Fapi Thin ni Yog Jakob u M’on ni Nge Yim’​—Guruy ni 2

1. Gin ngan ko fare yiiy rok Jakob e gad ra weliy ko re article ney?

KE MUULUNG fapi pumoon ni fak Jakob nga tooben ni yad be fal’eg e motoyil ngak e chitamangirad ni ke pilibthir u nap’an ni be non ngak bagayad nge bagayad. Kad weliyed ko fa binem e article ndabisiy ni gin e pi pumoon ney ni fak Jakob ko n’en ni yog ngak Reuben, nge Simeon, nge Levi, nge Judah. Ere ba mudugil ni ur lemnaged ko mang e bayi yog ko tin ka bay e pumoon ni fak. Chiney e ngad guyed e n’en nrayog ni ngad filed ko n’en ni yog ngak Zebulun, nge Issakar, nge Dan, nge Gad, nge Asher, nge Naftali, nge Josef, nge Benjamin.a

ZEBULUN

2. Mang e yog Jakob ngak Zebulun, ma uw rogon ni riyul’ e pi thin nem? (Genesis 49:13) (Kum guy e kahol.)

² Mu beeg e Genesis 49:13. I yog Jakob ni piin owchen Zebulun e yad ra par u tooben e day ni bay ko lel’uch ko fare Nam ni Kan Micheg. Ba pag 200 e duw nga tomuren mfini yag ko fare ganong rok Zebulun e gi rorad e f’oth ko binaw ni bay u thilin e Lipath nu Galile nge fare Day ni Mediterranean. I yiiynag Moses ni gaar: “Girdi’ rok Zebulun e nge fel’ rogorad ko chur ni yad be tay ni fan ko chuway’ nge fol chuway’.” (Deut. 33:18) Re n’ey e rayog ni be yip’ fan nib mom ni nga i yib e girdi’ u boch e binaw ngaram ni ngar chuw’iyed boch ban’en, maku yad be pi’ boch ban’en ni chuway’ ni bochan e bay e re binaw ney u thilin e gal yang i n’ey. Demtrug rogon, ma bay fan ni nge felfelan’ e piin owchen Zebulun.

3. Mang e rayog ni nge ayuwegdad ni nge fel’ u wan’dad e tin bay rodad?

³ Mang e rayog ni ngad filed riy? Demtrug e gin gad ma par riy ara rarogon e par rodad, ma bay tapgin ni ngad felfelan’gad. Machane ra ngad pared ni gad ba felfelan’, ma thingari fel’ u wan’dad e tin bay rodad. (Ps. 16:6; 24:5) Bay yu ngiyal’ ni kab mom ni ngad lemnaged e tin ndariy rodad ko bin ngad lemnaged e tin nib fel’ ni bay rodad. Ere mu guy rogon ni ngaum lemnag e tin nib fel’ ni bay rom ni ga be felfelan’ ngay.​—Gal. 6:4.

ISSAKAR

4. Mang e yog Jakob ngak Issakar, ma uw rogon ni riyul’ e pi thin nem? (Genesis 49:​14, 15) (Kum guy e kahol.)

⁴ Mu beeg e Genesis 49:​14, 15. I yog Jakob nib fel’ e n’en ni rin’ Issakar ni bochan e ba gel e maruwel ni ma tay. I taarebrogonnag nga ba donkey nib gel. Ba gamanman ni aray rogon e rayog ni nge fek e chugum nib tomal. Ki yog nib manigil e gi binaw nra tafanay Issakar. I riyul’ e thin ni yog Jakob ni bochan e tafanay fare ganong rok Issakar e binaw ni bay u tooben fare Lul’ ni Jordan nib yong’ol e but’ riy. (Josh. 19:22) Dariy e maruwar riy nib gel e maruwel nra ted ni ngar gied e but’ ko binaw rorad, machane kub gel e maruwel nra ted ni fan ngak yugu boch e girdi’. (1 Ki. 4:​7, 17) Bod nra taw nga nap’an ni nge cham fare nam nu Israel ko pi toogor rorad ma kar fal’eged rogorad ni ngar uned ko cham, ni bod e n’en nrin’ed u nap’an Barak nreb e Judge nge Deborah nreb e profet nib pin.​—Judg. 5:15.

