Rogatise Rengbe Arengba Kadu Niwenehe Rogo Gu Zegino Du Areme

“Oni ukadi tironi na nyemuse, mbiko si nga wene dada tipa kpamiatise.”—AKOROSAIO 3:14, NW.

1, 2. (a) Ginipai du nirengo tipa gu dungurati nga ga aKristano nga gupai nangarasa rani? Gini ngbatunga rogatise rengbe ani ka ya tipa wee si nga gu rogatise du niwenehe?

HO ANI abi agu aboro ni du rogo gu dungurati nga ga aKristano, anga si nafu ngbarago fu rani ka bi agu arogotise nanye niruru yo tipa agarã 10, 20, 30, watadu agu agarã susi gure tee? I akakuti gayo abadiarogatise ti regbo weneapai na ti regbo gbegbereapai a.—Bambata Pai 2:24.

² Dunguyo rengbe ka ida gupai nga, kpakarakpakaraapai anidu adu rogo gayo rogatise. Dee sa nga guri ninaakparia agu apai du tipa arogotise akepai ki yaa: “Anga si ngawee agu arogotise duna ngbarago i zanga fudifudiapai te. Aregbo nga ga ngbarago nidu kina ti ni na aregbo nga ga gberarago a. . . . Ono wa vura duhe wo, . . . agi aboro narogo tiyo re nasungo kina sa ni arogotise gu [kereapai] nga ga raka du awere ki vura nimangi yo vurũ.” Agu arogotise duna wene ramukporo ima ino wai ka mangapai niwenehe sa gu kpakarakpakaraapai raka aye nani, gbe, kangia agude ho beyo i asonosi yo. Tipa agu apai namangi ngbatunga agu aboro re, i aini gupai nga, ndikidi nyemuse “adiga nga te.”—1 AKorindo 13:8.

3. Gine agu anamba nga ga rogatise gbiati mbutise ayugoho, na gini sanahe si akusaha?

³ Ni gupai du kia ti gure, dungu arogatise ima gburuwa. Tingidapai sa nayaa: “I naberã gupai nga, bebere bange agu arogatise nga ga aboro Amerika areme nika digo rogo mbutise. Na bebere bange [agu aboro nambutiyo re] nika manga vuru bambata agarã wa 8 nga ga gayo rogatise. . . . Dagba gu 75 rii kama nga ga agu aboro nika manga rogatise berewe, 60 rii kama nga ga gu bangeyo re nika mbutiyo ambu berewe.” Zavura rogo agu aringara bange mbutise angenga mbata gbe rogoho ya, apai ima ariatihe awere rogoho. Nikpiapai, bange mbutise Japan yo ima kio wa bara ue vuru agu agarã susi bambeda kusayo. Gine nga bete gu fudifudiapai nafubee sa gipai re, nga gu fudifudiapai namanga amanga ti kura aregbo dagba agu aboro du rogo gu dungurati nga ga aKristano? Gine si aida aboro mangihe tipa gayo rogatise du niwenehe Satana ki vura nimangi asadatise ka gbarasapaha vurũ?

Agu Agbina Si Aida Ani Nehe

4. Gine nga gu bete apai rengbe ka gbarasapa rogatise?

⁴ Fugo Mbori naundo rani ani rugutirani na agu apai rengbe ka gbarasapa rogatise. Nikpiapai, ani wisiginga afugo gu mokedi nangia Pauro, nga agu afugo ko agumbaha tipa agu apai si adu nga si nikaa manga rogo gi yangara arame re: “Rogo kusa rago gbegbere rago aye. Bambiko aboro akpi kina nyemu tiyo, ki du ni airakpinyemumarã, airaruka, airarekangose, agberẽngba yo, abasasangba avunguyo, atambua nga he ya, airazanga ziaziapai, airasakparakpa, aguaurundika, airasoapai, airazanga rugatise, airaerã, akpi nga nyemu wene pai ya, airabiriki, airanyakari, airaabiatise, i akpí nyemu sangba borose susi nyemu Mbori; ki nika kuti kpia sinombori, ono i ati kangu tandu he. Oni kpára tironi ti agi yo re a.”—2 Timoteo 3:1-5.

