KISUEKULU KI ZIBUKU MU KHONDI MAYO
Kibanga ki Nsungi
KISUEKULU KI ZIBUKU MU KHONDI MAYO
Ibinda
  • KIBIBILA
  • BILONGULU
  • ZIKHUTUKUNU
  • w24 Ngonda Yintatu zitsyel. 20-25
  • Benu Luba ku Kitombi—Vayi Bubu Lueka ku Kiezila

Tsielu ayiyi yisi ko video ayoyo

Lemvuka, video ayiyi yisinkuiza sika ko kibila diambu dimbi dibe monika.

  • Benu Luba ku Kitombi—Vayi Bubu Lueka ku Kiezila
  • Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2024
  • Mua Mintu mi Malongi
  • Malongi Mankaka madi Nguizani
  • TUBOTUKA KU KITOMBI
  • TATUKA KITOMBI
  • “TATAMANANU KUDIATA BANGA BANA BAKIEZILA”
  • Makani Wumbaka Malenda Monisa ti Wumfiatilanga mu Yave
    Nzingulu ayi Kisalu Kitu ki Buklistu—Thuadusulu yi Zikhutukunu—2023
  • Tusa Zaba ko Mamoso
    Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2025
  • Ngie Zebi Disuasana Matedi Kiedika ayi Luvunu?
    Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2024
  • Longuka mu Mambu Matsuka ma Babakala Bakuikama
    Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2024
Tala Mankaka
Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2024
w24 Ngonda Yintatu zitsyel. 20-25

DILONGI 12

NKUNGA 77 Muinda mu Nza yi Kitombi

Benu Luba ku Kitombi—Vayi Bubu Lueka ku Kiezila

“Benu luba ku kitombi, vayi bubu lueka ku kiezila.”—EFE. 5:8.

MAMBU TUANLONGUKA

Tuemmona mbi tulenda longuka mu kifuani ki kiezila ayi kitombi bansadila mu buku Efeso kapu 5.

1-2. (a) Mambu mbi mvuala Polo kaba viokila mu thangu kasonikina nkanda kuidi basi Efeso? (b) Biuvu mbi tunkuiza baka mimvutu?

MU THANGU kaba mu buloku ku Loma, mvuala Polo waba tomba kukindisa zikhomba ziandi. Nandi kasa ba ko luaku lu kue batala diawu ka basonikina minkanda muingi kubafila. Wumueka mu minkanda amiomio wusonikina kuidi basi Efeso mu mvu 60 ove 61 T.K.—Efe. 1:1; 4:1.

2 Nduka kumi di mimvu kumbusa ava kaba mu buloku, Polo wuviokisa mua thangu ku Efeso muingi kulonga ayi kusamuna zitsangu zimboti. (Mava. 19:​1, 8-10; 20:​20, 21) Nandi waba zolanga beni zikhomba ziandi, diawu kaba tombila ku basadisa muingi bakuikama mu Yave. Vayi kibila mbi kasonikina kuidi Baklistu basolu matedi kitombi ayi kiezila? Malongi mbi baklistu boso balenda longuka mu minkanda mioso mvuala Polo kasonika? Tuemmona mimvutu mi biuvu abiobio.

TUBOTUKA KU KITOMBI

3. Kifuani mbi mvuala Polo kasadila mu nkanda kafila kuidi basi Efeso?

3 Mvuala Polo wusonikina Baklistu ku Efeso: “Benu luba ku kitombi vayi bubu lueka ku kiezila.” (Efe. 5:8) Mvuala Polo wusadila kifuani kitombi ayi kiezila muingi kutubila phila basi Efeso ba baludila nzingulu’awu. Tuemmona kibila mbi mvuala Polo katubila ti basi Efeso “baba ku kitombi.”

4. Mu phila mbi basi Efeso babela ku kitombi ki binganga?

4 Kitombi ki binganga. Ava balonguka kiedika ayi kuba Baklistu, basi Efeso baba vanganga mambu maba kithuadi na binganga bi luvunu. Ku divula di Efeso kuawu kuba tempelu yi nzambi baba tedilanga Alitemi, bawombu mu thangu yikhulu baba kinzikanga tempelu beni. Batu baba buongiminanga kuna baba kithuadi ayi mbuongimini yi luvunu. Bitumba bi nzambi Alitemi baba vanganga ayi baba sumbisanga kuna, luba lungosu baba bakilanga beni zimbongo. (Mava. 19:​23-27) Mvandi, divula beni diba beni dizabakana kibila kuawu baba vangilanga minkisi.—Mava. 19:19.

