K-tuukul tiʼ le baʼaxoʼob ken u tsʼáatoʼon Diosoʼ ku yáantkoʼon utiaʼal ka chúukpajak k-óol k-meyajte
«¡Yanaktech kʼub óolal tiʼ Yuumtsil! ¡Yanaktech líikʼ óolal, maʼ u lúubul a wóol! ¡Bey, yanaktech kʼub óolal tiʼ Yuumtsil!» (SALMO 27:14.)
1. ¿Bix u yáantik máak le u yojéeltik yaan u kʼamik upʼéel baʼal jach maʼaloboʼ, yéetel bix u meyaj teʼ Biblia le tʼaan esperanzaoʼ?
U YOJÉELTIK máak yaan upʼéel baʼal jach maʼalob ken u kʼameʼ ku yáantik máak utiaʼal u aktáantik le talmiloʼoboʼ yéetel ku beetik u kiʼimaktal u yóol yoʼolal le baʼax ku taal u kʼiiniloʼ. Jéeoba Dioseʼ ku yaʼaliktoʼon yaan u kʼuchul u kʼiinil u tsʼáaiktoʼon maʼalob baʼaloʼob; lelaʼ tu beetaj u tsʼíibtaʼal teʼ Bibliaoʼ (2 Timoteo 3:16). Teʼ Bibliaoʼ yaʼab utéenel ku chíikpajal le tʼaanoʼob alab óolal (wa esperanza), kʼub óolal yéetel páaʼtaj, le tʼaanoʼobaʼ yaan baʼax u yiloʼob yéetel u jach páaʼtik máak upʼéel baʼal jach maʼalob.a Baʼaleʼ, lelaʼ maʼ chéen upʼéel tsʼíibolal ku yantal tiʼ máakiʼ, upʼéel baʼal jach yaan u béeytal.
2. ¿Bix u yilik Jesús kaʼach le baʼax aʼalaʼan kun tsʼaabil tiʼoʼ?
2 Cada ken u aktáant kaʼach wa baʼax talmileʼ, Jesuseʼ maʼ chéen ku chʼíikil tuukul tiʼ le talmil táan u aktáantikoʼ, baʼaxeʼ ku tuukul tiʼ le baʼax aʼalaʼan kun tsʼaabil tiʼoʼ. «Jesuseʼ j-mukʼyajnaj tiʼ le [cheʼoʼ], maʼ tu beetaj u cuentail wa subtsil u kíimil máak beyoʼ, tumen u yojeleʼ ku tsʼoʼokol u mukʼyajeʼ yaan u yantal kiʼimak óolal tiʼ; ku tsʼoʼokoleʼ ka j-kulaj tu x-noʼoj u trono Jajal Dios» (Hebreob 12:2.) Jesuseʼ tu jach tsʼáaj u yóol utiaʼal u nojbeʼenkunt yéetel u kiliʼichkúunt u kʼaabaʼ u Taata; letiʼeʼ tu yilaj u tsʼoʼokbesik tuláakal baʼax aʼalaʼab tiʼ tumen u Taata, kex jeʼel baʼaxak ka anchajak u muʼyajtik kaʼacheʼ.
3. Le máaxoʼob ku meyajtkoʼob Diosoʼ, ¿bix u yilikoʼob le esperanza yantiʼoboʼ?
3 Le rey Davidoʼ ku tʼaan tiʼ baʼax yaan u yil u kʼubik u yóol wa u páaʼtik máak upʼéel baʼal yéetel u chúukpajal u yóol máak u meyajt Diosoʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «¡Yanaktech kʼub óolal tiʼ Yuumtsil! ¡Yanaktech líikʼ óolal, maʼ u lúubul a wóol! ¡Bey, yanaktech kʼub óolal tiʼ Yuumtsil!» (Salmo 27:14). Le oʼolaleʼ, wa k-kʼáat ka chúukpajak k-óol meyajt Dioseʼ maʼ unaj k-chaʼik u tuʼubultoʼon le baʼax u yaʼalmaj u tsʼáaiktoʼonoʼ; baʼaxeʼ, mantatsʼ unaj k-kʼaʼajsik. Wa k-beetik lelaʼ yaan u páajtal k-táakpajal mantatsʼ teʼ kʼaʼaytaj jeʼex tu beetil Jesusoʼ yéetel jeʼex tu túuxtil tiʼ u disipuloʼob ka u beetoʼoboʼ (Mateo 24:14; 28:19, 20). Jeʼex le fe yéetel le yaabilajoʼ, le esperanza wa le u páaʼtik máak yéetel u jaajil u yóol wa baʼaxoʼ upʼéel tiʼ le baʼaloʼob unaj u yantal tiʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ (1 Corintoiloʼob 13:13).