5. Tipagine gu boro ‘nakpinyemu kina tini’ amaa gu ngbarago nga ga gani rogatise ti ni ngbapai, na gine nga gu rugute nga ga Ziazia Kekeapai du tipa gipai re?

⁵ Ho ani awisigo afugo Pauro ni, ani nabi gupai nga, dungu agu apai ko atangarapaha, si ima rengba ka fubee tipa gburuwa gu ramukporo nga ga rogatise. Nikpiapai, agu aboro ‘nakpi kina nyemu tiyo,’ i nga airagbangbati aberãnga pa kura aboro ya. Agu akumbakuadee watadu dereakumba nakpinyemu kina tiyo, i nga agu aboro ima diaberã tipa kaa manga kina agu apai ngbaa tiyo. I nga aboro nyakarii aidanga ka aria asinoyo ya. Ya mo ngbatunga gu sino berã re rengbe ka fubee tipa gu ngbarago nga ga rogatise? Wagusa te. Nitatamana, gu mokedi nangia Pauro afu rugute fu aKristano kodi aguyo nangia arogotise ki yaa: “Ka oni mángi nga pai na vura na ruka wa sa ya, ono gu ni bérẽ pa kura ni rogo umbasi gani berã ya ni ngba susi ni. Ka oni bérẽ nga pa kina gaoni pai ya, ono oni bérẽ pa ga akuaroni apai.”—AFiripoio 2:3, 4.

6. Wai rengbe nyemu marã ka gbarasapa gu pagume nga ga rogatise?

⁶ Nyemu marã rengbe arengba ka ye na kparaka dagba kumba na diako. Pauro afu arugute ki yaa: “Agu . . . [aboro] nakpi nyemu ka kumuko i atiwa ku rogo asada na gbina na dungu mumungo gbegberẽ nyemuahe nga gu narindasi aboro ku rogo gbarasa yo yo na kpio. Bambiko nyemu marã nga tarã ngbatunga gbegberẽapai dũ; agu yo nakpi nyemu he wo i aingi ainga ti idapase, ki nirupu tiyo arupa ni dungu arungo.” (1 Timoteo 6:9, 10) Si nafu kina gberarago nga, gupai Pauro afu zahe tipaha re, si namanga amanga areme dagba dungu arogotise. Mbiko gu nyemu gbata kumuko du ti arogotise, dunguyo nadia bakere regbo kina ku gene gbata kumuko yo ki basapa agu azingo nga ga gayo abadiarogatise, nga gu nakoda songoda yo ninunga gbiati sungo na yo dedede.

7. Rogo kura apai, gini sino nasa gupai nga kumbakudee mangi ingapai?

⁷ Pauro aya berewe wee gu kura aboro rogo gi yangara arame re nikadu ni “airazanga ziaziapai, airasakparakpa, aguaurundika.” Gu mozunga nga ga rogatise, si nigu kidohe boro amangaha na kurani si ndu na yo sa nyenye kpamiatise, angianga ka ndu nani ki da gbarasipaha gene ya. (Maraki 2:14-16) Ono tie, kura aboro asa gayo nyemu kodaba kuti kura aboro angianga gayo abadiarogatise ya. Dee kumbaari ambu ri na kporo du garãri gii 30 yo nayawee, zavura mbata fu ko guari, ko anautuko tiko na adee susi gu da fu kumbakudee. Ko ainonga gu sino mangaapai nga gu adanga fu kumbakudee ni naamangaha ya te. Rago agbere tiri bakere gbe ho ri abi gipai ni re si nimangi na ri ki asadi tiri nibirĩ ka za ko ti ndu ngba gu gbigbita gene ko aandu ngbaha re. Wa ri avura za ko rogo nyemuse, ko aidanga ka maaberã ko fuo gari arugute te. Ko asusi kina kumbatayo na gi gako mangaapai re si ki da na ko ti gupai nga ko mangi bäri ki zi niipo ti ga Satana gbina.—Asanza 6:27-29.

