‘Gbia, Mo Raba Rani Ani Ini Wai Ka Kparakpee’

‘Boro sa dagba ga Yesu abawiriki aya fuko, “Gbia, mo raba rani ani ini wai ka kparakpee.”’—RUKA 11:1.

1. Tipagine boro sa dagba ga Yesu abawiriki asana ko ti ni tipa ko raba yo i ini wai ka kparakpee?

TI KURA regbo sa rogo gu garã nangia 32 ti Gaani Regbo, boro sa dagba ga Yesu abawiriki akparia ko ho ko aakparakpee ni. Gi bawiriki re arengbanga ka gia gupai Yesu aagumbaha fu Bako te, mbiko si nawira gu kpee Yesu aakparaha re, ko akparaha kukiri. Wa si avura du wo, fuo nyasa Yesu gako kpee, gu bawiriki re aya fuko: ‘Gbia, mo raba rani ani ini wai ka kparakpee.’ (Ruka 11:1) Gine nasako ko sana gu gako sanahe re? Kparakpee angia gupai aYuda anamangaha dedede rogo gayo raka na rogo gayo irisombori. Gu Ziazia Kekeapai i akehe rogo pa-Ebere na akparakpee rogoho rogo gu buku nga Atambuahe na rogo kura abuku a. Sidu, gu bawiriki re asananga he tipa i yugu gupai fuko ko ainonga pai tipaha mbata watadu ko amanganga ha mbata ya te. Zanga kapa, ko aima rugatiko na pa gu kungbo akpee agu abarumbatayo anakparaha nadu rogo gu pambori nangia ga aYuda. Ono ti gi regbo re, ko akparia Yesu ko nikparikpee, na si nawiraha nga, ko arugutiko na gupai nga, kparakparapai adu dagba gu kparakpee ga aYuda abayugupai anakparaha ka yugo tiyo nani niruru aboro na gu gene Yesu akpari gako kpee.—Matayo 6:5-8.

2. (a) Gine nayugo gupai nga, Yesu aidanga ani fugu kpia kparakpee teketeke wa gu duhe nikekehe te? (Oni bi sanduki a.) (b) Tipagine du ani ti ni na nyemu ka ino wai ka kparakpee?

² Mbata kusayo wa adiwi 18, ti regbo ga Yesu Tungusapai rii Bagangara yo, ko afu kpia kparakpee fu gako abawiriki nga gu si aida i naamaamburu gayo akpee riihe. (Matayo 6:9-13) Si nawiraha bakere gbe nga, gi bawiriki nasana gi sanahe re adunga ho ti gu regbo re te, sidu, rogo weneringise, Yesu afugu gu bangiriapai fuko nadaada nadu rogo gu kpia kparakpee re. Si niyuguyuguhe gbaiga nga, Yesu afugönga gu kpia kparakpee re fuko teketeke wa gu ko agumbaha mbata te, si kini yugu gupai nga, anga ringbisiringbisi afugo kparakpee ti genehe Yesu aafuhe tipa gako abawiriki naagumbaha ngbariyo wa kukuru te. (Ruka 11:1-4) Wa kina gu bawiriki i ayugonga rimoko re ya, ani naida aida a i raba rani ani ini wai ka kparakpee tipa si ki mbedisi rani koyo du Yekova ni susi gu du awere. Awere tie, ani wisiginga gu kpia kparakpee re naabaha dunduko a wa gu mokedi nangia Matayo akehe. Si na ahõpai rogoyo saba, agu akuraha biata dagbaha nafura tipa ga Mbori aringbisapai na gu yangaraha du biama, si nafura tigaha tipa agu aũborose du ani na zingoho gbiati gu gaani azingo nga ga toro. Rogo gi papara kekepai re, ani nika wisigo gu bambata apai biata du tipa agu ahe rengbe ani ka hõho rogo gu kpia kparakpee re.

Gu Barani Nga Boro Nyemuse

3, 4. Ho ani ayamba Yekova ni ni “Barani,” ginipai si ayugoho?

