“Tunonyelaneje Yisyesyene mu Yitendo Yetu”

1. Ana cinonyelo cakupunda pa yosope cili camtundu wapi, soni ligongo cici yili m’yoyo? (Alole ciwulili cacili penanipa.)

YEHOFA ali msyene cinonyelo. (1 Yoh. 4:7) Pana mitundu jakulekanganalekangana ja cinonyelo, nambo cakupunda pa yosope cili cinonyelo cacikusawonecela ligongo lyakuya ndamo syambone. M’Cigiliki cinonyelo celeci akusacikolanga kuti a·gaʹpe. Mundu jwakwete cinonyeloci akusiŵatendela ŵane yambone, soni akusaŵa jwangalinonyela. Tukusaŵa ŵakusangalala yisyesyene ŵane patulosisye cinonyelo mpela celeci kapena patwalosisye m’wejo.

2, 3. Ana Yehofa alosisye wuli cinonyelo cekulungwa kwa ŵandu?

² Yehofa jwalosisye cinonyelo mpela celeci kwa ŵandu pandanda pene. Mkanampanganye Adamu ni Hawa, ŵapanganyisye kaje cilambo capasi kuti cikuŵe kumangwawo ŵandu, soni kuti asangalaleje ni umi mpaka kalakala. Yehofa nganatenda yindu mwakulinonyela. Jwalosisyesoni ungalinonyela pakwapa ŵandu upile wakuti mpaka atame m’cilambo ca Paladaiso mpaka kalakala.

³ Adamu ni Hawa paŵajimucile, Yehofa ŵatesile yindu yacinonyelo m’litala line. Jwalakwe ŵakwete cikulupi cakuti ŵane mwa ŵanace ŵawo mpaka amnonyele, ni jwalinganyisye yakwawombola. (Gen. 3:15; 1 Yoh. 4:10) Sonitu, paŵagambile kusala yakuti paciyika mundu jwakwawombola, kwa Yehofajo yaliji mpela ŵawombwele kala. Pali papite yaka 4,000, Yehofa ŵampelece Mwanagwe jumopejo mpela mbopesi jakwawombolela ŵandu wosope. (Yoh. 3:16) Kwelekutu kwaliji kwanonyela yisyesyene ŵandu. Tukusam’yamicila mnope Yehofa!

4. Ana yisyasyo yapi yayikulosya kuti ŵandu mpaka akombole kulosya cinonyelo?

⁴ M’weji tukusakombola kwanonyela ŵane ligongo ŵatupanganyisye m’ciwanicisyo ca Mlungu. Nambope, ni ulemwa wakupagwa nawowu, tukusalajilila kulosya cenene ndamoji. Nambo ngaŵa kuti nganituŵa tukombwele kulosya ndamoji. Abele jwakombwele kulosya cinonyelo cakwe kwa Yehofa pakupeleka mbopesi jambone mnope. (Gen. 4:3, 4) Nowa jwalosisye ungalinonyela pakulalicila ya Mlungu kwa yaka yejinji atamose kuti paliji pangali juŵampikanile. (2 Pet. 2:5) Abulahamu nombe najo jwakundile kumpeleka mwanagwe, Isaki ligongo lyakumnonyela Mlungu. (Yak. 2:21) Mwakulandana ni ŵandu ŵakulupicikaŵa, m’wejisoni tukusosekwa kulosya cinonyelo atamose yisawusye wuli.

ANA CINONYELO CISYESYENE CILI CAMTULI?

5. Ana mpaka tulosye cinonyelo cisyesyene m’matala gapi?

⁵ Maloŵe ga Mlungu gakusasala kuti cinonyelo cisyesyene cikusawonecela ‘ngaŵa m’maloŵe ni pakamwape, nambo mu yitendo.’ (1 Yoh. 3:18) Ana nikuti maloŵe getu nganigaŵa galosisye kuti tukwanonyela ŵane? Ngaŵa m’yoyo! (1 Ates. 4:18) Yigopolela kuti tukagambaga kuŵeceta, nambo tutendejesoni kandu naga pana upile wakutenda yeleyo. Mwambone, naga Mklistu mjetu akusoŵa yindu yakusosekwa paumi tukusosekwa kumkamucisya. (Yak. 2:15, 16) M’yoyosoni, cinonyelo cetu pa Yehofa cikusatulimbikasya kwawula mu undumetume, ngaŵaga kwamba kum’ŵenda Mlungu ‘kuti atumisye ŵamasengo.’—Mat. 9:38.

6, 7. (a) Ana ‘cinonyelo cangali cinyengo’ cikusaŵa camtuli? (b) Asale yisyasyo ya cinonyelo cacinyengo.