¿Nojoch wa le esperanza yantoʼonoʼ?
4. ¿Baʼax táan u páaʼtik le máaxoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ, yéetel baʼax táan u páaʼtik le «uláakʼ j-tamanoʼob[oʼ]»?
4 Le máaxoʼob ku meyajtkoʼob Diosoʼ, yantiʼob upʼéel jach jatsʼuts esperanza. Le máaxoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ jach táan u páaʼtkoʼob u kʼuchul u kʼiinil u múul meyajoʼob yéetel Cristo teʼ kaʼanoʼ, yéetel le «uláakʼ j-tamanoʼob[oʼ]» táan u páaʼtikoʼob u kʼuchul u kʼiinil u toʼokloʼob «tiʼ le palitsililoʼ yéetel tiʼ le xuʼulsajiloʼ, utiaʼal ka yanak baʼal u [yiloʼob] tiʼ u nojbeʼen jáalkʼabtajil u paalaloʼob Jajal Dios» (Juan 10:16; Romailoʼob 8:19-21; Filiposiloʼob 3:20). Le «nojbeʼen jáalkʼabtajil[aʼ]» yaan yil yéetel u luʼsaʼal le kʼeban yaan tu wíinklil máakoʼ bey xan le talamiloʼob ku taaskoʼ. Jeʼex k-ilkoʼ, minaʼan uláakʼ baʼal maas maʼalob jeʼel u tsʼaʼabaltoʼon tumen Jéeoba, le máax tsʼáaik «tuláakal maʼalob yéetel utsil chúukaʼan siibal[oʼ]» (Santiago 1:17; Isaías 25:8).
5. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal ka chuʼupkoʼon yéetel alab óolal?
5 ¿Bix unaj k-ilik le baʼax aʼalaʼan kun tsʼaabil toʼonoʼ? Koʼox ilik baʼax ku yaʼaliktoʼon Romailoʼob 15:13: «Jajal Dios máax tsʼáaiktoʼon alab óolaleʼ, ka u chupeʼex yéetel kiʼimak óolal yéetel jéetsʼel óolal le ken a woksaj óolteʼexeʼ utiaʼal ka u chupeʼex yéetel alab óolal tu yoʼolal u páajtalil le Kiliʼich Pixanoʼ». Le tekstoaʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ, le esperanza yantoʼonaʼ maʼ bey jeʼex u juul upʼéel kib tʼabaʼan ich éekʼjochʼeʼenileʼ, baʼaxeʼ bey jeʼex u juul le kʼiin ken sáasakoʼ, tumen ku tsʼáaiktoʼon jeetsʼelil, kiʼimak óolal, ku líiʼsik k-óol yéetel ku beetik u yantal u beelal k-kuxtal. Le teksto xanaʼ ku yaʼalikeʼ, utiaʼal ka chuʼupkoʼon yéetel alab óolal wa esperanzaeʼ, kʼaʼabéet k-creertik baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ yéetel u yantaltoʼon u kiliʼich muukʼ Dios. Romailoʼob 15:4 ku yaʼalik: «Tuláakal baʼax aʼalaʼab tiʼ le Kiliʼich Tsʼíiboʼ, tsʼíibtaʼan utiaʼal ka kaambalnakoʼon, utiaʼal ka yanaktoʼon alab óolal tu yoʼolal le chúukaʼan óolal yéetel le kiʼimak óolal k-ilik teʼ j-tsʼíiboʼoboʼ». Le oʼolaleʼ, maʼalob ka k-tukle: «¿Kin xokik wa le Biblia sáamsamal, utiaʼal maʼ u tuʼubulten le esperanza yantenoʼ? ¿Yaʼab wa utéenel kin kʼáatik tiʼ Dios ka u tsʼáaten u kiliʼich muukʼ?» (Lucas 11:13).