5. Mu phila mbi basi Efeso babela ku kitombi mu mayindu?

5 Kitombi mu mayindu. Basi Efeso baba vanganga beni kitsuza ayi babasa monanga ko zitsonyi bifu biawu bimbi. Mu bisavu ayi minkungi mi binganga, baba zolanga kukoluka mambu mamvindu. (Efe. 5:3) Basi Efeso “bazimbisa mayindu moso mamboti,” mansundula “mu khambu mona kiunda.” (Efe. 4:​17-19) Ava bazaba mamboti ayi mambi kilunzi kiawu kiabasa ku batatisanga ko, diawu mvuala Polo katubila “mayindu mawu madi ku kitombi ayi basi ko kivuvu ki kutambula luzingu lo Nzambi kamvananga.”

6. Kibila mbi mvuala Polo katubila ti basi Efeso beka ku “kiezila”?

6 Bankaka mu basi Efeso, basa, tatamana ko mu kitombi. Ayi mvuala Polo wusonika, “bubu lueka ku kiezila mu kithuadi na Mfumu.” (Efe. 5:8) Bawu bayamba buboti kiezila ayi kiedika babakula mu masonoku. (Minku. 119:105) Basi Efeso babika mavanga mawu ma butsuza ayi zikhadulu zioso zimbi. Bawu batona kulandakana kifuani ki Nzambi ayi baba vanga mamosu baba nunga mu kisalu ki Yave muingi kunkuangidika.—Efe. 5:1.

7. Mu phila mbi befu tuididi dedi basi Efeso?

7 Bawombo mu befu ava kulonguka kiedika tuba mu kitombi mu mayindu ayi ki binganga bi luvunu. Bawombo mu befu tuaba kembanga minkungi mi binganga bi luvunu ayi tuaba natanga luzingu lu butsuza. Vayi bo tulonguka kiedika kitedi Nzambi befu tuyiza balula luzingu luitu. Tutona kunata luzingu luidi kithuadi na zithumu zisonga zi Nzambi, tuntambulanga beni lusakumunu mumawu bubu. (Yesa. 48:17) Tufueti ba keba keba matedi kitombi kidi vanseng’itu ayi kutatamana ‘kudiatila dedi bana ba kiezila.’ Buidi tulenda vangila mawu?

Collage: 1. Mvuala Polo wunsonika nkanda bo kadi mu buloku ku Loma. 2. Kopia yinkanda Polo kasonikina kuidi basi Efeso.

Image digitally reproduced with the permission of the Papyrology Collection, Graduate Library, University of Michigan, P.Mich.inv. 6238. Licensed under CC by 3.0

Mambu mvuala Polo kusonikina basi Efeso, madi malongi malenda kutusadisa bubu (Tala lutangu 7)b


TATUKA KITOMBI

8. Dedi bummonisina Efeso 5:​3-5, mambu mbi maba tombulu muingi basi Efeso kubika kuvanga?

8 Tanga Efeso 5:​3-5. Muingi baba bakotuka ku kitombi, vabe tombulu basi Efeso kutatuka zikhadulu ziaba nyongisanga Nzambi. Zikhadulu beni zisinsundula ko to kitsuza ayi zithubulu zimbi. Polo wukindisa Baklistu ku Efeso babika zikhadulu aziozio zimbi muingi batambula “kiuka mu Kintinu ki Nzambi.”

9. Kibila mbi tufueti tatukila masolo ma butsuza?

9 Vantombulu befu mvitu kutatamana “kunuana mu mambu ma kitombi.” (Efe. 5:11) Bivisa bimmonisa ti bo tunluta viokisa thangu mu kutala, kukuwa ayi kutubila mambu ma kitsuza dimbanga diambu diluelu kuvanga mambu beni. (Ngene. 3:6; Tia. 1:​14, 15) Ku tsi mueka zikhomba ziwombo bavanga kikundi mu khondi mayo, vathonono bawombu mu bawu baba tubanga matedi Yave ayi “kiedika” vayi buviokila thangu bawu batona kutubila mambu mambi makhambu kuangidikanga Yave. Masolo mawu mayiza ba to makitsuza, matedi kubundana nyitu. Bawombo ba kikulula ayi batuba ti masolo amomo mabanata kuvanga kitsuza.

10. Mambu mbi satana kantomba kutuvanga tuyindula? (Efeso 5:6)

10 Nza yi Satana yintombanga kutuvanga kukikinina ti mambu Kibibila kintuba matedi kitsuza ayi zikhadulu zi butsuza, disi ko diambu dimbi. (2 Pete. 2:19) Masi ko mambu ma kukuitukila. Wumueka mu mintambu Satana kansadilanga tona vana thonono widi kuvanga batu kuyindula ti baveka balenda sikika mamboti ayi mambi. (Yesa. 5:20; 2 Koli. 4:4) Diawu tummuenanga zifilme ziwombo ayi zivideo zinkaka mu internet zimmonisa mambu makhambulu kithuadi ayi zithumu zisonga zi Yave. Satana wuntomba kutu vanga kukikinina ti mavanga mambi ayi nzingulu yi butsuza ti disi ko diambu dimbi kuvanga mawu.—Tanga Efeso 5:6.

