Watchtower EBIIBILIYOTEKA ONLINE
Watchtower
EBIIBILIYOTEKA ONLINE
Makhuwa-Marrevone
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • mwbr25 Mwedi wakumi na moja pp. 1-16
  • Ireferensiya dha Ekumi ni Nteko Ekateernu ya Mithukumano

Khemphwanyaneya eviidiyu epaarti ethanliwe.

Nswammaha, yookhala ehikumenle saana wiira erume eviidiyu.

  • Ireferensiya dha Ekumi ni Nteko Ekateernu ya Mithukumano
  • Ireferensiya dha Ekateernu Ekumi ni Nteko Nhu—2025
  • Wiidhaatikhiha
  • 3-9 A NOVEMBRO
  • 10-16 A NOVEMBRO
  • 17-23 A NOVEMBRO
  • 24-30 NOVEMBRO
  • 1-7 A DEZEMBRO
  • 8-14 A DEZEMBRO
  • 15-21 A DEZEMBRO
  • 22-28 A DEZEMBRO
  • 29 A DEZEMBRO–4 A JANEIRO
Ireferensiya dha Ekateernu Ekumi ni Nteko Nhu—2025
mwbr25 Mwedi wakumi na moja pp. 1-16

Ireferensiya dha Ekumi ni Nteko Ekateernu ya Mithukumano

© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

3-9 A NOVEMBRO

MIHAKHU DHA MBIIBILIYANI NSIPO N’OPHENTANA 1-2

Yawiiraneya Enoonihera Opheta Weekhweeli

Owehaweha 15/01/2015 epaax. 30 etti. 9-10

Niire Onniweryaneya Ophwanya Opheta Weekhweeli?

9 Ekasamentu khentaphulela waakhulela okhala vamodha ni nlopwana aahindho nthiyana atthu ehooniheranaka ophetana. Mweekhweeli opheta teri etthu yuulupale para anamathelana makiristau. Masi nkhalelo seeni wa opheta nintthuna nhu olotta? Niire opheta oneettihiwa ni malakihero a mbiibiliyani? (1 Yoh. 4:8) Niire opheta weephattu weiwo ninwoonihera nhu amudhi nhu? Ahindho onhimmwa opheta ninwoonihera nhu axirikha nhu? (Yoh. 11:3) Aahindho onlottiwa opheta anooniherana awa atthu aili nlopwana ni nthiyana andhivelana? (Mir. 5:15-20) Mweekhweeli opheta onreerela okhala eriyari ya atthu aili athelanne onhela mpuwa mikhalelo idha dhootheene dhilottiwe. Khuta mmodha a anamathelana ohaana woonihera ni moolumo-ye ni miteko wiira onnimpheta ole othelanneiyena. Tivondho, ale athelanne anreerela awa wiilipihera wiira yooniherane ophetana ata yaatteliwaka miteko dhoovara. Vaavo anamathelana aniilipihera awa wooniherana opheta nkina ni nkhwe, ekasamentu ennikhala yoolipa ni yoohakalala. Dhoolema dha ilapo dhikina, nthiyana aahindho nlopwana onookoceriwa ole on’ya iye othelanano hata veene ahindhuwenle saana ntthu owo. Awo ahaana wiilipihera woonihera opheta ni moolumo, okhala wiira elo, enoolipiha vawaatta ekasamentu.

10 Moolumo oopheta annikhumihera mireerelo dhikina nkasamentoni. Mwene Salomoni aahehererya omuurya Nsulamiita anvahaka ikolaari dha ewooru ni mireerelo dhikina dha eparata. Ohiya elo, owo aahinttottopela nsulamita ni moolumo oophara nrima anleelaka wiira ari ‘ooreera nkhama mweeri.’ (Nsip. 1:9-11; 6:10) Masi hata eri dhiidho, mwali nsulamita aahivikaniha ororomeleya wa mmiravo makampusi. Eseeni yaankhalihera ohihiya ororomeleya okatthi wootheene ata aattaivelanne ni nlipa aaya onthela? Owo onninileela etthu-ya. (Nsome Nsipo n’Ophentana 1:2, 3. Tradução do Novo Mundo) Etthu yaankhalihenre nsulamiita waari wuupuwelela ‘moolumo oopheta’ a makampusi. Para veene moolumo oopheta a makampusi yaari ‘oodhiva oxira eviinyu’ yeelo entteliha nrima, ni tivondho aaninkheliwa vanrimani-ve ni makampusi nkhama dhiidhaale ntthu onoona iye wunkhela ‘makhura aheliwe eprefuume’. (Esal. 23:5; 104:15) Mweekhweeli, ophetana wa atthu aili andhivelana onnilipa vawaatta akhala wiira annilottelana moolumo oopheta yaawo an’ya awa ekuupuwelela okathi wooxankiha. Tivondho eri awa etthu yootthuneya nlopwana ni nthiyana wooniherana opheta ni moolumo-ya ni miteko!

Mihakhu dha Omunepani

Owehaweha 15/01/2015 epaax. 31 etti. 11

Niire Onniweryaneya Ophwanya Opheta Weekhweeli?

11 Ncipo na Mweene Salomooni ninnaahudhiha makiristau etthu ekina, saasaasa ale antthuna othela aahindho otheliwa. Nsulamiita khaadhiveliwe nnakhala vakhaani ni Mwene Salomoni. Owo aahaavekela adhimwali a Oyerusaleemu yaankhanyerera wiira: ‘Atthu eheehererye otannya aahindho wiiriha nrimaka odhiveliwa okathi ohiphin’ye’ (Nsip. 2:7; 3:5) Mwaha wa seeni? Okhala wiira kahi etthu yooreera opacera onamorari ni khuta ntthu onkhumelela mweekumini mwinyu. Ndho, nkiristau ontthuna othela aahindho otheliwa, onoopaka saana akhala wiira onoolipelela moopisa nrima mpakha okhumelela ntthu on’ya iye ompheta mweekhweeli.

10-16 A NOVEMBRO

MIHAKHU DHA MBIIBILIYANI NSIPO N’OPHENTANA 3-5

Otthuneya-wa Oreera wa Vanrimani

Owehaweha 15/01/2015 epaax. 30 etti. 8

Niire Onniweryaneya Ophwanya Opheta Weekhweeli?

8 Kahi wiira moolumo ootheene oopheta anromoliwa ni Ncimpo na Salomoni anlotta oreera wa vadhulu aahindho wa erutthu. Nkhama ninsoma nhu, Makampusi onninttottopela nsulamiita okhala wiira aanilotta mooreera nrima. (Nsome Nsipo n’Ophentana 4:7, 11.) Owo aalontte wiira iyano dha nsulamiita ‘dhanittonyiha moolumo ooreera nkhama nihavu na enuwi.’ Mwaha wa seeni? Okhala wiira enuwi ya vanihavuni ennidhiva vawaatta oxira ele empwehiwa n’yooponi. “Nlumi nanyu nokhalana [enuwi] n’ileti”, elo enoonihera wiira moolumo-ye nsulamiita yaari ooreera ni oohakalaliha. Ndho elo enoonihera wiira okathi makampusi alontte iye wiira ‘Nyuwo khanreele oreera . . . mwa nyuwo khiyaavo etthu yonanara’, owo khaahima oreera wa erutthu pahi.

A Sentinela 01/11/2000 epaax. 11 etti. 17

Moonelo wa Omunepani Voohima dha Mweettelo Wooloka

17 Ntthu a neeraru yoowo oonihenre ororomeleya aari mwali nsulamiita. Mwali ola aari oophwaneliwa, ndho elo yaahimwiiriha mmiravo makampusi odhiveliwa nuuwo. Onhiya makampusi, nlopwana nkina-tho yoowo aari Mwene oothaaciri Salomooni aahidhiveliwa-tho nuuwo. Salomooni aahirumeela moolumo awaatta ooreera wiira amuurye nsulamiita nkhama enoonihera awa eliivuru ya Ncipo n’Ophentana. Masi ata eri dhiidho, owo aahivikaniha ororomeleya, ndho elo yaniwiiriha atthu onttittimiha vawaatta. Yehova aahinruma Salomooni waatikha yawiiraneya ya nsulamiita, hata aankhoontte. Nitho makampusi yoowo aampheta iye aaninttittimiha nsulamiita mwaha wa mweettelo-ye wooreera. Tivondho nihiku nimodha aamuupuwela iye, owo aalontte wiira: “mwèmatta yootekeleliwa.” (Nsip. 4:12) Okathi wa Isarayeeli a khalai, ixardim dhooreera dhaanikhalana makukhu, ifoloore dhawunkhela ni mittaikho dhoorera dhoovirikana. Nitho dhaanitekelekiwa ni mittaikho aahindho ni nikokoro. (Yes. 5:5) Para makampusi, mweettelo wooreera wa nsulamiita ni oreera-we nrima waari nkhama exardim yootekeleliwa. Owo aari oororomeleya. Tivondho aahilakela omoonihera opheta pahi ole aaya onthela.

