KISUEKULU KI ZIBUKU MU KHONDI MAYO
Kibanga ki Nsungi
KISUEKULU KI ZIBUKU MU KHONDI MAYO
Ibinda
  • KIBIBILA
  • BILONGULU
  • ZIKHUTUKUNU
  • nwt Ebeleo 1:1-13:25
  • Ebeleo

Tsielu ayiyi yisi ko video ayoyo

Lemvuka, video ayiyi yisinkuiza sika ko kibila diambu dimbi dibe monika.

  • Ebeleo
  • Tsekudulu yi Nza Yimona yi Kibibila
Tsekudulu yi Nza Yimona yi Kibibila
Ebeleo

NKANDA KUIDI BASI EBELEO

1 Tona thama, Nzambi wuyoluka na bakulu bitu mu zikhumbu ziwombo ayi mu ziphila ziwombo, mu kusadila mimbikudi. 2 Buabu, mu bilumbu abibi bitsuka, nandi wuyoluka yitu mu nzila Muan’andi no kavana nsua wu kuvua kiuka kioso, ayi mu nzil’andi muawu kavangila biuma bioso. 3 Muana wummonisanga nkembu wu Nzambi, ayi widi kifuani kimmonisanga kimutu kiandi. Nandi wunkiebanga biuma bioso mu mangolo ma Nzambi. Ayi bo kamana kudiodisa masumu mitu, nandi wukala ku khonzu yi lubakala lu Nzambi Nkua Ngolo Zioso ku diyilu. 4 Mu phila ayoyo, nandi wuyiza ba mutu wulutidi kena zimbasi, kibila wutambula kimfumu* kilutidi kena ki zimbasi zioso.

5 Dedi, mbasi mbi Nzambi ka kamba mambu amama: “Ngie widi muan’ama, bubu minu yeka tat’aku”? Voti: “Minu yinkuiza ba tat’andi ayi nandi wunkuiza ba muan’ama”? 6 Vayi, bo kala bue tuala Mutu Wutheti mu Bivangu biandi, nandi wala tuba: “Bika zimbasi zioso zi Nzambi zinkembisa.

7 Kubotula kuandi amomo, Nzambi wuntuba matedi zimbasi: “Nandi wuvanga zimbasi ziandi bivangu bi kiphevi, ayi wuvanga bisadi biandi buka minlaki mi mbazu.” 8 Vayi mu matedi Muana, nandi wuntuba: “Nzambi widi kikundu kiandi ki kimfumu mvu ka mvu, ayi nkawu wu Kintinu kiandi widi nkawu wu busonga. 9 Mfumu wuzola busonga ayi wulenda mambu mambundulanga minsiku. Diawu Nzambi’aku ka kudukudila nzeta muingi ku kubieka, ayi wu kuvana mayangi mawombo kuvioka mintinu mioso.” 10 Ayi: “A Mfumu, va thonono ngie wuvanga lusersu lu ntoto, ayi diyilu divangulu mu mioko miaku. 11 Ntoto ayi diyilu biala zimbala, vayi ngie wala tatamana. Ntoto ayi diyilu biala kakuka buka kikhutu, 12 ngie wala ku bizinga buka kiyunga ayi buka kikhutu, mvandi wala ku bivingisa. Vayi ngie wubalukanga ko ayi wunzinganga mu zithangu zioso.”

13 Vayi mbasi mbi ka kamba mambu amama: “Kala va khonzu’ama yi lubakala, nati minu yinkuiza tula zimbeni ziaku ku tsi bitambi biaku”? 14 Baboso basi ko bivangu bi kiphevi bimvanganga kisalu kinlongo, ayi baba filanga muingi kusadila batu bala vuka?

2 Diawu tufueti luta tekila matu mu mambu tunkuwa, muingi tubika vekuka. 2 Boti mambu batuba mu kusadila zimbasi madi makiedika, ayi batu boso bamvanganga zinzimbala ayi bammanganga kutumukina, batambula lufundusu luidi kithuadi na busonga, 3 buna buidi tulenda vukila boti tunlenza phulusu ayoyo yinkinza? Kibila naveka Mfumu, nandi wutona kuzabikisa yawu, bosi batu bayuwa bata kimbangi mu mawu. 4 Ayi Nzambi wumonisa ti mambu batuba maba makiedika, mu kumonisa bidimbu, mangitukulu, mambu mawombo ma kukuitukila ayi minkhailu mi phevi yinlongo mio bawu batambula dedi bo buididi luzolo luandi.

5 Vayi Nzambi kasa vana ko zimbasi kiyeku ki kuyala nza, yo tuidi mu kuvingila. 6 Dibakala dimueka wuta kimbangi mu mambu amama mu kutuba: “Luvalu mbi mutu kadi, muingi ngie wuntebukilanga moyo, voti luvalu mbi muana mutu kadi, muingi ngie wunkieba? 7 Ngie wubika mu mua thangu muingi zimbasi banluta. Ngie wumvana nkembu, nzitusu ayi wumvana kimfumu mu bivangu biaku. 8 Ngie wutula biuma bioso ku tsi bitambi biandi.” Mawu mansundula ti Nzambi wutula biuma bioso ku tsi luyalu luandi. Vayi bubu, biuma bioso bibediabu ko ku tsi luyalu luandi. 9 Vayi befu tummona Yesu no mu mua thangu zimbasi banlutila, kutambula nkembu ayi nzitusu bo kakikinina kufua, muingi mu kibila ki mamboti malutidi ma Nzambi, kafuila va mvingi batu boso.

10 Biuma bioso biyizila mu nkembu wu Nzambi, ayi biyizila mu nzil’andi. Muingi kunata bana bawombo ku nkembu, vaba tombulu Nzambi kubika Mutu Kabieka kutovuka. Mu phila ayoyo, nandi wuyiza ba wufuana muingi ku bavukisa. 11 Kibila kuba kuandi mutu wuvedisa ayi batu nandi kavedisa, baboso bayizila mu tata yimueka to. Diawu nandi kakhambu muenanga zitsoni mu kuba tedila zikhomba ziandi, 12 mu kutuba: “Yala zabikisa dizina diaku kuidi zikhomba ziama, ayi mu khati kimvuka, yala kuzitisa mu minkunga.” 13 Ayi wubue tuba: “Minu yala tula lufiatu luama mu Nzambi.” Mvandi wubue tuba: “Tala! Minu yidi va kimueka na bana bo Yave kaphana.”

14 Diawu, mu kuzaba ti “bana” badi nyitu yi kinsuni,* nandi mvandi wuyiza ba nyitu yi kinsuni, muingi mu nzila lufua luandi, katulula mutu wuntuadisanga lufua, wunsundula, Nkadi’ampemba. 15 Ayi muingi kukula batu boso mu buvika bu boma bu lufua, mu luzingu luawu loso. 16 Kibila nandi kasa kuiza ko muingi kuvana lusalusu kuidi zimbasi, vayi muingi kusadisa nkuna wu Abalahami. 17 Diawu nandi kayiza bela dedi mueka na zikhomba ziandi mu ziphila zioso, muingi kaba nkulutu wu zinganga nzambi widi kiadi ayi widi wukuikama mu mambu ma Nzambi, muingi kuvana nkhailu wuduka ayi wufuana mu masumu ma dikabu. 18 Boti nandi wutovuka mu kibila ki zithotolo, buna kalenda sadisa baboso bantovuka mu kibila ki zithotolo.

3 Diawu zikhomba, benu luidi banlongo ayi batu batelu muingi kukuenda ku diyilu, sikikanu thalu kuidi Yesu no tuididi kiminu ayi no widi nkulutu wu zinganga nzambi. 2 Nandi wuba wukuikama mu Mutu wumbieka, dedi bo Mose kabela wukuikama mu nzo yi Nzambi. 3 Kibila nandi widi wufuana muingi kuluta tambula nkembu kena Mose, kibila mutu wuntunganga nzo lutidi nzitusu kena nzo kantunga. 4 Yoso kua nzo, mutu wuntunganga yawu, vayi Nzambi nandi wuvanga biuma bioso. 5 Mose wuba wukuikama mu nzo yi Nzambi, ayi kisalu kiandi kikuikama kivana kimbangi mu mambu maba kuiza kuntuala. 6 Vayi Klistu mu kuba muana, wuba wukuikama mu nzo yi Nzambi. Befu kutatamana bakuikama nati ku tsuka, mu kumonisa lufiatu ayi kusimbidila kivuvu kitu, buna tuidi nzo yi Nzambi.

