Oni Gbia Hipai Kuti Gaoni Ziotise Kuti Sinombori
‘Oni gbia idapase kuti gaoni hipai, na ku pati hipai, oni zi tironi kuti sinombori.’—2 PETERO 1:5, 6.
1, 2. (a) Gini ngbatunga sona i amaabangirise tipaha kube gude? (b) Wai nyakipa sona rogo toroyo?
PA SONA gude ti kpoto ni nga nyanyakipa pai, ono anga kina kungbo pa sona ni ti kpoto ni sa si aida si mangi te. Avunguni namaabangiriyo tipa ni sono a rogo gani berã na rogo agu apai du ngbaduniyo. Fuo bete regbo kusa, gu gude re nika mbu gu gani mangaapai nga ga agude na ki sono ki dani sosono kumba watadu sosono dee. Gu mokedi nangia Pauro afura tipa gipai re ho ko akepai ni ki ya: “Ho mi adu ni ni gude mi [an]agumba pai wa gude, mi ki niberẽ pai wa gude. Awere wa du mi ni kumba, mi mbu agu apai nga ga agude.”—1 AKorindo 13:11.
2 Afugo Pauro nafura tipa gu nyanyakipa pai du tipa gu sona nga ga toro. Si naida aKristano sono kumbatayo ti du yo ni agude rogo toroyo ki ‘dani sosono aboro rogo berã.’ (1 AKorindo 14:20) Si naida i gbata gene tipa ka “rengba na sona [rogo] gu hibepai nga ga Kristo.” Fuo gure, ka i adunga ‘ni agu agude nawo kubani niya ni wege nga ga yugopai’ ya.—AEfeso 4:13, 14.
3, 4. (a) Ginipai si aida ani mangihe tipa ka sona wenengai rogo toroyo? (b) Gini asino Mbori si aida ani yuguhe, na wai nyakipaha?
3 Wai rengbe ani ka sona nyanyakii rogo toroyo? Wa vura duhe nga, sona ti kpotose namanga nisaha ho du apai ni niwenehe fu boro, ono gu sona nga ga toro tigaha naida bakere asadatise tipaha. Si natona ni dia ani gu ruru inohe nga ga Fugo Mbori na kini mangipai na ngbanya kuti gupai ani awirikaha. (AEbere 5:14; 2 Petero 1:3) Fuo manga ani he were, si tigaha kini mo ka undo rani ani yugu agu asino nga ga sinombori. Wa kina sona ti kpotose gbiati agu apai si akodaha, kinawo a duhe tipa sona rogo asino Mbori, dungu asino nasona ti bangisa regbo sa. Gu mokedi nangia Petero akepai ki ya: “Ii, na mbiko gi pai re oni tigaoni, oni kúsi gu pai nga manga apai nyanyaki, rogo gaoni idapase oni kúsi wenesino, rogo gaoni wenesino oni kúsi inahe; rogo gaoni inahe oni kúsi rugatise; rogo gaoni rugatise oni kúsi hipai; rogo gaoni hipai oni kúsi sinombori; rogo gaoni sinombori oni kúsi nyemu awirina; rogo gaoni nyemu awirina oni kúsi nyemuse.”—2 Petero 1:5-7.
4 Agu asino dunduko Petero atangara paha re na nyanyakipaha, na si aidanga boro mbu manga gu sa te. Ko agbia gupai kuti ni nga: “Ka agi apai re du ni gaoni ki moi pai, si namanga gu pai fu roni nga oni adu nga ni aboro nyomoro, na ni aboro zanga zu rogo ina pa gaani Gbia Yesu Kristo yo te.” (2 Petero 1:8) Ani moi berã rani tipa ka gbia hipai kuti gaani ziotise kuti sinombori.