Despertai! 22/12/2004 epaax. 9 etti. 2-5

Etiipo ya Oreera eri Yootepa Otthuneya

Niire oreera wa vanrimani onnaaphara nrima atthu? Georgina, yoowo onviriha miyaakha 10 atheliwe onlotta wiira: “Mwa miyaakha idho dhootheene, amamunaka annikidhivela vawaatta mwaha wa okhala ntthu oororomeleya ni onlotta ekhweeli. Etthu yootepa otthuneya mweekumini-mwa onhakalaliha Yehova. Elo ennaakhalihera okhala nlopwana oopheta ni okivaha efaita. Ivaara dhootheene, awo annipaka dhoothanla ehelaka mpuwa moonelo aka. Miyo kinnidhuwela wiira awo annikipheta vawaatta.”

Daniel, yoowo othenle mwaakha wa 1987, onlotta wiira: “Amwaaraka ntthu ooreera para miyo. Etthu enkidhivela khahi oreera-wa wiithoni, masi mikhalelo-dha dhooreera dhinnikiiriha otepa waapheta. Awo annaathokorerya saana atthu akina ni annipaka dhoothene anwerya awa wiira ekiirihe woona wiira annikithokorerya. Awo aakhalana mikhalelo dhawaatta dhooreera dha ekiristau, miyo kinnoona okhala eparakha yuulupale waathela.”

Olumwinku ola wooxankiha, nintthuneya wiiseriha onlipela wihu ole ninintthuna nhu. Nihikhala-khale niliyalaka wiira oreera wa wiithoni pooti okhala etthu yookhweya ophwanya, masi efaita oraawana eri vakhaani. Ivaara dhikina onniweryaneya wunnuwihera mikhalelo dhinkhumihera oreera wa vanrimani. Masi Bibiliya onlotta wiira: “Oreera wa mutthu pooti okhala woowoototha, nave ophwaneliwa pooti omala. Masi muthiyana onimoova Yehova, onoottottopeliwa.” Ohiya elo, Biibiliya onninilopola airaka: “Ntoko siisaale ekharawa ya eweero eheliwe mphulani mwa ekuluwe, Ti muthiyana ooreera onihiya wuupuwela saana.”—Mirukhu 11:22; 31:30.

Nuulumo na Muluku ninninitumererya ovaha efaita oreera “wa vamurimani, weiwo ohinooneya, ohinintta, onooniheriwa ni murima woomaala ni woowiiyeviha. Nto oreera iwo torina efaita yuulupale vamaithoni va Muluku.” (1 Ped. 3:4) Moohaakanyera, oreera wavanrimani tori etthu yootepa otthuneya oxira oreera wiithoni. Ndho khuta mmodha a hiyo onoowerya ophwanya.

Mihakhu dha Omunepani

Owehaweha 15/ 11/2006 epaax. 18 etti. 4

Itthu Dhinttittimiheriwa ni Ncipo na Salomooni

2:7; 3:5—Mwaha wa seeni nsulamiita aavekela iye imwali dha Oyerusaleemu ‘olapha mwa ndhina na anaahe ni anadhoro a ntakhwani’? Anaahe ni anadhoro a ntakhwani annidhuweliwa nkhama inama dhooreera ni dhawiikociha saana. Tivondho, ooniheraka ovaha efaita mweettelo wooreera ni wookociheya, nsulamiita aahaavekela adhimwali a Oyerusaleemu wiira ehinkhanyerere odhiveliwa ni ntthu ahaampheta iye.

17-23 A NOVEMBRO

MIHAKHU DHA MBIIBILIYANI NSIPO N’OPHENTANA 6-8

Nhikhale Nkhama Nkhora, Masi Nkhale Nkhama Nikokoro

Estudo Perispicaz “Cântico de Salomão, O” etti. 11

Ncipo na Salomooni

Dhawaatikhiwa inoonihera wiira Salomooni aahinhiya nsulamiita wiira atthikele owaani. Okathi adhirokoriye yaamoonne awa, yaahinkoha wiira: “T’ani ule onkhuma mothakoni, anvahaka matata ole onimphentawe?” (Nsi 8:5a) Adhirokoriye nsulamiita khiyaadhuwela wiira nanlelo owo anivikaniha ompheta makampusi. Miyaakha dhaavinre nrokoriye mmodha aalontte wiira: “Nokhalana murokor’ihu mwamukhani: Ni nlelo khakhumme mapele. Nintthuna omwirela exeni mwamurokor’ihu nihiku ninrowawe wuriwa?” (8:8) Nrokoriye nkina ahaakhula wiira: “Owo àri nikokoro, nammutekela namukattha èparatha: owo àri mukhora, nammulipiha ni miri sorika.” (8:9) Masi okhala wiira nsulamiita aahaakhoottela moomalela atthu ootheene yankhanyerera odhiveliwa ni ntthu nkina, avikanihaka ompheta ni ororomeleya wa ole adhiveliweiyena (8:6, 7, 11, 12), owo aahilotta noororomela wiira: “Ayo! Miyo ka nikokoro tthiri: Mapele aka t’anamukatth’aya! Owo onosuwela wira, nathelana, nnophwanya murettele.”—8:10.

Jovens Perguntam epaax. 188 etti. 2

Khi Voohima dha Orupihana Ehinatthi Ekasamentu?

Ohiya pahi oxaka mixankiho, ovikaniha okhalana mweettelo wooreera onnaakhalihera vawaatta amiravo. Biibiliya onninlotta mmiravo mmodha nnanthiyana yoowo avikaninhe okhalana mweettelo wooreera hata aadhiveliwe vawaata ni namoraatu-ye. Tivondho owo aalontte iye ahuuliwaka muuru wiira: “Miyo ka nikokoro tthiri: Mapele aka t’anamukatth’aya.” Owo khaari nkhama nkhora woovevereya yoowo ohinlipa ni onkhala wawaakuva ovavihiwa ni ettheku ya orupihana woohiloka. Mweettelo-ye waari woororomeleya nkhama nikokoro noolipa aahindho epareti yoolipa oweliwa. Onnimphwanela waalottiwaka wiira mweettelo-ye waari ‘wooloka’ nkhama waarya wa ndhuwa. Tivondho alottaka voohima dha amamune, owo mwaneene-ya olontte wiira: “Owo onosuwela wira, nathelana, nnophwanya murettele.”—Nsip. 6:9, 10; 8:9, 10.

Jovens Perguntam vol. 2 epaax. 33

Ntakihero Ninreerela Otthara—Nsulamiita

Mwali Nsulamiita anidhuwela saana wiira ti vootthuneya wuupuwela saana miyaha dhinvarihana ni odhiveliwa. Owo ahaalela axirikha-ye wiira: ‘kinnoovekelani wira nlaphele: Nheehererye oviiha aahindho otannya vanrimani vaka odhiveliwa miyo kihitthunne.’ Nsulamiita anidhuwela wiira miyuupuwelo dha vanrimani vakhaani-khaani dhanwerya onhiiha mweettelo wooreera. Mwa ntakihero, veene aanidhuwela wiira atthu akina yaammukhanyerera omwaakhulela ntthu nkina ohikhanle ntthu oopwanelela para onthela. Nitho owo aanidhuwela wiira aahikhalena ephoole, hata miyuupuwelo-dhe dhaanhonona wuupuwela-we saana. Tivondho owo aahivikaniha okhala nkhama “nikokoro.”—Nsip. 8:4, 10.

Niire moonelo nnyu voohima dha miyaha dhinvarihana ni odhiveliwa ti wookhomala nkhama nsulamiita? Niire munnuupuwela toko ohiya otthara khuta etthu entthuna nrima nnyu? (Mir. 2:10, 11) Ivaara dhikina, atthu akina pooti wookhanyererani opacera onamorari ata nyuwo nhiipereparanri. Aahindho pooti okhala nrima nnyu on’ya wookhanyererani opaka elo. Mwa ntakihero, okathi mummoona nnyu mmiravo amphareenle mwali ntata ni yeettaka vamodha, niire nrima onnoovavani nkatthuna opaka etthu emodharu? Niire mwaammwaakhulela ntthu a etiini ekina? Nsulamiita aanoonihera okhala ntthu ookhomaala vaavo ahoolela iye miyaha dha vanrimani. Ni nyuwo nnoowerya okhala ntthu ookhomaala!