5. Mang fan nsusun e ngaud maruwelgad nib gel?

⁵ Mang e rayog ni ngad filed riy? Ba ga’ fan u wan’ Jehovah e maruwel nib gel ni gad ma tay ni fan ngak, ni bod nib ga’ fan u wan’ e maruwel nib gel ni i tay fare ganong rok Issakar. (Ekl. 2:24) Am lemnag e pi walag ni pumoon nib gel e maruwel ni yad ma tay ni fan ko ulung. (1 Tim. 3:1) De t’uf ni nge un e pi walag ney ko cham, machane thingar ra athamgilgad nib gel ni ngar ayuweged e girdi’ rok Got u boch ban’en nra magawonnagrad ko tirok Got ban’en. (1 Kor. 5:​1, 5; Jude 17-23) Kub gel e maruwel ni yad ma tay ni ngar fal’eged rogon mar pied boch e welthin nra pi’ e athamgil nga laniyan’ e pi walag u lan e ulung.​—1 Tim. 5:17.

DAN

6. Mang maruwel e ni pi’ ngak fare ganong rok Dan? (Genesis 49:​17, 18) (Kum guy e kahol.)

⁶ Mu beeg e Genesis 49:​17, 18. I taarebrogonnag Jakob Dan ngab porchoyog ni ke k’ad boch e gamanman nib ga’ ngak, ni bod e os ni yima fanay ko mahl nge en bay u daken keru’. Fare ganong rok Dan e darur rusgad ma kar fal’eged rogorad ni ngar chamgad ko pi toogor rok piyu Israel. Nap’an ni be milekag fare nam nu Israel ko fare Nam ni Kan Micheg, ma fare ganong rok Dan e “yad e matanag u wuriyal” ya nge dabi buch ban’en ko re nam nem. (Num. 10:​25, BT) Yugu aram rogon ndanir guy e maruwel ni yad be rin’, machane ba ga’ fan e maruwel rorad.

7. Uw rogon nsusun e ngad lemnaged e maruwel ni gad ma rin’ ni fan ko pigpig rodad ngak Jehovah?

⁷ Mang e rayog ni ngad filed riy? Bay ba ngiyal’ ni kam rin’ reb e maruwel mag lemnag ndariy be’ ni manang murung’agen, fa? Sana rayog ni kam un i klinnag ma ga be ngongliy e yungin ke kireb ko Tagil’ e Liyor, ara kam ognagem ni ngam pi’ e ayuw u nap’an reb e assembly ara convention, ara kam rin’ yugu reb e maruwel. Faanra kam rin’ e re n’ey, ma rib manigil! Dariy ba ngiyal’ ni ngam pagtalin ni ma guy Jehovah urngin ban’en ni ga ma rin’ ni fan ngak mab ga’ fan u wan’. Nap’an ni ga ra rin’ ban’en ni fan ngak ni bochan e ga baadag ni nge nang nib t’uf rom ma gathi bochan e ngan n’ufem riy, ma ban’en nrib ga’ fan u wan’.​—Matt. 6:​1-4.

GAD

8. Mang fan nib mom ni ngan cham ko fare ganong rok Gad u lan fare Nam ni Kan Micheg? (Genesis 49:19) (Kum guy e kahol.)

⁸ Mu beeg e Genesis 49:19. I yiiynag Jakob nra yib barba’ i moro’ro’ ara ba ulung i girdi’ nib kireb i cham ngak Gad. Ba pag l’agruw e chibog nga tomuren me yan i par fare ganong rok Gad nga bangi ban’en ni bay ko ngek ko fare Lul’ ni Jordan ni yad ba mathil e pi nam ni toogor rok piyu Israel. Ere ba mom ni nge cham e pi toogor ngorad. Machane yad baadag ni ngar pared u rom ni bochan e boor yang u rom nrayog ni nge abich e gamanman rorad riy. (Num. 32:​1, 5) Ere ba tamilang ni fare ganong rok Gad e darur rusgad. Kub pagan’rad nra ayuwegrad Jehovah ni ngar ayuweged e re nam nem ni ke pi’ ngorad u pa’ e pi toogor rorad. Ku boor e duw ni ur pied e pi salthaw rorad ni ngar ayuweged e tin ka bay e ganong ni ngar gelgad ko gin ka bay ko fare Nam ni Kan Micheg ni bay u ba’ ni ngal fare Jordan. (Num. 32:​16-19) Ba pagan’rad nra ayuweg Jehovah pi leengirad nge pi fakrad ndabi buch ban’en rorad u nap’an nde moy e pi pumoon ko re ganong nem. I tow’athnagrad Jehovah ni bochan e darur rusgad maku yad ma pag farad.​—Josh. 22:​1-4.