Gupai Si Aida Tini Ani Duna Hipai
5. Tipagine ani aida hipai tini?
5 Wa du yo tibarayo ue dunduko nga Pauro na Petero, i agbia hipai kuti pa zio boro ti ni kuti sinombori. (1 Timoteo 6:11) Anga rogo pa hi boro pai gbua nga ni nahi gu fudifudiapai namanga ni na ki diberã kaa hihe kindi te. Si nakoda zerangbaduse, wingbaduse, na kakutipai ki duna maabangirise kumbatayo tipa wene apai ni ki vura nigbia ti ni na a’asada, agu apai nakiso gene beni, watadu rungosi vurũ. Ni agu aboro naraka na kini ‘kakuti sino Mbori rogo kodatise na Kristo Yesu yo,’ ani ima ino gupai nga, i arungosi rani arungosi. (2 Timoteo 3:12) Si naida ani hipai ka ani aida ka yugopa gaani nyemuse tipa Yekova na ki sonosi agu asino si aidaha tipa bata. (ARomo 5:3-5; 2 Timoteo 4:7, 8; Yakoba 1:3, 4, 12) Na zanga hi ani pai, ani arengbanga ka gbia nyenye unga te.—ARomo 2:6, 7; AEbere 10:36.
6. Hipai kuti digido regbo, rogoyo nga gine?
6 Ka ani vura tona irisombori wenengai, gupai nyakipaha gbe nga, ka hipai dati digido gaani raka. Yesu ayaa: “gu ni nikaru [nika hipai, NW ] ki da ho ragoho ka diga ni, ni abáta abata.” (Matayo 24:13) Ii, ani du wa ka ani hipai kuti digido regbo, singia kuti digido gi gaani raka re watadu kuti digido gi gbegbere zegino re. Rogo agu apai re dunduko ue, ani du wa ka ani kakuti gaani ruru mangapai fu Mbori. Ono tie, ni zanga gbia ani hipai kuti gaani ziotise kuti sinombori, ani arengbanga ka fu ngbarago fu Yekova te na ka ani arengbanga ka gbia nyenye unga a ya. Ono gine nga zio boro ti ni kuti sinombori?
Gupai Ziotise Kuti Sinombori Ayugoho
7. Gine nga ziotise kuti sinombori, na gine si asa rani ani mangihe?
7 Ziotise kuti sinombori nga gu irisa boro afuhe fu Yekova Mbori kini irisi ko ni gani Mbori na kini mangisunge fuko ni zio ti ni kuti manga rurupai mbiko ni idipa gako bakere pagbia nga ga haurago. Tipa ani rengbe ka zio tirani kuti Yekova kaa manga gupai ko akpinyemuhe, si naida ani duna ruru inohe tipa ko na tipa gako agene. Si naida ani duna nyemu ka ino Mbori wenengai gbe. Gere nika sa rani ani sonosi gu nyemu zio tirani kuti ko nika ye ngbaduraniyo, nga gu ani kaa yugoho rogo gaani mangaapai na rogo gu gene ani araka ngbaha. Si naida ani duna nyemu ka du wa kina Yekova gbe wa rengbe ome rani nani, ka wirika ko rogo gako agene na ka wirika asino ko. (AEfeso 5:1) Nirengo, pa zio ani tirani kuti sinombori nafõngbaduraniyo ani duna nyemu ka fu ngbarago fu Mbori rogo agu apai dunduko ani amangaha.—1 AKorindo 10:31.
8. Wai ziotise kuti sinombori gbiati futise tipa bangisapai sa awira tihe?
8 Tipa ani mangi ndikidi ziotise kuti sinombori, si naida ani naairiso kina Yekova sa, ki zanga mbu kurapai si di gako ba ngbaduraniyo. Ni du ko ni Bakusirani, kina ko sa rẽ ani naairiso ko. (Pa Fu Rugute ni Ue he 4:24; Yesaya 42:8) Wa vura duhe wo, Yekova amanganga rani ngbaome ani irisi ko te. Ko naida gupai nga, ani ta inoaino kini zi tirani kuti ko. Gu gaani nyemuse du ani nani tipa Mbori, nga gu du mburuhe rii ruru inohe tipa ko, nasa rani ani girisi gaani raka na ki kparaha fuko gbua tipa ndu gako sunge na fuo gure ani kini raki ringbisihe kuti agu arugute du tipa gaani kparatise.
