Oni Banda Gaoni “Maabangirise Tipa Bata” Ziazia!
‘Oni duna maabangirise tipa bata ni gaoni kpakpari vura.’—1 ATESARONIKO 5:8.
1. Waigu “maabangirise tipa bata” aundo boro ni hipai?
GU MAABANGIRISE du boro nani tipa bata rengbe ka undo ni ni hi zavura agu apai gbere kisusi. Gu boro bakurungba nagburuwa na ni ni kini ya rii fäkäfäkä ahe rii ime rengbe ka hipai ni gbangaha ka ni ini gupai nga undo gene naye. Teketeke a, tipa kutu agarã, maabangirise kuti “gu bata nga ga Yekova” asongodi agu akumba na adee nangia aidipase ti regbo fudifudiapai, na gi maabangirise re andunga na yo sa gberarago te. (Gate 14:13; Atambuahe 3:8; ARomo 5:5; 9:33) Gu mokedi nangia Pauro aringbisi “maabangirise tipa bata” kuti gu “kpakpari” nga ga ga aKristano ũvura. (1 ATesaroniko 5:8; AEfeso 6:17) Ii, du ani na kido nga Mbori abatasa rani abatasa nabanda gaani ome berãpai, si kini undo rani ani banda gaani aberã, kpakarakpakaraapai, na sogote, gbiati a’asada ki vura du vurũ.
2. Rogo gini agene du “maabangirise tipa bata” ni mburu ndikidi iriso?
2 “Maabangirise tipa raka kumbatayo adunga ni sino agu aboro nadu rogo ngbii apagano te,” nga gu ngbii nake pati agu aKristano nadu rogo bambata kama agarã, wogu gu buku duna yugobaraapai nga The International Standard Bible Encyclopedia agumbaha. (AEfeso 2:12; 1 ATesaroniko 4:13) Si ki vura du wo, “maabangirise tipa bata” nga mburupai tipa ndikidi iriso. Waigu duhe wo? Bambatapai nga, gu bata nga ga ga Yekova amoyambu nikodikodihe kuti kina boro rimo ko. Gu bake Atambuahe nangia Asafa akparikpee ki ya: “Ako Mbori nga gaani bata, mo únda rani, mbiko gu taarimo nga ga rimoro, ki batasi rani.” (Atambuahe 79:9; Yezekere 20:9) Kurii gure, duna kido kuti ga Yekova akidohe tipa amaku na nyanyakipaha tipa ka duna wene ngbanya na ko. Pauro agumbaha ngba gi gene re: “Zanga idapase ga boro pai arengba nga na ngba bangiri Mbori te, bambiko gu ni naye koyo du Mbori ni gani pai nga ida ya Mbori kina ho, [na] ko nafu mosoro [afu] fu agu yo nagbata ko.” (AEbere 11:6) Kurii gure, Pauro asakirogo gupai yo nga bangua ndu gupai Yesu aye tini ku auru kpotosende nga pa gu bata nga ga agu aboro saa gayo berã. Ko ayaa: “Gi pai re, rengo nga ha, si re aboro dũ na dia ha, ya Kristo Yesu aye ku zegino ka batasa aboro ingapai.” (1 Timoteo 1:15) Na gu mokedi nangia Petero afura tipa bata ni ‘digida [watadu, yangara sangbana] idapase.’ (1 Petero 1:9) Ziazia tie, si gu daada tipa ka maabangirise tipa bata. Ono gine nzunzu nga bata? Na ginipai si aidaha be boro tipa ni gbiaha?
Gine Nga Bata?
3. Gini ngbatunga bata gu ga Yekova amoyambu nadu mbata agbiaha?
3 Rogo gu Kekeapai du rogo pa-Ebere, gu fugo nga “bata” na gu rogoyo dedede nga ka batasa boro watadu ka kusa ni be rungosi watadu be agbaakpio nga ga zuu. Ni kpiapai, ni yamba Davide Yekova nga “gi batasi,” ko ayaa: “Mbori nga gi mbia, . . . nga gi bagbuko; nga batasire; mo nabatasa re be airazuu. Mi nakpara fu Yekova, rengbe na tambua aboro ko; si du bati mi ti ni be avurare.” (2 Samuere 22:2-4) Davide aini gupai nga Yekova nadega tuko adega ho Gako ruru amoyambu akpara ni fuko tipa undo.—Atambuahe 31:22, 23; 145:19.
