Agu Aparanga Nasa Ngbadu Yekova Si Ngi
I ambakadi agi apapara kekepai du tipa wisigoho re, gbe, tipa agu aparanga du dagba aDezire Yekova. Sidu, ani nangarasa aparanga i wisigi gipai re wenengai gbe na kini karagapai zaaza ho i kaa wisigoho ni ti regbo Wisigo Ngbaõbambu Sinziri nga ga dungurati.
“Ako wire, mo dú ni iratatamana, ka fu ngbarago fu kpotore yo, ya mi kara ga pai fu gu ni nasoa pai kuti re.”—ASANZA 27:11.
1, 2. (a) Mo sakinga rogoyo singia ka boro duna kungbo nyemu agu apai du rogo zegino tini si nayugo gupai nga ni arẽnga berewe ni Kristano te. (ARomo 7:21) (b) Ginipai mo awirikaha be gu kpiapai nga ga Asafa? (Mo bi sanduki ti kpewaraga 7.)
MO BINGA tiro wa mo babaga arokoo yo nangereka ka ngbe gu. Wa bangiro aotoka ti arokoo, si ti ti gu rokoo ngbaa tiro. Rangihe na gu gene rungu yo gu rokoo rogoho re, nga kina boro gu mo akpinyemuhe, na gu marã ke yo paha ti vuroho i aida mo tumoho tipaha, nayugo gupai nga kiinga genoho te. Ono fuo gure, wa mo akparia gi rokoo re wenengai, kina ngbaro zere wa bi mo gupai nga gi rokoo re ima kpeakpe aya aya ti ngbaha, na i arungonga ha kpitikpiti te. Gi rokoo re, wa vura ngbaha angba, ka si imanga te si ki sipi. Ya mo mo agbarasa gamo marã ti ngbatunga gbegbere rokoo wa gure?
2 Mo ringbisinga gipai re kuti agu apai rengbe ka gbia ro nigu paranga nga Kristano. Ti bambata bibi agu ahe du rogo gi zegino re, si wa kina gu rokoo re, si rengbe ka ngba ti boro gbe. Nikpiapai, agu akuaro du mo na yo sukuru yo vura kaa kura agu agbere ya yo wee si nga wene agbere, i vura kaa dia kere angua kutii kpotoyo yo, i vura kaa mbira abuda, i vura kaa zio bakure dagbayo, nga akumbagude na adegude, angianga tipa ka rogatise ya, na i namanga kodaba mbata fu rogatise. Ya mo, ti kura aregbo, nyemu gu raka re naamanga ro? Mo nidu na nyemu kandara ka hia ngbatunga gu raka i ayambaha ya si nga ranirii re? Kangia wo duhe, ka mo digisinga ha niipo ki ya mo nga gbegbere boro na nigu boro arẽnga ni Kristano ya te. Nirengo, Ziazia Kekeapai naida kuti gupai nga, zegino rengbe arengba ka zomia boro na bakere ome, zavura gu boro a naida ka fu ngbarago fu Mbori.—2 Timoteo 4:10.
3. (a) Tipagine duhe ti ni nikungbo dogatise ka orafuo agu apai nga ga zegino? (b) Wai Kristano sa aringbisipa gu kungbo apai aboro aora fuoho rogo zegino?
3 Ani nahõpai bero, mo kparia apai awere wenengai a wa ka mo kparia gu rokoo ngba tiro mo aida ka ngbehe. Mo sananga tiro ki ya, ‘Ngbanya agu apai du rogo gi zegino re nga gine nzunzu?’ Ziazia Kekeapai naya wee “zegino napaya apaya [“nago ago kusayo,” NW ].” (1 Yoane 2:17) Agu angbarago dunduko rengbe boro ka gbiaha behe, si tie tipa kina guru regbo gbua. Kurii gure, gu mangimangiapai adunga na sinombori rogoho ya na kere imaha ti ni. Nirengo, si afunga wiri undo te. Kristano sa, nga guri si aidi ri hi gupai ri ayambuhe nga “gbegbere sangbana gu iraira mangimangiapai nga ga aparanga,” nayaa: “Zegino rengbe ka wira wene he na kini zomia boro. Na si naida mo idi kuti gupai nga mo rengbe arengba ka gbia ngbarago behe zanga ima. Ono tie, gipai re arengbanga ka manga te. Zegino rengbe ka mangasunge na mo, ono fuo si nyasi gaha sunge na mo, si naba ro kusayo.”a Tipagine ka mo gbarasi regbo paranga ro ti ni rogo gu ngbatunga raka akionga paha re ya?