7 Diawu phevi yinlongo yitubila: “Bubu, benu kukuwa mbembu’andi, 8 bikanu kukanga mintima minu dedi bo mu thangu lundasula mu kilumbu lunthota ku thandu, 9 ko bakulu binu bathotila ayi bambayisila, kheti mu mangitukulu mawombo yivanga mu 40 di mimvu. 10 Diawu minu yivongila mbandu ayoyo, ayi yitubila: ‘Mintima miawu mintatukanga kuidi minu ayi bawu bamvekukanga mu zinzila ziama.’ 11 Diawu yilevila phesi mu kutuba: ‘Balasa kota ko mu kibuangu kiama ki kuvundila.’”

12 Zikhomba, banu keba keba muingi ni mutu mu benu kabika ba ntima wumbi ayi wukhambulu kiminu, mu kutatuka Nzambi yimonyo. 13 Vayi tatamananu kukindasana benu na benu kadika kilumbu, bo munzinga mu thangu bantedilanga “bubu,” muingi ni mutu mu benu kabika kanga ntima, ayi kubua mu luvunu lu masumu. 14 Tuala tatamana to kuba kithuadi na Klistu, befu kutatamana kuba lufiatu lo tuba tona vana thonono. 15 Dedi bo katubila: “Bubu, benu kukuwa mbembu’andi, bikanu kukanga mintima minu, dedi bo mu thangu lundasula.”

16 Banani bayuwa vayi kheti bobo badasula Nzambi? Bakana ko baboso ba basikila ku Ngipiti mu thuadusulu yi Mose? 17 Mvandi, banani Nzambi kafuemina mu 40 di mimvu? Bakana ko to bo basumuka ayi bafuila ku thandu? 18 Ayi banani kalevila phesi mu kutuba ti, balasa kota ko mu kibuangu kiandi ki kuvundila? Bakana ko batu boso bamanga kutumukina? 19 Mu phila ayoyo, bawu basa kota ko, kibila basa monisa ko kiminu.

4 Mu kuzaba ti vakhidi lukanu luandi lu kukota mu kibuangu kiandi ki kuvundila, bika kadika mutu mu benu kaba keba keba, muingi ni kiuma kibika kuntula nkaku wu kukota ku kibuangu beni. 2 Kibila befu mvitu ba tusamuna zitsangu zimboti, dedi bo bawu mvawu baba samunina. Vayi mambu baba samuna masa batuadisa ko ndandu, kibila basa ba ko kithuadi mu kiminu na batu bayuwa mu bukiedika. 3 Kibila befu tumonisa kiminu mu kukota mu kibuangu kiandi ki kuvundila kio nandi katubila: “Wala leva phesi mu kutuba: ‘Balasa kota ko mu kibuangu kiama ki kuvundila,’ kheti nandi wumana kuvanga bivangu biandi tona vana thonono yi nza. 4 Kibila mu matedi kilumbu ki sambuadi, masonoko mantuba: “Ayi Nzambi wuvunda mu kilumbu ki sambuadi bo kamana kuvanga bivangu biandi,” 5 nandi wubue tuba: “Balasa kota ko mu kibuangu kiama ki kuvundila.”

6 Diawu, mu kuzaba ti vakhidi batu bo kaba kotidi’abu ko, ayi vadi batu bankaka batambula theti zitsangu zimboti basa kota ko mu kibila ki kukhambu tumukina, 7 nandi wubue sola kilumbu mu kutuba, “bubu” bo vavioka thangu yiwombo tona nkunga wu Davidi wu sonama, dedi bo matangu mame vioka mama tubila: “Bubu benu kukuwa mbembu’andi, bikanu kukanga ntima.” 8 Kibila boti Yosua wuba nata ku kibuangu ki kuvundila, khanu Nzambi kasa be tubila ko kibuangu kinkaka ki kuvundila. 9 Vakhidi kibuangu kinkaka ki kuvundila kuidi dikabu di Nzambi, dedi kilumbu ki kisabala. 10 Kibila mutu wukota ku kibuangu ki kuvundila ki Nzambi, mvandi wuvunda mu bisalu biandi bioso, dedi bo Nzambi kavundila bo kamana kuvanga bisalu biandi.

11 Diawu, tuvanganu mangolo ma kukota ku kibuangu akiokio ki kuvundila, muingi ni mutu mu befu kabua mu wowawu ntambu wu kukhambu tumukina. 12 Kibila diambu di Nzambi didi dimonyo ayi didi mangolo, mvandi dilutidi menu kena yosokua mbedi bansadilanga khonzu wadi, ayi dinnunganga kumonisa disuasana didi na kimutu kitu ki mbata ayi mayindu mitu matsi ntima. Mvandi dinnunganga kukota mu madikula,* nati mu tonzu tu mimvesi, ayi dinnunganga kumona mayindu ayi kuzabikisa mabanza matsi ntima. 13 Ayi vasi ko kivangu kidi kisuama va mesu mandi, vayi biuma bioso bidi va nyalu nguba, ayi bisi ko bisuama va mesu ma mutu no wala ku tufundisa.

14 Diawu, mu kuzaba ti tuidi nkulutu wulutidi wu zinganga Nzambi, no wukota ku diyilu, Yesu Muana Nzambi, tutatamana kuvana kimbangi matedi nandi. 15 Tuidi nkulutu wu zinganga Nzambi wulutidi no wumvisanga kulebakana kuitu, kibila nandi wuthotu mu ziphila zioso buka befu, vayi kasa sumuka ko. 16 Diawu tulenda sambila kuidi Nzambi mu lufiatu muingi tutambula nlemvu, ayi mamboti malutidi ma Nzambi ma kutusadisanga mu thangu yifuana.

5 Kibila kadika nkulutu wu zinganga nzambi, ba kumbiekilanga muingi kutuadisa ndandu kuidi dikabu va ntuala Nzambi, kuvananga makaba ayi minkhailu mu kibila ki masumu mawu. 2 Mu kuzaba ti nandi mvandi wumvanganga zinzimbala, nandi wummonisanga mvibudulu kuidi batu bakhambulu nzailu, ayi bamvanganga zinzimbala. 3 Mu kibila akiokio, nandi wumvananga minkhailu mu kibila ki masumu mandi, dedi bo kamvaninanga minkhailu mu kibila ki masumu ma dikabu.

4 Vasi ko ni mutu kalenda kuyibieka nkulutu wu zinganga nzambi, vayi Nzambi nandi wunsolanga mutu wulenda tambula kiyeku akiokio, dedi bo kasodila Aloni. 5 Bobuawu mvandi, Yesu kasa yibieka ko naveka nkulutu wu zinganga nzambi. Vayi bansola kuidi mutu wutuba mambu amama: “Ngie widi muan’ama, ayi bubu minu yeka tat’aku.” 6 Mvandi wubue tuba mu matangu mankaka: “Ngie widi nganga nzambi buka Melkizedeki, ayi wala ba nganga nzambi mvu ka mvu.”

7 Bo Klistu kaba va ntoto, nandi waba vanganga minsambu ayi mu kudila, waba lombanga kuidi Mutu no wuba wufuana muingi kunkula mu lufua, ayi batambudila minsambu miandi, kibila nandi waba kuyivananga mu kisalu ki Nzambi. 8 Kheti wuba muana Nzambi, vayi wulonguka kutumukina mu ziphasi zioso kaviokila. 9 Bo katumukina mu mambu moso,* nandi wuyiza ba wufuana muingi kuvukisa ayi kuvana luzingu lu mvu ka mvu kuidi batu boso ba kuntumukinanga. 10 Kibila Nzambi nandi wumbieka nkulutu wu zinganga nzambi dedi bo bubela Melkizedeki.