⁶ Ndumetume Yohane jwalembile kuti “tunonyelaneje yisyesyene mu yitendo yetu.” Yayikulosya kuti cinonyelo cetu “cikaŵaga cacinyengo,” kapena kuŵeceta kwine, ciŵeje ‘cangali cinyengo.’ (Alo. 12:9; 2 Akoli. 6:6) Yeleyi yikugopolela kuti nganituŵa tumlosisye mundu kuti tukusamnonyela nambo mumtimamu yili yaunami. Mwine mpaka tuliwusye kuti, ‘Ana cinonyelo cacinyengo, cili cinonyelo celeco?’ Nganiciŵa cinonyelo kusyesyene! Kugambile kuŵa kwasiŵa ŵandu m’meso.

⁷ Kwende tulole yisyasyo ya cinonyelo cacinyengo. Mumgunda wa Edeni, Satana jwawonekaga mpela akusaka kumkamucisya Hawa, nambo yisyesyene yakwe yili yakuti ŵalosisye kulinonyela soni cinyengo. (Gen. 3:4, 5) Mu ndaŵi ja Daudi, Ahitofeli jwalosisye kuti mkamulano wakwe ni mwenye waliji waunami. Jwalakwe ŵamjimucile Daudi paŵayiweni kuti capate kanekakwe kwa Abisalomu. (2 Sam. 15:31) Lelojinosoni ŵakusapuka nambosoni ŵandu ŵakutandisya gaŵikangana mumpingo “akusaŵeceta maloŵe gakunyenjelela ni gakopa” kuti awoneceje mpela ali ŵacinonyelo, nambo citamileco ali ŵaunami.—Alo. 16:17, 18.

8. Ana tukusosekwa kuliwusya ciwusyo capi?

⁸ Cinonyelo cacinyengo nganiciŵa cambone ligongo kuli kwalambusya ŵane. Mpaka tukombole kwaloŵesya naco ŵandu, nambo ngaŵaga Yehofa. Sonitu, Yesu jwasasile kuti ŵakulambusya wosope cacipocela ‘cilango ca yipwetesi yakogoya mnope.’ (Mat. 24:51) Mpela ŵakutumicila ŵa Yehofa ngatukusaka kulosya cinonyelo cacinyengo. M’yoyo, tuliwusyeje kuti, ‘Ana ngusalosya cinonyelo cisyesyene, ngaŵaga caunami?’ Kwende tulole matala 9 gatukusosekwa kuya kuti tulosyeje ‘cinonyelo cangali cinyengo.’

YAMPAKA TUTENDE KUTI “TUNONYELANEJE YISYESYENE MU YITENDO YETU”

9. Ana cinonyelo cisyesyene cikusatulimbikasya kutenda cici?

⁹ Tusangalaleje ni kwatumicila ŵane atamose kuti yatukutendayo ngayikuwonecela kwa ŵandu. Pakulosya cinonyelo kwa abale ŵetu, tuŵeje ŵakusacilila kamula masengo ‘gakusisika,’ kapena kuti gangawonecela kwa ŵane. (Aŵalanje Matayo 6:1-4.) Hananiya ni Safila ŵalepele kutenda yeleyi. Ŵalilapilile kuti capelece mbiya syejinji, nambo ŵalepele. Pambesi pakwe, ŵapocele cilango ligongo lya cinyengo caŵatesile. (Mase. 5:1-10) Nambo, cinonyelo cisyesyene cikusatutendekasya kuti tusangalaleje ni kwatumicila abale mwangalilosya. Cisyasyo cambone cili ca abale ŵakusalikamucisya Likuga Lyakulongolela pakupanganya cakulya causimu. Jemanjaji ŵangalilapilila kapena kwamanyisya ŵandu ya ngani jakamucisye.

10. Ana mpaka tulosye camtuli kuti tuli pasogolo pakwacimbicisya ŵane?

¹⁰ Tuŵeje pasogolo kwacimbicisya ŵane. (Aŵalanje Aloma 12:10.) Yesu jwapelece cisyasyo cambone pakwacimbicisya ŵane. Jwalakwe jwakamwile masengo gakutuluka mnope. (Yoh. 13:3-5, 12-15) M’weji kuti tukombole kwacimbicisya ŵane m’litala lyeleli, tukusosekwa kutenda mtawu mnope kuti tuŵe ŵakulinandiya. Yaŵatesile Yesu yila ŵandumetume ŵayipikanicisye paŵapocele msimu weswela. (Yoh. 13:7) Kuti twacimbicisyeje ŵane ngatukusosekwa kuliganicisya mwakupundanganya ligongo lya majiganyo getu, yindu yatukwete, kapena ukumu wetu. (Alo. 12:3) Naga ŵane apocele ucimbicimbi kupunda wetu, tukusasangalala nawo, ngaŵaga kwatendela jelasi.

