Gu Gene Rengbe Oni Rogoho ka Sonosa Ruru Bipai Tipa Sunge
AREME dungu aboro na maabangirise tiyo tipa nduge ku basunge yo na a’uru nibasasa te, si wo mbiko gi zegino re hi be gu fudifudiapai nga ga babagaahe, agu abaangira aboro amangaha rogo bagaahe, na kini mbakadi bazagino ahe tipa bagaha. Wa vura duhe wo, si naida gupai tie nga ka ani naagbia ngbarago agbia be agu asunge ani amangaha. Tipagine? Mbiko i akusi rani nikpia Mbori, nga gu boro ninaagbia ngbarago agbia be gako asunge. Nikpiapai, ho ko aangera ni rii gu sunge ko amangihe fuo susa “a’uru” sita nga ga kusaahe, watadu fuo gbanga regbo, “Mbori . . . [a]bi agu ahe dunduko ko amangi he, oni ngére, si ki du ni wene he gbe,” wogu Bambata Pai 1:31 apehe.
Zanga kapa, pa kpinyemu Yekova sunge nga ndupai sa dagba agu akuraha i ayamba ko ti ni nga “gu Mbori duna ngbarago.” (1 Timoteo 1:11, NW ) Anga si tie ni gupai ruaru nga, wa ani kaa wirika ko gbe, kinawo a ani ka duna ngbarago bakere tee? Nibi gipai re, Bakindo Soromo, nangia bazogo gu ringara aYisaraere nadu mbata, nigu bamekearago na barugusiapai pande ko asusi ga akurako dũ, akepai ki ya: “Ga Mbori gamahe fu aboro ni ba sa sa nga ri riahe ki mbiri he, ki du na ngbarago ti ni rogo gani sunge dunduko.”—Batungusipai 3:13.
Si rengbe ka du nikpakarakpakarapai fu boro ni sonosi ruru bipai tipa sunge rogo agi a’uru apai a’ariatihe rogoho ba asunge yo nikina ipo re. Ono Yekova Mbori nafu maku fu agu aboro nairisa gako arugute. (Atambuahe 119:99, 100) Abairasunge nabi ngbatunga agu aboro re na kikiipayo, na ni agu aboro i akido kuti yo, sidu, ka ba mbu yo ti sunge aiponga ya. I nawirika wai a ka bi gayo raka na gayo sunge ringbisihe kuti agu apai nga ga toro, angianga ringbisihe kina kuti aũzegino sa ya. Pa manga yo gipai re nasa yo i mangi nyanyaki diaberã rogo gayo raka na ka bi gupai nga, anga pa ngba bayo na gu ngbarago i nagbiaha, si mbiko gu sunge i amangaha, nga gu sunge rengbe ka duho areme beyo, ono ngba re i ki mbu yo ti ni te. (Matayo 6:31-33; 1 AKorindo 2:14, 15) Si naundo yo i sonosi ndikidi ruru bipai tipa sino mangasunge.
Oni Sonosi gu Sino Mangasunge Mbori Akpinyemuhe
Gu kura aboro namangasunge nitorotiri mbiko si azibaha tiyo, kini peresi kina pa gayo sunge mbata fu apai dunduko. Gu kura aboro nasungudo gu regbo i naambu sunge ti ni tipa ka ga ku kporo yo ka ongoda be sunge. Gine nga gu ruru bipai du tipa sunge? Ziazia Kekeapai nakaragapai sani niyaa: “Bete ongoda ngbaa ti manga boro bakere nyanyaki sunge gbiati orafuo bakamikami wege.” (Batungusipai 4:6, NW ) Pa manga boro sunge nyanyakii kisusi watadu tipa gbanga regbo kisusi naye na kina kura fudifudiapai funi, si nikungbopai, wa kina “orafuo bakamikami wege.” Tipagine duhe ti ni wo? Mbiko, nimanga ani sunge wo, ani rengbe ka gbarasapa agu ahe nzunzu nafu bakere ngbarago fu rani: nga gu pagume du dagba rani na gaani aborokporo na dagbarani na abakurea rani, padu ani wenengai rogo toroyo, na pa wasa ti kpotorani. Na kurii gure, kakaka sunge rengbe ka guruso gaani raka a. (1 Timoteo 6:9, 10) Pa rengba boro be kina gu bete ahe du beni na kini raki gu raka duna zereda rogoho, ngbaa ti mangasunge kakaka ki du ngba dungu apai na rungo.
