DISOLO DI NDONGOKOLO 38
NKUNGA 25 Eloko ya Nzambe ye moko
Weta tudila zindubu thalu?
“Wumosi wela bongo, wunkaka wela siala.”—MAT. 24:40.
MAMBU MO MADI MU KHATI DISOLO DIADI
Tueka ntadila bifuani bitatu bi Yesu ayi matu tubila phila yoyi bididi nguizani mu thangu yi tsambusulu yoyi yeka nduka salama mu tsuka yi mambu ma thangu yayi.
1. Tsambusulu mbi yeka nduka salama?
TULEMBO zingila mu thangu yoyi mambu manneni meka nduka salama! Fioti fisiedi, Yesu weka nduka sambisa kadika mutu nioni widi mu luzingu. Yesu wutubila mambu momo mela salama mu nza tuamina kasambisa ayi wukamba balonguki “dimbu” kiphutukulu’andi kioki kiela “sie monika ko mu meso ayi tsukulu yi nza.” (Mat. 24:3) Mbikudulu beni, yidi mu Matayi kapu 24 ayi 25 ayi mu masolo momo madedikini ayi Malako kapu 13 ayi Luka kapu 21.
2. Mambu mbi tueka nluta tudila thalu’eto, ayi bila mbi malenda kutusadisila?
2 Yesu wuvana zindubu zimfunu mu nzila yi bifuani bitatu. Bidi bifuani bi mamemi ayi zikhombo, bi bandumba banduenga bobo bakambulu zaba babakala ayi bi bandumba ba bivulu bobo bakambulu zaba babakala ayi bi zitalanta. Kadika kifuani, maki tusadisa tusudika phila yoyi mavanga ma kadika mutu mela vangila diambu mu phila yoyi bela kunsambisila. Mu thangu tueka ntadila bifuani beni, tubakula malongi ayi phila yoyi tulenda kumasadila. Kifuani kitheti kioki tueka ntubila kidi ki mamemi ayi zikhombo.
MAMEMI AYI ZIKHOMBO
3. Thangu mbi yoyi Yesu kela sambisila batu?
3 Mu kifuani ki mamemi ayi zikhombo, Yesu sudikisidi tsambusulu yi batu bobo bela baka diluaku di kikinina nsamu wumboti ayi di buela mioko bakhomba ziandi bobo batulu mafuta mu kipheve. (Mat. 25:31-46) Mu thangu yi “ziphasi zinneni,” Yesu wela monisa na nioni dimemi ayi khombo tuamina Alimangedoni yisalama. (Mat. 24:21) Bobuawu bobo mvungi mamemi keta vasila mamemi ayi zikhombo, Yesu wela vasa batu bobo balembo buedi mioko balonguki bandi bobo batulu mafuta mu kipheve ayi batu bobo ka babutudilanga ko.
4. Mu tadila Yesaya 11:3, 4, bila mbi tulenda bela sikididi ti Yesu wela sambisa batu mu phila yifuana? (Tala phe foto va.)
4 Zimbikudulu zi Bibila zimonisini ti Yesu bo kadi nsambisi nioni wusobulu kuidi Yehova, wela sambisa batu mu busonga. (Tanga Yesaya 11:3, 4.) Wela tula thalu mu mavanga ma batu, mu mayindu mawu ayi mu mambu momo beta tuba—buba phe phila yoyi beta vangila bakhomba ziandi bo batulu mafuta mu kipheve mambu. (Mat. 12:36, 37; 25:40) Yesu wela zaba banani babuela bakhomba ziandi bobo batulu mafuta mu kipheve mioko mu kisalu kiawu.a Yimosi yi ziphila zimfunu ziozi mamemi beta buedila bakhomba zi Kristu mioko yidi mu kubasadisa mu kisalu ki tsamununu. Batu bobo beta kubutudila, bela kubatadila “basonga” ayi bela baka vuvu ki zinga mu “luzingu lu mvu ka mvu” va mbata ntoto. (Mat. 25:46; Tso. 7:16, 17) Luidi lusakumunu lumboti kuidi batu bobo bela tatamana ba bakuikama! Bawu tatamana ba bakuikama mu thangu ziphasi zinneni ayi mu bilumbu biobi biela landakana va ntuala, mazina mawu mela siala “mu buku yi luzingu.”—Tso. 20:15.
