Le Dios k-meyajtikoʼ «jach nojoch u chʼaʼa óotsilal»

1. Maʼ xaaneʼ, ¿baʼax ku taal t-tuukul le kéen k-uʼuy u yúuchul tʼaan tiʼ juntúul máak ku chʼaʼik óotsilil?

LE KÉEN k-uʼuy u yúuchul tʼaan tiʼ juntúul máak ku chʼaʼik óotsilileʼ maʼ xaaneʼ k-tuukul tiʼ juntúul máak jach ku yeʼesik u yutsil yéetel jach ku yáantik u maasil. Maʼ xaaneʼ hasta ku taal t-tuukul le samaritano tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ juntúul judío lúub tu kʼab j-ookoloʼobeʼ. Le samaritano tu yaʼalaj Jesúsoʼ «tu chʼaʼaj óotsilil» tiʼ le judíooʼ ka tu yilaj u yáantik (Luc. 10:29-37). Le tsikbalaʼ ku kʼaʼajsiktoʼon junpʼéel u jatsʼuts modos Dios ku yeʼesiktoʼon sáamsamal: le chʼaʼ óotsilaloʼ.

2. ¿Bix uláakʼ u yeʼesaʼal ku chʼaʼabal óotsilil tiʼ máak?

² Le chʼaʼ óotsilaloʼ ku yeʼesaʼal xan le kéen pʼáatak maʼ tu castigartaʼal juntúul máak kex ku náajmatik. Jach bey u beetik Jéeoba t-éeteloʼ. U libroil Salmoseʼ ku yaʼalikeʼ «kex tsʼoʼok k-kʼebantaleʼ maʼ u castigartoʼon jeʼex k-merecermoʼ» (Sal. 103:10). Chéen baʼaleʼ yaan kʼiineʼ Jéeobaeʼ ku castigartik le máax tsʼoʼok u kʼebantaloʼ.

3. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob kun núukbil teʼ xookaʼ?

³ Teʼ xookaʼ yaan k-ilik bix u núukik le Biblia le óoxpʼéel kʼáatchiʼobaʼ: ¿Baʼaxten ku chʼaʼik óotsilil Jéeoba? ¿Baʼax yaan u yil u chʼaʼabal óotsilil tiʼ máak yéetel u castigartaʼal? ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-chʼaʼ óotsilil jeʼex u beetik Jéeobaeʼ?

BAʼAXTEN KU CHʼAʼIK ÓOTSILIL JÉEOBA

4. ¿Baʼaxten ku chʼaʼik óotsilil Jéeoba?

⁴ Yoʼolal yaabilaj. Le apóstol Pablooʼ tu yaʼaleʼ «Dioseʼ jach nojoch u chʼaʼ óotsilal». Letiʼeʼ tu yaʼalaj beyoʼ tumen Dioseʼ tu tsʼáaj u esperanzail u bin kaʼan le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob kex kʼebanoʼoboʼ (Efe. 2:4-7). Chéen baʼaleʼ u jaajileʼ Jéeobaeʼ maʼ chéen tiʼ le yéeyaʼanoʼob ku chʼaʼik óotsililoʼ. Davideʼ tu yaʼalaj: «Jéeobaeʼ jach uts yéetel tuláakal máak, tiʼ tuláakal baʼax ku beetkeʼ ku yeʼesik ku chʼaʼik óotsilil» (Sal. 145:9). Jeʼex k-ilkoʼ Jéeobaeʼ u yaabiltmaj wíinik le oʼolal ku chʼaʼik óotsilil tiʼob.

5. ¿Baʼaxten Jesúseʼ u yojel Jéeobaeʼ ku chʼaʼik óotsilil tiʼ wíinik?

⁵ Jesúseʼ u yojel Jéeobaeʼ uts tu tʼaan u chʼaʼik óotsilil. Antes u taal way Luʼumeʼ, u milesil años yanchaj yéetel u Taata teʼ kaʼanoʼ (Pro. 8:30, 31). Letiʼeʼ yaʼab u téenel tu yilaj bix u chʼaʼabal óotsilil tiʼ le kʼeban máakoʼob tumen u Taataoʼ (Sal. 78:37-42). Le ka taal way Luʼumeʼ yaʼab u téenel tʼaanaj tiʼ bix u chʼaʼik óotsilil u Taata tiʼ le kʼeban máakoʼoboʼ.

6. ¿Baʼax tu tsikbaltaj Jesús utiaʼal u yeʼesik bix u chʼaʼik óotsilil Jéeoba?