³ Ti kina tonatona kpia kparakpee, Yesu ayugu gupai nga, si naida gaani akpee yugupa dawedawe pagume dagbarani na Yekova ono nga gu pagume duna irisa rogoho ti bangisa regbo. Wa Yesu aafura tipa si undo kina gako abawiriki gbe nga aguyo nadungura tiyo mbembedii kupati ko pavuru gu bagangara re, ko aya fuyo wee si naida i naayamba Yekova ni “Barani du ngbangbaturũ yo.” (Matayo 6:9) Kuti wene bawirikipai sa, ko nayawee gu fugo Yesu amangisunge nani tipa “Barani,” si nga wirina gu fugo tooni gude naayamba bani nani ninyemuse, ‘nifugo agude,’ ka si vurangia ko agumba agi afugo re rogo gu pa-Ebere nangba ti aboro gbe watadu ko agumbaha rogo pa-Arama vurũ. Pa yamba ani Yekova ni Barani nayugopa gu dawedawe pagume nga ga kido du ani nani dagbarani na ko.

⁴ Ho ani ayamba Yekova ni nga “Barani,” si nayugo gupai nga, ani ima ino gupai nga, ani nga papara gu bakere bange akumba na adee du wa aborokporo sa idipa Yekova ni Bafu-Unga fuyo. (Yesaya 64:8; Amokedi 17:24, 28) Agu aKristano i abatika yo nitoro, Mbori nadia yo ka sonosa yo ni ‘awiriko’ na i kini ‘poi kuari fuko niyaa “Aba [Barani]!”’ (ARomo 8:14, 15) Dungu amirioni aboro sa tiyo awere ni abadiangba agi awiri Mbori re. Agi aboro re ima kpara gayo raka fu Yekova na ki yugukpia gi gayo kparatise re nizio yo bapatiza nga ga ime. I nayamba agi aboro re dunduko nga “kura akandoro,” na i rengbe arengba a ka kpara fu Yekova nirimo Yesu kini yambu ko nga “Barani.” (Yoane 10:16; 14:6) Ani rengbe ka ndu dedede koyo du gu Barani ni du ngbangbaturũ yo ka sambuo ko rogo kparakpee, ka tambuako tipa gako weneringise koyo du ani ni, na ka pekapa agu apai fuko nafuda rani, kidu na kido nga ko angera angera fuo rani.—AFiripoio 4:6, 7; 1 Petero 5:6, 7.

Yugo Nyemuse Tipa Rimo Yekova

5. Gine nga gu bambatapai ani ahõho du rogo kpia kparakpee, na tipagine daha ada ti ni?

⁵ Gu bambatapai ani ahõho du paha rogo kpia kparakpee, namaa gu bambatapai nyakipaha nibambataha nibasa. Si nayaa: “Ani írisi rimoro airisa.” (Matayo 6:9) Ii, si naida pa ziasi ani rimo Yekova du nigu nyanyakipa pai ani abakabangirani tipaha, mbiko ani nakpinyemu ko na kini sogo agu agbarasarimoko dunduko du ngba aboro. Ga Satana samungu gbiati pa zomia ko bambata arogotise i basasangbaa Yekova Mbori, agbarasi rimo Mbori si kini kusi sakapai watadu ngbangaa tipa gu gene Mbori amangasunge ngbaha na gako pagbia rogo zegino dunduko. (Bambata Pai 3:1-6) Kurii gure, vuru agu akutu agarã susi, agu aboro naya i namangasunge kuba Yekova aye na gbarasarimo kuti rimoko be gu mangimangiapai nga ga zee i amangaha gbiati agu apai i ayugoho.

6. Ginipai ani ka he mangaha ka ani akpara tipa i ziasi rimo Yekova?

⁶ Gaani kparakpee tipa i ziasi rimo Yekova, nayugopa gaani berã tipa gu sakapai du tipa gu bakere pagbia nga ga haurago, kini yugu gupai nga, ani nasongoda gu ngbangaa re kubara Yekova yo ya ko nga gu boro duna rengo beko ka zoga zegino dunduko. Yekova naida agu aboro gbiati amaraika nga airatatamana i raki rogo gu zegino ko akusihe, nga agu aboro nata inoaino kini ra kutii gako bakere pagbia mbiko i nakpinyemu ko na kini kpinyemu agu apai dunduko rimoko arukubaha. (1 Pekapai 29:10-13; Atambuahe 8:1; 148:13) Gu nyemu rimo Yekova du tirani nika undo rani ani ne manga gupai rengbe ka sa aboro i fura gbegbere bara gu ziazia rimo re. (Yezekere 36:20, 21; ARomo 2:21-24) Wa duhe nga, pa gu zereda nga ga haurago na ga agu aboro naraka rogoho naruriipa ziasi rimo Yekova gbiati pa ra yo ninyemuse kutii gako bakere pagbia, gu gaani kpee ani akparaha nga, “ani írisi rimoro airisa,” si nayugopa gu kido du ani nani ya ga Yekova aringbisapai amanga amanga na si ki taasirimoko.—Yezekere 38:23.