4. Gini maabangirise tipa raka kumbatayo gu ga Yekova amoyambu nadu mbata fu aKristano adu nani?
4 Gu ga Yekova amoyambu nadu mbata fu aKristano adu a na gu maabangirise nga ga raka kumbatayo. (Eyobo 14:13-15; Yesaya 25:8; Daniere 12:13) Nirengo, badungu agu akidohe tipa bata du rogo gu Kekeapai du rogo pa-Ebere angia sangbanebi tipa bakere bata kumbatayo—nga gu nandu sa nyenye unga. (Yesaya 49:6, 8; Amokedi 13:47; 2 AKorindo 6:2) Rogo agu auru nangia ga Yesu, dungu aYuda anamaabangiriyo tipa nyenye unga, ono i aka gupai nga ka dia Yesu kugume ni gu wiririfungura ka zakigene fuyo i gbia guhe i amaabangiriyo tipaha. Yesu aya fu agu abarumbatayo rogo pambori nadu rogo gako auru wee: “Oni nawisiga Ziazia Kekeapai, bambiko oni naberã ha ya nyenye unga rogo yo; agu apai re si nga dezirere.”—Yoane 5:39.
5. Ginipai bata ayugoho ni yangaraha?
5 Rogo Yesu yo, Mbori ayugu rogo gu fugoyo nabaha nga bata. Si nakoda zaka aboro be gu bazogo nga ingapai, be gu zio nga ga zire pambori, be gu zegino du tii gu ome nga ga Satana, be gunde be aboro, na zavura gunde bekpio a. (Yoane 17:16; ARomo 8:2; AKorosaio 1:13; Yugoti 18:2, 4) Ni yangaraha, tipa ga Mbori ruru amoyambu, anga ga Mbori bata nga kina batasa aboro be rungosi gbiati be fudifudiapai sa te ono si a nga gu mamu nga ga duna nyenye unga. (Yoane 6:40; 17:3) Yesu ayugu gupai nga tipa “tooni badona avusende,” gayo bata nayugo pa zingisa yo kurogo gu raka nga ga ngbangbaturũ tipa i du ti zogarago nga ga Kindo na Kristo. (Ruka 12:32) Tipa gu yangara ngbatunga aboro tigayo, gayo bata nayugo pa karagatiyo kurogo rengberengbe unga na rengberengbe ngbanya dagbayo na Mbori nga gu Adamu na Eva agbia ngbarago behe ati Edene yo mbata fu inga yo pai. (Amokedi 3:21; AEfeso 1:10) Nyenye unga rogo ngbatunga apai nga ga paradiso wa gure nangia ga Mbori bambata ringbisapai tipa ngbatunga aboro. (Bambata Pai 1:28; Marako 10:30) Wai tie, rengbe yo ka karaga apai kubaha wa ngbatunga gure?
Mburupai Tipa Bata—Nga Tumorii
6, 7. Ga Yesu sunge nga gine tipa gaani bata?
6 Nyenye bata rengbe ka du sa kina mbiko gu motumo tumorii nga ga Kristo. Tipagine? Baibiri nasakarogo gupai yo nga ho Adamu aingipai ni, ko ‘abagi’ tiko fu ingapai na agu atitako dunduko si adu nga i aye kumbatayo, kodihe na ani—kini sa pa tumorii ngbatunga aboro ni gupai duni dingisoro ka si aaida i duna ndikidi maabangirise. (ARomo 5:14, 15; 7:14) Kirimo gupai nga ka Mbori ambakadipai ambakada tipa tumorii ngbatunga aboro aduni yuguyuguhe rogo agu amotumo i anafuhe na anyaa tii gu Ndika nangia ga Mose. (AEbere 10:1-10; 1 Yoane 2:2) Yesu nangia gu boro gani motumo adigisi gu sangbanebi naayugo gu kpiapai re. Mbata fu i batika Yesu, ga Yekova maraika atakipande gupai nga: “Ko nikabatasa gako aboro ti gayo ingaapai.”—Matayo 1:21; AEbere 2:10.
7 Gu ngasu dee nangia Maria abatika Yesu ngba iiriwo gene, na ni Wiri Mbori, ko adianga kumbo ingapai be Adamu te. Gi rengo pai re gbiati gako ruru sino mangaapai asa gako unga si duna gu geno narengbe arengba ka ngbe ngbatunga aboro be ingapai na bekpio. (Yoane 8:36; 1 AKorindo 15:22) Na kparapai ti gu kura aboro dunduko, i asaranga ngbanga Yesu ko kpi mbiko manga ko ingapai te. Ko aini gupai aino nga ko naye ku auru kpotosende tipa “ka tumo dungu yo ni ungako.” (Matayo 20:28) Fuo manga ko ho wo, gu Yesu i azingisi ko na ki sungusi ko rii mbatabakindo re, awere rogo gu ba rengbe ko ka batasa aguyo dunduko ni namanga gupai Mbori akpinyemuhe.—Yugoti 12:10.