6. Utiaʼal maʼ k-tuʼubsik le esperanza yantoʼonoʼ, ¿baʼax maʼ unaj k-chaʼik u yúuchliʼ?
6 Jesús kaʼacheʼ jach ku xokik le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ, beyoʼ tu yeʼesajtoʼon baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-kaʼanal mix u lúubul k-óol meyajt Dios (Hebreob 12:3). Baʼaleʼ, ¿baʼax jeʼel u yúuchul wa ku joʼopʼol u tuʼubultoʼon le baʼax u yaʼalmaj Dios u tsʼáaiktoʼon, ka tak joʼopʼok k-kaxtik baʼaloʼob teʼ yóokʼol kaabaʼ? Yaan u joʼopʼol k-kaʼanal k-meyajt Dios, yaan u lúubul k-óol yéetel yaan u pʼáatal minaʼantoʼon u muukʼil utiaʼal k-kuxtal jeʼex u kʼáat Dioseʼ. Wa ku yúuchultoʼon lelaʼ, yaan u pʼáatal maʼ muʼukʼaʼan k-fejiʼ (1 Timoteo 1:19). Baʼaleʼ, le esperanza yantoʼonoʼ jeʼel u yáantaj utiaʼal u maas muʼukʼaʼantal le fe yantoʼonoʼ.
Le esperanza yantoʼonoʼ ku maas muʼukʼaʼankúuntik k-fe
7. U jach páaʼtaʼal upʼéel baʼaleʼ, ¿baʼax yaan yil yéetel u yantal fe tiʼ máak?
7 Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «U yantal oksaj óolal tiʼ toʼoneʼ u kʼáat u yaʼal [...], u yantal tiʼ toʼon u chúukaʼan jeetsʼelil yaan k-kʼamik le baʼax k-páaʼtikoʼ, yéetel u yokol tiʼ k-tuukuleʼ jumpʼéel baʼal maʼ táan k-ilikeʼ jach u jaajil» (Hebreob 11:1). Jeʼex k-ilkoʼ, u jach páaʼtik máak upʼéel baʼaleʼ wa u yantal esperanza tiʼeʼ jach kʼaʼanan utiaʼal u yantal fe tiʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ Abraham. Letiʼ yéetel Sara, u yataneʼ, jach tsʼoʼok u chʼíijloʼob utiaʼal u yantal u paalaloʼob le ka aʼalaʼabtiʼob tumen Jéeoba yaan u yantal utúul tiʼobiʼ (Génesis 17:15-17). Baʼaleʼ ¿baʼax tu tuklaj Abraham yoʼolal le baʼax aʼalaʼabtiʼobaʼ? «Abrahameʼ oksaj óolnajeʼ ka yanchaj alab óolal tiʼ, bey túunoʼ j-kʼuch u beetuba taatatsil tiʼ yaʼabkach máakoʼob.» (Romailoʼob 4:18.) Jeʼex k-ilkoʼ, le esperanza yaan tiʼ Abrahamoʼ le maas muʼukʼaʼankúunt u fe de ke yaan u yantal utúul u paal, yéetel le fe xan anchaj tiʼoʼ, tu beetaj u maas páaʼtik le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ. Lelaʼ k-ilik jach jaaj, tumen Abram yéetel Saraeʼ tu pʼatoʼob yotochoʼob yéetel u láakʼtsiloʼob, ka binoʼob kajtal táanxel luʼum tiʼ chan pasel nookʼoʼob tuláakal u kʼiinil u kuxtaloʼob.
8. K-beetik baʼax u kʼáat Jéeobaeʼ, ¿bix u yáantkoʼon?
8 Abrahameʼ kex tu aktáantaj yaʼab talamiloʼobeʼ, tu beetaj tuláakal baʼax aʼalaʼab tiʼ tumen Jéeoba, lelaʼ le áant utiaʼal u maas creertik yaan u maas béeychajal le baʼax táan u páaʼtikoʼ (Génesis 22:2, 12). Jeʼex letiʼeʼ, wa k-beetik xan baʼax u kʼáat Dios yéetel wa k-meyajtik jeʼex u kʼáateʼ, yaan k-maas creertik yaan u béeychajal le baʼax k-páaʼtikoʼ. Pabloeʼ tu yaʼaleʼ «le chúukaʼan óolaloʼ» ku beetik «k-kʼaʼamal maʼalob», yéetel «le ken kʼaʼamakoʼon maʼalobeʼ yaan toʼon alab óolal. [Tsʼoʼoleʼ] le alab óolalaʼ maʼ tu pʼatikoʼon kʼaasil» (Romailoʼob 5:4, 5). Le oʼolaleʼ, Pabloeʼ tu yaʼalaj xan: «K-kʼáateʼ jujuntúul tiʼ teʼexeʼ ka u yeʼes tak tu xuul le líikʼ óolalaʼ utiaʼal ka utsil tsʼoʼokpajak baʼax ka páaʼtikeʼex» (Hebreob 6:11). K-antal naatsʼ tiʼ Jéeobaeʼ, ku yáantkoʼon k-creert jach yaan u béeychajal le baʼax táan k-páaʼtikoʼ, tsʼoʼoleʼ k-ojéeltik xan lelaʼ ku yáantkoʼon utiaʼal maʼ u lúubul k-óol ken k-aktáant le talamiloʼoboʼ.