Gu Kindo Ani Akparakpee Tipaha

7, 8. (a) Gine nga gu Kindo Yesu ayugupai fu rani ani kparikpee tipaha? (b) Ginipai ani awirikaha tipa gi Kindo re rogo agu abuku nga Daniere na Yugoti?

⁷ Gu uepai ani ahõho rogo gu kpia kparakpee re nga: “Ga ngbi [kindo, NW] yé.” (Matayo 6:10a) Gipai ani ahõho re na mbembedi pagume dagbaha na gu hõpai ye mbata fuhe. Gu ũsunge Yekova nika mangasunge nani ka ziasi rimoko, si nga gu Kindo nga ga Masiya, nga gu gako zogarago nga ga ngbangbaturũ, nga gu Wiriko nga Yesu Kristo azogarago rogoho nigaha Bakindo. (Atambuahe 2:1-9) Gu sangbanebi nga ga Daniere nayugo gu Kindo nga ga Masiya nigu “mbia” i asarihe ti “bagangara.” (Daniere 2:34, 35, 44, 45) Gu bagangara re narukuba ga Yekova bakere pagbia nga ga haurago, sidu gu Kindo mbia arukubaha re, si nga vovo yuguyugu ga Yekova zogarago rogo zegino. Rogo gu sangbanebi re, gu mbia gumba yo paha re ‘ada nibakere bagangara na ki hiisi kpotosende,’ kini yugu gupai nga, gu zogarago nga ga Masiya re nika rukuba ga Mbori bakere pagbia wa si azogarago auru kpotosende.

⁸ Gu kura aboro koditiyo na Kristo kuti gi zogarago nga ga Kindo re du bangeyo nga 144,000, ‘i angbe yo dagba ngbatunga aboro’ tipa i zogorago na ko ni abakindo na ni aboromotumo. (Yugoti 5:9, 10; 14:1-4; 20:6) Daniere afura tipa agi aboro re ya i nga “gu ziazia . . . [aboro] nga ga gu Ko nga Bahe ki susi,” nga agu aboro tibarayo dũ gbiati Kristo nga Bairayo, nadia ‘ngbii be Mbori na pa zogarago na gu nyaka nga ga angbii tii ngbangbaturũ no dunduko, gayo ngbii adu ninyenye ngbii, angbii dunduko nika manga payo kini gi sangbayo.’ (Daniere 7:13, 14, 18, 27) Ngbatunga gi zogarago ringbisi yo paha re, si nga gu zogarago Kristo ayugupai fu apefuo ko i naakparakpee tipaha.

Tipagine Ani Akpara ti ni Kindi Tipa gu Kindo re Ye?

9. Tipagine daha ada ti ni fu rani ani kparikpee tipa ga Mbori Kindo ye?

⁹ Rogo gu kpia kparakpee Kristo afuhe, ko ayugupai fu rani ani kparikpee tipa ga Mbori Kindo ye. Digisidigisi sangba agu anebi nangia ga Ziazia Kekeapai yo nayugo gupai nga, i asigira gu Kindo nga ga Masiya re rogo 1914.a Si ki ta du tie were, ya mo ruhe aru kindi fu rani ani naakpara tipa “ye” gu Kindo re? Ii, ruhe aru nirengo. Mbiko rogo ga Daniere sangbanebi, gu Kindo nga ga Masiya, mbia arukubaha, si ngba gene ka sovura kuti agu azogarago nga ga aboro, nga agu azogarago bakere meme kpia boro arukubaha. Gu mbia re nika ye aye kindi sa gu kpiahe re, kini soho na gu ome nika sáha ridiridi kurogo ngungo. Ga Daniere sangbaanebi nayaa: ‘I afunga pazogarago rogo gu kindo re fu kura aboro te. Si akuadi agi akindo re rukutu ki digisihe dunduko, kinaha ki nye anye tigaha kindi.’—Daniere 2:44.

