LAIBULALE JA PA INTANETI ja Watchtower
Sanja ja Mlonda
LAIBULALE JA PA INTANETI
Chiyao
  • BAIBULO
  • MABUKU
  • MISONGANO
  • mwbr22 May pp. 1-12
  • Malifalensi ga Pulogalamu ja Utumiki ni Umi Wetu Wachiklistu”

Mbali jeleji pangali fidiyo.

Pepani, pana chachitendekasisye kuti fidiyoji jikawugula

  • Malifalensi ga Pulogalamu ja Utumiki ni Umi Wetu Wachiklistu”
  • Malifalesi ga Kabuku ka Yakutendekwa Pamsongano wa Undumetume ni Umi Wachiklistu—2022
  • Tumitwe
  • MEYI 2-8
  • MEYI 9-15
  • MEYI 16-22
  • MEYI 23-29
  • MEYI 30–JUNI 5
  • JUNI 6-12
  • JUNI 13-19
  • JUNI 20-26
  • JUNI 27–JULAYI 3
Malifalesi ga Kabuku ka Yakutendekwa Pamsongano wa Undumetume ni Umi Wachiklistu—2022
mwbr22 May pp. 1-12

Malifalensi ga Pulogalamu ja Utumiki ni Umi Wetu Wachiklistu

MEYI 2-8

CHIPANJE CHAKUSIMANIKWA M’MALOŴE GA MLUNGU | 1 SAMUELE 27-29

“Yaŵatesile Daudi Pakuputa Ngondo”

it-1 41

Akishi

Kakwana kaŵili, Daudi jwatililaga kwa Mwenye Akishi kuti akajuŵe pakumtila Sauli. Ulendo wandanda Akishi jwamwonaga Daudi mpela mdani jwakwe. Myoyo Daudi jwalambuchisye kulwala masoka. Akishi ali ayiweni yeleyi ŵamlesile Daudi kuti ajawuleje. (1Sam 21:10-15; Sal 34 tumaloŵe twapenani; 56 tumaloŵe twapenani.) Ulendo waŵili, Daudi jwajawile ni asilikali ŵakwe ŵakwana 600 yimpepe ni maŵasa gawo. Myoyo Akishi ŵasalile jemanjaji kuti akatameje ku Sikilagi. Daudi jwatemi ku Sikilagi kwa chaka chimo ni miyesi mcheche. Pandaŵi josopeji, Akishi jwaganisyaga kuti Daudi ni gulu jakwe akuputa ngondo ku misinda ja ku Yuda. Nambo yisyesyene yakwe yaliji yakuti Daudi jwajawulaga kukumenyana ngondo ni Ageshuli, Agelisi ni Aamaleki. (1Sam 27:1-12) Akishi ŵamkulupilile mnope Daudi, mwamti ŵamŵisile kuŵa mlonda jwakwe pandaŵi jele Afilisiti ŵajawulaga kukumenyana ngondo ni Sauli. Nambo “ŵakulongolela ngondo” ŵa Afilisiti, nganakunda kuti Daudi ajawule kungondoji. Myoyo ŵasasile kuti Daudi pampepe ni achalume ŵakwe awujile ku Sikilagi. (1Sam 28:2; 29:1-11) Daudi pajwaŵele mwenye, jwajawile kukuputa ngondo ku Gati, nambo nganamwulaga Akishi. Pandaŵi jele Solomoni ŵalamulilaga, Akishi jwaliji chiŵela umi.—1Ay 2:39-41; alole kamtwe kakuti GATI.

w21.03 4 ¶8

Ana Ŵachinyamata Mpaka Mtende Uli Kuti Ŵandu Ŵane Amdalileje?

Alole chakusawusya chine chaŵasimene nacho Daudi. Jwalakwe ali asagulidwe kuti chaŵe mwenye, jwajembecheye kwa yaka yejinji mkanaŵe kutanda kulamulila mpela mwenye ku Yuda. (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4) Ana chichi chachamkamuchisye kwandaŵi josopeji kuti aŵepe jwakuwusimana mtima? Mmalo mwakuti Daudi aŵe jwakutenguka jwalakwe jwaganichisyaga mnope yampaka akombole pandaŵijo. Mwachisyasyo, paŵatamaga umi wakutilatila mudela ja Afilisiti, jwapatile upile wakwachenjela Aisalaeli kwa adani ŵawo. Yaŵatesile Daudiyi yakamuchisye kuti achimmagongowo akajinjilila malo ga Aisalaeli.—1 Sam. 27:1-12.

it-2 245 ¶6

Unami

Baibulo jikusalekasya unami. Yeleyi ngayikugopolela kuti mundu akusosekwa kusala yakuwona kwa ŵandu ŵele ngayikwakwaya. Yesu jwatite, “Mkasipaga m’mbwa yindu yayipelechedwe kwa Mlungu, nimkaŵa kumgalawuchila ni kumpachukulanya, soni mkasimgaponyelaga maguluŵe yindu ya mtengo mnope, kogopela kuti gatakuliŵataliŵata, pakuŵa gangakombola kulekanganya pasikati pa yindu yayili yambone ni yakusakala.” (Mat. 7:6) Ni ligongo lyakwe Yesu payakutendekwa yine nganalondesyaga yosope soni kwanga mwachindunji yiwusyo yine. Akatende yeleyi nikuti yikayikasisye yakusawusya yine. (Mat. 15:1-6; 21:23-27; Yoh. 7:3-10) Mwakulandana ni yaŵatesile Abulahamu, Isaki, Lahabu soni Eliya pangasala yisyesyene kapena ngani josope kwa ŵandu ŵangatumichila Yehofa, yaliji yakamulana ni chiwundo chakuti tukasalilaga ŵandu yindu yakuti ngayikwakwaya.—Gen. 12:10-19; chaputala 20; 26:1-10; Yos. 2:1-6; Yak. 2:25; 2 Ayi. 6:11-23.