8. Gine rengbe ka ndu na boro sa manga bäri?

⁸ Ziazia Kekeapai nazahe ziazia ti bäri niyaa: “Gu boro namanga bari wene berã ti ni te; gu ni namanga gu pai re nagbarasa kina tini.” (Asanza 6:32) Dedede, bäri naangianga gupai boro atonapa mangaha nitunguotunguoho te. A wa gu bake papara Ziazia Kekeapai nangia Yakoba agumbaha, dedede ngbatunga gu ingapai duwa bäri, boro namangaha sa kina fuo berã ni paha mbata tipa gbanga regbo. (Yakoba 1:14, 15) Gi boro mungu re natona gupai tooni tooni nga ni akanga kina kuti gani badiarogatise sa te nga gu boro ni amangi mozunga ka raka na kina ni sa zanga biriki dati kpio. Yesu ayaa: “Oni agi he wa i agumba ha, ‘Ka mo mángi nga bari ya.’ Ono ya mi fu roni wẽ gu ni nangana de ni nyemu ri ni ima manga bari na ri kpotoni yo.”—Matayo 5:27, 28.

9. Gini rugute nga ga tatamana du rogo Asanza 5:18-20?

⁹ Sidu tie, gu gene nga ga tatamana na du niruruhe si aida ani ndu ngbaha, si nga gu, gu buku nga Asanza angarasa rani ani ndu ngbaha niyaa: “Ga gugaabi dú na maku, mo ningí . . . [na] de parangaro, ri wa gu ngbiimo du ni wene ru ni bawene nara. Gari nyemuse ki rengbe foro wa rago agira; Ako wire, tipagine ka mo akpi nyemu kungba de ti ni, ki nidungo kungba boro kuti ngbaduro?”—Asanza 5:18-20.

Ka Oni Gunga sa Rogatise Ya

10. Tipagine duhe ti ni nipatatamana boro di regbo ka ino gu boro ni andu ka manga rogatise na ni?

¹⁰ Kpakarakpakaraapai rengbe ka kura rogo rogatise ka singia agu aboro re agu agu sa gayo rogatise. Si rengbe kadu nga i kindi nga kina agude na ki zanga inohe. Watadu i adianga regbo ka ino tiyo wenengai mbata te, nga ka ino agu apai i aidaha na gu i asogaha, gayo asásá rogo raka, na agu asino nga ga gayo aborokporo. Si nipatatamana boro mangipai nizerangbaduse nibi gupai du tipa rogatise, ka dia regbo ka ino gu boro oni aida ka manga rogatise na ni re. Oni berẽnga pa Yakobo wiri Yisaka. Ko amangisunge tipa agarã saba fu gu kumba si adu nga ko nikadu nibagbiako mbata fu gi kumba re idihe fuko ko di Raere. Yakobo aduna nyemu ka manga gupai re mbiko ko aduna ndikidi nyemuse tipa Raere angianga mbiko kina ngbanyaa kpoto ri gbua ya.—Bambata Pai 29:20-30.

11. (a) Gine gu kpamiatise nga ga rogatise akodaha si du sa? (b) Tipagine du fugo nitatamana ti ni ninyanyakipa pai rogo rogatise?

¹¹ Anga rogatise nga kina gu nyemuse du tipa kodaba gbua te. Gu kodatise nga ga rogatise nakpamia aboro ue du agu apai nga ga gayo aborokporo nibakiakia na asinoyo nibakiakia, na agu apai du ngbaduyo yo nibakiakia, na dedede gayo wirikapai nga ga sukuru nibakiakia. Ti kura aregbo, si nga koda aboro ue du gayo sino mangaapai nibakiakia, na du afugoyo a nibakiakia. Ka si adunga tie wa gu gumba ani he re ya, gu nga rengo nga si nakoda aboro ue rengbe arengba ka fura tipa gu gayo biapai du nibakiakia rii ngbatunga apai dunduko. Agi aboro ue re nga boro ndikidi papara gu mbakadapai nga ga gu kpamiatise nga ga rogatise. I rengbe arengba ka nye kuti darãkango gbiati kpakanahe, watadu i rengbe kadu ni agu aboro nangarasa tiyo dagbayo na kini sonosi tiyo. Ii, nigaani afugo, ani rengbe arengba ka imisa gaani badiarogatise watadu ka zeresa gani zinga. Agu afugo boro agumbaha bau, si rengbe arengba ka gbarasapa gu ramukporo nga ga rogatise.—Asanza 12:18; 15:1, 2; 16:24; 21:9; 31:26.