«Kuxleneʼex yéetel kiʼimak óolal tu yoʼolal le alab óolal yanteʼexoʼ»
9. ¿Baʼax unaj k-beetik mantatsʼ utiaʼal k-jach kʼub óotik yaan u béeychajal baʼax aʼalaʼantoʼon?
9 Le baʼax u yaʼalmaj Dios u tsʼáaiktoʼonoʼ maas maʼalob tiʼ jeʼel baʼaxak ka u yaʼal u tsʼáaiktoʼon le yóokʼol kaabaʼ. Salmo 37:34 ku yaʼalik: «Techeʼ kʼub a wóol tiʼ Yuumtsil yéetel uʼuyaj tʼaan, tumen letiʼ bíin u kaʼanalkúunsech yéetel bíin u tsʼáatech le luʼum a tiaʼalintoʼ. Yéetel a wichoʼob bíin a wil bix kun xuʼulsbil le j-loolob máakoʼoboʼ». Jeʼex k-ilkoʼ, jach yaan baʼax oʼolal u yantaltoʼon «kiʼimak óolal tu yoʼolal le alab óolal» yantoʼonoʼ (Romailoʼob 12:12). Baʼaleʼ, utiaʼal lelaʼ mantatsʼ unaj k-tuukul tiʼ le baʼaxoʼob ken u tsʼáatoʼon Diosoʼ. ¿K-beetik wa? Ken tuukulnakoʼoneʼ, ¿k-ilik wa bey tiʼ yanoʼon teʼ Paraíso junmúuchʼ yéetel k-láakʼoʼob, ich toj óolal yéetel táan k-beetik le baʼaxoʼob ku taasiktoʼon kiʼimak óolaloʼ? ¿K-tuukul wa tiʼ le dibujoʼob ku jóoʼloʼob teʼ libroʼob yéetel teʼ revistaʼob ku yeʼeskoʼob bix le Paraíso ku yantaloʼ? Wa k-beetik beyaʼ, bey ka k-choʼo u cristalil upʼéel ventana utiaʼal ka páajchajak k-ilik upʼéel jatsʼuts kúuchil. Baʼaleʼ wa maʼ k-choʼikeʼ, le luʼum yéetel le uláakʼ baʼaloʼob ku táakʼloʼob teʼ ventanaoʼ, maʼ ken u chaʼob k-ilik tubeel le jatsʼuts kúuchil yaan táankaboʼ, yéetel leloʼ jeʼel u beetik u káajal k-paktik yaanal baʼaleʼ. ¡Mix utéen unaj k-chaʼik u yúuchultoʼon lelaʼ!