11. Buidi kifuani ki yaya Angela kimmonisina nkinza wukutumukina dilongi didi mu Efeso 5:7? (Tala mvandi foto.)

11 Satana, wuntomba befu tuba kithuadi na batu balenda tutula nkaku, kulandakananga zithumu zisonga zi Yave. Diawu mvuala Polo, kakindisila basi Efeso mu kutuba: “Bikanu kuba yawu kithuadi,” kibila bamvanganga mambu mambi va mesu ma Nzambi. (Efe. 5:7) Tufueti luta ba keba keba kena basi Efeso, kibila bakundi bitu basinsundula ko to bo balenda kala yitu va kimueka, vayi mvandi balenda sundula bo bamviokisa yitu thangu mu bisengu bintiamuna tsangu. Yaya Angela,a wunkalanga ku Ásia, wumona bivisa bi mambu malenda monika ngie kuvanga bukundi na batu mu bisengu bintiamuna tsangu. Nandi wutuba ti wulenda ba ntambu wu kinsueki wulenda tu nata kuvanga nzimbala. Buviokila thangu, nandi wutona kuyindula ti disi ko diambu dimbi kunata luzingu lukhambu kuangidika Yave. Mu luzolo bakulutu bakimvuka basadisa yaya Angela kubalula zikhadulu ziandi. Nandi wutuba: “Bubu minu yinwesanga kilunzi kiama mu mambu ma kiphevi kubika kuandi madi mu intenet.”

Collage: 1. Khomba yinkietu wummona zimensage mu internet. 2. Khomba beni, wunkoluka mu mayangi na khomba yinkaka mu kisalu ki kusamuna.

Bakundi tunsola balenda kutusadisa kutumukina minsua mi Yave (Tala lutangu 11)


12. Mbi binkuiza tusadisa kulandakana zithumu zi Yave zitedi mamboti ayi mambi?

12 Vantombulu kunuana nzingu matedi mambu ma kitsuza mu nza ayiyi. (Efe. 4:​19, 20) Didi diambu dimboti kukikuvusa: ‘Minu yimvanganga mangolo muingi kubika ba kikundi na bansalanga yama, bankotanga yama kikola, voti woso mutu wukhambu landakananga minsua misonga mi Yave? Mu kibakala minu yimmonisanga ti yinkinzikanga zithumu zisonga zi Yave kheti bankaka bakuthedila kivungisi?’ Dedi bummonisina buku 2 Timoteo 2:​20-22, tufueti ba keba keba mu bakundi tunsola kheti mu khati kimvuka, tufueti tebuka moyo ti bankaka balendi kutusadisa ko kutatamana bakuikama mu Yave.

“TATAMANANU KUDIATA BANGA BANA BAKIEZILA”

13. Mbi binsundula kutatamana kudiatila banga “bana ba kiezila”? (Efeso 5:​7-9)

13 Polo wukindisa basi Efeso kubika ti kubika to kudiatila ku kitombi vayi mvandi baba “bana bakiezila.” (Tanga Efeso 5:​7-9.) Mbi mawu mansundula? Mansundula ti tufueti tatamana kumonisa zikhadulu zi buklistu. Phila tulenda vangila mawu mu kutatamana kutanga Kibibila ayi bilongulu bitu, bulutidi kuteka matu mu mambu Yesu kalonga kibila nandi widi “muinda kuidi batu mu nza.”—Yoa. 8:12; Zinga. 6:23.

14. Buidi phevi yinlongo yilenda kutusadisila?

14 Mvandi vantombulu lusadusu lu phevi yinlongo muingi tutatamana kudiatila banga “bana ba kiezila.” Kibila mbi? Kibila didi diambu diphasi beni kuba badiodila mu nza ayiyi yiwedi matingu. (1 Tesa. 4:​3-5, 7, 8) Phevi yinlongo yilenda kutusadisa kunuana na mayindu ma nza ayiyi kubunda mvandi bikhulu ayi mayindu makhambulu kithuadi na mayindu ma Nzambi. phevi yinlongo mvandi yilenda kutusadisa kukuna mbutu wukiezila wunsundula “mambu moso mamboti ayi makiedika.”—Efe. 5:9

15. Phila mbi tulenda tambudila phevi yinlongo? (Efeso 5:​19, 20)

15 Phila tulenda bakila phevi yinlongo yidi mu kudinda yawu. Yesu wutuba ti Yave ‘wala vana phevi yinlongo kuidi baboso bakundinda yawu.’ (Luka 11:13) Bo tunkembisa Yave mu zikhutukunu, yidi phila tuntambudilanga phevi yinlongo. (Tanga Efeso 5:​19, 20.) Phevi yinlongo yilenda kutusadisa kuzingila mu phila yinkuangidika Nzambi.