10. Tipagine du ani ti ni na nyemu ye ga Mbori Kindo?

¹⁰ Ani na nyemu ka bi gu regbo ga Mbori Kindo nika ye ti ni sa ga Satana gbegbere zegino. Ani na nyemu gu regbo re tirani mbikopa gbarasa ga Satana zegino nika yugopa ziasi gu rimo Yekova du niziaziaha na ka dia agu aboro dunduko kusayo nasogote gu bakere pagbia nga ga Yekova. Ani nakpara kakaka niyaa: “Ga ngbi [kindo, NW] yé,” na ani nakaraga fugo gu mokedi nangia Yoane nga: “Amina. Mo yé, Gbia Yesu!” (Yugoti 22:20) Ii, Yesu yenga aye ka ziasi rimo Yekova na ka dia gbarasarimo kusayo ti ga Bako bakere pagbia, tipa wa ka ga bake Atambuahe afugo da nirengo nga gu nayaa: “I ki ini he ya kina ro sa, du rimoro nga Yekova, nga gu Ko nga Bahe ki susi auru kpotosende dunduko.”—Atambuahe 83:18.

‘I Mangi Gupai Mo Akpinyemuhe’

11, 12. (a) Gine ani asanahe tipaha ho ani akpara ni tipa gupai Mbori akpinyemuhe, ‘mangi rogo kpotosende a wa duhe ngbangbaturũ yo’? (b) Gini kurapai berewe gaani akpee ayugoho ho ani asanahe ni tipa gupai Yekova akpinyemuhe mangi?

¹¹ Fuo gure, Yesu ayugupai fu apefuo ko i kpari kini yaa: “Ani mángi rogo kpotosende wa mo akpi nyemu he, [a] wa du he ngbangbaturũ yo.” (Matayo 6:10) Gu haurago duna aũngbangbaturũ rogoho aye kadu ti ni mbiko Yekova naidihe wo. Agu amaraika duna bakere ome tiyo du ngbangbaturũ yo napaa kuari niyaa: “Mo gaani Gbia nga gaani Mbori, re mo are na dia taarimo na irisa na tandu, bambiko mo nafu ahe dunduko, si adu ho mbiko sangbaro, ki du ni mangimangi he.” (Yugoti 4:11) Yekova na ringbisapai beko tipa “agu ahe du ngbangbaturũ yo na agu ahe du . . . [auru] kpotosende.” (AEfeso 1:8-10) Ho ani akparakpee ni ya gupai mangi Mbori akpinyemuhe, gupai ani agumbaha nzunzu nga, ani nasana Mbori ko mangi gako ringbisapai. Kurii gure, ani kini yugu gupai nani nga, ani na nyemu ka bi gupai Mbori akpinyemuhe i namangihe rogo zegino dunduko.

¹² Nikpara ani gi kpee re, ani nayugopa gu nyemupai du tirani a ka aria gaani raka si du na ngbanyaa kuti gupai Yekova akpinyemuhe. Yesu ayaa: “Gi riahe nga manga kina gu pai gu ko akpi nyemu he nakedi re, mi nyasi gako sunge.” (Yoane 4:34) Wa kina Yesu, wa du ani ni agu aKristano naima kparatiyo fu Mbori, ani na ngbarago tirani rogo manga gupai Mbori akpinyemuhe. Nyemu Yekova na nyemu Wiriko nafõngbaduraniyo ani raki gaani raka angianga tipa gu “nyemuahe nga ga aboro . . . [ya], ono tipa manga sangba Mbori.” (1 Petero 4:1, 2; 2 AKorindo 5:14, 15) Ani namanga nyanyaki asadatise ka ne manga gupai ini ani he nga, si na ngbanyaa na gupai Yekova akpinyemuhe te. (1 ATesaroniko 4:3-5) Ningbe ani regbo tipa ka wisigopai na tipa geda Ziazia Kekeapai, si nasa rani ani ‘rugutirani na pa gupai Gbia akpinyemuhe’ nga gu nakoda tungusa “gi wene pangbanga nga ga ngbi re” zaaza.—AEfeso 5:15-17; Matayo 24:14.