Bandatise be “Gbegberẽ Ko”
4, 5. (a) Ngbutuko mbata fu kpio Yesu, gine ko asana Yekova tipaha rogo gako kpee? (b) Tipagine gi sanahe re adaada ti ni?
4 Ni ino yo gupai nga gi zegino re na wiri wenehe rogoho ka fuhe fu boro te, agu aparanga du dagba aDezire Yekova namanga asadatise nyanyakii ka ne zio bakure na gi zegino re. (Yakoba 4:4) Mo dagba gi ruru aparanga re? Kangia wo duhe, si naida ani tambuaro. Rengo ngaha nga, si taata mo sovura kuti gu soapai nga ga akuaro tipa ka du kia te, ono undo kinaho tipa ro.
5 Ngbutuko mbata fu kpio Yesu, ko akparikpee fu Yekova ya Yekova “ka aka kuti” gako abawiriki be “gbegberẽ ko.” (Yoane 17:15) Yesu asana gi sanahe re na wene ndupai. Ko aini gupai nga, pa ka boro kuti ruru mangapai adunga nitaatapai fu apefuo ko te, ka garã yo vura du wai vurũ. Tipagine? Mbiko, a wa Yesu agumbaha, si adu nga gako abawiriki nika gbia tiyo na gu sogo yo duna bakere ome tiko i abinga ko ya, nga “gbegberẽ ko,” nga Satana Bakitingbanga. Ziazia Kekeapai naya wee gi gbegbere sino toro re nata “wa bahu nata ki nipoi, nigbata boro ka rita ni.”—1 Petero 5:8.
6. Waigu ani aino gupai nga Satana na nunga tipa paranga aboro te?
6 Rogo kuru apangbanga nabaha dunduko, Satana nidu na ngbarago tiko ka ye na bagbegbere kere arungosi kurii aboro. Mo berẽnga pa agu agberangbii Satana aye nani kurii Eyobo na kurii gako aborokporo. (Eyobo 1:13-19; 2:7) Isoke mo rengbe arengba ka tingidapa gu mangimangiapai ti regbo gamo raka nayugo gupai nga, ga Satana kere sino nadu kugiihe. Bakitingbanga napita rogo zegino ka bi gu boro rengbe ko ka zio ni, ko ambunga aparanga te. Nikpiapai, ti tonatona bambata sa kama agarã ti Gaani Regbo, Erode atabura ka imo akumbagude dunduko Betereme yo nga aguyo garãyo adu ue watadu kusende ti gure. (Matayo 2:16) Si nawira Satana nafõngbadu Erode yo ko mangihe, ni asadatise ka imo gu gude si adu nga rogo kura uru sa, ko ada nigu Masiya i akidohe tipa ko ya ko aye ka manga ga Mbori sapangbanga kuti Satana! (Bambata Pai 3:15) Si tie ziazia nga, anga Satana na wiri nunga tipa paranga aboro te. Gupai ko aida ka mangaha nga ka gbarasa dungu aboro a wa rengbe ome ko nani. Wo duhe nirengo ti gi regbo re, mbiko i aima ba Satana ngbangbaturũ yo ku auru kpotosende no, “na bakere zinga, bambiko ko ini he ya kina bete rago nye fu ko.”—Yugoti 12:9, 12.
7. (a) Gu bakere kparakparapai du dagba Yekova na Satana nga gine? (b) Waigu Yekova aberã tipa pa gbia mo ngbarago rogo gamo raka?
