Ŵandu pachilambopa akwete nganisyo syakulekanganalekangana pangani jakumwa ukana. Ndaŵi sine ŵane akusasagula kumwa ukana pali ni achimjawo. Pele ŵane akusasagula kuti akamwaga. Nambope ŵane akusamwa mnope mpaka kwikana pakolelwa. Nambo ana Baibulo jikusasala yamtuli pangani ja ukana?

1. Ana kumwa ukana kuli kulemwa?

Baibulo jangasalaga kuti kumwa ukana kuli kulemwa. Atamose yili myoyo, Baibulo pajikusala ya yindu yambone yatupele Mlungu, jikusapwatikapo ‘finyo jwakusangalasya mtima wetu.’ (Salimo 104:14, 15) Mwamti achalume soni achakongwe ŵane ŵakulupichika ŵakusiŵasala m’Baibulo ŵamwaga ukana.—1 Timoteo 5:23.

2. Ana Baibulo jikusasala yamtuli kwa ŵandu ŵasagwile kumwa ukana?

Yehofa akusaŵengana ni kumwa mnope soni kolelwa. (Agalatiya 5:21) Ni ligongo lyakwe Baibulo jikusati: “Mkatama pasikati pa ŵandu ŵakusakolelwa.” (Misyungu 23:20) Myoyo naga tusagwile kumwa ukana chinga kwajika kapena ni achimjetu, tukusosekwa kuŵambala kumwa mnope. Tukayikaga pakulepela kuganisya chenene, kutenda yindu soni kuŵecheta yangaŵajilwa kapena kwikana pakonanga chilu chetu. Nambo naga yikutulema, kuli chenene kwamba kuleka kumwa ukanawo.

3. Ana mpaka tuchimbichisye chamtuli yasagwile ŵane pangani jakumwa ukana?

Mundu jwalijose akusosekwa kusagula jika kumwa ukana kapena iyayi. Myoyo ngatukusosekwa kum’wonaga mwakulemwacheka mundu jwasagwile kumwa ukana mwakuŵajilwa. Nambosoni ngatukusosekwa kumkanganichisya mundu kumwa ukana naga asagwile kuti ngamwaga. (Aloma 14:10) Aklistuwe tukusasagula ngamwa ukana naga kutenda yeleyo mpaka kuyikasye yakusawusya kwa ŵane. (Aŵalanje Aloma 14:21.) Myoyo ngatukusosekwa ‘kulisosela jikape yambone, nambo mnopemnope twasoseleje achimjetu yambone.’—Aŵalanje 1 Akolinto 10:23, 24.

KULIJIGANYA YEJINJI

4. Yakusosekwa kuyiganichisya naga asagwile kumwa ukana

Ana nganisyo sya Yesu pangani jakumwa ukana syaliji syamtuli? Kuti tupate kwanga kwa chiwusyochi, kwende tuganichisye ya chakusimonjesya chandanda chiŵatesile jwalakwe. Aŵalanje Yohane 2:1-11, kaneko akambilane yiwusyo ayi:

• Pachakusimonjesyachi, ana tukulijiganya yamtuli mwaŵajiwonelaga Yesu ngani ja kumwa ukana soni ŵandu ŵaŵamwaga?

• Pakuŵa Yesu nganalekasya kumwa ukana, ana m’weji tukusosekwa kola nganisyo syamtuli naga jwine asagwile kumwa ukana?

Atamose kuti pangali lilamusi lyakulekasya kumwa ukana, Mklistu ngakusosekwa kuti ndaŵi syosope amweje ukana. Aŵalanje Misyungu 22:3, kaneko aganichisye mfundo syakuyichisyasi kuti amanyilile naga akusosekwa kumwa ukana kapena iyayi:

• Pakusaka kwendesya galimoto kapena kukamulichisya masengo machini.

• Pakwete msigo.

• Naga adokotala ŵasalile kuti akamwaga ukana.

• Naga yikwasawusya kuti akamwaga mnope.

• Naga lilamusi ngalikwakunda kumwa ukana.

• Naga ali ni mundu jwasagwile kuti ngamwaga ukana ligongo lyakuti munyumamu yamsawusyaga kuti akamwaga mnope.

Ana pa ukwati soni malo gane ga yisangalalo pakusosekwa pasimanikweje ukana? Kuti alole yampaka yakamuchisye, alolele FIDIYO.

FIDIYO: Ana Twapeje Ŵandu Ukana? (2:41)

Aŵalanje Aloma 13:13 soni 1 Akolinto 10:31, 32. Pachaŵalanje lilemba lililyose akambilane chiwusyo achi:

• Ana kukamulichisya masengo mfundo ja palilembali, mpaka kwakamuchisya chamtuli kuti amsangalasyeje Yehofa?

5. Aganichisye winji wa ukana wachamweje

Naga asagwile yakumwa ukana akusosekwa kukumbuchila ayi: Yehofa jwangaŵengana ni kumwa ukana, nambo akusaŵengana ni kumwa mnope. Ligongo chichi? Aŵalanje Hoseya 4:11, 18, kaneko akambilane chiwusyo achi:

• Ana mpaka chitendekwe chichi naga mundu amwele mnope ukana?