Mfundo Syakamuchisya

w10 1/1 20 ¶5-6

Ana Ŵawe Mpaka Atukamuchisye?

Aganichisye ayi. Baibulo jikusati mundu pawile “akusawujila kwitaka” soni “yindu yiŵasakaga kuyitenda, yikusamala lisiku lilyolyo.” (Salimo 146:4) Sauli ni Samueli ŵamanyililaga kuti Mlungu akusaŵengana ni yakuti ŵandu ajawuleje kwa ŵandu ŵakusaŵechetana ni misimu. Ni ligongo lyakwe pandaŵi jine Sauli jwatyosisye mu Isalaeli ŵandu ŵaŵatendaga yamisimu.—Lefitiko 19:31.

Aganichisyesoni ayi. Samueli jwaliji jwakulupichika. Yikaŵe kuti jwaliji chiŵela umi kwinekwakwe, ana akakundile kukasa lilamusi lya Mlungu mwakuŵechetana ni ŵandu ŵakusaŵecheta ni misimu pakusaka kuwonegana ni Sauli? Yehofa jwalijisoni ali akanile kala kuŵechetana ni Sauli. Ana mpaka yiŵe yakupikanika kuti mundu jwakusaŵechetana ni misimu amkanganichisye Mlungu Jwamachiligosope kuŵechetana ni Sauli kupitila mwa Samueli jwele jwaliji ali awile? Yili yangapikanika. Apatu yili yachiwonechele kuti Samueli juŵawonegene ni Sauli nganaŵa Samueli jwakwe jwakutumichila jwa Mlungu jwakulupichikaju. Waliji msimu wakusakala wuwalambuchisye kuŵa Samueli jwele pandaŵiji ŵaliji ali awile.

MEYI 9-15

CHIPANJE CHAKUSIMANIKWA M’MALOŴE GA MLUNGU | 1 SAMUELE 30-31

“Akundeje Kuti Yehofa Mlungu Ŵalimbikasye”

w06 8/1 28 ¶12

Amjogopeje Yehofa Kuti Asangalaleje

12 Kumjogopa Yehofa kwamkamuchisyaga mnope Daudi. Kwamkamuchisye kuti akatendaga yakusakala, aganisyeje chenene soni kuti asaguleje yindu mwalunda pasimene ni yakusawusya. Daudi jwamtilaga Sauli, myoyo kwa chaka chimo ni miyesi mcheche jwalakwe ni achalume ŵakwe ŵatemi ku Sikilagi m’chilambo cha Afilisiti. (1 Samuele 27:5-7) Pandaŵi jine jemanjaji ali atyosile Aamaleki ŵawujochile msinda wa Sikilagi ni ŵajigele achakongwe, ŵanache soni yilango. Daudi ni achalume ŵakwe ali awusile ni kuyiwona yiyatendekweyi ŵalisile mnope. Ligongo lya chanasa achalume ŵa Daudi ŵatumbile mnope mwamti ŵasakaga kumsoma maganga Daudi. Atamose kuti Daudi jwatengwiche nambope nganajasa mtima. (Misyungu 24:10) Ligongo lyakuti jwamjogopaga Mlungu, Daudi jwawusisye lunda kwa Yehofa mwamti yakuyichisya yakwe “AMBUJE Mlungu jwakwe ŵamlimbisye mtima.” Mlungu ŵamkamuchisye Daudi, mwamti jwalakwe pampepe ni achalume ŵakwe ŵagomeche Aamaleki soni yindu yawo yosope ŵayipatile.—1 Samuele 30:1-20.

w12 4/15 30 ¶14

Yehofa Akusatukamuchisya Kuti Chitukulupuche

14 Daudi jwasimene ni yakusawusya yejinji pa umi wakwe. (1 Sam. 30:3-6) Yaŵalembile Daudi mwakusalilidwa yikusalosya kuti Yehofa jwamanyililaga muŵapikanilaga jwalakwe. (Aŵalanje Salimo 34:18; 56:8.) Yeleyi yikulosya kuti Mlungu akusamanyilila mwatukusapikanila. Mlungu “akusaŵa chiŵandika ni ŵandu ŵa mtima wekasiche” soni “ŵajasile mtima.” Patuli mu ndamo jeleji jwalakwe akusatukamuchisya. Yeleyitu yili yakulimbikasya soni mwelemu ni mwayaŵelele ni Daudi mwamti jwayikene pakwimba kuti, “Tinjikondwa ni kusangalala ligongo lya chinonyelo chawo changamala, ligongo ŵalakwe ayiweni yisawusyo yangu; ni ayimanyilile yisawusyo yangu kuti yili yekulungwa.” (Salimo 31:7) Nambotu Yehofa jwangagamba kuyimanyilila yakusawusya yetu, akusatenda yakupunda pelepa. Jwalakwe akusatukamuchisya, kutumyalasya soni kutulimbikasya. Ndaŵi sine akusatenda yeleyi kupitila m’misongano jachiklistu.

Mfundo Syakamuchisya

w05 3/15 24 ¶8

Mfundo Syekulungwakulungwa sya M’buku ja 1 Samuele

30:23, 24. Yaŵasagwile Daudiyi yili yakamulana ni yayili pa Numeli 31:27. Yeleyi yikulosya kuti Yehofa akusayiwona yakusatenda jwalijose pakumtumichila kuti yili yakusosekwa. Myoyo chilichose chatukutenda ‘tuchitendeje ni mtima wosope, mpela kuti tukwatendela Ambuje, ngaŵa ŵandu iyayi.’—Akolose 3:23.