7 Satana, nga gu boro “[du]na bakere zinga,” na bakere kparakparapai dagba ko na Yekova, nga gu boro tigako duna “ngbadu weneringise” tiko. (Ruka 1:78) Ko nga boro nyemuse. Nirengo, mbiko padu Bakusirani na gi wene sino re tiko si du Ziazia Kekeapai aya tipa ko ti ni wee: “Mbori nga nyemuse.” (1 Yoane 4:8) Nairiwo gu kparakparapai du dagba mbori gi zegino re na gu Mbori du mo na mamu ka iriso ko! Satana nagbata aboro ka rita yo, ono Yekova tigako “akpi nga nyemu aboro kpi wa sa te.” (2 Petero 3:9) Ko nabi gu unga nga ga aboro na kikiipaha kodihe kuti gamo. Ho Yekova angarasa ro ni rogo Fugo ko ya ka mo dunga nipapara zegino ya, anga si nga ko na’asada ka gbarasapa ngbarago bero rogo gamo raka watadu ka sa ro ka mo dunga na ranirii ya te. (Yoane 15:19) Kuba gure, gupai ko amangaha nga ka banda ro be gbegbere sino boro. Gu Bamu du ngbangbaturũ yo naida mo duna guhe ngbaa kisusi gu ngbarago nasusa asusa nga ga gi zegino re. Gupai ko akpinyemuhe nga mo gbia “ndikidi unga,” nga nyenye unga rogo paradiso nga ga kpotosende. (1 Timoteo 6:17-19) Yekova naida mo duna diabese, na ko nangarasa ro tipa mo da ti gu sásá re. (1 Timoteo 2:4) Kurii gure, Yekova nayamba ro na kparakpara yambahe. Gine ngaha?
Mo “Fu Ngbarago fu Kpotore Yo”
8, 9. (a) Gini gamahe rengbe mo ka gamaha fu Yekova? (b) Waigu Satana aso apai kuti Yekova, a wa duhe niyuguyuguhe rogo gupai nadu tipa Eyobo?
8 Ya mo mo angbenga he ka fuhe nigamahe fu bakureamo kini mo ka ngana ni kpakpu ni yo ka bi gupai nga ni na ngbarago wa ni adiaha ku beni? Si nawira mo avura berã tipa gbanga regbo ka ino ngbatunga gu gamahe ngbaa tipa ni. Awere tie mo berẽnga kurii gi sanahe re: Gini ngbatunga gamahe rengbe mo ka gamaha fu Bakusiro, nga Yekova Mbori? Nibambatapai, gu berã re rengbe ka du bangiro ni gupai arunga ya. Gine gu boro duna Tanduapai Dũ aidaha be kungbo aboro? Gine rengbe mo ka fuhe fuko aimanga du beko mbata ya? Ziazia Kekeapai nakaragapai sa gu sanahe re rogo Asanza 27:11 niyaa: “Ako wire, mo dú ni iratatamana, ka fu ngbarago fu kpotore yo, ya mi karaga pai fu gu ni nasoa pai kuti re.”
9 A wa mo naima ino ho rogo gamo wisigo Ziazia Kekeapai, Satana Bakitingbanga du nga gu boro nasoa apai kuti Yekova. Ko nanyakasapai niyaa agu aboro dunduko namangasunge fu Mbori, anga i namangaha mbiko i nakpinyemu ko te, ono i namangaha mbiko agu anduhe nga ga gbangbati. Na Satana naya wee, Mbori mbunga yo fu rungo, fuoho turunga te i ki mbu ndikidi irisombori. Nikpiapai, mo makianga gupai Satana agumbaha fu Yekova tipa gu ruru kumba nangia Eyobo, ki ya: “A nga kina ro naadua gbata pati ko kirikiri na gako kporo, na pati gako ahe dunduko, te? Mo nafu maku ku ri aũbeko si du moi gako ahe pai ti ni zegino. Mo táĩ nga bero awere, ki zadi nga agu ahe du be ko dunduko, ko agbérã ngbako yo foro kina ku bangiro.”—Eyobo 1:10, 11.
10. (a) Wai ani aino gupai nga Satana akusi ngbanga nga ga kakuti ruru mangapai nga ga dungu aboro angianga kina ga Eyobo sa ya? (b) Wai rimisi yo ro kurogo gu ngbanga nga ga bakere pagbia re?