10. K-páaʼtik le baʼax u yaʼalmaj Jéeoba u tsʼáaiktoʼonoʼ, ¿bix u yeʼesik náatsʼ yanikoʼon tiʼ letiʼ?
10 Le yaabilaj k-uʼuyik tu yoʼolal Jéeobaoʼ letiʼ unaj u péekskoʼon utiaʼal ka k-meyajte (Marcos 12:30). Kex beyoʼ, maʼalob xan ka k-tsʼíibolt k-kʼamik le baʼax u yaʼalmaj u tsʼáaiktoʼonoʼ, tumen tak Jéeoba u kʼáat ka k-tsʼíibolte. Hebreob 11:6 ku yaʼalik: «Maʼ tu páajtal u lúubul máak utsil tu táan Jajal Dios wa minaʼan oksaj óolal, tumen utiaʼal u natsʼikuba máak tiʼeʼ, kʼaʼabéet u yoksaj óoltaʼal yaan Jajal Dios yéetel letiʼeʼ ku boʼotik le máaxoʼob kaxtikoʼ». ¿Baʼaxten u kʼáat Jéeoba ka k-il bey utúul máax ku boʼotik wa ku premiartik le máaxoʼob meyajtikoʼ? Tumen wa k-ilik beyoʼ, k-eʼesik k-ilik bey utúul Taatatsil jach u yaabiltmaj u paalal yéetel ku yeʼesik u yutsil tiʼobeʼ. Wa mix baʼal k-páaʼtik kʼamikeʼ jach séeb jeʼel u lúubul k-óoleʼ yéetel jach séeb jeʼel u lukʼul le kiʼimak óolal yantoʼonoʼ (Jeremías 29:11).
11. U kʼaʼajsik baʼax kun tsʼaabil tiʼ tumen Dioseʼ, ¿bix tu yáantil Moisés utiaʼal u yéeyik baʼax maas maʼalob?
11 Moisés xaneʼ maʼ tu tuʼubsaj le baʼax aʼalaʼan kun tsʼaabil tiʼ tumen Diosoʼ. Letiʼ kaʼacheʼ «u paal u x-chʼupul paal u [reyil] Egipto», le oʼolaleʼ tsʼaʼan kaʼach páajtalil tiʼ, jach kʼaj óolaʼan yéetel tu kʼab xan yaan tuláakal le ayikʼaliloʼob yaan Egiptooʼ. Baʼaleʼ ¿tu tsʼáaj wa u tuukul tiʼ le baʼaloʼobaʼ wa tiʼ u meyajtik Jéeoba? Letiʼeʼ tu yéeyaj u meyajtik Dios. ¿Baʼaxten? «Tumen u tsʼaamaj u paakat tiʼ le boʼol kun tsʼaabil tiʼ tumen Jajal Diosoʼ.» (Hebreob 11:24-26.) Jeʼex k-ilkoʼ, letiʼeʼ maʼ tu mixbaʼalkúuntaj le baʼax u yaʼalmaj Dios u tsʼáaik tiʼoʼ.
12. ¿Baʼaxten ku ketaʼal le esperanza yéetel upʼéel cascooʼ?
12 Le apóstol Pablooʼ tu yaʼaleʼ, le esperanza yantoʼonoʼ bey upʼéel cascoeʼ, tumen ku kanáantik k-tuukuloʼob yéetel beyoʼ ku yáantkoʼon utiaʼal ka k-chʼaʼatukult baʼax maas maʼalob, utiaʼal k-ilik tsʼáaik ichil k-kuxtal baʼax maas kʼaʼanan yéetel utiaʼal u chúukpajal k-óol tiʼ Dios (1 Tesalonicailoʼob 5:8). ¿Mantatsʼ wa k-tsʼaamaj le casco ku yaʼalik Pablooʼ? Wa beyoʼ, yaan k-beetik jeʼex Moisés yéetel Pabloeʼ, yéetel maʼ ken k-tsʼáa k-esperanza «tiʼ le ayikʼaliloʼ, tumen jach [séeb u máan]». Baʼaleʼ yaan k-tsʼáaik k-esperanza «tiʼ le kuxaʼan Jajal Diosoʼ máax tsʼáaiktoʼon tuláakal baʼal jach yaʼab utiaʼal utsil». U jaajileʼ yaan u kʼaʼabéettaltoʼon u muukʼil utiaʼal maʼ k-bin tu paach u baʼalubaʼob le yóokʼol kaabaʼ, baʼaleʼ wa k-beetkeʼ yaan u bintoʼon utsil. Tumen tu tsʼookeʼ, tuláakal le máaxoʼob ku yaabilkoʼob Jéeoba yéetel ku kʼubik u yóoloʼob tiʼ letiʼoʼ yaan u kʼamkoʼob «le kuxtal minaʼan u xuuloʼ». ¿Máasaʼ lelaʼ maas maʼalob tiʼ jeʼel baʼaxak jeʼel u tsʼáaiktoʼon le yóokʼol kaabaʼ? (1 Timoteo 6:17, 19.)
«Mix bikʼin kin in pʼatech»
13. ¿Baʼax ku yaʼalik Jéeoba tiʼ máaxoʼob meyajtik?