⁶ Jeʼex t-ilaj teʼ xook máanikoʼ, Jesúseʼ tu yeʼesaj bix u chʼaʼik óotsilil Jéeoba. Utiaʼal leloʼ tʼaanaj tiʼ juntúul xiʼipal tu xuʼuxupaj u taakʼin, chéen baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ kʼaʼaj u yiikʼ. Le xiʼipal tu yaʼalaj Jesúsaʼ bin táanxel luʼumil, «tu bisaj junpʼéel kʼaakʼas kuxtal yéetel tu xuʼuxupaj le baʼaxoʼob tsʼaʼabtiʼoʼ» (Luc. 15:13). Chéen baʼaleʼ ka máan kʼiineʼ arrepentirnajeʼ ka suunaj tu yotoch. ¿Baʼax tu beetaj le taatatsiloʼ? Jesúseʼ tu yaʼalaj: «Desde náach u taaleʼ ilaʼab tumen u papáeʼ ka chʼaʼab óotsilil tiʼ. U papá túuneʼ bin áalkabil tu yiknaleʼ tu méekʼeʼ ka tu tsʼuʼutsʼaj». Tu lugar u mixbaʼalkúuntikeʼ le taatatsilaʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ le xiʼipaloʼ, tu perdonarteʼ ka tu kʼamaj tu kaʼatéen ichil u familia. Le xiʼipalaʼ kex yaʼab baʼaloʼob kʼaastak tu beeteʼ perdonartaʼabi tumen arrepentirnaji. Le taatatsil ku chʼaʼik óotsililoʼ ku chíikbesik Jéeoba. Bey túunoʼ, Jesúseʼ tu kaʼanseʼ Jéeobaeʼ u kʼáat u perdonart le máaxoʼob ku arrepentiroʼob jach tu jaajiloʼ (Luc. 15:17-24).

7. Yoʼolal u naʼat Jéeobaeʼ, ¿bix u chʼaʼik óotsilil?

⁷ Yoʼolal u naʼat. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «le naʼat ku taal teʼ kaʼanoʼ [...] nojoch u chʼaʼ óotsilal» yéetel «ku taasik baʼaloʼob maʼalobtak» (Sant. 3:17). Jéeobaeʼ juntúul Taatatsil u yaabiltmaj u paalal, le oʼolal ku chʼaʼik óotsilil tiʼob (Sal. 103:13; Isa. 49:15). Bey túunoʼ u paalaloʼobeʼ ku yantaltiʼob esperanza kex kʼeban máakoʼob. Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ yoʼolal u naʼateʼ le kéen u yil ku páajtaleʼ ku chʼaʼik óotsilil tiʼ u paalal, chéen baʼaleʼ kex ku chʼaʼik óotsilileʼ maʼatech xan u chéen ilik baʼax ku beetkoʼob.

8. Yaan kʼiineʼ, ¿baʼax ku yantal u beetaʼal yéetel baʼaxten?

⁸ Koʼox tuklikeʼ juntúul máax meyajtik Jéeobaeʼ taaliʼtiʼ u beetik baʼax maʼ maʼalobiʼ. ¿Baʼax túun unaj u beetaʼal? Apóstol Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Xuʼuluk a biskabaʼex [...] yéetel juntúul máak beyoʼ» (1 Cor. 5:11). Le máaxoʼob ku kʼebantaloʼob yéetel maʼ tu arrepentiroʼoboʼ ku jóoʼsaʼaloʼob teʼ múuchʼuliloʼ. Lelaʼ kʼaʼabéet utiaʼal u kanáantaʼal le sukuʼunoʼoboʼ yéetel utiaʼal u pʼáatal limpioil le adoración ku tsʼaʼabal tiʼ Jéeobaoʼ. Chéen baʼaleʼ yaan máaxoʼobeʼ ku tuklikoʼobeʼ wa ku expulsartaʼal máakeʼ u kʼáat u yaʼaleʼ maʼ chʼaʼab óotsilil tiʼiʼ. ¿Jaaj wa le baʼax ku tuklikoʼoboʼ?

¿TÁAN WA U CHʼAʼABAL ÓOTSILIL TIʼ MÁAK KÉEN EXPULSARTAʼAK?

9, 10. 1) Jeʼex u yaʼalik Hebreos 12:5, 6, ¿baʼaxten le u expulsartaʼal máakoʼ junpʼéel bix u chʼaʼabal óotsilil tiʼ? 2) ¿Baʼax ejemploil áantkoʼon k-maas naʼat lelaʼ?

