Ligongo Cici Tukusosekwa Kucimbicisya Ulamusi?

1, 2. (a) Ana tukusosekwa kupikanila ulamusi wa ŵani? (b) Ana citukambilane yiwusyo yapi?

PANDAŴI jaŵaliji mwanace, komboleka kuti ndaŵi syejinji acinangolo ŵawo, ŵasalilaga kuti atendeje yineyakwe. Nambo wawojo nganasakaga kuyitenda. Ŵanonyelaga acinangolo ŵawo, soni ŵamanyililaga kuti akusosekwa kwapikanila. Nambope, nganasakaga kwapikanila ndaŵi syosope.

² Tukumanyilila kuti Yehofa, ŵali Atati ŵetu akusatunonyela. Jwalakwe akusatusamalila soni akusalolecesya kuti tukwete yosope yakusosecela kuti tusangalaleje ni umi. Akusatusalilasoni yampaka tutende kuti yindu yitujendeleje cenene. Ndaŵi sine akusatenda yeleyi pakamulicisya masengo ŵandu ŵane. Tukusosekwa kuwucimbicisya ulamusi wa Yehofa. (Misyungu 24:21) Ligongo cici ndaŵi sine ŵanduwe yikusatusawusya kupikanila? Ligongo cici Yehofa akusatuŵenda kuti tucimbicisyeje ulamusi? Soni ana mpaka tulosye wuli kuti tukusacimbicisya ulamusi wakwe?—Alole Maloŵe Gakumbesi 9.

LIGONGO CICI YIKUSAŴA YAKUSAWUSYA KUCIMBICISYA ULAMUSI?

3, 4. Ana ulemwa soni ungali umlama yatandite camtuli? Ligongo cici yikusaŵa yakusawusya kupikanila yakusasala ŵandu ŵane?

³ Ŵanduwe, mwacipago tukwete cisyoŵe cakwimucila. Yeleyi yatandile pandaŵi jele Adamu ni Hawa ŵalemwisye. Atamose kuti jemanjaji ŵapanganyidwe ali ŵamlama, nambo ŵajimucile ulamusi wa Mlungu. Yakuyicisya yakwe, ŵandu akusapagwa ali ŵangali umlama. Ungali umlamawu ni wawukusatutendekasya kuti tukapikanilaga yakusatusalila Yehofa soni ulamusi wa ŵandu. Nambosoni tukusalepela kupikanila ligongo lyakuti ŵandu ŵakusiŵakamulicisya masengo Yehofa kuti atusalileje yakutenda, ali ŵangali umlama.—Genesesi 2:15-17; 3:1-7; Salimo 51:5; Aloma 5:12.

⁴ Ligongo lyakuti tuli ŵandu ŵangali umlama, yikusaŵa yangasawusya kutanda kupoka. Kupoka kukusatutendekasya kuti tulepeleje kupikanila yakutusalila ŵane. Mwambone, mu ndaŵi ja Ayisalayeli, Yehofa ŵamsagwile Mose kuti alongoleleje ŵandu ŵa Yehofajo Nambo Kola juŵaliji ali atumicile Yehofa kwa yaka yejinji, jwaliji jwakupoka, mwamti ŵalosisye yeleyi mwakumjimucila Mose. Atamose kuti Mose ŵalongolelaga ŵandu ŵa Mlungu, nambo jwalakwe nganaŵa jwakupoka. Pajatu mundaŵi jakwe, jwalakwe ŵakolanjidwaga kuti jwaliji mundu jwakulinandiya. Nambo Kola nganapikanila yaŵasalaga Mose, mwamti jwayikene pakwatendekasya ŵandu ŵajinji kuŵa kumbali jakwe soni kumjimucila Mose. Nambo ana catendekwe cici kwa Kola soni ŵandu ŵakwimucilawo? Wosope ŵawulajidwe. (Numeli 12:3; 16:1-3, 31-35) M’Baibulo mwana yisyasyo yejinji yakutukamucisya kumanyilila kuti kupoka kuli kwakogoya.—2 Mbili 26:16-21; alole Maloŵe Gakumbesi 10.