11. Ligongo cici tukusosekwa kwayamicila ŵane kutyocela pasi pamtima?

¹¹ Twayamicileje abale ŵetu kutyocela pasi pamtima. Ŵane patesile yambone twayamicileje, ligongo maloŵe gakuyamicila gali “gakulimbikasya.” (Aef. 4:29) Nambotu twayamicileje kutyocela pasi pamtima. Ngam’yamicila mundu kutyocela pasi pamtima nikuti tukumlambusya. Mtima welewu mpaka utulepelekasye kumkamucisya mundu kuti ajongolele yineyakwe naga pakusosecela. (Miy. 29:5) Kum’yamicila mundu pangope nambo kumbali ni kum’nyosyaga cili cinyengo celeco. Ndumetume Paulo jwatupele cisyasyo cambone pangani ja kuyamicila. Kuyamicila kwakwe kwalosyaga cinonyelo cisyesyene. Mwambone, Paulo ŵayamicile Aklistu ŵa ku Kolinto kutyocela pasi pamtima pa yambone yaŵatendaga. (1 Akoli. 11:2) Nambo pa yindu yaŵalemwesyaga, ŵajamukaga mwacinonyelo.—1 Akoli. 11:20-22.

12. Ana mpaka tulosye camtuli cinonyelo cisyesyene naga twaŵilanjile ŵane kumangwetu?

¹² Tuŵeje ŵakoloŵa magasa. Yehofa jwatulamwile kuti tuŵeje ŵakoloŵa magasa kwa abale ni alongo ŵetu. (Aŵalanje 1 Yohane 3:17.) Nambotu tukusosekwa kutenda yeleyi ni cakulinga cambone. Tuliwusyeje kuti, ‘Ana ngusanonyela kwaŵilanjila kunyumba acimjangu ŵapamtimape, ŵakusicilape, kapena ŵandu ŵelepewo ŵacacimbucisya kanekakwe? Kapena ana ngusaŵa jwakoloŵa magasa kwa abale ni alongo atamose ŵacilendo kapenasoni ŵanganakola kalikose kakumbucisya?’ (Luk. 14:12-14) Kwende tuwanicisye m’yi: Tujile kuti Mklistu mjetu nganasagula cenene yindu ni akusosekwa cikamucisyo cetu, ana mpaka tumkamucisye? Nambi wuli naga m’bale jwine twam’ŵilanjile kumangwetu, nambo pambesi pakwe nganatuyamicila, ana mpaka tutende wuli? Pelepa ni patukusosekwa kuya maloŵe ga Yehofa gakuti, ‘Apocelaneje mwangadandawula.’ (1 Pet. 4:9) Kuya maloŵe gelega kucakamucisya kuŵa ŵakusangalala ligongo lyakwagaŵila ŵane ni cakulinga cambone.—Mase. 20:35.

13. (a) Ana tukusosekwa kuŵa ŵakuwusimana mtima pandaŵi japi? (b) Ana mpaka tutende wuli pakwakamucisya ŵakwete cikulupi cangalimba?

¹³ Twakamucisyeje ŵakulopotoka. M’Baibulo mwana lilamusi lyakuti, “Mwakamucisyeje ŵakulopotoka, m’ŵeje ŵakuwusimana mtima kwa wosope.” (1 Ates. 5:14) Cinonyelo cisyesyene mpaka ciwonecelesoni pakuya lilamusi lyeleli. Ŵajinji ŵakusakola cikulupi cangalimba pasogolo pakwe akusalimbangana. Nambope ŵane akusasosekwa kwakamucisya kwa ndaŵi jelewu. Mpaka twakamucisye pakutagulilana nawo malemba, kwaŵenda kuti tujende nawo mu undumetume, kapena kwamba kwapikanila pakuŵeceta. Nambosoni, m’malo mwakwamba kuganisya kuti m’bale kapena mlongo jwine ali “jwakulimba” kapena “jwakulopotoka,” tumanyilileje kuti wosope tukwete yatukusatenda cenene soni yatukusalepela. Atamose ndumetume Paulo jwasasile yakulepela yakwe. (2 Akoli. 12:9, 10) Yeleyi yikulosya kuti wosope tukusasosekwa cikamucisyo kwa Aklistu acimjetu.