Ginipai Si Aida Tipa Boro Gbia Bata?
8, 9. (a) Waigu Yesu akaragapai sa gu sanahe tipa bata nangia ga kumukokumuko paranga bazogo? (b) Waigu Yesu amangisunge na gipai re ka yugopai fu gako abawiriki?
8 Ti kura regbo sa, kumukokumuko paranga ni ga aYisaraere bazogo asana Yesu: “Mi amanga wãi ka dia nyenye unga?” (Marako 10:17) Gako sanahe avura yugo gu berã narengbe ri aYuda yo dunduko ti gako regbo—nga Mbori naida boro mangi bete wene asunge na sidu ni manga boro bakere agi asunge re, ni rengbe arengba ka gbia bata be Mbori. Ono ngbatunga gu kpia kparatise fu Mbori re arengbe ka sumba ti agu aberã nga ga gbangbati. Ngbatunga agu asunge re akpa ti fu ndikidi maabangirise tipa bata, mbiko wa arengbanga aboro zangarengba nzunzu ka manga ga Mbori andika ya.
9 Ni karagapai sa ga gu kumba sanahe re, Yesu atingidi ko gbua na kina gupai nga si naida ko duna irisa tipa ga Mbori andika. Ni kina ipo, gu paranga bazogo re arugusihe fu Yesu nga ko aima digo nibanda agu andika re mbu ko ni tooni ko. Gako karagapai afõngbadu Yesu yo ko duna nyemuse tipa ko. Yesu kini mo ka ya fuko: “Pai ho sa mo ata manga nga ha ya, mo ndú, mo bági agu ahe dunduko du be ro, ki gagamu he fu rungorungo aboro, mo akúmuko ngbangbaturũ yo; mo ki ye ki nipeke re.” Ono tie, gu paranga kumba re aga na kini rungo arungo, “bambiko ahe adu be ko gbe.” Fuo gure, Yesu kini mo ka nyakasa gupai fu gako abawiriki nga kakaka ziotise kuti gu weneahe nga ga gi zegino re nakiso gene gbia bata be aboro. Ko agbia gupai kuti ni nga boro ho rengbe ka gbia bata be gani asadatise ni tini te. Ono Yesu akido yo kindi ki ya: “Ka si gasi aboro agasa, ono Mbori ti gu te: bambiko ka Mbori mangi apai amanga dunduko.” (Marako 10:18-27; Ruka 18:18-23) Waigu rengbe bata ka du?
10. Gini apai du ani wa ka ani mangihe tipa ka gbia bata?
10 Bata nga gamunihe be Mbori, ono si ayenga ni saha te. (ARomo 6:23) Kura nyanyakipa apai gu duho si aida aboro nibasasa mangihe tipa ka rẽ tipa gu gamunihe re. Yesu ayaa: “Bambiko Mbori akpi nyemu aboro akpi zegino dũ, wa ko afu bangisa Wiriko, ya gu ni ka idi pa ko ni kpi nga te, ono nyenye unga du adu be ni.” Na gu mokedi nangia Yoane agbia gupai kuti ni nga: “Gu ni ka idi pa Wiri nyenye unga du adu be ni; ono gu ni ka gia nga sangba Wiri ya, ni bi nga unga te.” (Yoane 3:16, 36) Ziazia tie, Mbori naida idapase gbiati giasangbaa be agu aboro nibasasa nga aguyo namaabangiriyo ka gbia nyenye bata. Aboro nibasasa du wa ka i diberã ka idapa ga Yesu tumorii na ka pefuo nduko.
11. Waigu rengbe Yekova ka ida na boro zangarengba?
11 Wa duhe nga ani nga aboro zangarengbaa, anga si ni sino rani ka giasangbaa te, na si a ni gasigasipai fu rani ka giasangbaa nabaha. Gure nga ndu gupai Yekova ambakadipai tini tipa tumorii si dadi gaani aingapai. Wa vura duhe wo, ani du wa ka ani asadi tirani nyanyakii kaa raka ringbisihe na ga Mbori agene. A wa Yesu agumbaha fu gu kumukokumuko paranga bazogo re, ani du wa ka ani banda ga Mbori andika. Manga ani he wo ayenga na kina gupai nga Mbori idi na ani sa te, ono si naye a na bakere ngbarago fu rani, mbiko “gako rugute asusa nga omerani te”; si ‘nazambuasi boro.’ (1 Yoane 5:3; Asanza 3:1, 8, NW ) Si ki vura du wo, si taata ka ziotise kuti gu maabangirise nga ga bata te.