Mihakhu dha Omunepani

Owehaweha 01/15/2015 epaax. 29 etti. 3

Niire Onniweryaneya Ophwanya Opheta Weekhweeli?

3 Nsome Nsipo n’Ophentana 8:6. Moolumo arumeeliwe ani ‘malumi a mooro a Yah’ yaawo anithoonyera opheta, aakhalana yootaphulela. Opheta weekhweeli ti ‘malumi a mooro a Yah’ okhala wiira Yehova tokhumihenre etiipu elo ya opheta. (Maph. 1:26, 27) Okathi yoole Muluku aanvaherenre iye Adamu nthiyana oopacera, Eeva, Adamu aahihakalala mpakha omwiipela Eeva ncipo noompheta. Nitho Eeva aanidhiveliwa vawaatta ni Adamu yoowo aanthenle. (Maph. 2:21-23) Okhala wiira Yehova aapattunse apinaatamu wiira ekaphetana, ndho vanniweryaneya nlopwana ni nthiyana wooniherana opheta weekhweeli ni ohimmala mwa mahiku ootheene.

24-30 NOVEMBRO

MIHAKHU DHA MBIIBILIYANI YESAYA 1-2

Nlipelelo Noreera Para ‘Atthu Oottheka’

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 14 etti. 8

Tiithi ni ane Ootakhala nrima

8 Yeesaaya onnivikaniha olotta nhupi waarina moolumo oolipa para nloko na Yuda: “Motakhaliwa nyuwo, nloko nottheka, nloko n’atthu òsareya sotakhala, muxovo w’alavilavi, àna òtakhala murima. Nyuwo muhakhotta momuthanya Muluku a Isarayeli, momurerya ettuli.” (Yesaya 1:4) Miteko dhootakhala pooti waatta mpakha okhumihera opwetheya. Okathi wa Abrahaamu Yehova aahithokorerya dhoottheka dha Sodoma ni Gomora okhala ‘dhuulupale.’ (Maphattuwelo 18:20) Oyudeya yaaniiraneya etthu dhiidho, okhala wiira Yeesaaya onlotta wiira awo yaari “nloko n’atthu òsareya sotakhala”. Ohiya elo, owo onniwiitthana okhala “muxovo w’alavilavi, àna òtakhala murima.” Mweekhweeli ayuuda yaari aana ootakhala nrima. Awo ‘yaahinrerya ettuli’ Muluku okhala wiira yaahinrukunuwela mpattusa a-ya.

Profecia de Isaías vol. 1 ipaax. 28-29 itti. 15-17

‘Nre-va wiira niphuke mwaha ola’

15 Moottharelana Yehova onnilotta naawo mwa enamuna yoopheta ni mooreera nrima. ‘Nre-va, niphuke mwaha ola nyuwo ni miyo’, onlotta ti Yehova. ‘Hata doottheka dhinyu iri dhoosera nkhama ephome, miyo kinotteliha mpakha olikana ni eneevi. Hata dhootteka dhiyu iri dhoophilivila nkhama epaanu ya Karmesini, miyo kinootteliha mpakha olikana ni esima yoottela.’ (Yesaya 1:18) Nlaleyo Yehova ompaka iye eveersu ela atthu akina khaniiwasasa saana. Mwa ntakihero, Bibliya Solempwa Sowarya onlotta wiira: “Haya, rwakani, nivaneleke”, elo enkhala nkhama Muluku ookhalana-tho nlattu ontthuneya iye ophuka ni ntthu owo. Masi yawaatikhiwa ela khentthuna olotta yeelo. Yehova khaana nlattu ni ntthu, nnakhala khaarina nlattu ni nloko nne nootakhala nrima na aYuuda. (Otumererya 32:4, 5) Yawaatikhiwa ela khenoonihera wiira Yehova ookhalana nlattu, masi owo onnaalaleya anamattheka ootheene wiira ephuke nlattu-ya nuuwo. Elo eri nkhama Yehova onaatumererya atthu ophuka nlattu-ya otribunali.

16 Elo pooti okhala nkhama etthu yawoopiha, masi ninnidhuwela wiira Yehova Namaphuka oomoriwa ikharari ni oreera nrima okhanle. Khaavo ntthu nkina oolevelela onxira Yehova. (Esalimo 86:5) Owo meekhe taaya owerya ‘otteeliha’ itampi dha Aisarayeeli ‘mpakha olikana ni eneevi.’ Hata apinaatamu etakaihanaka aahindho evahaka mikuttho dhawaatta ni ovekela, awo khanwerya omaliha etampi. Yehova meekhe tonwerya orapiha moomalela etempi ni olevelela-we. Yehova pooti onlevelela ntthu akhala wiira ntthu owo onnitthara malakihero-ye, ohela mpuwa ottharuwa mweekhweeli aahindho ni nrima wootheene.

17 Elo etthu yootepa otthuneya, tivondho, Yehova ontthikela iye olotta nkhama ncipo airaka, ‘doottheka dhinyu iri dhoosera nkhama ephome’ kinootteliha nkhama esima yootteela. Yehova ontthuna wiira hiyo nidhuwele wiira veene mweekhweli onnilevelela dhoottheka dhootheene, masi akhala wiira ntthu owo onnittharuwa ni nrima wootheene. Akhala wiira onnooliperyani okhupali elo, othokorerya ntakihero na Mwene Manase onawookhaliherani vawaatta. Owo aahipaka itampi dhawaatta dhuulupale mwa miyaakha dhawaatta. Masi nuumala ottharuwa dhoottheka-dhe Yehova aahinlevelela. (2 Wahala 33:9-16) Yehova ontthuna wiira hiyo ootheene, waahela mpuwa ale apanke itampi dhuulupale nidhuwele wiira nanlelo okathi khonamale wiira ‘nipuke mwaha’ owo nuuwo.

Mihakhu dha Omunepani

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 39 etti. 9

Empa ya Yehova Yaaya Okhala Vadhulu

Mweekhweeli, olelo, atthu a Muluku khanthukumana vamwaako aahindho orumeela etempulu ya maluku wiira enkokhorele Yehova. Etempulu ya Yehova yoonyaanyiwa ni anakhottho a oRooma mwaakha wa 70 Noomala Kiriistu Ora. Ohiya elo, nrummwa Paulu aahilotta saana wiira etempulu ya Oyerusaleemu ni etebernaakulu yaaranttenla awa, dhaari itthu dha nthoonyero. Itthu idho dhaathoonyera ekhweeli yuulupale ya omunepani, ‘eheema yeekhweeli yeelo yeemesiwe ni Yehova, ohiya ni ntthu.’ (aHeeberi 8:2) Eheema elo, enthoonyera mareheryo apakiwe wiira niwerye omwaattamela ni onkokhorela Yehova orweela mwa nkuttho wa Yeesu Kiriistu. (aHeeberi 9:2-10, 23) Moovarihana ni elo, mwaako wa empa ya Yehova onlottiwa ni Yesaya 2:2 onithooyera okokhorela wooloka ni woovuwa wa Yehova oniiraneya mahiku nhu ala. Ale aneettela okokhorela iwo wooloka olelo, khanthukumana opuro mmodha wavameekhaaya. Awo anithukumana mapuro oovirikana wiira enkokhorele Muluku mwa enamuna yawiiraana.

1-7 A DEZEMBRO

MIHAKHU DHA MBIIBILIYANI YESAYA 3-5

Yehova Aanilipelela ni Aaniphwanelela Wiiweleliwa ni Atthu-ye

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 73-74 etti. 3-5

Wootakhaliwa Ntaikho wa Uuva Woohiroromeleya!

3 Hata Yesaaya aatthokihenre ale yaanwiriyana yootaphulela ya nlikanyiho nna aahindho naari, ennooneya wiira nlikanyiho nna naahaaphara nrima. Atthu awaatta a okathi ole, yaanidhuwela saana nteko waavariwa wiira dhaaliwe mittaikho dha uuva, ni Yessaya aahaathokihera mwa enamuna yeekhweeli nkhama yaairaneya awa khuta nihiku. Nkhama aniira awa alimi a mahiku ala, mwaneene ematta ya nlikanyiho nna khamindhe itthaka dha uuva, masi ‘aanle mittaikho dhoothanleliwa’, aahindho dhooreera, dheidhe dhininkhumiha uuva ‘oseera.’ Nire dho, ntaikho nkhaani wa evideera ohinnunwe saana. Nkhama enlotta awa eliivuru ya Yeesaaya, mwaneene ematta aanle nttaikho owo vatthu ‘woodhivalavo’ waaya awa wunnuwa saana.