MEYI 16-22

CHIPANJE CHAKUSIMANIKWA M’MALOŴE GA MLUNGU | 2 SAMUELE 1-3

“Yatukulijiganya mu Nyimbo ja ‘Kumlilila Sauli ni Mwanache Jwakwe Yonatani’”

w00 6/15 13 ¶9

Twachimbichisyeje Ŵandu Ŵakutulongolela

9 Ana Daudi jwadandawulaga pandaŵi jele yamtendechelaga yindu yangali chilungamo? Daudi jwamdandawulile Yehofa kuti, “Ŵandu ŵangalwe akuwusosa umi wangu.” (Salimo 54:3) Jwalakwe jwasasile yayaliji mumtima mwakwe kwa Yehofa kuti, “Angulupusye kwa achimmagongo ŵangu, chonde Mlungu jwangu . . . Ŵandu ŵangalwe akamulene kuti atende ngondo ni uneji, atamose nganindenda chakusakala kapena kulemwa kulikose. Ŵalakwe AMBUJE atamose nganindemwa ŵandu akwanguya kuliŵichila chile ya ngondo.” (Salimo 59:1-4) Ana mundu jwakwete udindo pakwete paŵatendele wawojo yindu yangali chilungamo atamose kuti nganalemwa chilichose? Atamose kuti Sauli ŵamtendelaga yangali chilungamo Daudi, nambope jwalakwe nganaleka kumchimbisya Sauli. Mmalo mwakuti Daudi asangalaleje ligongo lya chiwa cha Sauli, jwalakwe jwalembile nyimbo jakudandawula jakuti, “Sauli ni Yonatani ŵaliji ŵakunonyeledwa soni ŵakusangalasya. Ŵaliji ŵachitema kujipunda nyanga, ŵaliji ŵamachili kugapunda masimba. Jemanja achakongwe ŵa ku Yelusalemu mumlilile Sauli.” (2 Samuele 1:23, 24) Daudi jwatesile yeleyi atamose kuti Sauli jwamlemwechesye. Chelechitu chili chisyasyo chambone chakulosya kwachimbichisya ŵandu ŵele Yehofa ŵasagwile kuti atulongoleleje.

w12 4/15 10 ¶8

Kulepela Kuŵa Ŵakulupichika Kukusalosya Kuti Tuli M’masiku Gambesi

8 Baibulo jikusasala ya ŵandu ŵajinji ŵaŵaliji ŵakulupichika. Kwende tukambilane ya ŵandu ŵaŵili ŵaŵaliji ŵakulupichika soni tulole yampaka tulijiganye kwa jemanjaji. Kwende tutande kulola ya mundu juŵaŵele jwakulupichika kwa Daudi. Mundu jwakwe ali Yonatani, mwanache jwamkulungwa jwa Mwenye Sauli. Jwalakwe ni juŵaliji jwakuti chaŵe mwenye jwa Aisalaeli panyuma pa Sauli. Nambo Yehofa jwasagwile Daudi kuti ni juchachiŵa mwenye jwa Aisalaeli. Yonatani jwakamulene nayo yaŵasagwile Mlunguyi mwamti nganamtendelaga jelasi Daudi kapena kumwona kuti ali jwakwimuchila. Mmalomwakwe Yonatani “ŵamnonyele Daudi ni mtima wakwe wosope” soni ŵamsimichisye kuti chachiŵa jwakulupichika kwa jwalakwe. Yonatani jwayikene pakumpa Daudi yakuwala yakwe yakungondo, upanga, ukunje soni lamba. Yaŵatesile pelepa yalosisye kuti akumchimbichisya jwalakwe. (1 Sam. 18:1-4) Yonatani jwatesile yakomboleka kuti amlimbisye mtima Daudi. Jwalakwe jwaŵisile umi wakwe pangosi pakusaka kumchenjela Daudi kuti akawulajidwa ni Sauli. Yonatani ŵamsalile Daudi kuti, “Mmwejo ni ŵitimchiŵa mwenye jwa Aisalaeli nipo une tinjiŵa jwaŵili kwa mmwejo.” (1 Sam. 20:30-34; 23:16, 17) Ni ligongo lyakwe Yonatani ali awile, Daudi jwalembile nyimbo jakudandawula pakulosya chanasa chakwe soni yaŵatiga pakumnonyela Yonatani.—2 Sam. 1:17, 26.

Mfundo Syakamuchisya

it-1 369 ¶2

Ulongo

Maloŵe gakuti “ulongo” gakusasalasoni ya ŵandu ŵakamulene kuti atende chinechakwe soni akwete chakulinga chimo. Mwachisyasyo, Mwenye Hilamu jwa ku Taya ŵamkolasile Mwenye Solomoni kuti mlongo mjangu. Jwalakwe jwatesile yeleyi ngaŵa ligongo lyakuti jwalandanaga udindo kapena machili ni Solomoni, nambo ligongo lyakuti ŵapeleganaga matabwa soni yindu yine yakutaŵila nyumba ja Mlungu. (1Ay 9:13; 5:1-12) Daudi jwalembile kuti, “Alole kusalala ni kunonyelesya kwa ŵandu pakutama pampepe paulongo mwakamulana.” Pelepa jwalakwe jwagopolelaga kuti ŵandu mpaka aŵe pamtendele soni ŵakamulana atamose ali nganaŵa paulongo wakupagwana. (Sal 133:1) Ni ligongo lyakwe Daudi jwamkolasile Yonatani kuti mlongo mjakwe atamose kuti achinangolo ŵa jemanjaji nganaŵa ŵa paulongo. Jwatesile yeleyi ligongo lyakuti ŵamnonyelaga mnope Yonatani. (2Sam 1:26) Yeleyitu yikulosya kuti ŵandu ŵakwete ndamo syakulandana, atamose sili syakusakala mpaka akolanganeje kuti mlongo mjangu.—Mis 28:24.

