehakhi ni owerya woolamulelana yaaworu. (Esal. 146:3; Yer. 10:23) Nitho apinaatamu khanwerya omaliha itthu dhootheene dhinkhumihera ohixariya. Satana, yoowo olamulela olumwinku ola, yoopattusiwa ya omunepani yootakhala enrumeela ikuru-dha wiira yaatumererya atthu opaka itthu dhoohixariya. (Yohani 8:44; aEefe. 2:2) Mwaha wa ohimalela, hata atthu ooreera nrima ivaara dhikina khanwerya opaka itthu mwaxariya.—Mus. 7:20.
8 Yeesu aanidhuwela wiira Omwene wa Muluku pahi, ton’ya owerya omaliha moomalela itthu dhootheene dhinkhumihera ohixariya. Ndho mwaha wa elo, aanirumeela okathi ni ikuru-dhe ‘alaleyaka ihapari dhooreera dha Omwene wa Muluku.’ (Luka 8:1) Owo ahaakhalihera ale ‘yaavoliwa etala ni ntthona na exariya’ okhupali wiira otakhala ni ohaawa onoomala. (Math. 5:6; Luka 18:7, 8) Ndho khiyaavo ekuveernu ya apinaatamu nnakhala emodha en’ya owerya opaka, masi Omwene wa Muluku pahi onoowerya opaka elo, okhala wiira ‘kahiyo wa olumwinku ola.’—Munsome Yohani 18:36.
MUNTAKIHE YEESU VAAVO NNOONA NNYU OHIXARIYA
9. Eseeni enookhupalihani wiira Omwene wa Muluku pahi ton’ya owerya omaliha ohixariya?
9 Olelo-va, ohixariya onootepaka waacerereya oxira okathi Yeesu ari iye valaponi. Hiyo ninkhala ‘mahiku ookhidhera’, okathi yoowo Satana vamodha ni apinaatamu ohimalela antumereriwa nuuwo ankhumihera awa ohixariya. (2 Tim. 3:1-5, 13; Wiis. 12:12) Nkhama Yeesu, hiyo noodhuwela wiira Omwene wa Muluku pahi ton’ya owerya omaliha moomalela ohixariya wootheene. Ndho okhala wiira ninkhalihera Omwene wa Muluku, khanimpaka manifestasaawu aahiidho manyakunyaku, nnakhala ororomela ikuveernu dha apinaatamu wiira inoowerya oomaliha ohixariya. Nirowe nithokorerye yawiiraneya ya nrokora mmodha oniitthaniwa Stacy.a Ahinatthi ohudha ekhweeli, Stacy aanitakaihana ni ekhurupu ya atthu yaapaka amanifestasaawu. Masi nuuvira okathi owo aahipacera waakanyera akhala wiira itthu aapaka iye dhaanwerya ophuka nxankiho ole. Owo onlotta wiira: “Okathi ole kaapaka aka amanifestasaawu, kaaniikoha akhala wiira khaari mphantta wooreera. Masi vano kinkhaliheraka Omwene wa Muluku, nkinaakanyera wiira kiri mphantta wooreera. Miyo kinnikhupali wiira Yehova onoomaliha ohixariya wootheene, etthu yeelo kinweryaka opaka.”—Esal. 72:1, 4.
10. Ikhurupu dhineehererya omutari ekuveernu dhinvirikanya dhai miruku dha Yeesu iri Matheyo 5:43-48? (Moone-tho efootu.)
10 Moovirikana ni ele Yeesu ohudhinhe iye, atthu awaatta olelo-va anitakhaihana ni ikhurupu dhineehererya omutari ekuveernu. Atthu akina a ikhurupu idho, aninariwa vawaatta mpakha elo owiiriha okhootta wiiwelela malamulo ni opaka itthu inaakhumihera mixankiho atthu akina. (aEefe. 4:31) Munna mmodha oniitthaniwa Jeffrey onlotta wiira: “Miyo kinoona wiira hata ephwanaka nkhama atthu anipaka manifestasaawu mwa nrettele, awo pooti onanariwa mwawaakuveya ni opacera opwesa itthu, wiiya ni ovulalihana yaawo-ru.” Masi Yeesu olontte wiira nihaana waapheta atthu ootheene, waahela mpuwa ale ahinaakhulela dhookhupali dhihu ni annittharatthara. (Munsome Matheyo 5:43-48.) Ndho nkhama makiristau, ninnipaka itthu dhootheene ninwerya nhu wiira nitthare moomalela ntakihero na Yeesu.