5. Ana ŵandu ŵane ŵakamulicisye masengo camtuli macili gawo mwakulemweceka?

⁵ Komboleka kuti pakwete paŵapikene ŵandu ali mkuŵeceta kuti, “Mundu pali pa ukumu akusakola macili.” Kutandila kalakala, ŵandu aŵele ali mkukamulicisya masengo macili gawo mwakulemweceka. (Aŵalanje Jwakulalicila 8:9) Mwambone, pandaŵi jele Yehofa ŵamsagulaga Sauli kuti aŵe mwenye jwa Ayisalayeli, jwaliji jwambone soni jwakulinandiya. Nambo mkupita kwa ndaŵi, jwalakwe jwatandite kupoka soni kutenda jelasi, mwamti jwatandite kumlagasya Daudi juŵaliji mundu jwangalemwa. (1 Samuele 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11) Kaneko, Daudi jwaŵele mwenye, mwamti jwaliji mwenye jwambone mnope kupunda mayimwene gane gosope. Nambo mkupita kwa ndaŵi jwakamulicisye masengo macili gakwe mwakulemweceka. Daudi jwatesile cikululu ni Bateseba, juŵaliji ŵamkwakwe Uliya. Kaneko jwalinjile kusisa cakulemwaco mwakumtumisya Uliya ku ngondo kuti akawulajidwe.—2 Samuele 11:1-17.

LIGONGO CICI TUKUSACIMBICISYA ULAMUSI WA YEHOFA?

6, 7. (a) Ana kumnonyela Yehofa kukusatulimbikasya kutenda cici? (b) Ana cici campaka citukamucisye kuti tupikanileje ulamusi atamose kuti ndaŵi sine yikusaŵa yakusawusya?

⁶ Tukusacimbicisya ulamusi wa Yehofa ligongo lyakuti tukusamnonyela. Tukusasaka kuti jwalakwe aŵeje jwakusangalala, m’yoyo tukusamnonyela kupunda cilicose. (Aŵalanje Misyungu 27:11; Maliko 12:29, 30.) Kutandila pa ndaŵi jele liŵasa lyandanda lyaliji mu mgunda wa Edeni, Satana aŵele mkwatendekasya ŵandu kuti akayicileje ulamusi wa Yehofa. Satana akusasaka kuti tuganisyeje kuti Yehofa nganakola ufulu wakutusalila yakutenda. Nambo tukusamanyilila kuti welewu uli unami. Tukusakamulana ni maloŵe ga m’Baibulo gakuti, “Ali ŵakuŵajilwa wawo Yehofa Mlungu jwetu, kupocela lumbili ni ucimbicimbi soni macili, ligongo ŵapanganyisye yosope, soni ligongo lyakusaka kwawo yapali soni ŵayipanganyisye.”—Ciwunukuko 4:11.

⁷ Ali mwanace, komboleka kuti ŵajiganyidwe kuti ŵapikanileje acinangolo ŵawo atamose yili yakuti wawojo nganasakaga. Mwakulandanamo, mpela ŵakutumicila ŵa Yehofa, ndaŵi sine yikusaŵa yakusawusya kuti tupikanile. Nambo ligongo lyakuti tukusamnonyela soni kum’cimbicisya Yehofa, tukusatenda yampaka tukombole kuti tumpikanile. Yesu ali cisyasyo cambone pangani jeleji. Jwalakwe jwampikanile Yehofa atamose pandaŵi jele yaliji yakusawusya kupikanila. Mwamti ŵasalile Atati ŵakwe kuti, “Nambotu kusaka kwawo kutendekwe, ngaŵa kwangu.”—Luka 22:42; alole Maloŵe Gakumbesi 11.

8. Ana Yehofa akutulongolela masiku agano m’matala gapi? (Alole libokosi lyakuti “Apikanileje Camuko.”)

⁸ Masiku agano, Yehofa akutulongolela m’matala gejinji. Mwambone, jwalakwe atupele Baibulo. Atupelesoni acakulungwa ŵa mumpingo. Tukusalosya kuti tukusacimbicisya ulamusi wa Yehofa, naga tukusacimbicisya ŵandu ŵatupele kuti atulongoleleje. Naga ngatukwapikanila, nikuti ngatukumpikanilasoni Yehofa. Ndaŵi jele Ayisalayeli nganampikanilaga Mose, Yehofa yamsakalisyaga mnope. Yaliji mpela kuti ngakumpikanila Yehofajo.—Numeli 14:26, 27; alole Maloŵe Gakumbesi 12.