‘Oni So Vura Nyanyakii Tipa Idapase’
12. Waigu maabangirise tipa bata narengbe ka nyakasa Kristano ni sovura kuti agu a’asada nga ga wasiro?
12 Gu bawiriki nangia Yuda akpinyemu gupai nga ka ke waraga fu bambata aKristano ‘tipa gu bata nadu fuyo dunduko.’ Ono tie, gu gbegbere mangaapai naamaapai dagba yo asa ko ko rugu awirinako tipa i ‘so vura nyanyakii tipa idapase.’ Ii, tipa ka gbia bata, si arengbanga fu boro ni duna kina idapase nisaha, ka ziotise kuti gu ndikidi idapase nga ga aKristano, na ka giasangba kinaho apai amanga ni dunduko wenengai te. Gaani kparatise fu Yekova du wa ka si du nyanyakii ki rengbe ka undo rani ani sovura kuti a’asada na kuti agu apai naye na wasiro. Si ki vura du wo, wasiwasi kodaba na zapatise amoipai, zanga irisa agu aboro duna apagbia beyo, akparaka, gbiati akapa aagbarasapa gu mangaapai nangia ga gu dungurati nadu rogo bambata kama agarã. Tipa ka undo yo i sovura kuti ngbatunga agu asino re, Yuda angarasi akurako aKristano i banda gupai i aida ka da tini ziazia berãyo yo: “Oni, abadiangba, oni ta sonosa tironi rogo gaoni ziazia idapase, nikpari rogo Ziazia Toro yo, oni bánda tironi rogo ga Mbori nyemuse yo, ki ningere fuo ga gaani Gbia Yesu Kristo inapai sa nyenye unga.” (Yuda 3, 4, 8, 19-21) Gu maabangirise nga ga bata ka nyakasi yo rogo gayo vura tipa i nye ni gigiriyo rogo mangaapai.
13. Waigu rengbe ani ka yugo gupai nga ani agusanga ndu ga Mbori weneringise nga gu ani arẽnga tipaha ya te?
13 Yekova Mbori na gu maabangirise nga agu aboro ko ka fu bata fuyo, gayo mangaapai duni wene kpiapai. (1 AKorindo 6:9, 10) Ono tie, ziotise kuti ga Mbori ruru andika tipa mangapai ayugonga gupai nga boro naasarangbanga akurani te. Anga ani nga agu aboro nika diaberã tipa gu nyenye raka kumbatayo nga ga akuarani aboro te. Kuba gure, Mbori nika mangaha wo, a wa Pauro apehe fu aGiriki Atenai yo: “Ko aringbisi rame, ko nikasapa ngbanga zegino ni rurupai rogo yo be gu kumba ko aasia paha fu ko”—nga Yesu Kristo. (Amokedi 17:31; Yoane 5:22) Ka ani araka ni idapase kuti ga Yesu tumorii, ndupai ho tipa ani gunde be gu uru sapangbanga naye te. (AEbere 10:38, 39) Gu nyakipaha nga ka ani ‘dinga ga Mbori undahe [nga pa gaani mbakadapai dagba rani na ko mbiko tumorii] gbua ya,’ ni mbu ani tirani asada sa rani ani berẽ gbegbere aberã gbiati ka manga gbegbereapai. (2 AKorindo 6:1) Kurii gure, ni undo ani kura aboro i gbia bata, ani nayugo gupai nga ani agusanga ndu gupai du ga Mbori inapai tipaha te. Waigu rengbe ani ka undo yo?
Gumbapa Maabangirise Tipa Bata fu Kura Aboro
14, 15. Ada Yesu a’asia yo i tungusi gu wene pangbanga nga ga bata?
14 Ni dia Pauro sangba gu nebi nga Yoere, ko ake gupai nga: “Gu ni ka kpari ni rimo Gbia [Yekova, NW ] ni bati abata.” Fuo gure ko kini gbia gupai kuti ni nga: “I awíra pa kpara tie wãi fu gu ko i aida nga pa ko ya? ki wiri pa ida pa gu ko wãi i agia nga pako ya? ki wiri pa gia ha wãi nizanga batungusipai?” Bete averesi kusa, Pauro nagumba gupai nga idapase ayenga nisaha te; kuba gure si ‘naye be gia fugo,’ nga, ‘gia fugo tipa Kristo.’—ARomo 10:13, 14, 17; Yoere 2:32.