Baraho Ziazia Kekeapai angarasa aboro ni i duna ngbatunga gi ruru bipai re, si aidanga pa nyomoro ya si nga wenepai te. (Asanza 20:4) Nyomoro nasa rani tooni tooni ka ani dunga na irisa tipa tirani ya, na ki sa aboro a ka i irisinga rani ya. Gu gbere kisusi tie nga, si nagbarasapa gaani pagume dagbarani na Mbori. Ziazia Kekeapai nafura zukazuka ya gu boro aidanga ka mangasunge ya si aidanga ni ri sabe akurani te. (2 ATesaroniko 3:10) Kuba gure, si naida ni mbu gu sino ni re ki tona ka mangasunge nyanyakii, si ki ta du were, ni ki rengbe ka gbia ahe tipa tini na tipa agu aboro nangera kubeni. Mbiko gani nyanyaki sunge, ni rengbe ka undo agu aboro du nirengo rogo zingo, nga gupai Fugo Mbori angarasaha.—Asanza 21:25, 26; AEfeso 4:28.
Raba Gude Ni Udi Sunge
Anga wene sino mangasunge naye nisaha te; agude nawirikaha awirika mbu yo kindi rukutu. Si du Ziazia Kekeapai angarasa avunguagude ti ni niyaa: “Oni sónosi gude rogo gu pai ka ni ndu ngba ha, ho ni ka gbinza ni ka ni agúari nga ngba ha ya.” (Asanza 22:6) Ku pati gupai nga i moi wene kpiaapai ni abamangisunge nga yo nitiyo, agu avunguagude nga airatatamana natona ka raba rukutu awiriyo nifu agu asunge fuyo kporo rengbe na agarã yo. Ka si vura du nga rago nika gbera ti agude mbiko agu asunge i afuhe fuyo, ono tie, i nika bi gupai nga, kiipayo akio ho bayo na nayo nika tambua yo ni tipa gu sunge mangi yo ho wenengai. Si nafu kina gberarago nga, gu kura avunguagude namanga apai nabaha fu awiriyo, kini berẽhe isoke ni ingahe, ya weneringise du i amangaha. Si adu niwenepai ka ngbatunga agu avunguagude re berẽkurii Asanza 29:21 (NW ) nga gu nayaa: “Ka boro a’abia gani moyambu [watadu wirini] tona ho du ni ni niparanga kaa ndu kumbatayo, kusa rogo gani raka, ni adunga nigu boro ka rengbe ka mangapai nitambuahe tipa gupai i amangihe funi te.”
Agu avunguagude nangera fuo awiriyo ngba ruru gene nabi gupai a nga awiriyo nawirikapai awirika wenengai sukuru yo, kini ngarasi yo i mangisunge nyanyakii ho du yo ni sukuru yo. Pa manga yo ho wo aundo agude kumbatayo ho i ka tona sunge ni tipa si undo yo rogo gayo raka.
Oni Sia gu Sunge Nitatamana Oni Aida ka Mangaha
Wa Ziazia Kekeapai avuranga pe pa gu sunge si aida ani siaha nigu sunge ani kaa mangaha ya, si nafu wene arugute fu rani ani ne zio gu sunge nika gbarasapa gaani sona kumbatayo rogo toroyo, gaani sunge fu Mbori, watadu ka gbarasapa gu kura nyanyakipa asunge. Nikpiapai, gu mokedi nangia Pauro akepai ki ya: ‘Gu regbo nye koyo, si nikina guruhe, sidu, agu aboro namangapai na gi zegino re i du wa i amanganga apai nabaha dunduko rogoho te, mbiko agu apai du rogo gi zegino re na’ariatihe a’aria.’ (1 AKorindo 7:29-31) Anga he ho rogo gi zegino re ngbaa baha watadu nika nyeanye kindi te. Pa dia ani gaani regbo nabaha gbiati ka fu ome rani sa manga agu apai du rogo gi zegino re wa kina tumo gu marã nabaha ani aima digo nidunguraha rogo gaani raka tipa i dua bambu nani dabuke yo. Nagbere gu pamungo re!
