KAPITA BIATA
Ga Mbori Ringbisapai Tipa Aboro Nga Gine?
1. Ga Mbori ringbisapai tipa aboro nga gine?
MBORI na wene ringbisapai beko tipa aboro. Ko akusi bambata kumba na dee, Adamu na Eva, i raki rogo bawene ati. Gako ringbisapai tipa yo angia i batika agude, ka sa kpotosende naabaha ni paradizo, na ka ngerefuo anya.—Bambata Pai 1:28; 2:8, 9, 15; mo bi gu 6 rukutu kekeapai du ti digido gi buku re.
2. (a) Wai du ini ani he nga Mbori nika manga gupai amanga ko naringbisihe? (b) Ginipai Baibiri nagumbaha tipa raka nyeanye kindi?
2 Ya mo mo naberãha nga uru adu ho ani ka raka paradizo yo? Yekova naya furani wẽ: “Mi aberẽ pa manga ha, mi amanga ha amanga a.” (Yesaya 46:9-11; 55:11) Nirengo, ko nika manga gupai amanga ringbisi ko ho, na he ho rengbe ka ká na ko ti ni te. Yekova naya ndupai kinaho ko akusi kpotosende ti ni. Ko “amanga nga ha ni kungba he te.” (Yesaya 45:18) Ko naida aboro raki auru kpotosende nabaha. Gini ngbatunga aboro Mbori aida i raki auru kpotosende ane, na tipa bagizo regbo wai? Baibiri naya: ‘Ruru aboro [watadu aboro giasangba] adía kumbo ringara, ki nyeanye kindi.’—Atambuahe 37:29; Yugoti 21:3, 4.
3. Wa duhe nga aboro nawoka na kini kpiki, ginipai rengbe mo ka sanahe tipaha?
3 Areme aboro nawoka na kini kpiki. Rogo dungu aba, i nasovura na kini imi tiyo. Nirengo, gere nga ga Mbori ringbisapai te. Ginipai tie namangi na tipagine? Kina Baibiri sa rengbe ka sakapai tipaha.
VURA MBORI
4, 5. (a) Da nafura rogo wo yo fu Eva ati Edene yo? (b) Wai du rengbe wenesino boro kada ni iradĩ?
4 Baibiri naya furani we Mbori na kina vurako tini nga ‘Bakitingbanga Satana.’ Satana amangisunge na wo tipa ka fura fu Eva ati Edene yo. (Yugoti 12:9; Bambata Pai 3:1) Ko anangihe i ya wo du naafura.—Mo bi gu 7 rukutu kekeapai du ti digido gi buku re.
5 Ya mo Mbori akusi ko ni Satana Bakitingbanga? Oó! Gu maraika naraki sa na Mbori ngbangbaturũ yo ti gu regbo ko ambakadi kpotose tipa Adamu na Eva asatiko ki da ni Bakitingbanga. (Eyobo 38:4, 7) Wai du gupai re arengbe ka manga wo? Wai du wenesino boro narengbe ka aria tini ki da ni iradĩ? I aavunganga ni na dĩ te. Ono ni natona ka kpinyemu guhe angianga gani ya. Kini berẽpaha aberã kindi, na gu gani gbegberẽ nyemupai re ki tona ka sona. Fuani, ho ni nika gbia momu ni, ni na dĩ guhe re. Nibasa niki sa tini ni iradĩ.—Mo gedi Yakoba 1:13-15; mo bi gu 8 rukutu kekeapai du ti digido gi buku re.
6. Wai du maraika ada ni vura Mbori?
6 Gere nga gupai namangi gu maraika re. Fuo Mbori kusi Adamu na Eva, ko aya i batika agude na ki “hisi kpotosende.” (Bambata Pai 1:27, 28) Si nawira wa gu Maraika re aima berã gupai nga, ‘Agu aboro re dunduko ima rengba ka iriso re kuba Yekova!’ Pa berãko paha dedede asako ko kpinyemu guhe si aaida kina Yekova du na ni sa. Gu maraika re aaida aboro irisiko. Sidu, ko ape ziree fu Eva na ki nangi ri. (Mo gedi Bambata Pai 3:1-5.) Ni manga ko ho wa gure, ko ada ni Satana Bakitingbanga nga vura Mbori.