10 A wa yugu yo ho rogo gu pangbanga nga ga Ziazia Kekeapai, anga Satana akusi ngbanga tipa kina pa zio Eyobo tiko kuti Mbori sa te, ono ko akusi gu ngbanga re a tipa agu aboro dunduko namangasunge fu Mbori kodihe na mo. Nirengo, nifura Satana tipa ngbatunga aboro dunduko, ko aya fu Yekova wee: “Agu ahe dunduko du be boro [angianga kina Eyobo sa ya, ono aboro dunduko nibasasa] ni afu kina ha tipa ungani.” (Eyobo 2:4) Mo nabi gamo mangapai rogo gi nyanyakipa ngbanga re? A wa duhe niyuguyuguhe rogo Asanza 27:11, Yekova naya yo wee he kinaho rengbe mo arengba ka fuhe fuko, nga mburupai tipa ka sa ko ko karagapai fu Satana nga gu boro nasoapai kuti ko. Mo moinga kpia gupai ku berã ro yo nga, Bakindo Zegino dunduko nayamba ro tipa mo karagapai sa gu bakere ngbanga kisusi du rogo zegino i apehe. Nairiwo gu sunge fu yo ho foro re nikparakpara mamu! Mo rengbe ka manga gupai Yekova akpinyemuhe bero? Eyobo aima mangaha. (Eyobo 2:9, 10) Na Yesu aima mangaha a gbiati dungu gu kura aboro naraki bakuru kusayo kodi yo na dungu aparanga. (AFiripoio 2:8; Yugoti 6:9) Mo rengbe arengba ka manga kina gu bangisapai re. Ono tie, mo rugutiro na gupai nga, gene bero ka ru bangbanda rago te. Rogo gu gene mo amangaapai ngbaha, mo nika yugo gupai nani nga, mo nasongoda Satana gbiati gako soapai watadu mo nangbe na Yekova. Ginigu mo ka siaha ka mangaha?
Yekova Nangera Angera fuo Ro!
11, 12. Ya mo kparakparapai ti ni bangiri Yekova singia mo sia ka mangasunge fuko watadu mo asianga ha te? Mo sakinga rogoyo.
11 Ya mo gu siapai mo amangaha si nabi Yekova? Anga bakere bange aboro aima nye niruru yo fuko si ki rengbe fuko ko fu wene karagapai fu Satana tee? Rengo ngaha nga, Bakitingbanga anyakasipai niziree ya anga boro ho namangasunge fu Yekova mbiko ni nakpinyemu ko te, nga gu kitangbaangase i aima yugoho niziree. Wa vura duhe wo, Yekova naida aida kindi mo ngbe na ko rogo gi ngbanga du tipa gako bakere pagbia re mbiko ko naberã paro aberã nisaro. Yesu ayaa: “Sangbako nga ka gu ni kpi nga sa dagba gi rukutu yo re ya.”—Matayo 18:14.
12 Si tie ziazia nga, Yekova naberãpa gu gene aberã mo ka siaha. Gu nyanyakipa pai du tipaha gbe nga, si nasa ko asa ko mangipai. Ziazia Kekeapai nafura ziazia ya Yekova na apai kinaho du ngbadukoyo nga gu gu wene apai na gu gbegbereapai aboro amangaha awo awo ti ni. Nikpiapai, ho aYisaraere anasamungu ni timburu kuraha, i asa Yekova ‘ko zingi.’ (Atambuahe 78:40, 41) Mbata fu gu Ngirimo Akangbii namangi ti rago Noa, ho “ga aboro gbegberẽpai adu ni bakere he gbe,” ‘ngbadu Yekova aimi aima’ behe. (Bambata Pai 6:5, 6) Mo berẽnga tipa gupai gu fugo re ayugoho. Nga, ka mo zi tiro kuti manga irairapai, mo rengbe arengba ka sa Bakusiro ko imi behe. Anga gipai re nayugo gupai nga Mbori nirurungbura ko watadu ni gu boro agu apai du ngbaduniyo amaapai kuri ni te. Gupai nzunzu si ayugoho nga, ko naberã aberã tipa ro na kini idi mo du wenengai. Ngba kura gene, ho mo amanga rurupai ni, ngbadu Yekova nangi. Anga ko na ngbarago gbua mbiko ko rengbe awere tie ka fu karagapai fu Satana te, ono mbiko ko rengbe awere ka fu mosoro foro. Na gure nga gupai ko aida ka mangaha. (AEbere 11:6) Nairiwo gu nyemuse du ti gu Barani nga Yekova Mbori!