Fioti fisiedi mu tsambusulu’andi, Yesu ma kamonisa banani mamemi ayi banani zikhombo (Tala paragrafi 4)
5. Malongi mbi madi mu kifuani ki mamemi ayi zikhombo, ayi banani bafueti bakila kifuani beni mamboti?
5 Monisa kuikama kuaku. Kifuani ki Yesu ki mamemi ayi zikhombo kitadidi kaka batu bobo badi na vuvu ki zingila va mbata ntoto. Beta monisa minu kiawu, bika sia kaka mu buela mioko mu kisalu ki tsamununu Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve vayi phe beta tumukina lutuadusu lu mua dingumba di bakhomba bobo batulu mafuta mu kipheve bobo Yesu kasobula. (Mat. 24:45) Vayi bobo badi na vuvu ki zingila ku diyilu, bafueti tula phe thalu mu tsangu yi ndubu yi kifuani beni. Bila mbi? Bila Yesu weta tudila mavanga mawu thalu, bumutu buawu ayi mambu momo beta tuba. Bawu phe bafueti monisa kuikama. Vayi Yesu wutubila diaka bifuani biodi binkaka biobi bidi na zindubu ziozi zitadidi nduka nduka Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve. Bifuani beni, bidi mu Matayi kapu 25. Buabu, tutubila kifuani ki bandumba banduenga bobo bakambulu zaba babakala ayi bandumba ba bivulu bobo bakambulu zaba babakala.
BANDUMBA BANDUENGA BOBO BAKUMBU ZABA BABAKALA AYI BANDUMBA BA BIVULU BOBO BAKAMBU ZABA BABAKALA
6. Mu phila mbi bandumba batanu bobo bakambu zaba babakala bamonisina ti nduenga badi? (Matayi 25:6-10)
6 Mu kifuani ki bandumba bobo bakambu zaba babakala, Yesu tubidi kumi ki bandumba bayenda mu diambu di dengana ditoko di dikuela. (Mat. 25:1-4) Baboso baba na vuvu kivuanda va kimosi na ditoko di dikuela mu nyengo’andi. Yesu sudikisidi ti mu bawu mu ba na zindumba zitanu ziozi ziba “nduenga” ayi zindumba zitanu ziozi ziba “bivulu.” Bobo baba nduenga, baba bakubama ayi baba baluenga. Baba phe bakubama mu vingila ditoko di dikuela, buba yoso kuandi thangu kankuizila, buba va builu bungolo. Diawu, banata minda miawu mu diambu di kienzula va builu. Bawu bakibela na mafuta mawombo momo malenda kubasadisa buba ditoko di dikuela builu bungolo kankuiza. Baba bakubama mu tatamana lemisa minda miawu. (Tanga Matayi 25:6-10.) Mu thangu ditoko di dikuela kayiza, bandumba batanu bobo bakambu zaba babakala bobo baba nduenga bakota yandi mu nyengo wu dikuela. Bobuawu phe, Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve bobo bamonisa ti badi bakubama mu tatamana ba baluenga ayi bakubama tii mu ndizulu yi Kristu, bela kubatadila ti badi bafuana mu landakana ditoko di dikuela mu Kipfumu kiandi ki mazulu.b (Tso. 7:1-3) Bue busundukila bandumba batanu ba bivulu bobo bakambu zaba babakala?
7. Mambu mbi mabuilukulu bandumba batanu ba bivulu bobo bakambu zaba babakala ayi bila mbi?
7 Mu luviakunu ayi bobo baba nduenga, bandumba batanu bobo baba buvulu basi ba ko bakubama mu ndizulu yi ditoko di dikuela. Minda miawu miyiza ba mieka n’zima, bila basi ba ko mafuta ma buedila. Mu thangu bayiza wa ti ditoko di dikuela weka nduka kuiza, yina thangu baye tombila sumba mafuta. Basi vutuka ko mu thangu yoyi ditoko di dikuela kayizila. Mu thangu beni yina, “bobo baba bakubama bakota yandi mu nzo yi nyengo ayi bakanga muelo.” (Mat. 25:10) Ayi kuntuala, mu thangu bandumba ba bivulu bayiza, bedi katomba kota vayi ditoko di dikuela wubakamba: “Ndisi kuluzaba ko.” (Mat. 25:11, 12) Basi ba ko bakubama mu vingila ditoko di dikuela mu thangu yoyi kafueti kuizila. Malongi mbi Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve bafueti baka?