7. (a) Tipagine Adamu na Eva akpiki ti ni? (b) Tipagine ani agbinza ti ni na kini kpiki?
7 Adamu na Eva abasasangba Mbori na ki ri zuzungua. (Bambata Pai 2:17; 3:6) I aingipai kuti Yekova, na kusa i akpi kina wai Yekova aya si nika manga. (Bambata Pai 3:17-19) Awiri Adamu na Eva ada a ni aboro ingapai na ki kpiki. (Mo gedi ARomo 5:12.) Tipa ani rugutirani na ndu gupai awiri Adamu na Eva adu ti ni na ingapai, ani makianga gi kpiapai re. Ani ya mo naba kpakuto rogo gu ũbakpakuto du na kutu ti ni. Agu kpakuto nikaa kura yo dunduko kina du ni norõnorõho be gu kutu re. Ho Adamu abasasangba Mbori ni, ko ada nga boro ingapai. Bambiko wa du ani dunduko nga awiri Adamu, ani dunduko nga aboro ingapai, watadu du na “norõnorõ” he tirani wakina ko. Na wa duhe nga ani dunduko nga aboro ingapai, ani nagbinza na kini kpiki.—ARomo 3:23; mo bi gu 9 rukutu kekeapai du ti digido gi buku re.
8, 9. (a) Ginipai Satana aaida Adamu na Eva idi kutini? (b) Tipagine Yekova aimongo agu asamungu re ti ni nibasa ya?
8 Satana atona samungu kuti Yekova ho ko anangi Adamu na Eva ni i basasangba Mbori. Ko aaida Adamu na Eva idi kuti gupai nga Yekova nga iraziree, nga gu gbegberẽ bazogo aidanga wenepai tipa gani aboro ya. Satana aape gupai nga aboro aidanga na Mbori tipa ko pe gupai fuyo si aida i mangihe te, na si naida Adamu na Eva diberã nisayo tipa gupai du ni ruruhe na ni irairaha. Sidu, ginipai ka Yekova amangihe? Ko aima rengba ka imo agu asamungu re na gupai re ki nyasi kusayo. Ono ya mo ka gure ayugu gupai nzunzu nga Satana nga iraziree? Oó, ka si ayugungo ho te.
9 Sidu, Yekova aimongo agu asamungu re nibasa te. Kuba gure, ko ambu regbo fu aboro i zogo tiyo. Gure nga gupai ka rengbe ka yugoho nga Satana nga iraziree na Yekova ini guhe du ni wenehe tipa aboro. Ani nika wirikapai tipaha ni bakerehe rogo Kapita 11. Ono ginipai mo aberãha tipa ga Adamu na Eva diaberã? Ya mo si aruaru fuyo i idi kuti ga Satana pai ki basasangba Mbori? Yekova aima fu agu ahe dunduko fu Adamu na Eva i aidaha. Ko afu rengberengbe raka fuyo, wene ba ka raka rogoho, na gu sunge naafu ngbarago fuyo. Ono wenepai ho Satana amangihe fuyo te. Ka mo adu yo, ginipai ka mo amangihe?
10. Gini nyanyakipa siapai si aida boro na boro mangihe?
10 Areme, ani dunduko du na siapai berani wa gure, na gaani raka naruriipa gu siapai re. Ani rengbe ka sia ka giasangba Yekova ni gaani Bazogo na ki yugu na ni nga Satana nga iraziree. Watadu ani rengbe ka sia Satana ni gaani bazogo. (Atambuahe 73:28; mo gedi Asanza 27:11.) Bete aboro gbua nagiasangba Mbori rogo gi zegino re. Nirengo, ko nga bazogo gi zegino re te. Ono ka si du nga Mbori azoganga ha te, da du tie?
DA NAZOGA GI ZEGINO RE?
Ka si nidu nga agu azogarago nga ga zegino nga ga Satana te, ya mo ka ko aidi ka fuhe fu Yesu?