Oni Sonosi Gaoni Ngbanya Dagba Roni na Mbori
9, 10. Wai rengbe ani ka sonosa wene ngbanya na Mbori na ki bandaha?
9 Fuo yugo ani kpia gaani kparatise fu Mbori rogo zio bapatiza, si naida ani naasonosa gu dawedawe pagume du dagba rani na ko kindi si du nibawenehe kisusi. Sidu, nyemu manga ani gipai re na nyemu ka mangasunge fu Yekova nasa rani ani nye kuti wisigo Fugoko na kini sakihe berã rani yo. Wa ani ambu ga Mbori toro si mangisunge rogo gaani aberã na ngbaduraniyo, nyemu Yekova nakio tirani. Gaani ngbanya dagba rani na ko kini ndu kindi kumbatayo ni nyanyakipa pai kisusi bangirani rogo gaani raka. Ani kini bi Yekova ni bawene bakurea rani gbe, sidu ani kini idi ka fu ngbarago fuko ti aregbo dunduko. (1 Yoane 5:3) Gu gaani ngbarago du mbiko gu wene ngbanya du ani nani na Mbori kini sono, na ani ki duna tambuahe tipa ko rugu rani rogo nyemuse ti agu aregbo si aida ko rugu rani.—Pa Fu Rugute ni Ue he 8:5.
10 Ka ani amanganga pai dedede tipa ka nyakasa gu nyanyakipa ngbanya du dagba rani na Yekova re ya, si rengbe arengba ka zogora. Ka gupai re mangi, si ngianga gu irairapai ye be Mbori te, mbiko “ko aturã nga na ani wa sa te.” (Amokedi 17:27) Nga gu ngbarago du ani nani mbiko Yekova asanga pa mbeda ani na ko ni kpakarakpakarapai te! (1 Yoane 5:14, 15) Rengo ngaha, si naida ani mangipai amanga tipa ka banda gaani dawedawe ngbanya dagba rani na Yekova. Wa vura duhe wo, ko naundo rani aundo ani mbedi na ko ni fu ko agu ahe dunduko ani aidaha tipa ka sonosa gu sino nga ga ziotise kuti sinombori na ka bandaha. (Yakoba 4:8) Wai rengbe ani ka mangasunge na agi aũ nyemuse re wenengai gbe?
Oni Du Nyanyakii Rogo Toroyo
11. Gine nga gu kura mangaapai ani ayugo gaani ziotise rogoho kuti sinombori?
11 Gu gaani nyemuse naima sigira tarãha du ani nani tipa Mbori nafõngbaduraniyo ani yugu bakio gaani ziotise kuti sinombori, nga gu duna ngbanya kuti ga Pauro rugute nga gu nayaa: “Mo ké na mbakada pa tiro bangiri Mbori, ko idi pa ro wa gu mangisunge adu nga na zee ya, niyugu ga rengo pai nzunzu.” (2 Timoteo 2:15) Pa manga ani gipai re naida gupai berani nga, ani nye kuti wene sino wisigo Ziazia Kekeapai dedede, ndu ku pati adunguratise yo, na du ti tungusapai na kura awirina. Ani rengbe ka mbeda na Yekova a ni ‘kparakpee zanga piriga.’ (1 ATesaroniko 5:17) Agi apai re nga agu amangapai duna rogoyo tini nayugopa gaani ziotise kuti sinombori. Pa basa ani gu sa rengbe ka ye na gu kaza nga ga toro fu rani na ki kusi rani fu agu agbina nga ga Satana.—1 Petero 5:8.