14. Ana tukusosekwa kuŵa ŵakusacilila kutenda cici kuti tuyikasye mtendele pasikati petu?

¹⁴ Tutendeje yindu yakuyikasya mtendele. Tukusosekwa kuŵa ŵakusacilila kutenda yiliyose yampaka tukombole kuti tuŵe pamtendele ni abale ŵetu, atamose tuli mkupikana kuti abalewo nganatupikanicisya kapena atutendele yangali cilungamo. (Aŵalanje Aloma 12:17, 18.) Ŵane patwalemwecesye, tujileje pepani nambo jwakutyocela pasi pamtima. Mwambone, tukajilaga kuti, “Pepani ligongo akuyiwona kuti ndemwisye.” Nambo mpaka tujiticisye yatulemwisye pakujila kuti, “Pepani ligongo nganimbeceta cenene.” Mtendele wuli wakusosekwa mnope mwiŵasa. Ŵalombane ngakusosekwa kulilosya pameso pa ŵandu mpela akusanonyelana, nambo kunyumbako ali mkuŵecetana mwangacimbicisyana, kumenyana, kapena kuleka kuŵecetana kwene.

15. Ana mpaka tulosye camtuli kululuka ni mtima wosope?

¹⁵ Twakululucileje ŵane ni mtima wosope. Tukusosekwa kwakululucila ŵatulemwecesye soni tukasunjilaga cakulukosi. ‘Tukundililaneje m’cinonyelo. Tulinjilileje ni mtima wosope kuŵa ŵakamulana pakuŵa ŵamtendele, wawuli cakutaŵila cakutukamulanya.’ (Aef. 4:2, 3) Yeleyi yicitukamucisya kwakululucila ŵandu ŵatulemwecesye mwangamanyilila. Kuti kululuka kwetu kuŵe kwacilungamo, tukusosekwa kulamulila nganisyo syetu kuti ‘tukasunga magongo.’ (1 Akoli. 13:4, 5) Kusunga cakulukosi kuli kwakogoya mnope, ligongo mpaka kusokonasye unasi wetu ni abale nambosoni ni Yehofa. (Mat. 6:14, 15) Kwapopelela ŵatulemwecesye mpaka kulosyesoni kuti twakululucile ni mtima wosope.—Luk. 6:27, 28.

16. Ana tutendeje wuli naga tupocele undumetume wapajika?

¹⁶ Tuŵiceje yakusaka ya ŵane pasogolo. Patupocele undumetume wapajika, tuwuwoneje kuti welewu uli upile wetu wakulosya cinonyelo cisyesyene, ‘ngaŵaga kulisoselaga acimsyewe yambone, nambo kwasoselaga yambone acimjetu.’ (1 Akoli. 10:24) Mwambone, pamisongano jekulungwakulungwa, ŵaulinda akusayika mwacitema ŵane wosope mkanayice. M’malo mwakuwuwona welewu mpela upile wakuti apate malo gambone gakutama, abaleŵa ni maŵasa gawo akusalinda kuti ŵane apate malo gambone. Pakuŵika yakusaka ya ŵane pasogolo, akusalosya kuti nganaŵa ŵakulinonyela. Ana mpaka atende wuli kuti ajigalile cisyasyo cawo cambone?

17. Mklistu patesile cakulemweceka cekulungwa, ana cinonyelo cisyesyene cikusamlimbikasya kutenda cici?

¹⁷ Tusaleje yakulemwa yatwatesile mwakusisa ni kuyileka. Aklistu ŵane patesile cakulemweceka cekulungwa, akusacisisa pakogopa kutenda sooni kapena kwatengusya ŵane. (Miy. 28:13) Nambo celeci nganiciŵa cinonyelo, ligongo yili yakogoya kwa msyenejo soni kwa ŵane. Yeleyi mpaka yilepelekasyeje msimu wa Yehofa kamula masengo cenene, mwamti yakuyicisya yakwe mtendele mumpingo mpaka usokonecele. (Aef. 4:30) Cinonyelo cisyesyene cikusamlimbikasya Mklistu jwatesile cakulemweceka cekulungwa kwasalila acakulungwa ŵa mumpingo ni cakulinga cakuti amkamucisye.—Yak. 5:14, 15.

18. Ana cinonyelo cisyesyene cili cambone mwamtuli?

¹⁸ Pa ndamo syosope, cinonyelo ni cacili cakupunda. (1 Akoli. 13:13) Cinonyelo cikusatumanyikasya kuti tuli ŵakumkuya ŵa Yesu, soni kuti tukumsyasya Yehofa, jwali msyene cinonyeloco. (Aef. 5:1, 2) Ndumetume Paulo jwalembile kuti, “Naga . . . jwangali cinonyelo, ndili jwangali mate.” (1 Akoli. 13:2) M’yoyo, kwende “tunonyelaneje yisyesyene mu yitendo yetu,” ngaŵaga ‘m’maloŵepe.’