11 Mawombo tuidi muingi kutubila matedi nandi, vayi didi diambu diphasi ku masudikisa, kibila benu lumana kituka batu bakhambu fika visanga. 12 Khanu mumana ba minlongisi mipisuka, vayi nati bubu lukhidi tomba mutu wunkaka ka lulonga malongi matheti ma mambu ma Nzambi, ayi luma bue vutuka kunuanga leta* kubika kuandi bidia bingolo.* 13 Kibila woso mutu wuntatamananga kunua to leta, widi muana kilezi ayi kavuanga ko nkinza mambu masonga. 14 Vayi bidia bingolo, bidi bi batu bayonzuka mu kiphevi, kibila bawu bankubikanga mayindu mawu kadika kilumbu, muingi kuzaba kusuasisa mamboti ayi mambi.

6 Diawu, bo tuma mana kulonguka malongi matheti matedi Klistu, tufueti tatamana kukonzuka mu kiphevi mu kubika kubue longuka malongi matheti ma tusadisa kubika zikhadulu zimbi, ayi kuba kiminu mu Nzambi. 2 Malongi mammonisa kibila mbi mutu kafueti botimina, kibila mbi zikhomba banthetikilanga bankaka mioko, matedi luvulubukusu lu bafua ayi matedi lufundusu lu mvu ka mvu. 3 Ayi mawu tuala vanga boti luidi luzolo lu Nzambi.

4 Kibila mu matedi batu Nzambi kazabikisa theti, bawu babimba nkhailu wu kukuenda ku diyilu, bayiza ba kithuadi na phevi yinlongo 5 ayi kuidi bo bakikinina diambu dimboti di Nzambi ayi bamona lusakumunu* bala tambula kuntuala.* 6 Vayi boti bawu bavekuka, buna balendi kubue basadisa ko kubalula mavanga mawu. Kibila bawu badi buka ti bawu babue banda Muana Nzambi va dikunzi ayi kumfuisa zitsoni va nyalu nguba. 7 Benu luidi buka ntoto. Bo zimvula ziwombo zinnoka, ntoto wuntambulanga lusakumunu lu Nzambi, kibila wummenisanga bivatu bintuadisanga ndandu kuidi batu bavata biawu. 8 Vayi wa kubuta zitsendi, buna wusiedi ko tsadulu ayi bankuiza wusinga. Bosi tsukulu’andi, ku wuvika ku mbazu.

9 Zikhomba ziama zi luzolo, kheti tuidi mu kutubila mambu amama mu phila ayiyi, vayi tuidi lufiatu ti benu luidi mu kuluta diatila mu nzila yikiedika, kena batu bavekuka. 10 Kibila Nzambi widi wusonga, ayi kalendi zimbakana ko kisalu lumvanganga ayi luzolo lummonisanga mu dizina diandi, mu kusadisa banlongo ayi mu kutatamana kuba sadisa. 11 Vayi tuntomba muingi kadika mutu mu benu, kamonisa kiokiawu kifuza kaba va thonono, muingi kivuvu kinu kiba kisikama nati ku tsuka, 12 muingi lubika ba miolo,* vayi lulandakana kifuani ki batu bamonisa kiminu ayi mvibudulu mu zikhanu bala tambula.

13 Kibila bo Nzambi kakanikisa kusakumuna Abalahami, nandi wulevila phesi mu dizina diandi, kibila vasi ko mutu wulutidi Nzambi no kalenda levila phesi mu dizina di mutu beni. 14 Bo katuba: “Yala kusakumuna ayi yala todisa nkun’aku.” 15 Mu phila ayoyo, Abalahami wutambula lusakumunu beni, kibila wumonisa mvibudulu. 16 Kibila batu banlevanga phesi mu kusadila dizina di mutu wuba lutidi, ayi phesi beni banlevanga, kidi kidimbu kimmanisanga ziphaka zioso. 17 Bobuawu mvandi, bo Nzambi kabaka makani ma kumonisa bivisa kuidi batu bala tambula kiuka kio kialasa baluka ko, nandi wuleva phevi muingi kutsikika lukanu alolo, 18 muingi mu nzila mambu muadi amomo mo malendi baluka ko, mo mammonisa ti Nzambi kalendi vuna ko, muingi befu tumfiatilanga mu lukiebu lu Nzambi, tubaka khindusulu yala ku tusadisa kusimbidila kivuvu Nzambi ka tukanikisa. 19 Kivuvu tuidi, kidi buka kisengu kinsikimisanga dikumbi, ayi kivuvu beni, kinsikimisanga luzingu luitu ayi ki tusadisanga kuba basikama mukhambu bua. Ayi kiawu ki tunatanga nati va kibuangu vadi kurtina yinkabulanga kibuangu kilutidi kinlongo ku tempelu, 20 kibuangu kikota ntuadis’itu, muingi ku tutuadisa ndandu: Yesu no widi nkulutu wu zinganga nzambi buka Melkizedeki ayi nandi wala ba nganga nzambi mvu ka mvu.

7 Bo Abalahami kaye nunga mintinu mu mvita, ayi bo kaba vutuka, Melkizedeki ntinu wu Salem, ayi no widi nganga nzambi yi Nzambi wulutidi Zangama, wuyenda kuendengana ayi wunsakumuna. 2 Abalahami wumvana kikhuku ki kumi mu biuma bioso katuala mu mvita. Theti, dizina Melkizedeki dinsundula “ntinu wu busonga”, kubotula kuandi amomo, nandi widi ntinu wu Salem, mawu mansundula “ntinu wu ndembama.” 3 Batu basa zaba ko kilumbu kabutuka, ni kilumbu kio kafua. Vayi nandi ba kundedikisa na Muana Nzambi, no widi nganga nzambi mvu ka mvu.

4 Bukiedika, dibakala adiodio wuba mutu wunzitusu, diawu mfumu makanda Abalahami, kamvanina kikhuku ki kumi mu biuma bilutidi katuala mu mvita. 5 Madi makiedika ti, mu kutadila Minsiku, bana babutukila mu nkuna wu Levi, batambula kiyeku ki kuba zinganga nzambi, badi nsua wu kudinda kikhuku ki kumi kuidi dikabu, mawu mansudula kuidi zikhomba ziawu, kheti bawu mvawu badi nkuna wu Abalahami. 6 Dibakala adiodio no wukhambu butukila mu nkuna wu Abalahami, wutambula kikhuku ki kumi ki Abalahami ayi wusakumuna mutu no Nzambi kakanikisa biuma. 7 Mutu wukhambulu nzitusu, ba kunsakumunanga kuidi mutu widi nzitusu. 8 Batu batheti batambula kikhuku ki kumi, badi batu bamfuanga, vayi mutu wummuadi ba kuntela kimbangi ti wunzinganga. 9 Ayi tulenda tuba ti mu nzila Abalahami, nkuna wu Levi wo widi nsua wu kutambula kikhuku ki kumi, mvandi bafuta kikhuku ki kumi. 10 Kibila bo Melkizedeki kayenda kue dengana Abalahami, buna nkuna wu Levi wubutukidiabu ko.

11 Boti kinganga nzambi ki nkuna wu Levi kiba kifuana muingi kumanisa masumu ma batu, (kibila kiawu kibila bavanina Minsiku kuidi dikabu), buna kibila mbi vaba bue tombulu nganga nzambi wunkaka, no batubila ti widi “dedi mueka na Melkizedeki”, kubika kuandi widi “dedi mueka na Aloni”? 12 Kibila, ba kubalula kinganga nzambi, buna vantombulu mvandi kubalula Minsiku. 13 Kibila dibakala bantubila mambu amomo, wuyizila mu nkuna wunkaka, nkuna wo bakhambu bieka muingi kusadila va kikumu. 14 Kibila befu tuzebi buboti ti Mfumu’itu, wuyizila mu nkuna wu Yuda, vayi Mose kasa tuba ko ti zinganga nzambi, bala kuizila mu nkuna awowo.