12, 13. Gini ruru bipai tipa rogatise i angarasa aboro i du nani?

¹² Sidu, si nipatatamana boro di gbanga regbo ka ino gu kurani wenengai ni aida ka manga rogatise na ni. Sosono wirina sa nga de-kporo ni Kristano ayaa: “Ho oni abi gu boro ni oni aida ka manga rogatise na ni, oni berẽ tipa apai kandara bawe nga gu banguapai oni aidaha be gu boro re. Kangia oni rengbe ka bihe gbua saba, oni sana tironi ki yaa, ‘Mi na nyemu ka basapa gu biata kpa koyo re? Mi rengbe kaa hi agu apai kpa koyo re rogo a’uru dunduko nibasasa?’ Kangia oni nakapa akapa, oni runga mbata ka berã berewe.” Rengo ngaha nga, si naida ani du na ruru berã. Ka oni aida ka manga rogatise, oni rugutironi na gupai nga, oni agbianga gu badiarogatise nga rengberengbe boro te. Na ti kina gu bangisa regbo re a, gi boro a oni ka manga rogatise na ni re ni agbianga rengberengbe boro a te!—Ruka 6:41.

¹³ Rogatise nakoda agu apai nga ga mbu boro pa kura gaani apai. Pauro anyakasi gipai re ho ko ayani: “Mi nakpi nyemu oni bati be fudifudi apai. Gu ni adia nga de ya ni naberã pa agu apai nga ga Gbia, ya ni awira pa ngba na Gbia wãi. Ono gu ni du na diani ni naberã pa agu apai nga ga zegino, ya ni awiria pa ngba na diani wãi. Diaboro akia ti ngasu de a. Gu ri adia nga kumba ya ri naberã pa agu apai nga ga Gbia, ya ri du ziazia ni borori na ni torori. Ono gu ri du na kumbari ri naberã pa agu apai nga ga zegino, ya ri awira pa ngba na kumbari wãi.”—1 AKorindo 7:32-34.

Ndu Gupai Kura Arogatise Agburuwa ti Ni

14, 15. Gini apai rengbe ka fubee tipa ka rungburasi gu kpamiatise nga ga rogatise?

¹⁴ Dee ni Kristano aduna bakere gberarago tiri kisusi mbiko gburuwa gayo rogatise fuo manga yo agarã 12, fuo ga kumbaari fuo kura dee ki mbu ri na kporo. Ya mo ri abinga gu mboimboiapai naayugopa gburuwa gayo rogatise tee? Ri nayaa: “Ko ada ti gupai nga ko akparanga kpee fu Mbori berewe te. Ko anagumba kina gu kungbo taatapai naarunga ya, ya si nangia ndu kpa ko ti agu adunguratise nga ga aKristano gbiati kpa ti sunge tungusapai. Ko anaya fere wee ko na bakere sunge, sidu regbo beko tipa ka sungo na mi te watadu ko na mbugo. Ko anafuranga na mi a te. Ko aima mbu agu apai nga ga toro naabaha. Gi gako mangapai re aima gbera fuko nirengo. Ko adunga berewe nigu kumba mi adi ko te.”