12. Wai rengbe ani ka sovura na diabese kuti a’asada?
12 Padu ani nyanyakii rogo toroyo na ki du zaaza rogo agu apai nga ga toro naundo rani a ani dibe agu a’asada ani agbia tirani nani. A’asada rengbe ka ye rogo agu aba rengbe ka a’asada rani nikerehe. Kangia gaani aborokporo, agumerani, watadu gaani amurakporo nabi apai dunduko gbua taata, nasogote rani, na narungosi rani, si rengbe ka duni kpakarakpakarapai ani hihe. Gbegbere sosoda rani ani mbupa manga agu arugute nga ga aKristano adunga ngburungburu ya rengbe ka kura ba gaani sunge yo watadu sukuru yo. Zerakpotoseyo, kaza, na bakere gberarago rengbe ka rungburasi rani na ki saha fu rani nibakpakarakpakaraha ani sovura na diabese kuti agu a’asada nga ga idapase. Ono ani rengbe arengba ka sovura na diabese kuti a’asada dunduko ka ani kakuti ‘manga ziazia apai na sinombori. Na kini ngere tipa ye gu uru nga ga Mbori.’ (2 Petero 3:11, 12) Na ani rengbe arengba ka banda gaani ngbarago rogo mangaha wo, ki duna kido ya Mbori afu maku afu fu rani.—Asanza 10:22.
13. Ginipai du wa ka ani mangihe ka si du nga ani naida ka zio tirani kindi kuti manga sinombori?
13 Wa vura duhe nga, agu aboro Satana aida ka zubo yo i nga agu aboro zi tiyo kuti manga sinombori, si aidanga ani gunde te. Tipagine? Bambiko “Gbia ini pa batasa aidipambori be asada.” (2 Petero 2:9) Tipa ani hi a’asada na i ki batasi rani wa gure, ani du wa ka ani “mbu agu apai zanga sinombori na gu nyemuahe nga ga zegino . . . [ono ki duna] rugatise, na rurupai, na sinombori, rogo gi zegino du awere re.” (Tito 2:12) Ni aKristano, ani du wa ka ani aasinziri tirani tipa ka agu arungbura nga ga kpotose nga gu nakoda gu nyemuhe nga ga kpoto rani gbarasinga pa gaani ziotise kuti sinombori ya. Ani wisiginga bete gi kereapai re.
Oni Banda Tironi ti gu Kerepai Rengbe ka Gbarasapa Gaoni Ziotise Kuti Sinombori
14. Gine si aida ani tingidihe ka si du nga gu gbina nga ga nyemu kumuko nazomia rani?
14 Nyemu kumuko nga gbina fu dungu aboro. Ani rengbe ka nanga tirani kini berẽ gupai nga, “sinombori nga gene mosoro.” Sidu, gipai re rengbe ka ngarasa rani ani di iraira berã nibipa gu mamu nga ga gu kido du akuarani aidipase nani kuti rani. (1 Timoteo 6:5) Ni ingahe, ani rengbe ka da ti gu yangara berã nga, ruhe aru ani sosodi gu kuarani Kristano nga irakumuko tipa ni fu bape fu rani nga gu bape ani naima ino ya ani arengbanga ka karagaha te. (Atambuahe 37:21) Ono tie, ziotise kuti sinombori, angianga dungura aũzegino ya “na[fu] gu kidohe nga ga gu unga du awere, na gu nikaye.” (1 Timoteo 4:8) Wa duhe nga ani “arima nga na he ku rogo gi zegino te re ka ani kuru nga na he koyo a te,” ani diberã gbe ka orofuo pa ‘zio tirani kuti sinombori ki rengbe be kina agu ahe du berani’ na ki ‘rengbe be gu riahe du berani gbiati rokoo.’—1 Timoteo 6:6-11.
15. Ginipai rengbe ani ka mangaha ka ani bi gupai nga, pa ora ani fuo pa ngbarago na’asada ka gbarasapa zio ani tirani kuti manga sinombori?
15 Ora boro fuo pa ngbarago rengbe ka kandasi ni ti zio ni ti ni kuti sinombori. Ya mo rengbehe arengba nga, si naida ani mangi ariapai niipo tipa gipai re? Rengo ngaha, bete undo kinaho ti manga mangonvo gbiati ngimbaro. Wa vura duhe wo, ngbatunga agu aundo re gbua tooni ringbisihe kuti nyenye unga. (1 Yoane 2:25) Areme, dungu aboro nga “akpí nyemu sangba borose susi nyemu Mbori; ki nika kuti kpia sinombori, ono i ati kangu tandu he,” na si naida ani kpara tirani ti ngbatunga agi aboro re. (2 Timoteo 3:4, 5) Agu aboro nanyakasapa ziotise kuti sinombori “naiga wene nyanyaki he fu kina [ti]yo sa gu rago nikaye yo, i nye anye na gu unga nga ndikidi unga.”—1 Timoteo 6:19.