Nihaana okhala oolipa nrima wiira nihiirele mphantta miyaha dha epoliitika ni dha olumwinku ola (Moone ettima 10)
11. Seeni ivaara dhikina onniliperya awa otthara ntakihero na Yeesu?
11 Hata nidhuwelaka wiira Omwene wa Muluku onoomaliha ohixariya wootheene, ivaara dhikina pooti oniliperya ontakiha Yeesu vaavo ninthokoreriwa nhu voohixariya. Nirowe noone moopora Janiya oonenle iye nuumala ohadhuliwa mwaha wa ekoore ya erutthu-ye. Owo onlotta wiira: “Miyo kaaniriipiwa nrima ni onanariwa vawaatta mwaha wa itthu atthu ale yaakilottela awa kikatthuna wiira fataari yaanleliwe ikuhu. Ndho kaahuupuwela okhalihera ekhurupu emodha yaapaka manifestasaawu mwaha wa ohadhuliwa atthu ni okhaleliwa nthalu. Miyo kuupuwela wiira opaka elo waankikhalihera okhala saana.” Nuuvira okathi, Janiya aahoona wiira aanitthuneya opaka marukunuso. Owo onnitthikela olotta airaka: “Miyo kaahoona wiira ohiya onroromela Yehova, kaahipacera okhupali itthu atthu akina yaalotta awa ni waaroromela apinaatamu. Tivondho kaahilakela ohiya okhalihera ekhurupu ele.” Nnaamwi ivaara dhikina ninanariwaka vaavo hiyo aahiidho atthu akina anthokoreriwa awa moohixariya, nihaana okhalana ephoole wiira nihihiye onanariwa iwo oniirihaka wiirela mphantta miyaha dha ipoliitika ni dha elapo.—Yohani 15:19.
12. Seeni nintthuneya nhu othanla saana itthu ninsoma nhu, wiiwa aahiidho woona?
12 Eseeni en’ya onikhalihera okhala oomaaleleya vaavo ninoona nhu ohixariya? Enamuna emodha ori othanla saana itthu ninsoma nhu, wiiwa aahiidho woona. Erumeeliwaka aredes sociais, olelo-va dhinnilaleiwa itthu dhawaatta dhoohixariya dhinwiiriha atthu akina onanariwa ni opacera opaka manifestasaawu. Masi ivaara dhawaatta atthu anlaleya ihapari idho anlotta moonelo-ya, ohiya ele ekhumelenle. Masi hata mwaha owo ori weekhweeli, niire wuumelela owiriyana aahiidho osoma onoonikhalihera? Akhala wiira ninooviriha okathi wawaatta nisomaka aahiidho owiriyana miyaha idho, pooti oniiriha oriipiwa nrima, onyoonyiheya ni okhulumuwa vawaatta. (Mir. 24:10) Nitho mooriipiha nrima, elo pooti oniiriha oopacera oliyala wiira Omwene wa Muluku pahi ton’ya owerya omaliha ohixariya wootheene.
13. Okhalana yoolema ya onsoma Biibiliya khuta nihiku on’ya onikhalihera dhai okhalana moonelo wooloka voohima dha ohixariya?
13 Okhalana yoolema ya onsoma Biibiliya khuta nihiku ni wuupuwelela ele ninsoma nhu, onoonikhalihera vaavo ninoona nhu ohixariya. Nrokora mmodha oniitthaniwa Alia, aaniriipiwa nrima vawaatta okathi oona iye moopora atthu a nttetthe-ye yaahadhuliwa awa. Elo yaaniiraneya okhala wiira atthu awo khiyaahukhummwa. Owo onlotta wiira: “Miyo kaaniikoha akhala wiira kaanikhupali ni nrima wootheene wiira Yehova pahi ton’ya owerya omaliha ohixariya. Moottharelana kaahinsoma Yobi 34:22-29. Iveersu idha, dhaahikuupusera wiira Yehova onnoona itthu dhootheene. Nitho kaahoona wiira Yehova taxariya ni onoophuka moomalela itthu dhootheene.” Ndho nilipelelaka Omwene wa Muluku ophuke itthu idho, eseeni ninreerela nhu opaka nenna-va?
ESEENI NINREERELA NHU OPAKA NENNA-VA VAAVO NINOONA NHU OHIYARIYA?