¹⁵ Gu kura aboro natingida apai wa kina gure tipa gayo rogatise, nga gu nakoda mbupa wisigo Ziazia Kekeapai nisase, pa kparakpee, na padu pati agu adunguratise nga ga aKristano. Ka pehe rogo kura afugo, dungu agu aboro nambu gayo abadiarogatise niyangaraha, gu gayo pagume du dagbayo na Yekova nangia gupai i ambuhe mbata si zere. Nisangbana gipai re, gu gayo bipai nga ga toro kini mo ka bisa. Yekova adunga berewe niunga Mbori fuyo te. Gu vovo zegino nga ga ruruapai Mbori akidohe tipaha adunga berewe nindikidipai bangiri yo te. Tipa kura bete aboro, gi rungbura nga ga toro re aima manga mbata fu gi iraira badiarogatise re zibadia na kura boro.—AEbere 10:38, 39; 11:6; 2 Petero 3:13, 14.

16. Gine nanyakasa rogatise?

¹⁶ Ni gupai du kia ti gure, gu kura arogotise duna ngbarago ayawee gayo diabese rogo rogatise naye mbiko gayo kpamiatise nga ga toro. I naakparakpee sa na kini wisigipai sa. Kumba nayaa: “Ani naageda Ziazia Kekeapai kina sa. Ani naandu ku gene sunge tungusapai yo kina sa. Apai dunduko ani agbia ngbarago rogoho be koda ani berani kuti ni kaa mangaha.” Gupai si aida ani inihe watadu ani wirikihe, si ziazia nga: Pa banda aboro gayo wene pagume dagbayo na Yekova ni gupai naundo yo bakere gbe i nyakasi gayo rogatise.

Oni Du na Ruru Berã na Kini Fura Dagbaroni

17. (a) Gini apai ue nafubee tipa wene rogatise? (b) Wai Pauro aringbisipa gu nyemuse nga ga aKristano?

¹⁷ Kura apai ue nga gu nafubee tipa wene rogatise: si nga gu nyemuse nga ga aKristano gbiati fugodagbase. Ho aboro ue akpinyemu tiyo ni, i na nyemu ka basapa gu gayo irairapai i amangaha dagbayo. Si rengbe kadu nga agi aboro du ue re amangi rogatise na iraira aberã tipa gupai i aaberã ya si rogatise nika ye nani fuyo, isoke i avura maamburu agu apai re rii agu apai i agedihe rogo abuku nga ga kodaba watadu i amoihe rii agu apai i abihe rogo asinima. Ono tie, agi arogotise re agbiatiyo ti agu apai nga rengo niyangaraha. Fuo gure, rukutu irairapai watadu agu asino boro angbakanga angbaka ki nyasi koyo ya kini mo ka satihe nibanaru apai. Kangia gupai re namanga, si naida aKristano yugu zuzu toro, du paparaha nga nyemuse. (AGaratio 5:22, 23) Nyemuse nirengo na bakere ome ti ni, angianga gu nyemuse nga ga kodaba ya, ono gu nyemuse nga ga aKristano. Pauro aringbisipa gu nyemuse nga ga aKristano re niyaa: “[Nyemuse] nahi pai ni gbanga ha, ki du na weneringise; . . . Si amanga nga gu pai angba nga ya te, agbata nga gaha pai te, si aerã nga te, si aberã nga gbegberẽpai kuti boro te. . . . Si nambu pa apai dunduko, si du gaha idapase, na gaha maabangirise na gaha hi pa apai anyasa nga te.” (1 AKorindo 13:4-7) Si tie ziazia nga, ndikidi nyemuse nasa boro ni mbupai fu akurani aboro mbiko gayo arungbura. Niparengo, si asanga boro ni du na nyemu gupai nga, si naida kura aboro du nirengberengbe yo te.—Asanza 10:12.