15 Da nika ye na gi ‘fugo tipa Kristo’ re fu rikaaboro? Yesu afu gu sunge re fu gako abawiriki—nga aguyo i aima yugo gu ‘fugo’ fuyo re. (Matayo 24:14; 28:19, 20; Yoane 17:20) Ho ani arimiso tirani ni kurogo gu sunge nga ga tungusapa Kindo na sunge sa aboro ni abawiriki, ani namanga kina boro gupai gu mokedi nangia Pauro akepai tipaha, ti gi regbo re nidia ko sangba Yesaya: “Na ngba ndu agu yo naye na wene pangbanga wene ahe!” Ka dungu aboro avuranga dia gu wene pangbanga kugume ani aye nani fuyo ya, ndurani kindi ‘ni wenehe’ bangiri Yekova.—ARomo 10:15; Yesaya 52:7.
16, 17. Gini ringbisapai duna apaparaha ue gaani sunge tungusapai amangaha?
16 Digiso gi sunge re namanga nyanyakipa apai ue. Bambatapai nga, wene pangbanga du wa ka si duni tungusitungusihe tipa rimo Mbori ki duni taasitaasihe, na agu aboro naida ka gbia bata ki ini wari rengbeyo ka ariatiyo kuho ni. Pauro aima ino pai tipa gi papara sunge re. Ko ayaa: “Bambiko Gbia agumba ha wo fu rani, ki ya, ‘Mi moi ro ni imarago fu aGendiria, mo du adu ni bata dati kina digida sende yo.’ ” Sidu, ni ga Kristo abawiriki, ani nibasasa du wa ka ani ndu na gu pangbanga nga ga bata fu aboro.—Amokedi 13:47; Yesaya 49:6.
17 Ue pai nga, tungusa wene pangbanga namaa mburupai tipa ga Mbori ruru sarangbanga. Tipa gu sarangbanga re, Yesu ayaa: “Ho Wiri boro ka ye ni rogo gako taarimo, na amaraika dunduko fuo ko, ko asúnga ri mbatabakindo nga ga taarimo. I adúngura arikaaboro ku bara bangiriko dunduko. Ko ki kparaka yo, wa babanda [avusende] nakparaka [avusende] ti ameme.” Wa vura duhe nga sapangbanga gbiati kparaka avusende ti ameme amanga “ho Wiri boro ka ye ni rogo gako taarimo,” sunge tungusapai nafu mamu fu aboro areme tipa i ini awirina Kristo nga ga toroyo na fuo gure kini songodi yo tipa ka ruho ka gbia nyenye bata.—Matayo 25:31-46.
Oni Banda ‘agu Akidohe nga ga Maabangirise Dunduko’
18. Waigu rengbe ani ka banda gaani “maabangirise tipa bata” ziazia?
18 Du ani zaaza rogo sunge tungusapai nga kura gene a sa ka undo rani ani banda gaani maabangirise ziazia. Pauro akepai ya: ‘Ani nakpinyemu oni yugu ngbatunga gu ngarã re ni ba sa sa dati du oni na agu akidohe nga ga maabangirise dunduko, dati kina digida rame.’ (AEbere 6:11) Fuo gure tie, ani nibasasa moinga ‘gaani maabangirise tipa bata ni gaani kpakpari vura,’ were kini tingidi gupai nga “Mbori aringbisa nga rani sa zinga te, ono sa dia bata rogo gaani Gbia yo nga Yesu Kristo.” (1 ATesaroniko 5:8, 9) Ani di gu ga Petero ngarasahe a ku ngbadurani nga: “Oni mbakadi gaoni aberã . . . [tipa sunge, NW ], ki du na rugatise, ki nimoi bangironi nyanyaki sa gu undahe i ka ye na ni fu roni.” (1 Petero 1:13) Aguyo dunduko namangaha wo abi gayo “maabangirise tipa bata” i nadigisihe dunduko!
19. Ginipai ani ka wisigoho rogo gu paparaha naye re?
19 Vuru gi regbo re tie, waigu si aida ani bi gu yangara regbo nye koyo tipa gi sinoraka re? Waigu rengbe ani ka mangasunge na gu regbo re tipa ka gbia bata tipa tirani na tipa kura aboro? Ani awisigo agi asanahe re rogo gu paparaha naye re.
Oni Rengbe ka Sakarogoyo?
• Tipagine si aida tini ani banda gaani “maabangirise tipa bata” ziazia?
• Bata nakoda gini apai?
• Waigu rengbe ani ka rẽ tipa gu gamahe nga ga bata?
• Gaani sunge tungusapai namanga ginipai rogo ngbanya na ga Mbori ringbisapai?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 24]
Bata na gu kura rogoyo tini susi gu gbua nga ka batasa boro be gbarasa ni