MEYI 23-29

CHIPANJE CHAKUSIMANIKWA M’MALOŴE GA MLUNGU | 2 SAMUELE 4-6

“Tujogopeje Kumtumbilikasya Yehofa”

w05 5/15 17 ¶8

Mfundo Syekulungwakulungwa sya M’buku ja 2 Samuele

6:1-7. Atamose kuti Daudi jwakwete yakulinga yambone, nambope yaŵatesile pakunyakula Libokosi lya Chilangano pangolo kwaliji kukasa lilamusi lya Mlungu. Yeleyi yatendekasisye kuti yaŵasakaga jwalakwe yikakomboleka. (Ekisodo 25:13, 14; Numeli 4:15, 19; 7:7-9) Yaŵatesile Usa pakukamula Libokosi lya Chilangano yalosisye kuti yakulinga yambone yangachengaga yakusasaka Mlungu.

w05 2/1 27 ¶20

Ndaŵi Syosope Yehofa Akusatenda Yakuŵajilwa

20 Tukusosekwa kukumbuchila kuti Usa jwamanyililaga chenene yachasalaga Chilamusi. Libokosi lya Chilangano lyajimilaga kuti Yehofa apali. Chilamusi chasalaga kuti ŵandu ŵaŵasagulidwepe ni ŵaŵasosekwaga kukwaya Libokosi lya Chilangano. Nambo naga mundu jwinepe akutenda yeleyi, chilango chakwe chaliji chiwa. (Numeli 4:18-20; 7:89) Myoyo, masengo gakunyakula Libokosi lya Chilangano nganigasosekwaga kugawona mwakunyoseka. Maumboni gakusalosya kuti Usa jwaliji Mlefi (nambo nganaŵa jwambopesi), yayikulosya kuti jwamanyililaga chenene yachasalaga Chilamusi. Nambosoni kwa yaka yejinji munyumamo, Libokosi lya Chilangano lyatamaga kunyumba ja babagwe Usa pakusaka kuti liŵe pamalo gambone. (1 Samuele 6:20–7:1) Libokosili lyatemi kweleko kwa yaka chiŵandika 70, mpaka pandaŵi jele Daudi jwaganisisye yakulisamisya. Yeleyi yikulosya kuti Usa jwamanyililaga kutandila ali mwanache malamusi gakwamba ya Libokosi lya Chilangano.

w05 2/1 27 ¶21

Ndaŵi Syosope Yehofa Akusatenda Yakuŵajilwa

21 Mpela mwatuŵechetele kala, Yehofa akusamanyilila yayili mumtima mwa mundu. Pakuŵa Baibulo jikusasala kuti yaŵatesile Usa ‘nganiyilosya kuti akumchimbichisya Mlungu,’ komboleka kuti Mlungujo jwayiwenisoni yindu yine mumtima mwa Usa yele nganiyilembedwa m’Baibulo. Ana kapena Usa jwaliji jwakulikwesya, yayamtendekasisye kuti atende yindu mwakupelenganya malile gakwe? (Misyungu 11:2) Ana masengo gaŵakamwile Usa gakujilongolela ngolo jajanyakwile libokosi lilyatamaga kumangwakwe, gamtendekasisye jwalakwe kuliwona kuti ali jwakusosekwa mnope? (Misyungu 8:13) Ana mwine chikulupi cha Usa chanandipe, nikutanda ganisya kuti Yehofa nganaŵa akombwele kulichenjela libokosi lyakwe kuti likagwa? Chinga jwatesile yeleyi pamagongo gamtuli, nambope mpaka tuŵe ŵakusimichisya kuti Yehofa jwatesile yakuŵajilwa. Komboleka kuti jwalakwe jwayiweni yineyakwe mumtima mwa Usa yayatendekasisye kuti amwulaje.—Misyungu 21:2.

Mfundo Syakamuchisya

w96 4/1 29 ¶1

Amtulileje Yehofa Yakudandawula Yawo Yosope

Mwenye Daudi ni juŵatendekasisye yeleyi. Yaŵatesile Daudi yikulosya kuti atamose mundu jwali paunasi wambone ni Yehofa ndaŵi sine mpaka atende yakusakala naga asimene ni yakulinga chikulupi chakwe. Pandanda Daudi jwatumbile soni kaneko woga wamkamwile. (2 Samuele 6:8, 9) Yeleyi yakwayiye unasi wakwe ni Yehofa wuwaliji wakulimba. Pandaŵi jele Daudi nganapikanila malamusi ga Mlungu, jwalepele kumsalila Yehofa yakudandawula yakwe. Ana m’weji tukusatendasoni yeleyi ndaŵi sine? Ana tukusamjimba magambo Yehofa pa yakusawusya yatumisimene nayo ligongo lyakulepela kukuya malamusi gakwe?—Misyungu 19:3.

MEYI 30–JUNI 5

CHIPANJE CHAKUSIMANIKWA M’MALOŴE GA MLUNGU | 2 SAMUELE 7-8

“Yehofa Jwatesile Chilanga ni Daudi”

w10 4/1 20 ¶3

“Uchimwene Wenu Tiwuchiŵa wa Yaka Yosope”

Yehofa jwasangalele paŵayiweni kuti Daudi akusachilila kumtaŵila nyumba. Ligongo lyakuti jwalakwe jwaliji jwakulipeleka soni mwakamulana ni yayasalaga yakulochesya, Mlungu jwalangene ni Daudi kuti mundu jwine jwakutyochela mumsela wakwe chachilamulila mpaka kalakala. Mlungu jwamtumile Natani kuti akamsimichisye Daudi kuti, “Timchikola yisukulu yakwinjila mmalo mwenu, uchimwene wenu tiwuchiŵa wa yaka yosope, uchimwene wenu ngasiwumala.” (Ndime 16) Ana mundu jwakumsala pelepa kuti tachijinjila mmalo mwa Daudi soni kulamulila mpaka kalakalaju ali ŵani?—Salimo 89:20, 29, 34-36.

w10 4/1 20 ¶4

“Uchimwene Wenu Tiwuchiŵa wa Yaka Yosope”