18. Wai rengbe fugodagbase ka nyakasa rogatise watadu pagume?

¹⁸ Fugodagbase a na nyanyakipaha. Zanga bipa agu agarã susi arogotise nadihe, si naida i naafura dagbayo na kini degetuyo dagbayo. Kumbakudee sa nayaa: “Ani naafura dagbarani rogo sino pabakure zanga oka agu apai du ngbaduraniyo.” Wa regbo kaa gizo, anga kumba watadu dee nawirika ka ino kina wai ka degatuyo sa te, ono i nawirika wai a ka ino gupai gayo badiarogatise agumbanga ha ya. Ka pehe rogo kura afugo, wa agarã nikaa susa, agu arogotise duna ngbarago nika wirika wai ka ino agu afugo du ngbadu gayo badiarogatise yo nga gu ni agumbanga ha agumba ya. Gu kura dereakumba nayawee akumbaayo adeganga tuyo kutiyo te. Gu kura akumbakuadee tigayo akpakanahe ya si nawira adiayo nasia kina agu aregbo angbakanga ya tipa ka fura fuyo. Fugodagbase nakoda yugo nunga gbiati giarogopaiyo. Wene fugodagbase na nyanyakipaha watadu si nafu undo tipa kumba gbiati diako tibarayo ue.—Yakoba 1:19.

19. (a) Tipagine rengbe ida boro pa gu irairapai mangi ni he kuti kurani kadu ti ni nikpakarakpakarapai? (b) Gine nika fõngbaduraniyo ani idipa gu irairapai mangi ani he kuti kuarani watadu ani hõmbupai beni?

¹⁹ Fugodagbase ti kura aregbo nakoda ida boro pa gu irairapai mangi ni he kuti kurani. Anga gupai re ti aregbo dunduko nitaatapai te. Si naida boro duna umbasitise ni kini mo ka idapa gani irairaapai. Ono tie, si rengbe arengba nirengo ka mbakada gu ramukporo nga ga arogotise. Ndikidi ida boro pa gu irairapai mangi ni he kuti kurani rengbe ka kiso gene be gu kango ka rikito gizo na ki mbakadi gene tipa ndikidi mbupai fu boro gizo kumbatayo. Pauro ayaa: “[Oni] nihi pai fu akuaroni, nivu akuaroni, ka pai du bangiri gu boro kuti kura ni; wa Gbia avu roni, kina wo oni ka manga. Ono, kurii agi apai re dunduko, oni ukadi tironi na nyemuse, mbiko si nga wene dada tipa kpamiatise.”—AKorosaio 3:13, 14, oni ringbisingaha na NW.

20. Wai si aida Kristano nimangipai fu gani badiarogatise ho du yo ni nisayo na ho du yo ni dagba aboro?

²⁰ Gu kurapai berewe nyakipaha rogo rogatise, si nga undotise dagbase. Gu kumbakudee gbiati diakumba nga aKristano, si naida gupai nga, i du naa kido kutise dagbayo. Si aidanga boro umbasipa gu kurani watadu ka bisira pani te. Si naida ani naatambua gaani abadiarogatise rogo nyemuse; ki zanga bisira payo zanga nunga. (Asanza 31:28b) Nirengo, ani aumbasinga payo nipeka ani gbegbere abuga tipa yo te. (AKorosaio 4:6) Ngbatunga gu songodatise re nanyaka be gumba agu afugo nga ga nyemuse dedede dagbase. Zada boro kpoto gani badiarogatise watadu gumba gu fugo funi nga ga nyemuse, si naya funi wee: “Mi kindi nakpinyemu ro akpi. Mi na ngbarago tire mbiko mo kindi nga kumbaami watadu diare.” Gere nga gu bete apai rengbe ka songoda arogotise na ki undo yo i du na diabese rogo gayo rogatise rogo gi zegino du areme re. Gu kura apai kinaho, na gu papara kekepai naye fuo gere nika fu kura arugute tipa wai rengbe boro kadu na diabese rogo gani rogatise.”a

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

Oni Rengbe ka Sakarogoyo?

• Gine nga gu bete apai rengbe ka gbarasapa rogatise?

• Tipagine adunga gu rogatise aboro agu agu sani nipatatamana ya?

• Gine padu aboro nyanyakii rogo toroyo amangaha tipa gayo rogatise?

• Gini apai naundo aboro i sigira gayo rogatise nyanyakii?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 26]

Nyanyaki pagume nga ga toro dagbase na Yekova naundo arogotise i du na diabese rogo gayo rogatise