Kahi etthu yookhweya okhapelela nttaikho wa uuva mpakha opacera wiima. Yeesaaya olontte wiira mwaneene ematta ‘aahipwattha-vo ni akhumiha-vo maluku’, ndho owo nteko woolipa ni wooxankiha. Woonawene mwaneene ematta aahirumeela maluku muulupale wiira atekena “empa yoorupelela”. Khalai, empa yoorupelela yaarumeeliwa ni makwaarda wiira manatarawu ni asinama ehivolowe mmatta. Owo-tho aahiteka nikokoro naakhapelela ematta elo, nenno naari na maluku. (Yesaya 5:5) Yaanipaka elo wiira-tho epula yarupaka, ematta elo ehikathipeya ni maadhi ni ohonona iprotuutu.

5 Mwaha wa nteko ola wootheene mwaneene ematta avanre iye, owo aanilipelela wiira mittaikho idho dhiimihe ifuruta. Ndho mwaha wa nroromelo nno, owo ahilokihera ithankhi dha uuva. Masi niire mittaikho dhaahimiha ifuruta aalipelela iye? Naari, idho dhaaiminhe ifuruta dhohononeya aahindho dhawuntta.

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 76 etti. 8-9

Wootakhaliwa Ntaikho wa Uuva Woohiroromeleya!

8 Yeesaaya onninhima Yehova okhala mwaneene ematta ‘yoophetiwa.’ (Yesaya 5:1) Yeesaya aahiwerya ottittimihera opheta nno okhala wiira veene aahikhalana waatana woolipa ni Muluku. (Nlattanihe ni Yobi 29:4; Esalimo 25:14.) Opheta profeeta ola aamonihera iye Muluku khiwaaxira opheta Muluku oonihenre iye ematta-ye ya “uuva”, yeelo yaathoonyera nloko aathanlale iye, aahindho ‘waala’ mwa enamuna ya nthoonyero.—Nlattanihe ni Okhuma 15:17; Esalimo 80:8, 9.

Yehova ‘aahaala’ nloko-ne vaavo aapwenhe iye elapo ya Okanaani ni avaha malamulo ni dhooruma dheidho dhaaya okhala nkhama nikokoro naakhapelela wiira ehihononiwe ni mweettelo wa maloko makina yaakhuveenle awa. (Okhuma 19:5, 6; Esalimo 147:19, 20; aEefeso 2:14) Ni-tho Yehova aahipaka marehero wiira nloko nne nikhalena Makhulupale, Anankuttho ni maprofeeta yaawo yaahudhiha malamulo a Yehova. (2 Mamwene 17:13; Malakiya 2:7; Miteko 13:20) Vaavo nloko na Isarayeeli naahadhuliwa awa ni anakhotto a maloko makina, Yehova aaninkhumihera ntthu wiira awoopole. (aHeeberi 11:32, 33) Ndho vaaniphwanelela Yehova okoha wiira: “Ehavo yatthunaka wiriha ematt’ak’ela, kihìrihalyaka?”

A Sentinela 15/06/2006 epaax. 18 etti. 1

‘Nkhapelele Ematta Ela ya Uuva’!

Yeesaya aahilattaniha ‘nloko na Isarayeeli’ ni ematta eniimiha ‘ifuruta dha uuva dhoohithorya’, aahindho ‘uuva oohononeya (awuntta).’ (Yesaya 5:2, 7; enoota Tradução do Novo Mundo). Uuva oohononeya khanthorya ni onkhala ooyevihana, owo khankhalana ethayi mpuwa-mwe ni tawaatta itthaka. Owo khanreerela ompakela eviinyu nnakhala onca. Ndho nlikanyiho nna, naari nooreerela naalottaka voohima dha nloko naahaaiwelela ni naatthekela malamulo-ye, ohiya weettela exariya. Mwaneene ematta khaarina nthowa wiira elo yiiraneye. Yehova aahipaka itthu dhootheene dhaatthuneya wiira nloko nne niimihe mihokhorokho dhooreera. Tivondho aakonhe iye wiira: “Ehavo yatthunaka wiriha ematt’ak’ela, kihìrihalyaka?.”.—Yesaya 5:4.

A Sentinela 15/06/2006 epaax. 18 etti. 2

‘Nkhapelele Ematta Ela ya Uuva’!

Okhala wiira ematta ya uuva ya Isarayeeli yaahihiya wiimiha mihokhorokho, Yehova aahalopola atthu-ye wiira aampwesa nikokoro nenno naatekeleliwe wiira naakhapelele. Owo aanhiya olimela ematta ele ni okhurupela mittaikho. Epula yoopacera yaanhiya orupa ni ematta ele yaandhalamo malasi mpakha othatuwa etakhwa.—Yesaya 5:5, 6.

Mihakhu dha Omunepani

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 80 itti. 18-19

‘Nkhapelele Ematta Ela ya Uuva’!

Okathi wa Isarayeeli a khalai, mwaneene imatta dhootheene ari Yehova. Khuta mwaana ayariwa, aaniritha mathala yaawo aavahiwa iye ni Yehova. Atthuna, owo anaalukariha aahindho wooleiha, masi ‘khaakhulelihiwa othumiha’. (Onamukuttho 25:23) Nlamulo nna naanikhapelela mireerela dha vameekhaaya dhoorithiwa. Niitho yaanikhalihera vawaatta imudhi ohihaawa nhoolo-mwa. Masi hata eri dhiidho, mwaha wa ohiphiyeriwa atthu akina Oyudeiya yaanihiya otthara nlamulo nna na Muluku voohima dha Mireerelo dhoorithiwa. Mikeiya aatinkhe wiira: “Yakhalela nrima ematta, awo annimwakha mwanene: Yanlelaka empa, annikuxa. Annapuherya atthu n’itthoko aya: Annatthuka axinene, anniwīyerya mihakhu saya.” (Mikeya 2:2) Masi Miruku 20:21 onnilopola airaka: “Mutthu onipacerya ophwanya mihakhu ni nrima, Wookiseryani waya khonreelihiwa.”

19 Yehova oolaihera ohaareliha ale antthuna ophwanya itthu mwa enamuna ya ohixariya. Ipa-dha atthu yaale yaawiyera atthu akina, dhaaya ohala ihikhaliwakamo. Imatta yaakhalela awa nrima, dhaanhiya wiimiha saana iprotutu. Khonlottiwa okathi otakhalihiwa nno waakhwanenla awa. Woonawene , onhimmwa makhalelo yaaya okhumelela okathi ayuuda yaaya awa okhala weepotthani oBabilooniya.—Yesaya 27:10.

8-14 A DEZEMBRO

MIHAKHU DHA MBIIBILIYANI IYESAYA 6-8

“Miyo Kiri Va: Kirumekeni!”

Profecia de Isaías vol. 1 ipaax. 93-94 itti. 13-14

Yehova Ori Ntempulu-mwe Mwawaarya

13 Niiwe ele Yeesaaya onlotta iye. “Nananoru, kahiwa nsu n’Apwiya, nahimya wira: “Kinrowa omuruma pani? [Hiyo ninrume aani] olaleya mitthaka saka?’ Vano miyo khahakhula wira: Miyo Kiri Va: Kirumekeni.’” (Yesaya 6:8) Yehova aahipaka nikoho nna ni yoolakela ya woona etthu Yesaya aaya iye waakhula, okala wiira khaavo profeeta nkina oonihiwe yawoona ela. Nne naari nlaleyo navameekhaya wiira Yesaya alaleye nhupi wa Yehova. Masi seeni Yehova akoha iye wiira ‘Hiyo ninrume aani?’ Eveersu ela, Yehova onnimutari moopora woolotta, woopacerani aalotta meekhe, masi epaarti yanaaili owo orumeenle nuulumo nawiira “Hiyo”. Elo enoonihera wiira aahikhalavo ntthu nkina aalottaiyena. Ntthu owo taani? Niire aalotta ni mwane oopacera yoowo nhoolo mwa aadhuweliwe okhala Yesu Kiriistu? Mweekhweeli aalotta ni yoowo, nitho ti yoowo aalottaiyena okathi aalontte iye wiira: “Nimùpe mutthu onilattanahu.” (Maph. 1:26; Miruku 8:30, 31) Tthiri, mwaana oopacera a Yehova aari ni Veene wiirimu.—Yohani 1:14.