Yesu jwa ku Nasaleti jwaliji chisukulu cha Daudi. Lilayika palyasalaga ya kupagwa kwa Yesu lyatite, “AMBUJE Mlungu tachimtenda jwalakwe kuŵa mwenye mpela muŵaŵelele nangolo jwakwe Daudi nipo tachiŵa mwenye jwa Aisalaeli mpaka kalakakala; uchimwene wakwe ngasiwumala kose.” (Luka 1:32, 33) Myoyo yaŵalangene Mlungu ni Daudi yakwanilichikwe pa Yesu Klistu. Apano jwalakwe akulamulila, ngaŵa ligongo lyakuti ŵandu ni ŵaŵamsagwile, nambo ligongo lyakuti Mlungu ni juŵasasile kuti Yesu chachilamulila mpaka kalakala. Tukumbuchileje kuti yasasile Mlungu ndaŵi syosope yikusatendekwa.—Yesaya 55:10, 11.

w14 10/15 10 ¶14

Awukulupilileje Mnope Uchimwene wa Mlungu

14 Aganichisye yindu yele Yehofa ŵamsalile Mwenye Daudi juŵalamulilaga Aisalaeli kalakala. Yehofa jwasasile yeleyi kupitila mu chilangano cha Daudi. (Aŵalanje 2 Samuele 7:12, 16.) Jwalakwe ŵatesile chilanganochi ni Daudi pandaŵi jele Daudi jwalamulilaga ku Yelusalemu. Jwasasile kuti Mesiya chachityochela mu yisukulu ya Daudijo. (Luk. 1:30-33) Ni ligongo lyakwe Yehofa jwalewiye msela wa yisukulu ya Daudi soni kutenda yakuti mundu jwine jwakutyochela mumselawu chaŵe jwakuŵajilwa kutama pampando wa uchimwene wa Mesiya. (Esek. 21:25-27) Uchimwene wa Daudi “tiwuchitamilichika kwa yaka yosope” kupitila mwa Yesu. Soni yisukulu ya Daudi “tiyichilamulila kwa yaka yosope, ni chitengu chakwe cha uchimbichimbi tichichitama kwa yaka yosope.” (Sal. 89:34-37) Yisyene, ulamusi wa Mesiya ngasiwumala, soni yawuchitenda ulamusiwu yichitama mpaka kalakala.

Mfundo Syakamuchisya

it-2 206 ¶2

Masiku Gambesi

Yaŵalochesye Balamu. Aisalaeli mkanajinjile m’Chilambo cha Chilanga, jwakulochesya Balamu ŵamsalile Mwenye Balaki jwa ku Mowabu kuti, “Ngusosa kumkalamusya yachachitenda ŵa ku Isalaeli kwa ŵandu ŵenu panyuma pano [kapena kuti m’masiku gambesi.] . . . Mwenye tachijimuka mu wele mtunduwo mpela ndondwa jeswela, tachiyika kutyochela ku Isalaeli mpela ndondwa ja kwinani. Tachaputa ŵakulongolela ŵa Mowabu ni kwapunda pangondo ŵandu wosope ŵa mtundu wa Seti.” (Nu 24:14-17) Kukwanilichikwa kwandanda kwa yakulochesyayi kwalosisye kuti “ndondwa” ali Mwenye Daudi juŵagomeche Amowabu. (2Sam 8:2) Myoyo kukwanilichikwa kwa yakulochesya yaŵasasile Balamu kukulosya kuti masiku gambesigo gatandite pandaŵi jele Daudi jwaŵele mwenye. Pakuŵa Daudi jwatendelaga chiwulili ya Yesu jwali Mwenye jwa Umesiya, yakulochesyayi mpaka yikwayesoni ndaŵi jele Yesu chachagomeka achimmagongo ŵakwe.—Yes 9:7; Sal 2:8, 9.

JUNI 6-12

CHIPANJE CHAKUSIMANIKWA M’MALOŴE GA MLUNGU | 2 SAMUELE 9-10

“Daudi Jwalosisye Chinonyelo Chisyesyene”

w06 6/15 14 ¶6

Mpaka Aŵe Ŵakusangalala

Daudi jwalembile kuti, “Jwana upile mundu jwakusiŵaganichisya ŵakulaga, pakuŵa AMBUJE tachimkulupusya mundu jwamti myoyo pa lisiku lya yipwetesi yakwe. AMBUJE tachimsamala ni kumsunga jwachijumi. Tachikolanjidwa jwana upile.” (Salimo 41:1, 2) Daudi jwalosisye kumganichisya Mefiboseti juŵaliji mwanache jwamlemale jwa Yonatani mjakwe jwa Daudi. Chelechitu chili chisyasyo chambone, chakulosya kwatendela yambone ŵandu ŵakulaga.—2 Samuele 9:1-13.

w05 5/15 17 ¶12

Mfundo Syekulungwakulungwa sya M’buku ja 2 Samuele

9:1, 6, 7. Daudi jwatesile yosope yajwaŵechete kuti chachitenda. M’wesoni tutendeje yosope yatusasile kuti tuchitenda.

w02 2/15 14 ¶10

Ŵapilile Yakusawusya Yiyaliji Chakusoma Mpela Miŵa M’chilu Mwawo

10 Pali pamasile yaka, Mwenye Daudi ŵamlosisye umbone mtima Mefiboseti ligongo lyakuti ŵamnonyelaga mnope Yonatani. Daudi jwampele Mefiboseti migunda josope ja Sauli soni ŵamsalile Siba juŵaliji jwamasengo jwa Sauli kuti asamalileje migundaji. Daudi ŵamsalilesoni Mefiboseti kuti, “Timlyeje pamo ni une masiku gosope.” (2 Samuele 9:6-10) Mwangakayichila, yaŵatesile Daudi yamlimbikasisye Mefiboseti soni yamkamuchisye kuti akaganichisyaga mnope yakulemala kwakwe. Chelechitu chili chisyasyo chambone. Myoyo, nombe m’weji twalosyeje chinonyelo ŵandu ŵakusimana ni yakusawusya yayili yakusoma mpela miŵa m’chilu.