15 Bivisa mu mawu biluta monika, bo vamonika nganga nzambi yinkaka, widi dedi mueka na Melkizedeki, 16 no wuyiza ba nganga nzambi kubika ti mu kulandakana Minsiku matedi minkuna, vayi mu mangolo mamvanga mutu kubaka luzingu lukhambu sukanga. 17 Kibila matedi nandi, bamvana kimbangi akiki: “Ngie widi nganga nzambi buka Melkizedeki, ayi wala tatamana kuba nganga nzambi mvu ka mvu.”

18 Mu phila ayoyo, bavunzikisa lutumu lutheti, kibila luidi lulebakana ayi luisi ko nkinza. 19 Kibila Minsiku, misa vedisa ko ni kiuma, vayi Nzambi wutuvana kivuvu kimboti, ayi mu nzila kivuvu beni, befu tulenda fikama Nzambi. 20 Mvandi, Nzambi wuvana Yesu kiyeku ki kuba nganga nzambi mu kuleva phesi, 21 (bukiedika, vadi babakala batambula kiyeku ki kuba nganga nzambi mukhambu tombulu kuleva phesi, vayi mutu awowo, wuyiza tambula kiyeku ki kuba nganga nzambi mu nzila kuleva phesi. Ayi Mutu beni wuleva phesi, wutuba: “Yave wuleva phesi ayi kalasa bue balula ko mayindu: ‘Ngiewu widi nganga nzambi mvu ka mvu’”), 22 diawu Yesu kayiza bela kivisa kimmonisa ti luwawanu lulutidi, luala salama. 23 Kubotula kuandi mambu amomo, vabe tombulu zinganga nzambi ziwombo, muingi kuvinginina bankaka, kibila lufua luaba kuba tulanga nkaku muingi batatamana kuba zinganga nzambi. 24 Vayi mu kuzaba ti nandi wunzinganga mu zithangu zioso, diawu balasa kumvinginina ko kuidi nganga nzambi wunkaka. 25 Mu phila ayoyo, nandi widi wufuana muingi kuvukisa baboso bamfikama Nzambi mu nzil’andi, ayi kuba dindila kuidi Nzambi, kibila nandi wunzinganga thangu zioso.

26 Kibila vantombulu befu kubaka nkulutu wu zinganga nzambi wu phila ayiyi: widi wukuikama, wukhambulu fotu, wuvedila, wukhambulu disumu, ayi no banangika ku diyilu. 27 Nandi widi disuasana na bakulutu ba zinganga nzambi, kibila vasintombulu ko nandi kuvananga minkhailu kadika kilumbu, mu kibila ki masumu mandi, ayi ma dikabu. Kibila nandi wuvanga mawu khumbu yimueka to, bo kayivana banga nkhailu. 28 Kibila batu babieka muingi baba bakulutu ba zinganga nzambi mu kulandakana Minsiku, badi bankua masumu. Vayi lukanu balevila phesi, bo bamana kuvana Minsiku, lubieka Muana Nzambi, no wuyiza ba wuvedila mu zithangu zioso.

8 Adidi diawu diambu dinkinza tuidi mu kutubila: befu tuidi Nkulutu Zinganga Nzambi wu phila ayoyo, nandi wukala ku khonzu lubakala yi kikundu kimfumu ki Nzambi ku diyilu, 2 nandi widi kisadi ku kibuangu kinlongo kinsundula tenda yikiedika, yo Yave katunga kubika kuandi mutu. 3 Kibila woso mutu widi kiyeku ki kuba nkulutu wu zinganga nzambi, wuntambikanga makaba ayi nkhailu. Diawu vaba tombulu nkulutu zinganga nzambi awowo kuvana nkhailu. 4 Boti wuba va ntoto, khanu kasa ba ko nganga nzambi, kibila vaba batu baba zinganga nzambi baba vananga makaba ayi minkhailu mu kutadila Minsiku. 5 Kibila kibuangu batu abobo bamvangila kisalu kinlongo, kidi mbonosono yi biuma bidi ku diyilu, dedi bo Mose katambudila thuadusulu bo kabe tunga tenda, kibila Nzambi wutuba: “Fueti ba keba keba mu kuvangila mambu mu kulandakana ntungulu wo yikumonisa ku mongo.” 6 Vayi Yesu wubaka kisalu kilutidi, kibila nandi widi nsadisi wu luwawanu lulutidi, lo basikikila mu phila yifuana, mu kutadila zikhanu zilutidi.

7 Boti dikabu basa bundula ko luwawanu lutheti, khanu vasa tombulu ko luwawanu lummuadi. 8 Kibila nandi wumona zinzimbala dikabu bavanga, diawu katubila: “‘Talanu, bilumbu bidi mu kufikama’ butubidi Yave, ‘bio yala vanga luwawanu lumona, na basi Isaeli badi mu nkuna wu Yuda. 9 Luwawanu alolo lumona, lusaba ko dedi mueka na lo yivanga na bakulu bawu, mu kilumbu kio yiba basisa ku Ngipiti, kibila bawu basa tatamana ko kutumukina luwawanu luama, diawu yikhambu kubue bavuila nkinza’, butubidi Yave.”

10 “‘Kibila alulu luawu luwawanu yala vanga na Isaeli, bo bilumbu beni biala vioka, butubidi Yave. ‘Yala tula minsiku miama mu bilunzi biawu ayi yala sonika miawu mu mintima miawu. Minu yala ba Nzambi’awu, ayi bawu bala ba dikabu diama.

11 “‘Ayi valasa bue tombulu ko bawu kuyilonga bawu na bawu mu kutuba: “Zaba Yave,” kibila baboso bala kunzaba kuba kuandi kilezi voti nkulutu. 12 Kibila yala monisa kiadi mu mavanga mawu makhambulu masonga, ayi yalasa bue tebukila ko moyo masumu mawu.’”

13 Bo kantuba “luwawanu lumona,” mansundula ti lukhulu lusiedi ko luvalu. Diawu kiuma kikhulu ayi kinnunanga, kieka nduka kuzimbala.

9 Mu matedi luwawanu lukhulu, muawu muba zithumu zitedi kisalu kinlongo, ayi mvandi kibuangu kinlongo va ntoto. 2 Batunga tenda, ayi ku kivinga kitheti, kuba kiuma baba tetikanga minda, meza, ayi mapha baba tambikanga Nzambi, kivinga beni ba kitedilanga Kibuangu Kinlongo. 3 Vayi kumbusa kurtina yimmuadi, kuba kivinga kinkaka baba tedilanga Kibuangu Kilutidi Kinlongo. 4 Ku kivinga beni, kuba kiuma kivangulu mu wola baba vikilanga malasi, kasu yi luwawanu bavinda wola, mu khati kasu beni muba jarro yi wola, maná, nkawu wu Aloni wo wumena biteka, ayi mamanya* maba masonama minsiku mi Nzambi. 5 Ayi va mbata kasu beni, vaba zifikula wadi zi zimbasi zi nkembu baba tedilanga bakeluba ayi mavavi mawu maba fukanga tampa* yi kasu yi luwawanu. Vayi ayiyi yisi ko thangu muingi kusudikisa kadika diambu mu matedi mambu amomo.

6 Mu kumona ti biuma bioso bivangulu mu phila ayoyo, diawu zinganga nzambi bankotilanga to ku kivinga kitheti ki tenda, muingi kuvanga kisalu kinlongo. 7 Vayi ku kivinga kimmuadi, nkulutu zinganga Nzambi to waba kotanga kuna khumbu mueka to mu mvu. Nandi kabasa kotanga ko ku kibuangu beni mukhambu nata menga muingi kuvana mu kibila ki masumu mandi, ayi mu kibila ki masumu dikabu baba vanganga mukhambu lutia luawu. 8 Phevi yinlongo yinzabikisa ti nzila yi kukuendila ku kibuangu kilutidi kinlongo ku diyilu, yisa ba ko yizabakana bo tenda yitheti va ntoto yiba yitelama. 9 Tenda beni yidi mbonosono yi mambu ma thangu ayiyi. Mu kutadila thuadusulu ayoyo, diawu bamvaninanga makaba ayi minkhailu. Vayi makaba beni ayi minkhailu, bisi ko bifuana muingi kudiodisa kilunzi ki mutu wumvanga kisalu kinlongo. 10 Makaba beni ayi minkhailu mitedi to bidia, malavu ayi ziphila ziwombo zi kuyidiodisa. Ziawu ziba zithuadusulu matedi nyitu, ayi ziba to tsundu nati mu thangu Nzambi katsikika muingi kuludika biuma.