13 La máaxoʼob ku tsʼáaik u esperanzaʼob tiʼ u baʼalubaʼob le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ, maʼ xaaneʼ ku tsʼáaikoʼob cuenta maʼ ken u kʼamoʼob mix baʼal maʼalob, tumen sáamsamal ku bin u maas yaʼabtal le muʼyajiloʼoboʼ (Mateo 24:8). Baʼaleʼ, le máax ku kʼubik u yóol tiʼ Jéeobaeʼ minaʼan le saajkilil tiʼaʼ, baʼaxeʼ ku kuxtal «ichil jéetsʼel óolalil» yéetel maʼatech u chʼaʼik «sajakil tiʼ kíimil» (Proverbios 1:33). Tumen maʼ tu kʼubik u yóol tiʼ u baʼalubaʼob le yóokʼol kaabaʼ, ku yilik u yuʼubajtʼantik le baʼax ku yaʼalik Pabloaʼ: «Maʼ a yaabiltikeʼex le taakʼinoʼ; kiʼimakchajak a wóoleʼex yéetel le baʼax yaan teʼexoʼ, tumen Jajal Dioseʼ u yaʼalmaj: Mix bikʼin kin in pʼatech mix kin in xúumpʼatech» (Hebreob 13:5).
14. ¿Baʼaxten maʼ unaj k-jach chiʼichnaktal yoʼolal baʼaxoʼob kʼaʼabéettoʼon sáamsamaliʼ?
14 Le tʼaan «mix bikʼin» ku chíikpajal teʼ tekstoaʼ, ku yeʼesiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ mantatsʼ ken u kanáantoʼon. Le ka tʼaanaj yoʼolal bix u kanáantkoʼon Jéeoba yéetel yaabilajeʼ, Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Kaxteʼex táanil u [reino] Jajal Dios yéetel le toj kuxtal utstutʼaan letiʼoʼ, tuláakal túun le baʼaloʼobaʼ [wa le baʼaxoʼob kʼaʼabéetteʼexoʼ] bíin tsʼaʼabakteʼex xan. Maʼ a sen tukultikeʼex túun u kʼiinil sáamal, tumen u kʼiinil sáamaleʼ yaan u kʼuchul yéetel u sen tuukuliloʼob» (Mateo 6:33, 34). Jéeobaeʼ u yojleʼ, maʼ chéen chʼaʼabil u tsʼáaik máak táanil le Reino yéetel u kaxtik xan baʼax kʼaʼabéet tiʼ sáamsamaloʼ. Le oʼolaleʼ, unaj k-kʼub óoltik letiʼeʼ jeʼel u tsʼáaiktoʼon baʼax kʼaʼabéettoʼon, yéetel u kʼáat xan u beete (Mateo 6:25-32; 11:28-30).
15. ¿Bix k-eʼesik táan u chʼíikil k-paakat chéen tiʼ k-meyajtik Jéeoba?
15 K-eʼesik táan k-kʼubik óol tiʼ Dios wa ku chʼíikil k-paakat chéen tiʼ k-meyajtik letiʼ (Mateo 6:22, 23). Le máax ku chʼíikil u paakat chéen tiʼ u meyajtik Dioseʼ ku beetik yéetel u jaajil u yóol, ku beetik yoʼolal yaabilaj yéetel maʼ tu beetik chéen utiaʼal u kaxtik u yutsil. Baʼaleʼ, leloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal kʼaʼabéet u kuxtal máak ich óotsililiʼ, mix xan u kʼáat u yaʼal maʼ kun meyaj utiaʼal u tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet tiʼ u familiaiʼ, baʼaxeʼ u kʼáat u yaʼal u yantal upʼéel «maʼalob tuukul» tiʼ máak yéetel u tsʼáaik táanil ichil u kuxtal u meyajtik Jéeoba (2 Timoteo 1:7).