Mfundo Syakamuchisya

it-1 266

Ndewu

Ŵandu ŵajinji ŵakala ŵaŵatamaga Kungopokolyuŵa kupwatikapo Aisalaeli, ŵasiwonaga ndewu kuti syatendekasyaga achalume kuŵa ŵakuchimbichika. Chilamusi cha Mlungu chalekasyaga Aisalaeli kusenga mashalubu, syasili ndewu syasikusaŵa pasikati pa liwiwi ni liso, soni chalekasyaga kusenga ndewu syawo syosope. (Lef 19:27; 21:5) Yili yangakayikasya kuti Chilamusi chalekasyaga yeleyi ligongo lyakuti ŵandu ŵane ŵaŵalambilaga milungu jaunami ŵakuyaga misyungu jeleji pakulambila kwawo.

JUNI 13-19

CHIPANJE CHAKUSIMANIKWA M’MALOŴE GA MLUNGU | 2 SAMUELE 11-12

“Akakundaga Nganisyo Syakusakala Kwalongolela”

w21.06 17 ¶10

Yili Yakomboleka Kuŵambala Yitega ya Satana

Kutunduka kwamtendekasisyesoni Mwenye Daudi kuliŵalila kuti Yehofa ŵamkamuchisye mwakumpa chipanje, kuŵa jwakumanyika soni kumkamuchisya kuti ŵapunde achimmagongo ŵajinji pangondo. Jwayamichilaga yeleyi soni jwasasile kuti yindu yosope yapochele kwa Yehofa yili ‘yangaŵalanjika.’ (Sal. 40:5) Nambo lisiku line Daudi jwaliŵalile yindu yosope yaŵampele Yehofayi. Atamose kuti jwakwete achakongwe ŵajinji, jwalakwe ŵamkumbile jwamkongwe jwasyene. Jwamkongweju ŵaliji Betiseba soni ŵamkwakwe ŵaliji Uliya jwamtundu wa Chihiti. Nambo ligongo lyakulinonyela, Daudi jwagonile ni Betiseba mwamti ŵampele msigo. Jwatesilesoni chindu chine chakusakala mnope mpela kuti kutenda chikululu kula nganikukwanila. Jwalakwe ŵamwuleje Uliya. (2 Sam. 11:2-15) Ana jwaganisyaga chichi pakutenda yosopeyi? Daudi jwaganisyaga kuti Yehofa ngakulola yajwatendagayi. Atamose kuti jwalakwe jwatumichile Yehofa kwandaŵi jelewu, nambope jwatandite kutunduka soni jwasimene ni yakusawusya. Nambo yakusangalasya ni yakuti Daudi jwajitichisye kulemwa kwakwe ni kuleka ndamo syakusakala. Jwasangalele kuti jwaŵelesoni paunasi ni Yehofa.—2 Sam. 12:7-13.

w19.09 17 ¶15

Ana Mpaka Tulosye Chamtuli Kumpikanila Yehofa?

15 Yehofa ŵamsagwile Daudi kuŵa mtwe, ngaŵa wa liŵasa lyakwepe, nambosoni wa mtundu wosope wa Aisalaeli. Mpela mwenye, Daudi ŵakwete machili gejinji. Ndaŵi sine, jwalakwe jwakamulichisyaga machili gakwe mwakulemwecheka soni jwatesile yakulemwa yekulungwa. (2 Sam. 11:14, 15) Nambo jwalakwe jwalosisye kumpikanila Yehofa mwakupochela chamuko. Pandaŵi jiŵapopelaga, ŵamsalile Yehofa muŵapikanilaga mumtima. Soni ŵalinjilile mwakakombolele pakupikanila chamuko chakutyochela kwa Yehofa. (Sal. 51:1-4) Kupwatika pelepa, Daudi ŵalosisye kulinondiya mnope mwakupochela chikamuchisyo kutyochela kwa achalume soni achakongwe. (1 Sam. 19:11, 12; 25:32, 33) Daudi jwalijiganyisye kutyochela pa yakulemwa yakwe, soni jwatandite kukuwona kutumichila Yehofa kuŵa kwakusosekwa mnope paumi wakwe.

w18.06 17 ¶7

Tuchigumbeje Chikumbumtima Chetu ni Yiwundo Soni Malamusi ga Mlungu

7 Ngatukusosekwa kulijiganya kuya malamusi ga Mlungu patusimene ni yakusawusya. Mpaka tulijiganye kutyochela pa yakulemwa ya ŵandu ŵane ŵa m’Baibulo. Pa Miyambo 1:5 pakusati, “Mundu jwalunda akusapikanila soni kulijiganya yindu yejinji.” Kusala yisyene, tukusapochela malamusi gambone kutyochela kwa Mlungu, patukuŵalanga soni kuganichisya mwakusokoka ngani sya m’Baibulo. Mwambone, aganichisye muyampwetechele Mwenye Daudi ligongo lyakasa malamusi ga Yehofa mpaka kwika pakutenda chikululu ni Batiseba. (2 Sam. 12:7-14) Patukuŵalanga soni ganichisya mwakusokoka ya nganiji, mpaka tuliwusye kuti, ‘Ana Mwenye Daudi akaŵambele chamtuli kulaga nganisyo ligongo lyakutenda chikululu ni Batiseba?’ Ana une ndili simene ni yakulingwa mpela yeleyi, mpaka ngombole kuyiŵambala? Ana mpaka ngombole kutila mpela muŵatendele Yosefe, kapena mpaka ndende mpela Daudi? (Gen. 39:11-15) Kuganichisya yakuyichisya ya ulemwa, mpaka kutukamuchisye ‘kuyiŵenga yakusakala.’