11 Vayi bo Klistu kayiza buka nkulutu zinganga nzambi mu matedi mambu mamboti mamonika, nandi wukota ku tenda yilutidi ayi yivedila yikhambu vangulu mu mioko mi batu, mawu mansundula yisi ko yi ntoto. 12 Nandi wukota ku kibuangu kilutidi kinlongo, kubika ti na menga ma zikhombo ayi ma bana ba zingombi, vayi na menga mandi veka, ayi wuvana mawu khumbu yimueka to, muingi tubaka khudulu yi mvu ka mvu. 13 Kibila boti menga ma zikhombo, ma zingombi zimbakala ayi dibombi* bavikila bana ba zingombi, baba vindanga mawu kuidi batu basumuka muingi kuba vedisa ayi baba batu badiodila mu nyitu, 14 buna tuidi lufiatu ti, menga ma Klistu no wukivana buka nkhailu wu khambulu disumu kuidi Nzambi, mu nzila phevi yi mvu ka mvu, wala vedisa kilunzi kitu, mu kibila ki mavanga ma kinsuni muingi tuvanga kisalu kinlongo, kuidi Nzambi yi monyo.

15 Diawu nandi kadidi nsadisi wu luwawanu lumona, muingi batu Nzambi kasola batambula lukanu lu kiuka ki mvu ka mvu, kibila vaba mutu wufua muingi kuba kula mu nzila khudulu, mu kibila ki masumu bavanga mu thangu luwawanu lukhulu. 16 Kibila mutu na kuvanga luwawanu na Nzambi, vantombuluanga mutu beni kufua, 17 muingi luwawanu luba luvalu vantombulu mutu kufua, kibila boti vasi mfua ko mutu,* buna luwawanu beni luisi ko luvalu. 18 Diawu luwawanu lutheti luyiza bela to luvalu bo batengula menga. 19 Kibila bo Mose kamana kuzabikisa zithumu zioso zi Minsiku kuidi dikabu, nandi wusobikisa menga ma bana ba zingombi ayi ma zikhombo na nlangu, ayi wubonga kitendi ki nledi wu benga ayi wuzinga kiawu mu mua nti wu hissopo, bosi wuvinda mawu mu buku yi minsiku ayi kuidi dikabu, 20 ayi wutuba: “Amama madi menga ma luwawanu lo Nzambi ka lutuma muingi lutumukina.” 21 Nandi mvandi wuvinda menga mu tenda, ayi mu bisadulu bioso bansadilanga mu kisalu kinlongo. 22 Bukiedika, mu kutadila Minsiku, nduka biuma bioso bivedusu mu menga, vayi boti vasintengulu ko menga, buna valendi ba ko nlemvu wu masumu.

23 Diawu vaba tombulu biuma bimfuanikisa biuma bidi ku diyilu, bivedusu mu phila ayoyo, vayi biuma bidi ku diyilu bintombuluanga minkhailu milutidi. 24 Kibila Klistu kasa kota ko ku kibuangu kilutidi kinlongo kivangulu mu mioko mi batu, kio kimfuanikisa kiuma ki kiedika, vayi nandi wuyenda ku diyilu. Mu phila ayoyo, nandi wuyenda vantuala Nzambi mu kibila kitu. 25 Vabasa tombulu ko nandi kukivana zikhumbu ziwombo, dedi bo nkulutu wu zinganga nzambi, kaba kotilanga kadika mvu ku kibuangu kilutidi kinlongo, kubika ti na menga mandi veka. 26 Boti buawu, khanu vaba tombulu nandi kutovuka khumbu ziwombo, tona vana thonono nza. Vayi buabu, mu thangu yi tsuka yi nza ayiyi, nandi wukivana khumbu yimueka to muingi kumanisa masumu mu nzila nkhailu’andi. 27 Ayi dedi bo woso kua mutu katambudila nzengulu yi kufua khumbu yimueka to, vayi kuntuala wala tambula lufundusu kuidi Nzambi, 28 buawu mvandi Klistu kayivana khumbu yimueka to, muingi kunata masumu ma batu bawombo, ayi mu khumbu yimmuadi kala bue kuiza, kalasa bue kuiza ko muingi kubue manisa masumu, vayi wala kuiza vukisa baboso bamvingila mu phuila phulusu.

10 Diawu mu kumona ti Minsiku midi to mbonosono yi mambu mamboti mala kuiza, miawu milendi manisa ko masumu ma batu bambuongiminanga Nzambi, mu kutadila minkhailu ayi makaba bantatamananga kuvana kadika mvu. 2 Boti minkhailu baba vananga miba vanga kuba bavedila, buna vabasa tombulu ko kutatamana kuvananga minkhailu beni kadika mvu. Kibila boti batu bamvanganga kisalu kinlongo beka bavedila, khanu basiedi ko fotu mu masumu mawu. 3 Vayi minkhailu amiomio baba vananga kadika mvu, miaba kuba tebulanga moyo ti bawu baba batu ba masumu. 4 Kibila menga ma zingombi zimbakala ayi ma zikhombo, malendi manisa ko masumu.

5 Diawu, bo Klistu kayiza va nza, nandi wukamba Nzambi: “Ngie wumanga kubue kikinina minkhailu ayi makaba ma bibulu, diawu wukhubikila nyitu yi kinsuni. 6 Ngie wumanga kubue kikinina minkhailu miviku, ni minkhailu mi kutambudila nlemvu wu masumu.’ 7 Diawu minu yitubila: ‘Yidi wukubama muingi kuvanga luzolo luaku a Nzambi’ama, (dedi bo busonimina mu masonoko matedi minu).” 8 Theti nandi wutuba: “Ngie wumanga kubue kikinina minkhailu, makaba, minkhailu miviku ni minkhailu mi kutambudila nlemvu wu masumu.” Minkhailu mio bamvananga mu kutadila Minsiku. 9 Bosi nandi wutuba: “Yidi wukubama muingi kuvanga luzolo luaku.” Mu phila ayoyo, nandi wumanisa phila yitheti, muingi kusikika phila yimmuadi. 10 Mu kibila ki “luzolo beni,” befu ba tuvedisa khumbu yimueka to, mu nzila nkhailu wu nyitu yi Yesu Klistu.

11 Kubotula kuandi amomo, zinganga nzambi zioso bambanga bakubama muingi kuvanga kisalu kiawu kinlongo kadika kilumbu, ayi kuvana miomiawu minkhailu khumbu ziwombo, vayi minkhailu beni misiandi ko mifuana muingi kumanisa masumu. 12 Vayi mu khumbu yimueka to nandi wuvana nkhailu wumueka mu kibila ki masumu, ayi wukala ku khonzu yi lubakala lu Nzambi. 13 Kutona mu thangu beni, nandi waba temina nati mu thangu bala tula zimbeni ziandi zioso ku tsi bitambi biandi. 14 Kibila mu nzila nkhailu wumueka to, nandi kavedisila mu khumbu yimueka to baboso badi mu kuvedusu. 15 Kubotula kuandi amomo, phevi yinlongo mvandi, yi tuvana kimbangi mu kutuba: 16 ‘“Alulu, luawu luwawanu yala vanga yawu, bo bilumbu beni biala vioka, butubidi Yave. ‘Yala tula minsiku miama mu bilunzi biawu, ayi yala sonika miawu mu mintima miawu.’” 17 Bosi nandi wubue tuba: “Ayi yalasa bue tebukilanga ko moyo masumu mawu, ayi mambu bavanga muingi kulevula minsiku.” 18 Boti Nzambi wulemvukila masumu amomo, buna vasi bue tombulu ko minkhailu muingi kutambula nlemvu wu masumu.