⁹ Kéen anunciartaʼak teʼ múuchʼulil yaan máax xuʼul u beetkuba u testigo Jéeobaoʼ jach ku yaatal k-óol. Maʼ xaaneʼ hasta yaan kʼiineʼ k-tuklikeʼ maʼ jach kʼaʼabéet kaʼach u expulsartaʼaliʼ. Chéen baʼaleʼ u jaajileʼ le u expulsartaʼal máakoʼ junpʼéel bix u chʼaʼabal óotsilil tiʼ yéetel u yeʼesaʼal yaabilaj tiʼ (Pro. 13:24). Le u expulsartaʼal juntúul máax kʼebanchajoʼ, ¿jeʼel wa u yáantik utiaʼal u arrepentireʼ? Jeʼeleʼ. Yaʼab máakoʼobeʼ tsʼoʼok u tsʼáaikoʼob cuentaeʼ le úuchik u chʼaʼtuklaʼal u expulsartaʼaloʼoboʼ letiʼe baʼax kʼaʼabéettiʼob kaʼach utiaʼal u kʼexik u tuukuloʼob, u kuxtaloʼob yéetel u kaʼa natsʼkubaʼob yiknal Jéeobaoʼ (xok Hebreos 12:5, 6).

¹⁰ Tuukulnakoʼon tiʼ lelaʼ: juntúul j-kanan tamaneʼ ku tsʼáaik cuentaeʼ juntúul tiʼ le tamanoʼoboʼ kʼojaʼan. Letiʼeʼ u yojleʼ utiaʼal u yutstal le tamanoʼ kʼaʼabéet u separartik tiʼ u maasil. Le tamanoʼoboʼ uts tu tʼaan u múul antaloʼob, le oʼolaleʼ jach u pʼeekoʼob u separartaʼaloʼob tiʼ u maasil. ¿U kʼáat wa túun u yaʼaleʼ kʼasaʼan le j-kanan taman ikil u separartik le kʼojaʼanoʼ? Maʼatech. Letiʼeʼ u yojleʼ wa ku pʼáatal le taman kʼojaʼan ichil u maasiloʼ yaan u pakʼik le kʼojaʼanil xan tiʼ uláakʼoʼoboʼ. Bey túunoʼ yéetel le baʼax ku beetkaʼ táan u kanáantik le u maasil tamanoʼoboʼ (ket yéetel Levítico 13:3, 4).

11. 1) ¿Baʼaxten k-aʼalikeʼ juntúul máax expulsartaʼaneʼ bey juntúul taman kʼojaʼaneʼ? 2) ¿Baʼax ku páajtal u beetik le máax expulsartaʼanoʼ yéetel bix u seguer u yáantaʼal?

¹¹ Jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ le máax ku expulsartaʼaloʼ bey jeʼex le taman kʼojaʼanoʼ (Sant. 5:14). Le oʼolal ku kʼaʼabéettal u jóoʼsaʼal teʼ múuchʼuliloʼ utiaʼal maʼ u páakʼal tiʼ u maasil le kʼojaʼanil yaantiʼoʼ. Jeʼex k-ilkoʼ le u expulsartaʼal máakoʼ junpʼéel bix u yeʼesik u yaabilaj Jéeoba tiʼ le múuchʼuliloʼ bey xan tiʼ le máax ku jóoʼsaʼaloʼ tumen maʼ xaaneʼ jeʼel u kʼuchul u kʼiinil u arrepentir tiʼ le baʼax u beetmoʼ. Ku tsʼoʼokoleʼ kex expulsartaʼaneʼ ku béeytal u bin muchʼtáambal, ku béeytal u kʼamik le kaʼansaj ku tsʼaʼabal tiʼ le u maasil sukuʼunoʼoboʼ yéetel ku béeytal u muʼukʼaʼankúuntik u fe. Tsʼoʼoleʼ wa uts tu tʼaaneʼ jeʼel u páajtal xan u tsʼaʼabaltiʼ publicaciónoʼobeʼ yéetel u chaʼantik JW Broadcastingeʼ^®. Ku tsʼoʼokoleʼ wa le ancianoʼob ku yilkoʼob táan u bin u kʼexik u kuxtaloʼ cada wa baʼax kʼiineʼ jeʼel u páajtal u yaʼalikoʼobtiʼ baʼax unaj u beetik utiaʼal u kaʼa kʼaʼamal bey u testigo Jéeobaeʼ.b