Mfundo Syakamuchisya

it-1 590 ¶1

Daudi

Yehofa jwayiwonaga yosope yayatendekwagayi, soni jwatesile yakuti nganiji jimanyiche. Yikaŵe kuti Yehofa jwakundile kuti ŵandu alamule ngani ja Daudi ni Betiseba mwakamulana ni yachasalaga Chilamusi cha Mose, nikuti wosopeŵa akawulajidwe. Nambosoni mwanache jwakapagwile ligongo lya chikululu chiŵatesile jemanjaji nikuti akawile yimpepe ni mamagwe. (Det 5:18; 22:22) Nambo Yehofa jwamalene najo jika nganiji soni jwamtendele chanasa Daudi. Jwalakwe jwatesile yeleyi ligongo lya chilangano cha Uchimwene chiŵatesile ni Daudi. (2Sam 7:11-16) Mwangakayichila ŵamtendelesoni chanasa ligongo lyakuti Daudijo papali paŵalosisye ŵane chanasa. (1Sam 24:4-7; Awanichisye ni Yak 2:13.) Nambosoni Mlungu ŵalosisye chanasa ligongo lyakuti ŵayiweni kuti ŵandu ŵaŵalemwisyewo agalawiche mtima yisyesyene. (Sal 51:1-4) Nambope yeleyi nganiyitendekasya kuti jemanjaji akapochela chilango. Kupitila mwa jwakulochesya Natani Yehofa jwatite, “Tinamgwichisye mmwejo yisyawusyo mwiŵasa mwenu.”—2Sam 12:1-12.

JUNI 20-26

CHIPANJE CHAKUSIMANIKWA M’MALOŴE GA MLUNGU| 2 SAMUELE 13-14

“Kulinonyela Kwamtendekasisye Aminoni Kusimana ni Yakogoya”

it-1 32

Abisalomu

Kuwulajidwa kwa Aminoni. Tamala juŵaliji mlumbugwe jwa Abisalomu jwaliji jwakusalala mnope. Yeleyi yamtendekasisye Aminoni kumkumbila mnope Tamala. Aminoni jwaliji mchimwene jwawo nambo jwakulekangana mayi. Myoyo Aminoni jwalambuchisye kulwala. Kaneko jwaŵendile kuti Tamala ayiche kunyumba jakwe kukumtelechela yakulya. Tamala ali ayiche kweleko, Aminoni ŵamkamulile. Yeleyi yili yitendekwe, Aminoni jwaŵengene mnope ni Tamala mwamti ŵamtopwele. Tamala jwalitasile liwu mumtwe, ni jwapapwile chakuwala chakwe chichammanyikasyaga kuti ali mwanache jwamkongwe jwa mwenye soni chachalosyaga kuti nganagonejepo ni jwamlume. Kaneko jwasimene ni Abisalomu. Jwalakwe ali am’weni Tamala, ndaŵi jijojo jwaŵechete mwakulosya kuti jwamanyilile kuti Aminoni ni jwatesile yeleyo, ligongo jwamanyililaga kuti mchimwene jwakweju jwakwete kala nganisyo syelesi. Pelepo Abisalomu ŵamsalile mlumbugwakwejo kuti akamsalila jwalijose nganiji. Kaneko ŵamjigele kuti akatameje najo kumangwakwe.—2Sam 13:1-20.

w17.09 5 ¶11

Aŵeje Ŵakuligosa

11 M’Baibulo mwanasoni yisyasyo ya ŵandu ŵaŵalepele kuligosa pa yamsese. Jikusasalasoni yakuyichisya yakogoya yaŵasimene nayo. Jwalijose jwakusimana ni yaŵasimene nayo Kimberly akusosekwa kuganichisya ngani ja mnyamata jwakuloŵela, jajili pa Miyambo chaputala 7. Aganichisyesoni yaŵatesile Aminoni, ni yakuyichisya yakogoya yaŵasimene nayo. (2 Sam. 13:1, 2, 10-15, 28-32) Achinangolo akusosekwa kwakamuchisya ŵanache ŵawo kuti aŵeje ŵakuligosa soni ŵalunda pangani jeleji. Litala lyambone lyakutendela yeleyi lili kutagulilana yisyasyo ya m’Baibuloyi pakulambila kwa peŵasa.

it-1 33 ¶1

Abisalomu

Pali pamasile yaka yiŵili, kaneko jayiche ndaŵi jakusenga manyunya ga ngondolo. Pandaŵiji Abisalomu ŵalinganyisye pwando ku Baala Hasoli, pa lutando lya makilomita chiŵandika 22 kwawulaga kumpoto cha kungopokolyuŵa kwa Yelusalemu. Jwalakwe jwaŵilanjile ŵanache ŵa mwenye soni Daudi kupwandoku. Daudi ali akanile kwawula, Abisalomu jwaŵendile kuti Aminoni mwanache jwandanda jwa Daudi ajawule mmalo mwakwe. (Mis 10:18) Kupwando kula Aminoni ali “akolelwe ni finyo,” Abisalomu ŵasalile ŵamasengo ŵakwe kuti amwulaje Aminoni. Ayi yili yitendekwe, ŵanache ŵane ŵala ŵawujile ku Yelusalemu. Nambo Abisalomu ŵatilile kwa anganga ŵakwe ŵa ku Siliya ŵaŵatamaga mu uchimwene wa Geshu cha kungopokolyuŵa kwa Nyasa ja Galileya. (2Sam 13:23-38) Sambano “ngondo” jiŵajisasile jwakulochesya Natani jila jatandite “mnyumba” ja Daudi soni jaliji jakuti chijipitilile kwa umi wakwe wosope.—2Sam 12:10.

Mfundo Syakamuchisya

g04 12/22 8-9

Kusalala Kwakuli Kwakusosekwa Mnope

Sambano aganichisye ya Abisalomu mwanache jwa Daudi. Atamose kuti Abisalomu ŵaliji jwakusalala, nambo kaneko ŵaŵele mundu jwakusakala. Pakwamba ya jwalakwe Baibulo jikusati, “M’chilambo chosope cha Aisalaeli mwaliji mwangali mundu jwakusalala ni jwakutesya lung’wanu mpela Abisalomu. Nginakola chakulemala chilichose kutandila kusajo mpaka kumtwe.” (2 Samuele 14:25) Nambo nganisyo syakulemwecheka siŵakwete Abisalomu syamtendekasisye kuti ŵajimuchile babagwe soni kwasumula uchimwene. Jwalakwe jwayikene pakugona ni achakongwe ŵane ŵa babagwe. Yakuyichisya yakwe, Abisalomu jwamtumbilikasisye Mlungu soni jwawile mwakupweteka.—2 Samuele 15:10-14; 16:13-22; 17:14; 18:9, 15.