9. Ana cinonyelo mpaka citulimbikasye camtuli kuya yakusatusalila Yehofa?

⁹ Naga tukusacimbicisya ulamusi, yikusalosyasoni kuti tukusitwanonyela abale ni alongo. Kwende tuganicisye m’yi. Naga patendekwe ngosi jacipago, ndaŵi syejinji pakusapagwa ŵandu ŵakamucisya ŵakusakamulila yalumo masengo kuti akombole kulupusya ŵandu ŵajinji. Nambo kuti ŵanduŵa akamule masengo gawo cenene, pakusasosekwa kuti mundu jwine ŵalongoleleje, soni jwalijose akusasosekwa kukuya yakusala jwakwalongolelajo. Ana mpaka citendekwe cici naga mundu jumo palikugapo akukana kupikanila yakusala jwakwalongolelajo pakwamba kusaka kutenda yakusaka yakwe? Atamose yili yakuti nganisyo syakwe sili syambone, nambo kana kwakwe mpaka kutendekasye yakusawusya kwa ŵandu ŵanewo. Mwinesoni ŵanewo mpaka awulale. Mwakulandana ni yeleyi, naga ngatukupikanila yakusatusalila Yehofa soni wosope ŵaŵakundile kuti atulongoleleje, ŵandu ŵane mpaka asimane ni yakusawusya. Nambo naga tukupikanila Yehofa, tukusalosya kuti tukusitwanonyela abale ŵetu soni tukusacimbicisya yalinganyisye Yehofa.—1 Akolinto 12:14, 25, 26.

10, 11. Ana citukambilane cici?

¹⁰ Yiliyose yakusatuŵenda Yehofa kutenda yikusaŵa ni umbone kwetuwe. Naga tukucimbicisya ulamusi mwiŵasa, mumpingo, soni patukutenda yindu ni ŵa boma, yikusaŵa yakamucisya kwetuwe.—Detulonomo 5:16; Aloma 13:4; Aefeso 6:2, 3; Ahebeli 13:17.

¹¹ Kumanyilila ligongo lyakwe Yehofa akusasaka kuti twacimbicisyeje ŵane mpaka yitukamucisye kuti tutendeje yakusatusalilayo. Kwende tukambilane mbali sitatu syampaka tulocesye kuti tukusacimbicisya ulamusi.

KUCIMBICISYA ULAMUSI MWIŴASA

12. Ana jwamlume jwamlombele akusalosya wuli kuti akusacimbicisya ulamusi?

¹² Yehofa ni juŵatandisye liŵasa soni jwapelece ukumu kwa jwalijose jwa mwiŵasamo. Naga jwalijose akumanyilila yakusosekwa kutenda mwiŵasamo, yindu yikusajenda cenene soni liŵasalyo likusapata majali. (1 Akolinto 14:33) Yehofa ampele jwamlume kuti aŵe mtwe wa liŵasa. Yehofa akusajembeceya kuti jwamlumeju casamalileje soni kulongolela liŵasali mwacinonyelo. Yeleyi yikulosya kuti jwamlume jwamlombele cacijanga magambo kwa Yehofa pa yakutenda pakusamalila liŵasa lyakwe. Jwamlume Jwaciklistu akusasosekwa kusamalila liŵasa lyakwe mwacinonyelo mpela mwele Yesu akusatendela ni mpingo. Naga jwamlume akusatenda yeleyi, akusalosya kuti akusamcimbicisya Yehofa.—Aefeso 5:23; alole Maloŵe Gakumbesi 13.

13. Ana jwamkongwe jwamlombegwe akusalosya wuli kuti akusacimbicisya ulamusi?

¹³ Jwamkongwe jwamlombegwe nombe najo akwete malo gakusosekwa mnope mwiŵasa. Akusiŵakamucisya ŵamkwakwe pakulingalinga kuti aŵe mtwe wambone ŵa liŵasa. Jwalakwe yalumo ni ŵamkwakwe, akwete ukumu wakwajiganya ŵanace. Litala limo lyakusiŵajiganyila ŵanace lili cisyasyo cakwe cambone. (Misyungu 1:8) Jwalakwe akusiŵacimbicisya ŵamkwakwe soni kamulana ni yakusagula yawo. Naga jwalakwe ngakukamulana ni yasagwile ŵamkwakwe akusapeleka nganisyo syakwe mwacinonyelo soni mwaucimbicimbi. Nambo naga ŵamkwakwe ali ŵangakulupilila, mpaka paŵeje yakusawusya yine. Nambope kuŵa kwakwe jwakupikanila soni kwacimbicisya ŵamkwakwewo mpaka kumkamucisye jwamlumejo kuti lisiku line catande kulijiganya ya Yehofa.—Aŵalanje 1 Petulo 3:1.