11, 12. (a) Ginipai ani awirikaha ti ga Satana gamunihe fu Yesu? (b) Gini averesi nayugo na ni nga Satana nazoga gi zegino re?
11 Yesu aima ino gu boro nzunzu nazoga gi zegino re. Ti kura regbo sa, Satana ‘ayugu angbi fuko rogo zegino dunduko na gaha taarimo.’ Fuani, Satana akido Yesu nga: “Ka mo ti sande ki irisi re, agi ahe dunduko re mi afú he foro.” (Matayo 4:8, 9; Ruka 4:5, 6) Mo sananga tiro nga, ‘Ya mo ka agu agbi re angianga ga Satana ya, ka ko apepa fuhe fu Yesu?’ Oó. Azogarago dunduko nga ga Satana.
12 Mo rengbe kaa bakabangiro nga: ‘Wai du rengbe Satana kadu nga bazogo gi zegino re? Anga Yekova nga gu Mbori Du na Tanduapai Dũ nakusi zegino te?’ (Yugoti 4:11) Ii, ko nakusihe, ono Yesu ayambu Satana nga “gbia gi zegino re.” (Yoane 12:31; 14:30; 16:11) Gu mokedi nangia Pauro ayambu Satana nga “mbori gi zegino re.” (2 AKorindo 4:3, 4) Na gu mokedi nangia Yoane aya, “zegino dunduko du ni zogozogo ho be gbegberẽ ko.”—1 Yoane 5:19.
WAI DU I NIKA GBARASA GI GA SATANA ZEGINO RE?
13. Tipagine ani aida vovo zegino ti ni?
13 Gi zegino re nagberã kina kumbatayo. Ani nabi avura, iraira mangaapai, biriki, na zuu rogo arago dũ. Aboro arengbanga ka nyasariipa agi apai re te, ka i vura manga ome amanga wai vurũ. Ono Mbori nika gbarasa gi zegino re barambeda ti regbo gu vura nga Aramegido, na ki ye na ruru vovo zegino kubaha.—Yugoti 16:14-16; mo bi gu 10 rukutu kekeapai du ti digido gi buku re.
14. Da Mbori nasia ni ni du ni Bakindo Gako Kindo? Ginipai Baibiri aima pehe kumbatayo tipa Yesu?
14 Yekova sia Yesu Kristo ko du ni Bakindo gu gako zogarago du ngbangbaturũ yo. Kutu agarã kusayo, Baibiri aima pehe nga Yesu nika zogarago ni “Gbia Zereda” na gako zogarago adigongo te. (Yesaya 9:6, 7) Yesu aya fu apefuoko i kpari tipa gako zogarago ho ko aya ni wẽ: “Ga ngbi yé, ani mángi rogo kpotosende wa mo akpi nyemu he, wa du he ngbangbaturũ yo.” (Matayo 6:10) Rogo kapita 8, ani nika wirika wai ga Mbori Kindo nika diaba agu azogarago nga ga zegino kusayo. (Mo gedi Daniere 2:44.) Fuo gure, ga Mbori Kindo nika sa kpotosende ni bawene paradizo.—Mo bi gu 11 rukutu kekeapai du ti digido gi buku re.
VOVO ZEGINO IMA MBEDA!
15. Ginihe nga “vovo kpotosende”?
15 Baibiri nakidohe nga: “Mbiko gako kidohe, ani nangera tipa vovo angbangbaturũ na vovo kpotosende nga gu ruru apai nikanye rogo ho.” (2 Petero 3:13; Yesaya 65:17) Ho Baibiri afura ni tigu kura aregbo tipa “kpotosende,” si nafura tipa agu aboro naraka auru he. (Bambata Pai 11:1) Gu ruru “vovo kpotosende” re nga agu aboro dunduko nagiasangba Mbori na ko nafu maku fuyo.
16. Gini wene gamahe Mbori nika fuhe fu agu aboro nika raka rogo vovo zegino, na ginipai si aida ani mangihe tipa ka gbiaha?