Gupai Yekova Akpinyemuhe Ngbangbaturũ Yo

13. Wai i aima digo nimanga gupai Mbori akpinyemuhe bakuru kusayo mbata fu gu samungu nangia ga Satana?

¹³ Gupai Yekova akpinyemuhe aima digo nimangi ngbangbaturũ yo mbata fu gu regbo gu kura wiriko sa nga toro asamungu ti ni ki sa tiko ni Satana. Gu buku nga Asanza naringbisapa bambata Wiri Mbori nitatamana, kini fura tipaha si kidu wa boro ngaha. Si nayugo gupai nga, tipa gu bagizo regbo boro ainonga ha ya, bangisa Wiri Mbori “[aduna ngbarago] na auru bara bangiriko,” kidu esuesu ka manga gupai Bako akpinyemuhe. Niyangaraha, ko ada niga Yekova “bangbasia boro sunge” rogo kusaahe dunduko “ngbangbaturũ yo na auru kpotosende, gu i abi na gu i abi nga ya.” (Asanza 8:22-31; AKorosaio 1:15-17) Yekova amangisunge na ko a nigako Fugo, watadu gako bagumbapai.—Yoane 1:1-3.

14. Ginipai rengbe ani ka wirikaha be Atambuahe 103 tipa wai amaraika amanga gupai Yekova akpinyemuhe ngbangbaturũ yo?

¹⁴ Fugo bake Atambuahe nayugo gupai fu rani nga, ga Yekova bakere pagbia, si kurii aboro dunduko na kurii gure, rimbasa amaraika nadegatuyo kuti afugo ko na kuti gako arugute na agu apai ko azinahe fuyo i mangihe. Ani nagedaha were: “Yekova anyakasi gako mbatabakindo rogo angbangbaturũ yo, gako ngbi nazoga aboro dunduko. Oni sambua Yekova, oni nga gako arimbasa dunduko; agu roni du na nyaka na tandu namanga sangbako, ki nigi woro fugoko! Oni sambua Yekova, oni nga gako arimbasa dunduko, nga gako amoyambu namanga gu pai ngba ti ko! Oni sambua Yekova, oni nga gako mangapai dunduko, rogo agu arago du fu gako zogarago dunduko!”—Atambuahe 103:19-22.

15. Wai pa dia Yesu gu ome nga ga Kindo kubeko amangipai tipa gupai Mbori akpinyemuhe ngbangbaturũ yo?

¹⁵ Fuo gu regbo Satana asamungu ti ni, ko anandu andu kindi ku ngbangbaturũ yo a wa gu buku nga Eyobo ayugoho. (Eyobo 1:6-12; 2:1-7) Wa si avura du wo, gu buku nga Yugoti afura tipa gupai nika manga Satana kumbatayo ya regbo ayeaye i ka ba ko gbiati gako adaimona kusayo ngbangbaturũ yo. Wa gopai ayugoho, gu regbo re ada ngbutuko fuo dia Kristo ome Kindo kubeko rogo 1914. Natona ti gu regbo re, ba naadunga ho berewe tipa agu abasamungu re ngbangbaturũ yo te. I dingiso yo kina ku auru kpotosende. (Yugoti 12:7-12) Ka boro ginga fugo akango berewe ngbangbaturũ yo te, ono kina agu afugo amaraika agumbaha ka taasarimo “wiri Kandoro” nani, nga Kristo Yesu, gbiati agu afugo i agumbaha niumbasitise ka taasarimo Yekova nani. (Yugoti 4:9-11) Nirengo, amaraika namanga gupai amanga ngbangbaturũ yo Yekova akpinyemuhe.

Gupai Yekova Akpinyemuhe Tipa Kpotosende

16. Wai kpia kparakpee ayugo gu yugopai niziree nga ga agu akanisa nayaa si nga ga aKristano nga gu du tipa gu maabangirise nga ga ngbatunga aboro?

¹⁶ Agu kanisa i aya tipaha wee si nga ga aKristano nakpara kpotosende kusayo ti ga Mbori ringbisapai, kini yawee wene sino aboro dunduko nandu ku ngbangbaturũ yo. Ono Yesu ayugupai fu rani ani kpari kini yaa: “Ga ngbi [kindo, NW] yé, Ani mángi rogo kpotosende wa mo akpi nyemu he, [a] wa du he ngbangbaturũ yo.” (Matayo 6:10) Ya mo boro ho rengbe ka gumbaha nigani rengo ya gupai Yekova akpinyemuhe, si namanga amanga areme auru kpotosende, nga gu rago hi be azuũ, iraira sarangbangaa, akaza, na akpio? Wagusa te! Sidu tie, si naida ani kpari kakaka tipa i mangi gupai auru kpotosende Mbori akpinyemuhe na si kidu na ngbanyaa kuti gu kidohe gu mokedi nangia Petero akidopaha niyaa: “Ani nangera tipa vovo angbangbaturũ [nga gu Kindo nga ga zogarago nga ga Masiya tiibe Kristo] na vovo kpotosende [nga gu riko nga ga ruru aboro], nga gu ruru apai nikanye rogo ho.”—2 Petero 3:13.