16. Utiaʼal k-chʼíikil k-meyajt Jéeobaeʼ, ¿baʼaxten kʼaʼabéettoʼon fe yéetel maʼ k-chʼaʼik saajkilil?
16 Utiaʼal u chʼíikil máak u meyajt Jéeobaeʼ kʼaʼabéet fe tiʼ yéetel maʼ u chʼaʼik saajkil. Jeʼex, wa k-patron mantatsʼ ku yaʼaliktoʼon ka pʼáatkoʼon meyaj tu yorai le muchʼtáambaloʼoboʼ, ¿yaan wa u yantaltoʼon u muukʼil utiaʼal k-tsʼáaik táanil baʼax u kʼáat Dios? Wa maʼ t-jach creertik yaan k-kanáantaʼal tumen Jéeoba jeʼex u yaʼalikoʼ, Satanaseʼ yaan u yilik u maas táabskoʼon. Yaan u beetik u maas yaʼalaltoʼon ka pʼáatkoʼon tak ken u beet u jáawal k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Jeʼex k-ilkoʼ, wa maʼ muʼukʼaʼan k-fejeʼ, Satanaseʼ yaan u lúuʼskoʼon yéetel letiʼ kun nuʼuktik kuxtal, maʼ Jéeobaiʼ. ¿Máasaʼ jach yaaj ka úuchuktoʼon lelaʼ? (2 Corintoiloʼob 13:5.)
«Kʼub a wóol tiʼ Yuumtsil»
17. ¿Baʼax utsiloʼob ku kʼamkoʼob bejlaʼa le máaxoʼob ku meyajkoʼob Jéeobaoʼ?
17 Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ mix bikʼin kun bin kʼaasil tiʼ le máax ku páaʼtaj tiʼ Jéeoba yéetel ku kʼubik u yóol tiʼ letiʼoʼ (Proverbios 3:5, 6; Jeremías 17:7). Kex yaan kʼiin le máax meyajtik Jéeoba ku kʼaʼabéettal u kiʼimaktal u yóol chéen yéetel upʼíiteʼ, baʼaleʼ kex minaʼan tiʼ baʼax u kʼáateʼ u yojleʼ ichil upʼíit kʼiineʼ yaan u kʼamik yaʼab utsiloʼob tiʼ Jéeoba. Wa ku beetik beyaʼ ku yeʼesik ku kʼubik u yóol tiʼ Jéeoba yéetel u yojel Dioseʼ yaan u tsʼáaik tiʼ máaxoʼob meyajtik tuláakal le maʼalob baʼaloʼob ku tsʼíiboltikoʼoboʼ (Salmo 37:4, 34). Le oʼolaleʼ, le máax ku meyajtik Jéeobaeʼ ku kuxtal yéetel kiʼimak óolal teʼ kʼiinoʼobaʼ. «Utiaʼal le máaxoʼob toj u kuxtaloʼoboʼ, kiʼ óolal u alab óolal; utiaʼal le loolob wíinikoʼoboʼ, yaayaj baʼax ku taasik.» (Proverbios 10:28.)
18, 19. 1) ¿Baʼax ku yaʼaliktoʼon Jéeoba u beetik? 2) ¿Bix jeʼel u yantal Jéeoba «[t-]noʼoj kʼabeʼ»?
18 Wa ku machaʼal u kʼab utúul chan paal tumen u taata utiaʼal ken xíimbalnakeʼ, le chan paaloʼ maʼ tu chʼaʼik saajkil tiʼ mix baʼal. Bey xan k-uʼuyikba ken máankoʼon yéetel k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ u kaajil Israel: «Maʼ a chʼaʼik sajakil, tumen teneʼ tiʼ yanen ta wéeteleʼ; [...]. Teen tsʼáaik a muukʼ, teen áantikech [...]. Tumen teen Yuumtsil a [Dioseʼ], tsʼoʼok in machikech ta kʼab; teneʼ tin waʼalaj tiʼ teech: Maʼ a sajaktal, teen áantikech» (Isaías 41:10, 13).
19 ¡Máasaʼ jach ku kiʼimakkúuntik k-óol k-ojéeltik, Jéeobaeʼ bey u machmaj k-kʼabeʼ! Tu yoʼolal lelaʼ, David xaneʼ tu tsʼíibtaj: «Mantatsʼ kʼajaʼan tiʼ teen Yuumtsil; tu yoʼolal tiʼ yaan tin x-noʼoj kʼabeʼ, mix baʼal bíin u beet in lúubul» (Salmo 16:8). ¿Bix jeʼel u yantal Jéeoba «[t-]noʼoj kʼabeʼ»? Kaʼapʼéel bixi. Yáaxeʼ, wa k-nuʼuktik k-kuxtal yéetel baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, yéetel u kaʼapʼéeleʼ, wa k-jach tuukul yéetel k-páaʼtik le jatsʼuts siibal ku yaʼalik u tsʼáaiktoʼonoʼ. Le salmista Asafoʼ tu kʼayaj: «Kex beyoʼ yanjien mantatsʼ ta wéetel. Ta machajen yéetel a x-noʼoj kʼab, ta nuʼuktaj in kuxtal yéetel a tsol xikinoʼob; le ken kʼuchuken tu xuuleʼ yaan a kʼamiken yéetel tsiikiloʼob» (Salmo 73:23, 24). K-ojéeltik lelaʼ, yaan u yáantkoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óol k-aktáant le talamiloʼoboʼ.