8-9. Dilongi mbi bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve balenda baka mu kifuani ki bandumba bobo bakambu zaba babakala? (Tala phe foto.)
8 Lubanga bakubama ayi lubanga baluenga. Yesu kasi bikula ko ti kuela ba na ntindu miodi mi Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve mu tuba ti—ntindu wutheti wawu wuba wukubama mu vingila tii kutsuka yi mambu ma thangu yayi ayi wowo wunkaka wisi ba ko wukubama. Vayi wusudikisa mambu momo malenda builukulu Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve enati bakadi ba bakubama ayi tatamana ba bakuikama tii kutsuka. Bawu kambu kubutudila bela sie baka ko nsendo. (Yow. 14:3, 4) Bafueti bongila kifuani beni mu mfunu wombo! Enati vuvu kieto kidi ki zingila ku diyilu voti ki zingila va mbata ntoto, tufueti bongila mu mfunu wombo kifuani ki bandumba bobo bakambu zaba babakala. Beto boso, tufueti tatamana ba baluenga ayi ba bakubama mu monisa mvibudulu tii kutsuka.—Mat. 24:13.
9 Kumanima ma mana tubila kifuani ki bandumba bobo bakambu zaba babakala, mu diambu di tubila mfunu wuba bakubama ayi wuba baluenga, Yesu wutubila diaka kifuani ki zitalanta. Kifuani beni kimonisini mfunu wuba batu bobo beta zola kisalu.
Wumosi mosi mu beto matu bongila mu mfunu wombo ndubu yi kifuani ki bandumba bobo basi zaba ko babakala beto ba bakubama ayi beto ba baluenga mu tatamana tii kutsuka (Tala paragrafi 8-9)
ZITALANTA
10. Bue bisadi biodi bimonisina ti biba bikuikama? (Matayi 25:19-23)
10 Mu kifuani ki zitalanta, Yesu wutubila bisadi biodi biobi biba bikuikama kuidi pfumu’awu vayi sadi kimosi kisi ba ko kikuikama. (Mat. 25:14-18) Bimonisa kuikama kuawu, mu tula ngolo mu sala zimbongo ziwombo mu diambu di pfumu’awu. Tuamina kenda mu vuayaje kubuala bu kinzenza wubabikila zitalanta—ziozi zinsundula thalu yiwombo yi zimbongo. Bisadi beni biodi bisala buwombo ayi basadila zimbongo mu phila yimboti. Mamboti mbi babaka? Zimbongo ziawu, ziyiza buelama mu khumbu wadi. Pfumu’awu wubaniemisa ayi bamona “zikhini [va kimosi] ayi niandi.” (Tanga Matayi 25:19-23.) Mambu mbi mabuilukulu sadi kioki kintatu? Bue kasadila zimbongo ziozi Pfumu’andi ka sie kum’bikila?
11. Mambu mbi mabuilukulu sadi “kimolo” ayi bila mbi?
11 Sadi kintatu bamvana talanta yimosi vayi wuba “molo.” Pfumu’andi wutomba ti kasadila talanta beni mu phila yimboti. Va buangu ki kubutudila, niandi wuye zika talanta beni kutsi ntoto. Mu thangu pfumu’andi kayiza, sadi beni kasi baka ko kadi kiasa kikumvana. Bumutu busadi beni buisi ba ko bumboti. Va buangu kilomba nlemvo mu bila kioki kasi butisila ko zimbongo ziozi pfumu’andi kam’bikila, sadi beni mu kambu koso kubusonga wutedila pfumu’andi “mutu mosi wuphasi.” Sadi beni kisi kikununu ko kuidi pfumu’andi. Mu buela diaka, ban’ziona talanta beni ayi bankuka kunzo pfumu.—Mat. 25:24, 26-30.