19 Diawu zikhomba, mu kuzaba ti tueka nsua wu kusadila nzila yi kukotila ku kibuangu kilutidi kinlongo* mu kibila ki menga ma Yesu, 20 nzila yimona ayi yimonyo, yo nandi ka tuzibudila, mu kubotula kurtina, yinsundula nyitu’andi, 21 ayi mu kuzaba ti tuidi nganga nzambi yilutidi va khati dikabu di Nzambi, 22 diawu, bika tufikama mu ntima woso ayi mu kiminu ki kiedika, mu kuba ntima ayi kilunzi kidiodila mu mambu mambi, ayi nyitu basukula mu nlangu wudiodila. 23 Diawu, tusimbidilanu buboti kivuvu kitu ki kiedika mukhambu vonga, kibila mutu wu tukanikisa kiawu, widi wukuikama. 24 Ayi bika tumonisa ti tumvuanga nkinza bankaka, mu kuyikindisa mu luzolo ayi mu mavanga mamboti, 25 mu kubika ba kifu ki kukhambuanga mu zikhutukunu, dedi bo bankaka bamvangilanga, vayi tufueti kuyikindasana befu na befu. Ayi tufueti luta vanga mawu mu kuzaba ti, kilumbu ki Nzambi kima fikama.

26 Kibila befu kutatamana kuvola masumu mu lutia luitu kheti mu kuba nzailu yi kiedika, buna vasiedi ko nkhailu balenda vana muingi kubaka nlemvu wu masumu beni. 27 Vayi, vala ba lufundusu lungolo, ayi nganzi yi Nzambi, yala tulula batu bammanga kuntumukinanga. 28 Woso mutu wummanga kutumukina Minsiku mi Mose, bafueti kumvonda, mukhambu kummona kiadi, mu kutadila kimbangi ki batu buadi voti batatu. 29 Buabu buidi lummuena? Bukiedika ti mutu no wummanga kutumukina Muana Nzambi, no wukhambu vana luvalu menga ma luwawanu, mo bamvedisila, ayi no wumvueza phevi yi Nzambi yo yimvananga mamboti malutidi, kasinkuiza luta tambula ko tsembolo? 30 Kibila befu tuzebi buboti Mutu no wutuba mambu amama: “Minu yidi nsua wu kulundila nganzi, ayi kuvutudila mambi.” Mvandi tuzebi mutu wutuba: “Yave wala fundisa dikabu diandi.” 31 Didi diambu dimbi mutu kutambula lufundusu lunkuizilanga kuidi Nzambi yi monyo.

32 Diawu, tatamananu kutebukila moyo phila lukindimina mu mambu maphasi luviokila, bo luyiza baka nzailu yikiedika. 33 Khumbu ziwombo benu ba luvueza va nyalu nguba ayi ba lutuadisa ziphasi, ayi khumbu zinkaka, benu luaba banga va khonzu yi batu baba viokila mu mambu amomo. 34 Kibila benu lumonisa mamboti kuidi bo baba mu buloku, ayi lukikinina muingi ba luvinza biuma binu, kibila benu luzebi ti luidi biuma bilutidi ayi biala kadidila.

35 Diawu, bikanu kuvonga mu kumonisa kibakala, kibila benu kuvanga mawu, luala baka lusakumunu luwombo. 36 Kibila vantombulu benu kutatamana kukindama muingi luba bafuana mu kutambula mambu Nzambi ka lukanikisa. Vayi theti lufueti vanga luzolo luandi. 37 Kibila “mua nkadu to wunkambu,” “mutu no wunkuiza, wala tuka ayi kasi bue kala ko kisina” 38 “Vayi kisadi kiama kisonga, wala zingila mu kibila ki kiminu kiandi,” vayi “na kuvutuka mbusa, yalasa kuangalala ko mu nandi.” 39 Kibila befu tuisi ko mu nkangu wu batu bamvutukanga mbusa muingi kubungu, vayi tuidi mu nkangu wu batu badi kiminu, muingi kutambula luzingu.

11 Kiminu kinsundula kuba lufiatu ti mambu tumvingila mala salama. Ayi kidi mbonosono yi bivisa bi mambu tukhambu monanga. 2 Kibila mu nzila kiminu beni, batu mu thangu yikhulu batambula bivisa ti baba lunungu va meso ma Nzambi.

3 Mu kiminu, befu tunkikinina ti biuma bioso bidi ku diyilu ayi va ntoto, bivangulu mu luzolo lu Nzambi. Diawu biuma bio tummonanga biyizila mu biuma tukhambu monanga.

4 Mu kiminu, Abeli wuvana kuidi Nzambi nkhailu wuluta ba luvalu kena wo Kaini kavana. Mu kibila ki kiminu beni, nandi wutambula kimbangi ti wuba mutu wusonga, kibila Nzambi wukikinina minkhailu miandi. Ayi kheti wufua, nandi wukhidi kolukanga mu nzila kiminu kiandi.

5 Mu kiminu, Enoki bannata muingi kabika mona ziphasi zi lufua, ayi basa bue kummona ko, kibila Nzambi wunzimbisa. Vayi ava bannata, nandi wutambula kimbangi ti wuba lunungu va mesu ma Nzambi. 6 Kubotula kuandi amomo, mutu wukhambulu kiminu kalendi kuangidika ko Nzambi, kibila mutu wuntomba kuba kikundi na Nzambi, kafueti kikinina ti nandi widi ayi wunsakumunanga batu boso ba kuntombanga mu bukiedika.

7 Mu kiminu, Nowa bo kamana kutambula ndubu yi Nzambi mu matedi mambu mo kama monikiniabu ko, nandi wutumukina* Nzambi ayi wutunga nzaza muingi kuvukisa dikanda diandi. Ayi mu kibila ki kiminu kiandi, nandi wufundisa nza yimvimba ayi wuyiza ba mutu wusonga mu kibila ki kiminu beni.

8 Mu kiminu, Abalahami wutumukina bo Nzambi kandinda kabasika ku tsi’andi, ayi wuyenda ku kibuangu kio kayiza tambula buka kiuka. Nandi wuyenda kheti kasa zaba ko kuidi kaba kuenda. 9 Mu kiminu, nandi wuzingila buka nzenza ku ntoto bankanikisa ayi waba kalanga kuna mu zitenda na Isaki ayi Yakobi, batu bayiza vua yandi kiuka beni. 10 Kibila nandi waba vingila divula didi lusersu lukiedika, lo bafikula ayi batunga kuidi Nzambi.

11 Mu kiminu, Sala wubuta muana, kheti phunga yi kubutila yivioka, kibila waba tadilanga Nzambi no wumvana lukanu alolo, Mutu wukuikama. 12 Diawu, mu nzila dibakala dimueka no waba monikina buka ti wufua, mubutukila bana bayiza ba bawombo buka zimbuetila, ayi thalu yi bana beni yiyiza ba buka nsengisini widi mu ndeku ḿbu.

13 Batu boso abobo, bafua na kiminu kheti basa tambula ko biuma bioso ba bakanikisa. Vayi bamuena biawu ku kinanu, bakikinina biawu mu mayangi ayi bayizabikisa va nyalu nguba ti baba zinzenza, ayi baba zinga mu mua thangu ku ntoto beni. 14 Batu bankolukilanga phila ayoyo, bammonisanga ti badi mu kutomba mu bukiedika kibuangu kiawu veka. 15 Vayi, boti batatamana kuyindula ku kibuangu baba, khanu batomba luaku lu kubue vutuka kuna. 16 Vayi bawu baba tomba kubaka kibuangu kilutidi, kimfumina ku diyilu. Diawu Nzambi kasa mona ko zitsoni kuba Nzambi’awu, kibila wuba kubikila divula.

17 Mu kiminu, Abalahami bo banthota kuidi Nzambi, mu kutala mu kumona wuvana Isaki buka nkhailu. Mutu no wutambula zikhanu mu mayangi, wubina vana muan’andi wumueka to buka nkhailu, 18 kheti bankamba mambu amama: “Mu Isaki muawu muala kuizila nkun’aku.” 19 Vayi nandi wuba lufiatu ti Nzambi kalenda vulubusa Isaki mu bafua. Ayi mawu maba kifuani ki mambu mankuiza monika.