9. Faanra ba pagan’dad ngak Jehovah, ma uw rogon nra rin’ ban’en nga rogon e pi n’en gad ma mel’eg ni ngad rin’ed?

⁹ Mang e rayog ni ngad filed riy? Faanra ngad ululgad ko pigpig ngak Jehovah ni yugu aram rogon ni gad be mada’nag e magawon, ma thingari pagan’dad ngak. (Ps. 37:3) Boor e walag e ngiyal’ ney ni ma pagan’rad ngak Jehovah ni aram e yad ma pag farad ngar pied e ayuw ni ngan toy boch e naun rodad, ara ranod ra machibgad ko gin nib t’uf e ayuw ko machib riy, ara rrin’ed yugu boch e maruwel. Yad ma rin’ e re n’ey ni bochan e ba pagan’rad ni gubin ngiyal’ nra ayuwegrad Jehovah.​—Ps. 23:1.

ASHER

10. Mang e de rin’ e ganong rok Asher? (Genesis 49:20) (Kum guy e kahol.)

¹⁰ Mu beeg e Genesis 49:20. I yiiynag Jakob nra fel’ rogon fare ganong rok Asher, ma aram e n’en ni buch. Binaw nni pi’ ko ganong rok Asher e ba muun ngay yu yang e binaw u Israel nrib yong’ol e but’ riy. (Deut. 33:24) Ku bay u tooben fare Day ni Mediterranean ni kub muun ngay fare mach nu Sidon nib fel’ rogon ni bay u Fonicia. Machane de yag ni nge chuweg e ganong rok Asher e girdi’ nu Kanaan ko re binaw nem. (Judg. 1:​31, 32) Bochan e ngongol nib kireb ni i rin’ piyu Kanaan nge flaab rorad, ma rayog ni aram e n’en ni k’aringrad ni nge dakur pasiggad ko bin riyul’ e liyor. Nap’an ni be gay Barak ni ir reb e Judge e piin ngar uned ngak ngar chamgad ko pi salthaw nu Kanaan, ma de un fare ganong rok Asher. Bochan e re n’ey, ma de yag ni ngar guyed e pi n’en ni rin’ Jehovah ni yira ngat ngay ni nge ayuweg piyu Israel ni ngar gelgad u “tooben e lul’ u Megiddo.” (Judg. 5:​19-21) Ba mudugil nra tamra’gad u nap’an nrung’aged fare tang nni thagthagnag nga laniyan’ Barak nge Deborah ni nga ron’ew u nap’an nra gelgad nib muun ngay e pi thin ni baaray ni be gaar: “Ganong rok Asher e par u dap’e l’ay.”​—Judg. 5:17.

11. Mang fan nib t’uf ni nge puluw rogon ni ngaud lemnaged e salpiy nge chugum?

¹¹ Mang e rayog ni ngad filed riy? Gad baadag ni ngad pied e tin th’abi fel’ rodad ngak Jehovah. Ra ngad rin’ed e re n’ey, mab t’uf ni ngad siyeged rogon ni ma lemnag e girdi’ ko re fayleng ney e salpiy nge chugum. (Prov. 18:11) Gad ma guy rogon ni nge puluw e lem rodad u murung’agen e salpiy. (Ekl. 7:12; Heb. 13:5) Darud guyed rogon ni nge yoor e chugum rodad me magawon e pigpig rodad ngak Got. Ya gad ma guy rogon ni ngad pied e tayim rodad nge gelngidad ni fan ngak Jehovah, ya gad manang nra boch nga m’on mi ri fel’ e par rodad.​—Ps. 4:8.