14. Ana ŵanace akusalosya wuli kuti akusacimbicisya ulamusi?

¹⁴ Ŵanace ali ŵakusosekwa mnope kwa Yehofa, m’yoyo akusasosekwa kwacenjela soni kwasalila yakusosekwa kutenda. Naga ŵanace akwapikanila acinangolo ŵawo, acinangolo akusasangalala. Nambo cakupunda pelepa, kupikanila kwawo kukusalosya kuti akusamcimbicisya Yehofa soni kumtendekasya kuŵa jwakusangalala. (Misyungu 10:1) M’maŵasa gejinji, ŵanace akusaleledwa ni nangolo jumo. Yeleyi yikusatendekasya kuti papagweje yakusawusya kwa wosope. Nambo naga ŵanace akusapikanila soni kwakamucisya mama ŵawo kapena baba ŵawo, liŵasalyo likusajenda cenene. Cakusosekwa kumbucila cili cakuti pangali liŵasa lyamlama. Nambo naga jwalijose mwiŵasamo akukuya yakusasala Yehofa, liŵasalyo likusaŵa lyakusangalala. Yeleyi yikusacimbicisya Yehofa, jwali Mkutandisya jwa maŵasa.—Aefeso 3:14, 15.

KUCIMBICISYA ULAMUSI MUMPINGO

15. Ana mpaka tulosye wuli kuti tukusacimbicisya ulamusi mumpingo?

¹⁵ Yehofa akusatulongolela kupitila mumpingo waciklistu. Jwalakwe apelecesoni ulamusi wosope kwa Yesu wakuti aloleleje mpingo. (Akolose 1:18) Nombe najo Yesu ampele “kapolo jwakulupicika ni jwalunda” ukumu wakusamalila ŵandu ŵa Mlungu pacilambopa. (Mateyu 24:45-47) Masiku agano, Likuga Lyakulongolela ni lyalili “kapolo jwakulupicika ni jwalunda.” Likuga Lyakulongolela likusatupa pandaŵi jakwe yatukusosecela pakusaka kutukamucisya kuŵa ŵakulimba m’cikulupi. Pacilambo cosope, acakulungwa ŵa mumpingo, ŵakutumicila ŵakamucisya, soni ŵakulolela mkuli akusakamucisya mipingo josope, soni akusapocela yakusosekwa kuya kutyocela ku Likuga Lyakulongolela. Abale wosopeŵa akwete ukumu wakutusamalila m’weji. Jemanjaji cacijanga magambo kwa Yehofa ligongo lya mwakusamalilila ma ukumu gawo. Naga tukwacimbicisya abaleŵa ni kutisoni tukumcimbicisya Yehofa.—Aŵalanje 1 Atesalonika 5:12; Ahebeli 13:17; alole Maloŵe Gakumbesi 14.

16. Ligongo cici mpaka tujile kuti acakulungwa ŵa mumpingo soni ŵakutumicila ŵakamucisya akusasagulidwa ni msimu weswela?

¹⁶ Acakulungwa ŵa mumpingo soni ŵakutumicila ŵakamucisya akusiŵakamucisya abale ni alongo kwendelecela kuŵa ŵakulupicika soni ŵakamulana. Nambotu jemanjaji ali ŵangali umlama mpela m’weji. Sambano, ana akusaŵicidwa camtuli? Abale ŵeleŵa akusasosekwa kwanilisya yakusosekwa yayikusasimanikwa m’Baibulo. (1 Timoteo 3:1-7, 12; Tito 1:5-9) Yehofa ŵakamulicisye masengo msimu weswela pakusaka kwakamucisya ŵaŵalembile Baibulo kuti alembe yakusosecelayi. Acakulungwa ŵa mumpingo mkanatande kutagulilana ya mundu jwakusaka kuti aŵe pa ukumu, akusapopela kaje kwa Yehofa kuti msimu weswela walongolele. Kusala yisyene, Yehofa soni Yesu ni ŵakusalongolela mipingo. (Masengo 20:28) Acalume ŵakusasagulidwa kuti atusamalileje mwausimu ali mituka jakutyocela kwa Yehofa.—Aefeso 4:8.