14 Yesaya khaalekenle nnakhala khoovelenle waakhula. Hata owo ahaadhuwela nhupi aaya iye olaleya, mwawaakuveya owo aakhunle wiira: “Miyo Kiri Va: Kirumekeni.” Nitho owo khaakonhe etthu aaya iye waakhela aakhulela orowa. Nnepa-ye wawiivahererya ntakihero nooreera para arumeyi a Muluku a mahiku ala yaawo avahiwe nteko wa ‘olaleya ihapari dhooreera dha Omwene elapo yootheene.’ (Matheyo 24:14) Entakihaka Yeesaaya, awo anniilipihera olaleya ihapari wa “atthu otheene” ata ivaara dhawaatta ehaakheliwaka saana. Awo annivikaniha olaleya ni ororomela wuulupale, okhala wiira nkhama Yesaaya, annidhuwela wiira nteko owo arummwe ni Nkhulupale a olumwinku wootheene.

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 95 itti. 15-16

Yehova Ori Ntempulu-mwe Mwawaarya

15 Moottharelana, Yehova onninleela Yeesaaya nhupi aaya iye olaleya ni etthu yaaya okhumelela nuumala olaleya: “Murowé, mwahimerye atthu a nloko nlo wira: ‘Nwiriyane orattene, masi vohisuwela: nwehexexe orattene, masí vohona’. Vano nyuwo mùmihe mirima s’atthu awo, mwattiyanihe maru aya, mwaphute maitho aya, wira ehòneké ni maitho aya, ehìwé ni maru aya, ni wira eroho aya ehisuwelé. Siso ehiweryé orukunuxa murima, ehivonihiwe.” (Yesaya 6:9, 10) Niire elo entaphulela wiira Yeesaaya aahaana olotta moowali ni moohireera nrima mpakha owiiriha ayuuda onrukunuwela Yehova moomalela? Naari, kahi dhiidho. Okhala wiira Yeesaaya khaaya olotta ni atthu pure, yaari atthu a nloko-ne yaawo aapheta iye. Ndho, moolumo a Yehova yoonihera pahi moopora nloko nne naaya awa woonela nhupi Owo aaya iye olaleya, hata veene aaya olotta ekhweeli, atthu khiyaara edhiveliwe.

16 Nloko nne tihinaatthuna wiiwa. Yeesaaya aahaana olotta naawo ivaara dhawaatta, masi awo khiyaarowa waakhulela nhupi owo nnakhala wiiwa. Atthu awaatta yaamuumiha nrima ni khiyaarowa waakhela saana nhupi ole, waaya okhala nkhama awo khanoona ni khaniiwa. Mwaha wa olotta ivaara dhawaatta, Yeesaaya aanwiiriha atthu ale woonihera wiira khantthuna wiiwa. Awo yaamoonihera wiira yaahiwala nrima-ya ni muupuwelo-ya wiira ehiiwe nhupi wa Yeesaaya yoowo aarummwe iye ni Yehova. Elo tiyeele eniiraneya mahiku nhu ala. Atthu awaatta olelo annikhootta wiiwa ihapari dhooreera dhinlaleiwa ni Anamoona a Yehova voohima dha ora wa Omwene wa Muluku.

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 99 etti. 23

Yehova Ori Ntempulu-mwe Mwawaarya

23 Mwaha wa Yeesu oromola eprofesiiya ya Yeesaaya, owo aahoonihera wiira eprofesiiya elo yaanakhwanela okatthi aari iye valaponi. Nkhalelo wa nrima wa atthu awaatta okathi Yeesu aari iye valaponi, waanlikana ni ayuuda yaakhala okathi wa Yeesaaya. Awo yaahiipaka okhala atthu yaahoona ni yahaaiwa, ndho elo yaahiwiiriha opwetesiwa. (Matheyo 23:35-38; 24:1, 2) Elo yaairanen’ye mwaakha wa 70 Nuumala Kiriistu Ora, vaavo anakhotto a oRooma ehooleliwaka ni Nkhulupale a anakhotto aatthaniwa Tito yaantuphenle awa ni omweeyela Yerusaleemu vamodha ni etempulu. Masi atthu akina yaahiiwelela ele yeesu aalontte iye ni yaahikhala ahudheri-ye. Tivondho Yeesu aalontte iye wiira yaari “oohakalala.” (Matheyo 13:16-23, 51) Yeesu aahaaleela atthu wiira yoona “oYerusalemu orukureriwe ene ni anakhotto” awo yaanitthuneya “otthyawela omiyaakoni.” (Luke 21:20-22) Ndho, ‘nloko nawaarya’ nenno noonihenre waamini ni naaitthaniwa “aisarayeli a Muluku,” yaahoopowa.—aGalasiya 6:16.

Mihakhu dha Omunepani

Asentinela 1/12/2006 epaax. 9 etti. 4

Itthu Dhinttittimiheriwa ni Eliivuru ya Yeesaaya—I

7:3, 4—Seeni Yehova aamooponle iye Mwene Akaazi yoowo aari ootakhala? Mamwene a oSiriya ni a Wiisarayeeli yaatthuna onhiha olamulelo Mwene Akaazi, a oYuda, wiira enranttelihe ni ntthu a nloko nikina, mwana a Tabeeli yoowo ahaari a nloko na Davidi. Muupuwelo owo wootakhala waanhonona waakhwanela wa nivarihano na Omwene Yehova aapanke iye ni Davidi. Yehova aahimoopola Akaazi wiira akhapelele nloko aaya iye oyariwa mesiya ‘mwene a nrettele’.—Yesaya 9:6.

15-21 A DEZEMBRO

MIHAKHU DHA MBIIBILIYANI YESAYA 9-10

Onnilaiheriwa Ora “Waarya Wuulupale”

Profecia de Isaías vol. 1 ipaax. 125-126 itti. 16-17

Yoolaihera ya Mwene a Nrettele

16 Aayo, eprofesiiya ya Yeesaaya voohima dha ‘ora ntthu nhoolo’, yaakhwanenle okathi wa nteko woolaleerya wa Kiriistu valaponi. Yeesu aavirinhe ephantte yawaatta ya nteko-ye valaponi Okalileya. Owo aapacenre nteko-ye woolaleerya edistritu ya Okalileya, owo aalaleya airaka: “Omwene wa wiirimu ori vakhiviru.” (Matheyo 4:17) Ti Okalileya weiwo owo aalontte iye Mwaha Muulupale wa Vamwaako, aathanlaleiyewo arummwa-ye, aapankeiyewo miiriirya-dhe dhoopacera ni aakhumelenleiyewo atthareli-ye 500 nuumala ohihimusiwa. (Matheyo 5:1–7:27; 28:16-20; Marko 3:13, 14; Yohani 2:8-11; 1 aKorinto 15:6) Mwaha wa ottittimiha elapo ya Zebulawu ni Nafatali, yeesu aahaakhwanihera iprofesiiya dha Yeesaaya. Masi, Yeesu khaavanre nteko-ye woolaleerya okalileya pahi. Yeesu aahonihera ottittimiha nloko nootheene na Isarayeeli alaleeryaka ihapari elapo yootheene, ohela mpuwa Oyuda.

17 Khindho voohima dha moolumo aromoliwe ni Matheyo anlotta okhumelela “waarya wuulupale” Okalileya? Matheyo aaromola moolumo a Yeesaaya yaawo anlotta wiira: “Maloko awo yetta mwepiphini yahòna warya wulupale. Warya wahikelela wamwalela atthu yakhanle elapo y’epiphi.” (Yesaya 9:2) Eseekulu yoopacera Nuumala Kiriistu ora valaponi, wootha wa atthu yaheettela ekiristau waanikhuneela waarya wa ekhweeli. Ahooleli a itiini dha ayuuda yaahitepihera nxankiho owo vaavo yaahin’ya awa ottittimiha nuulumo na Muluku ekahudhiha dhoolema dha itiini. (Matheyo 15:6) Atthu oomaala yaanipuheriwa, ohadhuliwa ni ohudhihiwa itthu dhawoothiwa ni anamahudhiha awootha. (Matheyo 23:2-4, 16) Okathi Yeesu, Mesiya aaruule iye valaponi, maitho a atthu awaatta awiiyeviha yaahitthukuliwa mweepiphini. (Yohani 1:9, 12) Miteko Yeesu aavara iye okathi aari iye valaponi ni mareeliho ankhumiheriwa ni nkuttho ovanhe iye anniitthaniwa okhala “waarya wuulupale” ni eprofesiiya ya Yeesaaya.—Yohani 8:12.