14. Eseeni ninreerela nhu opaka nenna-va wiira nihikhalihere ohixariya ompakiwa moolumwinkuni? (aKolosi 3:10, 11)
14 Ekhweeli wiira khaninwerya orukunsa moopora atthu anaathokorerya awa atthu akina, masi hiyo ninoowerya opaka elo. Nkhama noonne nhu yoosoma ela, ninnoonihera opheta nintakihaka Yeesu. Ndho opheta oniniiriha waattittimiha atthu ootheene waahela mpuwa ale annithokorerya moohixariya. (Math. 7:12; aRoma 12:17) Yehova onnihakalala vaavo ninaathokorerya nhu atthu ootheene mooreera nrima ni mwaxariya.—Munsome aKolosi 3:10, 11.
15. Waahudhiha atthu akina ikhweeli dha mbiibiliyani on’ya waakhalihera dhai?
15 Enamuna emodha yootepa otthuneya nikhanle nhu waakhalihera atthu akina, ori waaleela ikhweeli dha mbiibiliyani. Seeni ninlotta nhu dhiidho? Okhala wiira ‘odhuwela wa Yehova’ pooti omwiiriha ntthu aari oowali ni ootakhala okhala ooreera nrima ni ompheta exariya. (Yes. 11:6, 7, 9) Khalai ahinatthi ohudha ekhweeli, nlopwana mmodha oniitthaniwa Jemal aahitakaihana ni ekhurupu emodha yaalavilavi yeehererya orukukunsa ekuveernu ya elapo-ya mwaha wa othokorerya okhala yootakhala. Owo onlotta wiira: “Hiyo khaninwerya waakhanyerera atthu opaka marukunuso mweekumini-mwa. Masi etthu en’ya waakhalihera, ikhweeli dha mbiibiliyani dheidho ikikhalihenre opaka marukunuso mweekumini mwaka.” Itthu Jemal aahudhenre iye, dhahimwiiriha opaka marukunuso. Vaavo niniilipihera nhu waahudhiha atthu ikhweeli dha mbiibiliyani, ninoowerya waakhalihera ohiya opaka itthu dhoohixariya dheidho inaakhumihera mixankiho atthu akina.
16. Eseeni enwiirihani waaleela atthu akina ele Omwene wa Muluku on’ya awa opaka nhoolo?
16 Nkhama Yeesu, hiyo nintthuna waaleela atthu wiira Omwene wa Muluku pahi ton’ya owerya omaliha ohixariya wootheene. Nlipelelo nna, pooti waalipiha ale anhadhuliwa. (Yer. 29:11) Stacy yoowo ninlontte nhu ottuli, onlotta wiira: “Ohudha ekhweeli wookikhalihera ovilela ohixariya koonnaaka ni kivirihaka. Arumeelaka nhupi wa mbiibiliyani, Yehova onninivaha nimaaliho.” Masi wiira nwerye waaleela atthu nhupi woomaliha wa mbiibiliyani voohima dha ohixariya, nhaana okhala oolikana ene. Ndho akhala wiira nnoodhuwela saana ele Biibiliya onlotta iye voohima dha ohaawa, nnoowerya waatthokihera makoleeka nnyu a oskola aahiidho a ontekoni mathowa anniiriha ohaawa ni ele Yehova on’ya iye opaka wiira amalihe ohaawa iwo.b
17. Yehova onnikhalihera dhai ovilela ohixariya ninoona nhu olelo-va?
17 Hiyo ninnidhuwela wiira nlelo Satana ‘alamulelaka olumwinku ola’ ninoothokoreriwa moohixariya. Masi Yehova khaninyanyanle ni ninnilipelela owo ‘omwiikara’ Satana. (Yohani 12:31) Mwa ntakihero, anrumeelaka Biibiliya Yehova onnileela mathowa anniiriha ohaawa ni moopora onoonela iye vaavo ninhaawa nhu. (Esal. 34:17-19) Oreela wa Mwane, Yehova onninihudhiha etthu ninreerela nhu opaka vaavo ninoona nhu ohixariya ni moopora Omwene-ye moohilokela on’ya awa omaliha ohixariya wootheene. (2 Ped. 3:13) Tivondho nihihiye olaleerya ihapari dhooreera dha Omwene mooluttuweliwa, nilipelelaka moopisa nrima okathi elapo yootheene en’ya awa odhareya ‘exariya.’—Yes. 9:7.
NCIPO 158 ‘Khenilekela!’
a Madhina makina aamutariwa.
b Moone ebroxuura Waapheta Atthu—Onawookhaliherani Waapaka Ahudheri apendisi A epontu 24-27.