16. Mbi binkuiza tusadisa kubaka makani manduenga? (Efeso 5:​10, 17)

16 Bo tumbaka makani mankinza tufueti yindula buidi buididi “luzolo lu Yave” ayi kudukisa makani mu kulandakana luzolo beni. (Tanga Efeso 5:​10, 17.) Bo tumbakula minsua mi Kibibila midedakana na mambu tumviokila, mawu mansundula ti tuidi mu kutomba lusalusu lu Yave. Ayi befu kusadila minsua beni tunkuiza baka makani mamboti.

17. Mbi bintombulu muingi kusadila buboti thangu’itu? (Efeso 5:​15, 16) (Tala mvandi fikula.)

17 Mvuala Polo mvandi wukindisa baklistu ku Efeso muingi basadila thangu’awu mu phila yifuana. (Tanga Efeso 5:​15, 16.) Mben’itu Satana ‘nkua mambi,’ wuntomba befu tukivana beni mu mambu ma nza ayiyi muingi tubika baka thangu yi kukivana mu mambu ma kintinu. (1 Yoa. 5:19) Dilenda ba diambu diluelu Baklistu kutsikika mayindu mu kubaka zimbongo dedi kuvanga kikola kinangama voti kutomba kubaka biuma bi nza ayiyi kubika kuandi kusadila luaku badi muingi kusadila Yave. Makumonika mansundula ti tuidi mu kuyindudila phila batu mu nza ayiyi banyindudilanga. Kubaka biuma abiobio disi ko diambu dimbi, vayi dilenda ba diambu dimbi befu kutula biawu va theti mu luzingu luitu. Muingi kudiatila banga bana ba kiezila, tufueti sadila buboti thangu’itu muingi kukivana mu mambu malutidi nkinza.

Baklistu mu sekulu yitheti banlonga ku divula di Efeso.

Baklistu ku Efeso basadila thangu’awu mu nduenga (Tala lutangu 17)


18. Mambu mbi yaya Donald kavanga muingi kusadila buboti thagu’andi?

18 Tomba luaku muingi wubuela kukivana mu kisalu ki Nzambi. Mawu yaya Donald wunkalanga ku África do Sul kavanga. Nandi wutuba: “Minu yidinda kuidi Yave muingi katsadisa yibuela kukivana mu kisalu ki kusamuna. Yisambila muingi kaphana kisalu yilenda bakila thangu muingi yibuela kukivana mu kisalu ki kusamuna ayi mu lusadusu lu Yave minu yibaka kisalu kifuana. Minu ayi nkaziama tutona kisalu ki thangu ka thangu vakimueka.”

19. Buidi tulenda tatiminina kudiatila banga “bana bakiezila”?

19 Nkanda mvuala Polo kafila kuidi basi Efeso, ḿba wuba sadisa beni mu nzingulu’awu yimona yi buklistu. Mambu nandi kasonika mvandi malenda kutusadisa bubu. Dedi bo tuma muena, mawu malenda tusadisa kusola buboti bisavu, bakundi ayi mvandi malenda kutusadisa muingi tubuela kukivana mu mambu ma kiphevi. Wawu mvandi, mammonisa nkinza wu kudindanga phevi yinlongo yo yilenda kutusadisa kuba zikhadulu zimboti. Kusadila mambu mvuala Polo kasonika malenda kutusadisa kubaka makani ma nduenga mo madi kithuadi na mayindu ma Yave. Kuvanga mawu, befu tunkuiza ba bakubama mu kutatuka kitombi ki nza ayiyi ayi kutatama mu kiezila.

MVUTU MBI WULENDA VANA?

  • Mbi binsundula “kitombi” ayi “kiezila” bantubila mu Efeso 5:8?

  • Buidi tulenda tatukila “kitombi”?

  • Buidi tulenda tatiminina kudiatila banga “bana ba kiezila”?

NKUNGA 95 Muinda Wuḿbuelama Kukienzuka

a Bavingisa mazina mankaka.

b MAMBU MADI MU FIKULA: Yintubila nkanda mvuala Polo kasonikina kuidi basi Efeso.

    Zibuku mu Ibinda (2008-2025)
    Basika
    Kota
    • Ibinda
    • Kufila
    • Phila Wuntombila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Zithuadusulu bu Kusadila
    • Nsiku wu no Wuvuidi
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Kota
    Kufila