Gu fugo nga, “i amanganga apai nabaha dunduko rogoho te,” gu kura sasa-afugo Ziazia Kekeapai nasaha nga, “i adingisonga tiyo kurogoho te” na “i afunga tiyo na omeyo dũ tipa agu apai du rogoho te.” (The Jerusalem Bible; Today’s English Version) Bangiri airatatamana agonga ti gu rengopai nga, gu regbo nye koyo tipa gi zegino re ‘nikina guruhe’ te, sidu pa ‘dingiso’ boro tini kuti agu apai du rogoho watadu ka ‘fu tini’ tipaha nika ndu na ni niyangaraha sa gberarago gbiati biratise.—1 Yoane 2:15-17.
‘Mbori Ambunga Roni Wa Sa Te’
Yekova ima ino pa agu ahe du ani na zingoho susi gu ini ani he. Ko ima ino gu regbo a du ani rogoho wa ko adigiso agu apai ko aringbisapai tipaha. Sidu, ko natingida rani niyaa: “Ka oni dú nga ni akanga fu nyemu marã ya; agu ahe du be roni si ki rengbe bangironi, bambiko ko aya tigako, ‘Mi ahe nga unda ro wa sa te, mi ambú nga ro a wa sa te.’ ” (AEbere 13:5) Nangbaa wai agu afugo re afu wasa fu rani! Niwirika Yesu bako nga Mbori rogo gu sino ko nga ga berãpa gako aboro, ko akpara bete gako regbo ka yugopai fu gako abawiriki tipa i duna ruru bipai tipa sunge na tipa aũzegino, nga gu regbo ko adihe rii Bagangara yo ka manga gu tungusapai ini aboro paha na arago dunduko.—Matayo 6:19-33.
ADezire Yekova na’asada tiyo nyanyakii ka irisa agu arugute ko afuhe re. Nikpiapai, ho bairasunge asana Dezire ni nga bamangisunge ti karaba tipa ko nimangisunge dedede tingbafuo mbu aboro sunge, gi bamangisunge re akaha aka. Tipagine? Bambiko ko aidanga ka mbu sunge zegino si gbarasipa gu regbo ko naakparaha tipa gako aborokporo na tipa agu apai nga ga toro te. Bambiko gupai nga ko angia bawene bamangisunge kisusi na kingia gu boro bairako anakido kuti ko, bairako aidi na gako pai ka ko ambunga ko ti sunge ya. Rengo ngaha nga, anga wo apai naamanga dedede fu aboro dunduko te, si rengbe ka du nga i nambu ni ambu ti gani sunge si kini idi ni ndu ka gbata kuraha nga gu nika mbu ni ni raki gu sino raka du nirengberengbehe. Wa vura duhe wo, agu aboro nakido kina kuti Yekova dunduko naabi gupai dedede nga, gayo wene sino gbiati wene sino mangasunge nasa gupai nga abairayo mangi yo rogo weneringise.—Asanza 3:5, 6.
Gu Regbo Asunge Dunduko Nika Fu Ngbarago
Rogo gi zegino du awere adunga apai rogoho nirengberengbehe re ya, padu boro na sunge beni na pa gbata boro sunge ka bihe arengbanga ka du zanga fudifudiapai gbiati bakabangirise te. Nirengo, si rengbe ka du nga apai nika gbera kisusi gu duhe awere ku ngbaha re wa geno bagaahe na ngbe ahe nika ta gu kuari kini zoro kusende. Ono gipai re nika manga tipa kina guru regbo gbua. Bambeda kumbatayo, anga boro ho nika du zanga sunge beni te. Kurii gure, asunge dunduko nika du niwenehe na kini fu ngbarago. Wai rengbe gupai re ka manga? Gine nika ye na ngbatunga gu ariapai re?