20 Mvandi mu kiminu, Isaki wusakumuna Yakobi ayi Ezau mu kuba kamba mambu mankuiza monika kuntuala.

21 Mu kiminu, bo Yakobi kaba nduka kufua, wusakumuna kadika muana wu Yozefi ayi wusambila kuidi Nzambi mu thangu kaba singama* mu nkawu’andi.

22 Mu kiminu, Yozefi bo kaba nduka kufua, wuyoluka matedi mbasukulu yi bana ba Isaeli ku Ngipiti, ayi wuvana zithuadusulu matedi mimvesi miandi.

23 Mu kiminu, Mose bansueka kuidi matata mandi mu zingonda zitatu bo kamana kubutuka, kibila bawu bamona ti muana beni wuba beni kitoko, diawu bakhambu muena boma kulevula nsiku wu ntinu. 24 Mu kiminu, bo Mose kayiza ba nkulutu, wumanga bantedila muana wu muana wunkietu wu Falawo. 25 Nandi wusola kutovuka va kimueka na dikabu di Nzambi, kena kubaka zinyenzi zi mua thangu zi masumu, 26 kibila kuviokila mu mambu matsoni mu kuba mutu wusolo kuidi Nzambi, kiba kimvuama kilutidi kena kimvuama ki Ngipiti, kibila waba sikikanga thalu mu mfutu kala tambula. 27 Mu kiminu wubotuka ku Ngipiti mukhambu mona boma ntinu, kibila nandi wuba wukuikama ayi wuba buka ti nandi waba mona mutu wukhambu monikanga. 28 Mu kiminu, nandi wukemba nkungi wu Pasika ayi wuvinda menga mu mielu muingi mvondi kabika kuvonda bana bawu batheti.

29 Mu kiminu, dikabu di Isaeli basabuka ḿbu wubenga mu ntoto wuyuma, vayi bo basi Ngipiti bameka kusabuka, bawu badiama mu ḿbu.

30 Mu kiminu, bo bamana kuzungidila divula di Yeliko mu sambuadi di bilumbu, bibaka bi divula beni bibua. 31 Mu kiminu, Laabi nkietu wu kindumba kasa fua ko va kimueka na batu bamanga kutumukina, kibila nandi wuyamba buboti minlenga mambu.

32 Mbi binkaka yilenda bue tuba? Kibila thangu yidi yikhufi muingi kutubila matedi Ngidioni, Balake, Sansão, Yefeta, Davidi, Samueli ayi matedi mimbikudi minkaka. 33 Mu kiminu, bawu banunga mintinu, batuadisa busonga, batambula zikhanu, bazibika miunu mi zikhosi, 34 bazimisa mbazu, bavuka bo babina kuba vonda mu mbedi, baba vana mangolo mu thangu baba balebakana, batambula mangolo muingi kununga mimvita ayi banunga minkangu mi masodi. 35 Mvandi, bakietu batambula batu bawu bafua mu luvulubukusu, vayi bankaka baba vanga phasi kibila basa kikinina ko kulevula kiminu kiawu, muingi babaka luvulubukusu lulutidi. 36 Bankaka batambula lunungu mu kuviokila mu zimvuezolo ayi mu kuba bula khuba. Kubotula kuandi amomo, mvandi baba kanga mu ziphanga ayi baba tula mu buloku. 37 Bankaka ba baviva mamanya, baba thota, baba zenga mu bikuaku, baba vondila mu zimbedi, baba vuatanga minkanda mi mamemi ayi mi zikhombo, baviokila mu tsatu, baba vangila mambu mambi 38 ayi basa ba ko nkinza kuidi batu mu nza. Baba kue diatanga mu zithandu, mu miongo, minsuku mi mamanya ayi mu mabulu ma ntoto.

39 Vayi kheti batu abobo batambula kimbangi ti baba lunungu va mesu ma Nzambi mu kibila ki kiminu kiawu, vayi basa tambula ko mambu baba kanikisa, 40 Kibila Nzambi wu tukubikila biuma bilutidi, ayi muingi bawu babika ku tutuamina kuba batu bavedila.

12 Mu kumona ti tuidi nkangu wunneni wu zimbangi badi mu kutuzungidila, diawu tufueti loza kizitu kioso ayi disumu dilenda tutula nkaku, ayi mu kukindama tufueti tatamana kuduma zithinu, 2 mu kusikika thalu’itu kuidi Yesu Mutu Babieka Muingi Kuvedisa kiminu kitu. Mu kuba mu mayangi mu kibila ki mambu mamboti bankanikisa, nandi wukikinina kutovuka ayi kufuila va dikunzi, mu kukhambu sikika thalu mu zitsoni kaviokila, mu kibila akiokio nandi wukala ku khonzu lubakala lu kikundu ki kimfumu ki Nzambi. 3 Diawu, sikikanu thalu kuidi mutu no wuvibidila batu ba masumu, mu thangu baba kumfinga, baba vanga mambu muingi ku yituadisa ziphasi, muingi lubika lebakana ayi lubika vonga.

4 Mu nzingu awowo luidi mu kunuana na masumu, benu lutukidiabu ko mu kitesu kio kintombulu kufua. 5 Ayi lumana zimbakana mambu amama yilukamba mu kuba bana bama: “Muan’ami bika kulenza tsembolo yi Yave, ayi bika kuba mu kiunda bo nandi ka kuvana malongi. 6 Kibila Yave wunsembanga baboso kanzolanga, ayi wumbulanga woso mutu kantadila buka muan’andi.”

7 Benu munkindiminanga mu kibila ki tsembolo luntambulanga. Nzambi wu kulutadilanga buka bana. Buabu bukiedika ti, vadi muana wukhambu tambulanga tsembolo kuidi tat’andi? 8 Vayi boti benu boso luisa tambula ko tsembolo beni, buna luisi ko bana bandi bakiedika. 9 Mvandi kubotula kuandi amomo, matata mitu baba ku tuvananga tsembolo, ayi befu tuaba ku bakinzikanga. Buabu bukiedika ti, vasintombulu ko kuluta tumukina Tat’itu yi luzingu lu kiphevi muingi tuzinga? 10 Kibila bawu ba tusemba mu mua thangu mu kutadila mambu bawu baba muena ti, madi mamboti. Vayi Nzambi kamvangilanga mawu muingi ku tutuadisa ndandu, muingi tuba banlongo buka nandi. 11 Bukiedika, vasi ko mutu wumbanga mu mayangi bo kantambula tsembolo, vayi wumbanga mu kiunda. Ayi mutu widi wukubama muingi kulonguka, wumbakanga ndandu mu yawu, kibila tsembolo beni yintuadisanga ndembama ayi busonga.

12 Diawu, kindisanu makungulu ayi malu ma batu badi bavonga, 13 ayi tatamananu kuludika zinzila zinu muingi batu babela binama, babika kubue fumbuka, vayi babeluka. 14 Tatamananu kutuadisa ndembama ayi kuba banlongo va khati batu boso, kibila benu kukhambu vanga mawu, lualasa mona ko Mfumu. 15 Tatamananu kuba keba keba, muingi ni mutu mu benu kabika kuzimbisa luaku lu kutambula mamboti malutidi ma Nzambi, ayi muingi ni nti wu kiyimbu wubika mena va khat’inu, muingi kubivisa bankaka ayi kutuadisa ziphasi. 16 Ayi banu keba keba muingi ni mutu mu benu kabika vanganga butsuza, ni kukhambu vuanga nkinza mambu ma kiphevi buka Ezau, no wuvingisa luaku lu kuba muana wutheti mu kibila ki lulonga lu bidia. 17 Kibila benu luzebi ti, kuntuala bo nandi kaba tomba kutambula lusakumunu beni, basa nkikinina ko kibila kheti waba tomba kuvutula luaku kaba mu kudila, vayi kasa nunga ko.