Ana mpaka tuŵambale chamtuli kumwa mnope ukana? Tukusosekwa tuŵeje ŵakulinandiya soni tumanyilileje yakulepela yetu. Aŵalanje Misyungu 11:2, kaneko akambilane chiwusyo achi:

• Ligongo chichi luli lunda kuliŵichila malile gakumwela ukana?

6. Yampaka atende kuti akamwaga mnope ukana

FIDIYO: ‘Napesile ni Ndamo Jangu Jakusakala’ (6:32)

• Ana mufidiyoji, Dmitry jwatendaga yamtuli ali amwele ukana?

• Ana jwalakwe jwakombwele kuleka kumwa ukana ndaŵi jijojo?

• Ana kaneko jwatesile yamtuli kuti akombole kuleka kumwa mnope ukana?

Aŵalanje 1 Akolinto 6:10, 11, kaneko akambilane yiwusyo ayi:

• Ana kumwa mnope ukana kukwete yakusawusya yamtuli?

• Ana ni chichi chachikulosya kuti mundu jwakusamwa mnope ukana mpaka achenje?

Aŵalanje Mateyu 5:30, kaneko akambilane chiwusyo achi:

• Kuwukata mkono, kukugopolela kuti mundu akusosekwa kuleka kutenda yindu yine kuti amsangalasye Yehofa. Ana mpaka atende chichi naga yikwalema kuleka kumwa mnope ukana?a

Aŵalanje 1 Akolinto 15:33, kaneko akambilane chiwusyo achi:

• Ana mpaka papagwe yakuyichisya yamtuli naga akusakunguluka ni ŵandu ŵakusamwa mnope ukana?

YALIJIGANYISYE

Yehofa jwatupele ukana ni chakulinga chakuti tusangalaleje. Nambope atamose yili myoyo jwalakwe akusaŵengana ni kumwa mnope soni kolelwa.

Yiwusyo Yakuwilisya

• Ana Baibulo jikusasala yamtuli pangani ja ukana?

• Ana yakusawusya yapi yampaka yipagwe naga mundu akumwa mnope?

• Ana mpaka tuchimbichisye chamtuli yasagwile ŵane pangani jakumwa ukana?

YAKULINGA YINESONI

Ana ŵachinyamata mpaka atende yamtuli kuti asaguleje chenene pangani jakumwa ukana?

Mkanatande Kumwa Ukana Aganicisyeje Kaje Yakuyicisya Yakwe (2:31)

Apate matala gampaka gakamuchisye kuti amalane ni ndamo jakumwa mnope ukana.

“Akakunda Kuti Ukana Wasokonasye” (Sanja ja Mlonda, Januwale 1, 2010)

Ana Aklistu akusosekwa kutenda nawo msyungu wakugombanya matambula pakumwa yakumwa?

“Yiwusyo Yakutyochela kwa Ŵakuŵalanga” (Sanja ja Mlonda, Febuluwale 15, 2007)

Mungani jakuti “Namwaga Mnope Ukana,” alole yayamkamuchisye jwamlume jwine kuti aleche kumwa mnope ukana.

“Baibulo Jikusachenga Umi wa Ŵandu” (Sanja ja Mlonda, Meyi 1, 2012)

Wosopewe tukusasosekwa kusagula mtundu wa yakuwala yatukusosekwa kuwala soni kulisalalisya. Naga tukuya mfundo sya m’Baibulo, ngasitugamba kusagula yakutunonyela mweji nambo tuchisagula yampaka yimnonyelesoni Yehofa. Kwende tukambilane sine mwa mfundosi.

1. Ana ni mfundo syapi syampaka situkamuchisye pangani jakawale soni kalisalalisye?

Tukusosekwa kuwala “mwakulichimbichisya, mwalunda ni mwakwenela.” Nambosoni ndaŵi syosope tuŵeje ŵachasa pakulosya kuti tuli “ŵakumlambila Mlungu.” (1 Timoteo 2: 9, 10) Kwende tukambilane mfundo mcheche sya palilembali: (1) Kawale ketu kaŵeje ‘kakulichimbichisya.’ Komboleka kuti pa misongano jampingo ŵaweni ŵandu ŵa Yehofa ali awete mwakulekanganalekangana. Nambo kawale soni kalisalalisye kawo kakusaŵa kakumchimbichisya Mlungu. (2) Tukusalosya kuti tuli ‘ŵalunda’ naga ngatukusajigalika ni mafashoni kapena kawale soni kalisalalisye kalikose kakagambile kwika kwene. (3) Kuwala “mwakwenela,” kuli kuŵambala kuwala yakuwala yakwatendekasya ŵane kola nganisyo syakulemwacheka kapena kuwala mwakuti ŵane agambe kutulapilila. (4) Kawoneche ketu kalosyeje kuti ‘tukusamlambila Mlungu’ jusyesyene.—1 Akolinto 10:31.