Ana mpaka asache Abisalomu ali aŵele mjawo? Mwangakayichila nganaŵa asachile. Jwalakweju jwaliji jwakusakala. Kusalala kwakwe nganikumkamuchisya kuti aŵe jwakulinandiya, jwakulupichika soni nganikumkamuchisya kuti akawa. Mwakulekangana ni Abisalomu, Baibulo jikusasala yisyasyo yine ya ŵandu ŵaŵaliji ŵalunda soni ŵaŵakwete ndamo syambone. Nambope jangasala chilichose pakwamba ya kawoneche kawo. Yeleyi yikulosya kuti chakusosekwa mnope chaliji ndamo syawo syambone.

JUNI 27–JULAYI 3

CHIPANJE CHAKUSIMANIKWA M’MALOŴE GA MLUNGU | 2 SAMUELE 15-17

“Kunyada Kwamtendekasisye Abisalomu Kwimuchila”

it-1 860

Jwakulinganya Litala

Ŵandu ŵa kungopokolyuŵa kwa Asia ŵanonyelaga kusagula ŵandu ŵane kuti awutucheje pasogolo pa ligeleta lya mwenye. Jemanjaji ŵalolechesyaga kuti mwachapite mwenye muli chenene. Nambosoni jemanjaji ŵamanyisyaga ŵandu kuti kukwika mwenye soni ŵamkamuchisyaga mwenyejo pa yindu yine. (1Sam 8:11) Abisalomu soni Adoniya ŵasyasisye yeleyi pakusaka uchimbichimbi soni pakusaka kuti kwimuchila kwawo kuwonechele. Jemanjaji ŵasagwile ŵandu 50 kuti awutucheje pasogolo pa mageleta gawo.—2Sam 15:1; 1Ay 1:5; alole kamtwe kakuti ŴAKUWUTUKA.

w12 7/15 13 ¶5

Amtumichileje Mlungu Jwakusapeleka Ufulu

5 M’Baibulo mwana yisyasyo yejinji ya ŵandu ŵaŵaganichisyaga achimjawo yakusakala. Jumo mwa ŵandu ŵeleŵa ali Abisalomu mwanache jwa Mwenye Daudi. Abisalomu jwaliji jwakusalala. Nambope pali papite ndaŵi Abisalomu jwakundile kuti kutunduka kumtendekasye kusachilila uchimwene wa babagwe mpela muŵatendele Satana. Pakusaka kusumula uchimwenewu Abisalomu jwalambuchisyaga kuti jwanonyelaga Aisalaeli, ni chakulinga chakuti aganisyeje kuti ŵakulamula ŵa mwenye ŵangayikosyaga ya jemanjaji. Mpela muŵatendele Satana mumgunda wa Edeni, Abisalomu jwalilosyaga kuti jwalakwe mpaka aŵe jwakulamulila jwambone. Nambosoni jwasakasyaga mbili ja babagwe.—2 Sam. 15:1-5.

it-1 1083-1084

Hebuloni

Pali papite yaka, Abisalomu mwanache jwa Daudi jwawujile ku Hebuloni. Ali kweleko jwatandite kupanganya mapulani gakuti asumule uchimwene wa babagwe, yele panyuma pakwe nganiyikomboleka. (2Sam 15:7-10) Komboleka kuti Abisalomu jwaganisisye kuti yakusumula uchimwene wa babagwe yitandile kweleku ligongo lyakuti msinda wa Hebuloni pakwete pawuŵele msinda wekulungwa wa ku Yuda. Ligongo line komboleka lyaliji lyakuti ku msinda wa Hebuloni ni kuŵapagwile jwalakwe. Panyuma pakwe Mwenye Lehobowamu juŵaliji chisukulu cha Daudi, jwawutaŵilesoni msinda wa Hebuloni. (2Mbi 11:5-10) Kaneko panyuma pakuti Ayuda ajigalidwe kwawula ku ukapolo ku Babulo nambosoni paŵawusile ku ukapoloko, ŵane mwa jemanjaji ŵatandite kutama ku Hebuloni (Kiliyati-aliba).—Ne 11:25.

Mfundo Syakamuchisya

w18.08 6 ¶11

Ana Akwete Maumboni Gakwanila?

11 Ndaŵi sine ŵandu mpaka atutendele yindu yangali chilungamo ligongo lyakuti apikene ngani jakwamba m’weji jajikwete umboni wangakwanila. Aganichisye chisyasyo cha Mwenye Daudi ni Mefiboseti. Daudi jwalosisye koloŵa makono soni umbone mtima kwa Mefiboseti, mwakumpa mkuli wosope wawaliji wa angangagwe, Sauli. (2 Sam. 9:6, 7) Nambope, Daudi jwapochele utenga waunami wakwamba Mefiboseti. Ligongo lyakuti nganawungunya kaje, ŵamsumwile katundu jwakwe josope. (2 Sam. 16:1-4) Nambo ali am’wusisye msyenejo, Daudi jwamanyilile kuti jwatesile yangaŵajilwa mwamti jwam’wuchisye Mefiboseti katundu jwakwe. (2 Sam. 19:24-29) Jwalakwe akaŵambele kutenda yindu yangali chilungamoyi yikaŵe kuti ŵawungunyisye kaje mmalo mwakwamba kuwutuchila kutendapo kandu pakamulichisya masengo umboni wangakwanila.

    Mabuku ga Chiyao (2000-2026)
    Akopoche
    Ajinjile
    • Chiyao
    • Ŵagaŵile ŵane
    • Yakusaka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamusi
    • Yindu Yachimsisi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ajinjile
    Ŵagaŵile ŵane