AGU APAI NANDU NA GUPAI DU TI KPOTOHO | TIPAGINE SI AIDA MO PE RENGO TI NI?
Ya mo Regbo Pe Rengo Aima Susa?
Hitoshi aamangasunge rogo gu basunge nagbata sunge fu aboro Japan yo na ko kini ngerekurii pa marã. Ho i aafugö gu waraga ni nga ga marã na gako bangerekurii sunge, gako bangerekurii sunge ape gupai fuko nga si naida ko pe ziree rogo gu waraga re. Hitoshi ape gupai nga sangbakpoto ko yo aidanga ha fuko ko pe ziree te. Ni sangbanaha, gako bangerekurii sunge aserekpo ko nga i nika do ko ti sunge na ni yangadaha i aima do ko ti gu sunge re.
Vuru agu adiwi yo naangbe fuo gure, rago agberẽ ti Hitoshi na pa gako sunge. Ni kpiapai, ti gu kura regbo sa ko andu tipa i sasana ko tipa sunge, ko ape gupai nga ka ko mangingo sunge biriki te. Gu boro naasasana ko akaragapai nga, “Ga mo bipai ima kpakara!” Ga Hitoshi aborokporo na abakureako angarasiko ko kakuti gako diaberã ka nye ni ruruko, ono wa si avura duwo, ko atona kadu na kapa. Ni kpiapai, ko aya, “Mi nabaka kina bangire singia wenepai du nga kaa pe rengo mbiko gimi idapase.”
Gupai namangi Hitoshi re natingida rani na gupai nga anga aboro dunduko nabi pe rengo na nyanyaki paha te. Nirengo, kura aboro nabi pe rengo nga si naye na kina kpakaraapai, gbe rogo sunge bagaahe yo. Dee sa namangasunge South Africa yo ape gupai nga, “Agu aboro nape ziree kere ake kirikiri, na ti gu kura aregbo, gayo mangaapai nasosoda re ni kerehe mi mangipai wakina yo.”
Areme, badungu aboro nape zire. Bete agarã kusayo, wene bawirikipai tipa agu apai aboro aberãha nga Robert S. Feldman abi gupai nga 60 rii kama nga ga kuru aboro nape ziree ho i afura ni kandara bara sa rogo aminiti bawe. Feldman ape gupai nga, “Kina ngbarani naazere na gu sangbanapai re. Ani aaberãnga ha nga wo aboro ape ziree na aˈuru dunduko te.” (University of Massachusetts Amherst) Ya mo si akpakaranga ka bi gupai nga dungu aboro aidanga i pe ziree fuyo te, ono i kini idi tigayo kaa pe ziree?
Tipagine du du pe ziree, dĩi, na gu kura mangaapai nga ga biriki namoipai ti ni areme? Wai du du pe ziree na gbegberẽ sangbanaha kurii aboro? Na gu nyakipaha anyaka nga, wai du rengbe ani ka ne rimiso tirani ku rogo gi mangaapai nga ga biriki re?