18 Kibila benu lusa fikama ko ku mongo wo lulenda simba wo wulema mbazu, ko kumonika dituti di kitombi, kivuka, 19 ko kuyuwakana tulumbeta ayi mbembu yiyoluka. Bo dikabu bayuwa mbembu beni, bawu badinda muingi babika kubue bakamba ni kiuma. 20 Kibila khanu basa nunga ko kulandakana lutumu alulu: “Kheti kibulu kia kufikama ku mongo beni, buna bafueti kivondila mu mamanya.” 21 Mvandi mambu maba monika kuna, maba mambu maboma, diawu Mose katubila: “Yidi mu kutitubuka mu boma.” 22 Vayi benu luidi bafikama ku mongo wu Sioni, divula di Nzambi yi monyo, dinsundula Yelusalemi yi diyilu kuidi bivevi na bivevi bi zimbasi, 23 zidi zikutakana va kimueka, ayi kimvuka ki bana batheti ba Nzambi, badi mazina masonama ku diyilu, ayi ko kuidi Nzambi mfundisi wu baboso, ayi mvandi ko kuidi batu basonga badi luzingu lu kiphevi, bo bakituka bavedila. 24 Ayi ko kuidi Yesu nsadisi wu luwawanu lumona, mvandi ko kuidi menga nandi katengula, mo manluta kolukanga buboti kena menga ma Abeli.

25 Diawu, banu keba keba muingi lubika lenza mutu no widi mu kutuba. Kibila boti batu balenza mutu no waba ku bavananga zindubu zi Nzambi va ntoto basa vuka ko, buna befu mvitu tualasa vuka ko befu kukhambu kuwa mutu no widi mu kukoluka kutona ku diyilu. 26 Mu thangu beni mbembu yi Nzambi yititumuna ntoto, vayi bubu nandi wukanikisa: “Yala bue titumuna kubika to ntoto, vayi mvandi diyilu.” 27 Kikuma “yala bue” kimmonisa ti, Nzambi wala botula biuma bio kala nyikuna, biawu binsundula biuma bio Nzambi kakhambu vanga, muingi kuvingisa biuma bio biala khambu nyikuka. 28 Diawu mu kuzaba ti, tuala tambula Kintinu kio kiala khambu nyikuka, tufueti tatamana kutambula mamboti malutidi ma Nzambi, mo mankuiza tusadisa kuvanga kisalu kinlongo ki Nzambi, mu phila yifuana, mu lukinzu ayi mu nzitusu. 29 Kibila Nzamb’itu widi buka mbazu yintululanga.

13 Bika lutatamana kumonisa luzolo lu kikhomba. 2 Tatamananu kuyamba zinzenza, kibila mu kuba khadulu ayoyo, bawombo mukhambu zaba, bayamba zimbasi. 3 Tatamananu kutebukilanga moyo batu badi mu buloku, buka ti benu mvinu luidi yawu mu buloku. Mvandi tebukilanganu moyo batu badi mu kuviokila mu zikhuamusu, kibila benu mvinu lukhidi zingila va ntoto. 4 Baboso bafueti kinzika dikuela, nnuni ayi nkazi, bafueti tatamana kukinzika luwawanu bavanga, kibila Nzambi wala fundisa batu bamvanganga butsuza ayi kiphinga. 5 Phil’inu yi kuzingila yifueti monisa ti, benu luisi ko luzolo mu zimbongo, vayi lufueti kuangalala mu biuma luidi. Kibila Nzambi wutuba: “Minu yalasa kubika ko ayi yalasa kukuekula ko.” 6 Muingi tuba kibakala ayi kutuba: “Yave nandi nsadisi’ama, yilendi mona ko boma. Diambu mbi mutu kalenda kuphanga?”

7 Tatamananu kutebukilanga moyo batu ba kulutuadisa, ayi ba kululonganga diambu di Nzambi, ayi bo lummona ndandu bambakanga mu zikhadulu ziawu zimboti, landakananu kifuani kiawu.

8 Yesu Klistu widi nonandi, kutona kuandi kibe yono, bubu ayi mvu ka mvu.

9 Bikanu kuvukumuka mu kulandakana malongi maviakana batu bankaka banlonganga, kibila bulutidi ntima kutambula khindusulu mu mamboti malutidi, kena mu bidia bikhambu tuadisanga ndandu kuidi batu bankuazukilanga mu biawu.

10 Befu tuidi kikumu ayi batu bamvanganga kisalu kinlongo ku tenda, basi ko nsua wu kudia biuma bidi va kikumu beni. 11 Kibila bibulu bio baba botulanga menga muingi nkulutu wu zinganga nzambi kanata ku kibuangu kilutidi kinlongo ayi kuvana buka nkhailu mu kibila ki masumu, baba vikanga biawu ku nganda divula. 12 Diawu, Yesu mvandi bamvondila ku nganda mielu mi divula, muingi kuvedisa dikabu mu menga mandi. 13 Diawu, ndoko tuendengana ku nganda divula, mu kukikinina zisoni zio nandi kaviokila. 14 Kibila tuisi ko akuku divula diala kadidila, vayi tuidi mu kutatamana kutomba divula dio dinkuiza. 15 Mu nzil’andi, tutatamananu kuvana kuidi Nzambi minkhailu mi kunzitisa, mawu mansundula, mambu mambasikilanga mu munu’itu, mamvananga kimbangi va nyalu nguba matedi dizina diandi. 16 Kubotula kuandi amomo, bikanu kuzimbakana kuvangilanga bankaka mamboti, ayi kukabilanga bankaka biuma luidi, kibila minkhailu amiomio, minkuangidikanga Nzambi.

17 Tumukinanu batu ba kulutuadisa, ayi luba kinzikanu, kibila bawu ba lukengidilanga ayi bala vana kipholo kuidi Nzambi mu kisalu kiawu, muingi bavangila kiawu mu mayangi, kubika ti mu nganzi, kibila khanu mawu mankuiza lutuadisa ziphasi.

18 Tatamananu ku tunatanga mu minsambu, kibila tuidi lufiatu ti tuidi kilunzi kidiodila, mu kuzaba ti tuntomba kuba batu bantubanga kiedika mu mambu moso. 19 Vayi bulutidi, minu yi kulukindisa lutatamana kusambilanga muingi minu yibaka luaku lu kubue kuiza kuidi benu.

20 Bika Nzambi yi ndembama, no mu nzila menga ma luwawanu lu mvu ka mvu, wuvulubusa nsungi wu mamemi wulutidi mu bafua, wunsundula Mfumu’itu Yesu, 21 kaluwesa biuma bioso bimboti muingi luvanga luzolo luandi, ayi mu nzila Yesu Klistu, ka tusadisa kuba batu bamboti va ntual’andi. Bika nandi katambula nkembu wu mvu ka mvu. Amem.

22 Diawu zikhomba, yi kulukindisa luyuwa mu mvibudulu mambu amama makhindusulu, kibila nkanda awuwu yibe lusonikina, muisi ko beni mambu. 23 Yintomba luzaba ti khomb’itu Timoti, wubasikidi mu buloku. Na kufika kuiza akuku, buna tuala kuiza yandi muingi kuiza lutala.

24 Vananu zimboti ziama kuidi baboso bantuamanga ntuala va khat’inu, ayi kuidi banlongo boso. Zikhomba ku Itália, ba kuluveka zimboti.

25 Bika mamboti malutidi ma Nzambi, maba kuidi benu boso.

Lit: “wuyiza tambula dizina dilutidi dimboti kena di zimbasi.”

Yinsundula nyitu yidi menga.

Voti: “mudenginina mimvesi.”

Lit: “bo kayiza ba wukubama.”

Yinsundula malongi matheti ma Kibibila.

Binsundula malongi ma phinda ma Kibibila.

Lit: “mangolo.”

Voti: “nza yinkuiza.”

Voti: “biyemba.”

Lit: “mabaya ma luwawanu.”

Voti: “tampa yi kithuadi.” Kikuma ki kingeleko tampa, kinsundula mvandi nkhailu mutu kamvananga muingi Nzambi kanlemvukila.

Voti: “ḿbufu.”

Mansundula lufua lu batu voti lu bibulu.

Kinsunduka ku diyilu.

Voti: “wuba boma bu Nzambi; wukinzika Nzambi.”

Voti: “kuekama.”

    Zibuku mu Ibinda (2008-2025)
    Basika
    Kota
    • Ibinda
    • Kufila
    • Phila Wuntombila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Zithuadusulu bu Kusadila
    • Nsiku wu no Wuvuidi
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Kota
    Kufila