NAFTALI

12. Uw rogon nrayog ni riyul’ fapi thin ni yog Jakob ngak Naftali? (Genesis 49:21) (Kum guy e kahol.)

¹² Mu beeg e Genesis 49:​21, NW.b “Thin nib fel’” ni weliy Jakob murung’agen e rayog ni be yip’ fan rogon ni i non Jesus u nap’an e machib ni i tay. Ba n’uw nap’an ni i par Jesus u lan fare binaw nu Kapernaum nreb e binaw ni bay ko ganong rok Naftali. Aram fan ni unog ni Kapernaum e “birok e binaw.” (Matt. 4:13; 9:1; John 7:46) Nap’an ni be yiiynag Isaiah murung’agen Jesus me yog ni girdi’ nu Zebulun nge Naftali e yad ra guy “ba tamilang ni ba ga’ ramaen.” (Isa. 9:​1, 2) Bochan e thin ni i machibnag Jesus, me par ni ir e “bin riyul’ e tamilang, ni . . . gal ramaen nga daken urngin e girdi’.”​—John 1:9.

13. Uw rogon nrayog ni nga u dogned e thin nra felfelan’nag Jehovah?

¹³ Mang e rayog ni ngad filed riy? Ba ga’ fan u wan’ Jehovah e n’en gad ma yog nge rogon ni gad ma yog. Uw rogon nrayog ni nga u dogned e “thin nib fel’” nra felfelan’nag Jehovah? Rayog ni nga u dogned e tin riyul’. (Ps. 15:​1, 2) Faanra da gurgad nga dogned fel’ngin e tin ke rin’ yugu boch e girdi’, ma dab da gathibthibnaged ara da gun’gun’naged yad, ma aram e rayog ni ngad pied e athamgil nga lanin’rad u daken e thin ni gad ma yog. (Efe. 4:29) Ku rayog ni ngad nameged ni ngad salapgad u rogon ni ngad tababnaged e numon ko girdi’ ya nge yag nda weliyed fare thin nib fel’ ngorad.

JOSEF

14. Mu weliy rogon ni riyul’ fapi thin nni weliy u murung’agen Josef. (Genesis 49:​22, 26) (Kum guy e kahol.)

¹⁴ Mu beeg e Genesis 49:​22, 26, NW.c Ba mudugil nrib uf Jakob ngak Josef ya “ka ni fal nga bang u fithik’ walagen ni pumoon.” I yog Jakob ni “ir pa’ngin ba ke gek’iy ni boor wom’engin.” Jakob e ir fare ke gek’iy ma Josef e ir pa’ngin e re ke gek’iy nem. Josef e ir e bin nganni’ i fak Rachel ni leengin Jakob nrib t’uf rok. I yog Jakob ni mat’awun e en nganni’ nsusun e ra yag ngak Reuben ni ir e en th’abi ilal u fak Leah e yira pi’ ngak Josef. (Gen. 48:​5, 6; 1 Kron. 5:​1, 2) I lebug e re yiiy ney u nap’an ni mang fa gal pagel ni fak Josef ni ka nog Efraim nge Manasseh ngorow l’agruw e ganong u Israel, ma ra reb e gal ganong ney min pi’ bang e binaw ni ngar tafnayed.​—Gen. 49:25; Josh. 14:4.

15. Mang e rin’ Josef u nap’an nrin’ boch e ngongol nde mat’aw ngak?

¹⁵ Ki weliy Jakob murung’agen e piin yad ma mokol gamanman nra ur “chamgad ngak [Josef] nib elmerin . . . nguur lol’iged.” (Gen. 49:23) Pi cha’ney e be yip’ fan fapi pumoon ni walagen Josef ni awan’rad ngak ma yad tapgin e ngongol nde mat’aw ni un rin’ ngak. Yugu aram rogon ma de fanenikayrad Josef ara yon’ e kireb nga daken Jehovah ni bochan e n’en ni buch rok. I gaar Jakob: “Gat’ing rok [Josef] e ba mayluy, ma ruw raba’ i pa’ nni ngongliy nib gel.” (Gen. 49:​24, BT) I taga’ Josef ngak Jehovah u nap’an ni i mada’nag e magawon, ma gathi kemus ni n’ag fan e kireb rok fapi pumoon ni walagen ya kki ngongol ngorad u fithik’ e sumunguy. (Gen. 47:​11, 12) I pag e pi magawon ni i mada’nag ni nge ayuweg ni nge mang be’ nib manigil. (Ps. 105:​17-19) Angin ni yib riy e yag ni nge fanay Jehovah ni nge rin’ boor ban’en nib ga’ fan.