Profecia de Isaías vol. 1 ipaax 126-128 itti. 18-19

Yoolaihera ya Mwene a Nrettele

18 Ale yaakhulenle weettihiwa ni nthuko yaahikhalana mathowa awaatta para ohakalala. Yeesaaya onnivikaniha olotta wiira: “Nyuwo, Muluku, mwaharere watteliha murima atthu awo: Muhinjererya otthapa waya. Awo annitthapa oholo wanyu ntoko sintteliwaya murima okathi w’ohepha, walá okathi onkawanaya muhakhu wokuxiwa okhottoni.” (Yesaya 9:3) Nteko woolaleerya wa Yeesu ni ahudheri-ye waahikhumihera mireerelo dhawaatta, atthu ooreera nrima yaahidhiveliwa ni yaahipacera onkokhorela Muluku yeettihiwaka ni ekhweeli. (Yoh 4:24) Ihimanle miyaakha misese, atthu awaatta yaahaakhulela ekiristau. Atthu 3.000 yaahipatisiwa okathi wa pentekoosti a 33 Nuumala Kiriistu Ora. Nuuvira okathi vakhaani nummeru nno naahaacerereya, ndho “nummuru na atthu yaaminni naari etthu yoowiiraka alopwana 5.000.” (Miteko 2:41; 4:4) Vaavo ahudheri yatthara awa mooluttuweliwa waarya, “nummuru na awiixutti naamutepa wuncerereya oYerusalemu. Nave-tho, anamukuttho anceene yaahipacerya waamini.”—Miteko 6:7.

19 Nkhama dhiidhaale nlimi onhakalala iye aruwerya eyooca, aahindho anakhotto yaahakalala awa nuumala okawana mireerelo dha awanani yaawerya awa khalai, atthareli a Yeesu annihakalala vaavo anoona awa waacerereya wa nteko woolaleerya. (Miteko 2:46, 47) Moovira mwa okathi, Yehova ohiiriha nthuko waarya eriyari ya maloko ootheene. (Miteko 14:27) Ndho atthu awaatta annihakalala vaavo andhuwela awa ephuro enroiha wa Yehova.—Miteko 13:48.

Profecia de Isaías vol. 1 ipaax 128-129 itti. 20-21

Yoolaihera ya Mwene a Nrettele

20 Mireerelo dhinkhumelela ni ora wa Mesiya ti dhoohimala nkhama anoonihera awa moolumo a Yeesaaya anttharelana: “Vekekhai, nnyuwo momaliha ohawa waya: Muhintakasa ekopó yarakaliha mmakhatani, mopwexa owerya w’ale yahaxa, ntoko sawirenlyanyu atthu òMadiyani.” (Yesaya 9:4) Iseekulu dhaavinre ohinatthi okathi wa profeeta Yeesaaya, atthu a oMidiyaani vamodha ni atthu a oMowaabi yaahiwiiriha Aisarayeeli ottheka. (Moothakoni 25:1-9, 14-18; 31:15, 16) Nuuvira okathi, mwa miyaakha 7, atthu a oMidiyaani yaanaahadhula aisarayeeli ewiiyeraka iprotuutu-dha mmatta. (Makhulupale 6:1-6) Masi mooreera nrima, Yehova aahinruma nrumeyi-ye Gideyooni wiira awiikare anakhotto a oMidiyaani. Nuumala Yehova owaakiha Aisarayeeli anrumeelaka Gideyooni, khonlottiwa-tho wiira atthu a oMidiyaani yaahittikela waahadhula aIsarayeeli. (Makhulupale 6:7-16; 8:28) Nhoolo mohilekela, Yeesu Kiriistu yoowo ori Gideyooni muulupale, onawaapwetesa awanani ootheene a Yehova. (Wiisuupulula 17:14; 19:11-21) Ndho nkhama aawiirinhe iye “atthu oMidiyaani”, Muluku onawaawerya awanani-ye ootheene mwa enamuna yoomalela, ni ohiya orweela wa ikuru dha apinaatamu, masi orweela wa ikuru dha Muluku. (Makhulupale 7:2-22) Ndho atthu a Muluku khanrowa-tho ohaawa mhawa wa opuheriwa aahindho ohadhuliwa!

21 Mwaha wa Muluku orumeela ikuru-dhe wiira aapwetese awanani-ye khenoonihera wiira veene dhinnindhivela ikhotto. Yeesu yoowo ohihimusiwe mookhwani, “Mwene a Nrettele”, owo onawaapwetesa awanani-ye wiira akhalihe nrettele woomalela valaponi. Moottharelana, Yeesaaya onnilotta etthu dhin’ya awa wiirihiwa ikaruma dhootheene dha ekhotto: “Itthu sothene siniwananiwa ekhotto sinoriheliwa vaikho: Sowara s’atthu khasinottihiwa-tho ephome.” (Yesaya 9:5) Khaavo ntthu onrowa-tho woova mwaha wa mixankiho dhinkhumiheriwa ni ikhotto. Khaninrowa-tho woona mafoorume a atthu an’yeehi ephome aahindo owoona atthu eyaaka owaniha ekhotto. Ikhotto dhootheene inoomala nlaponi!—Esalimo 46:9.

Mihakhu dha Omunepani

Profecia de Isaías vol. 1 epaax 130 etti. 23-24

Yoolaihera ya Mwene a Nrettele

23 Namiruku tuule onvaha miruku aahindho atthu akina aninroromela awa wiira aavahe akhili. Okathi Yeesu Kiriistu aari iye valaponi, aahivaha miruku dhooreera. Biibiliya onlotta wiira “atthu ootheene yaahitikinihiwa ni moopora owo aahudhiha iye.” (Matheyo 7:28) Owo namavaha miriku oodhuwela, owo toomoriwa ikharari ni oniiwesasa nkhalelo wa opinaatamu. Owo khanvaha miriku ni yoolakela ya owuulihiha muru atthu aahindho waaruwana. Ivaara dhawaatta, owo onnivaha miruku wiira ahudhihe etthu ni onnipaka elo mwa enamuna yoopheta. Miruku dha Yeesu ti dhooreera okathi wootheene okhala wiira dhinniwoonihera akhili, ti dhoomalela ni dhoovareleya nteko. Atthu ootheene aniiwelela, anoophwanya ekumi.—Yohani 6:68.

24 Miruku onvaha Yeesu khankhumiha mmuruni-mwe. Ohiya elo, owo mwaneene olontte wiira: “Itthu siniixuttiha aka, khahiyo sawaka, masi ti sawawe ole okirumme.” (Yoh 7:16) Nkhama yaairanen’ya awa ni mwene Salomooni, Yehova Muluku tori maphattuwelo a odhuwela wootheene wa Yeesu. (1 Mamwene 3:7-14; Matheyo 12:42) Ntakihero na Yeesu ninnaahudhiha etthu ale anhudhiha ni anvaha miruku mmulokoni, awo ahaana ohudhiha yeettihiwaka ni Nuulumo na Muluku.—Miruku 21:30.

22-28 A DEZEMBRO

MIHAKHU DHA MBIIBILIYANI YESAYA 11-13

Eseeni Biibiliya Aalontte iye Voohima dha Mesiya?

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 159 itti. 4-5

Woopowa ni Ohakalala Onkhumiheriwa ni Olamulela wa Mesiya

Mwa iseekulu dhawaatta Yeesaaya ahinayariwe, maporofeeta makina yaahilaleya wiira aamoorwa Mesiya, Nkhulupale a ekhweeli, yoowo Yehova aaya iye onruma orowa Wiisarayeeli. (Maph. 49:10; Otumererya 18:18; Esal. 118:22, 26) Ndho vano, Yehova onninleela Yeesaaya itthu dhikina voohima dha ekumi ya Mesiya. Owo onlotta wiira: “Exa ya Yesé enophuwa eritta: Yophuwa enrowa okhuma mmitatharini mwaya.” (Yesaya 11:1; Nlattanihe ni Esalimo 132:11.) Moolumo aniira “erintta” ni mitathaari” ipheya, anoonihera wiira Mesiya aaya okhala mwaana a Yese orweela wa Mwane Davidi, yoowo aathanliwe oottihiwaka makhura wiira akhale mwene. (1 Samuweli 16:13; Yeremiya 23:5; Wiisuupulula 22:16) Okathi aaya iye ophiya Mesiya valaponi, “erintta” elo ya nloko na Davidi yaamwiimiha mihokhorokho dhooreera.