16. Gini gbegbere nyemu apai nasa kura aboro ka i rakinga kuti gu ruru andiko nga ga Mbori ya, na wai rengbe ani ka diabe gi nyemu apai re?
16 Gbegbere mbira eerẽ buda na ingamangasunge na kere angua, wasiro, kakaka nyemu manga ingapai rengbe ka gbarasapa gaani ziotise kuti sinombori. Pa zera ani fu agi apai re rengbe ka ka na ani ti raka ani ringbisihe kuti ga Mbori ruru andiko. (1 AKorindo 6:9, 10; 2 AKorindo 7:1) Zavura Pauro, si aidi ko hi gu yososo vura ko anasoho na gu kpoto ko nangia ga ingapai. (ARomo 7:21-25) Si naida nyanyaki adiaberã tipa ani rengbe ka mo tarã gbegbere nyemu apai kusayo kpotoraniyo. Pai sa nga, si naida ani diberã ka nye gigirii rogo gaani mangaapai. Fugo Pauro nayaa fu rani: “Oni ími apa kpotoroni yo du auru kpotosende no; pa bari, na meteka, na gbagaura, na kpi nyemu gbegberẽ apai, na kpihe, si nga irisa kpiahe.” (AKorosaio 3:5) Pa imo ani agu abarapa rani rengbe ka manga ngbatunga agu aingapai re naida nyanyaki kakutipai tipa ka diaha kusayo rogo gaani raka, nga ka mo tarãha kusayo. Kakaka kparakpee tipa ga Mbori undo nika sa rani ani mbu iraira nyemu apai na ki ndu ngba gene rurupai na ki zi tirani kuti sinombori rogo gi gbegbere zegino re.
17. Wai si aida ani bi rugute?
17 Zerakpotoseyo rengbe ka rungburasi rani ka ani hinga pai ya na ki duna gbegbere sangbana kuti gaani ziotise kuti sinombori. Dungu ga Yekova amoyambu kpotoyo yo azere ti kura aregbo. (Pa Geda Aboro 11:11-15; Ezara 4:4; Yona 4:3) Zerakpotoseyo rengbe ka duna gbegbere sangbanaha kurii rani gbe ka ani kpipai kuti boro mbiko ni mangi rani na irairapai watadu mbiko ni bira rani watadu ni fu rugute fu rani ni ingahe. Ono tie, pa bira yo boro tipa pai watadu ka fu rugute funi nga gopai ya Mbori naberã pani aberã ni nyemuse. (AEbere 12:5-7, 10, 11) Si aidanga ani bi rugute gbua ni mbusa te, ono ani bihe wa gu gene i ayugo rurupai fu rani rogoho. Kangia ani na umbasitise, ani aduna tambuahe tipa rugute na ki dihe kugume, mbiko ani ini gupai nga, “gu zapai nga ga rugapai si nga gene unga.” (Asanza 6:23) Gipai re rengbe ka undo rani ani sono wenengai rogo toroyo ni pe ani fuo ziotise kuti manga sinombori.