Tsʼoʼok u náatsʼal u kʼiinil k-jáalkʼabtaʼal
20, 21. ¿Baʼax kun úuchul yéetel le máaxoʼob ku kʼubik u yóoloʼob tiʼ Jéeobaoʼ?
20 Cada kʼiin ku máaneʼ kʼaʼabéet k-ilik maas antal náatsʼ tiʼ Jéeoba. Ichil upʼíit kʼiineʼ, yaan u xuʼulsaʼal tiʼ le religionoʼob maʼatech u kaʼanskoʼob u jaajiloʼ yéetel lelaʼ yaan u yeʼesik le nojoch muʼyajil kun taal tu yóokʼol le kʼasaʼan yóokʼol kaab yaan tu kʼab Satanasoʼ (Mateo 24:21). Le máaxoʼob maʼatech u meyajtkoʼob Jéeobaoʼ yaan u sajaktaloʼob. Baʼaleʼ ken úuchuk tuláakal lelaʼ, le máaxoʼob ku beetkoʼob baʼax utstutʼaan Diosoʼ yaan u kiʼimaktal u yóoloʼob yoʼolal baʼax táan u páaʼtkoʼob, tumen táan u páaʼtkoʼob le baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Ken káajak u yúuchul le baʼaloʼobaʼ, yanak a wóoleʼex, líikʼes a pooleʼex tumen séebaʼan kan jáalkʼabtbileʼex» (Lucas 21:28).
21 Le oʼolaleʼ, yanaktoʼon kiʼimak óolal yoʼolal le baʼax u yaʼalmaj Dios u tsʼáaiktoʼonoʼ yéetel maʼ k-chaʼik táabsaʼal tumen Satanás. Baʼaxeʼ, unaj k-ilik u yantaltoʼon fe, yaabilaj yéetel k-chʼaʼik upʼéel maʼalob saajkilil tiʼ Dios. Wa k-beetkeʼ, yaan u yantaltoʼon u muukʼil utiaʼal k-tsʼáaikba tu contra u Kʼaasilbaʼal yéetel utiaʼal k-beetik baʼax utstutʼaan Jéeoba jeʼel baʼaxak bíin úuchkeʼ (Santiago 4:7, 8). Le oʼolaleʼ, koʼoneʼex beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «U tsʼaʼob líikʼ óol yéetel x-maʼ [sajakil] tiʼ u puksiʼikʼaloʼob tuláakal le máaxoʼob u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼ le Yuumtsiloʼ» (Salmo 31:24).
[Tsolajiloʼob]
a Kex tumen teʼ Kiliʼich Tsʼíiboʼob ich Griego yaan kʼiin ku meyaj le tʼaan alab óolal (wa esperanza), utiaʼal u yúuchul tʼaan tiʼ le páajtalil yaan utiaʼal u bin kaʼan le máaxoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ, teʼ xookaʼ maʼ le kun tsolbiliʼ.
¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?
• ¿Bix u yilik Jesús kaʼach le baʼax aʼalaʼan u tsʼaʼabal tiʼoʼ?
• U jach páaʼtaʼal upʼéel baʼaleʼ, ¿baʼax yaan yil yéetel u yantal fe tiʼ máak?
• Le fe yéetel le esperanzaoʼ, ¿bix u yáantkoʼon utiaʼal k-tsʼáaik táanil ichil k-kuxtal le baʼax maas kʼaʼananoʼ?
• Le máax ku kʼubik u yóol tiʼ Jéeobaeʼ, ¿baʼaxten maʼ sajak tiʼ baʼax ku taal u kʼiiniliʼ?
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 25]
¿K-ilikba wa teʼ Paraíso u yaʼalmaj Dios u tsʼáaikoʼ?