Bakere Amaku Awere
13. Wai pa manga boro sunge fu Yekova aundo ni kina boro awere?
13 Anga boro agbia agu amaku naye be manga ni sunge fu Yekova kina gizo kumbatayo te. I nafu maku fu dungu agu aparanga du dagba aDezire Yekova rogo ngbarago kina boro awere, na si daada i fu gi maku re fuyo. Bake Atambuahe akepai ki ya: “Gu ndika nga ga Yekova du ni ruru he, ningiisi kpotoyo yo.” (Atambuahe 19:8) Susi kura aboro dunduko, Yekova ini guhe ngbaa tipa rani. Rogo gu nebi nangia Yesaya, Yekova ayaa: “Mi nga Yekova [nga] ga Mbori, nayugo pai foro sa u, nga gu ko nangbe ku mbata yo foro ngba gu gene mo ka ndu ngba ha. Akõ! ka mo adege turo sa gimi arugute! Si du ka ga zereda adu ti ni wa di, na ga rurupai wa ngiri baime.”—Yesaya 48:17, 18.
14. Wai rengbe agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai adunga ngburungburu ya ka undo ro mo ne gu ima nga ga bape?
14 Pa manga mo agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai adunga ngburungburu ya aundo ro mo ne dungu aima na dungu asararii. Nikpiapai, Ziazia Kekeapai naya wee agu aboro nazugosi nyemu marã i ‘arupu tiyo na dungu arungo.’ (1 Timoteo 6:9, 10) Ya mo gu kuaro ho gipai Ziazia Kekeapai agumbaha re namangi ni? Kura paranga akumba na paranga adee ima rimiso tiyo kurogo bakere abape gbua mbiko i naida gu vovo arokoo duna kikii agenoho. Ho boro arimiso goni ni kurogo gu bape ni ka tumoho gizo na bakere mokiisa kuriihe, nga bape agu ahe ni arengbanga ka ngbehe ya, si nigu kura iimi sunge nga ga kanga!—Asanza 22:7.
15. Rogo gini agene agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai adunga ngburungburu ya abanda ro be gu ima naye be wasiwasi kodaba?
15 Mo makianga gupai a du tipa wasiwasi kodaba. Rogo zegino dunduko rogo agarã nibasasa, dungu sosono adegude ata roganga akumba ya nadu na mobara. Beteyo nabatika agu agude i aidanga ra ya watadu i arengbanga ka sonosa ra ya. Gu kurayo naba agu agude re kusayo vuruyo yo ki tona ka mbu be gayo sangbakpotoyo. Fuo gure, paranga akumba na paranga adee gu duho nadia agu akaza aboro adiaha be kodaba, ngbatunga gu du wa AIDS (SIDA). Rengo ngaha nga, tipa gu boro ima ino Yekova, gu sangbanaha gbere kisusi, si nga gu gani pagume ni nagbarasihe dagbani na Yekova.b (AGaratio 5:19-21) Ruhe aru wa Ziazia Kekeapai ayaa: “Oni né pa bari [meteka, NW ].”—1 AKorindo 6:18.
Mangasunge fu “gu Mbori Duna Ngbarago”
16. (a) Wai ani aino gupai nga, Yekova naida mo gbia ngbarago ti regbo paranga ro? (b) Tipagine Yekova amaa arugute ti ni foro tipa mo pefuoho?
16 Ziazia Kekeapai naringbisapa Yekova ni “gu Mbori duna ngbarago.” (1 Timoteo 1:11, NW ) Ko naida mo duna ngbarago a. Nirengo, kina boro Fugo ko nzunzu naya wee: “Mo ngi ti rago parangaro, kpotoro yo ngáràsi ro ti rago parangaro.” (Batungusipai 11:9) Ono Yekova nabi apai kugii gu du awere na ko rengbe arengba a ka ino sangbana wene mangaapai na gbegbere mangaapai gizo. Gure nga ndu gupai ko angarasa ro ti ni ni ya: “Mo nitíngidi pa Bamangiro a ti rago parangaro, mbata gbegberẽ arago nikada, na agu agarã nambeda ho mo ka ya ni, ‘Ngbarago ti re rogo ho te.’ ”—Batungusipai 12:1.
17, 18. Wai paranga Kristano aringbisipa gu ngbarago ri agbiaha be mangasunge fu Yekova, na wai rengbe mo ka gbia kina gu bangisa ngbarago re?