18. Gini tindiro du ani tiihe ho daha ni ti gu fudifudiapai du dagba rani na akuarani?
18 Zanga giatise na kura aboro gbiati gu irairaapai akuarani amanga rani nani rengbe ka ye na gu asada nga ka ani zinga tirani kuti gaani sinombori ya. Si rengbe ka sa boro ni naabakabangiri ni watadu ka sa kura aboro i mangi gu pamungo nga ga kparatiyo kusayo ti agu awirina nga ga toro yo. (Asanza 18:1) Ono si ngba angba ani tingidi gupai nga, kpikopai watadu nye aboro kuti sogote akurayo rengbe ka gbarasapa gayo pagume na Yekova. (Pa Amotumo 19:18) Nirengo, “gu ni adu nga nyemu gu wirinani ti ni bi ni ni ya, ka nyemu Mbori du nga ti ni ni abi nga ko ya te.” (1 Yoane 4:20) Rogo gu gako Tungusapai nadu rii Bagangara yo, Yesu anyakasipa ipisotise ka mbakada gu zanga giatise ka du dagba boro na kurani. Ko aya fu agu aboro naadegatuyo kuti fugoko: “Ka mo agama ga gamahe bamotumo yo, mo ki tingidi he si ngia pai dagba roni na wirinamo, mo ki he ga gamahe barangba bamotumo yo, ki guari, mo ki mbakadi pai dagbaroni na wirinamo mbata, mo nikaye ka gama ga gamahe.” (Matayo 5:23, 24) Ida boro pa gu ingapai mangi ni he fu kurani rengbe ka zeresa gu ima ni afuhe na gbegbere afugo watadu na gbegbere mangaapai. Ani rengbe ka mbakada gu gaani pagume berewe dagba tirani na kuarani nagbere ka ani idi gupai funi nga ani amangipai ngba iraira gene na ki sana ni tipa ni mbupai fu rani tipaha. Yesu afu kura arugute a tipa wai ka mbakada gu fudifudiapai ka kuru. (Matayo 18:15-17) Nga gu ngbarago du ani nani ho du gaani asadatise ni na diabese ka zeresa gu fudifudiapai ani agbia tirani nani!—ARomo 12:18; AEfeso 4:26, 27.
Oni Pefuo gu Kpiapai nga ga Yesu
19. Tipagine duhe tini ni nyanyakipa pai ani wiriki gu kpiapai nga ga Yesu?
19 Nirengo, a’asada nikaa gbia rani agbia, ono si aidanga ani mbuhe si nyaga rani kusayo ti gaani oto abaangira tipa nyenye unga te. Oni tingidi gupai nga, Yekova rengbe arengba ka batasa rani be asada. Wa ‘ani amaa rorõi ahe kusayo dunduko’ na kini “oro gu oto du fu rani ku mbata yo kindi,” ani “ningere koyo du Yesu ni, nga gu ko du ni baenge gaani idapase.” (AEbere 12:1-3) Pa wisigo ani ga Yesu kpiapai sirisiri na kini asadi tirani ka wirika ko rogo fugo na rogo mangaapai nika undo rani ani sonosi ziotise kuti sinombori na kini mangihe bakere gbe.
20. Gine nga gu mosoro du tipa hipai na tipa ziotise kuti sinombori?
20 Wa duhe ue re, nga pa hi ani pai gbiati zio ani tirani kuti manga sinombori nakodabee ka undo rani ani sigira pa gaani bata. Ni yugo ani gi nyanyakipa asino re, ani rengbe kaa manga ziazia sunge fu Mbori kindi niruru rani. Ka ani vura du rogo asada, ani aduna ngbarago mbiko ani ainopa ga Yekova nyemuse na maku koyo du ani ni mbiko ani hipai na ki duna ziotise kuti manga sinombori. (Yakoba 5:11) Kurii gure, kina boro Yesu nitiko nakido rani ki ya: “Rogo gaoni hipai oni abátasa ungaroni abatasa.”—Ruka 21:19.
Gaoni Karagapai Nga Gine?
• Tipagine du hipai tini na nyanyakipaha?
• Gine nga ziotise kuti sinombori, na wai boro ayugoho?
• Wai rengbe ani ka sonosa dawedawe pagume dagba rani na Mbori na ki bandaha?
• Gine nga bete agu a’asada rengbe ka gbarasapa zio ani tirani kuti manga sinombori, na wai rengbe ani ka nehe?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 8]
I nayugo ziotise kuti sinombori rogo dungu agene
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 10]
Oni banda tironi ti agu a’asada oni agbiaha mbiko zio oni tironi kuti manga sinombori