5 Yeesu ti Mesiya aalaiheriwe. Matheyo, yoowo ori nlipa aatinkhe evanxeelyu eniitthaneliwa ndhina-ne, aahiromola moolumo a Yesaya 11:1 vaavo aalontte iye wiira Yeesu aahaakhwanihera moolumo a maprofeeta nuumala wiitthaniwa okhala “Nnazareeti”. Mwaha wa ohuiwa esidadi ya oNazareeti, Yeesu aanitthaniwa okhala Nnazareeti, ndhina nenno ninnivarihana saana ni nuulumo nirumeeliwe va Yesaya 11:1 ninlotta wiira “erintta”—Matheyo 2:23, enoota Tradução do Novo Mundo; Luka 2:39, 40.

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 159 etti. 6

Woopowa ni Ohakalala Onkhumiheriwa ni Olamulela wa Mesiya

6 Olamulela wa Mesiya waaya okhala dhai? Niire owo aaya okhala ootakhala nrima nkhama mwene aalamulela maloko 10 onoorti wa Isarayeeli? Mweekhweeli naari. Alottaka voohima dha Mesiya Yeesaaya aalontte wiira: “Mwa yeyo enokhala Eroho y’Apwiya: Eroho y’osuwela ni y’ankhili, Eroho ya miruku ni yo wilipiha, Eroho y’osuwela ni y’omuttittimiha Muluku. Yeyo enolipihiwa mwaha w’omova Muluku.” (Yesaya 11:2, 3a) Mesiya aaya okhala ntthu awoottihiwa, ohiya ni makhura, masi ni nnepa wawaarya wa Muluku. Elo yaahiraneya okathi Yeesu aapatisiwe iye. Yoohaani Mpatisa aahoona nnepa wawaarya wa Muluku onkhuruwelaka Yeesu nkhama epomba. (Luka 3:22) Nnepa wawaarya waahinkhuruwela Yeesu, ndho akhili, wiiwasasa, wiiwelela ni odhuwela Yeesu aariyena waanoonihera saana elo. Idha mikhalelo dhooreera para namalamulela!

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 160 etti. 8

Woopowa ni Ohakalala Onkhumiheriwa ni Olamulela wa Mesiya

8 Mwa enamuna seeni Mesiya aaya iye omoova Yehova? Yeesu kharowa omoova Yehova mwa enamuna yoohiloka, woonawene athukumelaka mwaha wa woova ophukeliwa ni Yehova. Ohiya elo, Mesiya aaya akoonihera woova wa onttittimiha Muluku, ooniheraka omustahi vawaatta. Nkhama Mesiya, ntthu ommoova Yehova, onnipaka dhootheene wiira anhakalalihe Owo. (Yohani 8:29) Yeesu, onninihudhiha ni moolumo ni miteko wiira khiyaavo etthu en’ya oniphwanyiha ohakalala wuulupale ohikhanle omoova ni onttittimiha Yehova.

Profecia de Isaías vol. 1 epaax 160 etti. 9

Woopowa ni Ohakalala Onkhumiheriwa ni Olamulela wa Mesiya

9 Yeesaaya onnaacerera olotta mikhalelo dhikina dha Mesiya: ‘Owo khanaalamula atthu attharaka makhale-ya a anooneya, nnakhala khanaattarusa atthu mwaha wa itthu on’ya iye wiiwa ilottiwaka ni atthu akina.’ (Yesaya 11:3b Tradução do Novo Mundo) Waakhanle wiira nyuwo mwaamwiitthaniwa otribunaali, khimwaahakalala oxulkariwa ni namaphuka milattu aaya okhalana mikhalelo nkhama idha? Nkhama Namaphuka milattu a apinaatamu ootheene, Mesiya khanrowa waalamula atthu attharaka itthu dhawoothiwa, khanrowa okhanyereriwa opaka etthu moohixariya, khanrowa okoha moonelo wa atthu akina nnakhala khanrowa waakhela ikhuunya. Owo onoothokodha itthu dha vanrimani ni onoodhuwela akhala wiira onookhala ntthu on’ya woonihera wootha. (1 Pedru 3:4, enoota Tradução do Novo Mundo) Yeesu onnivaha ntakihero nooreera otthariwa ni ale arina eparakha ya ophuka milattu mmulokoni.—1 aKorinto 6:1-4.

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 161 etti. 11

Woopowa ni Ohakalala Onkhumiheriwa ni Olamulela wa Mesiya

11 Okathi atthareli-ye yaatthuneya awa ottarusiwa, Yeesu aanakhalihera mwa enamuna yooreera. Nno ntakihero nooreera para asitokweene mmulokoni. Mwa mphantta nkina, ale ampaka itthu dhootakhala, ahaana olipelela ophukeliwa. Okathi Muluku on’ya iye olamula olumwinku, Mesiya onoopwetesa miteko dhootheene dhootakhala vamodha ni atthu yaale ampaka itthu dhootakhala. (Esalimo 2:9; nlattanihe ni Wiisuupulula 19:15.) Ndho wookhidherani-wa, khanrowa-tho okhala atthu ootakhala an’ya ohonona nrettele valaponi. (Esalimo 37:10, 11) Yeesu owanre nyuununi-mwe exariya ni ororomeleya, ookhalana owerya wa opaka elo.—Esalimo 45:3-7.

Mihakhu dha Omunepani

Profecia de Isaías vol. 1 ipaax. 165-166 itti. 16-18

Woopowa ni Ohakalala Onkhumiheriwa ni Olamulela wa Mesiya

16 Okokhorela wooloka opacenre ohononiwa Weedeni nuumala Satana omwiiriha adamu ni Eeva onrukunuwela Yehova. Mpakha mahiku nhu ala, Satana khaviliwe yoolakela-ye ya waahapusa atthu awaatta ni owiiriha ohiya onkookhorela Muluku. Masi Yehova khanrowa onhiya Satana amalihaka okokhorela wooloka valaponi, okhala wiira elo ennihela mpuwa ndhina-ne ni owo onnaathokorerya vawaatta arumeyi-ye ari valaponi. Tivondho anrumeelaka Yeesaaya, owo oolaihera etthu yoohakalaliha: “Mahiku awo, mutathari wa Yesé onovenxiwa ntoko ethonyeryo, wira osuweliwe ni maloko othene. Atthu a maloko othene animorwa ophavela: etthoko aya enrowa wunnuwihiwa.” (Yesaya 11:10) Mwaakha wa 537 Ahinatthi Kiriitu Ora, esidadi ya Davidi yaahikhalihiwa okhala ekapitaali ya Oyerusaleemu. Ndho elo yaari nkhama ethoonyero, atthu ootheene oororomeleya a nloko na ayuuda yaahanle ni yaamwaryamwaren’ye yaahitthikela elapo-ya wiira epacere oteka vapheya etempulu.

17 Masi, eprofesiiya ela ennilotta etthu ekina ninreeerela nhu ovaha ephoole. Nkhama nimanle nhu woona, eprofesiiya ela enlotta olamulelo wa Mesiya, Nkhulupale a maloko ootheene. Nrummwa Paaulu ooromola moolumo a Yeesaya 1:10 wiira oonihere wiira okathi ole, amalapo yaanaakhuleliwa wiirela mphantta Muloko wa Ekiristau. Owo aahiromola moolumo a eversiikulu ela arumeelaka eseptuaginta, ndho aatikha wiira: “Yesaya onihimya wira: ‘Mutthu mmosa a etthoko ya Yese onookhumelela, wira aalamuleleke atthu a maloko manceene. Nto atthu awo, anrowa omulipelelaka vanceene wira opake itthu sooreera.’” (aRoma 15:12) Ohiya elo, waakhwanela wa eprofesiiya ela onniraneya mahiku nhu ala, vaavo atthu a maloko ootheene aniwoonihera awa opheta ni waakhalihera annawe Mesiya.—Yesaya 61:5-9; Matheyo 25:31-40.