12. Le ancianoʼoboʼ, ¿bix u yeʼeskoʼob yaabilaj yéetel chʼaʼ óotsilal tiʼ juntúul máax maʼ tu arrepentir?

¹² Junpʼéel baʼax maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ es ke chéen ku expulsartaʼal le máaxoʼob maʼ tu arrepentiroʼoboʼ. Le ancianoʼoboʼ u yojloʼobeʼ lelaʼ maʼ chéen báaxaliʼ, kʼaʼabéet u chʼaʼikoʼob en cuenta yaʼab baʼaloʼob. U yojloʼob xaneʼ Jéeobaeʼ ku castigartik máak chéen «le bukaʼaj kʼaʼabéeteʼ» (Jer. 30:11). Letiʼobeʼ u yaabiltmoʼob le sukuʼunoʼoboʼ yéetel maʼ u kʼáat u chʼaʼtukloʼob junpʼéel baʼal ka u beet u náachtaloʼob tiʼ Jéeobaiʼ. Chéen baʼaleʼ utiaʼal u yeʼeskoʼob yaabilaj yéetel chʼaʼ óotsilal tiʼ juntúul máax maʼ tu arrepentireʼ ku kʼaʼabéettal u jóoʼskoʼob.

13. ¿Baʼaxten yanchaj u expulsartaʼal le máax kʼebanchaj tu múuchʼulil Corintooʼ?

¹³ Koʼoneʼex ilik baʼax tu yaʼalaj apóstol Pablo unaj u beetaʼal tiʼ juntúul máax kʼebanchaj yéetel maʼ arrepentirnajiʼ. Le máakoʼ táan kaʼach u yantal baʼal u yil yéetel u yatan u papá. Leloʼ junpʼéel baʼal jach táaj kʼaas. Jéeobaeʼ u yaʼalmaj tiʼ u kaajil Israel: «Juntúul xiib ku yantal baʼal u yil yéetel u yatan u papáeʼ ku taasik suʼtsilil tiʼ u papá, letiʼ yéetel le koʼoleloʼ unaj u kíimsaʼaloʼob» (Lev. 20:11). Pabloeʼ maʼ tu páajtal kaʼach u yaʼalik ka kíimsaʼak le máakoʼ, chéen baʼaleʼ tu yaʼalaj ka jóoʼsaʼak teʼ múuchʼuliloʼ. Le máakoʼ táan kaʼach u beetik kʼaas tiʼ le múuchʼuliloʼ. Yaan tak jujuntúul sukuʼunoʼobeʼ joʼopʼ u tuklikoʼob maʼ jach kʼaas le baʼax ku beetkoʼ (1 Cor. 5:1, 2, 13).

14. ¿Bix tu yeʼesil Pablo ku chʼaʼik óotsilil tiʼ le máak expulsartaʼab tu múuchʼulil Corintooʼ, yéetel baʼaxten tu beetaj? (2 Corintios 2:5-8, 11).

¹⁴ Chéen baʼaleʼ le ka máan tiempoeʼ Pabloeʼ tu yojéelteʼ le máakoʼ tsʼoʼok u arrepentir jach tu jaajil yéetel tsʼoʼok u kʼexik u kuxtal. Kex le máak tu beetaj kʼaas tiʼ le múuchʼuliloʼ, Pabloeʼ tu yaʼalaj tiʼ le ancianoʼoboʼ: «Baʼax unaj a beetkeʼex beoraaʼ a perdonarkeʼex yéetel u jaajil a wóoleʼex bey xan a líiʼskeʼex u yóol utiaʼal maʼ u sen yaatal u yóol u puksiʼikʼal tumen jach triste yanil». Jeʼex k-ilkoʼ Pabloeʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ le máak tsʼoʼok u arrepentiroʼ. Letiʼeʼ maʼ u kʼáat ka jach lúubuk u yóol le máak ka xuʼuluk tak u kaxtik ka perdonartaʼak tumen Diosoʼ (xok 2 Corintios 2:5-8, 11).