17. Ana mlongo akusosekwa kutenda cici ndaŵi sine pakusaka kulosya kucimbicisya ulamusi?

¹⁷ Ndaŵi sine mumpingo, mpaka musimanikwe kuti acakulungwa soni ŵakutumicila ŵakamucisya ŵakuti alongolele masengo gane gakwe mwangali. Naga yitendekwe yeleyi, abale ŵane ŵabatiswe mpaka akamucisye mbaliji. Nambo naga pali pangalisoni abaleŵa, mlongo jwakuŵajilwa mpaka atende masengo gele m’bale jwam’batiswe akatesile. Naga yili m’yoyo, mlongoju akusosekwa kuwala cinecakwe mumtwe. Mwambone mpaka awale mpango kapena cipewa. (1 Akolinto 11:3-10) Kuwala cinecakwe mumtwe yikusalosya kuti mlongoju akusacimbicisya yaŵalinganyisye Yehofa pakwamba ya umtwe, mwiŵasa soni mumpingo.—Alole Maloŵe Gakumbesi 15.

KUCIMBICISYA ULAMUSI WA M’CILAMBO

18, 19. (a) Ana tukulijiganya cici kutyocela pa lilemba lya Aloma 13:1-7? (b) Ana mpaka tulosye camtuli ucimbicimbi kwa acakulungwa ŵa boma?

¹⁸ Masiku agano, Yehofa agakundile maboma kuti galamulileje. M’yoyo, wosopewe tukusosekwa kucimbisya ulamusi wawo. Jemanjaji akusakamucisya kuti cilambo cijendeje cenene soni kwapa ŵandu yakusosecela yawo. Aklistu wosope akusakuya maloŵe gagakusasimanikwa pa Aloma 13:1-7. (Aŵalanje.) Tukusacimbicisya “acakulungwa ŵakulamulila” soni kupikanila malamusi ga m’cilambo kapena mumkuli watukutama. Ndaŵi sine, malamusiga gakusakwayaga maŵasa getu, malonda getu, soni katundu jwetu. Mwacisyasyo, tukusakomaga misongo soni kukola yikalata yakusayisaka ŵakulamulila. Nambo, ana mpaka tutende wuli naga boma jili mkutucisya kuti tutende yindu yakutindana ni malamusi ga Mlungu. Ndumetume Petulo jwatite, “Tukusosekwa kumpikanila Mlungu mpela jwakulamula ngaŵaga ŵandu.”—Masengo 5:28, 29.

¹⁹ Naga tukutenda yindu ni acakulungwa ŵa boma, cinga ŵakulamula magambo kapena ŵapolisi, ndaŵi syosope tukusosekwa kuŵecetana nawo mwakwacimbicisya. Acacanda ŵaciklistu, akusapeleka ucimbicimbi kwa maticala gawo nambosoni ŵandu ŵane ŵakusakamula nawo masengo. Patuli kumasengo, tukusapeleka ucimbicimbi kwa mabwana getu atamose kuti ŵamasengo ŵane ngakusapeleka ucimbicimbi. Naga tukutendaga yeleyi, nikuti tukujigalila cisyasyo ca ndumetume Paulo, juŵapelekaga ucimbicimbi kwa acakulungwa ŵa boma atamose kuti pane yaliji yakusawusya. (Masengo 26:2, 25) Atamose kuti ŵane ngakututendela yindu yambone, tukusosekwape kwacimbicisya.—Aŵalanje Aloma 12:17, 18; 1 Petulo 3:15.

20, 21. Ana ni yindu yapi yambone yampaka yitendekwe naga tukwapa ŵane ucimbicimbi?

²⁰ Pacilambo cosope, ŵandu akusalosya panandi ucimbicimbi kwa ŵandu ŵane. Nambo ŵandu ŵa Yehofa ali ŵakulekangana. Cakulinga cetu cili kumcimbicisya jwalijose. Tukusakuya yaŵasasile ndumetume Petulo kuti, “Ŵacimbicisyeje ŵandu wosope.” (1 Petulo 2:17) Ŵandu ŵane akusayiwona yeleyi patukwacimbicisya. Yesu jwatusalile kuti, “Mlosyeje lilanguka lyenu pameso pa ŵandu, kuti ŵanduwo alole masengo genu gambone soni kuti acimbicisye Atati ŵenu ŵakwinani.”—Mateyu 5:16.

²¹ Naga tukwapa ucimbicimbi ŵamwiŵasa mwetu, mumpingo, nambosoni malo gane, nikuti cisyasyo cetu cambone mpaka catendekasye ŵane kusaka kulijiganya yejinji pakwamba ya Yehofa. Nambosoni patukwapa ŵane ucimbicimbi, tukusalosya kuti tukusamcimbicisya Yehofa. Yeleyi yikusamtendekasya Yehofa kuŵa jwakusangalala soni yikusalosya kuti tukusamnonyela.