2. Ana kawale ketu mpaka kakwaye chamtuli ŵakulupilila achimjetu?

Atamose kuti mpaka tusagule kuwala yakuwala yiliyose yatukusaka, nambope tukusosekwa kuganichisya mwampaka yakwayile ŵane. Tukusatenda yakomboleka kuti tukakuŵasya ŵane. Mmalo mwakwe ‘twasangalasyeje pa yindu yambone yakulimbikasya.’—Aŵalanje Aloma 15:1, 2, NWT.

3. Ana kawale ketu mpaka kakamuchisye chamtuli ŵane kulijiganya ya Yehofa?

Ndaŵi syosope tukusalolechesya kuti tuwete mwakuŵajilwa. Tukusalolechesyasoni mnope kuti patukwawula ku misongano kapena mu utumiki tuwete mwakuŵajilwa. Myoyo ngatukusasaka kuti ŵandu alepeleje kupikana utenga wetu ligongo lyakawale ketu. Mmalomwakwe, kawale ketu mpaka katendekasye ŵane kulijiganya usyesyene soni mpaka ‘kanonyelesye chijiganyo cha Mkulupusyo jwetu.’—Tito 2:10.

KULIJIGANYA YEJINJI

4. Patukuwoneka chenene tukusamchimbichisya Yehofa

Ana ni ligongo lyakusosekwa mnope lyapi lyalikusatutendekasyaga kuti tuwonecheje chenene? Aŵalanje Salimo 47:2, kaneko akambilane yiwusyo ayi:

• Ana kumanyilila kuti tukusamjimila Yehofa mpaka kutukamuchisye chamtuli patukusagula yakuwala?

• Ana akuganisya kuti yili yakusosekwa kuganichisya mwatukuwonechela patukwawula ku misongano soni mu utumiki? Ligongo chichi?

5. Yampaka tutende kuti tusaguleje chenene pangani ja kawale soni kalisalalisye

Alolele FIDIYO.

FIDIYO: ‘Mtendeje Yosope Kuti Mumchimbichisye Mlungu’ (10:18)

Chinga yakuwala yetu yili yakudula kapena iyayi, nambope tukusosekwa kulolechesya kuti yili yetakate soni yakuŵajilwa kuwala kulikose. Aŵalanje 1 Akolinto 10:24 soni 1 Timoteo 2:9, 10. Kaneko akambilane ligongo lyakwe tukusosekwa kuŵambala kuwala . . .

• yangalondeka.

• yakunyambatila chilu, yakuwonechela mkati kapena yampaka yatendekasye ŵane kola nganisyo syakulemwecheka.

Aklistu nganaŵa pasi pa Chilamusi cha Mose, nambo mpaka chakamuchisye kumanyilila nganisyo sya Yehofa. Aŵalanje Detulonomo 22:5, kaneko akambilane chiwusyo achi:

• Ligongo chichi ngatukusosekwa kuwala soni kulisalalisya m’litala lyakuti jwamlume awonecheje mpela jwamkongwe pele jwamkongwe awonecheje mpela jwamlume?

Aŵalanje 1 Akolinto 10:32, 33 soni 1 Yohane 2:15, 16, kaneko akambilane yiwusyo ayi:

• Ligongo chichi tukusosekwa kusamala kuti kawoneche ketu kakakuŵasyaga ŵandu ŵa mudela jetu kapena ŵa mumpingo?

• Ana ni kawale soni kalisalalisye kamtuli kakawandile mudela jawo?

• Ana akuganisya kuti kawale keleka mpaka kaŵe kangaŵajilwa kwa Aklistu? Ligongo chichi?

YALIJIGANYISYE

Patusagwile chenene yakuwala soni kulisalalisya, tukusamchimbichisya Yehofa soni ŵane.

Yiwusyo Yakuwilisya

• Ligongo chichi Yehofa akusajiwona ngani ja kawale soni kalisalalisye kuŵa jakusosekwa mnope?

• Ana ni mfundo syapi syampaka situkamuchisye pangani ja kawoneche ketu?

• Ana kawoneche ketu mpaka katendekasye ŵane kuganisya yamtuli pakwamba yakulambila kwetu?

YAKULINGA YINESONI

Alole yampaka ŵane aganisyeje pangani ja kawale ketu.

“Ana Ngusawoneka Mwamtuli?”(Ngani ja pa intaneti)

Amanyilile ligongo lyakwe luli lunda kuganichisya kaje mkanalilembe pachilu.

“Ana Baibulo Jikusasala Yamtuli Pangani ja Kulilemba Pachilu?” (Ngani ja pa intaneti)

Alole mfundo syakonjechesya syampaka syakamuchisye kusagula yindu chenene.

“Ana Akusawala Mwakumcimbicisya Mlungu?” (Sanja ja Mlonda, Sepetemba 2016)

Ana jwamkongwe jwine juŵasakaga kumsangalasya Mlungu jwalijiganyisye yamtuli kutyochela kwa ŵane pa ngani ja kawale?

“Nakuŵalaga ni Kawale Soni Kalisalalisye ka Ŵane” (Ajimuche!, Disemba 22, 2003)