18 Mahiku nhu ala, ‘nihiku nno’ nilottiwe ni Yeesaaya nipacenre nuumala Mesiya okhalihiwa Mwene a Omwene wa Muluku wiirimu mwakha wa 1914. (Luka 21:10; 2 Timootheyo 3:1-5; Wiisuupulula 12:10) Ndho ovinya mwaakha ole, Yeesu onnirumeela nkhama ethoonyero ya othukumanyiwa wa Isarayeeli Oomunepani ni wa atthu a maloko ootheene anramela Omwene weexariya. Ndho, nkhama Yeesu aalontte iye khalairu, ihapari dhooreera dhinnilaleiwa nlaponi mootheene ihooleliwaka ni Mesiya. (Matheyo 24:14, Marko 13:10) Ihapari idho, dhookhalana owerya wuulupale. “Muttitthi muulupale wa atthu, yaawo [ohikhanle ntthu onwerya] waakontari” annimwiiwelela Mesiya ni annitakaihana ni makiristau awoottihiwa ahanle valaponi wiira enkokhorele Muluku mwa enamuna yooloka. (Wiisuupulula 7:9) Vaavo atthu awaatta apheya anvikaniha awa otakaihana ni ale ahanle ‘empa yoovekela’ ya omunepani ya Yehova, awo annaacerera ovuwa wa opuro ‘woomumula wa Mesiya’, etempulu yuulupale ya omunepani ya Yehova.—Yesaya 56:7; Hagayo 2:7.

29 A DEZEMBRO–4 A JANEIRO

MIHAKHU DHA MBIIBILIYANI YESAYA 14-16

Awanani a Atthu a Muluku Anoopwetesiwa

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 180 etti. 16

Yehova Ahulihiha Muru Esidadi Yawiidhunnuiha

16 Elo khiyaairanen’ye nanaanoru mwaakha wa 539 Ahinaatthi Kiriistu Ora. Masi olelo-va ennooneya saana wiira ele eprofesiiya Yeesaaya aalontte iye voohima dha opwetesiwa wa Babilooniya ehaakhwanela. Nlopwana mmodha onkomentanri miyaha dha mbiibiliyani onlotta wiira: “Mwa iseekulu dhawaatta mpakha olelo, Obabilooniya khonkhaliwawo ni onooneyawo ituso pahi, iwo othalanwo.” Owo onnaacerera wiira: Khonweryaneya woona moopora eri awa nenna-va esidadi ya oBaabilooniya ntthu ohuupuwelela waakhwanela wa eprofesiiya ya Yeesaaya ni Yeremiiya.” Ndho khaavo ntthu a oBabilooniya aaya owerya olaleya opwetesiwa wa esidadi ele ni moopora yaaya awa okhala nhoolo-mwa. Nkhama nindhuwela nhu, aMeedu ni aPeersiya annyaannye Babiloonia nuumala miyaakha 200 Yeesaaya aatinkhe eprofesiiya ela nliivuruni-mwe. Ni Babilooniya aahihiya okhaliwa nuumala iseekulu vakhaani. Niire yawiiraneya ela khenlipiha waamini winyu Nuulumo na Muluku? (2 Timotheyo 3:16) Ohiya elo, okhala wiira Yehova ohaakhwanihera iprofesiiya aalaihenre iye khalai, nikhupali ni nrima nhu wootheene wiira owo onawaakhwanihera dhoolaihera dhootheene dha Mbiibiliyani dhin’ya wiireya nhoolo mwa okathi wooreerela.

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 184 etti. 24

Yehova Ahulihiha Muru Esidadi Yawiidhunnuiha

24 Mbiibiliyani Mamwene a nloko na Davidi anlikanyihiwa ni itthiteeri. (Moothakoni 24:17) Nipaceraka ni Mwene Davidi, ‘itthiteeri’’ idho dhaalamulela omwaako Siyooni. Nuumala Mwene Salomooni oteka etempulu oYersaleemu, ndhina nno nahipacera wiitthaneliwa esidadi ele yootheene. Nkhama nivarihano na Nlamulo naaruma awa, alopwana ootheene a nloko na isarayeeli yaanikhanyereriwa oviaxari ivaara ttharu khuta mwaakha eyaaka omwaako Siyooni. Tivondho, opuro ole waaitthaniwa awa mwaako woothukumana. Ndho mwaha wa mwene Nabukodonosoore olakela waahiha olamulela mamwene a oyuda, owo aahoonihera wiira aatthuna wiipweha vadhulu wa ‘itthitteeri’. Nuumala opaka elo, owo khaanvaha Yehova ovuwa. Ohiya elo, mwawiidhinnuwiha, owo aaniipweha nipuro na Yehova.

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 189 etti. 1

Nlopolo na Yehova para Maloko

Yehova aahaarumeela atthu a maloko makina wiira aattaruse atthu-ye mwaha wa onrukunuwela. Masi hata eri dhiidho, Yehova kharowa wiikhuraana nuumala awo woonihera wiidhinnuwiha ni otuphela okokhorela wooloka. Tivondho, owo aanrumme iye Yeesaaya waatikha khalayiru etthu aaya iye omwiiriha Babilooniya. (Yesaya 13:1) Ohiya elo, vaanooneya wiira Babilooniya aankhala nxankiho nhoolo-mwa para aatthu a Muluku. Okathi wa Yeesaya, aSiiriya yaanaahadhula atthu a Muluku. Awo yaahimaliha Omwene wa onoorti wa Wisarayeeli ni ekusa mittetthe dhawaatta dha Oyuda. Masi aSiiriya khiyaarowa oviriha mahiku awaatta epakaka elo. Yeesaaya aatinkhe wiira: “Apwiya òwerya sothene àlipela ehimyaka wira: ‘Tthiri sitthokelenlyaka sinimwiraneya: Sintthunaka sinokhumelela, Kinimwanyakatta atthu a wAsiria mulaponi mwaka: kinimwanyakelasa n’inawu saka vamiyakoni vaka. Atthu aka yahaxiwa n’awo, animopoliwa: Miritti salemela mmakhatani mwaya, anoruliwa.’” (Yesaya 14:24, 25) Ndho, ohivinre okathi wawaatta Yeesaaya alalen’ye eprofesiiya ela, aYuuda yaahoopoliwa mmatatani wa aSiiriya.

Profecia de Isaías vol. 1 epaax. 194 etti. 12

Nlopolo na Yehova para Maloko

Eprofesiiya ela yaaya waakhwanela liini? Moohilekela. “Ala ti masu Apwiya awulumelan-nyaya atthu òMowabi okhuma khalai. Vano Apwiya anihimya wira: ‘Savirá iyakha ttharu, okathi ene yola, makhulu-pale òMowabi anorimela vamosá n’atthu aya anjene. Anohala atthu vakhanixa, ahinwerya.’” (Yesaya 16:13, 14) Dhoothokodha dha asomi dhinnoonihera wiira mpuwa wa eseekulu 8 ahinatthi Kiriistu Ora, nttette wa oMowaabi waahiviriha mixankiho dhawaatta ni mittetthe dhawaatta dha elapo ele dhaahihiya okhaliwa. Tiglate-Pileser III onninromola Salamanu a oMowaabi, nkhama mmodha a anamalamulela yaanliva nsokho. Senakeriibi aahaakhela Nsokho wa Kammusunadbi, mwene a oMowaabi. Akhulupale aili a omwene wa oSiiriya Esar-Hadom ni Assurbanipal annaalotta mamwene a oMowaabi yaawo yaawiiwelela nkhama: Musuri ni Kamashaltu. Noovira iseekulu, nloko na oMowaabi naahimalamala ni nahihiya okhala. Dhookhala ituso dha esidadi emodha iphwanyiwe, atthu akina annikhupali wiira elo esidadi ya oMowaabi. Masi ittthu iphwanyiwe nuumala othimpwa ituso idho, khainoonihera saana wiira esidadi ya oMowaabi.

Mihakhu dha Omunepani

A Sentinela 1/12/2006 epaax 10 etti. 11

Itthu dhinttittimiheriwa ni Eliivuru ya Yeesaaya—I

14:1, 2—Mwa enamuna seeni atthu a Muluku yaaya awa ‘waatthukela ale yaatthukela’ ni ‘owiiwelela’? Elo yaahakhwanela ni dhawiiraneya vakhaani nkhama: Yawiiraneya ya Daniyeeli, yoowo aaphwannye okhulupale mpuwa wa omwene wa oBabilooniya okathi atthu a aMeedu ni aPeersiya yaalamulela awa; Esteeri yoowo aakhanle piyamwene a omwene wa oPeersiya; ni Mordekai yoowo aakhalihiwe nkhulupale oopacera a omwene wa olumwinku wootheene wa oPeersiya.

    Iliivura dha Emakhuwa-Marrevoni (2013-2025)
    Okhuma
    Ovolowa
    • Makhuwa-Marrevone
    • Ovaha
    • Yootthuna nnyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Inamuna Dhoorumeela
    • Malakihero a Ovitha Ixiiri
    • Ikonfikurasau dha Ovitha Ixiiri
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Ovaha