16 Yesu akidohe nga agu aboro nika raka rogo ga Mbori vovo zegino i nika fu “nyenye unga” fuyo. (Marako 10:30) Ginipai rengbe ani ka mangaha tipa ka gbia gi gamahe re? Mo gedinga Yoane 3:16 na 17:3 tipa ka gbia karagapai. Awere, ani bingo gupai Baibiri apehe tipa wai raka nika du rogo Paradizo auru kpotosende ane.
17, 18. Wai du ini ani he nga zereda nika du auru kpotosende naabaha na ani nika du zanga gunde?
17 Gbegberẽ mangaapai, vura, kuondiko, na zuu ago kusayo. Gbegberẽ aboro adunga berewe auru kpotosende ane te. (Atambuahe 37:10, 11) Mbori amangapai tipa “vura nyasi digida kpotosende yo.” (Atambuahe 46:9; Yesaya 2:4) Zegino nika hi be agu aboro nakpinyemu Mbori na kini gisangbako. Zereda nika nyeanye kindi.—Atambuahe 72:7.
18 Ga Yekova aboro nika du ni bandabanda yo. Ti agu aregbo i aakeka Ziazia Kekeapai ti ni, ho aYisaraere anaagiasangba Mbori ni, baayo anidu ni wenehe mbiko Mbori naabanda yo. (Pa Amotumo 25:18, 19) Rogo paradizo, ani agundenga be he watadu boro te. Ani agunde nga yo wa sa te!—Mo gedi Yesaya 32:18; Mika 4:4.
19. Tipagine rengbe ani ti ni kadu na kido nga riahe adu kpaima rogo ga Mbori vovo zegino?
19 Riahe adu kpaima. “Zende ahe zúku rogo ringara kpaima; si wó ri abaagangara yo.” (Atambuahe 72:16) Yekova “gaani Mbori, naafu maku fu rani,” na “sende azugasi gaha zuzu ahe.”—Atambuahe 67:6.
20. Wai du ini ani he nga kpotosende nika da ni paradizo?
20 Kpotosende naabaha ada ni paradizo. Aboro adu na wenewene abambu beyo gbiati ati. (Mo gedi Yesaya 65:21-24; Yugoti 11:18.) Kpotosende naabaha nika du ni bawenehe kina wai ati Edene adu. Yekova nikaa fu agu ahe dũ du ani nazingo ho. Baibiri naya tipa ko wẽ: “Mo naza bero, ki nimbisi gu nyemuhe nga ga unga ahe dunduko.”—Atambuahe 145:16.
21. Wai du ini ani he nga zereda nika du dagba aboro na anya?
21 Zereda adu dagba aboro na anya. Anya amanganga aboro gbegberẽ te. Rukutu agude agunde nga te, zavura pati agu anya du ni kere ra areme.—Mo gedi Yesaya 11:6-9; 65:25.
22. Ginipai Yesu nika mangaha fu agu aboro du na kaza?
22 Boro ho nika woka te. Ho Yesu adu ni auru kpotosende, ko ahusi dungu aboro. (Matayo 9:35; Marako 1:40-42; John 5:5-9) Ono nidu Yesu ni Bakindo ga Mbori Kindo, ko nika husa aboro dunduko. Boro ho nika ya: “‘Mi nawoka’ te.”—Yesaya 33:24; 35:5, 6.
23. Ginipai Mbori nika mangaha fu kpikpi aboro?
23 Kpikpi aboro araka araka berewe. Mbori nakidohe nga ko nika zingisa agu amirioni aboro naaima kpiko. “Ruru aboro azinga be kpio na iraira yo.”—Mo gedi Yoane 5:28, 29; Amokedi 24:15.
24. Gamo bipai nga gine tipa raka Paradizo yo?
24 Ani dunduko du na siapai berani. Ani rengbe ka sia ka wirikapai tipa Yekova na ki irisiko, watadu ka manga kina gupai ngba tirani. Ka ani sia ka mangasunge fu Yekova, gaani raka kumbatayo adu ni bawenehe gbe. Ho kumba sa asana Yesu ni ko berẽpa ko fuo kpiko, Yesu aya fuko wẽ: “Ani adú na mo Paradiso yo.” (Ruka 23:43) Ani wirikinga pai tipa Yesu Kristo na wai ko nika sa ga Mbori iˈiriwo kidohe si da nirengo.