16. Uw rogon nrayog ni ngad folwokgad rok Josef u nap’an ni kad mada’naged e magawon?

¹⁶ Mang e rayog ni ngad filed riy? Dariy ba ngiyal’ ni ngad paged e pi magawon ni gad ma mada’nag ni nge palognagdad rok Jehovah ara pi walagdad. Dab mu pagtalin nrayog ni nge pagdad Jehovah ni nga darod u fithik’ boch e magawon ni be skengnag e michan’ rodad ya nge yal’uwegdad. (Heb. 12:​7, NW, ftn.) Pi n’ey e rayog ni nge ayuwegdad ni ngad mon’oggad u rogon ni gad ma dag boch e fel’ngin ni bod e runguy nge ngan n’ag fan e kireb. (Heb. 12:11) Ra tow’athnagdad Jehovah ko athamgil ni gad ma tay ni bod ni rin’ ngak Josef.

BENJAMIN

17. Uw rogon ni lebug fapi thin nni weliy u murung’agen Benjamin? (Genesis 49:27) (Kum guy e kahol.)

¹⁷ Mu beeg e Genesis 49:27. I yiiynag Jakob ni fare ganong rok Benjamin e ra ur chamgad ni bod e gamanman ni wolf. (Judg. 20:​15, 16; 1 Kron. 12:2) Nap’an ni “kadbul” ara u tabolngin e gagiyeg ni i tay e pi pilung u Israel, me pi’ e ganong rok Benjamin be’ ni nge mang e bin som’on e pilung u Israel ni aram Saul. Da i rus ni nge cham ngak e pi Filistine. (1 Sam. 9:​15-17, 21) Nap’an ni “blayal’” ara tungun e gagiyeg ni i tay e pi pilung nem, me ayuweg Esther nge Mordecai nra bow ko ganong rok Benjamin piyu Israel ndan thang owcherad u nap’an e gagiyeg ni i tay e Am nu Persia.​—Esther 2:​5-7; 8:3; 10:3.

18. Uw rogon nrayog ni ngad folwokgad u rogon ni par e ganong rok Benjamin ni yad ba yul’yul’ ko yaram rok Jehovah?

¹⁸ Mang e rayog ni ngad filed riy? Dariy e maruwar riy ni felfelan’ e ganong rok Benjamin nra guyed bagayad ni ke mang pilung ni nge lebguy e re yiiy ney. Machane nap’an ni mel’eg Jehovah David ni nge mang pilung ni ir be’ ko ganong rok Judah, me munmun mi yad ayuweg David. (2 Sam. 3:​17-19) Boor e duw nga tomuren u nap’an ni togopuluw e tin ka bay e ganong ko ganong rok Judah nge en ke mel’eg Jehovah ni nge mang pilung, ma ganong rok Benjamin e dar togopuluwgad. (1 Ki. 11:​31, 32; 12:​19, 21) Ku arrogodad ni manga yugu da ayuweged e piin ke mel’egrad Jehovah ni nga u rogned e thin ko girdi’ rok e ngiyal’ ney.​—1 Thess. 5:12.

19. Uw rogon nrayog ni nge yib angin ngodad fapi thin ni yog Jakob u m’on ni nge yim’?

¹⁹ Rayog ni nge yib angin ngodad fapi thin ni yog Jakob u m’on ni nge yim’. N’en kad filed u murung’agen rogon ni lebug e pi thin ney e be gelnag e pagan’ rodad ko pi yiiy ni bay u lan e Thin rok Jehovah. Maku n’en kad weliyed u murung’agen rogon nni tow’athnag fapi pumoon ni fak Jakob e be ayuwegdad ni nge tamilang boch u wan’dad rogon nrayog ni ngad felfelan’naged Jehovah.