12. Lumbu kiaki, banani bisadi beni bibiodi bikuikama?
12 Bisadi beni bibiodi biobi bikuikama binsundula ti Bakristu bakuikama bobo batulu mafuta mu kipheve. Pfumu’awu Yesu wubatedisidi “bamona zikhini [ayi] niandi.” Balembo baki nsendo ku diyilu mu pfulukulu yitheti. (Mat. 25:21, 23; Tso. 20:5b) Mu phila yinkaka, kifuani ki sadi kimbimbi kinsundula ndubu kuidi Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve. Mu phila mbi?
13-14. Dilongi mbi Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve babeki mu kifuani ki zitalanta? (Tala phe foto.)
13 Monisa ti widi sadi kingolo ayi ki kipfuzi. Mu kifuani ki talanta, banga kuandi phila buididi phe bandumba bobo basi zaba ko babakala, Yesu kasi bikula ko ti Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve bela ba miolo. Vayi wubasudikisa mambu momo mela kubabuilukila bawu zimbisa kipfuzi kiawu. Bawu zimbisa kipfuzi kiawu, bela sie ba ko sikididi ki “thedosolo’awu ayi mu tsobodolo’awu,” ayi bela sie baka ko luve lukota mu Kipfumu ki mazulu.—2 Pi. 1:10.
14 Kifuani ki Yesu mu diambu di bandumba bobo basi zaba ko babakala ayi ki zitalanta, bilembo monisa bumboti mboti ti Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve bafueti ba bakubama ayi ba baluenga ayi phe ba bisadi bikuikama ayi bi kipfuzi. Vayi Yesu wubue tubila diaka diambu dinkaka mu diambu di tubila Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve? Ninga wubutudila! Ziphova zi Yesu ziozi zidi mu Matayi 24:40, 41 zitadidi phe tsambusulu yitsuka yi Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve.
Yesu weta yangalala bo keta mona Bakristu bo batulu mafuta mu kipheve balembo sadi buwombo ayi badi na kipfuzi. (Tala paragrafi 13-14)d
BANANI “BELA BONGU”?
15-16. Bue Matayi 24:40, 41 yilembo monisina mfunu wowo Bakristu bo batulu mafuta mu kipheve bafueti bela baluenga?
15 Yesu wutubila tsambusulu yitsuka yi Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve mu diambu di monisa nani wela kikununu. Wutubila babakala buadi beba sala mu tsola ayi baketo buadi beba nika zitheti va ditadi. Banga yimonika ti mu kadika kisalu, batu beni baba buadi kisalu kiphila mosi beba sala, vayi Yesu wutuba ti “wumosi wela bongu vayi wunkaka wela siala.” (Tanga Matayi 24:40, 41.) Kuntuala wukindisa minlonguki miandi ti: “Luleka nkielo, bila luisi zaba ko lumbu kiela kuiza Pfumu’eno.” (Mat. 24:42) Yesu wutubila diambu diphila yoyi kumanima matubila kifuani ki bandumba bobo basi zaba ko babakala. (Mat. 25:13) Mambu beni nguizani madi? Banga ti buawu buididi. Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve bobo badi bakiedika ayi bakuikama, bawu kaka “bela bongu” ayi Yesu wela kubayakula mu Kipfumu ki mazulu.—Yow. 14:3.
16 Ba wuluenga. Bakristu boso bobo batulu mafuta mu kipheve bobo bela sie ba ko baluenga mu kipheve, bela sie kutakana ko va kimosi ayi bobo “kasobula.” (Mat. 24:31) Bisadi bioso bi Yehova buba vuvu mbi kioki badi, bafueti tatamana tadila ziphova zi Yesu mu tatamana ba baluenga ayi tatamana ba bakuikama.
17. Bila mbi katulendi kukitatikisila ko enati Yehova wulembo tatamana tula batu mafuta mu kipheve mu thangu’eto yayi?
17 Tulonguka zaba Yehova bumboti mboti diawu tueta tudila tsambusulu’andi ntima. Tulendi ko kukitatikisa mu zaba keni mu mimvu miomi miviokidi Yehova wusobudi bisadi biandi mu kubatula mafuta mu kipheve.c Tueta bambuka moyo mu mambu momo Yesu katuba mu diambu di bisadi biobi bifueti sala mu 11 ki ziwola mu kifuani kiandi ki divia di vinyu. (Mat. 20:1-16) Bobo batedolo mu sala mu divia di vinyu beni kumbanunu lumbu, babaka mfutu wumosi ayi bobo batona sala va thonono. Bobuawu, buba thangu mbi yoyi basobudi Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve, baboso bela baka nsendo wuphila mosi, wukuenda ku diyilu enati ba batadidi ti badi bakuikama.