15. Le ancianoʼoboʼ, ¿bix u chʼaʼikoʼob óotsilil yéetel u tsʼáaikoʼob le castigo ku náajmatik máakoʼ?

¹⁵ Jeʼex u beetik Jéeobaeʼ, le ancianoʼoboʼ uts tu tʼaan xan u chʼaʼikoʼob óotsilil. Letiʼobeʼ mantatsʼ ku yilkoʼob wa jeʼel u páajtal u chʼaʼikoʼob óotsilileʼ, chéen baʼaleʼ wa ku yilkoʼob kʼaʼabéeteʼ ku tsʼáaikoʼob xan le castigo ku náajmatik máakoʼ. Letiʼobeʼ u yojloʼobeʼ wa ka u chéen iloʼob le baʼax ku beetik máakoʼ u jaajileʼ maʼ táan u chʼaʼikoʼob óotsilil tiʼiʼ, baʼaxeʼ táan u beetkoʼob kʼaas tiʼ. ¿Chéen wa le ancianoʼob unaj u chʼaʼikoʼob óotsililoʼ?

BAʼAX JEʼEL U YÁANTKOʼON K-CHʼAʼ ÓOTSILILEʼ

16. Jeʼex u yaʼalik Proverbios 21:13, ¿baʼax ku beetik Jéeoba yéetel le máaxoʼob maʼatech u chʼaʼikoʼob óotsililoʼ?

¹⁶ Tuláakloʼon k-kʼáat k-chʼaʼ óotsilil jeʼex Jéeobaeʼ. ¿Baʼaxten? Tumen k-ojel letiʼeʼ maʼatech u chʼenxikintik u kʼáat óolal le máaxoʼob maʼatech u chʼaʼikoʼob óotsililoʼ (xok Proverbios 21:13). Tumen k-kʼáat ka uʼuyaʼak k-oraciónoʼob tumen Jéeobaeʼ, toʼoneʼ k-eʼesik utsil tiʼ u maasil, maʼatech k-chichkúuntik k-puksiʼikʼal. Maʼatech ‹k-pixik k-xikin utiaʼal maʼ k-uʼuyik u kʼáat óolal juntúul óotsil›, baʼaxeʼ k-chʼenxikintik le máaxoʼob táan u muʼyajoʼoboʼ. Maʼ tu tuʼubultoʼon xan le baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «Máax maʼatech u chʼaʼik óotsilileʼ maʼ xan kun chʼaʼabil óotsilil tiʼ kéen juzgartaʼak» (Sant. 2:13). Wa kabal k-óol yéetel maʼ tu tuʼubultoʼon kʼaʼabéet xan u chʼaʼabaltoʼon óotsilileʼ maas yaan u taaktal k-chʼaʼik óotsilil xan tiʼ u maasil. Lelaʼ maases bey unaj k-beetik le kéen arrepentirnak juntúul máak yéetel kéen suunak teʼ múuchʼuliloʼ.

17. ¿Bix tu yeʼesil David ku chʼaʼik óotsilil?

¹⁷ Teʼ Bibliaoʼ yaan ejemploʼob ku yeʼesiktoʼon baʼaxten kʼaʼabéet k-chʼaʼik óotsilil tiʼ u maasil yéetel maʼ k-chichkúuntik k-puksiʼikʼal tiʼob. Tuukulnakoʼon tiʼ u ejemplo rey David, letiʼeʼ jach suuk kaʼach u chʼaʼik óotsilil. Kex taak kaʼach u kíimsaʼal tumen rey Saúleʼ, Davideʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ le rey yéeyaʼan tumen Diosoʼ yéetel mix juntéen tu yóotaj u vengartuba tiʼ letiʼ (1 Sam. 24:9-12, 18, 19).

18, 19. ¿Baʼaxten k-aʼalikeʼ Davideʼ yaan kʼiineʼ maʼ tu chʼaʼaj óotsililiʼ?

¹⁸ Chéen baʼaleʼ Davideʼ yaan kʼiineʼ maʼ tu chʼaʼaj óotsiliʼ. Jeʼex le ka tu yaʼalaj Nabal maʼ ken u tsʼáaj le janal kʼaʼabéet tiʼ David yéetel le máaxoʼob yanoʼob tu yéeteloʼ, letiʼeʼ pʼuʼujeʼ ka tu yaʼalaj yaan u kíimsik Nabal bey xan tuláakal le máaxoʼob yanoʼob tu yotochoʼ. Chéen tumen jáan péeknaj Abigaíl yéetel tu bisaj jejeláas baʼaloʼob tiʼ Davideʼ letiʼeʼ maʼ tu kíimsaj mix máakiʼ (1 Sam. 25:9-22, 32-35).