Rogo gu gako nebi nangia Yesaya, Yekova afura kumbatayo tipa ngbatunga gu regbo re niyaa: “Mi mangi vovo angbangbaturũ na vovo kpotosende a; i atíngida nga pa gu bambata apai te [na] si ayé nga ku berãyo yo a te.” (Yesaya 65:17) Ko aafura tipa gu zogarago ko ka mangaha, nga gu zogarago nika duna vovo riko nga ga aboro rogoho na apai nika du tipa yo kia ti ga aguyo du awere re.—Daniere 2:44.
Nibipa gu gene aboro kaa raka ngbaha na agu asunge i kaa mangaha ti gu regbo re, gu sangbanebi re nandu kindi kumbatayo niyaa: “I adúdua abambu ki niraki rogo; i arũka bakakue aati yo ki niri zuzuhe. I adúa nga bambu kura aboro ki raki rogo ho te; i arũ nga he kura aboro ki ri he te; bambiko wa gu rame nga ga ngua wo rame gimi aboro nikadu, gimi siasia aboro ará zezeredi tipa gbanga rago mbiko gu mangapai nga ga beyo. I amánga nga sunge gbua te, i abátika nga agude tipa tunguotunguo gbudagbuda te; mbiko i adú ni atita agu aboro maku nga ga Yekova yo, na awiriyo wa sa na yo.”—Yesaya 65:21-23.
Nangbaa gu kparakparapai du kia gu vovo zegino Mbori nambakadihe nika mangaha re! Nyemu raka tironi rogo ngbatunga gu zegino re tee, nga gu zegino oni ‘ka manganga sunge rogoho gbua ya,’ ono nga gu zegino oni ka gbia ngbarago rogoho be ‘zuzu’ gaoni asunge? Ono tie, oni kparianga pa agu aboro nika gbia ngbarago be ngbatunga agu ahe re: “[I angia] atita agu aboro maku nga ga Yekova yo.” Oni rengbe arengba ka du ni guni sa dagba agu ‘aboro maku’ re niwirika oni pai tipa Yekova na kini mangi agu apai ko akpinyemuhe. Yesu ayaa: “Nyenye unga nga gere, nga i ini ro nga bangisa ndikidi Mbori, na gu ko mo akedi ko, nga Yesu Kristo.” (Yoane 17:3) ADezire Yekova aduna ngbarago ka undo roni oni gbia gu inohe rengbe ka fu unga fu roni re niwisigo yo Fugo Mbori, nga Ziazia Kekeapai na oni na kini mangihe sirisiri.
[Sanduki ti kpewaraga 4]
“I Aboro Agbata Yo Ka Maa Yo Ti Sunge”
Ziazia Kekeapai nayaa: ‘Agu apai dunduko oni amangaha, oni mangihe na ngbaduroniyo dunduko wa oni namangaha fu Yekova, angianga fu aboro ya.’ (AKorosaio 3:23) Si tie ziazia nga, gu boro nambu gi wene arugute adunga ngburungburu re ya si naaruga ni ba gani sunge yo, ni nga gu boro airasunge agbata ni ka maa ni ti gayo sunge. Mbiko gipai re, gu kumba nga J. J. Luna, rogo gako buku du rimoho nga, How to Be Invisible, afu rugute rogoho fu agu aboro nagbata abamangisunge ka maa yo ti sunge, ya i gbata agu aboro du zaaza rogo gayo abadona nga ga pambori, ono ko agbia gupai kuti ni nga: “Ono tie, agu aboro nzunzu ani naadia yo tipa sunge nga aDezire [Yekova].” Dagba gu nduapai ko afuhe tipa rogoda kina aDezire tipa sunge nga, aboro ini yo ti gu sino nga i adinga he watadu ka pe ziree te, gi sino yo re kini mo ka sa gupai nga, “i aboro agbata yo ka maa yo ti sunge” rogo abasunge nibakiakia.
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 5]
Pa ringbisa boro gani asunge na agu apai nga ga toro gbiati gani ambaro zanga rõa kina kubani kisusi, naye na ngbarago