17 Areme, dungu aparanga ima gbia ngbarago be mangasunge fu Yekova. Nikpiapai, Lina du garãri 15 nayaa: “Mi nga gu boro duna kido na kini irisi tire. Kpotore niwasawasaha mbiko mi avunga gundö na kini di kere angua kutii kpotoreyo te. Mi na kikiipa arugute i afuhe fere rogo dungurati nga gu naundo re mi sovura kuti ga Satana gbegbere sosoda aboro. Mi na ngbarago tire mbiko gu kodatise nasonosa boro mi naagbiaha tii gaani Bambu Kindo yo. Gu ngbaa kisusi nga, mi na gu maabangirise nga ga nyenye unga auru kpotosende adunga gu kurahe ho susi he ya.”
18 Wa kina Lina, dungu agu aKristano nga aparanga nasovura nyanyakii tipa gayo idapase, na si kini ye na ngbarago fuyo. I ima ruga tiyo na gupai nga, gayo raka, wa vura duhe na dungu fudifudiapai ti kura aregbo, si na ndikidi ringbisapai tipaha na i araka araka kumbatayo nirengo. Sidu tie, mo ndu kumbatayo kaa mangasunge fu gu Mbori nakpinyemu kina wene apai naamanga foro. Mo sa ngbaduko si ngi, na ko asa ro mo ngi awere na nyeanye kindi!—Atambuahe 5:11.
[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]
a Mo bi gu papara kekepai du rogo gu Awake! nangia ga Tanvuo ti rameru 22 rogo 1996 du riihe nga, “The Truth Gave Me Back My Life.”
b Si ni gupai nafu wasa ka ino gupai nga, ho boro asa gani berã ni, ki mbu gu irairapai ni amangaha, na ki kusi gani aingapai, Yekova “avú ni avu kpaima.”—Yesaya 55:7.
Oni Natingidaha?
• Gini kerepai Satana, nga “gbegberẽ ko,” apita ro nani?
• Wai rengbe mo ka sa ngbadu Yekova si ngi?
• Wai Ziazia Kekeapai ayugo gupai nga, Yekova naberã paro aberã?
• Gine nga bete agu amaku naye fu boro mbiko ni namangasunge fu Yekova?
[Sanduki/kpiahe ti kpewaraga 7]
Ruru Kumba Ambedi ka Kota
Asafa angia nyanyakipa kumba pako agbarii ga akurako ningbatunga Revi, nibataki manzigo tii ga Yekova yekaru yo rogo gu ringara aYisaraere nadu mbata. Na ko asapu dungu abia nga gu i anabikaha rogo irisombori gbaiga. Ono tie, wa Asafa avura duna gu mamu beko naadunga be kura aboro ya, ti kura regbo sa, nyemu agu apai nazanga sinombori akurako anamangaha azomia ko ko kpinyemu mangaha, nga agu akurako nanakuo ga Mbori andiko na ki zanga gbia gbegbere imaha. Ko akusi gupai ko anaokaha aoka mbata ki ya: “Ndure ambedi ka kpara ku bani, kpandure ambedi ka zerenga. Bambiko mi akpi pai kuti airarekangose, ho mi anabi ga gbegberẽ aboro zereda ni.”—Atambuahe 73:2, 3.
Kusa, Asafa andu kurogo ga Mbori kparakpara ba ki kpari yo fuko tipa gipai re. Fuo rengba ko berewe ka bi apai wenengai rogo toroyo, ko arugu tiko na gupai nga, Yekova nasoga gbegbereapai asoga, na kusa, i tibarayo ue nga, gbegbere aboro na wene sino aboro, i ake kina agu ahe i arũ. (Atambuahe 73:17-20; AGaratio 6:7, 8) Ka pe rengo, gbegbere aboro naru rii zezerenge sende. Niyangaraha, i nika ti ho Yekova nika gbarasa gi zegino re ni nga gu adunga gu mangaapai rogoho nga ga sinombori ya.—Yugoti 21:8.
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 9]
Yekova nakpinyemu kina wene apai naamanga foro, ono ga Satana sásá nga ka rita ro
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 10]
Dungu aparanga nagbia bakere ngbarago kisusi be manga yo sunge fu Yekova nikodabee na akurayo aKristano