¹⁹ Juntéenjeakil xaneʼ profeta Natáneʼ tu yaʼalaj tiʼ Davideʼ juntúul máak ayikʼaleʼ tu yoklaj u yalakʼ taman juntúul máak óotsil. Le ka tu yuʼubaj Davideʼ pʼuʼujeʼ ka tu yaʼalaj: «¡Tu kʼaabaʼ Jéeoba, le Dios kuxaʼanoʼ, kin jurartik de ke le máak beet le baʼax ka waʼalikoʼ unaj u kíimil!» (2 Sam. 12:1-6). ¿Maʼalob wa le baʼax tu yaʼalaj Davidoʼ? Le Ley úuchjeakiloʼ ku yaʼalikeʼ wa juntúul máak ku yoklik juntúul tamaneʼ unaj u tsʼáaik kantúul tamanoʼob tu jeel le tu chʼaʼajoʼ (Éxo. 22:1). Le Leyoʼ maʼ tu yaʼalik wa unaj u kíimsaʼal le máakoʼ. Natáneʼ tu tsikbaltaj tiʼ David le baʼax tu beetaj le máak ayikʼaloʼ utiaʼal u yáantik u naʼat yaan baʼaloʼob maas kʼaastak tsʼoʼok u beetik letiʼ yéetel kex maʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ le ayikʼal máakoʼ, tiʼ letiʼeʼ jach tsʼoʼok u chʼaʼabal óotsilil tumen Jéeoba (2 Sam. 12:7-13).

20. ¿Baʼax k-kanik tiʼ u ejemplo David?

²⁰ Maʼ u tuʼubultoʼoneʼ Davideʼ pʼujaʼan ka tu yaʼalaj yaan u kíimsik Nabal yéetel le máaxoʼob yanoʼob tu yotochoʼ. Pʼujaʼan xan le ka tu yaʼalaj unaj u kíimsaʼal le máax okolt le tamanoʼ. Maʼ xaaneʼ jeʼel k-tuklikeʼ: «Davideʼ suuk u chʼaʼik óotsilil, ¿baʼaxten túun tu jáan aʼalaj unaj u kíimsaʼal le máax okolt le tamanoʼ?». Maʼ u tuʼubultoʼoneʼ teʼ kʼiin jeʼeloʼ letiʼeʼ chiʼichnak u conciencia, leloʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ juntúul máax ku jáan juzgartik u maasileʼ yaan horaeʼ maʼ maʼalob yanil tu táan Jéeobaiʼ. Jesúseʼ tu yaʼalaj: «Xuʼuluk a juzgareʼex utiaʼal maʼ a juzgartaʼaleʼex, tumen jeʼex a juzgareʼexeʼ bey xan kan juzgarbileʼexoʼ» (Mat. 7:1, 2). Le oʼolaleʼ maʼ unaj k-jáan juzgartik u maasiliʼ baʼaxeʼ unaj k-chʼaʼik óotsilil jeʼex u beetik Jéeobaoʼ.

21, 22. ¿Bix jeʼel k-eʼesik jach tu jaajil k-chʼaʼik óotsilileʼ?

²¹ Juntúul máak jach tu jaajil ku chʼaʼik óotsilileʼ ku yilik u yáantik u maasil. Tuláakloʼoneʼ unaj k-tuklik bix jeʼel u páajtal k-áantik le máaxoʼob yanoʼob ichil k-familiaoʼ, ichil le múuchʼuliloʼ yéetel le yanoʼob teʼ territorio tuʼux k-kʼaʼaytajoʼ. Wa k-beetik beyoʼ yaan u páajtal k-chʼaʼik óotsilil tiʼ le máakoʼoboʼ yéetel k-áantkoʼob. ¿Yaan wa juntúul máax a kʼaj óol kʼaʼabéet áantaj tiʼ? Maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal a bisik junpʼíit janal tiʼeʼ wa a wáantik uláakʼ bixi. ¿Yaan wa máax tsʼoʼok u kaʼa kʼaʼamal teʼ múuchʼulil yéetel kʼaʼabéet u líiʼsaʼal u yóoloʼ? ¿Jeʼel wa u páajtal k-maas tsʼáaik k-óol utiaʼal k-tsikbaltik tiʼ le máakoʼob le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet le Reinooʼ? Wa k-beetik beyoʼ k-eʼesik k-chʼaʼik óotsilil tiʼ u maasil (Job 29:12, 13; Rom. 10:14, 15; Sant. 1:27).

²² Jeʼex k-ilkoʼ jejeláas bix jeʼel u páajtal k-chʼaʼik óotsilil tiʼ u maasileʼ. Wa k-eʼesik le jatsʼuts modosaʼ jach yaan u kiʼimaktal u yóol k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ, le Dios «jach nojoch u chʼaʼ óotsilal[oʼ]».