TULA THALU MU ZINDUBU
18-19. Malongi mbi ayi zindubu mbi tume tadila?
18 Mambu mbi tume tadila? Mu diambu di batu bobo badi vuvu kizingila mu luzingu lu mvu ka mvu va mbata ntoto, kifuani ki mamemi ayi zikhombo kimonisini bumboti mboti mfunu wutatamana ba wukuikama kuidi Yehova mu thangu yayi ayi mu ziphasi zinneni ziozi zilembo yizi. Mu thangu beni yina Yesu wela tadila batu bakuikama ti “bafueni kuawu zinga mu luzingu lu mvu ka mvu.”—Mat. 25:46.
19 Tume bue tadila diaka phe bifuani biodi biobi bilembo monisa zindubu mu diambu di Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve. Mu kifuani ki kumi ki bandumba bobo bakambu zaba babakala, batanu mu bawu baba nduenga. Baba bakubama ayi baba baluenga mu vingila ditoko di dikuela buba yoso kuandi thangu kankuizila. Vayi bobo ba bivulu basi ba ko bakubama. Diawu ditoko di dikuela kamangina kubakotisila mu nyengo’andi. Beto phe tufueti ba bakubama mu vingila buba yoso kuandi thangu Yesu kankuiza sukisila mambu ma thangu yayi. Mu buela, mu kifuani ki zitalanta ki Yesu, tume tadila bifuani biodi bi bisadi bikuikama biobi bisala buwombo ayi biobi biba kipfuzi. Basala buwombo ayi bakikununu kuidi niandi. Diawu, sadi kimolo bakikuka. Dilongi mbi kifuani beni kibimisini? Tufueti tatamana ba na mambu mawombo mavanga tii kutsuka. Tume kuiza sukisila mu tadila phila yoyi Bakristu bafueti tatiminina bela baluenga muingi “babanata” ku diyilu mu nzila Yesu mu diambu di babaka nsendo. Mu phuila yingolo batu beni balembo vingidila muingi “bakutakana” kuidi Yesu ku diyulu. Kumanima ma mvita wu Alimangedoni, bela ba mu nyengo wu muana dimemi banga nketo wu Yesu.—2 Tes. 2:1; Tso. 19:9.
20. Mbi Yehova kela tula kuidi bobo beta wa zindubu ziandi?
20 Kadiambu ko tsambusulu yi Yesu yeka nduka fikama, diawu ko diambu difueti kututuma tumona tsisi. Disa dieto di mazulu ayi di luzolo “wela tuvana lulendo lolo lulutidi ngolo” muingi tubaka “butelimina . . . va ntuala muana mutu.” (2 Ko. 4:7; Luka 21:36) Buba ti vuvu kieto kidi ki kue zingila ku diyilu voti kizingila mvu ka mvu va mbata ntoto, matu yangidika Yehova, enati tulembo tudi thalu mu zindubu ziozi zidi mu bifuani bi Yesu. Mu nzila nlemvo wu Yehova, mazina meto “mela sonama mu buku” yi luzingu.—Dan. 12:1; Tso. 3:5.
NKUNGA 26 Bosalelaki nde ngai
a Tala disolo “Diambu mbi tuzebi mu dio ditedi tsambusulu yi Yehova mu bilumbu binkuiza?” mu Nzo yi Nkengidi yi Mai 2024.
b Muingi wuzaba mambu mawombo tala disolo Okokoba ‘kosɛnzɛla’? mu Nzo yi Nkengidi yi 15 Mars 2015 mu dingala.
d TSUDUKUSULU YI FOTO: Khomba mosi wutulu mafuta mu kipheve, wulembo longuka Bibila ayi ntueni wumosi wunketo mu kisalu ki tsamununu.