17. Gine nga ga Yekova ringbisapai tipa kpotosende?

¹⁷ Yekova aduna ringbisapai bangiriko wa ko akusi kpotosende. Ko asa gako toro si rugu gu nebi nangia Yesaya ko kepai tipaha ki yaa: “Ya Yekova wẽ, nga gu ko namangi angbangbaturũ (ko nga [ndikidi] Mbori!), nambakadi kpotosende ki mangi he (ko anyakasi he; ko amanga nga ha ni kungba he te, ko ambakadi he [tipa] aboro niraki rogo ho!): ko ya ‘Mi nga Yekova, kura . . . [ndikidi Mbori] ho berewe te.’” (Yesaya 45:18) Mbori amoi gu bambata arogotise nadu ue rogo gu ati nangia paradiso, na ki rugu yo niyaa: “Oni zúga azuga, ki nge ange, ki hisi kpotosende . . . ki zogo ho.” (Bambata Pai 1:27, 28; 2:15) Si tie ziazia nga, gu ringbisapai nga ga Bakusiahe nga gu ko aida si mangi nga, ruru aboro naaraka auru kpotosende nyeanye kindi rogo gu Paradiso Kristo akido paha, rogo ngbarago, kidu nirengberengbeyo na kini ra kutii gako bakere pagbia.—Atambuahe 37:11, 29; Ruka 23:43.

18, 19. (a) Ginipai si aida i mangihe mbata gupai Mbori akpinyemuhe nika manga naabaha auru kpotosende? (b) Gini kura apapara gu kpia kparakpee Yesu afuhe ani ka wisigoho rogo gu papara kekepai naye fuo gere?

¹⁸ Gupai Yekova akpinyemuhe tipa kpotosende arengbanga ka manga mbu agu akumba na adee kindi kinaho nabasapa gako bakere pagbia te. Nimanga Mbori sunge na agu atoro duna bakere ome tiyo du tiibe Kristo, ko nika “gbarasa agu . . . [aboro] nagbarasa kpotosende.” Ga Satana gbegbere zegino naabaha dunduko, kodihe na zire pambori, birĩ zogarago, gu sunge bagaahe nga ga ngbaduse gbiati ga biriki, na agu abanzengere du gayo sunge nga gbarasarago, i nika rogodaha arogoda kusayo dunduko nyeanye kindi. (Yugoti 11:18; 18:21; 19:1, 2, 11-18) Yekova adia gbarasarimo adia kusayo ti gako bakere pagbia na ko ki ziasi rimoko. Agi apai re dunduko ani naakpara tipaha ho ani naayani: “Barani du ngbangbaturũ yo, Ani írisi rimoro airisa. Ga ngbi yé, Ani mángi rogo kpotosende wa mo akpi nyemu he, [a] Wa du he ngbangbaturũ yo.”—Matayo 6:9, 10.

¹⁹ Ono tie, rogo gu kpia kparakpee Yesu afuhe, ko ayugu gupai nga, ani rengbe arengba a ka kparakpee tipa agu apai du tipa kina boro rani nitirani. Ani nika wisigo agi apapara kparakpee re rogo gu papara kekepai naye fuo gere.

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

• Tipagine daha ada ti ni ani yambu Yekova ni “Barani”?

• Tipagine duhe ti ni nibambata banguapai ani kpari tipa ziasi rimo Yekova?

• Tipagine ani akpara ti ni tipa ye ga Mbori Kindo?

• Ginipai ani aberãha ho ani akpara ni tipa gupai mangi auru kpotosende Mbori akpinyemuhe a wa duhe ngbangbaturũ yo?

[Asanahe nga ga wisigopai]

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 19]

Ga Yesu akparakpee adu nikparakparaha bakere ti gu nangia ga aFarusi nga agu aboro nanamanga tiyo niruru aboro

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 20]

AKristano nakpara tipa ga Mbori Kindo ye, tipa i ziasi rimoko, na tipa gupai ko akpinyemuhe mangi